33 ERTMS/Spoorveiligheid

Aan de orde is het VAO ERTMS/Spoorveiligheid (AO d.d. 05/07). 

De voorzitter:

Er hebben zich twee sprekers gemeld. Ik breng in herinnering dat wij vanmiddag proberen om bij de beantwoording door het kabinet alleen degenen die een motie hebben ingediend, zo nodig een vraag te laten stellen. Ik geef als eerste het woord aan de heer Jetten namens D66. 

De heer Jetten (D66):

Voorzitter. Goederenvervoer per spoor is een veilige en duurzame manier van transport. D66 wil spoortransport zo veel mogelijk stimuleren, maar daarbij wel continu zoeken naar optimale routes en zo min mogelijk overlast voor bewoners. 

D66 is zijn blij dat de staatssecretaris probeert tot betere risicoplafonds voor gevaarlijke stoffen te komen en met haar inzet om goederentreinen meer te geleiden langs de Betuweroute. Tijdens het algemeen overleg heeft zij een heldere toezegging gedaan over haar eigen regierol daarin en de wijze waarop lokale overheden daarover kunnen meepraten. 

De staatssecretaris wil, net als D66, de overlast door trillingen en geluid verder voorkomen. Ik geef haar graag een steuntje in de rug met de volgende motie. 

Motie

De Kamer, 

gehoord de beraadslaging, 

constaterende dat er veel goederentreinen rijden over de zogeheten Brabantroute en Bentheimroute en daarbij veel stads- en dorpskernen passeren; 

constaterende dat goederentreinen aanzienlijk meer geluidshinder dan personentreinen veroorzaken en dit met name 's nachts tot veel overlast en klachten leidt; 

overwegende dat de staatssecretaris mogelijke maatregelen onderzoekt om de geluid- en trillinghinder voor omwonenden verder te beperken; 

overwegende dat een verlaging van de maximumsnelheid van goederentreinen op een aantal locaties kan leiden tot fors minder decibel en dus minder overlast; 

verzoekt de regering, concrete voorstellen uit te werken voor verlaging van de maximumsnelheid voor goederentreinen tussen 23.30 uur en 05.30 uur op trajecten door dorps- en stadskernen langs de Brabantroute en Bentheimroute tot 80 km/u zolang andere (bron)maatregelen onvoldoende effectief zijn en de Kamer voor de begrotingsbehandeling 2018 hierover te informeren, 

en gaat over tot de orde van de dag. 

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door de leden Jetten en Kröger. Naar mij blijkt, wordt de indiening ervan voldoende ondersteund. 

Zij krijgt nr. 55 (33652). 

Ik geef het woord aan mevrouw Kröger namens GroenLinks. 

Mevrouw Kröger (GroenLinks):

Voorzitter. Ik dank de staatssecretaris voor de heldere discussie gisteren over vele aspecten van het goederenvervoer. GroenLinks ziet het goederenvervoer over het spoor als een belangrijke manier om CO₂-uitstoot en klimaatverandering tegen te gaan, maar het moet inderdaad wel veilig zijn en weinig overlast geven voor omwonenden. Daarom zal ik naar aanleiding van het algemeen overleg gisteren twee moties indienen over de shift van de huidige routes naar de Betuweroute. 

Motie

De Kamer, 

gehoord de beraadslaging, 

constaterende dat op dit moment de Betuweroute niet optimaal benut wordt voor vrachtvervoer; 

constaterende dat het vervoer van gevaarlijke stoffen door dorpskernen over de Bentheim- en Brabantroute voor veel onrust onder omwonenden zorgt; 

constaterende dat de staatssecretaris voornemens is om prikkels te introduceren om vervoer over de Betuweroute te stimuleren, maar ook het routeringsbesluit in voorbereiding heeft om indien nodig in te zetten; 

verzoekt de regering om de Kamer voor een eventueel routeringsbesluit te informeren op basis van welke criteria besloten zal worden om het routeringsbesluit in te zetten, 

en gaat over tot de orde van de dag. 

