3 Vragenuur: Vragen Van Klaveren

Vragen van het lid Van Klaveren aan de minister van Buitenlandse Zaken over het bericht "Boko Haram nog niet op terreurlijst".

De heer Van Klaveren (Groep Bontes/Van Klaveren):

Voorzitter. Het islamitisch terrorisme grijpt wereldwijd om zich heen. Uit naam van de jihad worden talloze aanslagen gepleegd, van de Verenigde Staten tot Israël, van Spanje en Indonesië tot Nigeria. Een van de vele islamitische terreurorganisaties die voor dood en verderf zorgen is Boko Haram. Deze uit Nigeria afkomstige terreurgroep is alleen al de afgelopen vier jaar verantwoordelijk voor plunderingen, verkrachtingen en meer dan 600 terreuraanslagen waarbij ongeveer 4.000 burgers werden vermoord, en nu ook voor de ontvoering van bijna 300, voornamelijk christelijke schoolmeisjes met de intentie ze als slavin te verkopen.

Bovendien onderhoudt Boko Haram banden met de moslimextremisten van Al Qaida. Misdadiger lijkt het haast niet te kunnen. Verbijsterend genoeg is de ellenlange lijst van misdaden en ellende van Boko Haram voor de EU niet genoeg om deze club op de terreurlijst te plaatsen. Hoewel Nederland gelukkig erkent dat deze extremistenclub het predicaat "terreurgroep" verdient, is er binnen de EU onvoldoende steun om dit te erkennen en over te gaan tot actie.

Kan de minister aangeven welke landen hebben aangegeven Nederland niet te steunen en ook wat de redenen zijn om Boko Haram niet op de terreurlijst te zetten? Graag een reactie.

Minister Timmermans:

Voorzitter. Ik dank de heer Van Klaveren voor zijn vraag. Hij heeft mij vandaag al blij gemaakt, want de heer Van Klaveren heeft in zijn nieuwe hoedanigheid gepleit voor meer Europese samenwerking. Dat doet mij plezier.

De reden dat we Boko Haram nog niet gelist hebben, is technisch. Ik ben het helemaal eens met de analyse die de heer Van Klaveren zojuist gegeven heeft van de aard van deze organisatie. Het is te gruwelijk voor woorden als je leest waartoe deze organisatie bereid en in staat is en hoe vele duizenden slachtoffers deze organisatie al heeft gemaakt. Nederland spant zich ervoor in dat de organisatie op de VN-terreurlijst en op de EU-terreurlijst komt. In EU-verband heb je alleen juridische bewijzen nodig die ook voor de rechter stand houden op het moment dat de organisatie naar de rechter zou gaan om te vragen of het wel een terecht besluit is. Omdat in eerdere gevallen de rechter weleens tegen een besluit tot listing heeft besloten, zijn lidstaten nu voorzichtiger en gaan ze op zoek naar bewijs. Daar zijn wij druk mee bezig. We vragen ook aan alle landen die mogelijk bewijs hebben om dat bewijs ook te leveren. De Europese rechter is op dit punt heel streng, dus het moet heel duidelijk zijn.

Ik wil iedere indruk wegnemen dat er EU-lidstaten zouden zijn die tegen listing zijn. Iedereen is het erover eens dat het moet gebeuren, alleen moet het werk nog worden verzet om de gegevens beschikbaar te laten zijn, zodat het voor de rechter standhoudt als het eenmaal zover is.

De heer Van Klaveren (Groep Bontes/Van Klaveren):

De Verenigde Staten hebben deze verderfelijke organisatie, die streeft naar een islamitisch kalifaat in Nigeria, wel op de terreurlijst gezet. Het is een organisatie die, zoals ik net al aangaf, aanslagen pleegt en verantwoordelijk is voor verkrachtingen, ontvoeringen en slachtingen van onschuldige mannen, vrouwen en kinderen, allemaal uit naam van de islam.

Boko Haram is een terroristische organisatie en dient daarom dus op alle internationale terreurlijsten voor te komen. Graag horen we van de minister hoe hij het gegeven duidt dat het binnen de EU op dit moment niet mogelijk is om deze walgelijke club op zo'n lijst te plaatsen en wat dan precies de criteria zijn om uiteindelijk wel op die lijst te komen. Eveneens horen wij graag op welke wijze de minister zich zal inzetten om Boko Haram alsnog op de Europese terreurlijst te krijgen. Ook willen we weten waarom deze organisatie evenmin voorkomt in onze eigen kennisbank terrorisme van de NCTV.

Minister Timmermans:

De Amerikanen en ook de Britten hoeven geen concreet bewijs aan de rechter te leveren als ze aan listing doen. Met wat dan "executive order" heet, kunnen zij zeggen dat het een terroristische club is. Ik denk dat iedereen met gezond verstand dat zou zeggen; ik ben het op dat punt volledig met de heer Van Klaveren eens. Dat is juridisch genoeg in de Verenigde Staten, maar niet in de meeste Europese landen. Wij moeten dus op zoek naar concretere aanwijzingen voor bijvoorbeeld iets anders wat de heer Van Klaveren zei en waarover ik het ook met hem eens ben: de banden die we allemaal vermoeden tussen Boko Haram en Al Qaida. Je moet dat alleen kunnen aantonen met inlichtingen die je verkregen hebt. Er zijn misschien landen die die inlichtingen hebben, maar ze niet willen delen omdat ze niet willen dat wij die inlichtingen voor de rechter openbaar maken.

Het is echt puur een zaak van zo goed mogelijk juridisch bewijs vinden dat ook stand houdt voor de rechter als deze organisatie eenmaal op een lijst staat. Er is geen onwil bij de lidstaten om dit te doen; het is alleen lastig om het op dit moment juridisch rond te krijgen, ook omdat Boko Haram op geen enkele manier actief is in landen van de Europese Unie. Als hij bijvoorbeeld in Nederland actief zou zijn, zouden wij dat sneller kunnen doen. De reden dat we de organisatie in Nederland niet op de lijst zetten, is precies dezelfde reden, namelijk dat de Nederlandse rechter ook graag bewijzen wil zien op het moment dat je het doet. Ik verzeker de heer Van Klaveren dat ik niet zal rusten totdat we deze organisatie op de lijst hebben. Ik zal mij er sterk voor inspannen dat we de bewijzen krijgen van collega-ministeries uit landen die ons kunnen helpen, zodat het ook voor de rechter standhoudt. Ik beloof de heer Van Klaveren dat ik mij daar zeer voor zal inspannen.

De heer Van Klaveren (Groep Bontes/Van Klaveren):

Ik hoop inderdaad dat dit zo spoedig mogelijk gebeurt.

De voorzitter:

Ik dank de minister voor zijn komst naar de Kamer.