9 Valys/Doelgroepenvervoer

Aan de orde is de behandeling van:

• het verslag van een algemeen overleg over VAO Valys/Doelgroepenvervoer (25847, nr. 104).

De beraadslaging wordt geopend.

Mevrouw Leijten (SP):

Voorzitter. Het bovenregionaal vervoer (Valys) is van groot belang voor mensen met een beperking. Ze hebben te maken met de gemeente voor vervoer binnen de gemeentegrenzen en zouden moeten kunnen rekenen op een goed sluitend netwerk van toegankelijk openbaar vervoer voor de rest van het land. Tot zover onze wens, want een sluitend netwerk is er nog niet. Daarom hebben wij afgesproken dat er ook bovenregionaal gehandicaptenvervoer is. Dat regelt het Rijk. Dat doet het Rijk via een aanbesteding, die nu voorligt.

In de afgelopen jaren is er veel misgegaan en heeft de SP vaak gevraagd: regering, kunt u met gebruikers en vervoerders om tafel gaan zitten om de situatie beter te maken? Er is sprake van slechte omstandigheden voor chauffeurs, slecht materiaal waarin wordt gereden en slechte voorwaarden voor de mensen die vervoerd moeten worden.

De voorzitter:

Gaat u naar uw motie?

Mevrouw Leijten (SP):

Zeker, voorzitter. Ik heb twee minuten spreektijd. Daar ben ik mij zeer wel van bewust.

Ik heb de staatssecretaris in het AO gevraagd of zij met deze partijen dat bestek gaat opstellen. Zij heeft daar geen duidelijk antwoord op gegeven, vandaar de volgende motie.

Motie

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

overwegende dat het wenselijk is dat gebruikers en vervoerders van Valys niet alleen vooraf moeten kunnen aangeven wat belangrijk is voor de uitvoering van bovenregionaal doelgroepenvervoer (Valys), maar ook dienen mee te beslissen over het bestek;

verzoekt de regering, ervoor te zorgen dat belanghebbenden volledige inspraak hebben in het op te stellen bestek bij de aanbesteding van het bovenregionaal doelgroepenvervoer,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door het lid Leijten. Naar mij blijkt, wordt de indiening ervan voldoende ondersteund.

Zij krijgt nr. 105 (25847).

Mevrouw Leijten (SP):

Op het volgende verzoek kwam evenmin een positief antwoord in het debat.

Motie

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

verzoekt de regering, het conceptbestek voor de aanbesteding van het bovenregionaal doelgroepenvervoer voor te leggen aan de Tweede Kamer,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door het lid Leijten. Naar mij blijkt, wordt de indiening ervan voldoende ondersteund.

Zij krijgt nr. 106 (25847).

Mevrouw Venrooy-van Ark (VVD):

Voorzitter. De VVD-fractie heeft het algemeen overleg over Valys aangegrepen om aan te kaarten dat er heel veel regelingen bestaan die te maken hebben met doelgroepvervoer, dat er heel veel verschillende organisaties bestaan die daarover gaan, verdeeld over verschillende overheidslagen, dat het heel sterk gaat over het aanbod van vervoer van mensen met een beperking en dat het meer moet gaan over de vervoersbehoefte van mensen met een beperking. Daarom dien ik de volgende motie in.

Motie

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

constaterende dat er diverse vormen van doelgroepenvervoer zijn, verdeeld over diverse overheidsorganen, waaronder ministeries, provincies en gemeenten;

constaterende dat er naast de budgetten voor collectieve voorzieningen (doelgroepvervoer) ook budgetten zijn voor voorliggende algemene vervoersvoorzieningen en dat afstemming hierin gewenst is;

overwegende dat er een palet aan vervoersregelingen is ontstaan waardoor de focus op aanbod is gekomen in plaats van op de vraag naar vervoer;

overwegende dat de vervoersbehoefte van mensen en de compensatie van hun beperking centraal dient te staan;

verzoekt de regering, voor de begrotingsbehandeling 2013 met een integrale visie op doelgroepvervoer in combinatie met de algemene voorliggende ov-voorzieningen te komen en deze voor te leggen aan de Kamer,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door het lid Venrooy-van Ark. Naar mij blijkt, wordt de indiening ervan voldoende ondersteund.

Zij krijgt nr. 107 (25847).

Mevrouw Wolbert (PvdA):

Voorzitter. De PvdA-fractie vindt dat voor een landelijk vervoersysteem landelijk unanieme criteria moeten worden gebruikt. Aangezien dit niet het geval is, dien ik de volgende motie in.

Motie

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

overwegende dat het kabinet voornemens is, per 1 april 2013 een nieuwe aanbesteding voor Valysvervoer in te laten gaan;

van mening dat mensen met een beperking of chronische ziekte zo niet belemmerd mogen worden in hun mobiliteit;

overwegende dat binnen het huidige Valysvervoer sprake is van onvoldoende scherpe en eenduidige selectiecriteria bij de toewijzing van Valyskilometers, waardoor Valysvervoer niet uitsluitend wordt gebruikt door mensen voor wie deze regeling is bedoeld;

verzoekt de regering, heldere criteria op te stellen voor een eerlijke toewijzing van Valyskilometers en de Kamer hierover voor 1 oktober 2012 te berichten;

verzoekt de regering tevens, de Kamer daarbij een financieel overzicht te zenden van de kosten van Valysvervoer,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door de leden Wolbert en Klijnsma. Naar mij blijkt, wordt de indiening ervan voldoende ondersteund.

