3 Versterking stelsel kwaliteitsborging in het bodembeheer

Aan de orde is het tweeminutendebat Versterking stelsel kwaliteitsborging in het bodembeheer (30015, nr. 106).

De voorzitter:

We kunnen meteen door naar het tweeminutendebat Versterking stelsel kwaliteitsborging in het bodembeheer. Ik heet uiteraard de staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat van harte welkom. Ik heet ook de leden van harte welkom. Er is een verzoek van mevrouw Van Esch, die niet deelgenomen heeft. Zij zou toch graag een vraag willen stellen aan de staatssecretaris. Is dat akkoord? Ik kijk even rond. Ik zie iedereen knikken. Het goede nieuws is dat de tijd die we hiervoor hebben genomen ook meteen betekent dat de eerste spreker is gearriveerd. Dat is mevrouw Bouchallikh, die ik dan ook meteen uitnodig om haar inbreng te komen doen.

Mevrouw Bouchallikh (GroenLinks):

Dank u wel, voorzitter. Goedemorgen. Ik heb twee moties meegenomen vandaag.

Motie

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

constaterende dat bodemas — een restproduct van afvalverbranding — de basis is van de bouwstof Beaumix;

constaterende dat na het gebruik van Beaumix bij de aanleg van de N206 veel onrust is ontstaan in Katwijk, omdat er verbrande batterijen, stukken plastic en zware metalen in werden gevonden;

overwegende dat een groot deel van de stoffen in Beaumix momenteel ongenormeerd zijn, waardoor daar niet op kan worden gehandhaafd;

verzoekt de regering alle stoffen in Beaumix te normeren,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door de leden Bouchallikh en Van Esch.

Zij krijgt nr. 107 (30015).

Motie

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

constaterende dat het percentage voor los metallisch ijzer, inclusief batterijen, zal worden verlaagd van 3% naar maximaal 1%;

constaterende dat de hoeveelheid batterijen en andere metalen dat werd gevonden in Beaumix bij de aanleg van de N206 in Katwijk al onder de 1% was;

overwegende dat zelfs de aanwezigheid van 1% aan batterijen en andere metalen in onze natuur en woon- en leefomgeving uitermate zorgelijk is;

overwegende dat de voormalig staatssecretaris van IenW in december 2021 heeft aangegeven dat er helemaal geen batterijen via bodemassen in het milieu terecht zouden moeten komen en dat zou worden onderzocht hoe en op welke termijn het percentage nog verder kan worden teruggebracht;

verzoekt de regering om het percentage voor los metallisch ijzer, inclusief batterijen, uiterlijk voor het meireces verder te verlagen dan 1%,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door de leden Bouchallikh en Van Esch.

Zij krijgt nr. 108 (30015).

Mevrouw Bouchallikh (GroenLinks):

Dank u wel.

De voorzitter:

Dank u wel, mevrouw Bouchallikh namens GroenLinks. De volgende spreker van de zijde van de Kamer is de heer Haverkort voor de VVD.

De heer Haverkort (VVD):

Voorzitter, dank u vriendelijk. Het stelsel kwaliteitsborging bodembeheer is een unieke samenwerking tussen overheid — publiek — en ondernemende bedrijven in de grond-, weg- en waterbouw — privaat. Zij is uniek, juist vanwege die publiek-private samenwerking. Dat die partijen samenwerken aan normen, kwaliteit en het verbeteren daarvan stemt de VVD positief.

Wij zijn de staatssecretaris dankbaar voor de antwoorden op de door ons gestelde vragen. Zo zien we dat de uitvoering van het plan van aanpak daadwerkelijk zal leiden tot meer wederzijds vertrouwen tussen partijen, zien we met plezier uit naar de resultaten van en de samenhang met het eveneens lopende programma om vergunningverlening en handhaving te versterken, en zijn we gerustgesteld dat er voldoende middelen zijn voorzien in de begroting de komende jaren voor de Inspectie Leefomgeving en Transport, zodat ook het toezicht substantieel versterkt kan worden.

