Aan de orde is het debat naar aanleiding van een algemeen overleg op 30 oktober 2008 over de beveiliging van militaire objecten.

Mevrouw Van Velzen (SP):

Voorzitter. Tijdens het AO zei minister Van Middelkoop over de beveiliging van militaire terreinen: dat het nog niet perfect is, is mij op zeer pijnlijke wijze duidelijk gemaakt. Hij had met zweet in zijn handen gekeken naar de uitzending van Undercover. Tijdens hetzelfde debat bezochten twee onverwachte gasten, zogenaamde mystery guests, de luchtmachtbasis Gilze-Rijen. Deze twee luchtmachtofficieren in uniform waren niet werkzaam op de basis en zij waren onbekend bij het personeel, maar zij kregen met nagemaakte passen, zogenaamde smartcards, toegang tot de basis. Zij konden zelfs plaatsnemen in een Apache en kregen uitleg over de bediening van het toestel. Spoort dit relaas met de werkelijkheid? Dit kan natuurlijk niet. Dat het zelfs ná de uitzending van Undercover nog mogelijk was, bevestigt dat het nodig is om extern onderzoek te laten doen naar de beveiliging van militaire objecten. Daarom wil ik de volgende motie indienen.

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

overwegende dat de minister van Defensie zijn eigen beveiligingsautoriteit heeft verzocht de beveiliging van militaire bases te onderzoeken;

van mening dat het goed zou zijn als er daarnaast extern onderzoek plaatsvindt;

overwegende dat de Algemene Rekenkamer in 2004 de beveiliging van militaire objecten onderzocht heeft en dit in 2005 herhaald werd;

besluit, de Algemene Rekenkamer te verzoeken de beveiliging van militaire terreinen nogmaals te onderzoeken,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door de leden Van Velzen, Pechtold, Halsema en Brinkman. Naar mij blijkt, wordt de indiening ervan voldoende ondersteund.

Zij krijgt nr. 22(31700 X).

De heer Boekestijn (VVD):

Wat is de meerwaarde van deze motie? Wij weten dat het niet goed is geregeld. Wij weten dat de minister gewoon maatregelen moet nemen.

De voorzitter:

Ik vond het heel helder.

Mevrouw Van Velzen (SP):

De meerwaarde van deze motie is dat de Algemene Rekenkamer eerder onderzoek heeft gedaan naar de beveiliging van militaire objecten. De Algemene Rekenkamer kan die goed doorlichten en zijn onderzoek heeft ook resultaat bij het ministerie van Defensie. Het ministerie stelt voor om dat onderzoek te laten doen door zijn eigen beveiligingsautoriteit. Dat is dan een slager die eigen vlees keurt en die eerder niet heeft geconstateerd dat er een probleem was. Ik heb daarin niet zoveel vertrouwen.

Mevrouw Diks (GroenLinks):

Voorzitter. De uitzending van Undercover was schokkend. Wij hebben daar in het AO aandacht voor gevraagd. Wij hebben heel snel antwoord gekregen op onze schriftelijke vragen, waarvoor dank. In het AO heeft de minister ook toegezegd dat in januari de uitkomsten van een onderzoek zullen komen. Daar hebben wij onze hoop op gevestigd. Wij geven de minister de gelegenheid om dat onderzoek nogmaals op zich te nemen en wij willen de volgende motie indienen.

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

constaterende dat de beveiliging van militaire objecten door het ministerie van Defensie te veel te wensen overlaat;

van mening dat zelfs na het alarmerende rapport van de Algemene Rekenkamer uit 2005 te weinig verbeteringen in de beveiliging zijn doorgevoerd;

constaterende dat er sinds de oorlogen in Irak en Afghanistan verhoogde terreurdreiging is in Nederland;

verzoekt de regering, een verhoogd beveiligingsniveau voor de categorieën 1 en 2 op militaire bases te handhaven, totdat de regels voor de beveiliging van militaire bases goed worden nageleefd,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door het lid Diks. Naar mij blijkt, wordt de indiening ervan voldoende ondersteund.

Zij krijgt nr. 23(31700 X).

De volgende op de sprekerslijst is mevrouw Eijsink, maar ik begrijp dat zij er voor de gezelligheid bij staat! Dat is ook goed.

Minister Van Middelkoop:

Voorzitter. Mevrouw Van Velzen zal het wellicht willen billijken dat ik niet alle details van de door haar nieuw aangevoerde casus Gilze-Rijen ga opvoeren. Het is voor mij wel aanleiding om te herinneren aan een uitspraak die ik heb gedaan tijdens het algemeen overleg, namelijk dat het nooit mogelijk zal zijn om 100% garantie te geven op veiligheid voor alles waarover defensie beschikt. Als ik dat al zou willen, hetgeen vermetel zou zijn, dan zou de ene helft van de krijgsmacht de andere beveiligen. Dat wil mevrouw Van Velzen ongetwijfeld ook niet. Zij gebruikte dit als een aanloopje om een motie in te dienen, want zij was er niet gerust op dat het ook in de nabije toekomst goed zal gaan met de beveiliging van eigendommen van defensie.

De voorzitter:

De motie is meer gericht aan de Kamer zelf dan aan de minister.