Zij krijgt nr. 108 (25847).

De vergadering wordt enkele ogenblikken geschorst.

Staatssecretaris Veldhuijzen van Zanten-Hyllner:

Er zijn vier moties ingediend. In de motie op stuk nr. 105 vraagt mevrouw Leijten van de SP, de belanghebbenden inspraak te geven. Die motie beschouw ik als ondersteuning van beleid. De vertegenwoordigers van alle belanghebbenden zitten aan de tekentafel en hebben dus direct inspraak.

De motie van mevrouw Leijten op stuk nr. 106 gaat over het bestek. Ik zal het bestek ter informatie aan de Tweede Kamer sturen. Die motie beschouw ik dus ook als ondersteuning van beleid.

Mevrouw Venrooy vraagt in de motie op stuk nr. 107 om een totaalplaatje van het vervoer. Ik vind dat heel verstandig. Ik ben zelf ook geschrokken van de grote bedragen en van de versnippering. Ik beschouw de motie dus als een ondersteuning van beleid.

Mevrouw Wolbert en mevrouw Klijnsma vragen in hun motie op stuk nr. 108 heel verstandig – die kwalificatie is niet aan mij, maar het gaat over dingen die ik ook altijd wil weten – om een financieel overzicht van de kosten van Valys. Ik stuur een dergelijk overzicht graag toe. Ik merk het volgende op over de criteria. Wij vinden het allemaal jammer dat sommige mensen die het niet nodig hebben van Valys gebruikmaken, waardoor er minder kilometers overblijven voor mensen die die juist goed hadden kunnen gebruiken. Wij moeten in overleg met de gemeenten heel scherpe criteria afspreken. Daarin moeten wij een verbeterslag maken. Ook dit onderdeel van de motie van mevrouw Wolbert en mevrouw Klijnsma beschouw ik dus als ondersteuning van beleid.

Mevrouw Leijten (SP):

Wij krijgen heel vaak informatie ter informatie. Iets voorleggen, is iets anders. Ik wil namelijk dat wij het bestek niet zomaar ter informatie krijgen toegestuurd, maar dat wij ook nog kunnen zeggen dat het op die manier niet doorgaat of: oké, zo gaat het door. Ik vraag in mijn motie dus iets meer van de staatssecretaris, namelijk om het concept-bestek voor te leggen aan de Kamer voordat zij verder gaat.

Staatssecretaris Veldhuijzen van Zanten-Hyllner:

Wat is volgens mevrouw Leijten de achtergrond van die noodzaak? Alle belanghebbenden en alle mogelijke betrokkenen zijn namelijk gekend in het ontstaan van het ontwerp. In het voortraject kan ook de politiek heel goed meekijken.

Mevrouw Leijten (SP):

Omdat de staatssecretaris mij een vraag stelt, herhaal ik wat in het algemeen overleg ook al uitgebreid is gewisseld. Dit dossier loopt langer dan de staatssecretaris erover het woord voert. Wij hebben in het verleden zo vaak problemen gehad met het bestek, bijvoorbeeld met de uitvoering. Dan konden wij niets met de uitvoerder. Daarom is het, gezien de geschiedenis, van groot belang dat het parlement ja zegt tegen het bestek. Dan krijgen wij niet achteraf weer te horen: wij kunnen niets aanpassen, want het bestek is nu eenmaal al uitgeschreven en ingevuld. Dat is de achterliggende reden. Als het hartstikke goed is, zal er geen debat over plaatsvinden en geen aanpassing worden gevraagd. Als er echter hiaten inzitten, moet het parlement volgens mij, gezien de discussie in de afgelopen jaren, de ruimte hebben om aanpassingen te maken in het bestek.

Staatssecretaris Veldhuijzen van Zanten-Hyllner:

Ik vind dat er dan een procedurele stap wordt toegevoegd die ook binnen de bestaande kaders kan worden ingevuld. Er is alle mogelijkheid om van tevoren mee te denken over het bestek. Het moet op 6 juli klaar zijn. Er is helemaal niets op tegen om van tevoren ervoor te zorgen dat alles erin zit. Als het bestek ter informatie naar de Kamer wordt gestuurd, kunnen wij er altijd over in debat gaan. Ik vind het echter zonde van ieders tijd om deze onnodige tussenstap toe te voegen. Dat ontraad ik.

Mevrouw Leijten (SP):

Dan is het goed dat ik even heb uitgelegd wat ik met mijn motie bedoel. Het lijkt mij namelijk wel verstandig dat de staatssecretaris, als deze motie wordt aangenomen, beseft dat zij het bestek naar ons moet sturen. Als zij dan niet op korte termijn hoort of wij aanpassing van het bestek wensen, kan zij nog even niet door. Als het bestek heel goed is, dan is er geen probleem. Gezien de discussies over dit onderwerp in de afgelopen jaren en het gegeven dat de Kamer machteloos was en met lege handen stond omdat zij niets kon aanpassen terwijl dat werd gevraagd en beloofd, lijkt het mij echter verstandig om nu in de beslisfase volledige overeenstemming te garanderen.

Staatssecretaris Veldhuijzen van Zanten-Hyllner:

Ik beschouw het als een dubbeling van procedures. In het voortraject is namelijk van alles mogelijk, alle belanghebbenden praten mee, er zit tijdsdruk op en het is verkiezingtijd. Daarom vind ik het een buitengewoon onverstandig voorstel en ontraad ik het.

De beraadslaging wordt gesloten.

De vergadering wordt enkele ogenblikken geschorst.