6 Vragenuur: Vragen Graus

Vragen van het lid Graus aan de staatssecretaris van Economische Zaken over het bericht "Malafide puppyhandel bloeit in Zuid-Nederland". 

De heer Graus (PVV):

Voorzitter. De kranten stonden er afgelopen zaterdag weer vol van. Ik heb het dan over allerlei verontrustende berichten over de toenemende illegale puppytransporten vanuit Oost-Europa. Al vanaf 2006 vraag ik om actie. Toenmalig minister Verburg deed mij de toezegging dat er vliegende brigades zouden komen. Toenmalig staatssecretaris Bleker was het helemaal met mij eens; er zou een harde aanpak volgen. Daar is nooit iets mee gebeurd. Een paar weken geleden stond ik nog hier bij de interruptiemicrofoon. Toen gebruikte ik nog de term "karpatenkoppen uit het voormalige Oostblok" en werd meteen aangepakt. Niet de hufters worden aangepakt maar een Kamerlid dat het ter sprake brengt, wordt aangepakt. Gekker moet het echt niet worden. 

De staatssecretaris kwam vanmorgen wel met een brief. Er gaat iets gebeuren, dus dat heb ik al bereikt. Er komen veterinaire voorschriften voor het verkeer van gezelschapsdieren, maar daar vegen de mensen uit het voormalige Oostblok echt hun "puntje, puntje" mee af. Het interesseert ze echt helemaal niets. Het zijn malafide, illegale hondenhandelaren en die gaan zich echt niet bezighouden met entingen tegen hondsdolheid. Ik vraag de staatssecretaris dan ook om in actie te komen. Er is geen zicht meer op de import omdat de grenscontroles zijn weggevallen. De Landelijke Inspectiedienst heeft de mankracht niet, de NVWA heeft de mankracht niet. Wij vroegen om 500 dierenpolitiemensen en vliegende brigades. We dringen er al vanaf 2007 op aan om dat malafide Oostbloktuig — zo noem ik het gewoon; dat is een feitelijke constatering, — aan te pakken. Ik vraag de staatssecretaris om de aanpak van de PVV over te nemen. Verhoog de pakkans door vliegende brigades en zorg ervoor dat die 500 dierenpolitiemensen er komen, want die kunnen er ook bij assisteren. Dat zijn weerbare mensen, wat heel veel boa's aan de grens niet zijn. Verhoog de capaciteit van handhaving, toezicht, recherche en opsporing en zorg voor inbeslagname van de puppy's. Neem die schimmige bestelwagens waar die gasten in rijden, in beslag en gooi ze in de shredder. Raak ze in het hart. Dat moet de staatssecretaris doen. Geef ze gevangenisstraffen. Op water en brood met die gasten. Ik vraag verder een levenslang verbod op het houden van dieren voor de tussenhandelaren in Nederland. 

De voorzitter:

Dank u wel, mijnheer Graus. Ik weet dat u emotioneel bent over dit onderwerp. Wat u wilt, is dat kwaadwillende mensen die handelen in honden, worden aangepakt. 

De heer Graus (PVV):

Ja. 

De voorzitter:

Ik geef het woord aan de staatssecretaris van Economische Zaken voor haar beantwoording van deze vragen. 

Staatssecretaris Dijksma:

Voorzitter. De problematiek van de malafide hondenhandel is inderdaad bekend. Het is ook waar dat de heer Graus daarvoor regelmatig aandacht heeft gevraagd. Op 11 februari van dit jaar heb ik ook in het vragenuur over hetzelfde onderwerp vragen vanuit uw Kamer mogen beantwoorden, toen op initiatief van mevrouw Ouwehand. 

Wat opvalt is dat de heer Graus eigenlijk zijn inbreng elke keer herhaalt, maar dat er ondertussen wel het een en ander is gebeurd. Dus misschien is het goed om te vertellen wat er sinds 11 februari van dit jaar allemaal weer is ondernomen om dit grote probleem ook daadwerkelijk bij de kop te pakken. 

De samenwerking tussen de NVWA, de Landelijke Inspectiedienst en de politie is verder geïntensiveerd, in een taskforce bestrijding hondenhandel. In mei heeft er ook een belangrijke controleactie plaatsgevonden, waarbij de NVWA en de LID meerdere hondenhandelaren, waarvan vier uit het zuiden van het land, niet persoonlijk binnenstebuiten hebben gekeerd maar wel hun hele bedrijf. Ook die actie heeft geleid tot processen-verbaal, tot bestuursrechtelijke maatregelen om de situatie van de dieren te verbeteren, en ook tot een aantal zaken die ik in het belang van het onderzoek nu niet verder uit de doeken kan doen, maar die wel aangeven dat de stelling dat er niets gebeurt echt onjuist is. 