Dank u wel.

De voorzitter:

Dank u wel, meneer Haverkort namens de VVD. Dan is nu het woord aan mevrouw Van der Plas namens BBB.

Mevrouw Van der Plas (BBB):

Dank u, voorzitter. Ik hou het kort, want ik heb maar één motie.

Motie

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

constaterende dat er veel actoren betrokken zijn bij het functioneren van het Kwalibo-stelsel (kwaliteitsborgingsstelsel);

overwegende dat de actoren duidelijk inzichtelijk moeten hebben wie welke taken heeft binnen de uitvoering van het Kwalibo-stelsel;

verzoekt het kabinet om duidelijk inzichtelijk te maken en af te bakenen wie welke bevoegdheden heeft in het privaat-publieke systeem van de kwaliteitsborging bij bodemintermediairs,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door het lid Van der Plas.

Zij krijgt nr. 109 (30015).

Dank u wel. U heeft een interruptie van de heer Haverkort van de VVD.

De heer Haverkort (VVD):

Het is laat geworden gisteren. Mevrouw Van der Plas en ik waren hier beiden nog in het kader van de begroting van LNV. Ik hoorde mevrouw Van der Plas toen over het gebruik van afkortingen, maar nu hoor ik in haar motie het woord "Kwalibo-stelsel".

Mevrouw Van der Plas (BBB):

Dat klopt.

De heer Haverkort (VVD):

Misschien is het wijs om te zeggen dat het gaat om het kwaliteitsstelsel voor het borgen van de bodem.

Mevrouw Van der Plas (BBB):

Volgens mij zei ik "Kwalibo" en zei ik daar direct achteraan "kwaliteitsborging". Ik snap het probleem dus niet zo.

De voorzitter:

Dank u wel, mevrouw Van der Plas. De volgende spreker van de zijde van de Kamer is mevrouw Hagen namens D66.

Mevrouw Hagen (D66):

Goedemorgen.

Motie

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

overwegende dat een gezonde bodem een cruciaal onderdeel is van een gezonde leefomgeving en dat de ILT de uitvoerder is van het bodemtoezicht;

overwegende dat vanaf 2021 extra middelen zijn vrijgemaakt voor de versterking van de ILT op het gebied van bodemtoezicht en dat deze extra inzet pas in 2027 wordt geëvalueerd;

verzoekt de regering om voor deze extra inzet al in 2024 een tussentijdse evaluatie uit te voeren, om zo tijdig bij te kunnen sturen,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door het lid Hagen.

Zij krijgt nr. 110 (30015).

Dank u wel, mevrouw Hagen namens D66. Dan is het woord aan mevrouw Van Esch namens de Partij voor de Dieren.

Mevrouw Van Esch (PvdD):

Dank, voorzitter. Dank voor de coulance. We hebben het net al gehad over de N206 in Katwijk, naar aanleiding van de moties die mevrouw Bouchallikh heeft ingediend. We weten dat er verbrande batterijen, stukken plastic en zware metalen zijn gevonden. Ook de schadelijke stof antimoon kwam daarin naar voren. Wij hebben begrepen dat er pas op deze stof kan worden gehandhaafd als die met meer dan 40% wordt overschreden. Ik vind dat een bizarre constatering. Dat zou betekenen dat je pas gaat handhaven als iemand 140 kilometer per uur op de snelweg rijdt, terwijl hij eigenlijk 100 kilometer per uur mag. Ik ben benieuwd of de staatssecretaris kan uitleggen hoe het kan dat we pas gaan handhaven op een genormeerde stof op het moment dat de norm met 40% wordt overschreden. Zou het niet slim zijn om dat strenger te gaan normeren?

Dank u wel.

De voorzitter:

Dank u wel, mevrouw Van Esch. We zijn hiermee aan het einde gekomen van de termijn van de Kamer. De staatssecretaris heeft aangegeven ongeveer vijf minuten nodig te hebben voor de appreciaties, dus ik schors voor vijf minuten.

De vergadering wordt enkele ogenblikken geschorst.

