BIJLAGE BIJ ARTIKEL 13, TWEEDE LID, VAN DE EERSTE TIJDELIJKE NOODMAATREGEL OVERBRUGGING
VOOR BEHOUD VAN WERKGELEGENHEID
Accountantsprotocol
behorend bij de Eerste tijdelijke noodmaatregel overbrugging voor behoud van werkgelegenheid1 (NOW 1)
Dit accountantsprotocol is op maat gemaakt voor de subsidieregeling NOW 1, waarbij
rekening is gehouden met de Schrijfwijzer accountantsprotocollen van de NBA en relevante
bepalingen in de subsidieregeling. Er zal een apart accountantsprotocol komen voor
de subsidieregeling NOW 2 en eventuele opvolgende regelingen
|
7 oktober 2020
INHOUDSOPGAVE
Inhoud
Hoofdstuk 1 Uitgangspunten
|
2
|
1.1
|
Reikwijdte accountantsprotocol
|
2
|
1.2
|
Accountantsproducten
|
3
|
1.3
|
Procedures en termijnen
|
5
|
1.4
|
Reviewbeleid
|
5
|
1.5
|
Relevante wet- en regelgeving
|
6
|
Hoofdstuk 2 Onderzoeksaanpak betreffende de aanvraag tot vaststelling
|
6
|
2.1
|
Reikwijdte onderzoek
|
6
|
|
2.1.1
|
Aanleiding
|
6
|
|
2.1.2
|
Uit te voeren werkzaamheden inzake de aanvraag tot vaststelling
|
6
|
|
2.1.3
|
Algemene vereisten inzake de uit te voeren werkzaamheden
|
7
|
2.2
|
Uitwerking netto-omzet
|
7
|
|
2.2.1
|
Werkzaamheden betreffende netto-omzet in de referentieperiode
|
8
|
|
2.2.2
|
Werkzaamheden betreffende netto omzet in de meetperiode en bepaling van de omzetdaling
|
10
|
2.3
|
Werkzaamheden betreffende specifieke aspecten van de loonsom
|
11
|
2.4
|
Werkzaamheden bij aanvragen op grond van artikel 6a (werkmaatschappij)
|
11
|
2.5
|
Werkzaamheden betreffende andere informatie
|
12
|
Hoofdstuk 3 Materialiteit
|
12
|
3.1
|
Aan assurance verwante opdracht
|
12
|
3.2
|
Assurance-opdracht
|
13
|
3.3
|
Overig
|
16
|
Hoofdstuk 4 Format en inhoud accountantsverklaring
|
16
|
Bijlage I Tabellen werkzaamheden
|
17
|
Deel A: Nadere toelichting tabellen voor aan assurance verwante opdrachten (kwadrant
I)
|
17
|
Deel B: Nadere toelichting tabellen voor assurance-opdrachten (kwadranten II, III
en IV en aanvragen op grond van artikel 6a)
|
23
|
Hoofdstuk 1 Uitgangspunten
1.1 Reikwijdte accountantsprotocol
Dit accountantsprotocol heeft betrekking op de subsidieregeling Eerste tijdelijke
noodmaatregel overbrugging voor behoud van werkgelegenheid (Staatscourant nr. 2020, 19874, Staatscourant nr. 2020, 20561, Staatscourant nr. 2020, 25372, Staatscourant nr. 2020, 29256, Staatscourant nr 2020, 34308 en Staatscourant 2020, 50202), hierna: de regeling. De regeling, de toelichting hierop en overige van belang zijnde
documenten zijn, evenals dit accountantsprotocol, te vinden op de website www.uwv.nl, op www.wetten.nl en op de website van Uitvoering van Beleid (UVB) www.uitvoeringvanbeleidszw.nl.
Op de website van de Nederlandse beroepsorganisatie van accountants (NBA), www.nba.nl, en rijksoverheid.nl zijn frequently asked questions (FAQ’s) opgenomen die relevant
zijn voor de accountant bij de praktische uitwerking van zijn werkzaamheden. Op de
website van de NBA is tevens het accountantsprotocol opgenomen.
Met dit accountantsprotocol wordt beoogd om een efficiënte en effectieve uitvoering
betreffende de werkzaamheden van de accountants inzake de informatie, opgenomen in
de aanvraag tot vaststelling, te bevorderen.
In de regeling, artikel 13, tweede lid, is vastgelegd dat voor de subsidievaststelling
een verklaring van een accountant (hierna omschreven als ‘accountantsverklaring’)
vereist is indien het voorschotbedrag € 100.000 of meer bedraagt of het vast te stellen
subsidiebedrag € 125.000 of meer bedraagt. Om te bepalen of op grond van de regeling
een accountantsverklaring is vereist dienen de verschillende aanvragen van de loonheffingennummers
in de organisatie of in de groep bij elkaar opgeteld te worden. Voor werkgevers die
aanvragen op grond van artikel 6a van de regeling is in alle gevallen een accountantsverklaring
nodig.
In de aanwijzingen voor de subsidieverstrekking2 is opgenomen dat er bij subsidieregelingen in het algemeen een accountantsproduct
wordt verlangd indien er sprake is van een subsidieverstrekking van € 125.000 of meer.
Gangbaar is dat hierbij de subsidieverstrekker een controleverklaring (met een redelijke
mate van zekerheid) verlangt. Bij dit accountantsprotocol voor NOW 1 is echter gekozen
voor een gedifferentieerde aanpak. Hierbij is relevant dat de accountantswerkzaamheden
bij de meeste subsidieregelingen zijn gericht op de juistheid en rechtmatigheid van
verantwoorde kosten die de hoogte van de vast te stellen subsidie bepalen. De NOW-subsidie
wijkt hiervan deels af. De hoogte van de NOW-subsidie is niet alleen afhankelijk van
de betreffende kosten (in dit geval de gecorrigeerde loonsom), maar ook van de omzetdaling:
de door de organisatie behaalde omzet gedurende een bepaalde meetperiode ten opzichte
van de omzet in de referentieperiode.
De aanvragen voor de NOW worden ingediend op loonheffingennummer. In artikel 6 lid
5 van de regeling is aangegeven dat, ondanks dat aanvragen op loonheffingennummer
moeten worden ingediend, er wel rekening moet worden gehouden indien aanvragers onderdeel
uitmaken van een groep: Indien de rechtspersoon of vennootschap onderdeel is van een
groep als bedoeld in artikel 24b van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek wordt uitgegaan
van de omzetdaling van de groep zoals deze op 1 maart 2020 bestond. Als gevolg daarvan
richt de accountant zich bij de uitvoering van zijn werkzaamheden in geval van een
groep op de omzetdaling van de groep, zoals opgenomen in artikel 6, lid 5. Uitgezonderd
zijn rechtspersonen of vennootschappen (werkmaatschappijen) die op grond van artikel
6a een aanvraag hebben ingediend. Ten aanzien van aspecten van de loonsom (zie paragraaf
2.3) worden daarentegen werkzaamheden uitgevoerd op het niveau van de individuele
aanvraag op loonheffingennumme.
1.2 Accountantsproducten
In dit accountantsprotocol wordt onderscheid gemaakt naar drie accountantsproducten.
Er zijn twee factoren bepalend voor dit onderscheid.
Als eerste factor geldt of een organisatie voldoet aan de criteria voor controleplicht.
Dit is het geval als een organisatie over (een deel van) 2019 of 2020 voldoet aan
de criteria voor controleplicht voor de jaarrekening op grond van artikel 396 van
Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek, of als een organisatie op grond van een andere
wettelijke verplichting controleplichtig is voor de jaarrekening over (een deel van)
2019 of 2020. Hierbij gaat het niet om het voldoen aan de criteria voor controleplicht
per loonheffingennummer, maar om het voldoen aan de criteria voor controleplicht voor
die natuurlijke persoon of rechtspersoon of, indien van toepassing, de groep.
Als tweede factor geldt de omvang van de NOW-subsidie. Net als bij de ondergrens of
er een accountantsverklaring dient te worden verstrekt, geldt dat het hier niet gaat
om het subsidiebedrag per loonheffingennummer, maar om de totale subsidie voor die
natuurlijke persoon of rechtspersoon, of, indien van toepassing, de groep. Om de subsidie
te kunnen berekenen is een rekentool beschikbaar, zie: https://www.simulatienow.nl.
Per loonheffingennummer dient een aanvraag tot vaststelling te worden ingediend. Als
gevolg hiervan dient er ook bij elke aanvraag tot vaststelling een accountantsproduct
te worden ingediend. Indien sprake is van een groep met meerdere aanvragen dient bij
alle aanvragen tot vaststelling hetzelfde type accountantsproduct te worden verstrekt.
