2 Vragenuur

Aan de orde is het mondelinge vragenuur, overeenkomstig artikel 136 van het Reglement van Orde.

Vragen van het lid Kuiken aan de minister-president, minister van Algemene Zaken over de forensentaks en de uitlatingen van de minister-president over die extra belasting.

De voorzitter:

Ik heet de minister-president van harte welkom.

Mevrouw Kuiken (PvdA):

Voorzitter. Afgelopen zondag heeft de minister-president bij Eva Jinek gezegd dat hij het reëel acht dat het afschaffen van de kilometervergoeding, de zogenaamde forensentaks, in het verkiezingsprogramma van de VVD wordt teruggedraaid. Die forensentaks was nota bene in eerste instantie door de minister-president zelf in het Catshuisakkoord opgenomen en vervolgens in het Kunduzakkoord, het begrotingsakkoord, opgevoerd. Deze forensentaks is heel oneerlijk en raakt gewone werknemers snoeihard, soms voor honderden euro's per maand. Van dat voorstel wil hij nu, terecht, afstand nemen. De enige die nog pal staat voor een forensentaks is D66.

Mijn vraag aan de minister-president is dan ook wat zijn woord nog precies waard is. Staat zijn handtekening nog onder het begrotingsakkoord, het Lenteakkoord, of kan de kiezer rekenen op zijn woord? Maakt hij zijn belofte waar dat hij de forensentaks zal schrappen? Niet beide kan waar zijn. De kiezer heeft er recht op om te weten waar hij of zij aan toe is.

Minister Rutte:

Voorzitter. Het kabinet heeft het begrotingsakkoord overgenomen. De maatregelen worden in de benodigde regelgeving verwerkt. De hier besproken maatregel zal onderdeel zijn van het belastingplan. Dat wordt op Prinsjesdag aan de Staten-Generaal aangeboden. Daarnaast staat het politieke partijen altijd vrij om in de formatie na 12 september alternatieven aan te dragen, uiteraard binnen het bestaande financiële beslag. Ik zie nu ook de SP ja knikken. Ik ben blij dat te zien. Uiteraard mag dit geen afbreuk doen aan de doelstelling van 3% begrotingstekort in 2013. Op 2 juni zijn door de ChristenUnie en GroenLinks uitspraken gedaan over de forensentaks, op 5 juni door het CDA en ik heb er zelf afgelopen zondag inderdaad iets over gezegd op televisie. Bij de formatie na 12 september zullen wij het dus bekijken.

Mevrouw Kuiken (PvdA):

Ik zei al dat niet beide waar kan zijn. Ik stelde een heel simpele vraag: staat de minister-president achter de forensentaks en zijn handtekening onder het Kunduzakkoord of wil hij die schrappen? Bij dat laatste zou mijn antwoord zijn: doe dat meteen, geef de kiezers duidelijkheid zodat zij weten waar zij aan toe zijn en laat ze niet in onzekerheid. Het gaat over honderden euro's die mensen straks kwijt zijn. Het gaat om toeslagen, zoals kinderopvang, waarvan mensen niet weten of ze er straks nog recht op hebben. Als de minister-president dit voornemens is, moet een gat van 1,3 mld. gedicht worden. De minister-president is geen gespleten persoonlijkheid. Hij is 24 uur per dag en 365 dagen per jaar minister-president. Ik wil graag van hem weten of hij staat achter zijn handtekening of dat hij zijn verkiezingsbelofte waarmaakt.

Minister Rutte:

Het kabinet is bezig om het begrotingsakkoord om te zetten in noodzakelijke regelgeving. Op 12 september zijn er verkiezingen. Daarna volgt de formatie. Het staat partijen altijd vrij. Dat is niet nieuw, dat is al zo sinds de Franse Revolutie of laten we zeggen: vanaf 1813. Toen werd de Tweede Kamer ingesteld en in 1815 kwam die voor het eerst bijeen. Het is dus al bijna 200 jaar normaal dat er bij de behandeling van de begroting wijzigingen kunnen worden aangebracht in de plannen, maar uiteraard altijd met eenzelfde opbrengst. De politieke partijen die onder het Lenteakkoord staan, zeggen op onderdelen dat het ook anders zou kunnen, maar dat het doel van 3% tekort staat en dat zij in de formatie zullen bezien hoe het loopt.

