9 Erkenning van beroepskwalificaties

Aan de orde is het VSO over afstemming van erkenning van beroepskwalificaties met buurlanden (22452, nr. 44). 

De voorzitter:

Wij hebben vier deelnemers van de zijde van de Kamer, van wie er slechts drie spreken. De eerste spreker is mevrouw Straus van de VVD, die net als de anderen twee minuten spreektijd heeft. 

Mevrouw Straus (VVD):

Voorzitter. Over deze materie hebben wij schriftelijk overleg gevoerd met de minister. Wij waren enigszins teleurgesteld in de antwoorden en vinden het een te belangrijk onderwerp om het daarbij te laten. Om die reden dien ik de volgende twee moties in. 

Motie

De Kamer, 

gehoord de beraadslaging, 

constaterende dat de erkenning van en wederzijds begrip over (mbo)-beroepsdiploma's in veel gevallen het probleem is waar Nederlandse werkzoekenden tegen aanlopen in Duitsland en in het bijzonder in de zorg, de bouw, de industrie, de techniek, de logistiek en de horeca; 

overwegende dat er in de Duitse grensregio vele vacatures openstaan die prima door Nederlandse werkzoekenden ingevuld zouden kunnen worden; 

constaterende dat de minister voor Wonen en Rijksdienst in zijn brief aan de Kamer aangeeft dat de wederzijdse erkenning van diploma's en beroepskwalificaties een van de actiepunten is die zijn opgesteld in het kader van "krimp", en dat dit binnen twee jaar tot een oplossing zou moeten worden gebracht; 

verzoekt de regering om in samenspraak met de grensprovincies in bilateraal overleg met de aangrenzende Duitse deelstaten tot erkenning van Nederlandse (mbo)-beroepsdiploma's te komen, in het bijzonder voor bovengenoemde sectoren, en de Kamer hierover voor het zomerreces te informeren, 

en gaat over tot de orde van de dag. 

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door de leden Straus, Jadnanansing, Rog en Van Meenen. Naar mij blijkt, wordt de indiening ervan voldoende ondersteund. 

Zij krijgt nr. 45 (22452). 

Mevrouw Straus (VVD):

Mijn tweede motie heeft betrekking op het Europass-certificaatsupplement. 

Motie

De Kamer, 

gehoord de beraadslaging, 

overwegende dat de potentiële banen voor mbo-afgestudeerden in de grensregio vaak ook over de grens liggen; 

overwegende dat een Nederlands mbo-diploma niet zomaar toegang geeft tot vacatures in het betreffende beroep in een ander land; 

overwegende dat om de erkenning en waardering van de beroepsdiploma's in een ander land te vergemakkelijken, onderwijsinstellingen sinds 2005 de mogelijkheid hebben om bij het diploma kosteloos een zogenaamd Europass-certificaatsupplement te verstrekken; 

constaterende dat hier nog te weinig gebruik van wordt gemaakt; 

verzoekt de regering om in ieder geval de in de grensregio's gelegen roc's actief te wijzen op de mogelijkheid tot kosteloze verstrekking van het Europass-certificaatsupplement bij diploma's, 

en gaat over tot de orde van de dag. 

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door de leden Straus, Jadnanansing en Van Meenen. Naar mij blijkt, wordt de indiening ervan voldoende ondersteund. 

Zij krijgt nr. 46 (22452). 

De heer Van Meenen ziet af van zijn spreektijd. Dan komen we bij mevrouw Jadnanansing, de tweede en tevens laatste spreker van de zijde van de Kamer. 

Mevrouw Jadnanansing (PvdA):

Voorzitter. Nederland kent veel grensregio's. Onlangs pleitte mijn fractiegenoot Kerstens voor het wegnemen van belemmeringen voor het werken over de grens. Daartoe zou samenwerking nodig zijn met Duitse en Belgische autoriteiten en met het Duitse en Belgische bedrijfsleven. Staatssecretaris Klijnsma wees toen op het feit dat er stappen voorwaarts zijn gezet door de regering om met België en Luxemburg te spreken, en dat zij dat ook met de verschillende Duitse deelstaten aan het doen was. Kan de minister van Onderwijs toelichten in hoeverre zij ook betrokken is bij deze gesprekken? Er bestaan namelijk regionale en sectorale stagetekorten, zo erkende de minister naar aanleiding van haar reactie op mijn initiatiefnota. Als mbo'ers de stagecomponent van hun opleiding niet op orde krijgen en daarom hun opleiding dreigen te moeten staken, dan kan het toch niet zo zijn dat zij het dan maar gewoon voor gezien moeten houden? Ik denk dat het zou kunnen helpen als die jongeren een stageplaats zouden kunnen krijgen over de grens. Is dat een mogelijkheid? 

De SBB gaf naar aanleiding van signalen over tekorten aan bpv-plaatsen aan een tijdelijke verruiming te hebben toegepast van de erkenningsmogelijkheden voor leerbedrijven. Kan zoiets ook gaan gelden voor grensregio's? 

De voorzitter:

Ik zie dat de minister meteen kan antwoorden, maar twee moties moeten haar nog bereiken. Daar wachten we heel even op. 

Minister Bussemaker:

Voorzitter. In de motie van mevrouw Straus c.s. op stuk nr. 45 wordt gevraagd om, in samenspraak met de grensprovincies, in bilateraal overleg met de aangrenzende Duitse deelstaten tot erkenning van Nederlandse beroepsdiploma's te komen. Dat vind ik een sympathieke motie. Ik laat het oordeel daarover aan de Kamer, maar wel met een kanttekening. Het is voor Nederlandse werknemers heel belangrijk dat ze snel en gemakkelijk ook in buurlanden aan de slag kunnen. Daarmee raakt de motie aan een belangrijk probleem. Er lopen allang gesprekken tussen Nederland en de Bundesländer over het wederzijds erkennen en waarderen van diploma's in het mbo. Soms blijkt het dan echter wel lastig voor de Duitsers om het proces van diploma-erkenning goed en snel te laten verlopen. Dat heeft veel te maken met de constitutionele verhoudingen in Duitsland: de verhoudingen tussen de Bundesländer onderling en de verhouding tussen de Bundesländer en het federale niveau. Ik kan daar dus niet veel aan doen. 

