Handeling 2009-2010, pag. 5511-5512

Aan de orde is het debat naar aanleiding van een algemeen overleg op 17 februari 2010 over bevolkingsdaling/krimp.

De voorzitter:

Ik heet de minister voor Wonen, Wijken en Integratie van harte welkom. Nog één opmerking vooraf: ik hoop dat u er allemaal begrip voor hebt dat wij per se om half acht moeten schorsen. Dat moet kunnen, denk ik.

Mevrouw Van der Burg (VVD):

Voorzitter. Allereerst feliciteer ik de minister voor Wonen, Wijken en Integratie met zijn nieuwe ambt in dezen. Wij hebben vorige week met zijn voorganger een goed debat gehad over de krimp. De VVD-fractie heeft daar onder andere betoogd, en niet voor de eerste keer, dat de vogelaarheffing nu eindelijk eens afgeschaft moet worden. Andere partijen betogen dat ook, dus wij willen hierover nu graag duidelijkheid. Wij willen ook dat krimpgebieden worden gezien als kansenregio's. Er zijn problemen, maar er zijn ook heel veel kansen. Wij willen ook dat regio's ruimte krijgen om die kansen te benutten. Vandaar drie moties.

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

overwegende dat de zogenaamde "vogelaarheffing" als onrechtvaardig wordt ervaren;

verzoekt de regering, de vogelaarheffing te beëindigen, en wel zodanig dat deze heffing reeds over het jaar 2010 niet meer plaatsvindt;

verzoekt de regering tevens, te bevorderen dat de benodigde middelen voor de 40 probleemwijken via de zogenaamde beproefde matchingsystematiek (rijkere woningcorporaties investeren mee in projecten van armere woningcorporaties) beschikbaar komen,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door het lid Van der Burg. Naar mij blijkt, wordt de indiening ervan voldoende ondersteund.

Zij krijgt nr. 15(31757).

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

overwegende dat de krimpregio's te maken hebben met een afname van de bevolking en huishoudens met alle gevolgen van dien voor die regio's;

overwegende dat ook woningcorporaties in de krimpregio's door middel van de zogenaamde "vogelaarheffing" mee betalen aan het opknappen van probleemwijken in een aantal grote steden;

overwegende dat de krimpregio's zelf een urgente opgave op het terrein van "wonen" hebben;

verzoekt de regering, het daarheen te leiden dat de over het jaar 2009 geheven bedragen worden teruggegeven aan de woningcorporaties in de krimpregio's, en ook overigens om de heffing over de jaren daarna, die deze woningcorporaties moeten opbrengen, niet te laten doorgaan,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door het lid Van der Burg. Naar mij blijkt, wordt de indiening ervan voldoende ondersteund.

Zij krijgt nr. 16(31757).

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

overwegende dat door een afname van de bevolking en huishoudens de leefbaarheid en het voorzieningenniveau in de krimpregio's onder druk komen te staan;

overwegende dat de onnodige effecten van de afname van de bevolking en huishoudens moeten worden tegengegaan;

verzoekt de regering, ruimte te bieden voor pilots in krimpregio's, waar de knellende financiële en wettelijke regelingen niet dan wel niet volledig van toepassing zijn, zodat de problemen in die regio's creatief tot een oplossing kunnen worden gebracht, en de Kamer daarover zo spoedig mogelijk te informeren,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door het lid Van der Burg. Naar mij blijkt, wordt de indiening ervan voldoende ondersteund.

Zij krijgt nr. 17(31757).

De heer Van Leeuwen (SP):

Voorzitter. Ook de SP heet de nieuwe minister welkom. Het gaat de SP vooral om de wijkheffing, de vogelaarheffing, die gebaseerd is op omgekeerde solidariteit. Wij zijn al jaren tegen deze perverse vorm van solidariteit. Ik ben verheugd dat zich zo langzamerhand een Kamermeerderheid aftekent die dat met ons eens is. Proficiat aan het CDA voor het inmiddels doorgebroken inzicht! Het gaat ons erom dat er voor de vogelaarheffing een ander systeem komt dat wel is gebaseerd op solidariteit. In die zin verplicht de VVD ons min of meer een motie in te dienen, want de VVD wil gigantisch bezuinigen op volkshuisvesting en wil een verdergaande marktwerking introduceren. Dat gaat ons te ver. Daarom dien ik de volgende motie in.

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

constaterende dat de bestaande wijkenheffing averechts uitwerkt, aangezien arme corporaties meebetalen aan rijke corporaties en dat een aantal van deze arme corporaties in krimpregio's opereert;

van mening dat een vorm van solidariteit tussen corporaties wel belangrijk is;

verzoekt de regering, de wijkenheffing in de huidige vorm per 1 januari 2011 af te schaffen en in overleg met de sector met voorstellen te komen voor een regeling die breder is en dus betrekking heeft op alle wijken en uitgaat van echte solidariteit,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door het lid Van Leeuwen. Naar mij blijkt, wordt de indiening ervan voldoende ondersteund.