Mevrouw Kuiken (PvdA):

Dit toont des temeer aan dat het hele Kunduzakkoord een broddelwerkje is. Ik wil geen lesje in historie van deze historicus, maar gewoon helderheid voor de kiezers. De kiezers willen iemand die niet duikt en draait, maar die gewoon vertelt waar het op aankomt en wat zij straks van de VVD, maar ook van de minister-president kunnen verwachten. Ik herhaal dus mijn vraag, waar ik nog steeds geen antwoord op heb gekregen. Als de minister-president van mening is dat de forensentaks geen goed idee is, haal hem dan meteen van tafel. Dan weten de kiezers waar zij aan toe zijn. En laat hij dan ook meteen aangeven hoe hij het gat van 1,3 mld. wil dichten. De kiezers willen helderheid. Zij worden nu geconfronteerd met bezuinigingen en kortingen van honderden miljoenen. Geef hun die duidelijkheid, want zo kennen wij de minister-president anders ook.

Minister Rutte:

Dank voor het compliment. Dat geldt ook in dit geval. Het kabinet voert de afspraken uit die de vijf partijen hebben gemaakt. Zoals altijd staat het partijen vrij om in hun verkiezingsprogramma's alternatieven aan te dragen voor maatregelen, mits uiteraard de opbrengst hetzelfde is. Een aantal bij de opstelling van het begrotingsakkoord betrokken partijen heeft dat gedaan. Dat geldt ook voor de partij waaraan ikzelf leiding geef. Die heeft aangegeven dat de kans reëel is dat deze maatregel wordt teruggedraaid in het verkiezingsprogramma. Daarvoor zullen dan alternatieven moeten worden aangedragen, die zullen moeten worden bezien bij de formatie. Zo duidelijk is het.

De heer Bashir (SP):

Voorzitter. De VVD stemde in het Catshuisakkoord in met het belasten van de reiskostenvergoeding. Hetzelfde geldt voor het Kunduzakkoord. Ook vorige week bij de stemmingen stemde de VVD in met het belasten van de reiskostenvergoeding. Nu de peilingen een beetje tegenzitten en de VVD er een beetje op achteruitgaat, zegt de premier dat het wellicht niet zal worden ingevoerd en dat er iets anders voor in de plaats zal komen.

De voorzitter:

Mijnheer Bashir, u hebt een halve minuut en die is nu om.

De heer Bashir (SP):

Wat is er mis mee om niet te sollen met de kiezers, maar hier duidelijkheid te geven dat de forensentaks, die de SP ook niet wil hebben, er niet komt?

De voorzitter:

Mijnheer Van Raak, gaat u nog een keer oefenen met de heer Bashir?

Minister Rutte:

De twee partijen die deze coalitie vormen, de VVD en het CDA, zijn altijd bereid verantwoordelijkheid te nemen. Als je verantwoordelijkheid neemt, zijn er altijd mensen die daarvoor of -tegen zijn. Dat is het verschil met de Socialistische Partij, die in de nationale politiek nog nooit verantwoordelijkheid heeft genomen. De VVD en het CDA doen dat wel. Als je verantwoordelijkheid neemt, weet je dat mensen soms blij zijn en soms niet blij zijn. Je stelt je verkiezingsprogramma op en je vertelt waar je voor staat en wat je wilt bereiken bij een formatie. Als je partij groot wordt, vertel je wat je in zo'n formatie wilt realiseren. Dat gebeurt hier en zo hoort het ook.