Ik wil wel bekijken hoe we de bilaterale dialoog kunnen versnellen. Ik wil me daar ook hard voor maken. Het kan de mensen in de grensstreek immers echt aan werk helpen. De SBB is daar ook allang mee bezig, sinds 2009. Nog in de afgelopen maand, maart 2015, is er over deze samenwerking een conferentie geweest in Ulft. Ik hoop dat de Kamer beseft dat ik geen ijzer met handen kan breken, dat ik afhankelijk ben van de Duitsers, van hun constitutionele systeem en dat ik me er graag voor inzet. Ik stel me voor dat ik de Kamer voor de zomer een update hierover geef, maar dat we er ook na de zomer nog wel over komen te spreken. Een andere kanttekening is dat er in de motie veel sectoren worden genoemd. Met name de sectoren kinderopvang en ouderenzorg zijn zeer kansrijk voor mbo'ers. Tussen de in de motie genoemde sectoren zit dus ook nog wel een relatief verschil. Met deze kanttekeningen laat ik het oordeel over deze motie aan de Kamer. 

In de tweede motie van mevrouw Straus, op stuk nr. 46, wordt verzocht om in de grensregio's gelegen roc's actief te wijzen op de mogelijkheid tot kosteloze verstrekking van het Europass-certificaat. Ook het oordeel over deze motie laat ik aan de Kamer. Ik ben het met mevrouw Straus erover eens dat de Europass een goed instrument is en dat die een belangrijke rol kan spelen bij het bevorderen van grensoverschrijdend werken en leren. Met het gratis certificaatsupplement is voor werkgevers en werknemers aan beide kanten van de grens duidelijk welke kennis en vaardigheden iemand heeft. Mijn indruk is dat veel roc's het supplement goed inzetten, maar het kan altijd beter. Ik kan me voorstellen dat het nuttig is om de roc's in de grensregio's nog eens te wijzen op het beschikbare instrumentarium. Als deze motie wordt aangenomen, ben ik graag bereid om daar nog eens extra de aandacht op te vestigen. 

De voorzitter:

Eén korte, puntige vraag van mevrouw Straus. 

Mevrouw Straus (VVD):

Eén korte, puntige vraag bij het Europass-supplement. Niet alle profielen zijn in het Duits vertaald of zijn beschikbaar in het Duits. Als de minister toch gaat bekijken welke diploma's de meeste prioriteit hebben om over en weer over de grens erkend te worden, kan zij er dan in ieder geval ook voor zorgen dat voor die beroepen de Europass-supplementen ook in het Duits beschikbaar zijn? 

Minister Bussemaker:

Ja, voor die beroepen waar kansen zijn om over de grens te werken. Anders wordt het een bureaucratische last voor de opleidingen. Het moet dus verbonden zijn met de Europass en met beroepskansen. 

Tot slot kom ik op de vraag van mevrouw Jadnanansing over het wegnemen van belemmeringen voor arbeidsmobiliteit. Vanzelfsprekend werk ik goed samen met mijn collega's van Sociale Zaken, van wie er hier een aanwezig is, om de arbeidsmobiliteit te verbeteren. Ik sluit daarbij aan als het gaat over leren en studeren. Als het gaat over studeren en werken, zitten we natuurlijk heel dicht op het mbo. Ik ben het dus met mevrouw Jadnanansing eens dat stages over de grens een oplossing kunnen zijn als er in Nederland onvoldoende stageplekken zijn voor precies ook die sectoren waar mevrouw Straus het over heeft. Dan kunnen we gebruikmaken van EURES, een portal waarin Europese werkgevers vacatures en stageplekken kunnen aanbieden. 

Ik zie overigens ook al dat best veel Nederlandse studenten over de grens stage lopen. Maar ik zie ook dat er soms belemmeringen zijn wat betreft de erkenning van leerbedrijven. De kwaliteit van de leerbedrijven moet goed zijn. Ook de kwaliteit van de begeleiding en van de studenten moet goed zijn. De erkenning van leerwerkbedrijven in binnen- en buitenland wordt per 1 augustus van dit jaar onder één dak gebracht bij de SBB. Dat is een gevolg van de operatie rond kenniscentra. Er komt dus ook één regeling voor bedrijven in binnen- en buitenland, met één centraal loket waarin alle bedrijven, ook buitenlandse, online erkenning kunnen aanvragen. Dat kan dus echt helpen. Ik hoop dat dat dus ook zal bijdragen aan nog meer stageplekken over de grens. Soms zijn er echter ook praktische bezwaren. Ik was laatst in Groningen. Daar merkte ik dat de aansluiting van het openbaar vervoer een probleem is. Helaas hebben we niet zo veel vervoer tussen bijvoorbeeld Groningen en Duitsland als binnen de provincies. Dat kan dus veel extra reistijd met zich meebrengen. Die problemen kan ik niet een, twee, drie oplossen, maar wat binnen mijn macht ligt, pak ik heel graag op om de situatie verder te verbeteren. 

De beraadslaging wordt gesloten. 

De beraadslaging wordt gesloten. 

De voorzitter:

Dinsdag stemmen we over de beide moties. 

De vergadering wordt enkele ogenblikken geschorst.