3 Vragenuur

Vragen van het lid Plasterk aan de minister van Financiën over het via een weblog informeren van het parlement over 2 mld. tegenvallers in de Rijksbegroting.

De heerPlasterk (PvdA):

Voorzitter. Vorige week konden wij op het weblog van de minister van Financiën lezen dat er bij de uitvoering van de rijksbegroting een tegenvaller van 2 mld. was. Mijn vraag aan de minister: heb ik een recente ontwikkeling in het staatsrecht gemist, namelijk dat wij ons via weblogs en tweets moeten laten informeren over de uitvoering van de rijksbegroting? Of is de minister het met mij eens dat dit niet juist was en dat wij bij een volgende gelegenheid gewoon onverwijld per brief zullen worden geïnformeerd?

Mijn tweede vraag. Op dezelfde dag kwam naar buiten dat er kennelijk intensief is overlegd met een van mijn collega's, de heer Wilders van de PVV, over de vraag hoe die tegenvallers zullen worden opgevangen. Ik wil de minister vragen of dit juist is en of de regering inderdaad van plan is om zich te vergewissen van de steun van één fractie, namelijk die van de PVV, voordat zij de Kamer haar voorstellen bij Voorjaarsnota doet toekomen.

MinisterDe Jager:

Voorzitter. Mag ik allereerst, mede namens het gehele kabinet, de heer Plasterk van harte feliciteren met zijn verjaardag vandaag?

Nu de weblog. Als ik concrete, specifieke informatie heb, zal ik deze uiteraard onverwijld aan de Tweede Kamer mededelen. Ik hoop dat de heer Plasterk mijn weblog heeft gelezen. Daarin staat geen concrete, specifieke informatie; sterker nog, er staat zelfs in dat we het allemaal nog niet zeker weten. Ik acht de Tweede Kamer zo belangrijk dat ik dat soort informatie nog niet meedeel, maar pas bij de Voorjaarsnota, als heel concrete en specifieke informatie beschikbaar is. Waarschijnlijk zal het beeld dan geheel anders zijn. Dat komt mede – en de heer Plasterk heeft zelf ook enige ervaring met begrotingsprocessen – doordat een aantal zaken die tegenvallers lijken, niet als tegenvallers worden geaccepteerd, maar al moeten worden opgelost binnen het ministerie, of bijvoorbeeld een intensivering blijken te zijn. Het beeld is dus nog niet uitgetrild, bij lange na niet. Eigenlijk gaat dit uitsluitend om een voorzichtige, niet te specifieke referentie aan het werk van de minister van Financiën. Wij hebben alles bewust gewogen. Als ik echte, concrete informatie heb, wil ik de Tweede Kamer zo veel mogelijk als eerste informeren. Ik heb dit dus zo gedaan omdat we die informatie nog niet hebben. Ik ben ook zeker van plan om dit te blijven doen, anders maak je iedereen monddood; gewoon een weblog, over de zaken waarmee de minister van Financiën bezig is.

Nu de vraag over het proces en de afstemming. Formeel doet de regering natuurlijk eerst een voorstel via een besluitvormingsmemorandum et cetera, dan gaat de Voorjaarsnota naar de Tweede Kamer. Enige afstemming is echter goed gebruik. Dat hoeft overigens niet altijd met dezelfde partijen en dat geldt zeker voor de minderheidscombinatie die wij nu kennen. Voor dit specifieke geval geldt dat de financiële paragraaf door drie partijen wordt gedragen. Het is dus niet ongebruikelijk om dit af te stemmen met de partijen die het moeten steunen, zoals bij andere operaties soms wordt afgestemd met andere partijen.

De heerPlasterk (PvdA):

Voorzitter. Ik constateer dat de minister nu toch niet zegt dat hij dat voortaan via zo'n weblog niet meer wil doen en dat betreur ik wel, omdat het toch steeds weer een hellend vlak blijkt te zijn. Twee weken geleden stond hier staatssecretaris Weekers die zei dat hij over de uitvoering van een motie nog niets kon zeggen. Hij liep naar buiten en vertelde voor de camera van RTL Z dat de motie niet uitgevoerd zou worden. Ik wil de minister toch vragen om hier scherp op te blijven. Iets is wel informatie of geen informatie. Als het informatie is, dan horen wij het als eerste en als het geen informatie is, dan hoef je er wat mij betreft ook geen weblog aan te wijden.

