Aan de orde is de voortzetting van de behandeling van:

het wetsvoorstel Wijziging van belastingwetten c.a. (Vervolgwijzigingen in samenhang met de Belastingherziening 2001) (28487);

het wetsvoorstel Invoering in de Algemene wet inzake rijksbelastingen van de mogelijkheid tot het doen van een collectieve uitspraak op massaal bezwaar (28349).

(Zie wetgevingsoverleg van 18 november 2002.)

De algemene beraadslaging wordt heropend.

Mevrouw Van Vroonhoven-Kok (CDA):

Voorzitter. Deze week zullen wij de Veegwet 3 tot een goed einde brengen. Hopelijk is dit ook de laatste veegwet bij de belastingherziening 2001. De CDA-fractie vindt dat wij anno 2003 wel zo'n beetje uitgeveegd moeten zijn.

Een punt dat al jaren speelde, was de inkomenspositie van de alfahulpen en de gastouders. Nu per 1 januari 2001 de invorderingsvrijstelling is verdwenen, moeten alfahulpen en gastouders vanaf de eerste gulden belasting betalen. Voor veel van deze gouden krachten zal het dan niet meer lonen om te werken; zij verdienen al zo weinig. Hun inbreng is echter van grote waarde, vooral in tijden van tekorten in de medische zorg en vooral ook in tijden van tekorten in de kinderopvang.

Het CDA heeft dit probleem al onderkend bij de belastingherziening. De reparatiewetgeving die daarop volgde, bleek veel te mager. Er vielen alfahulpen buiten de boot. Gelukkig is er dan nog een veegwet die dit soort foutjes met terugwerkende kracht kan herstellen. Ook deze veegmaatregel bereikte echter zo'n 3000 alfahulpen niet. Voor mijn fractie was dit onverteerbaar; zij heeft toen gevraagd om een nota van wijziging waardoor ook deze groep gecompenseerd zou worden.

Toen bleek dat deze compensatie werd bekostigd door alles te versoberen. Wij hebben dit samen met de fractie van de PvdA aan de orde gesteld tijdens het wetgevingsoverleg afgelopen maandag. Wij hebben toen ook een dekking aangegeven. Vorige week is ons deblokkeringamendement aangenomen; dit zal geld opleveren. Wij hebben voorgesteld dat die opbrengst wordt gebruikt voor de alfahulpen en de gastouders. De staatssecretaris toonde zich zeer coöperatief. Hij heeft een nota van wijziging toegezegd. Wij hebben die inmiddels ontvangen. Hartelijk dank daarvoor.

Nu rest er nog een vraag: kan de staatssecretaris ons verzekeren dat met deze laatste nota van wijziging de inkomenspositie van de alfahulpen echt is gewaarborgd.

Voorzitter. Ik wil nog een opmerking maken over het wetsvoorstel met betrekking tot het collectief bezwaar. De CDA-fractie heeft begrip voor het feit dat het kabinet naar mogelijkheden zoekt om de werklast bij de belastingdienst te verminderen en om bezwaren collectief af te doen. De burger moet echter wel veel rechten in de bezwaar- en beroepsfase inleveren. Tijdens het wetgevingsoverleg hebben wij aangegeven dat wij hechten aan een volwaardige voorhangprocedure. Die is toegezegd en ook daarvoor dank ik de regering. Wij zullen akkoord gaan met het wetsvoorstel, maar wij willen nu al aantekenen dat wij onze kritiek handhaven op de inbreuk die wordt gemaakt op de rechtspositie van de belastingplichtige.

Mevrouw Bussemaker (PvdA):

Wij hebben afgelopen maandag zeer uitgebreid met elkaar van gedachten gewisseld over de alfahulpen. Er was een kamerbrede wens om de inkomenspositie van alfahulpen te repareren. Mevrouw Van Vroonhoven en ik hebben voorgesteld daarover een motie in te dienen. De staatssecretaris heeft toen onmiddellijk toegezegd dat hij een nota van wijziging aan de Kamer zou voorleggen. Waarom aarzelt zij nu over de vraag of die nota van wijziging wel goed is? De staatssecretaris heeft ons een- en andermaal toegezegd dat hij dit probleem zou repareren. Ik vertrouw daarop.

Mevrouw Van Vroonhoven-Kok (CDA):

Juist omdat wij het zo belangrijk vinden dat de inkomenspositie van alfahulpen wordt gerepareerd, is het zo belangrijk dat wij dit zeker stellen voordat wij akkoord gaan. Straks begint de hele riedel weer opnieuw en dit wil ik graag voorkomen.

De heer Hofstra (VVD):

Voorzitter. Het wetsvoorstel 28349 maakt een collectieve uitspraak op massaal bezwaar bij de belastingdienst mogelijk. Wij hebben deze staatssecretaris inmiddels leren kennen als een man die in het algemeen de goede antwoorden geeft en dan vaak ook nog op enthousiaste wijze. Bij deze wet is echter nog een puntje blijven hangen. Massaal bezwaar betreft heel veel mensen. Als je piept, kun je financieel in het gelijk worden gesteld als de rechter uitspreekt dat de belastingplichtige gelijk heeft. De niet-piepers, onder wie vele brave burgers die de formulieren als bedoeld hebben ingevuld, vissen dan echter vaak achter het net.

