Aan de orde zijn de stemmingen over moties, ingediend bij het debat over de begroting van Buitenlandse Zaken, te weten:

- de motie-Koenders over het niet meewerken aan militaire missies waarbij niet kan worden gegarandeerd dat de Conventies van Genève ten volle worden nageleefd (30300 V, nr. 39);

- de motie-Koenders/Karimi over het verwerpen van het gebruik van geheime detentiecentra (30300 V, nr. 40);

- de motie-Koenders c.s. over besteding van een substantieel deel van het Stabiliteitsfonds voor preventie van conflicten (30300 V, nr. 41);

- de motie-Koenders/Ormel over stimulering, ondersteuning en monitoring van het democratiseringsproces in de Mediterrane regio (30300 V, nr. 42);

- de motie-Samsom over afbouwen van het ORET-programma en het onderbrengen van het budget in de FMO-investeringsportfolio (30300 V, nr. 43);

- de motie-Ormel c.s. over vermijding van contact met Hamas of aan Hamas gelieerde personen (30300 V, nr. 44);

- de motie-Ormel/Van Baalen over het tot stand komen van een Wereld Milieu Organisatie (30300 V, nr. 45);

- de motie-Ferrier c.s. over het verantwoord omgaan met natuurlijke hulpbronnen en ecosystemen door ontwikkelingslanden (30300 V, nr. 47);

- de motie-Ferrier c.s. over uitbreiding van het Project Uitzending Managers met senior-docenten in het hoger universitair onderwijs (30300 V, nr. 48);

- de motie-Ferrier c.s. over versterking van de rol van UNHCR bij de bescherming van ontheemden (30300 V, nr. 49);

- de motie-Van Bommel/Van der Laan over een zelfstandig onderzoek naar de herkomst, bestemming en aard van de vlucht van de DHC-8 (30300 V, nr. 50);

- de motie-Van Bommel over vermindering van de kosten voor geldovermakingen (30300 V, nr. 51);

- de motie-Van Bommel over eisen die ten grondslag liggen aan IMF-armoedestrategieën (30300 V, nr. 52);

- de motie-Van Baalen c.s. over toetreding van Taiwan als waarnemer tot de WHO (30300 V, nr. 53);

- de motie-Van Baalen/Van der Laan over verankering van de kennis van de Europese staatkunde en de Europese integratie in het curriculum van het primaire en secundaire onderwijs (30300 V, nr. 54);

- de motie-Van Baalen c.s. over behandeling van gedetineerden volgens de Geneefse conventies (30300 V, nr. 55);

- de motie-Szabó c.s. over een notitie over het Nederlandse industriebeleid (30300 V, nr. 57);

- de motie-Van der Laan/Samsom over onderzoek naar de Milieukamer van het Internationaal Gerechtshof (30300 V, nr. 58);

- de motie-Van der Laan/Van Baalen over een notitie inzake de mensenrechten in Tibet en China (30300 V, nr. 59);

- de motie-Van der Laan/Çörüz over het ratificatietraject en het toezichtmechanisme voor het VN-verdrag inzake marteling (30300 V, nr. 60);

- de motie-Van der Laan over inzet voor het ontwikkelingsbudget voor onderwijs voor voorlichting seksuele en reproductieve gezondheid en rechten (30300 V, nr. 61);

- de motie-Van der Laan c.s. over besteding van SALIN-gelden voor seksuele en reproductieve gezondheid en rechten (30300 V, nr. 62);

- de motie-Van As c.s. over hogere prioriteit in internationaal verband voor het terugvorderen van onrechtmatig verkregen gelden (30300 V, nr. 63);

- de motie-Huizinga-Heringa c.s. over een visie op de relatie tussen stad en platteland in het ontwikkelingssamenwerkingsbeleid (30300 V, nr. 65);

- de motie-Van der Staaij c.s. over deelname van Hamas aan de Palestijnse parlementsverkiezingen (30300 V, nr. 66).