We hebben ook afgesproken dat vanaf januari komend jaar de dierenpaspoorten niet zomaar meer kunnen worden uitgegeven, zodat de fraude die daarmee plaatsvindt ook een halt wordt toegeroepen. Ja, we willen dat dieren die uit Oost-Europa naar Nederland komen echt gezond zijn en niet bijvoorbeeld met rabiës besmet zijn. Hondsdolheid is, zoals de heer Graus weet, levensgevaarlijk, niet alleen voor dieren maar ook voor mensen. Het is echt van groot belang dat we er ook daarbij voor zorgen dat het net zich rondom malafide hondenhandelaren daadwerkelijk sluit. 

Daarnaast kan er vanaf vandaag niet alleen strafrechtelijk worden opgetreden tegen malafide hondenhandelaren maar ook met bestuursrechtelijke sancties. Dat zijn soms heel effectieve boetes om ook ondernemers, in de woorden van de heer Graus, in het ondernemershart te raken. 

Ten slotte zijn er ook recent nog afspraken gemaakt, bijvoorbeeld tussen de NVWA en Marktplaats, om ook waar er illegale handel via internet plaatsvindt met internetrecherche en allerlei andere vormen van onderzoek te kunnen optreden. 

Dit zijn maar een paar van de maatregelen die in de afgelopen maanden zijn ontwikkeld. Dus de beeldvorming die de heer Graus hier nu probeert neer te zetten, is gelukkig bezijden de waarheid. 

De heer Graus (PVV):

Deze maatregel is een papieren tijger. Daarmee sla je nog geen deuk in een pakje boter, want die mensen hebben daar gewoon lak aan. Dat schiet helemaal niets op. Ik ben wel degelijk op de hoogte. Ik noemde de brief. Die heb ik nog bewerkstelligd doordat ik de vragen had aangekondigd. Anders hadden wij de brief en de toezegging niet eens gehad. De staatssecretaris zegt dat we samenwerken en dat we een controle hebben gedaan. Er komen tienduizenden puppy's halfdood of doodziek over de grens en dan heeft een controle plaatsgevonden. Er moeten permanent vliegende brigades zijn, de pakkans moet verhoogd worden. Dat vraag ik: toezicht, recherche, opsporing en handhaving. Die 500 dierenpolitiemensen moeten puppy's in beslag nemen en niet alleen bestuursrechtelijk optreden. Daar hebben deze mensen echt lak aan, want de winst die ze met de puppy's behalen is vele malen groter dan de boete en de bestuurlijke straffen die ze krijgen opgelegd. De busjes moeten in beslag worden genomen, de daders moeten gevangenisstraf krijgen en moeten op water en brood. 

Ik heb naar aanleiding van een aangenomen motie-Graus ook gevraagd om strafbaarstelling van illegale handel in dieren en dierlijke producten. 

Kan de staatssecretaris aangeven hoeveel illegale hondensmokkelaars worden opgespoord en via het strafrecht worden aangepakt? Hoeveel van de zaken worden door het OM afgedaan? Hoeveel komen daadwerkelijk voor de rechter met een veroordeling als gevolg? Welke straffen worden opgelegd? Want dit zijn geen gevangenisstraffen. En wat is de gemiddelde hoogte van de boetes en de gemiddelde duur van de opgelegde gevangenisstraf, al zou die worden opgelegd? Dat zou ik nog graag willen weten. 

Staatssecretaris Dijksma:

De heer Graus en ik hebben echt geen verschil van mening over het belang van het aanpakken van deze zaak. Het is ook waar dat je niet alleen maar via de bestuursrechtelijke kant van de zaak moet optreden. Daar zijn wij het dus ook over eens. 

De heer Graus zegt dat er niet wordt gehandhaafd, maar ik heb net juist laten zien dat er bijvoorbeeld in mei jongstleden wel degelijk een belangrijke handhavingsactie heeft plaatsgevonden. Die heeft ook resultaat. 

Ik kom op de cijfers die de heer Graus noemt. Ik kan niet nu op basis van gemiddelden een antwoord geven, want het is heel lastig om dat even uit de mouw te schudden. Ik weet wel dat er bijvoorbeeld ook in het jaar 2012 tientallen controles hebben plaatsgevonden en dat er door de NVWA en door de LID hercontroles worden uitgevoerd. Als er bijvoorbeeld sprake is van overtredingen die te maken hebben met verwaarlozing of ernstige hygiëneproblemen, dan kan ook het strafrecht aan de orde zijn. Men kan maximaal drie jaar hechtenis krijgen voor een overtreding van het verbod op mishandeling of verwaarlozing. Er kan ook een geldboete of het door de heer Graus genoemde houdverbod worden opgelegd. Wat dat betreft is er vanaf vandaag nog een extra mogelijkheid bij gekomen naast het strafrecht. Er kan namelijk ook een bestuurlijke boete als extra prikkel, een negatieve prikkel in dit geval, worden uitgedeeld. 