Voorzitter. Om die reden dien ik de volgende motie in.

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

overwegende dat als er sprake is van massaal bezwaar, en de rechter een uitspraak doet in het voordeel van de belastingplichtige, alleen zij die bezwaar hebben gemaakt, voordeel hebben van die uitspraak;

constaterende dat gelijke gevallen, waarbij geen bezwaar is aangetekend, niet automatisch van deze uitspraak kunnen profiteren en daarmee een ongelijke behandeling kan ontstaan;

verzoekt de regering, te onderzoeken hoe bevorderd kan worden dat indien er sprake is van een voor belastingplichtigen gunstige (rechterlijke) uitspraak, de uitspraak zo veel mogelijk voor alle gevallen van toepassing kan zijn, ook wanneer er (nog) geen bezwaarschrift is ingediend,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door het lid Hofstra. Naar mij blijkt, wordt zij voldoende ondersteund.

Zij krijgt nr. 8(28349).

Spoedshalve is deze motie, die de heer Hofstra informeel reeds had overhandigd, al rondgedeeld. Ik constateer dat de Kamer er geen bezwaar tegen heeft, aanstonds over de motie te stemmen. De motie wordt derhalve toegevoegd aan agendapunt 4 van de stemmingslijst.

Staatssecretaris Van Eijck:

Voorzitter. Wij hebben al eerder uitvoerig gedebatteerd over de alfahulpen, zij het "en petit comité". Er zijn zo'n 60.000 alfahulpen die allen werkzaam zijn in de thuiszorg. Deze doelgroep, die een laag inkomen heeft, maakt het mogelijk dat een heleboel mensen langer zelfstandig thuis kunnen blijven wonen.

Ik zal niet herhalen op welke wijze er rekentechnische correcties zijn aangebracht bij de omzetting van de heffingskortingen. Verder is ook reeds geschetst welke groep daarbij buiten de boot valt. Voor dit probleem is een financiering binnen de groep zelf gevonden. Over deze financiering is afgelopen week gezegd dat zij niet wenselijk is.

Verder heeft men mij toen gevraagd of het niet mogelijk is om extra budget ter beschikking te stellen, opdat die inkomens gegarandeerd zijn. Ik doel nu op het amendement van mevrouw Van Vroonhoven en de heer Van As dat ziet op de spaarloonregeling. Over deze regeling wordt belasting geheven in box 3. Wij hebben hier eerder met elkaar over gesproken en het zal dan ook bekend zijn dat het een budget oplevert dat ruimschoots genoeg is voor de gezochte dekking. Ik denk dat het om zo'n 3,9 tot 4 mln euro gaat.

Ik heb inderdaad aangegeven dat het mogelijk is om dat bedrag te gebruiken. Het is echter nog erger: ik steun dat van harte. Als u mij vraagt of daarmee de inkomens van alfahulpen volledig zijn gegarandeerd, kan ik daar met een volmondig "ja" op antwoorden. De inkomensstijging van zo'n 9% correspondeert met een totaalbedrag van ongeveer € 340.

Ik wil om verwarring te voorkomen eerst aangeven waarop de motie van de heer Hofstra wel en niet ziet. De feitelijke situatie is namelijk toch iets anders dan zojuist door de heer Hofstra werd geschetst. Wij moeten de motie echter wel in het licht van de feitelijke situatie beoordelen.

Als een bezwaar wordt aangemerkt als een massaal bezwaar, wordt daarvan uitvoerig mededeling gedaan in de pers. Dat wordt gedaan om de groep die zich daarvoor kwalificeert en een bezwaar heeft ingediend, mede te delen dat men moet wachten op de uitspraak van de Hoge Raad en dat hun zaak verder automatisch wordt behandeld. Verder wordt die mededeling gedaan om de groep die nog geen bezwaar heeft gemaakt en waarvan de aanslag nog niet definitief is vastgesteld, duidelijk te maken wat er staat te gebeuren, dat men geen apart bezwaar hoeft in te dienen en dat hun zaak automatisch meeloopt.

Deze procedure werkt alleen als de belastingplichtigen die geen bezwaar hebben ingediend maar daar wel het recht toe hadden, de toezegging wordt gedaan dat zij na de uitspraak van de Hoge Raad op dezelfde wijze zullen worden behandeld als diegenen die wel bezwaar hebben aangetekend. Voorwaarde is natuurlijk wel dat de uitspraak van de Hoge Raad voor hen positief is. Laat het helder zijn dat voor al die gevallen geldt dat ze in ieder geval hun recht kunnen halen.

Voor deze procedure is het noodzakelijk dat men zich meldt bij de belastingdienst. Deze dienst is namelijk fysiek niet in staat om van iedereen die zich hiervoor kwalificeert, de aangifte te achterhalen en melding te doen van het feit dat de uitspraak op massaal bezwaar heeft geleid tot een voor hen gunstige uitspraak. De belastingplichtige moet zich dus in die situatie te allen tijde zelf melden. In de motie die nu voorligt, wordt eigenlijk voorgesteld om te onderzoeken in hoeverre het mogelijk is om daar iets verder in te gaan en hoe de doelgroep beter kan worden bereikt. Dat ondersteun ik van harte.

De algemene beraadslaging wordt gesloten.