Handeling 1995-1996, pag. 3953-3955

Vragen van het lid Van Rooy aan de minister van Verkeer en Waterstaat, over Maastricht-Aachen Airport.

Mevrouw Van Rooy (CDA):

Voorzitter! Ik heb hier al verschillende malen mogen staan om aan minister Jorritsma een brief te vragen met de mededeling wanneer wij de nota Relus, over de regionale luchthavens, mogen verwachten. Toen minister Jorritsma nog kamerlid was, vroeg zij reeds in 1993 aan haar voorgangster waar de nota Relus bleef. Toen zij minister werd, mochten wij dus verwachten dat zij tempo zou maken met het uitbrengen van de nota Relus, die ook gaat over de toekomst van Maastricht-Aachen Airport. Het tegendeel is het geval. Er is vertraging op vertraging. Eerst zou de nota afgelopen zomer komen. Toen werd het najaar, toen werd het eind van het jaar, toen werd het eind januari. Inmiddels zitten wij in februari, maar de nota is er nog altijd niet.

Daarom wil ik de minister een aantal vragen stellen. Ruim een jaar geleden heeft dit parlement een principebesluit genomen, namelijk het groene licht voor de aanleg van de oost-westbaan. Is de minister het met de CDA-fractie eens, dat dit uiteraard betrekking had op de aanleg van een rendabele oost-westbaan, en dat dit, gelet op de becijferingen, betekent dat dit alleen mogelijk is als beperkt nachtvluchten toegestaan worden?

De tweede vraag heeft betrekking op uitspraken van minister De Boer. Het zal minister Jorritsma niet zijn ontgaan, dat haar collega afgelopen weekend op het congres van de Partij van de Arbeid pittige, duidelijke, maar wat de CDA-fractie betreft verkeerde uitspraken heeft gedaan over de regionale luchthavens. Minister De Boer heeft gezegd dat de regionale luchthavens zich zullen moeten beperken: geen wide bodies en geen nachtvluchten.

Mijn vraag aan minister Jorritsma is nu: deelt zij de opvatting van haar collega van VROM? Zo ja, dat zou ons zeer verbazen, want dat zou een geweldige koerswijziging voor deze minister betekenen. Dat zou in feite betekenen dat zij zich erbij neerlegt dat de oost-westbaan niet aangelegd wordt, want deze is dan niet rendabel. Dan staat de toekomst van de luchthaven Maastricht-Aachen zeer ter discussie.

Als zij het niet eens is met haar collega, wat ik mij beter voor kan stellen, dan betekent dit dat het kabinet zeer verdeeld is. Dan begrijpen wij waarom de besluitvorming zo lang op zich laat wachten.

Mijn laatste vraag heeft betrekking op de werkgelegenheid. Is het juist dat de aanleg van de oost-westbaan zo'n 4000 arbeidsplaatsen zal opleveren en dat dit, gelet op de investeringskosten, relatief goedkope arbeidsplaatsen zijn, vergeleken bijvoorbeeld met de kosten van arbeidsplaatsen destijds in het PNL? Een kabinet dat werk, werk, werk hoog in het vaandel heeft staan, zou dit een doorslaggevende factor moeten vinden om tot aanleg over te gaan.

Tot slot hoor ik graag van de minister wanneer wij de nota krijgen. Kan zij een datum noemen?

Minister Jorritsma-Lebbink:

Voorzitter! Mevrouw Van Rooy maakte mij attent op het feit dat ik in het verleden weleens heb gevraagd aan de vorige minister van Verkeer en Waterstaat wanneer de nota Relus zal verschijnen. Dat klopt. Ik neem aan dat mevrouw Van Rooy zich als de beste zal herinneren wat destijds de oorzaken waren voor het feit dat de nota Relus in die kabinetsperiode het licht nooit heeft mogen zien. Ook toen waren er problemen op te lossen. De ene keer gold dit voor de ene luchthaven en de andere keer voor de andere luchthaven.

