12 Vaste boekenprijs

Aan de orde is de behandeling van:

• het verslag van een schriftelijk overleg over de vaste boekenprijs (32641, nr. 16).

De beraadslaging wordt geopend.

Mevrouw Venrooy-van Ark (VVD):

Voorzitter. Op 20 december 2011 werd het amendement-De Liefde/Voordewind met een ruime meerderheid aangenomen door de Kamer. In dit amendement wordt voorgesteld om naast studieboeken ook wetenschappelijke boeken uit te zonderen van de vaste boekenprijs. In een schriftelijk overleg heeft de minister uitgelegd waarom zij geen uitvoering geeft aan de inwerkingtreding van dit amendement. Zij wil de inwerkingtreding van de wetswijziging laten afhangen van nader onderzoek naar de afschaffing van de vaste prijs voor het wetenschappelijke boek. De afbakening van het wetenschappelijke boek lijkt met name het obstakel te zijn.

Gezien de gestelde problemen van de afbakening van het wetenschappelijke boek en het feit dat de VVD waarde hecht aan een gelijk speelveld, dien ik de volgende motie in.

Motie

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

constaterende dat de minister aangeeft dat het niet mogelijk is om het amendement-De Liefde/Voordewind over het afschaffen van de vaste boekenprijs voor wetenschappelijke boeken uit te voeren;

overwegende dat de vaste boekenprijs wel geldt voor Nederlandse fysieke boeken, maar niet voor buitenlandse en digitale boeken;

overwegende dat de boekenmarkt hiermee geen gelijk speelveld heeft;

verzoekt de regering, een onderzoek uit te voeren naar het functioneren van de boekenmarkt en daarin mee te nemen hoe het ongelijk speelveld zich ontwikkelt en wat de gevolgen zouden zijn van het volledig afschaffen van de vaste boekenprijs;

verzoekt de regering tevens, daarin mee te nemen dat digitale en buitenlandse boeken geen vaste boekenprijs kennen en de mogelijkheid tot open access;

verzoekt de regering voorts, de Kamer hierover uiterlijk in januari 2014 te informeren,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door het lid Venrooy-van Ark. Naar mij blijkt, wordt de indiening ervan voldoende ondersteund.

Zij krijgt nr. 17 (32641).

Op mijn lijstje staat de heer Monasch, maar ik zie hem niet in de zaal. Ik geef het woord aan mevrouw Bergkamp.

Mevrouw Bergkamp (D66):

Voorzitter. Het is de 21ste eeuw: een tijd waarin tablets en e-boeken algemeen worden gebruikt. Zelfs binnen de Kamer werkt bijna iedereen tegenwoordig met een tablet. Ook binnen het onderwijs is een slag gemaakt in de richting van digitalisering. D66 vindt het belangrijk dat Nederland niet wegkijkt van deze nieuwe ontwikkelingen.

Ondanks de digitalisering wordt er in het btw-percentage nog steeds onderscheid gemaakt tussen fysieke en digitale boeken. Over een fysiek boek wordt nu een laag tarief betaald, namelijk 6%. Over een elektronisch boek is dat 21%. Dit komt doordat een e-boek niet als product maar als dienst wordt gezien. Dit klopt niet in een tijd dat we op papier willen besparen. Het creëert ook een ongelijk speelveld, zoals mijn collega van de VVD-fractie net al zei.

Ik begrijp dat het besluit om e-boeken als diensten te zien, ligt bij de Europese Unie. Ik hoor echter ook dat Frankrijk en Luxemburg wel een lager btw-tarief heffen over elektronische boeken, in lijn met hun btw-tarief voor fysieke boeken. Ik vraag de minister of dit klopt en of zij haar visie over dit onderwerp vandaag wil delen met de Kamer.

Minister Bussemaker:

Voorzitter. Ik beschik nog niet over de tekst van de motie.

De voorzitter:

Die komt eraan; wij zullen even wachten.