Ten behoeve van deze regeling heeft de Koninklijke Nederlandse Beroepsorganisatie
van Accountants (NBA) twee nieuwe standaarden ontwikkeld; Standaard 3900N gaat in
op de opdrachten tot het verstrekken van een assurance-rapport met een redelijke mate
van zekerheid en het verstrekken van een assurance-rapport met een beperkte mate van
zekerheid. Standaard 4415N gaat in op het verstrekken van een verklaring in het kader
van een aan assurance verwante opdracht. Standaard 3900N levert als accountantsproduct
een van de twee genoemde assurance-rapporten op, Standaard 4415N een samenstellingsverklaring.
De differentiatie in combinatie met de nieuwe ontwikkelde standaarden leidt tot de
volgende indeling voor opdrachten.
Tabel voor aanvragen op grond van artikel 6 (op basis van de totale subsidie voortvloeiend
uit de aanvraag tot vaststelling):
Type organisatie
|
Organisatie die niet voldoet aan criteria controleplicht
|
Organisatie die voldoet aan criteria controleplicht
|
Subsidiebedrag
|
|
|
≥€ 125.000 (of voorschot € 100.000) < € 375.000
|
I. Aan assurance verwante opdracht, inclusief aanvullende werkzaamheden (Standaard 4415N)
|
III. Assurance-opdracht met beperkte mate van zekerheid (Standaard 3900N)
|
≥€ 375.000
|
II. Assurance-opdracht met beperkte mate van zekerheid (Standaard 3900N)
|
IV. Assurance-opdracht met redelijke mate van zekerheid (Standaard 3900N)
|
Tabel voor aanvragen op grond van artikel 6a:
Aanvraag niveau werkmaatschappij (artikel 6a van de regeling)
|
Assurance-opdracht met redelijke mate van zekerheid (Standaard 3900N)
|
Aan assurance verwante opdracht, inclusief aanvullende werkzaamheden (kwadrant I)
Voor organisaties die wel een accountantsproduct nodig hebben maar die niet voldoen
aan de criteria voor controleplicht wordt onder een subsidiebedrag van € 375.000 geen
assurance-rapport vereist. In deze situatie volstaat een aan assurance verwante opdracht
inclusief aanvullende werkzaamheden (samenstelopdracht met aanvullende werkzaamheden
gebaseerd op dit accountantsprotocol uitmondende in een samenstellingsverklaring).
De aanvullende werkzaamheden zijn relevant voor het onderzoek naar de risico’s in
het kader van de NOW 1 -subsidie, zoals het verschuiven van omzet naar een andere
periode, het buiten de administratie houden van omzet, of risico’s ten aanzien van
aspecten van de loonsom. Deze werkzaamheden worden in dit accountantsprotocol omschreven.
Dit betreft derhalve een aan assurance verwante opdracht op basis van Standaard 4415N.
Het format voor de samenstellingsverklaring is opgenomen op de websites van www.uwv.nl, rijksoverheid.nl en www.nba.nl. Dit format dient te worden gehanteerd voor deze subsidieregeling.
Assurance-opdracht met beperkte mate van zekerheid (kwadrant II en III)
Bij subsidiebedragen vanaf € 375.000 wordt bij organisaties die niet voldoen aan de
criteria voor controleplicht een accountantsproduct met zekerheid verlangd. Dit betekent
dat bij bedragen vanaf € 375.000 een accountant een onderzoek dient te doen dat leidt
tot een assurance-rapport met een beperkte mate van zekerheid. Deze beperkte mate
van zekerheid betreft een hogere mate van zekerheid dan een reguliere beoordelingsopdracht
in het kader van Standaard 2400N. Dit is nader uitgewerkt in Standaard 3900N en dit
accountantsprotocol. Voor het verkrijgen van de beperkte mate van zekerheid en de
betekenis van de inherente beperkingen hierbij wordt in het bijzonder verwezen naar
de vereisten 16, A18 tot en met A27 van Standaard 3900N.
Bij organisaties die voldoen aan de criteria voor controleplicht is het afhankelijk
van de hoogte van het subsidiebedrag welke verklaring bij de aanvraag tot vaststelling
dient te worden bijgevoegd. Indien een organisatie een accountantsproduct nodig heeft
wordt tot een bedrag van € 375.000,– een assurance-rapport met beperkte mate van zekerheid
gevraagd, zoals hierboven aangegeven.
De formats voor de assurance-rapporten zijn opgenomen op de websites van www.uwv.nl,www.rijksoverheid.nl en www.nba.nl. Deze formats dienen te worden gehanteerd voor deze subsidieregeling.
Assurance-opdracht met redelijke mate van zekerheid (kwadrant IV) en aanvragen ex
artikel 6a
Bij subsidiebedragen vanaf € 375.000 wordt bij organisaties die voldoen aan de criteria
voor controleplicht een assurance-rapport met een redelijke mate van zekerheid gevraagd.
Voor werkgevers die de omzetdaling bepalen op het niveau van de werkmaatschappij of
tussenholding met toepassing van artikel 6a van de regeling geldt dat, vanwege de
aanvullende risico’s, altijd, dus ongeacht de hoogte van het subsidiebedrag, een redelijke
mate van zekerheid wordt gevraagd.
Dit is nader uitgewerkt in Standaard 3900N en in dit accountantsprotocol.
De formats voor de assurance-rapporten met een redelijke mate van zekerheid worden
zijn opgenomen op de websites van www.uwv.nl, www.rijksoverheid.nl en www.nba.nl. Deze formats dienen te worden gehanteerd voor deze subsidieregeling.
Mocht bij de indiening van de documenten blijken dat een onjuist type verklaring of
assurance-rapport bij de aanvraag tot vaststelling is bijgevoegd, dan zal op grond
van artikel 14 lid 4 van de subsidieregeling verzocht worden om alsnog een verklaring
of assurancerapport in te dienen in overeenstemming met bovenstaande tabellen. Indien
door de aanvrager wordt gekozen om een accountantsproduct in te dienen met daarin
een mate van zekerheid die groter is dan volgens de tabel voorgeschreven is dit toegestaan.
Het door de accountant te verstrekken accountantsproduct is bestemd voor de werkgever
(de aanvrager of gecontroleerde), die ter voldoening aan de regels deze samen met
de aanvraag tot vaststelling dient te verstrekken aan het UWV. De werkgever is de
opsteller van de aanvraag tot vaststelling. Het UWV en het ministerie van Sociale
Zaken en Werkgelegenheid (hierna ‘ministerie van SZW’) zijn de gebruikers van de accountantsverklaring
en van de aanvraag tot vaststelling. In dit protocol zijn zij verder aangeduid als
‘de gebruikers’. In aansluiting op de genoemde standaarden zijn door het UWV en het
ministerie van SZW in dit accountantsprotocol een aantal voorschriften opgenomen,
waar de accountant bij alle type opdrachten rekening mee dient te houden, tenzij in
de tekst expliciet is aangegeven dat de voorschriften alleen voor (een) bepaald(e)
type(n) opdracht(en) van toepassing is/zijn dan wel bepaalde voorschriften bij de
verschillende type opdrachten een verschillende uitwerking kennen.
Voor de volledigheid wordt vermeld dat voor voorschotten lager dan € 100.000 én subsidies
lager dan € 125.000, met uitzondering van situaties waar gebruik gemaakt wordt van
artikel 6a van de regeling, geen accountantsverklaring is vereist, maar dat de werkgever
in veel gevallen kan volstaan met een verklaring van een deskundige derde.3 Dit betekent overigens niet dat er in die gevallen geen nadere onderzoeken worden
uitgevoerd. Deze nadere onderzoeken zullen steekproefsgewijs, zowel risicogericht
als at random, worden uitgevoerd door of namens het ministerie van SZW (zie ook artikel
17, lid 5, van de regeling).
1.3 Procedures en termijnen
De aanvraag tot vaststelling van de NOW-subsidie wordt, vergezeld van een verklaring
of assurancerapport, conform artikel 14, eerste lid, ingediend binnen 38 weken na
6 oktober 2020. Voor de volledigheid wordt vermeld dat de termijn voor aanvragen tot
vaststelling van de NOW-subsidie, waarbij geen accountantsverklaring of assurancerapport
vereist wordt 24 weken bedraagt Deze termijn van 24 weken geldt ook voor aanvragen
tot vaststelling, waarbij een verklaring van een deskundige derde is vereist.
1.4 Reviewbeleid
De minister van SZW (en het UWV die deze regeling in mandaat uitvoert) heeft als subsidieverstrekker
te allen tijde de mogelijkheid een review uit te voeren of te laten uitvoeren bij
de accountant belast met het onderzoek naar de informatie opgenomen in de aanvraag
tot vaststelling teneinde na te gaan of het onderzoek met inachtneming van de relevante
regelgeving van de NBA en dit accountantsprotocol is uitgevoerd. Deze reviews komen
niet in de plaats van andere controles dan wel reviews uitgevoerd door de Algemene
Rekenkamer.