In de huidige kabinetsperiode zijn wij al zo'n anderhalf à twee jaar bezig met deze nota. Helaas betreft die nota meer dan één vliegveld. Dat is een groot probleem. Ik moet dat constateren. In de beginfase, toen ik net begonnen was als minister, hebben wij ons moeten buigen over een aantal wijzigingen die opgenomen moesten worden naar aanleiding van het regeerakkoord. Daar schaam ik mij niet voor. Dat was zo. Wij hebben bijvoorbeeld in het regeerakkoord een aantal uitspraken gedaan over Zestienhoven. Die wijzigingen moesten worden opgenomen. Vervolgens moesten ook wijzigingen worden opgenomen vanwege de veranderde positie van Lelystad. Dat is duidelijk. Dat moest ook gebeuren.

Ten slotte hebben wij vorig jaar in deze Kamer inderdaad een debat gevoerd over de oost-westbaan in Limburg op basis waarvan wij nadere onderzoeken moesten uitvoeren. Die uitkomsten zijn inmiddels bekend. Wij hebben vorige week een bestuurlijk overleg gevoerd met Limburg. Wij zijn inmiddels zover dat wat mij betreft besluitvorming kan plaatsvinden. Ik kan geen garanties geven voor de snelheid waarmee zij genomen kunnen worden. Dat zal afhangen van de vraag of wij een compromis kunnen bereiken. Het is volstrekt duidelijk dat over dit onderwerp een compromis gesloten zal moeten worden, omdat zoals mevrouw Van Rooy wederom als geen ander weet, in deze Kamer, maar ook in het kabinet de meningen enigszins uiteen lopen. Ik schaam mij daar niet voor. Je moet daar dan ook maar heel duidelijk over zijn.

Ik zie de uitspraken van mijn collega De Boer in dat kader. Op een partijcongres van de Partij van de Arbeid neem ik aan dat je je partij-uitgangspunten formuleert. Ik neem aan dat daarna in het kabinet het werken aan een compromis gewoon doorgaat. Ik hoop dat mevrouw Van Rooy er begrip voor kan opbrengen dat een moeilijk besluit soms enige tijd vergt. Ik zou daarom willen verwijzen naar de tijd die ook het vorige kabinet voor de voorbereiding van de Relus-nota heeft genomen. Die tijd is altijd nog langer dan de tijd dat ik ermee bezig ben geweest.

De aanleg van de oost-westbaan zal extra arbeidsplaatsen in Limburg genereren. Dat klopt. Dat aantal arbeidsplaatsen is wel afhankelijk van de mogelijkheden die je vervolgens de luchthaven toestaat. Het is niet zo, dat als er weinig mag op de luchthaven dit betekent dat er heel veel arbeidsplaatsen worden gegenereerd. Met andere woorden: wij moeten zoeken naar een oplossing waarbij er voldoende draagvlak voor die luchthaven gaat ontstaan.

Mevrouw Van Rooy (CDA):

Voorzitter! Ik moet constateren dat deze minister in anderhalf jaar tijd fors veranderd is. Haar kritiek op het vorige kabinet was dat de besluitvorming zo stroperig was. Nu staat deze minister hier met veel omhaal van woorden een zelfde type stroperige besluitvorming te verdedigen. Er is dus geen sprake van dat het onder paars allemaal anders zou worden!

Voorzitter! Minister De Boer heeft een heel helder standpunt uiteengezet. Ik heb van minister Jorritsma helemaal niet gehoord wat nu precies haar invalshoek is. Het zou de duidelijkheid ten goede komen als minister Jorritsma in even heldere bewoordingen als haar collega De Boer zou zeggen wat haar uitgangspunt is bij de discussie in het kabinet. Wij kunnen aan het einde van de rit dan duidelijk constateren wie in het compromis aan de winnende kant is komen te staan.

