Aan de orde zijn de stemmingen over moties, ingediend in het debat over vervanging van de F-16, te weten:

- de motie-Van 't Riet/Hoekema over afzien van deelname aan de SDD-fase op level 2 (26488, nr. 10);

- de motie-Harrewijn/Van Bommel over afzien van deelname aan de SDD-fase (26488, nr. 11).

(Zie vergadering van 11 april 2002.)

De voorzitter:

De heer Harrewijn heeft gevraagd om zijn motie op stuk nr. 11 eerst in stemming te brengen.

Daartoe wordt besloten.

De voorzitter:

Ik geef gelegenheid tot het afleggen van een stemverklaring vooraf.

Mevrouw Van 't Riet (D66):

Voorzitter. Voor ons liggen twee moties met dezelfde intentie; althans, dat lijkt zo. Toch zijn er inhoudelijke verschillen. Behalve dat de motie van D66 beter geformuleerd is en duidelijke inhoudelijke overwegingen geeft, constateren wij dat de motie van GroenLinks en de SP verder gaat dan de motie van D66 – om die reden wilden zij hun motie eerder in stemming gebracht hebben – en ook verder gaat dan het besluit van het kabinet. Daarom zullen wij tegen de motie van GroenLinks en de SP stemmen.

In stemming komt de motie-Harrewijn/Van Bommel (26488, nr. 11).

De voorzitter:

Ik constateer dat de aanwezige leden van de fracties van de SP en GroenLinks voor deze motie hebben gestemd en die van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen.

In stemming komt de motie-Van 't Riet/Hoekema (26488, nr. 10).

De voorzitter:

Ik constateer dat 74 leden zich voor en 74 leden zich tegen deze motie verklaren.

Dat betekent dat wij in de volgende vergadering opnieuw over deze motie zullen stemmen.

De heer Weisglas (VVD):

Voorzitter. De fractie van de VVD zou graag hoofdelijk stemmen over deze motie.

De voorzitter:

Maar er is al gestemd, mijnheer Weisglas. Ik heb de uitslag al vastgesteld.

De heer Weisglas (VVD):

Nee, u constateerde op het oog wat de uitslag was. Wij zouden dat graag in een echte hoofdelijke stemming willen zien.

De voorzitter:

Als iedereen hoofdelijk wil stemmen, wil ik daar best gelegenheid toe geven. Dat is mijn punt niet. Maar ik heb gezegd dat wij in de volgende vergadering opnieuw erover zullen stemmen, omdat de stemming uiteenvalt in 74 voor en 74 tegen.

Heeft iemand bezwaar tegen het opnieuw hoofdelijk stemmen? Persisteert de heer Weisglas bij zijn voorstel?

De heer Weisglas (VVD):

Ja, voorzitter.

De voorzitter:

Ik heb echt al vastgesteld wat de stemming was. Als u allemaal wilt stemmen, dan ga ik mij daar als enige niet tegen verzetten. Zo werkt het reglement nu eenmaal, maar het is een beetje merkwaardig.

De heer Marijnissen (SP):

Ik had begrip gehad voor het verzoek van de heer Weisglas als hij het voor de stemming had gevraagd. Nu is er gestemd. Een poosje geleden hebben wij de procedure afgesproken dat, indien er sprake is van eerdere, gelijksoortige verhoudingen in de Kamer, wij dan afzien van hoofdelijke stemming en de volgende keer voor de tweede keer stemmen.

De voorzitter:

Buiten dat had ik het al vastgesteld. Ik heb gezegd: de stemming valt uiteen in 74/74 en dus zullen wij er bij de volgende stemming opnieuw over moeten stemmen. Zo is het echt gegaan. Ik blijf daar even bij.

Mevrouw Giskes (D66):

Het is eerder deze middag voorgekomen dat de stemmen staakten, als je telt naar fracties, maar dat bij de hoofdelijke stemming bleek dat er wel degelijk verschillend werd gestemd. Dat is het verzoek van de heer Weisglas nu. Hij vecht uw conclusie dat het nu fifty/fifty ligt, op basis van fracties, niet aan. Hij wil de controle op basis van hoofden. Dat kan.

De voorzitter:

Ik ben dat volstrekt met u eens, maar dan had de heer Weisglas dat moeten vragen, voordat ik de stemming had vastgesteld.

