Vragen van het lid Koopmans aan de minister van Verkeer en Waterstaat over het uitstel van de A4 bij Steenbergen.

De heer Koopmans (CDA):

Voorzitter. De CDA-fractie vindt vertragingen bij de aanleg van de infrastructuur vreselijk. Vertragingen door fijnstof of door kamsalamanders, dat zijn allemaal zaken waarover zij niet enthousiast wordt. Nu is er een nieuwe vertraging bij de A4 bij Steenbergen in de regio West-Brabant. Deze is het gevolg van problemen die er lijken te zijn rond de aanbesteding. Klopt het dat de aanbesteding door Rijkswaterstaat wordt uitgesteld? Mijn fractie verzoekt de minister om uitleg op dit punt, omdat de Kamer hierover nooit eerder gehoord heeft. Wat zijn de gevolgen voor de totale planning en voor de plannen voor het aquaduct bij de gemeente Steenbergen?

De CDA-fractie wil ook van de minister weten of en in welke mate hij met de regio overlegt om uit het financiële probleem te komen dat lijkt te bestaan.

Minister Eurlings:

Voorzitter. Het beeld dat er op het tracé tussen Dinteloord en Bergen op Zoom een probleem is met de aanbesteding, is terecht. Dat probleem houdt in dat er financiële tekorten zijn ontstaan. Het goede nieuws is dat dit in elk geval niet het weggedeelte rond Klutsdorp zal raken. Daar wordt de A4 dus gewoon volgens planning aangelegd en opgeleverd.

Het minder goede nieuws is dat er voor het overige weggedeelte financiële tekorten zijn die moeten worden opgelost. De regels van ordentelijke projectbeheersing schrijven voor dat die financiële zaak eerst op orde moet zijn. Ik had dat normaal gesproken aan de Kamer gemeld in de bij de Voorjaarsnota gebruikelijke voortgangsrapportage, maar nu de heer Koopmans mij deze vragen stelt, zal ik kort toelichten hoe de vertraging is ontstaan.

In de afgelopen periode is geconstateerd dat de marktprijzen en de vastgoedkosten van het project sterk zijn toegenomen. Ik heb eerst laten onderzoeken wat de oorzaken en omvang zijn van deze gestegen kosten. Ik wil weten waar ik aan toe ben om verstandige keuzes voor het vervolg te kunnen maken. Er is bekeken of de kostenstijgingen binnen het project kunnen worden opgevangen, bijvoorbeeld door versobering. Dat is niet mogelijk en ook niet wenselijk gebleken. Het onderzoek naar de omvang van de extra kosten – de exacte getallen – heeft tijd gevergd. De komende tijd wordt samen met de regionale partners gezocht naar financiële dekking en het extra benodigde budget. Deze vraag zal met nadruk ook op tafel komen in het bestuurlijk overleg dat ik als minister dit voorjaar met de regio heb. Het bestuurlijk overleg is in mei gepland, maar ik wil tot het uiterste proberen om eerder tot dekkende afspraken te komen. Ik heb daarom al begin april, dus al binnen enkele weten, een diepgaand overleg met de regio.

Vervolgens is het de bedoeling om de aanbesteding te hervatten. Aannemers en teams zullen wel enige tijd nodig hebben om weer aan de slag te kunnen met de aanbesteding. Ik wil er alles op richten om zo snel als mogelijk weer aan de slag te gaan, maar dat zal ook afhangen van de gesprekken met de regio. Ik wil er snel proberen uit te komen, echt vaart maken. Het gaat om veel geld. Gelet op de aanbestedingsregels kan ik niet in detail ingaan op de opbouw van alle kosten, maar de gestegen vastgoedkosten, grondkosten et cetera hebben er gewoon toe geleid. Dat gebeurt in een project; soms valt het mee, soms valt het erg tegen. U weet dat ook ik een ontzettende hekel heb aan vertragingen en er alles aan doe zolang als ik hier mag staan om vertragingen te voorkomen. Ik doe er mijn uiterste best voor om zo snel als mogelijk met de regio tot goede afspraken te komen. Mijn doel is om niet zoals nu in de media staat een vertraging te hebben van minimaal een halfjaar, dus een halfjaar of meer, maar om het in minder dan een halfjaar gedaan te krijgen. Daar gaan wij voor en daarom heb ik al snel overleg met de regio. Zodra ik dat kan, zal ik u informeren.