Op het tweede punt vind ik het antwoord ook niet helemaal bevredigend. Het komt er in de praktijk toch op neer – zo hoor ik tenminste de minister – dat er afstemming wordt gezocht, niet alleen tussen de twee regeringspartijen, maar ook met de fractie van de PVV, voordat wij als Tweede Kamer eraan te pas komen. Wat betekent dat voor het beeld dat ons eerder is voorgehouden van een open overleg van deze minderheidsregering met de Kamer? Daarvan blijft op het punt van de financiën niets meer over.

MinisterDe Jager:

Voorzitter. Het zal u niet verbazen dat ik de treurnis van de heer Plasterk niet deel. Het is aan de webloglezers zelf of zij deze weinig informerende informatie interessant genoeg vinden om een beetje bij te houden wat deze minister bezighoudt. Nogmaals, als er echt specifieke concrete informatie is die ik wens te delen en die ik staatsrechtelijk gezien ook moet delen – dat wil ik ook, want daar gaat de Kamer over – dan zal ik die uiteraard aan de Kamer doen toekomen.

Dan het afstemmingsproces. Ik gebruikte het woord "afstemmen". De heer Plasterk moet er niet meer achter zoeken dan dat. Het is logisch dat er afstemming met verschillende soorten fracties plaatsvindt, afhankelijk van de meerderheid die je zoekt. De ervaring blijkt te zijn dat fracties, of ze nu kabinetspartner of gedoogpartner zijn, zich in debatten over de Voorjaarsnota of over de Najaarsnota niet altijd in de lijn van de regering opstellen. Ze zoeken ook wel eens de verandering. Dat soort dingen beogen wij op geen enkele wijze te veranderen, maar het is logisch dat er enige vorm van afstemming plaatsvindt.

De heerPlasterk (PvdA):

In conclusie: ik overtuig de minister niet en dat betreur ik. Ik vind dat we zuiverder moeten kijken naar de verhouding tussen de Kamer en de regering voor wat betreft de informatieverschaffing. Ik denk dat er op een andere plek nog eens meer woorden gewijd moeten worden aan de voor deze Kamer nieuwe verhouding, waarbij een minderheidskabinet in de Kamer reeds met andere partijen dan de regeringspartijen overeenstemming zoekt over aspecten van de invulling van de begroting.

MinisterDe Jager:

Nogmaals, laat de heer Plasterk er niet meer achter zoeken dan er is. Hij maakt het iets te groot, denk ik. Ten aanzien van het eerste punt: laten wij een beetje relaxed omgaan met de vraag wat wel echte informatie is en wat niet. Anders kun je niets meer zeggen, ook niet als bewindspersoon of als Kamerlid.

De heerKoolmees (D66):

Voorzitter. Op zijn zeer interessante weblog geeft de minister ook aan dat vakministers hun eigen broek moeten ophouden en dat ze het, als er tegenvallers zijn, zelf moeten oplossen. Nu lezen we in het ZEK dat de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport een tegenvaller heeft van 1,5 mld. in 2011. Betekent dit dat de minister van VWS dit jaar nog 1,5 mln. moet gaan bezuinigen? Mijn tweede vraag is of dit nog wel lukt. De ervaring leert immers dat bezuinigingen in de zorg in het lopende jaar lastig te realiseren zijn.

MinisterDe Jager:

Ik denk dat de heer Koolmees een retorische vraag stelt. Hij weet dat zo'n bedrag niet te bezuinigen valt op de zorg in het lopende jaar. Als er geciteerd wordt uit mijn weblog, dan moet men ook wel juist citeren. Ik heb aangegeven dat het ons uitgangspunt is dat ministers de eigen broek ophouden.

De heerHarbers (VVD):

Ik deel zeer de mening van de vragensteller, de heer Plasterk, dat het niet goed is om via weblogs dit soort berichten de wereld in te sturen. Mijn slotvraag aan de minister is wat hem ertoe heeft bewogen om wel het bedrag aan tegenvallers specifiek te noemen in zijn weblog en niet het bedrag aan meevallers. Dat liet hij in zijn weblog in het midden. Er zijn wel meevallers, maar dat horen we later wel. Vanwaar die tweedeling?

MinisterDe Jager:

Voorzitter. Dat heb ik niet gedaan. Ik heb niet "het bedrag aan tegenvallers" genoemd. Nogmaals, als je mijn weblog goed leest, dan staat een en ander er heel erg grofmazig in. Er wordt geen concreet bedrag genoemd. Er staat een "ball-park figure", heel grof, heel ruim geschat. Ook voor de meevallers geldt dat je er in deze fase nog weinig specifieks over kunt zeggen. En als ik er weinig specifieks over kan zeggen, dan doe ik dat ook niet.