Minister Bussemaker:

Voorzitter. Allereerst kom ik op de motie van mevrouw Venrooy-van Ark op stuk nr. 17 waarin wordt verzocht om een onderzoek uit te voeren en om daarin mee te nemen dat digitale en buitenlandse boeken geen vaste boekenprijs kennen. De ingewikkeldheid van het amendement van de VVD is indertijd aanleiding geweest tot een nader onderzoek. We hebben gezegd dat we dat willen betrekken bij de evaluatie van de vaste boekenprijs. Dat betekent dat er een analyse wordt gedaan naar het wetenschappelijke boek in de periode 2009–2012, dat er een meting en verklaring van de ontwikkeling in de pluriformiteit van het titelaanbod en de brede beschikbaarheid van boeken over deze periode plaatsvindt en dat een analyse van de impact van de digitalisering in relatie tot de werkingssfeer van onderhavige wet daarbij wordt meegenomen, evenals een beoordeling van de functionaliteit van de vaste boekenprijs in het licht van de huidige en de in de toekomst te verwachten marktsituatie van de fysieke boekhandel. Daarbij wordt dus ook gekeken naar alternatieve instrumenten. Kortom, het gaat al om een breed onderzoek naar de Nederlandse boekenmarkt gedurende een periode van drie jaar, met speciale aandacht voor het W-boek en de gevolgen van de digitalisering.

Het onderzoek is inmiddels gegund en start ergens vandaag. In januari zal het af zijn, zodat we het kunnen betrekken bij de evaluatie van de wet. Daar is goed overleg over geweest met de uitgevers, zowel met de uitgevers van wetenschappelijke boeken als met de Groep Algemene Uitgevers als met de educatieve uitgevers.

Als ik kijk naar het dictum, constateer ik dat we deze motie al uitvoeren. Sterker nog, de opdracht is gegund en men is daarmee bezig. In die zin denk ik dat de motie overbodig is. Als ik kijk naar de overwegingen, constateer ik dat de motie wel één punt sterk benadrukt, namelijk wat de gevolgen zouden zijn van het volledig afschaffen van de vaste boekenprijs, terwijl we die vaste boekenprijs ook hebben om de toegankelijkheid te borgen. Ik wil het onderzoek dus niet al op voorhand naar één conclusie leiden. Ik wil dat het een open en breed onderzoek wordt, waar alles in naar voren kan komen. Dan kunnen we het debat ook met inhoud en kennis voortzetten.

Mevrouw Venrooy-van Ark (VVD):

Hier raakt de minister inderdaad datgene wat voor de VVD de kern was. Dat heeft overigens geleid tot het amendement, dat haalbaar was. Hoor ik de minister nu zeggen dat het afschaffen van die vaste boekenprijs expliciet onderdeel is van dit onderzoek? Daar zou ik namelijk buitengewoon tevreden mee zijn.

Minister Bussemaker:

Alle opties houden we open, maar we koersen bij het onderzoek niet aan op het afschaffen van de vaste boekenprijs. Het onderzoek gaat namelijk ook over de plaats van het W-boek. We focussen dus ook op toegankelijkheid. Het onderzoek gaat over al die aspecten in afstemming met het veld. We koersen dus niet aan op één onderdeel, alleen het loslaten, maar dat is ook een optie.

De voorzitter:

Mevrouw Venrooy, tot slot.

Mevrouw Venrooy-van Ark (VVD):

In de briefwisseling tussen de minister en beide Kamers is die afbakening steeds een issue geweest. Dat is ook de reden dat ik dit debat heb aangevraagd. Ik wilde voorstellen om het breder te trekken. De portee van de motie is dan ook om expliciet de afschaffing van de vaste boekenprijs in het onderzoek op te nemen. Ik handhaaf de motie.

De voorzitter:

Ik vraag de minister om de resterende vraag van mevrouw Bergkamp te beantwoorden.

Minister Bussemaker:

Die gaat over een laag btw-tarief. Het klopt dat de btw op digitale boeken in het normale tarief zit, conform de EU-richtlijn voor de btw. Het klopt ook dat er landen zijn die er anders mee omgaan. Frankrijk heeft dat in het lage tarief zitten, maar volgens Brussel is dat in strijd met de Europese regels, dus is men een inbreukprocedure gestart. Dat probleem geldt overigens ook voor kranten. Daar moet in Brussel een nader besluit over worden genomen en wij moeten daar ook in Nederland een kabinetsstandpunt over innemen. De staatssecretaris van Financiën is daarin leidend en dit wordt meegenomen bij de belastingherziening 2013 voor de Europese Unie. Daarover komt een kabinetsstandpunt en dat lijkt mij het moment om met een deskundiger bewindspersoon het debat over de btw te voeren, namelijk met collega Weekers en niet met mij.

De beraadslaging wordt gesloten.

De voorzitter:

Dank u wel. Dan zijn we hiermee aan het eind gekomen van dit VSO. Over de ingediende moties, bij het VAO over het emancipatiebeleid en bij dit VSO, zal volgende week dinsdag worden gestemd.

De vergadering wordt enkele ogenblikken geschorst.