4 Vragenuur: Vragen Krol

Vragen van het lid Krol aan de staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap over het bericht "Radar door communicatiefout vertraagd op NPO 1". 

De heer Krol (50PLUS):

Voorzitter. Het gaat mij natuurlijk absoluut niet om de vraag of een uitzending, ook niet een leuke uitzending als die van Radar, twintig minuten later begint. Het gaat mij ook niet om het feit dat er "live" in beeld stond, terwijl het duidelijk een opgenomen uitzending was, noch om de communicatiefout die er kennelijk was. Laat die dingen allemaal maar over aan Antoinette Hertsenberg; daar hoeven wij ons in de Kamer niet mee bezig te houden. Waar het mij wel om gaat, is het feit dat televisiekijkers van de publieke zender Nederland 1 heel lange tijd hebben moeten kijken naar "even geduld". Dit keer ging het niet om een indringer bij het Journaal. Een communicatieprobleem was de oorzaak. We hebben het wel over de nationale rampenzender waar mensen op moeten kunnen vertrouwen. Vandaar mijn volgende vragen aan de staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Vindt u het acceptabel dat de publieks- en rampenzender dit jaar al twee keer langere tijd uit de lucht is geweest en dat alleen maar met de mededeling: even geduld a.u.b.? Is er niet iemand die iets technisch hogerstaands kan verrichten dan dat ene zinnetje? Is er gisteren en ook eerder dit jaar sprake geweest van het niet kunnen functioneren van NPO 1 als rampenzender? Kunt u dat toelichten? Hoe is het nu geregeld? Wie kan ingrijpen wanneer deze essentiële zender uit de lucht gaat? Kan er dan meteen worden overgeschakeld naar de studio in Den Haag, naar het mediacomplex in Amsterdam of wellicht ergens anders naartoe? 

Staatssecretaris Dekker:

Voorzitter. De vergelijking die de heer Krol hier aanhaalt, gaat in mijn ogen niet helemaal op. Eerder dit jaar was er iets totaal anders aan de hand. Er drong een persoon het NOS-gebouw binnen. Gisteren was er sprake van een communicatiefout over een programma dat kennelijk voor Koningsdag eens een keer niet live zou plaatsvinden en nog niet helemaal klaarstond. Ik denk dat het goed is om uit te zoeken — en ik neem aan dat de NPO dat ook doet — wat er precies aan de hand was, of dat vanuit de TROS goed gecommuniceerd is en of het bij de NPO goed is ontvangen. Dat het even heeft geduurd, heeft er, zo heb ik mij laten vertellen, mee te maken dat men gedurende het "even geduld a.u.b." steeds te horen kreeg dat men heel snel weer op de buis zou komen. Maar kennelijk duurde het dan steeds weer wat langer. In totaal heeft het een minuut of vijftien geduurd. 

De heer Krol (50PLUS):

Het duurde van halfnegen tot tien voor negen. Het was de tweede keer dit jaar dat die zender uit de lucht was. Het gaat mij, zoals ik al heb gezegd, helemaal niet om die communicatiefouten, maar is het niet levensgevaarlijk als die zender ook nodig kan zijn als rampenzender? Mijn vervolgvraag is dan ook: komt er niet veel te veel uit dat ene gebouw in Hilversum? Daar zit het schakelcentrum, waar ze zitten te wachten op een mededeling van de TROS, daar komt het Journaal vandaan, Radio 1, NOVA, Met het Oog op Morgen, de Nieuwsshow en nog veel meer. Dat ene gebouw is dus levensgevaarlijk. Als een terrorist zich daarop gaat richten ... ik houd mijn hart vast. 

Staatssecretaris Dekker:

Ik heb geenszins de indruk dat er gisteravond sprake was van een levensgevaarlijke situatie of dat er iets groters aan de hand was dan het simpele feit dat er een live uitzending zou plaatsvinden, die naar later bleek al eerder was opgenomen en niet klaarstond. Het was een vervelende fout, zeker voor de mensen die klaarzaten om naar dat fantastische programma te kijken. Maar voor mij is het ook niet erger dan dat. De achterliggende vraag van de heer Krol is: hoe kwetsbaar is onze nationale infrastructuur? Dat staat echt los van een programma dat even wat later begint. Over die vraag hebben wij al eerder dit jaar met zijn allen afgesproken dat daarnaar een onafhankelijk onderzoek plaatsvindt, naar aanleiding van het incident eerder dit jaar waarbij een vreemde de NOS-studio's is binnengedrongen. 

De heer Krol (50PLUS):

Dank voor de antwoorden. Nogmaals, het gaat me niet om het twintig minuten later beginnen van die uitzending, en ook niet om de communicatiefout. Maar het is de rampenzender. Dit kabinet is ook al van plan om de luchtalarmsirenes uit te schakelen. Kan de staatssecretaris ons garanderen dat wanneer er echt iets aan de hand is — en ja, gisteren was er niet echt iets aan de hand — mensen erop kunnen vertrouwen dat Nederland 1, NPO 1, de rampenzender is die zij kunnen aanzetten en waar zij de informatie krijgen die er iets anders uitziet dan één regeltje onderaan in het beeld. 

Staatssecretaris Dekker:

Ik zal doorgeven dat het de heer Krol niet te doen is om die twintig minuten of een menselijke fout, want misschien krijgt de kijker naar dit debat een heel andere indruk. Het is goed om dat even te onderstrepen. Formeel is er één rampenzender in Nederland en dat is de regionale radio-omroep. Desalniettemin is het belangrijk dat NPO 1, NPO 2 en NPO 3 te zien zijn, dat zij in de lucht zijn als dat moet. Daar is ook van alles voor geregeld. Eerder dit jaar, toen een vreemde de NOS-studio binnendrong, bleek dat er sprake was van kwetsbaarheid. Ik weet niet of wij dat helemaal kunnen ondervangen, maar wij moeten daartoe wel het maximale doen. Precies om die reden vindt er nu een onderzoek plaats om na te gaan of de noodzakelijke back-up voldoet. Nogmaals, van een dergelijke situatie was gisterenavond geen sprake. 

De heer Krol (50PLUS):

Ik heb niets gehoord over dat ene zielige regeltje, maar ik laat het hierbij. 

De voorzitter:

Ik dank de staatssecretaris voor zijn komst naar de Kamer en voor de beantwoording.