Handeling 2004-2005, pag. 1644-1646

Noot 1 (zie blz. 1577)

BIJVOEGSEL

Schriftelijke antwoorden van de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en de minister voor Bestuurlijke Vernieuwing en Koninkrijksrelaties, op vragen gesteld in de eerste termijn van de begrotingsbehandeling van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties voor het jaar 2005

Vraag van de leden Spies (CDA) en Van der Staaij (SGP)

Kunt u de Kamer nader informeren over de afspraken, die u gemaakt heeft met de gemeenten inzake de budgettaire claims van circa 1 miljard euro?

De claim van de VNG van 1 miljard betreft een aantal verschillende dossiers waarover discussie plaatsvindt, danwel heeft plaatsgevonden, met de VNG. In sommige gevallen is door het kabinet reeds een standpunt ingenomen dat niet strookt met het standpunt van de VNG. Over andere dossiers loopt de discussie nog. De financiële omvang van deze dossiers is in een aantal gevallen gering.

In het overleg van 9 november 2004 met de VNG is aangegeven dat het kabinet binnenkort over de gehele lijst met claims een standpunt zal innemen. Bovendien wordt een en ander dan nog besproken met de VNG in het bestuurlijk overleg financiële verhouding.

Vragen van het lid De Wit (SP)

Hoe komt het dat er zo weinig meldingen binnenkomen bij de Commissie Integriteit Rijksoverheid en zou er geen meldplicht moeten komen voor ambtenaren bij deze Commissie?

Op grond van de klokkenluidersregeling voor de sector Rijk bestaat reeds een meldplicht voor rijksambtenaren om een vermoeden van een misstand te melden. Het gaat dan bijvoorbeeld om ernstige zaken, zoals een ernstig strafbaar feit of een groot gevaar voor de volksgezondheid, de veiligheid of het milieu. Deze meldplicht geldt zowel voor de interne melding aan het management als de externe melding bij deCommissie integriteit Rijksoverheid. Bij de interne melding kan de ambtenaar gebruikmaken van een vertrouwenspersoon integriteit. Er bestaat geen zwijgrecht voor ambtenaren.

De drempel voor meldingen is niet te hoog omdat de commissie immersonafhankelijk is samengesteld. Bovendien is het sinds januari 2003 voor ambtenaren zelfs mogelijk geworden om een vermoeden van misstand rechtstreeks aan de commissie te melden, waardoor zij dus niet gehouden zijn om eerst het interne traject te bewandelen. De Ambtenarenwet bevat een rechtsbeschermingsbepaling voor degene die te goeder trouw een melding doet. Het komende jaar zullen de integriteitsbepalingen die in 2003 aan de Ambtenarenwet zijn toegevoegd worden geëvalueerd. Deze evaluatie omvat ook de werking van de zogenaamde klokkenluidersregeling en daarmee ook het functioneren van de commissie. Deze evaluatie zal naar verwachting meer inzicht kunnen geven in de oorzaak van het aantal meldingen bij de commissie.

Wat vindt de minister van een politieke functie voor de SG?

Ik ben geen voorstander van een politieke functie van de SG. De SG is een ambtenaar met een duurzame aanstelling. De SG draagt als manager zorg voor de continuïteit van een ministerie.

Vraag van het lid Van der Ham (D66)

Inzake de CdK Limburg: kan de regering niet alles uit de weg ruimen om de wens van de staten mogelijk te maken om een raadplegend referendum te houden wie de toekomstige CdK moet worden?

Uw schriftelijke vragen over dit onderwerp zijn ontvangen en zullen zo spoedig mogelijk beantwoord worden.

Vraag van het lid Slob (Christen Unie)

Wilt u een onderzoek doen naar de ontwikkelingen van onderhuids aanbrengen van een chip en bezien of wettelijke regulering nodig is?

De voortschrijding van de technologie heeft de maatschappij op veel gebieden enorm verrijkt. Ook op het gebied van de identificatiemogelijkheden zijn er tal van ontwikkelingen waar (ook) de overheid dankbaar gebruik maakt in de strijd tegen fraude en andere vormen van criminaliteit. Te denken valt aan de ontwikkeling van het paspoort waarin biometrische kenmerken zijn opgenomen waartoe ik initiatieven heb ontwikkeld.