Mevrouw Ouwehand (PvdD):

Ik begrijp de heer Graus wel. We hebben inderdaad al vaker een debat hierover gevoerd met de staatssecretaris. De illegale en malafide hondenhandel is gelukkig een zaak waar de hele Kamer van wil dat de staatssecretaris in actie komt. Dat doet zij ook. Zij heeft ook beloofd dat ze over een jaar informatie geeft over de stand van zaken. Zij zet een aantal dingen in gang, maar er is wel verschil van opvatting over hoe effectief de instrumenten zullen zijn. Waar wil de staatssecretaris over een jaar staan? De Limburger schrijft dat de vraag naar puppy's stijgt en dat de illegale handel bloeit als nooit tevoren. Op welke cijfers kunnen wij nu vertrouwen? Hoe moeten die cijfers er over een jaar uitzien als het aan de staatssecretaris ligt? 

Staatssecretaris Dijksma:

Uiteindelijk gaat het erom dat je een trend bewerkstelligt waarbij je via handhaving ziet dat er meer zaken aan de orde komen. Dat zien we nu al, ook door de acties die de NVWA en de LID gezamenlijk oppakken en bijvoorbeeld door medewerking van grote internetorganisaties als Marktplaats.nl, die het ook vergemakkelijken om eventueel via internetrecherche een en ander op te sporen. Het klopt wat mevrouw Ouwehand heeft gezegd. Ik heb gezegd dat ik volkomen bereid ben om in dit geval over een jaar te laten zien hoe effectief de maatregelen zijn door de Kamer een brief over de stand van zaken te doen toekomen. Maar ik wil hier vandaag ook markeren dat sinds mevrouw Ouwehand mij op 11 februari heeft gevraagd waar we staan, ik nu toch weer een lijst van maatregelen kan noemen, zoals verplichte vaccinatie, de bestuurlijke boetes maar bijvoorbeeld ook de concrete afspraken die nu met internetproviders zijn gemaakt. Daarmee laten we zien dat we ook hier volop op het vinkentouw zitten. De gedachte dat er achterovergeleund wordt — dat zijn niet de woorden van mevrouw Ouwehand; ik wil ze haar ook zeker niet in de mond leggen — wil ik hier toch wel tegenspreken. 

Mevrouw Ouwehand (PvdD):

Zeker. Ik heb waardering voor de inzet van de staatssecretaris. Dat heb ik in februari ook gezegd. Er is wel een verschil van mening in het kader van de vraag of er voldoende handhaving is en op het punt van de impulsaankopen. Laten we even blijven stilstaan bij dat laatste punt. Marktplaats heeft beloofd om te komen met een waarschuwing, maar als je eventjes zoekt op "puppy", krijg je bijna 1.300 resultaten. Bijvoorbeeld die chihuahuapuppy's zijn zo lief, zo leuk, zo klein. Het is best moeilijk om die te weerstaan. Als de aanpak om de impulsaankopen af te remmen niet blijkt te werken en als we hier volgend jaar weer staan, is de staatssecretaris dan bereid om tegen Marktplaats te zeggen: "Leuk geprobeerd maar de handel drijft als nooit te voren. Jullie maatregelen om dit af te remmen, werken onvoldoende, dus ik kom met extra maatregelen, bijvoorbeeld een verbod op de verkoop van dieren op internetsites?" 

Staatssecretaris Dijksma:

Het laatste is juridisch een route die niet zomaar kan worden gevolgd. Dat is precies de reden waarom wij de verantwoordelijkheid van in dit geval de organisatie zelf in beeld hebben gebracht. Dat is op dit moment de effectiefste route als je vanuit de overheid actie wilt afdwingen. Ja, het is belangrijk dat mensen zich ervan bewust zijn dat, als ze een dier aanschaffen, ze er ook voor moeten zorgen. Dat brengt niet alleen kosten met zich. Ze moeten er ook tijd in investeren. Ze moeten zich er ook van vergewissen dat een dier gezond is. We proberen met een reeks van maatregelen de druk maximaal op te voeren, ook door meer aandacht te besteden aan bijvoorbeeld die impulsaankopen, ook door als het gaat om dierenartsen te voorkomen dat er gemakkelijk kan worden gefraudeerd met dierenpaspoorten. Door die opeenstapeling van maatregelen proberen wij de druk maximaal op te voeren. Ik ben ervan overtuigd dat over een jaar zal blijken dat dit tot resultaten heeft geleid, maar we zullen wel alert moeten blijven. We zien namelijk — daar heeft de Kamer volstrekt gelijk in — dat deze handelaren niet voor één gat te vangen zijn. Ze moeten dus weten dat wij er staan en dat wij niet loslaten. 

De voorzitter:

Dank, staatssecretaris, voor uw antwoord en dank voor uw komst naar de Kamer. Ik hoop dat u nog even wilt blijven voor de stemmingen. 

Staatssecretaris Dijksma:

Zeker, voorzitter. 

De voorzitter:

Dank. 

Hiermee is een eind gekomen aan het mondelinge vragenuur.