(Zie vergadering van 24 november 2005.)

De voorzitter:

De motie-Van der Laan c.s. (30300-V, nr. 62) is in die zin gewijzigd dat zij thans luidt:

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

overwegende dat internationale NGO's zoals de Asian Harm Reduction Network, Mary Stopes en Family Care International, in het verleden terecht subsidie hebben ontvangen voor hun werk op het gebied van HIV/AIDS en seksuele en reproductieve gezondheid en rechten;

overwegende dat het werk van internationale NGO's ondermijnd wordt door de Amerikaanse "Global gag rule";

verzoekt de regering, een substantieel deel van de SALIN-gelden te bestemmen voor AIDS en seksuele en reproductieve gezondheid en rechten,

en gaat over tot de orde van de dag.

Naar mij blijkt, wordt deze gewijzigde motie voldoende ondersteund.

Zij krijgt nr. 69 (30300-V).

De motie-Ferrier c.s. (30300-V, nr. 47) is in die zin gewijzigd dat zij thans luidt:

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

overwegende dat het verantwoord omgaan met natuurlijke hulpbronnen en ecosystemen van groot belang is voor de wereld als geheel en in het bijzonder voor ontwikkelingslanden en van belang is om de millennium ontwikkelingsdoelen te halen;

overwegende dat dit veel meer gestimuleerd moet worden;

verzoekt de regering om met een voorstel te komen om bij nieuwe schuldverlichtingsrondes in de toekomst, in de onderhandelingen over de besteding van de vrij te komen middelen het zorgvuldig omgaan met natuurlijke hulpbronnen en ecosystemen een plaats te geven,

en gaat over tot de orde van de dag.

Naar mij blijkt, wordt deze gewijzigde motie voldoende ondersteund.

Zij krijgt nr. 70 (30300-V).

De motie-Van Bommel (30300-V, nr. 51) is in die zin gewijzigd dat zij thans luidt:

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

overwegende dat het bedrag dat immigranten aan geld overmaken naar familie in het moederland tweemaal zo hoog is als het bedrag dat aan ontwikkelingshulp wordt besteed;

overwegende dat uit onderzoek is gebleken dat deze overmakingen de armoede bestrijden, werken als een vangnet en als onderpand kunnen dienen bij het verkrijgen van microkredieten;

overwegende dat van iedere overmaking zo'n 10 tot 15% aan de strijkstok blijft hangen vanwege te weinig concurrentie in de dichtgetimmerde markt voor geldovermakingen;

overwegende dat dit onwenselijk is in de strijd tegen armoede en voor het behalen van de millenniumdoelstellingen;

verzoekt de regering, te onderzoeken of met overheden van betrokken landen een gedeeld netwerk kan worden ontwikkeld om de kosten voor geldovermakingen te verminderen,

en gaat over tot de orde van de dag.

Naar mij blijkt, wordt deze gewijzigde motie voldoende ondersteund.

Zij krijgt nr. 71 (30300-V).

De motie-Koenders (30300-V, nr. 39) is in die zin gewijzigd dat zij thans luidt:

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

overwegende dat bij de bescherming van de internationale rechtsorde het internationale recht, waaronder het humanitaire oorlogsrecht, naar letter en geest dient te worden nageleefd;

verzoekt de regering, daar waar de Conventies van Genève niet ten volle worden nageleefd, in alle relevante internationale contacten het voortouw te nemen bij het verduidelijken van de toepassing van het internationaal humanitair oorlogsrecht ook ten aanzien van niet reguliere combattanten, zoals guerrillastrijders en terroristen;

verzoekt de regering, alleen medewerking te verlenen aan militaire missies waarbij duidelijk is afgesproken dat het internationale recht, waaronder het humanitaire recht en de Geneefse Conventies, strikt wordt nageleefd,

en gaat over tot de orde van de dag.

Naar mij blijkt, wordt deze gewijzigde motie voldoende ondersteund.

Zij krijgt nr. 72 (30300-V).