Wat het aquaduct bij Steenbergen betreft, heb ik – dat was als ik mij goed herinner een van mijn eerste brieven – besloten om extra ruimte te geven aan de regio om met een voorstel te komen. De regio wil nu zelf meefinancieren in dat aquaduct en dat vind ik belangrijk. Wat mij betreft, staat die afspraak er nog gewoon en zal de vertraging door gestegen kosten geen invloed hebben op de realisatie van het aquaduct. Dat is dan weer een beetje goed nieuws op dit wat minder mooie moment.

De heer Koopmans (CDA):

Voorzitter. De minister is heel duidelijk: het project moet doorgaan en versoberen kan niet! Dat betekent dat uitstel wel een bijdrage zal moeten leveren aan het oplossen van de problemen en – ik moet dat eerlijk zeggen – daar hebben wij toch wel zo onze twijfels over. Uitstel betekent dat de kosten nog verder zullen oplopen. Het gaat om onroerend goed en dat wordt niet goedkoper als wij nog een halfjaar wachten. De overlast op de bestaande vervangende rijksweg blijft bestaan. Ik zou deze minister, die zo'n 700 mln. onderuitputting heeft en in onderhandeling moet met een provincie die heeft gezegd fanatiek 1 mld. te willen investeren in infrastructuur, de provincie Noord-Brabant, willen zeggen: zorg dat u er binnen enkele weken uit bent, zorg dat de regio snel duidelijkheid krijgt, want zijn eigen dienst heeft de regio laten weten dat er zeker van een halfjaar uitstel sprake zou zijn. Nogmaals dus een klemmend beroep van onze kant om ervoor te zorgen dat de schop eerder de grond in kan en dat de uiteindelijke aanleg van de A4 daar geen enkele vertraging oploopt!

Minister Eurlings:

Voorzitter. Uitstel is geen keuze van mij, maar de aanbestedingsregels zijn zoals ze zijn. Als door gestegen kosten het plaatje niet meer klopt, moet dat financiële gat worden bijgevuld voordat je verder kunt. Dat zijn gewoon de regels die in veel regelingen zijn vastgelegd en dat is maar goed ook; wij bouwen onze wegen immers niet op drijfzand maar op een stevig fundament.

Onderuitputting helpt ons niet, want u weet dat onderuitputting geld is dat wel degelijk uitgegeven gaat worden, alleen later dan gepland. De euro's die wij doorschuiven naar volgende jaren zijn dus euro's die wij niet kunnen gebruiken voor andere projecten.

De heer Koopmans zei dat mijn dienst gecommuniceerd zou hebben dat het langer dan een halfjaar zal duren. Daarom is het goed dat wij dit vragenrondje hebben. Ik zeg u hier als minister dat ik alles op alles zal zetten om het niet langer dan een halfjaar te laten duren, maar korter, maar wij zullen het extra geld moeten vinden. Ook bij een minister van Verkeer groeit geld niet op de rug. Ik zou dus tot het uiterste gaan om dat extra geld te vinden, maar ik heb daar de regio ook wel bij nodig. Dit project heeft een cofinanciering, ook vanuit de regio. Ik vind het daarom niet alleen ordentelijk, maar ook binnen de lijn passen, om eerst met de regio rond de tafel te gaan zitten. Zoals ik al zei, zal dat aan het begin van de komende maand zijn, dus al heel erg snel.

De voorzitter:

Ik deel aan de Kamer mede dat de volgende leden zich hebben afgemeld:

Anker, Verdonk, Koşer Kaya, Ortega-Martijn, Kamp en Gesthuizen;

Atsma, ook morgen.

Deze mededeling wordt voor kennisgeving aangenomen.

De voorzitter:

De ingekomen stukken staan op een lijst die op de tafel van de griffier ter inzage ligt. Op die lijst heb ik voorstellen gedaan over de wijze van behandeling. Als aan het einde van de vergadering daartegen geen bezwaren zijn ingekomen, neem ik aan dat de Kamer zich met de voorstellen heeft verenigd.