De heer Van Vliet (PVV):

Voorzitter. Het Kunduzakkoord is een Brussels bühneakkoord, zo blijkt eens temeer. De haar in de soep van de premier is een pruik in de soep. Die soep is dus niet meer te consumeren. Het Belastingplan 2013 is voor de periode na de verkiezingen. Waarom zegt de premier nu niet gewoon eerlijk: wij stoppen met die verfoeilijke forensenbelasting die de reizende belasting betalende Nederlander treft?

Minister Rutte:

Ik heb nooit beweerd dat het hele kapsel van de leider van de heer Van Vliet in de soep ligt. Dat is echt aan hem. Meer specifiek geldt dat dit kabinet de maatregelen uitvoert en dat het partijen natuurlijk vrij staat om bij een formatie wijzigingen aan te brengen. Verschillende partijen hebben daarover schoten voor de boeg gegeven en dat mag ook. Zo gaat dat in een democratie. Dan is er iets te kiezen. Er is ook een verschil tussen partijen die wel verantwoordelijkheid nemen en partijen die als een Zoef de Haas de keuken verlaten als het te heet wordt.

De heer Plasterk (PvdA):

Voorzitter. De minister-president heeft gezegd dat hij tegen de forensentaks is. Dat voorstel lag al in het Catshuisakkoord voor. Ik heb in de pers gelezen dat de minister-president het zelf in het Catshuis ter sprake heeft gebracht. Is dat waar en zo nee, waar komt dat voorstel dan vandaan?

Minister Rutte:

Nee, dat is niet waar. De partij waaraan ik leiding geef, zou niet met zo'n voorstel komen. Feit is wel dat in het Catshuisakkoord uiteindelijk een dergelijk voorstel in het pakket zat. Wie heeft dat gedaan? Dan blijven er twee partijen over. Feit is dat het in het Kunduzakkoord naar voren is gekomen en dat dit kabinet het ook zal uitvoeren, maar dat het partijen vrij staat om alternatieven aan te dragen. Daar zijn verkiezingen voor. Hoe groter de VVD wordt, hoe groter de kans is dat deze maatregel van tafel gaat.

De heer Brinkman (Brinkman):

Voorzitter. Het is weer campagnetijd, dus wij kunnen de kiezers weer van alles beloven als ik de minister-president zo hoor. Ik weet dat de PVV niet met dat plan is gekomen. Hoe ik dat weet mag u raden, maar ik weet het. De minister-president zegt dat hij er ook niet mee is gekomen. Ik kijk net mijn collega's aan van het CDA, maar die schudden van nee. Die zijn er ook niet mee gekomen. Ik vraag mij toch echt af wie dat in het Catshuis uiteindelijk te berde heeft gebracht. Waar komt dat verhaal van het belasten van de forensentaks vandaan?

Minister Rutte:

En ik dacht dat ik hier de reden had gevonden waarom de heer Brinkman de PVV had verlaten!

De voorzitter:

U moet antwoord geven op de vraag van de heer Brinkman en niet een wedervraag stellen.

Minister Rutte:

Maar de wedervraag was een retorische wedervraag en daarmee ook een beantwoording.

De voorzitter:

Nee, u moet een antwoord geven.

De heer Brinkman (Brinkman):

Dus het CDA kwam ermee!

Minister Rutte:

Dat heb ik niet gezegd.

Mevrouw Van Gent (GroenLinks):

Ik zou bijna gaan denken dat Zoef de Haas met dit voorstel is gekomen. Feit is dat deze maatregel in het Catshuis-bijna-akkoord stond. Drie partijen hadden zich eraan gecommitteerd, zonder overgangsregeling voor leaserijders of ov-gebruikers. De GroenLinksfractie heeft er niet zo veel behoefte aan om het VVD-verkiezingsprogramma hier met de premier ter discussie te stellen. Ik heb het dan liever over het GroenLinks-programma, waarin de ov-reiziger wordt gespaard. De vraag aan de premier is: sprak hij bij Eva Jinek als premier of sprak hij als VVD-aanvoerder?

Minister Rutte:

Ik ben 24 uur in functie, zowel als premier als als leider van mijn partij.

De voorzitter:

Ik dank de minister-president voor de beantwoording.