Op verzoek van de heer Samsom stel ik voor, zijn motie (30300-V, nr. 43) van de agenda af te voeren.

Daartoe wordt besloten.

De voorzitter:

Ik geef thans gelegenheid tot het afleggen van stemverklaringen vooraf.

De heer Van Baalen (VVD):

Voorzitter. De VVD heeft bij de behandeling van de begroting van Buitenlandse Zaken aangegeven dat steun aan militaire missies voor haar niet vanzelfsprekend is, wanneer de naleving van het internationaal recht, waaronder het internationaal humanitair oorlogsrecht, ter discussie staat. Dit betekent dat de VVD-fractie elke militaire missie die overeenkomstig artikel 100 van de Grondwet bij de Kamer wordt aangemeld, op haar merites zal beoordelen.

Een algemene uitsluiting, zoals in de moties op stukken nrs. 39 en 40 is opgenomen, is voor de VVD strijdig met de tweede individuele beoordeling. Zij zal dan ook haar steun aan beide moties, onder verwijzing naar de motie-Bakker/Van Baalen van 5 april jongstleden, die door de Kamer is aangenomen, en de motie op stuk nr. 55, die straks in stemming komt, onthouden.

Mevrouw Van der Laan (D66):

Voorzitter. Voor D66 staat vast dat onze troepen slechts mogen deelnemen aan internationale vredesmissies als het humanitaire recht, het oorlogsrecht, en met name de Geneefse conventies strikt worden nageleefd. Daarom is in deze Kamer de motie-Bakker/Van Baalen aangenomen, die dat ook duidelijk uitspreekt. De regering is dan ook gehouden aan een regelmatige rapportage over de uitvoering van deze motie.

In toevoeging daarop stemmen wij vandaag over de motie-Van Baalen, die deze motie breder trekt. Daarin wordt gevraagd om zowel bij nieuwe missies als bij het verlengen van bestaande missies niet alleen de Nederlandse bijdrage in beschouwing te nemen, maar van de gehele missie ook het niet-Nederlandse aandeel. De motie-Koenders heeft een soortgelijke strekking, maar die is in onze optiek minder breed. D66 zal dus alleen voor de motie-Van Baalen stemmen, die trouwens mede door D66 is ingediend.

De heer Szabó (VVD):

Voorzitter. Deze stemverklaring heeft betrekking op de gewijzigde motie op stuk nr. 51 van de leden Van Bommel en Ferrier. Het overmaken van geld door immigranten naar familie in de moederlanden levert een belangrijke bijdrage aan de ontwikkeling van de Derde Wereld. Per jaar wordt onder andere via banken meer dan 100 mld. aan de allerarmsten overgemaakt. De overboekingen dienen zorgvuldig te geschieden en zijn risicovol. De financiële instellingen vragen hier vanzelfsprekend een commissie voor. Het is derhalve verbazingwekkend dat de leden Van Bommel en Ferrier deze commissie betitelen als..

De voorzitter:

Nee, een stemverklaring gaat alleen over uw stem en niet over wat medeleden vinden. Zij hebben namelijk niet de mogelijkheid om te reageren.

De heer Szabó (VVD):

Gelet op het feit dat in deze motie in plaats van over "commissie" wordt gesproken over "het aan de strijkstok blijven hangen" van geld, zal de VVD-fractie tegen deze motie stemmen. Het is een commerciële activiteit, dus er blijft niets aan de strijkstok hangen. Deze motie is derhalve niet gebaseerd op feiten, antikapitalistisch en tendentieus.

De heer Van Bommel (SP):

Voorzitter. Mag ik een stemverklaring afleggen over een motie die ik zelf heb ingediend?

De voorzitter:

Nee, dat mag niet.

De heer Van Bommel (SP):

Dan zal ik dat niet doen. Ik houd mij graag aan uw regels.

De voorzitter:

Maar een andere regel is dat u niet naar de bekende weg mag vragen.