De accountant belast met het onderzoek en verantwoordelijk voor het verstrekken van
het accountantsproduct bij de aanvraag tot vaststelling stemt er mee in dat de onderzoeksdossiers
ten behoeve van bovengenoemde reviews integraal aan de reviewers ter inzage worden
gegeven. Voorts zal de accountant, schriftelijk dan wel mondeling, alle gevraagde
gegevens verstrekken die in het kader van voornoemde reviews worden opgevraagd. In
dit kader wordt verwezen naar de bepalingen in hoofdstuk 6, paragraaf 1, van de Comptabiliteitswet
2016.
Indien de accountant belast met het onderzoek en verantwoordelijk voor het verstrekken
het accountantsproduct bij de aanvraag tot vaststelling gebruikt heeft gemaakt van
werkzaamheden van een andere accountant die belast is met het onderzoek naar de omzetdaling
op groepsniveau (de groepsaccountant), zal ingeval van selectie voor review, ook die
accountant worden betrokken in de review. De groepsaccountant dient, rekening houdend
met het gevraagde accountantsproduct bij de aanvraag van vaststelling, de werkzaamheden
ook uit te voeren in overeenstemming met dit accountantsprotocol. Het onderzoek van
de omzetdaling door deze groepsaccountant wordt dan ook direct object van de review.
Dit betekent dat de groepsaccountant weet heeft (of dient te hebben) en akkoord moet
gaan dat hij zelf in dat kader gereviewed kan worden en zijn dossier desgewenst beschikbaar
stelt voor een review door of namens minister in overeenstemming met de bevoegdheden
zoals vastgelegd in de Comptabiliteitswet 2016.
De accountant die gebruik maakt van de werkzaamheden van een andere accountant dient
de voorwaarden uit Standaard 3900N, vereiste 64 tot en met 66 of Standaard 4415, vereiste
30, na te leven, waaronder ervoor te zorgen dat de opdracht conform dit protocol wordt
uitgevoerd. Dit betekent ook dat de accountant erop alert is dat de opdracht en de
verklaring van de groepsaccountant voldoet aan de vereisten van het betreffende accountantsproduct
zoals opgenomen in paragraaf 1.2 en nader is uitgewerkt in dit protocol en de betreffende
Standaard.
1.5 Relevante wet- en regelgeving
De van belang zijnde regelgeving is als volgt;
Regeling van de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van 31 maart 2020, 2020-00000466302020-0000046763,
tot vaststelling van een Tijdelijke subsidieregeling tegemoetkoming in de loonkosten
in verband met het coronavirus en de toelichting hierop; en de opeenvolgende wijzigingen
met toelichting hierop, (citeertitel: Eerste tijdelijke noodmaatregel overbrugging
voor behoud van werkgelegenheid) vindbaar in: Staatscourant nr. 2020, 20561; Staatscourant nr. 2020, 25372; Staatscourant nr. 2020, 29256, Staatscourant nr. 2020, 34308 en Staatscourant nr. 2020, 50202 (hierna: de regeling). De geconsolideerde versie is vindbaar op: https://wetten.overheid.nl/BWBR0043340
Artikel 3 e.v. Kaderwet SZW-subsidies in verband met grondslag van de regeling
Artikelen 1 en 16 van de Wet financiering sociale verzekeringen in verband met de
verwijzing naar werkgever en loon in de regeling.
Voor de belangrijkste definities en begrippen wordt verwezen naar artikel 1 van de
regeling en de toelichting op de regeling.
Op deze regeling is de Kaderregeling subsidies OCW, SZW en VWS niet van toepassing.
Hoofdstuk 2 Onderzoeksaanpak betreffende de aanvraag tot vaststelling
2.1 Reikwijdte onderzoek
2.1.1 Aanleiding
Het doel van deze regeling is om werkgevers tegemoet te komen in de betaling van de
loonkosten, indien sprake is van een acute terugval in de omzet met ten minste 20%
gedurende een periode van drie maanden, vanwege een vermindering in bedrijvigheid
door buitengewone omstandigheden die in redelijkheid niet tot het normale ondernemersrisico
kunnen worden gerekend, zodat zij werknemers in dienst kunnen houden voor de uren
die zij werkten voordat sprake was van deze terugval.
De NOW-subsidie wordt berekend over de gecorrigeerde loonsom van maart t/m mei 2020,
afhankelijk van het percentage omzetdaling, in overeenstemming met de artikelen 7
en 10 van de regeling. De maximale vergoeding wordt berekend op basis van 90% van
de gecorrigeerde loonsom. Naarmate de omzetdaling groter is, wordt er een groter deel
van de loonkosten vergoed. Bij 100% omzetdaling wordt de NOW-subsidie berekend op
basis van 100% * 90% = 90% van de gecorrigeerde loonsom, bij 75% omzetdaling wordt
de NOW-subsidie berekend op basis van 75% * 90% = 67,5% van de gecorrigeerde loonsom.
Bij minder dan 20% omzetdaling is er geen recht op NOW-subsidie. De te vergoeden loonkosten
worden verhoogd met een forfaitaire opslag voor werkgeverslasten van 30%.
2.1.2 Uit te voeren werkzaamheden inzake de aanvraag tot vaststelling
Zoals ook al aangegeven in paragraaf 2 van hoofdstuk 1 zijn er drie accountantsproducten
te onderscheiden op basis van de vier genoemde kwadranten in de eerste tabel en aanvragen
op grond van artikel 6a in de tweede tabel.
Het object van onderzoek is de aanvraag tot vaststelling. De aanvraag tot vaststelling
wordt per loonheffingennummer ingediend. Op de websites waarop de accountantsverklaringen
worden gepubliceerd (zie hoofdstuk 1) is ook het formulier voor de aanvraag tot vaststelling
opgenomen. De werkgever zal de informatie zoals opgenomen in het formulier voor de
aanvraag tot vaststelling ook in de beveiligde portal van het UWV dienen in te voeren
en het door de accountant gewaarmerkte formulier voor de aanvraag tot vaststelling
en het accountantsproduct in de beveiligde portal dienen te plaatsen. Hierover is
meer praktische uitleg gegeven op de website van UWV.
Ten aanzien van de werkzaamheden van de accountant wordt onderscheid gemaakt in de
volgende onderdelen van de aanvraag tot vaststelling:
-
1. Gegevens over de omzet van de referentieperiode (referentie-omzet), de omzet van de
meetperiode en de hierop gebaseerde omzetdaling. Indien sprake is van een groep dienen
alle onder de groep ressorterende aanvragen/loonheffingennummers deze gegevens op
het niveau van de groep te bevatten.
-
2. Beweringen inzake specifieke aspecten van de loonsom over de periode 1 maart 2020
tot en met 31 mei 2020 betreffende:
-
− Dat alle (netto)lonen uit de loonaangifte die meetellen in de berekening van de tegemoetkoming
daadwerkelijk zijn uitbetaald aan de betreffende werknemers;
-
− Dat in de periode van maart tot en met mei 2020 geen gefingeerde dienstverbanden zijn
aangegaan;
-
− Voor zover sprake is van bevindingen voortvloeiende uit bovenstaande twee beweringen,
deze hebben geleid tot een neerwaartse wijziging van de loonaangifte over de maanden
maart, april en mei 2020 (en per wanneer);4
-
3. Indien sprake is van een aanvraag op grond van artikel 6a: Bewering dat is voldaan
aan de voorwaarden van artikel 6a;
-
4. Andere informatie in de aanvraag tot vaststelling.
Voor de hiervoor genoemde onderdelen wordt verwezen naar de paragrafen 2.2 tot en
met 2.5.
2.1.3 Algemene vereisten inzake de uit te voeren werkzaamheden
Indien er sprake is van een aan assurance verwante opdracht, dan dient de accountant
met een professioneel kritische instelling de aanvraag tot vaststelling samen te stellen
in overeenstemming met de regeling, mede rekening houdend met de aanvullend uit te
voeren werkzaamheden zoals vastgelegd in bijlage I, de tabellen A1 tot en met A4 en
Standaard 4415N.
De accountant belast met een assurance-opdracht dient zich bij de opdracht met een
professioneel kritisch instelling te richten op mogelijke afwijkingen van materieel
belang in de aanvraag tot vaststelling zoals vastgelegd in bijlage I, de tabellen
B1 tot en met B5 en Standaard 3900N.