Tegelijkertijd is er uiteraard reden tot zorg. Bij dit soort ontwikkelingen zijn er ook andere belangen in het geding die in verdrukking kunnen komen. Wanneer personen feitelijk gedwongen worden zich te onderwerpen aan medische ingrepen om voor een voorziening in aanmerking te komen (ook al is de ingreep betrekkelijk onschuldig), raakt dit de lichamelijke integriteit die in onze Grondwet is beschermd. Evenzeer is het recht op bescherming van persoonlijke levenssfeer in het geding wanneer mensen door middel van deze nieuwe technologie in de toekomst bijna overal kunnen worden gevolgd. Ontwikkelingen als deze worden daardoor nauwlettend gevolgd en maken nu al onderwerp uit van de (strategische) beleidsvorming binnen de overheid. Een standpunt hierover, inclusief een beoordeling van mogelijke juridische beperkingen, wordt voorbereid.

Vraag van de leden Eerdmans (LPF), Luchtenveld (VVD), de Wit (SP) en Van der Ham (D66)

LPF, VVD, SP en D66 over het wetsvoorstel subsidiering politieke partijen

Recent heb ik het wetsvoorstel tot wijziging van de Wet subsidiering politieke partijen aan uw Kamer gezonden. Met dit wetsvoorstel komt het kabinet tegemoet aan het voornemen uit het Hoofdlijnen akkoord en de notitie Herijking Wet subsidiëring politieke partijen om de positie van politieke partijen te versterken. De verhoging van het subsidiebudget is een onderdeel van het wetsvoorstel. Het voorstel strekt tot het verruimen van de subsidiabele doelen en met het voorstel wordt tevens het budget zendtijd politieke partijen in de Wet subsidiëring politieke partijen ondergebracht. Voor de subsidiegrondslag wordt naast de maatstaf van het aantal kamerzetels voor een deel van de subsidie ook het ledental meegewogen.

De herijking Wet subsidiëring politieke partijen betreft een breed spectrum aan maatregelen. Het gaat daarbij ook om het aanscherpen van de openbaarmakingvoorschriften, het bevorderen van de transparantie, het invoeren van sancties en de periodieke weergave van inkomsten. De voorstellen zien daarmee op een complex geheel aan maatregelen. Om deze reden is gekozen voor het indienen van twee wetsvoorstellen. Daarbij heb ik gestreefd zo voortvarend mogelijk het eerste wetsvoorstel bij uw Kamer in te dienen.

Voor de vraag van de fractie van D66 over wijzigingen van de verdeelmaatstaf voor politieke jongerenorganisaties geldt dat hier in het wetsvoorstel niet in is voorzien.

Overigens kunnen politieke partijen het verhoogde budget binnen de lijst met subsidiabele doelen benutten voor ondersteuning van politieke jongeren organisaties.

Vragen van het lid Spies (CDA)

Kan het kabinet met concrete voorstellen komen om de aantrekkelijkheid van de functies van raadsen statenleden te verbeteren?

De politieke partijen zijn primair zelf verantwoordelijk voor het verkiesbaar stellen van voldoende provinciale statenleden en gemeenteraadsleden, zodat de vertegenwoordigende organen een evenredige afspiegeling van de maatschappij vormen. De politieke partijen ontvangen hiervoor subsidie o.g.v. de wet subsidiëring politieke partijen.

De dualisering voorziet er mede in dat het raadswerk minder verweven wordt met het dagelijks bestuurswerk in de gemeente, zodat raadsleden zich meer kunnen concentreren op de hoofdlijnen van het beleid, de controle en het contact met de lokale samenleving. Naar verwachting zal dit de aantrekkelijkheid van het raadslidmaatschap vergroten, met name geldt dit ook voor het statenlidmaatschap.

Graag een overzicht van de kosten van het referendum Europese Grondwet.

Raming totaalkosten referendum Europese Grondwet (x 1000)

kostenvergoeding aan gemeenten: voorlopige raming*:	18 370
projectkosten BZK (incl. referendumcommissie)	1 450
communicatie (o.a. opkomstcampagne, samenvatting)	2 350
subsidies referendumcommissie	1 000
Totaal	23 170

* Ten aanzien van de raming van gemeenten zijn wij nog in gesprek.

Hierover is overeenstemming met het ministerie van Financiën bereikt. Daarover is zoals gebruikelijk afgesproken dat dit pas bij Voorjaarsnota aan de begroting wordt toegevoegd (het zgn. hoofdbesluitvormingsmoment).