De heer Van Bommel (SP):

Dank u wel, voorzitter. Volgens mij staat die nog niet in het Reglement van Orde.

Ik leg een stemverklaring af over de motie op stuk nr. 54, ingediend door de leden Van Baalen en Van der Laan. Via die motie wordt de regering opgeroepen om voorstellen te doen voor het verankeren van kennis van de Europese integratie in het algemeen en de Europese staatkunde in het bijzonder in het curriculum van het primaire en secundaire onderwijs. Deze motie is eigenlijk voor de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap bestemd. Wij steunen die niet, omdat in de huidige kerndoelen en in de kerndoelen voor het volgende jaar allang is opgenomen dat kennis van de hoofdzaken van de Nederlandse en de Europese staatsinrichting en de rol die de burger daarin speelt, in het curriculum zit. Daarom is deze motie naar onze opvatting overbodig. Volgens onze regels moeten wij niet stemmen over overbodige moties.

In stemming komt de gewijzigde motie-Koenders (30300-V, nr. 72).

De voorzitter:

Ik constateer dat de aanwezige leden van de fracties van de SP, GroenLinks, de PvdA en de Groep Lazrak voor deze gewijzigde motie hebben gestemd en die van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen.

In stemming komt de motie-Koenders/Karimi (30300-V, nr. 40).

De voorzitter:

Ik constateer dat de aanwezige leden van de fracties van de SP, GroenLinks, de PvdA, de Groep Lazrak en D66 voor deze motie hebben gestemd en die van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen.

In stemming komt de motie-Koenders c.s. (30300-V, nr. 41).

De voorzitter:

Ik constateer dat de aanwezige leden van de fracties van de SP, GroenLinks, de PvdA, de Groep Lazrak, D66, de ChristenUnie en de SGP voor deze motie hebben gestemd en die van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen.

In stemming komt de motie-Koenders/Ormel (30300-V, nr. 42).

De voorzitter:

Ik constateer dat deze motie met algemene stemmen is aangenomen.

In stemming komt de motie-Ormel c.s. (30300-V, nr. 44).

De voorzitter:

Ik constateer dat de aanwezige leden van de fracties van D66, de Groep Wilders, de VVD, het CDA, de ChristenUnie, de SGP, de LPF en de Groep Nawijn voor deze motie hebben gestemd en die van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen.

In stemming komt de motie-Ormel/Van Baalen (30300-V, nr. 45).

De voorzitter:

Ik constateer dat de aanwezige leden van de fracties van de SP, de VVD, het CDA, de ChristenUnie, de LPF en de Groep Nawijn voor deze motie hebben gestemd en die van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen.

In stemming komt de gewijzigde motie-Ferrier c.s. (30300-V, nr. 70).

De voorzitter:

Ik constateer dat de aanwezige leden van de fracties van de SP, GroenLinks, de PvdA, de Groep Lazrak, D66, het CDA, de ChristenUnie en de SGP voor deze motie hebben gestemd en die van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen.

In stemming komt de motie-Ferrier c.s. (30300-V, nr. 48).

De voorzitter:

Ik constateer dat de aanwezige leden van de fracties van de SP, D66, de Groep Wilders, de VVD, het CDA, de ChristenUnie, de SGP, de LPF en de Groep Nawijn voor deze motie hebben gestemd en die van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen.

In stemming komt de motie-Ferrier c.s. (30300-V, nr. 49).

De voorzitter:

Ik constateer dat deze motie met algemene stemmen is aangenomen.

In stemming komt de motie-Van Bommel/Van der Laan (30300-V, nr. 50).

De voorzitter:

Ik constateer dat de aanwezige leden van de fracties van de SP, GroenLinks, de PvdA, de Groep Lazrak en D66 voor deze motie hebben gestemd en die van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen.

In stemming komt de gewijzigde motie-Van Bommel/Ferrier (30300-V, nr. 71).