Van de accountant wordt verwacht dat hij de naleving van de subsidievoorwaarden onderzoekt
zoals deze met name voortkomen uit de artikelen 6 en 6a van de regeling, alsmede de
toelichting, en specifieke aspecten met betrekking tot de loonsom. Ook zal in de aanvraag
tot vaststelling andere informatie staan.
Indien er sprake is van (een vermoeden van) misbruik, oneigenlijk gebruik en/of fraude,
dan dient de accountant nadere acties te ondernemen in lijn met de bij het betreffende
onderzoek van toepassing zijnde standaarden en overige wet- en regelgeving. Dit betekent
dat de accountant indien hij misbruik of fraude tegenkomt, conform de NV NOCLAR dient
te handelen en indien nodig een melding van dient te maken bij de bevoegde instantie(s).
Voor de NOW is dit het UWV.5
Conform Standaard 3900N, vereiste 46 overweegt de accountant, in ieder geval bij een
assurance-opdracht met een redelijke mate van zekerheid, of er interne beheersingsmaatregelen
zijn waarop de accountant wil of moet steunen en waarvan de accountant de effectieve
werking wil toetsen (systeemgerichte werkzaamheden) en welke gegevensgerichte werkzaamheden
daarnaast zullen worden uitgevoerd.
2.2 Uitwerking netto-omzet
Een belangrijke component voor de bepaling van de hoogte van de NOW-subsidie is de
netto-omzetdaling.
Met betrekking tot de regelgeving wordt het volgende opgemerkt:
In artikel 1, lid 2, is de definitie van netto-omzet opgenomen. De definitie is als
volgt:
‘Onder omzet wordt in deze regeling verstaan de netto-omzet zoals gedefinieerd in
artikel 377, zesde lid, van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek gecorrigeerd voor de
in de winst-en-verliesrekening verantwoorde wijziging in onderhanden projecten en
bepaald op basis van grondslagen en detailtoepassingen die consistent zijn met de
grondslagen en detailtoepassingen zoals deze door de werkgever zijn gehanteerd in
de laatste voor 1 maart 2020 vastgestelde jaarrekening, mits deze conform de wet-
en regelgeving is opgesteld. Voor natuurlijke personen is dit de omzetbepaling die
de basis is geweest voor de laatst vastgestelde aangifte voor de Wet inkomstenbelasting
2001, mits deze conform de wet- en regelgeving is opgesteld. Alle baten die voortkomen
uit de uitvoering van normale activiteiten van een organisatie, ook als deze gewoonlijk
met een andere term dan omzet worden aangeduid, vallen onder omzet in de zin van deze
regeling.’
Van belang is dat de term netto-omzet breed is gedefinieerd in artikel 1 lid 2. In
de toelichting op de regeling is opgenomen dat hieronder ook baten, giften, overige
ontvangsten en subsidies vallen. Dit betekent dat andere compensaties door andere
regelingen, zoals de Tegemoetkoming schade COVID-19 (TOGS)6, regeling tegemoetkoming land- en tuinbouwondernemers COVID-197 en ondersteuning voor zorgaanbieders8 dienen te worden meegerekend. Hieronder dient niet de NOW-subsidie zelf te worden
begrepen.9
Ook van belang is dat in artikel 6, zesde lid, is bepaald dat subsidies en baten die
betrekking hebben op een langere periode dan de referentieperiode of de meetperiode
in 2020 voor de bepaling van de omzetdaling naar rato aan de betreffende perioden
worden toegerekend.
Daarnaast is van belang dat de netto-omzet op het juiste niveau is gerapporteerd.
Als de onderneming onderdeel is van een groep dan telt de netto-omzetdaling van de
groep van rechtspersonen of natuurlijke personen als geheel. Dit is de hoofdregel.
De werkgevers in de groep moeten dus hetzelfde percentage netto-omzetdaling en dezelfde
meetperiode hebben. Er vindt wel per loonheffingennummer een aanvraag tot vaststelling
plaats. Voor het begrip groep is niet relevant of hier sprake is van een Nederlandse
of van een internationale groep. Voor de bepaling van de netto-omzetdaling van de
‘NOW-groep’ worden vervolgens alleen de Nederlandse rechtspersonen en vennootschappen
van die groep in aanmerking genomen in de berekening, alsmede buitenlandse rechtspersonen
en vennootschappen met SV-loon in Nederland. Indien er sprake is van een moeder-dochterrelatie
als bedoeld in artikel 24a Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek, worden de moeder(s)
en dochter(s) voor de NOW behandeld als ware zij een groep. Hierbij wordt uitgegaan
van de groep zoals deze op 1 maart 2020 bestond. Ook hier betreft het alleen de Nederlandse
rechtspersonen en vennootschappen, alsmede buitenlandse rechtspersonen en vennootschappen
met SV-loon in Nederland. Verwezen wordt naar artikel 6 lid 5 van de regeling.
Indien sprake is van een groep, zoals beschreven in de voorgaande alinea, wordt tevens
verwezen naar Standaard 3900N, vereisten 64 tot en met 66 en Standaard 4415N, vereiste
30.
2.2.1 Werkzaamheden betreffende netto-omzet in de referentieperiode
In de subsidieregeling wordt de omzet van de meetperiode van drie maanden uit 2020
vergeleken met de omzet uit de referentieperiode (referentie-omzet). Voor de referentieperiode
geldt het volgende:
-
– De omzet van geheel 2019, indien de werkgever op 1 januari 2019 reeds bestond. In
dit geval dient de omzet over 2019 gedeeld te worden door 4. Zie hiervoor artikel
6, lid 2 van de regeling.
-
– De netto-omzet van een deel van 2019 en 2020, indien de werkgever op 1 januari 2019
nog niet bestond. Hierbij geldt de volgende regel:
-
– ‘vanaf de eerste kalendermaand na de dag van aanvang van de bedrijfsuitoefening tot
en met 29 februari 2020, gedeeld door het aantal maanden waarvan de omzet in aanmerking
wordt genomen, vermenigvuldigd met drie.’ Hier kan ook sprake van zijn als er sprake
is geweest van overgang van onderneming na 1 januari 2019 en de werkgever een keuze
maakt voor de afwijkende berekening van de referentieperiode. In dat geval dient de
referentieomzet als volgt berekend te worden: de netto-omzet vanaf de eerste volledige
maand na datum overgang onderneming tot en met 29 februari 2020 / aantal maanden *
3.
-
– Zie hiervoor artikel 6, lid 3, van de regeling.
Voorbeeld:
De onderneming is op 3 augustus 2019 opgericht. Volgens de NOW dient dan de omzet
van 1 september 2019 t/m 29 februari 2020 te worden meegenomen als referentieomzet.
De omzet over deze periode is € 90.000. De referentieomzet is € 90.000 / 6 maanden
* 3 maanden = € 45.000.
|
Voor de accountant gelden de volgende vereisten voor de netto-omzet in de referentieperiode:
-
– De accountant dient vast te stellen dat de omzet op het goede organisatorische niveau
is berekend (dit vereiste geldt ook voor de meetperiode en is nader toegelicht in
de tabellen A1 en B1 van bijlage I).
-
– De accountant dient vast te stellen dat de omzet voor de referentieperiode in overeenstemming
met de regeling is berekend. Voor de uitvoering van de werkzaamheden kan de accountant
gebruik maken van de jaarrekening 2019 of (indien van toepassing) de jaarrekeningen
van de gebroken verslagjaren 2018/2019 en 2019/2020, uiteraard voor zover de jaarrekening(en)
beschikbaar is/zijn. Hierbij dient rekening te worden gehouden of een organisatie
reeds op 1 januari 2019 bestond, zoals hiervoor is toegelicht. Hierna wordt ingegaan
op de situaties waarbij er wel of geen sprake is van een gecontroleerde jaarrekening
over 2019.
Gecontroleerde jaarrekening over 2019
Indien bij de jaarrekening over 2019 (of de gebroken verslagjaren 2018/2019 en 2019/2020)
een controleverklaring van een accountant is verstrekt, hetgeen is vereist voor controleplichtige
organisaties, kan de accountant in het kader van zijn werkzaamheden uitgaan van de
omzet, opgenomen of afgeleid van de onderzochte jaarrekening waarbij de verklaring
is verstrekt. Hierbij hoeft alleen te worden vastgesteld of rekening is gehouden met
de definitie en bepalingen ten aanzien van de omzet zoals is opgenomen in de regeling.
Het UWV en SZW zijn zich er van bewust dat voor het onderzoek naar de jaarrekening
over 2019 (of de gebroken verslagjaren 2018/2019 en 2019/2020) mogelijk een andere
materialiteit is gehanteerd dan in het kader van deze regeling is voorgeschreven.
Van de accountant wordt geen aanvullend onderzoek op de juistheid en volledigheid
van de omzet gevraagd in het kader van deze regeling, anders dan opgenomen in de laatste
twee alinea’s van deze subparagraaf 2.2.1.