Vraag van het lid Fierens (PvdA)

Graag een reactie op niet steunen van operatie Hartslag in Heerlen

Het project Hartslag in Heerlen is een goed project en het levert resultaten op. Toch ook een enkele kritische kanttekening, er zijn geschilpunten over de financiering over de financiering van dit project.

De gemeente Heerlen is van mening dat BZK nog circa. 2,5 mln euro extra zou moeten financieren. De vraag van Heerlen acht ik onterecht.

De gemeente Heerlen heeft de gelden van «Onze Buurt aan zet» mogen inzetten voor cameratoezicht en heeft daarnaast een bijdrage ontvangen voor de aanstelling van een projectcoördinator en de opzet van een monitor. In totaal gaat het om een bedrag van ca. 2,5 mln euro van BZK. Daarnaast hebben de ministeries van VWS en Justitie ook financieel bijgedragen.

Als een project goed is wil dit niet automatisch zeggen, dat BZK dit een groot deel financiert. Gemeenten kunnen en moeten zelf hun prioriteiten stellen, ook op het terrein van veiligheid. Dat betekent ook dat gemeenten daarvoor zelf geld moeten kunnen vrijmaken. Daarnaast wil het kabinet juist af van aparte projectfinanciering. Dat past immers niet een moderne verhouding tussen het Rijk en de gemeenten.

Vraag van het lid Van der Staaij (SGP)

Slagvaardige overheid. Kan geëxperimenteerd worden met een algemene Flexibiliseringsbepaling?

De heer Van der Staaij heeft gepleit voor het realiseren van een flexibiliteitsbepaling, waarmee, «bijvoorbeeld in een concreet geval de mogelijkheid wordt geboden nog een tijd af te zien van de realisering van een veiligheidseis in een brandweerkazerne ten gunste van een extra, in een bepaalde plaats veel belangrijker geachte investering ten behoeve van verkeersveiligheid».

Wanneer hij daarmee bedoelt te zeggen dat hij voorstander is van een wettelijke bepaling die gemeenten de mogelijkheid geeft om in bepaalde – lokaal geïnitieerde – gevallen af te wijken van wettelijk gestelde veiligheidsvereisten, dan ben ik daar geen voorstander van. Overigens geldt dat in ons land het aan het lokaal openbaar bestuur is om binnen geldende wettelijke kaders in situaties concrete afwegingen en keuzes te maken. Die vrijheid hebben gemeenten en die vrijheid behoeft geen flexibilisering.

Vraag van het lid Fierens (PvdA)

De CdK's hebben vele nevenfuncties. Komt de minister snel met een regeling?

De commissie Dijkstal heeft aan het kabinet geadviseerd dat alle neveninkomsten van politieke ambtsdragers die zij uit de publieke kas genieten openbaar gemaakt moeten worden. Nevenfuncties zouden als zodanig gemeld moeten worden. Dat zou dus ook moeten gaan gelden voor de CdK's. Onder de huidige wetgeving behoeven de inkomsten of onkostenvergoedingen, voortvloeiend uit een nevenfunctie, niet openbaar gemaakt te worden. Wel is het gebruikelijk dat bij de openbaarmaking van nevenfuncties wordt aangegeven of deze functie bezoldigd of onbezoldigd is. Alhoewel het kabinet het belang van de vervulling van nevenfuncties in het openbaar bestuur onderkent, is maximale transparantie gewenst. Dit om eventuele discussies over de vervulling van nevenfuncties en de daaraan verbonden inkomsten en belangen het hoofd te bieden. Voorop staat immers een goede vervulling van de publieke functie. Het kabinet wil om deze reden verder gaan dan de commissie stelt en openbaarheid voor van alle inkomsten van nevenfuncties van fulltime politieke ambtsdragers. Dit ongeacht de vraag of deze inkomsten uit de publieke kas komen of een andere herkomst kennen.

Na de discussie met uw Kamer over het rapport Dijkstal zal ik een wetsvoorstel terzake in procedure brengen.

Vraag van het lid Van der Ham (D66)

De Stichting Rekenschap heeft een model ontwikkeld om de presentaties van gemeenten inzichtelijker te maken. Dit kan rijksoverheid werk besparen en kan ook schuring tussen overheden voorkomen.

Het Projectteam Benchmarken Openbare sector (BZK) heeft nauw contact met de Stichting Rekenschap. Het ministerie van BZK ondersteunt haar initiatieven. Bij het eerst volgend regulier overleg met de Stichting Rekenschap zal verder over de benutting van dit model door de rijksoverheid gesproken worden.