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door de leden Kröger en Jetten. Naar mij blijkt, wordt de indiening ervan voldoende ondersteund. 

Zij krijgt nr. 56 (33652). 

Mevrouw Kröger (GroenLinks):

Het gesprek ging gisteren ook uitgebreid over het feit dat wij meer aandacht moeten hebben voor gevaarlijke stoffen. Daarom de volgende motie. 

Motie

De Kamer, 

gehoord de beraadslaging, 

constaterende dat de Betuweroute de veiligste route voor gevaarlijke goederen is en nu niet optimaal benut wordt; 

constaterende dat uiteindelijk ook de capaciteit van de Betuweroute beperkt is, of door werkzaamheden e.d. tijdelijk beperkt wordt; 

constaterende dat het vervoer van gevaarlijke stoffen door dorpskernen over de Bentheim- en Brabantroute voor veel onrust onder omwonenden zorgt; 

constaterende dat de staatssecretaris voornemens is om prikkels te introduceren om vervoer over de Betuweroute te stimuleren, maar ook het routeringsbesluit in voorbereiding heeft om indien nodig in te zetten; 

verzoekt de regering, een kwalitatieve weging toe te passen die ervoor zorgt dat een zo groot mogelijk aandeel van de gevaarlijke stoffen via de Betuweroute vervoerd wordt, en de Kamer daarover te informeren, 

en gaat over tot de orde van de dag. 

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door de leden Kröger en Jetten. Naar mij blijkt, wordt de indiening ervan voldoende ondersteund. 

Zij krijgt nr. 57 (33652). 

We zijn gekomen aan het einde van de inbreng van de zijde van de Kamer. Ik schors een kort ogenblik, totdat de staatssecretaris over de teksten van de ingediende moties beschikt. 

De vergadering wordt enkele ogenblikken geschorst. 

De voorzitter:

Ik geef voor haar reactie op de moties het woord aan de staatssecretaris. 

Staatssecretaris Dijksma:

Voorzitter. De motie-Jetten/Kröger op stuk nr. 55 gaat over de maximumsnelheid. Het lastige van deze motie is dat deze wordt gepresenteerd als een lieftallige aansporing, maar dat die toch een voldongen feit creëert. Eigenlijk zegt deze motie: het moet zo zijn dat er 80 km/u gereden wordt. Zo lees ik de motie althans. Als dat niet zo is en de indieners mij vragen om voor de begrotingsbehandeling met een uitwerking van al die onderzoeken te komen en om als het dan kan naar de 80 km/u te gaan, dan kan ik de motie zien als een aansporing. Ik heb die onderzoeken echter niet voor niets. Ik heb gezegd dat ik niet zeker weet of het per se altijd aan de snelheid ligt. Het kan zijn dat er heel goede treinen zijn die heel snel rijden en geen probleem veroorzaken en er andere treinen zijn die heel langzaam rijden en wel een probleem veroorzaken. Dus dit is echt even de vraag aan de indiener. Tekstexegese alstublieft! 

De heer Jetten (D66):

Laat ik de staatssecretaris helpen. Er staat in het dictum "uit te werken" en dus niet "in te voeren". Waarom vraag ik u om dat nu al uit werken? In het AO hebben we het uitgebreid gehad over de wortel en de stok en de staatssecretaris die de stok alvast wil hebben uitgewerkt zodat ze die direct kan inzetten als dat nodig mocht zijn. Over die verlaging naar 80 km/u praten we al jaren en sommige dorpen vragen er al jaren naar. Zorg er nou voor dat je het maatregelenpakketje dat je daarvoor nodig hebt, op de plank hebt liggen en mocht je dan de komende tijd ergens constateren dat de geluidshinder in dorpen echt te groot is en we snel moeten acteren, dan ligt het gewoon klaar en dan hoeft u op dat moment niet te gaan onderzoeken hoe u die maximumsnelheid zou kunnen aanpassen. 

Staatssecretaris Dijksma:

Dan accepteert de heer Jetten dus ook dat uit onderzoek kan voortvloeien dat dit niet de geschikte maatregel is. 

