Handeling 2009-2010, pag. 4160-4161

Vragen van het lid Teeven aan de minister van Justitie over het bericht dat er meer risico is op overval bij waardetransporten.

De heer Teeven (VVD):

Voorzitter. De VVD-fractie heeft grote zorgen over de ontwikkelingen omtrent overvallen op geldtransporten. Juist begin 2010 was er een sterke toename te zien in Amsterdam en andere steden. Dit leidde tot grote onrust onder de personeelsleden van geldtransporteurs en omstanders. De VVD-fractie vindt dat de minister van Justitie deze cruciale bedrijfstak en de mensen die daar werkzaam zijn, niet in de kou kan laten staan, zeker nu in Amsterdam vorige week ermee werd gedreigd dat onschuldige omstanders met benzine zouden worden overgoten als de deuren van een geldauto niet zouden worden geopend door de aldaar aanwezige personeelsleden.

Daarom heb ik de volgende vragen. Heeft de minister van Justitie contact gehad met de waardetransportsector en is er steun toegezegd aan deze sector? Welke maatregelen zal de overheid concreet nemen om een halt toe te roepen aan die praktijken? Is het juist dat er werd gedreigd met het gieten van benzine over omstanders? Is dat een reden voor de minister van Justitie om deze vorm van criminaliteit met de hoogste prioriteit bij het Openbaar Ministerie en de politie onder de aandacht te brengen? Is dit niet een vorm van criminaliteit waartegen wij niet streng genoeg kunnen optreden? Is het niet belangrijk dat juist bij dit soort gewelddadige overvallen de modi operandi bij elkaar worden gelegd en dat de informatie van het hele land bij elkaar wordt gebracht om dit soort feiten zo effectief mogelijk op te sporen? Moeten de zaken niet in één hand worden opgespoord en vervolgd?

De voorzitter:

Ik verzoek de bewindspersoon en de leden om deze twee laatste vragen zo snel mogelijk af te handelen.

Minister Hirsch Ballin:

Voorzitter. Ik zal er rekening mee houden. Ik hoop dat de duidelijkheid van mijn reactie aan het adres van de heer Teeven er niet onder lijdt. Laat ik vooropstellen dat ik zijn zorgen om overvallen, en zeker om overvallen op geldtransporten, ten volle deel. De overvalcriminaliteit is overigens een punt van extra aandacht. Daar is reden voor, want terwijl de criminaliteit over het geheel genomen daalt in Nederland, zien wij, zeker in bepaalde regio's, dat er meer overvallen zijn. Dat heeft aanleiding gegeven tot een speciale intensieve regionale aanpak – ik noem de regio's Tilburg en Almere – en ook tot een landelijke intensivering van de aanpak van de overvalcriminaliteit. Met het oog daarop is een taskforce in het leven geroepen. Ook zijn coördinatoren binnen de politie en het Openbaar Ministerie daarmee belast.

Met betrekking tot de transportsector licht de heer Teeven de waardetransportsector eruit. Ik zie inderdaad aanleiding voor nader contact. Tot nu toe zijn er heel nuttige contacten geweest met de transportsector als geheel. Wij hebben afspraken gemaakt met de transportsector op het punt van samenwerking in de bestrijding en preventie van overvallen.

De heer Teeven spreekt over de omstanders. Er is op dit moment nog geen veroordeling waaruit je met definitieve zekerheid het verloop van de overvallen zou kunnen afleiden. Als omstanders echter worden bedreigd, vind ik dat buitengewoon ernstig. Dat is een reden temeer om daaraan extra aandacht te besteden.

De modi operandi vormen een onderdeel van iets wat op verzoek van de taskforce wordt onderzocht. Er is een onderzoeksopdracht gegeven aan een team onder leiding van professor Fijnaut ten aanzien van het fenomeenonderzoek van de overvallen. Dat is gericht op het soort onderwerpen dat de heer Teeven in zijn laatste vraag bedoelt.