Aandacht wordt gevraagd voor de situatie waarbij de accountant geen goedkeurende verklaring
bij de jaarrekening heeft afgegeven. In deze situaties gaat de accountant na of de
beperking, oordeelonthouding of afkeuring betrekking heeft op de omzet en zo ja, of
er gevolgen zijn voor zijn werkzaamheden. Hierbij wordt opgemerkt dat de accountant
voor de omzet in de referentieperiode dient vast te stellen dat de omzet niet te hoog
is. De controlerichting voor de omzet in de referentieperiode is derhalve de juistheid.
Indien de beperking, oordeelonthouding of afkeuring betrekking heeft op de volledigheid
van de omzet, dan kan de accountant in het kader van dit onderzoek ook hier uitgaan
van de omzet, opgenomen of afgeleid van de onderzochte jaarrekening waarbij de verklaring
is verstrekt, rekening houdend met hetgeen in de voorgaande alinea is opgenomen. Heeft
de beperking, oordeelonthouding of afkeuring betrekking op de juistheid van de omzet,
dan zal de accountant aanvullende werkzaamheden moeten uitvoeren.
Situatie waarin de jaarrekening over 2019 niet is gecontroleerd
Ook in het geval de jaarrekening over 2019 (of de gebroken verslagjaren 2018/2019
en 2019/2020) niet is gecontroleerd door een accountant en er dus geen sprake is van
een controleverklaring van een accountant, betrekking hebbend op de jaarrekening over
2019 (of de gebroken verslagjaren 2018/2019 en 2019/2020), dan mag de accountant uitgaan
van de omzet, opgenomen in de vastgestelde, de door de accountant samengestelde, of
door de accountant beoordeelde definitieve jaarrekening over 2019 (of de gebroken
verslagjaren 2018/2019 en 2019/2020). Hierbij wordt alleen nagegaan of rekening is
gehouden met de definitie en bepalingen ten aanzien van de omzet zoals is opgenomen
in de regeling. Van de accountant wordt verder slechts betrokkenheid ten aanzien van
de juistheid en volledigheid van de omzet gevraagd in het kader van deze regeling
op de onderdelen die zijn opgenomen in de laatste twee alinea’s van deze subparagraaf
2.2.1. Bij de uitvoering van deze werkzaamheden, in verband met het mogelijk verhoogde
verschuivingsrisico nadien, is wel relevant of de jaarrekening is vastgesteld, samengesteld
of beoordeeld voor 1 april 2020. Dit geldt niet als de accountant bij de uitvoering
van zijn samenstellingsopdracht of beoordelingsopdracht die is afgerond na 1 april
2020 al rekening heeft gehouden met het mogelijk verhoogde verschuivingsrisico. Hier
wordt in de tabel van bijlage I aandacht aan geschonken (A2 en B2).
Voor natuurlijke personen kan de accountant voor zijn werkzaamheden uitgaan van de
omzet zoals opgenomen in de aangifte Inkomstenbelasting over 2019 op basis van artikel
1, tweede lid, van de regeling. Hierbij wordt alleen getoetst of rekening is gehouden
met de definitie en bepalingen ten aanzien van de omzet zoals is opgenomen in de regeling.
Van de accountant wordt alleen onderzoek op de juistheid en volledigheid van de omzet
gevraagd in het kader van deze regeling op de onderdelen die zijn opgenomen in de
hierna opgenomen alinea’s van deze subparagraaf 2.2.1.
Ten aanzien van de vereisten inzake de netto-omzet in de referentieperiode zijn in
bijlage I, tabel A1, A2, B1 en B2 behorende bij dit accountantsprotocol mogelijke
risico’s geïdentificeerd en daarop afgestemde uit te voeren accountantswerkzaamheden
opgenomen. De verwachtingen van de gebruikers ten aanzien van deze accountantswerkzaamheden
voor aan assurance verwante opdrachten respectievelijk assurance-opdrachten zijn opgenomen
in de toelichtingen voorafgaand aan de tabellen A (assurance verwante opdrachten)
en B (assurance-opdrachten).
Op grond van zijn professioneel-kritische instelling en, in het geval van een assurance-opdracht,
ook zijn risicoanalyse dient de accountant, gericht op het verkrijgen van een deugdelijke
grondslag voor zijn verklaring, te overwegen of deze werkzaamheden moeten worden uitgebreid
met andere (gegevensgerichte) werkzaamheden.
2.2.2 Werkzaamheden betreffende netto omzet in de meetperiode en bepaling van de omzetdaling
De werkgever heeft in de subsidieaanvraag gekozen voor een meetperiode (maart-april-mei,
april-mei-juni of mei-juni-juli). Indien er sprake is van een groepsrelatie of moeder-dochterrelatie
dient dezelfde meetperiode te worden gehanteerd voor alle werkgevers (loonheffingennummers).
In de aanvraag tot vaststelling dient een werkgever de gerealiseerde omzet in deze
meetperiode op te geven. Op basis van de opgegeven omzet in de referentieperiode en
de meetperiode wordt de omzetdaling berekend.
Indien sprake is van een groep, zoals opgenomen in paragraaf 2.1.1, wordt tevens verwezen
naar Standaard 3900N, vereisten 64 tot en met 66 en Standaard 4415N, vereiste 30.
Voor de accountant gelden de volgende vereisten voor de netto-omzet in de meetperiode:
-
– De accountant dient vast te stellen dat de juiste meetperiode is gehanteerd. In geval
van een aan assurance verwante opdracht dient de accountant zelf de juiste meetperiode
te hanteren of dit zo nodig door de werkgever te laten herstellen op het formulier.
-
– De accountant dient vast te stellen dat de afgrenzing, classificatie en volledige
verantwoording van de omzet voor de meetperiode volgens de regeling en consistent
met de referentieperiode heeft plaatsgevonden. In geval van een aan assurance verwante
opdracht dient de accountant zelf hiermee rekening te houden bij de uitvoering van
zijn samenstelwerkzaamheden en de aanvullende werkzaamheden zoals opgenomen in dit
accountantsprotocol.
-
– De accountant houdt hierbij rekening met risico’s op fouten, misbruik en fraude bij
de verantwoording van de omzet, en dient te evalueren welke categorieën van opbrengsten/baten,
welke hiermee samenhangende transacties en welke andere informatie aanleiding geven
tot dergelijke risico’s. In geval van een aan assurance verwante opdracht dient de
accountant alert te zijn op de mogelijk onvolledige aanlevering van informatie en
documentatie ten behoeve van de berekening van de netto-omzet. Verwezen wordt naar
hetgeen hierover is vastgelegd in Standaard 3900N en Standaard 4415N.
-
– De accountant dient vast te stellen dat de omzetdaling in overeenstemming met de regeling
is berekend. In geval van een aan assurance verwante opdracht dient de accountant
zelf de omzetdaling te bepalen in overeenstemming met de regelgeving.
Het is, afhankelijk van het type accountantsproduct, van belang dat de accountant
voor de omzet in de meetperiode nagaat of, en zo ja, op welke wijze procedures, inclusief
maatregelen van interne beheersing, zijn opgezet, bestaan en hebben gewerkt en dat
de accountant nagaat in hoeverre deze procedures consistent zijn met de periode voorafgaand
aan de coronacrisis voor zover dat relevant is voor de opdracht. De nadere toelichting
op de uit te voeren werkzaamheden per type accountantsproduct en de eventuele gevolgen
voor de verklaring zijn opgenomen voor de tabellen in bijlage I. Ten aanzien van de
vereisten inzake de netto-omzet in de meetperiode zijn in bijlage I, tabel A1 en A3
en B1 en B3 behorende bij dit accountantsprotocol mogelijke risico’s geïdentificeerd
en daarop afgestemde uit te voeren accountantswerkzaamheden opgenomen. De verwachtingen
van de gebruikers ten aanzien van deze accountantswerkzaamheden voor aan assurance
verwante opdrachten respectievelijk assurance-opdrachten zijn opgenomen in de toelichtingen
voorafgaand aan de tabellen A (assurance verwante opdrachten) en B (assurance-opdrachten).
In deze tabellen wordt ingegaan op het risico dat er sprake is van een onvolledige
omzetverantwoording, waarbij specifiek aandacht is voor een onjuiste afgrenzing (verschuivingsgevaar)
van de omzet met betrekking tot de meetperiode. Bij de reguliere jaarrekeningcontrole
is de afgrenzing tussen de maanden binnen het jaar niet (of veel minder) relevant.