Mevrouw Van Velzen (SP):

Dat is exact wat ik de minister wil zeggen. Ik hoef geen oordeel van de minister te hebben over een motie die aan de Kamer wordt voorgelegd en die is gericht aan de Kamer zelf.

Voorzitter, als u mij toestaat, wil ik wel een vraag stellen over hetgeen hij daarnet zei. Hij ontkent het incident dat ik beschreef niet. Dat is dus voor mij een bevestiging. Is dat nu aanleiding geweest om de beveiliging en de alertheid op de luchtmachtbasis Gilze-Rijen aan te scherpen? Is het niveau daarvan tot op de dag van vandaag hoger dan op andere bases?

Minister Van Middelkoop:

Strikt genomen is dit een voortgezet algemeen overleg. De casus waar mevrouw Van Velzen op wijst, heeft zich afgespeeld na het algemeen overleg. Dit soort incidenten, die zich overigens ook morgen weer kunnen afspelen, zullen in algemene zin geen aanleiding zijn om nieuwe maatregelen te nemen bovenop de maatregelen die wij al hebben genomen. Daarover zal ik de Kamer eind januari rapporteren. Daar wees mevrouw Diks al op.

De voorzitter heeft gelijk over de motie. Ik heb er zelfs geen oordeel over. Dat zou wellicht ongepast zijn. De motie is gericht aan de Kamer. Ik wil er wel het volgende over zeggen. In de motie wordt gerefereerd aan eerdere onderzoeken door de Algemene Rekenkamer. Ik herhaal wat ik tijdens het algemeen overleg heb gezegd. In 2004 had de Algemene Rekenkamer kritiek op de beveiliging van defensie maar was deze wel positief over het beveiligingssysteem. De kritiek betrof de uitvoering. In 2005 was er opnieuw een onderzoek van de Algemene Rekenkamer. Het rapport daarvan was positief over wat defensie had gedaan met de aanbevelingen. In het algemeen overleg heb ik al gezegd dat de uitvoering altijd problematisch blijft, dat wij dus scherper moeten letten op de uitvoering en dat de extra maatregelen ook raken aan de uitvoering. Dat wilde ik even zeggen maar ik doe verder geen uitspraak over de motie zelf.

De voorzitter:

Dat wil ik wel doen. Stel dat de motie wordt aangenomen, dan treedt de normale procedure van een advies in werking.

Mevrouw Van Velzen (SP):

Dat zal uiteraard het geval zijn. Dan zullen er onderzoeksvragen komen, deadlines en overleggen met de Algemene Rekenkamer, maar misschien moeten wij de stemming over de motie even afwachten.

Minister Van Middelkoop:

Voorzitter. De tweede motie vind ik wat curieus, zeker nadat ik in het algemeen overleg al heb gewezen op het volgende. Als terreurdreiging, waar deze motie over gaat, bij het ministerie van Defensie aanleiding is voor extra alertheid die aanzet tot extra beveiliging, dan doen wij dat niet op eigen houtje. Dan speelt de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding NCTb daar een cruciale rol in. Hij geeft aan of er reden is om extra maatregelen te nemen. In het overleg heb ik gezegd dat de situatie op dit moment geen aanleiding geeft om bijzondere maatregelen te nemen ter zake van terreurdreiging omdat de NCTb niet kenbaar heeft gemaakt dat die aanleiding er is. Deze motie gaat dus over een situatie die zich thans niet voordoet. Ik voel er daarom helemaal niet voor om te voldoen aan het verzoek dat in deze motie wordt gedaan, namelijk om een verhoogd beveiligingsniveau voor de categorieën 1 en 2 op de militaire bases te handhaven. Over de bijzondere maatregelen die wij hebben genomen, rapporteer ik eind januari. Dat is het moment om in het bijzonder aan de Kamer duidelijk te maken of er redenen zijn om de extra maatregelen te handhaven of om nog meer extra maatregelen te nemen. Als de motie daarop doelt, is dit een precisering van mijn antwoord.

Mevrouw Diks (GroenLinks):

Wij hebben deze motie ingediend, omdat u in het algemeen overleg hebt gezegd dat er nu een verscherping van de beveiliging op die basis is en dat deze er slechts een aantal weken of maanden zal blijven. Wij hebben gevraagd om die verhoogde beveiliging te handhaven totdat de uitkomsten van het onderzoek er zijn. In verband met de terreurdreiging is het noodzakelijk dat die bases beveiligd zijn.

De voorzitter:

U hebt al een heel overleg achter de rug, dus het moet korter, mevrouw Diks.

Minister Van Middelkoop:

Het blijft toch echt Van Middelkoopeen problematische motie. De maatregelen die wij hebben besproken in het overleg, blijven gehandhaafd tot eind januari, dus de motie is overbodig, als mevrouw Diks dat wil. De passage in de motie over de verhoogde terreurdreiging is niet ter zake. Om beide redenen ontraad ik de aanneming van deze motie.

De voorzitter:

Ik dank de minister voor zijn antwoorden. Als de minister voor Jeugd en Gezin in ons midden is, gaan wij door met het volgende agendapunt.

De beraadslaging wordt gesloten.

De voorzitter:

Ik dank de minister voor zijn antwoorden. Als de minister voor Jeugd en Gezin in ons midden is, gaan wij door met het volgende agendapunt.