De voorzitter:

Ik constateer dat de aanwezige leden van de fracties van de SP, GroenLinks, de PvdA, de Groep Lazrak, het CDA en de ChristenUnie voor deze gewijzigde motie hebben gestemd en die van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen.

In stemming komt de motie-Van Bommel (30300-V, nr. 52).

De voorzitter:

Ik constateer dat de aanwezige leden van de fracties van de SP, GroenLinks, de PvdA, de Groep Lazrak, de ChristenUnie en de SGP voor deze motie hebben gestemd en die van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen.

In stemming komt de motie-Van Baalen c.s. (30300-V, nr. 53).

De voorzitter:

Ik constateer dat de aanwezige leden van de fracties van de SP, D66, de Groep Wilders, de VVD, het CDA, de ChristenUnie, de SGP, de LPF en de Groep Nawijn voor deze motie hebben gestemd en die van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen.

In stemming komt de motie-Van Baalen/Van der Laan (30300-V, nr. 54).

De voorzitter:

Ik constateer dat de aanwezige leden van de fracties van GroenLinks, de PvdA, de Groep Lazrak, D66, de Groep Wilders, de VVD, het CDA en de ChristenUnie voor deze motie hebben gestemd en die van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen.

In stemming komt de motie-Van Baalen c.s. (30300-V, nr. 55).

De voorzitter:

Ik constateer dat de aanwezige leden van de fracties van de SP, GroenLinks, D66, de Groep Wilders, de VVD, het CDA, de ChristenUnie, de SGP, de LPF en de Groep Nawijn voor deze motie hebben gestemd en die van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen.

In stemming komt de motie-Szabó c.s. (30300-V, nr. 57).

De voorzitter:

Ik constateer dat de aanwezige leden van de fracties van de SP, de VVD, het CDA, de ChristenUnie, de SGP, de LPF en de Groep Nawijn voor deze motie hebben gestemd en die van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen.

In stemming komt de motie-Van der Laan/Samsom (30300-V, nr. 58).

De voorzitter:

Ik constateer dat de Groep Wilders tegen deze motie heeft gestemd en de aanwezige leden van de overige fracties ervoor, zodat zij is aangenomen.

In stemming komt de motie-Van der Laan/Van Baalen (30300-V, nr. 59).

De voorzitter:

Ik constateer dat deze motie met algemene stemmen is aangenomen.

In stemming komt de motie-Van der Laan/Çörüz (30300-V, nr. 60).

De voorzitter:

Ik constateer dat deze motie met algemene stemmen is aangenomen.

In stemming komt de motie-Van der Laan (30300-V, nr. 61).

De voorzitter:

Ik constateer dat de aanwezige leden van de fracties van de SP, de PvdA, de Groep Lazrak en D66 voor deze motie hebben gestemd en die van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen.

In stemming komt de gewijzigde motie-Van der Laan c.s. (30300-V, nr. 69).

De voorzitter:

Ik constateer dat de aanwezige leden van de fracties van de SP, GroenLinks, de PvdA, de Groep Lazrak en D66 voor deze gewijzigde motie hebben gestemd en die van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen.

In stemming komt de motie-Van As c.s. (30300-V, nr. 63).

De voorzitter:

Ik constateer dat deze motie met algemene stemmen is aangenomen.

In stemming komt de motie-Huizinga-Heringa c.s. (30300-V, nr. 65).

De voorzitter:

Ik constateer dat de aanwezige leden van de fracties van GroenLinks, de PvdA, de Groep Lazrak, de ChristenUnie, de SGP, de LPF en de Groep Nawijn voor deze motie hebben gestemd en die van de overige fracties ertegen, zodat zij is verworpen.

In stemming komt de motie-Van der Staaij c.s. (30300-V, nr. 66).

De voorzitter:

Ik constateer dat de aanwezige leden van de fracties van D66, de Groep Wilders, de VVD, het CDA, de ChristenUnie, de SGP, de LPF en de Groep Nawijn voor deze motie hebben gestemd en die van de overige fracties ertegen, zodat zij is aangenomen.