Zij krijgt nr. 18(31757).

Mevrouw Van der Burg (VVD):

Volgens mij verschillen wij niet van mening over de vogelaarheffing. Ik wil graag een antwoord op de volgende vraag: ondersteunt de heer Van Leeuwen de huidige matchingsystematiek, die in de vorige periode ook succesvol op de studentenhuisvesting is toegepast? Hij zegt "vormen van", maar geeft niet aan hoe.

De heer Van Leeuwen (SP):

Bij de studentenhuisvesting en de bijbehorende matching is sprake van een gegarandeerde afname. In volkshuisvestingsland ligt dat iets anders, dus dat zijn twee onvergelijkbare grootheden. In de tweede plaats stel ik in de motie voor dat de rijksoverheid in samenwerking met de sector overgaat op een andere vorm van solidariteitsheffing, die voor mijn fractie wel degelijk van belang is. Wij hebben nu eenmaal te maken met rijke en arme corporaties en een aantal van die arme corporaties is gevestigd in die krimpgebieden. Dat staat voor ons bovenaan, in tegenstelling tot wat de VVD wil, namelijk het afschaffen van die solidariteit. Dat gaat ons veel te ver.

Mevrouw Van der Burg (VVD):

Dus de heer Van Leeuwen is van mening dat de rijksoverheid een rol moet blijven spelen in de heffing? Mogen de corporaties dat niet onderling oplossen?

De heer Van Leeuwen (SP):

Dat moet in goed overleg met de sector gebeuren. Wij zijn zeker van mening dat de rijksoverheid een heel belangrijke rol speelt in de volkshuisvesting.

Minister Van Middelkoop:

Voorzitter. Ik dank mevrouw Van der Burg voor haar felicitaties aan mijn adres. Ik denk dat ik de continuïteit met mijn voorganger ook in dit debat heel goed kan bewaren. Zoals mevrouw Van der Burg al heeft gezegd, heeft mijn voorganger tijdens het AO van 17 februari samen met mevrouw Bijleveld het actieplan bevolkingsdaling met de Kamer besproken. In dat debat heeft mevrouw Van der Burg gezegd later terug te komen op de wijkenheffing, zoals ik het liever noem. Zij is consistent gebleven en heeft twee moties ingediend. De ene gaat over de zaak zelf; zij wil de heffing beëindigen. De tweede zegt iets over de modaliteiten van de heffing. De heer Van Leeuwen heeft een vergelijkbare motie ingediend, die elementen van beide moties van mevrouw Van der Burg bevat.

Ik heb tegen de aanname van deze drie moties overwegende bezwaren, die te maken hebben met de politieke werkelijkheid van dit moment. De heffing maakte onderdeel uit van het regeerakkoord van destijds. Zij is uitgewerkt in een algemene maatregel van bestuur. Zoals bekend is de AMvB een wijziging van het Besluit centraal fonds voor de volkshuisvesting. Natuurlijk is het mij ook wel bekend dat de kritiek op de heffing als zodanig zich altijd heeft gericht op de modaliteiten van de heffing. In alle drie de moties wordt echter in feite om nieuw beleid gevraagd. Dat doe ik niet. Om die reden ontraad ik de aanvaarding van deze drie moties.

Staatssecretaris Bijleveld-Schouten:

Voorzitter. Mevrouw Van der Burg heeft een motie ingediend die mijn terrein betreft en dus niet over de volkshuisvesting gaat. Deze motie gaat over onnodige effecten die kunnen worden tegengegaan en over experimenteren. Er wordt verzocht om ruimte te bieden voor pilots in krimpregio's. Zoals bekend doen wij dat ook en kijken wij daarbij naar knellende financiële en wettelijke regelingen. Ik weet niet precies of het de bedoeling is van mevrouw Van der Burg dat dit moet worden uitgebreid. Er is een aantal pilots waarnaar wij nu kijken. Ik ben best bereid om ook creatief te kijken naar het vervolg op deze pilots. Als dat de bedoeling is, heb ik er niet zo'n bezwaar tegen en kan ik het oordeel over deze motie aan de Kamer laten. Overigens zijn wij sowieso van plan om de Kamer spoedig te informeren over de pilots die nu lopen. Volgens mij heb ik dat ook in het debat gezegd. Ik heb dus geen overwegende bezwaren tegen wat hier voorligt en laat het oordeel erover aan de Kamer.

De beraadslaging wordt gesloten.

De voorzitter:

Ik stel voor, over de ingediende moties volgende week dinsdag te stemmen.

Daartoe wordt besloten.

De vergadering wordt van 19.12 uur tot 20.30 uur geschorst.