Nu dit voor de NOW-subsidie wezenlijk anders is, zijn ook voor het afgrenzings- en
verschuivingsrisico meerdere werkzaamheden opgenomen. Samenvattend richten de werkzaamheden
ten aanzien van de netto-omzet in de meetperiode zich op de volledigheid van de omzet
met onder meer aandacht voor een juiste afgrenzing (verschuivingsgevaar) en classificatie.
Op grond van zijn professioneel-kritische instelling en, in het geval van een assurance-opdracht
ook zijn risicoanalyse, dient de accountant, gericht op het verkrijgen van een deugdelijke
grondslag voor zijn verklaring, te overwegen of deze werkzaamheden moeten worden uitgebreid
met andere (gegevensgerichte) werkzaamheden.
2.3 Werkzaamheden betreffende specifieke aspecten van de loonsom
Het doel van de regeling is om werkgevers tegemoet te komen in de betaling van de
loonkosten over de periode maart t/m mei 2020. Daartoe heeft de werkgever een subsidieaanvraag
ingediend op basis van een loonheffingennummer (per aanvraag kan er maximaal één loonheffingennummer
opgegeven worden, werkgevers kunnen dus meerdere aanvragen doen). Het UWV bepaalt
op basis van het loonheffingennummer vervolgens de daarbij behorende loonsom) op basis
waarvan de toekenningsbeschikking wordt opgesteld en de voorschotten worden betaald.
De loonsom wordt voor een groot deel getoetst door het UWV. Van de accountant worden
over de periode 1 maart 2020 tot en met 31 mei 2020 werkzaamheden met betrekking tot
drie aspecten van de loonsom verwacht. Deze zijn:
-
– Vaststellen dat de bewering van het management dat alle nettolonen uit de loonaangifte
die meetellen in de berekening van de tegemoetkoming daadwerkelijk zijn uitbetaald
aan de desbetreffende werknemers juist is;
-
– Vaststellen dat de bewering van het management dat er geen gefingeerde dienstverbanden
zijn aangegaan (het opnemen van ‘personeel’ in de loonaangifte zonder dat sprake is
van een dienstverband met feitelijke werkzaamheden10) in de periode van 1 maart tot en met 31 mei 2020 aannemelijk is; en
-
– Vaststellen dat, voor zover sprake is van bevindingen voortvloeiende uit vorenstaande
twee aspecten, de bewering van het management dat deze bevindingen hebben geleid tot
een neerwaartse wijziging van de loonaangifte over de maanden maart, april en mei
2020 (en wanneer) juist is.11
Ten aanzien van deze aspecten van de loonsom zijn in bijlage I, tabel A4 en B4 behorende
bij dit accountantsprotocol mogelijke risico’s geïdentificeerd en daarop afgestemde
uit te voeren accountantswerkzaamheden opgenomen. Hierin is ook aangegeven op basis
waarvan de accountant kan beoordelen of de bewering van het management dat er geen
gefingeerde dienstverbanden tussen 1 maart en 31 mei 2020 zijn aangegaan wel of niet
aannemelijk is. Vanwege de binaire conclusie op dit onderwerp wordt geadviseerd dat
de accountant deze evaluatie en afwegingen hierbij goed documenteert en vastlegt in
zijn dossier. De verwachtingen van de gebruikers ten aanzien van deze accountantswerkzaamheden
voor aan assurance verwante opdrachten respectievelijk assurance-opdrachten zijn opgenomen
in de toelichtingen voorafgaand aan de tabellen A (assurance verwante opdrachten)
en B (assurance-opdrachten).
Op grond van zijn professioneel kritische instelling en in het geval van een assurance-opdracht
ook zijn risicoanalyse dient de accountant, gericht op het verkrijgen van een deugdelijke
grondslag voor zijn verklaring, te overwegen of deze werkzaamheden moeten worden uitgebreid
met andere (gegevensgerichte) werkzaamheden.
2.4 Werkzaamheden bij aanvragen op grond van artikel 6a (werkmaatschappij)
Deze paragraaf is alleen van toepassing indien wordt aangevraagd op het niveau van
werkmaatschappij, aangezien er dan aanvullende voorwaarden gelden. Bij een dergelijke
aanvraag is altijd een assurance-opdracht met een redelijke mate van zekerheid vereist
(zie Tabel voor aanvragen op grond van artikel 6a zoals opgenomen in hoofdstuk 1).
Deze werkzaamheden betreffen:
-
– De accountant dient vast te stellen dat de groep minder dan 20% omzetdaling heeft,
maar de werkmaatschappij/tussenholding 20% of meer (artikel 6a lid 1eef)12;
-
– De accountant dient vast te stellen dat de omzet voor de meetperiode in overeenstemming
met de aanvullende voorwaarden in de regeling is berekend (artikel 6a lid 3, 4, 5
en 6).
-
– De accountant dient vast te stellen dat de werkmaatschappij/tussenholding heeft voldaan
aan de additionele voorwaarden (artikel 6a lid 1 a tot en met e, in combinatie met
artikel 14, vijfde lid, onderdeel c). Dit geldt tot de datum van afgifte van het assurance-rapport.
Indien de accountant op een moment na afgifte van het assurance-rapport informatie
ontvangt op basis waarvan hij vaststelt dat de aanvrager ná afgifte van zijn assurance-rapport
niet heeft voldaan aan de additionele voorwaarden, zoals hiervoor genoemd, dan dient
hij de werkgever te verzoeken dit kenbaar te maken aan UWV en erop toe te zien dat
dit daadwerkelijk plaats vindt. In deze situatie hoeft de accountant zijn assurance-rapport
niet in te trekken, maar wordt wel verwacht dat hij erop toeziet dat de werkgever
het niet voldoen aan de additionele voorwaarden aan UWV meldt en dat hij dit eventueel
zelf meldt op grond van de NV NOCLAR.
Ten aanzien van deze aanvullende voorwaarden voor aanvragen op grond van artikel 6a
zijn in bijlage I, tabel B5 behorende bij dit accountantsprotocol mogelijke risico’s
geïdentificeerd en daarop afgestemde accountantswerkzaamheden opgenomen. De verwachtingen
van de gebruikers ten aanzien van deze accountantswerkzaamheden zijn opgenomen in
de toelichting voorafgaand aan tabel B (assurance-opdrachten).
Op grond van zijn professioneel kritische instelling en zijn risicoanalyse dient de
accountant, gericht op het verkrijgen van een deugdelijke grondslag voor zijn verklaring,
te overwegen of deze werkzaamheden moeten worden uitgebreid met andere (gegevensgerichte)
werkzaamheden.
2.5 Werkzaamheden betreffende andere informatie
Naast de informatie waarvoor de accountantswerkzaamheden zijn uitgewerkt in de paragrafen
2.2, 2.3 en 2.4 bevat de aanvraag tot vaststelling ook andere informatie. Dit betreft:
-
− de intentieverklaring waarin de werkgever verklaart dat de informatie in de aanvraag
tot vaststelling juist en volledig is, dat kennis is genomen van de uitleg en voorwaarden
van de NOW 1-regeling en dat voldaan is aan alle in de NOW 1-regeling genoemde verplichtingen;
-
− de gegevens van de werkgever en, indien van toepassing, de NOW-groep; en
-
− de gegevens over de accountantsverklaring.
Dit houdt in dat de accountant deze andere informatie leest en op basis van zijn kennis
en begrip (verkregen vanuit zijn werkzaamheden ten aanzien van de opgave van de omzet
over de referentieperiode, de omzet over de meetperiode 2020, de genoemde aspecten
van de loonsom over de periode 1 maart 2020 tot en met 31 mei 2020 en, indien van
toepassing, de aanvullende voorwaarden voor aanvragen op grond van artikel 6a, of
anderszins) overweegt of de andere informatie (materiële) afwijkingen bevat en desgewenst
aanvullende werkzaamheden uit te voeren. De accountant die een assurance-opdracht
uitvoert dient deze andere informatie te beschouwen als andere informatie in de zin
van Standaard 720 uit de NV COS.
Hoofdstuk 3 Materialiteit
Voor de netto omzet verwachten UWV en het ministerie van SZW voor alle opdrachten
inclusief aan assurance verwante opdrachten dat alle tijdens het onderzoek door de
accountant geïdentificeerde afwijkingen worden gecorrigeerd in de aanvraag tot vaststelling.
3.1 Aan assurance verwante opdracht
Materialiteit is niet van toepassing voor de accountant die belast is met een aan
assurance verwante opdracht (kwadrant I). UWV en het ministerie van SZW gaan ervanuit
dat indien de accountant een samenstellingsverklaring heeft afgegeven in overeenstemming
met Standaard 4415N:
-
– hij rekening heeft gehouden met de bevindingen die tijdens zijn werkzaamheden naar
voren zijn gekomen;
-
– hij bij de samenstelling van de aanvraag tot vaststelling en voor bevindingen met
betrekking tot de beweringen inzake de specifieke aspecten van de loonsom heeft vastgesteld
dat herstelacties hebben plaatsgevonden (zie verder in dit hoofdstuk) en
-
– hij is nagegaan dat de andere informatie in de aanvraag tot vaststelling verenigbaar
is met de kennis en begrip die verkregen is uit de werkzaamheden uitgevoerd door de
accountant.