Als het zo moeilijk is tot besluitvorming te komen, vraag ik mij af waarom dit kabinet niet net als bij de discussie over de A73 eens beter luistert naar de gevoelens in Limburg. Het gaat toch op de eerste plaats om een luchthaven van en voor de Limburgers. Er is een breed draagvlak voor bij het provinciebestuur. Een recente enquête wijst uit dat de meerderheid van de bevolking van Zuid-Limburg voor de aanleg is van de oost-westbaan met beperkte nachtvluchten als dat voor de rentabiliteit nodig is. Waarom moet men het in Den Haag beter weten en waarom luistert men niet naar Limburg? Dat zou de besluitvorming aanzienlijk kunnen bespoedigen.

Minister Jorritsma-Lebbink:

Voorzitter! Ik ben er buitengewoon trots op dat dit kabinet een groot aantal belangrijke beslissingen in zeer korte tijd heeft genomen en ze ook nog door de Kamer heeft weten te leiden. Laat daar geen misverstand over bestaan. Ik schaam mij er overigens niets voor dat dit voor een enkel besluit iets langer duurt. Alleen doe ik niet zoals wel eens in de vorige periode gebeurde, namelijk dit proberen te bedekken door een deken van onhelderheid. Ik meen heel helder te hebben aangegeven waaraan het ligt. Ik vind dat, als je moet zoeken naar een compromis, daar soms tijd voor nodig is.

Mijn invalshoek is dat ik hier in de Tweede Kamer sta en niet op een partijcongres van de VVD. Als lid van de VVD ben ik graag bereid om mijn mening over welk onderwerp dan ook te geven. Ik geloof dat men mij als lid van die partij vaak genoeg mijn opinie heeft horen geven. Ik sta hier als minister van de Kroon en dan heb ik een andere opinie te geven, namelijk die van het kabinet. Daar het kabinet nog geen besluit genomen heeft, zal men van mij op dit moment nog geen beslissing horen.

Voorzitter! Mevrouw Van Rooy sprak over luisteren naar de meerderheid van de bevolking in Limburg. Ik meen dat wij niets anders hebben gedaan dan goed luisteren naar hetgeen uit Limburg tot ons komt. Het is niet voor niks dat wij vorige week GS van Limburg hebben gevraagd nog eens bij ons te komen met alle argumenten en ook met ideeën over compromissen. Ik ben blij dat GS van Limburg bereid zijn geweest ons een aantal ideeën voor te leggen. Ik wil die graag heel serieus bij de besluitvorming betrekken. Sterker nog, de compromissen zijn in de loop van de tijd wat aangepast en zijn van nieuwe informatie voorzien. Vervolgens vroeg dat weer om uitleg. Als alle informatie bij elkaar is, zullen wij proberen tot een goed besluit te komen.

Mevrouw Vos (GroenLinks):

Voorzitter! Het viel mij op dat de minister zo nadrukkelijk zei: mevrouw De Boer heeft gesproken als lid van de Partij van de Arbeid, maar straks in het kabinet loopt het heel anders. Zegt zij met zoveel woorden: wat mevrouw De Boer op het congres van de Partij van de Arbeid heeft gezegd, zal zij in het kabinet niet kunnen volhouden; ik vind dat zij van het daar ingenomen standpunt – geen nachtvluchten – moet afwijken?

Kan de minister ten slotte zeggen hoeveel banen aan dit plaatje vastzitten als er geen nachtvluchten komen?

Minister Jorritsma-Lebbink:

Voorzitter! Als mevrouw Vos het over "banen" heeft, denkt zij dan aan de oost-westbaan? Ik begrijp dat dit niet het geval is. Ik denk dat zij doelt op het verlies van banen.

Ik heb gezegd dat er nog geen kabinetsstandpunt is. Ik ben ontzettend geïnteresseerd in het standpunt van individuele mensen, ook leden van het kabinet, maar uiteindelijk beslist het kabinet. Het kabinet bestaat uit veertien ministers, niet alleen uit mevrouw De Boer, niet alleen uit mevrouw Jorritsma, niet alleen uit de heer Wijers, maar uit alle ministers. Het kabinet neemt uiteindelijk een beslissing. Tot die tijd zal men op de uitkomst moeten wachten. Alle informatie over de gevolgen zal men krijgen zodra de besluitvorming afgerond is.