De heer Jetten (D66):

Het doel is minder geluidshinder voor omwonenden en het doel is niet de snelheid. Op veel plekken kan die snelheid zeker wel helpen en daarom deze aansporing, maar ik accepteer het als de staatssecretaris met andere voorstellen komt om de geluidshinder op die plekken aan te pakken. 

Staatssecretaris Dijksma:

Nee, ik moet de motie dan toch ontraden. Ik wil dat eigenlijk niet doen, maar het komt omdat u te veel vooruitloopt, in de zin dat het deze oplossing moet zijn. U zegt dat u het wel accepteert maar dat staat niet zo in de motie. En daar worden mijn mensen heel ongelukkig van, merk ik. Dus dat gaan we niet doen. Excuus. Ontraden. 

De voorzitter:

Nee, mijnheer Jetten, u hebt al twee keer geïnterrumpeerd. Het zijn korte VAO's, dus u zult het hiermee moeten doen. 

Staatssecretaris Dijksma:

Leuker kan ik het niet maken, maar het goede nieuws komt nu. De motie op stuk nr. 56 verzoekt de regering om de Kamer voor een eventueel routeringsbesluit te informeren op basis van welke criteria besloten zal worden om het routeringsbesluit in te zetten. Uiteraard, dat gaan we doen. Ik zou zeggen dat dit echt ondersteuning van beleid is. Ik kan de motie ook overnemen als daar geen bezwaar tegen bestaat. 

De voorzitter:

De motie-Kröger/Jetten (33652, nr. 56) is overgenomen. 

Staatssecretaris Dijksma:

Dan kom ik op de motie … 

Mevrouw Kröger (GroenLinks):

De staatssecretaris heeft tijdens het AO aangegeven dat tegen het eind van het jaar een besluit zal vallen over het routeringsbesluit. Op welke termijn wordt de Kamer dan geïnformeerd over de criteria? 

Staatssecretaris Dijksma:

Daarvoor. 

Mevrouw Kröger (GroenLinks):

Kan de staatssecretaris dat nog iets meer expliciteren? 

Staatssecretaris Dijksma:

Nee. Het wordt gewoon voor het eind van het jaar, dus voordat het besluit valt. 

Dan kom ik op de motie op stuk nr. 57 van de leden Kröger en Jetten. Ik heb zelf wat moeite met het begrip "kwalitatieve weging", omdat ik niet zo heel erg goed begrijp wat daarmee bedoeld wordt. Ik leg het aldus uit, dat wij een samenspel organiseren van prikkels en het ProRail-loket waarmee we eigenlijk ervoor gaan zorgen dat de Betuweroute zo veel mogelijk gebruikt gaat worden. Op die manier zorgen we er dus voor dat een zo groot mogelijk aandeel via de Betuweroute daadwerkelijk vervoerd wordt. Als ik de motie zo mag uitleggen, kan ik die aan het oordeel van de Kamer overlaten. 

Mevrouw Kröger (GroenLinks):

Ja, de interpretatie klopt. Het gaat erom dat er sprake is van een kwalitatieve weging waardoor gevaarlijke stoffen eerder in aanmerking komen voor de Betuweroute, dus dat bij de verdeling over welke routes gevaarlijke stoffen worden vervoerd, gevaarlijke stoffen daarin prioriteit krijgen. 

Staatssecretaris Dijksma:

Ja. We doen er alles aan om ervoor te zorgen dat die, waar het kan, inderdaad zo veel mogelijk over de Betuweroute gaan. Dat lijkt mij logisch. Het woord is een nieuwe term — daar houden wij niet zo van — maar de uitkomst is volgens mij dezelfde. 

De voorzitter:

Wat is uw advies over deze motie? 

Staatssecretaris Dijksma:

Ik laat de motie aan het oordeel van de Kamer. 

De beraadslaging wordt gesloten. 

De voorzitter:

Over de ingediende moties zal aan het einde van de vergadering worden gestemd. We gaan gelijk door met het volgende VSO.