Vragen van het lid Joldersma aan de minister van Justitie over het steeds vaker buiten de inrichting wonen van TBS'ers.

De voorzitter:

Gezien het voortschrijden van de klok geef ik alleen mevrouw Joldersma de gelegenheid om vragen te stellen. Daarna volgt het antwoord van de minister en eventueel een aanvullende vraag van mevrouw Joldersma. Ik geef dus geen gelegenheid voor het stellen van aanvullende vragen door leden vanuit de zaal. Dat spijt mij, maar een uur is maar een uur en donderdagnacht zult u merken dat een week maar een week is.

Mevrouw Joldersma (CDA):

Voorzitter. Deze minister kampt met veel ingewikkelde vraagstukken. Ik zal proberen, het simpel te houden bij een zo ingewikkeld vraagstuk als de TBS. Waar gaat het bij de TBS-behandeling om? Wij willen ervoor zorgen dat criminelen met een psychiatrische stoornis behandeld worden, zodat zij weer veilig in de samenleving terug kunnen keren. Na uitgebreid speurwerk van NRC Handelsblad blijkt dat veel mensen ondanks dat zij nog niet zijn uitbehandeld en ondanks dat zij blijkbaar zelfs niet behandeld kunnen worden, toch in de samenleving terug mogen keren. Hoelang is dit al aan de gang? Wat wil de minister doen om de veiligheid van de samenleving te waarborgen?

Minister Donner:

Voorzitter. Inderdaad ontdek je zo af en toe wat er allemaal onder je verantwoordelijkheid gebeurt. Ik moet vaststellen dat de Kamer hierover al in mei 2001 is ingelicht. Vervolgens is in maart 2002 een rapport hierover onderwerp van behandeling geweest, zij het dat de transmurale plaatsing daarin niet expliciet de aandacht heeft gekregen, alhoewel zij wel in het rapport is vermeld. Daarnaast wordt dit expliciet in het rapport van de Inspectie voor de gezondheidszorg gemeld, dat deze maand naar de Kamer is gestuurd.

Er is sprake van een overgang tussen de proefverloven en de behandeling. Uitgangspunt is behandeling met het oog op resocialisatie. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat resocialisatie en het voorkomen van recidive worden bevorderd bij een geleidelijke en gecontroleerde terugkeer in de samenleving. Bij verlof en proefverlof gaat het om een terugkeer in de samenleving onder controle van de reclassering. Niet in alle gevallen die in de krant worden genoemd, gaat het om transmurale resocialisatie. Er zijn ook proefverloven meegeteld. Dat komt omdat er geen duidelijkheid is over de definitie.

De klinieken hebben in het kader van de behandeling, met toestemming van het departement voor ieder individueel geval, de mogelijkheid geïntroduceerd in het kader van de resocialisatie bepaalde patiënten te plaatsen in ruimten die van hen zijn of van beschermd wonen, onder hun eigen controle en onder controle van de medicatie. In al die gevallen vindt een risicoanalyse plaats. Daarnaast is er de aparte waarborg van machtiging voor ieder individueel geval door het departement dat beziet of het gerechtvaardigd is.

Uit de krant heeft u kunnen opmaken dat de resultaten bemoedigend zijn. Ik ben het met u eens dat deze situatie grondiger discussie vergt, ook met de Kamer. Ik heb de Kamer in het kader van de begrotingsbehandeling toegezegd dat ik begin 2004 kom met een notitie over de hele TBS. Daarin zal ik uitvoerig aandacht besteden aan deze situatie en aan de vraag in hoeverre de huidige wettelijke regeling daarvoor toereikend is en of een andere wettelijke regeling nodig is. Ik ben het met u eens dat deze maatregel nadere inkadering behoeft.

Mevrouw Joldersma (CDA):

De minister heeft de Kamer hierover geïnformeerd, maar hij heeft mij niet duidelijk kunnen maken waarom mensen niet weten dat in hun buurt een TBS'er woont die nog niet is uitbehandeld en of de veiligheid van die buurt gegarandeerd is. Als hij de Kamer de notitie over de TBS toezendt, wil hij dan duidelijk stilstaan bij het waarborgen van de veiligheid van de buurt? Behoort de politie niet op de hoogte te zijn van het feit dat er mensen in een buurt wonen die nog niet uitbehandeld zijn, zodat het eigenlijk niet veilig is dat zij in de samenleving verkeren?

Minister Donner:

Uit de situatie blijkt tot dusver niet dat er gevallen zijn waarin het onveilig is. Dat blijkt ook niet uit de krant. Bij begeleid proefverlof is er vaak sprake van onttrekking, maar in deze situatie nog niet.

Ik ben het met u eens dat het inlichten van de buurt en de politie een punt is. Ik deel u mee dat dit nu op individuele basis gebeurt. Die afweging wordt door de kliniek gemaakt. De buurt wordt dus niet in alle gevallen gewaarschuwd. Dat element zal derhalve een onderdeel zijn waaraan ik aandacht zal besteden in de brief over de TBS.