Indien het hiervoor genoemde niet het geval is kan er ook geen samenstellingsverklaring
verstrekt worden door de accountant.
3.2 Assurance-opdracht
Een goedkeurend assurance-rapport met een beperkte respectievelijk redelijke mate
van zekerheid impliceert dat in het vaststellingsformulier geen onjuistheden en onzekerheden
voorkomen met een belang dat groter is dan de voorgeschreven materialiteitsgrens.
Er is sprake van een materialiteit voor het onderzoek naar de omzet en een materialiteit
voor het onderzoek naar de aspecten van de loonsom. Voor het voldoen aan de (kwalitatieve)
voorwaarden in geval van aanvragen op grond van artikel 6a is er geen materialiteit
van toepassing.
De materialiteitsgrenzen worden door de accountant gebruikt bij de evaluatie van de
bevindingen ten aanzien van de omzet van de referentieperiode, de omzet van de meetperiode
en de aspecten van de loonsom. De materialiteitsgrenzen zijn tevens het uitgangspunt
voor de berekening van de uitvoeringsmaterialiteitsgrenzen die door de accountant
worden gebruikt voor de planning van de werkzaamheden ten aanzien van de omzet van
de referentieperiode, de omzet van de meetperiode en de aspecten van de loonsom.
De accountant dient de materialiteitsgrens te herzien wanneer hij zich gedurende dan
wel na afloop van het onderzoek bewust wordt van informatie die ertoe leidt dat de
te hanteren materialiteitsgrens substantiële neerwaartse aanpassing behoeft. Hierbij
wordt ook verwezen naar paragraaf 44 en A53 van Standaard 3900N.
Voor het onderzoek naar de omzet in de referentieperiode en het onderzoek naar de
omzet in de meetperiode in 2020 bedraagt de goedkeuringsmaterialiteit 2% van de omzet
in de referentieperiode op het niveau van de groep (indien van toepassing). Verwezen
wordt naar artikel 6 lid 5 van de regeling. Indien bij een reeds gecontroleerde jaarrekening
2019 een andere materialiteit is gehanteerd wordt dit voor de omzet in de referentieperiode
geaccepteerd (zie subparagraaf 2.2.1).
Voor het onderzoek naar aspecten van de loonsom bedraagt de goedkeuringsmaterialiteit
2% van 3 keer de gecorrigeerde loonsom in de verleningsbeschikking. Dit is, afhankelijk
van de verleningsbeschikking 3 keer de gecorrigeerde loonsom van november 2019, januari
2020 of maart 2020. De materialiteit voor het onderzoek naar de aspecten van de loonsom
wordt berekend op loonheffingennummer, niet het niveau van de groep.
Voor de strekking van het oordeel / de conclusie dienen per component de volgende
materialiteitsgrenzen gehanteerd te worden:
Netto omzet
Goedkeurende verklaring: resterende onzekerheden en niet gecorrigeerde fouten < 2%
Verklaring met beperking: resterende onzekerheden en niet gecorrigeerde fouten >=
2% en < 4%
Verklaring van oordeelonthouding: resterende onzekerheden >= 4%
Afkeurende verklaring: niet gecorrigeerde fouten >= 4%
Aspecten van de loonsom
Goedkeurende verklaring: niet gecorrigeerde fouten < 2%
Afkeurende verklaring: niet gecorrigeerde fouten >= 2%
Indien de accountant zowel fouten in de informatie opgenomen in de aanvraag tot vaststelling
als onzekerheden in de controle aantreft, dan weegt hij deze bij zijn oordeelsvorming
altijd in onderlinge samenhang. Hierbij is relevant dat de resterende onzekerheden
én niet-gecorrigeerde fouten in onderlinge samenhang moeten worden bezien tegen de
vermelde materialiteitsgrenzen. Van fouten in de verantwoording is sprake indien naar
aanleiding van het uitgevoerde onderzoek is gebleken dat de verantwoordingsinformatie
in het formulier onjuistheden bevat omdat deze niet voldoen aan de vereisten in de
regeling en de toetsingscriteria zoals opgenomen in hoofdstuk 2 van dit accountantsprotocol.
Van een onzekerheid in het onderzoek is sprake als er onvoldoende (controle-)informatie
beschikbaar is om de ingevulde verantwoordingsinformatie in het formulier als goed
of fout aan te merken. Kortom, indien onzekerheid bestaat over het wel of niet voldoen
aan de toetsingscriteria zoals opgenomen in hoofdstuk 2 van dit accountantsprotocol.
Hierna wordt ingegaan op gevolgen naar aanleiding van bevindingen m.b.t. de netto
omzet, de specifieke aspecten van de loonsom en de voorwaarden samenhangend met een
aanvraag ex artikel 6a.
Netto omzetdaling
Zoals eerder vermeld verwachten UWV en het ministerie van SZW voor alle opdrachten
dat alle tijdens het onderzoek door de accountant geïdentificeerde fouten en onzekerheden
betreffende de netto omzetdaling door de werkgever worden gecorrigeerd in de aanvraag
tot vaststelling. UWV vergoedt namelijk alleen bedragen waarvan is vastgesteld dat
deze correct zijn en geen bedragen waarvan de accountant oordeelt of concludeert dat
deze fout of onzeker zijn. Indien fouten en onzekerheden groter dan de materialiteit
van 2% niet door de werkgever in zijn aanvraag tot vaststelling worden gecorrigeerd,
kan de accountant geen goedkeurend(e) oordeel/ conclusie afgeven. Dit kan leiden tot
een oordeel of conclusie met beperking, een oordeelonthouding of onthouding van conclusie
of tot een afkeurend(e) oordeel of conclusie.
Indien er sprake is van een kwantificeerbare fout en/of onzekerheden tussen 2% en
4% leidt dit tot een oordeel of conclusie met beperking. In dat geval dient de accountant
het effect van de fout(en) en onzekerheden voor de gegevens met betrekking tot de
netto-omzet in de referentieperiode en/of de netto-omzet in de meetperiode en de omzetdaling
(in %) pro-forma te berekenen en de uitkomsten daarvan als separate sectie inzake
overige rapporterings-verplichtingen op te nemen in zijn assurance-rapport. Hierbij
gelden de volgende instructies:
-
– Voor fouten gaat de accountant bij de kwantificering van het effect op de genoemde
gegevens uit van de werkelijke vastgestelde afwijking;
-
– Voor onzekerheden met betrekking tot de omzet van de referentieperiode en/of de omzet
van de meetperiode heeft de accountant al gekwantificeerd en vastgesteld dat deze
lager zijn dan 4% van de omzet van de referentieperiode (maar hoger dan 2%). Voor
de onzekerheden lager dan 4% gaat de voorgeschreven berekening bij de kwantificering
uit van de bandbreedte van de mogelijke afwijkingen als gevolg van de onzekerheid
gedeeld door 2. Dit betreft derhalve het middelpunt van de onzekerheid.
Dit wordt door de minister van SZW en het UWV beschouwd als passende correctie in
een situatie waarbij sprake is van een oordeel of conclusie met beperking als gevolg
van een onzekerheid in de controle.
Voorbeeldberekening
De werkgever geeft in de aanvraag tot vaststelling van de NOW-subsidie het volgende
op:
Netto-omzet in de meetperiode: € 300.000
Netto-omzet in de referentieperiode: € 1. 200.000
Percentage netto-omzetdaling: 75%.
De accountant constateert zowel een fout als een onzekerheid ten aanzien van de netto-omzet
in de meetperiode die de werkgever weigert te corrigeren. De accountant heeft geen
bevindingen over de netto-omzet in de referentieperiode en evenmin over de aspecten
van de loonsom.
De door de accountant geconstateerde fout betreft een te lage opgave van de netto-omzet
in de meetperiode van € 16.000. Daarnaast heeft de accountant een onzekerheidsinterval
van € 0 tot € 30.000 over de volledigheid van de netto-omzet in de meetperiode. De
som van het bedrag van de geconstateerde fout en de bovenkant van het onzekerheidsinterval
is bepalend voor de vraag of de in het accountantsprotocol voorgeschreven materialiteitsgrenzen
worden overschreden. In dit geval gaat het opgeteld om € 46.000, zijnde 3,8% van de
netto-omzet in de referentieperiode. Dit betekent dat de accountant een verklaring
met beperking dient af te geven.