De voorzitter:

Ik geef het woord aan de staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat voor de appreciatie van de moties en de resterende vragen.

Staatssecretaris Heijnen:

Dank u wel, voorzitter.

De eerste motie is de motie op stuk nr. 107 van mevrouw Bouchallikh en mevrouw Van Esch. Ik verzoek de Kamerleden om de motie aan te houden. Ik heb het RIVM gevraagd om te onderzoeken of een actualisatie, een herijking en/of een uitbreiding van het normenpakket nodig is. Dan zal blijken of het zinvol is om het bestaande pakket uit te breiden met andere stoffen of parameters. Als ik de motie kan opvatten als een aanscherping van de normering van Beaumix op basis van het RIVM-rapport, vraag ik om de motie aan te houden. Ik kan de Kamer daar medio 2023 over informeren.

De voorzitter:

Ik kijk heel even naar de indieners. Mevrouw Bouchallikh van GroenLinks.

Mevrouw Bouchallikh (GroenLinks):

Goed dat er al aan wordt gewerkt. Ik was even aan het overleggen. Wij vroegen ons af of het eventueel voor het meireces zou kunnen.

Staatssecretaris Heijnen:

Ja, dat kan ik toezeggen.

Mevrouw Bouchallikh (GroenLinks):

Oké. Top. Dank u wel.

De voorzitter:

Op verzoek van mevrouw Bouchallikh stel ik voor haar motie (30015, nr. 107) aan te houden.

Daartoe wordt besloten.

Staatssecretaris Heijnen:

De motie op stuk nr. 108 gaat over het percentage los metallisch ijzer. Ik verzoek mevrouw Bouchallikh en mevrouw Van Esch om ook die motie aan te houden. Zoals aangekondigd in de brief van december 2021 onderzoek ik of het percentage van 1% naar beneden kan. De sector heeft een kwaliteitsverbetering in het productieproces doorgevoerd en momenteel wordt er onderzocht hoe die techniek als minimumstandaard kan worden geïmplementeerd in het Circulair materialenplan. Met die verbetering in de techniek is het mogelijk bodemas te produceren met een maximaal gewichtspercentage van 0,5% aan metallisch ijzer, waaronder een maximaal gewichtspercentage van 0,05% aan batterijen. Ik wil dat proces graag eerst afronden. Daarom vraag ik om de motie aan te houden. Het onderzoek is eind 2023 gereed en ik kan de Kamer daar voorjaar 2024 over informeren.

De voorzitter:

Ik kijk heel even naar de indieners. Die stemmen ermee in.

Op verzoek van mevrouw Bouchallikh stel ik voor haar motie (30015, nr. 108) aan te houden.

Daartoe wordt besloten.

Staatssecretaris Heijnen:

Dan de motie van mevrouw Van der Plas op stuk nr. 109. Daarover kan ik het oordeel aan de Kamer laten.

De voorzitter:

De motie op stuk nr. 109: oordeel Kamer.

Staatssecretaris Heijnen:

Ook de motie van mevrouw Hagen op stuk nr. 110 geef ik oordeel Kamer.

De voorzitter:

De motie op stuk nr. 110: oordeel Kamer.

Staatssecretaris Heijnen:

Mevrouw Van Esch had nog een vraag over de 40%-norm. Ik moet dat uitzoeken, dus ik kom daar graag nog op een later moment schriftelijk op terug bij mevrouw Van Esch.

De voorzitter:

Oké. Ik zie mevrouw Van Esch knikken. Daarmee zijn we aan het einde gekomen van het tweeminutendebat Versterking stelsel kwaliteitsborging in het bodembeheer. Ik dank de aanwezigen, en uiteraard ook de staatssecretaris.

De beraadslaging wordt gesloten.

De voorzitter:

We lopen iets voor op schema. Ik kijk even of alle woordvoerders er al zijn voor het volgende tweeminutendebat. Als dat zo is, stel ik voor om door te gaan. Iedereen is er, dus met permissie zou ik zeggen: laten we gewoon doorgaan.