De heer Teeven (VVD):

Kan de minister vandaag aan de Kamer toezeggen dat hij, als het om dit soort criminaliteit gaat, voornemens is het landelijke overvallenteam uit de jaren negentig, aan de wieg waarvan hij volgens mij in zijn vorige periode als minister zelf heeft gestaan, opnieuw in het leven te roepen en het de hoogste prioriteit te geven? Wij moeten de waardetransportsector niet in de kou laten staan. Deze sector levert een cruciale bijdrage aan onze economie door te zorgen dat het geld in de geldautomaten ligt. Wij zouden moeten gaan werken met een landelijk overvallenteam dat zich in eerste instantie moet richten op de waardetransporten. Is de zaak niet zo urgent dat wij daar nu aan moeten werken? Wij moeten het immers niet laten versnipperen.

Minister Hirsch Ballin:

De zaak is urgent, zonder enige twijfel. Dat betekent niet dat wij er goed aan zouden doen om dat weg te halen bij de regiokorpsen. Ik wees er al op dat in de regio's Almere en Tilburg juist met succes een regionale aanpak is uitgevoerd. Dat zouden wij niet beter maken door de expertise die in de regio waarin zich dadergroepen manifesteren, aanwezig is, weg te halen naar mensen die op grote afstand landelijk daarmee bezig zijn. Wij hebben er wel binnen het Openbaar Ministerie, binnen de politie en in de vorm van de taskforce een landelijke aansturing en uitwisseling van gegevens, informatie en modi operandi bovenop gezet. Wij doen het een zonder het ander te laten.

Mevrouw Griffith (VVD):

Voorzitter. De minister spreekt over de heer Fijnaut. Wij zijn benieuwd naar de onderzoeksopdracht. Ook zou ik graag willen weten wanneer het rapport van de heer Fijnaut verschijnt.

Minister Hirsch Ballin:

De taskforce is aan het werk gegaan. Ik heb binnenkort een ontmoeting met de taskforce. De opdracht aan het team van professor Fijnaut is nog voor de kerst gegeven, onmiddellijk nadat de taskforce daarom had gevraagd. Ik zal de Kamer, zodra daarover iets te zeggen valt – en dat zal binnen enkele maanden het geval zijn – nader informeren.

Mevrouw Bouwmeester (PvdA):

Voorzitter. Mijn fractie is blij te horen dat de minister zo voortvarend te werk gaat om die verschrikkelijke overvalgolf tegen te gaan. Wij hebben er wel een vraag over. Het is belangrijk dat de maatregelen die worden genomen, afschrikwekkend zijn en de pakkans verhogen. Nu is het zo dat politiewagens en ambulances mogelijk worden toegerust met extra camera's. Ziet u hiervoor mogelijkheden voor de private sector, zoals de transportsector waar het nu over gaat?

Minister Hirsch Ballin:

Het antwoord op de vraag van mevrouw Bouwmeester is ja. Wat betreft camera's is lange tijd het beeld geweest dat deze door bedrijven alleen zo mogen worden opgesteld dat zij gericht zijn op wat zich binnen afspeelt. Ik heb met mijn collega van BZK duidelijk gemaakt dat er geen bezwaar tegen bestaat als de camera's gericht worden op de toegang, dat wil zeggen de plek waar men een winkel, een benzinestation of een geldinstelling binnengaat. Het antwoord op de vraag van mevrouw Bouwmeester is dus zonder voorbehoud ja.

Mevrouw Verdonk (Verdonk):

Ook vanmiddag is het weer duidelijk: dit kabinet komt met geen enkele oplossing, maar altijd met een nieuw onderzoek. Nu hebben wij weer een onderzoek-Fijnaut nodig om dit probleem op te lossen. Is het de bedoeling dat professor Fijnaut komt met concrete maatregelen, die u snel gaat implementeren?

Minister Hirsch Ballin:

Het antwoord op de laatste vraag van mevrouw Verdonk is ja. Maar de inleiding van haar vraag klopt niet. Er zijn reeds met succes concrete maatregelen genomen. Ik wijs op de succesvolle aanpak in de regio's waar zich een overvalgolf manifesteerde. Deze heeft tot concrete resultaten geleid.