Mevrouw Giskes (D66):

Neen, want toen wist hij nog niet dat de stemmen zouden staken.

De voorzitter:

Nogmaals, ik heb al gezegd dat ik mij daar als enige niet tegen verzet, maar wij hebben al twee keer hoofdelijk gestemd. Na de eerste stemming hebben wij nog een keer hoofdelijk gestemd. Laten wij maar hoofdelijk stemmen. Dat lijkt mij het beste.

De heer Weisglas (VVD):

Ik vind het vervelend wanneer de indruk zou worden gewekt dat ik iets doe dat of tegen de regels zou zijn, of de zaak onnodig zou ophouden. Zoals mevrouw Giskes al zei, wanneer ik eerder zou hebben gevraagd om een hoofdelijke stemming, dan zou ik de zaak onnodig hebben opgehouden. Nu blijkt dat het op basis van fracties 74/74 is, hecht de VVD-fractie eraan om dat per persoon, hoofdelijk, per Kamerlid, vast te stellen. Dat is ons volste recht.

De voorzitter:

Daarom heb ik gezegd dat ik mij er als enige niet tegen zal verzetten. Dus is het het beste om hoofdelijk te stemmen.

Vóór stemmen de leden:

Kant, Karimi, Koenders, Kortram, Kuijper, Lambrechts, Marijnissen, Melkert, Middel, Molenaar, Van Nieuwenhoven, Noorman-den Uyl, Oudkerk, Van Oven, Pitstra, Poppe, Rabbae, Ravestein, Rehwinkel, Van 't Riet, Rosenmöller, Santi, Scheltema-de Nie, Schimmel, Schoenmakers, Smits, Spoelman, Van der Steenhoven, Swildens-Rozendaal, Timmermans, Valk, Ter Veer, Vendrik, Verbeet, Van Vliet, M.B. Vos, Waalkens, Wagenaar, Van Walsem, De Wit, Witteveen-Hevinga, Zijlstra, Albayrak, Arib, Augusteijn-Esser, Bakker, Barth, Belinfante, Bolhuis, Van Bommel, Bussemaker, De Cloe, Crone, Depla, Dijksma, Dijsselbloem, Dittrich, Duivesteijn, Duijkers, Feenstra, Van Gent, Giskes, Gortzak, De Graaf, Halsema, Hamer, Harrewijn, Van Heemst, Hermann, Herrebrugh, Hindriks, Van der Hoek, Hoekema en Horn.

Tegen stemmen de leden:

Jonker, Kamp, Klein Molekamp, Van der Knaap, Van Lente, Luchtenveld, E. Meijer, Th.A.M. Meijer, Van Middelkoop, Mosterd, Niederer, Oplaat, Örgü, Passtoors, De Pater-van der Meer, Remak, Rietkerk, Rijpstra, Ross-van Dorp, Rouvoet, Schreijer-Pierik, Slob, Snijder-Hazelhoff, Van Splunter, Van der Staaij, Stellingwerf, Stroeken, De Swart, Terpstra, Udo, Te Veldhuis, Verbugt, Verburg, Verhagen, Visser-van Doorn, Van der Vlies, O.P.G. Vos, Voûte-Droste, De Vries, Weekers, Weisglas, Van Wijmen, Wijn, Wilders, Van den Akker, Van Ardenne-van der Hoeven, Atsma, Van Baalen, Balemans, Balkenende, Van Beek, Van den Berg, Biesheuvel, Blaauw, Van Blerck-Woerdman, Blok, Buijs, Van de Camp, Cherribi, Cornielje,Çörüz, Dankers, Van Dijke, Dijkstal, Van den Doel, Eurlings en Geluk, De Haan, Hessing, Hillen, Van der Hoeven, Hofstra, Ten Hoopen en De Hoop Scheffer.

De voorzitter:

Ik constateer dat 74 leden zich voor en 74 leden zich tegen deze motie verklaren.

Aangezien de stemmen staken, zal in een volgende vergadering een nieuwe stemming plaatsvinden.

Er is om heropening van de beraadslaging gevraagd over de agendapunten 17, 18 en 19. Daarom zullen wij thans niet over die punten stemmen.