Aan de orde is het debat naar aanleiding van een algemeen overleg van 28 juni over Koerdische dienstweigeraars.

Mevrouw Halsema (GroenLinks):

Mevrouw de voorzitter! De berichten over de discutabele zelfmoorden van de Koerdische dienstweigeraars Aksoy en Cicek staan niet op zichzelf. Met enige regelmatig bereiken ons berichten over mishandeling en zelfmoord onder duistere omstandigheden van Koerdische dienstplichtigen in het Turkse leger. Amnesty International bericht hierover evenals onafhankelijke Turkse mensenrechtenorganisaties. Als het gaat om in Nederland uitgeprocedeerde asiel- zoekers heeft de Nederlandse overheid een bijzondere verantwoordelijkheid. Bij twijfel aan de doods- oorzaak bij vermeende zelfmoorden in het Turkse leger zou het wat de fractie van GroenLinks betreft lichtvaardig zijn om deze zaken te beschouwen als incidenten en om Koerdische dienstweigeraars te blijven uitzetten. Ik wil dan ook opnieuw verzoeken om opschorting van uitzetting en dien hiervoor mede namens de heer De Wit van de SP-fractie een motie in.

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

overwegende, dat verantwoorde terugkeer van uitgeprocedeerde asielzoekers alleen mogelijk is als er geen twijfel bestaat over hun veiligheid;

overwegende, dat nog grote onduidelijkheid bestaat over de wijze waarop de heer Aksoy en de heer Cicek in het Turkse leger de dood hebben gevonden;

verzoekt de regering de uitzetting van Turks-Koerdische dienstweigeraars op te schorten, totdat de Kamer de onderzoeken naar de Halsemadoodsoorzaak van Aksoy en Cicek heeft kunnen beoordelen en de twijfel hierover is weggenomen,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door de leden Halsema en De Wit. Naar mij blijkt, wordt zij voldoende ondersteund.

Zij krijgt nr. 532 (19637).

De heer De Wit (SP):

Mevrouw de voorzitter! Bij de SP-fractie bestonden en bestaan ernstige twijfels over de doodsoorzaak van de Koerdische dienstweigeraars Aksoy en Cicek. Die twijfel is niet weggenomen door het ambtsbericht dat wij van de week hebben besproken in het algemeen overleg met de staatssecretaris. Sterker nog, de twijfel is versterkt door de van de kant van de vaders van beide betrokken dienstweigeraars aan onze en andere fracties in deze Kamer verstrekte informatie en ook door de informatie van de mensenrechtenorganisaties aan de Kamer omtrent de gang van zaken op dit moment in Turkije, waaruit blijkt dat er op grote schaal onzekerheid bestaat bij deze mensenrechtenorganisaties in dat land over de beweerde zelfmoord, zowel in deze als in andere gevallen. De mening van de SP-fractie is dat er geen uitzettingen meer dienen plaats te vinden, totdat wij duidelijkheid hebben over de doodsoorzaak van deze twee dienstweigeraars die hier uitgezet zijn respectievelijk teruggekeerd zijn naar Turkije. Dat is de reden waarom de SP-fractie de motie heeft medeondertekend.

Staatssecretaris Cohen:

Mevrouw de voorzitter! Inderdaad hebben wij gisteren het debat over deze zaak gevoerd. Ter voorbereiding daarvan heb ik de Kamer een algemeen ambtsbericht kunnen overleggen. Aan dat bericht heb ik de conclusie verbonden dat het naar mijn mening verantwoord is om de uitzetting van uitgeprocedeerde asielzoekers door te zetten. Gisteren heb ik de Kamer toegezegd dat gegevens, verkregen op grond van het onderzoek dat de regering heeft uitgevoerd naar de dood van de heer Aksoy, vertrouwelijk zullen worden overgelegd. Wat mij betreft staat dit niet in de weg aan de conclusie dat de uitzetting van uitgeprocedeerden doorgang kan vinden. Dat is de reden waarom ik de aanvaarding van deze motie ontraad.

De beraadslaging wordt gesloten.

De voorzitter:

Ik stel voor, aan het eind van de vergadering te stemmen.

Daartoe wordt besloten.

De vergadering wordt van 17.30 uur tot 22.00 uur geschorst.

De voorzitter:

Alvorens wij tot de stemmingen overgaan, heb ik twee mededelingen vooraf.

De eerste is dat ik voorstel om overal waar een amendement meerdere artikelen beslaat, de sequelen niet te noemen.

De tweede mededeling is dat u onderlinge briefjes aan collega's en aan bewindslieden die zich in vak K bevinden, na afloop van de stemmingen zelf kunt bezorgen.

Aldus wordt besloten.