Het middelpunt van het onzekerheidsinterval (de maximale afwijking als gevolg van
de onzekerheid gedeeld door 2) is € 15.000. De som van het bedrag van de fout en het
bedrag van het middelpunt van het onzekerheidsinterval komt uit op € 31.000. De voorgeschreven
pro forma berekening leidt dan tot de volgende uitkomsten (het percentage netto-omzetdaling
mag hierbij op grond van artikel 6, eerste lid, van de NOW-regeling naar boven worden
afgerond):
Netto-omzet in de meetperiode € 331.000
Netto-omzet in de referentieperiode: € 1.200.000
Percentage netto-omzetdaling: 73%.
|
Aangezien de minister van SZW en UWV bij de vaststelling uitgaan van bovenstaande
gegevens in het assurance-rapport van de accountant, is het dringende advies vastgestelde
fouten en onzekerheden, die leiden tot een oordeel of conclusie met beperking, te
(laten) corrigeren in de aanvraag tot vaststelling. Als de aanvrager kiest voor een
correctie, dan kan de accountant een goedkeurend(e) oordeel of conclusie verstrekken.
Indien de aanvrager dit niet doorvoert, zal de accountant de fout of onzekerheid rapporteren
en conform bovenstaande in de referentie-omzet, en/of de omzet in de meetperiode en
de omzetdaling mee te nemen in zijn pro-forma berekening.
Een afkeurend(e) oordeel of conclusie zal leiden tot een vaststelling van de subsidie
op nihil en terugvordering van de verstrekte voorschotten. Derhalve wordt ook bij
een afkeurend(e) oordeel of conclusie vanwege niet gecorrigeerde fouten >= 4% van
de referentieomzet dringend geadviseerd de afwijkingen te laten corrigeren.
Bij een oordeelonthouding of onthouding van conclusie heeft de accountant niet kunnen
vaststellen dat de omzet in de meetperiode volledig is en hiermee het percentage omzetdaling
voor de NOW-subsidie juist is. Hij heeft daarover niet voldoende en geschikte assurance-informatie
kunnen verkrijgen. In deze gevallen kan de subsidieverstrekker (ministerie van SZW)
zich daarom ook geen oordeel vormen over de juistheid van de gegevens van de aanvraag
tot vaststelling. Een oordeelonthouding of een onthouding van conclusie samenhangend
met een onzekerheid van diepgaande invloed leidt in principe tot een vaststelling
van de subsidie op nihil.
Een dergelijke werkwijze kan wel tot schrijnende situaties leiden bij ondernemingen
die een verklaring met een redelijke mate van zekerheid nodig hebben, maar waarbij
uitsluitend sprake is van inherente beperkingen in het kader van een NOW-onderzoek op grond van Standaard 3900N. De minister van SZW en het UWV verzoeken, als dit het
geval is, dit expliciet te verwoorden in de sectie ‘Basis voor ons oordeel’ aan de
hand van onderstaande passage. Dit betekent dat de minister van SZW en UWV erop vertrouwen
dat er volgens de accountant geen andere aangelegenheden zijn die tot een niet-goedkeurend
oordeel zouden hebben geleid dat de in de aanvraag tot vaststelling opgenomen gegevens
over de netto-omzet en de netto-omzetdaling niet in alle van materieel belang zijnde
aspecten zijn opgesteld in overeenstemming met de vereisten bij of krachtens de NOW
1-regeling. In deze gevallen zullen het ministerie van SZW en het UWV de subsidie
niet op nihil stellen, maar een korting op de subsidie toepassen.
Bijgevoegd is de passage opgenomen waarin de accountant aangeeft dat deze oordeelonthouding
uitsluitend het gevolg is van inherente beperkingen:
Oordeelonthouding is uitsluitend het gevolg van inherente beperkingen op grond van
Standaard 3900N13
Zoals uit het bovenstaande blijkt, is onze oordeelonthouding uitsluitend het gevolg
van inherente beperkingen zoals gedefinieerd in Standaard 3900N.
Specifieke aspecten van de loonsom
Aangezien voor de loonsom drie specifieke aspecten op juistheid worden onderzocht,
wordt van de accountant verwacht dat hij werkzaamheden uitvoert op basis waarvan hij
concludeert of wel of niet is voldaan aan deze aspecten. Indien sprake is van afwijkingen
inzake de specifieke aspecten van de loonsom verwacht de subsidieverstrekker dat de
aanvrager alle afwijkingen herstelt door middel van een correctie in zijn loonaangifte
en/of nabetaling van de nettolonen aan de werknemers waarvoor de lonen zijn opgenomen
in de loonaangifte, alsmede dat de accountant dit vaststelt, vóórdat de accountant
tot afgifte van zijn verklaring overgaat. Indien een werkgever op basis van dit onderzoek
zijn loonaangifte corrigeert door de loonsom over de periode 1 maart tot en met 31 mei
202014 naar beneden bij te stellen (na de peildatum van 19 juli 2020) dient hij dit bij
de aanvraag tot vaststelling te verklaren en daarbij tevens te verklaren per welke
datum de laatste correctie naar beneden heeft plaatsgevonden. UWV gaat bij de vaststelling
van de subsidie uit van deze datum. De accountant stelt dan vast of de werkgever deze
bewering heeft opgenomen op het formulier en of per de datum, zoals vermeld in de
aanvraag tot vaststelling, inderdaad de correctie in de loonaangifte heeft plaatsgevonden.
Mocht de aanvrager afwijkingen groter dan de materialiteit niet herstellen/corrigeren
in overeenstemming met de voorgaande alinea, dan verwachten UWV en het ministerie
van SZW dat de accountant, mede vanwege de aard van de specifieke aspecten, een afkeurend(e)
oordeel/ conclusie in zijn assurance-rapport afgeeft. Dit zal leiden tot een vaststelling
van de subsidie op nihil en terugvordering van de voorschotten. Als gevolg van het
voorgaande zijn een oordeel/ conclusie met beperking of een oordeelonthouding/ onthouding
van conclusie vanwege bevindingen ten aanzien van de loonsom niet aan de orde. Het
betekent dat in geval een accountant de aannemelijkheid van de informatie niet heeft
kunnen vaststellen, dit altijd moet worden aangemerkt als een fout (afwijking).
Aanvragen op grond van artikel 6a
Ook indien sprake is van het niet voldoen aan één of meer van de voorwaarden uit artikel
6a van de regeling, brengt de accountant dit altijd tot uitdrukking in zijn oordeel.
Indien sprake is van het niet voldoen aan één of meer van de voorwaarden uit artikel
6a, al dan niet in combinatie met artikel 14, vijfde lid, onderdeel c, leidt dit altijd
tot een afkeurend oordeel.
3.3 Overig
Het ministerie van SZW benadrukt dat de tolerantie, die de accountant hanteert voor
het onderzoek van het formulier, alleen bedoeld is voor de opzet, uitvoering en evaluatie
van de werkzaamheden van de accountant. Het is de werkgever niet toegestaan om de
tolerantie te gebruiken als acceptabele foutmarge voor het opstellen van het formulier.
Dit laatste geldt uiteraard voor alle opdrachten, inclusief aan assurance verwante
opdrachten.
Tot slot wordt benadrukt dat van de accountant wordt verwacht dat de strekking van
het oordeel of de conclusie wordt bepaald door het zwaarste oordeel of conclusie van
de onderliggende assurance-objecten: netto-omzet, aspecten van de loonsom en, indien
van toepassing, naleving van de voorwaarden op grond van artikel 6a. Indien de accountant
bijvoorbeeld tot een goedkeurend(e) oordeel of conclusie komt voor de netto-omzet,
maar tot een afkeurend(e) oordeel of conclusie over de aspecten van de loonsom, verstrekt
de accountant een afkeurende verklaring.
Hoofdstuk 4 Format en inhoud accountantsverklaring
Het onderzoek van de accountant leidt tot een accountantsverklaring die samen met
de aanvraag tot vaststelling bij het UWV wordt ingediend. Met de term accountantsverklaring
wordt in dit protocol bedoeld een assurance-rapport volgens Standaard 3900N of een
samenstellingsverklaring volgens NVCOS Standaard 4415N.
De formats van de verklaring van de accountant zijn opgenomen op de websites www.uwv.nl, www.rijksoverheid.nl en www.nba.nl. De accountant dient op grond van dit protocol verplicht gebruik te maken van deze
verklaringen, die ook in pdf-versie beschikbaar zullen worden gesteld.
Zoals ook in paragraaf 1.1 is opgenomen, dient er rekening te worden gehouden met
situaties waarbij sprake is van meerdere aanvragen binnen één groep, zoals vermeld
in artikel 6 lid 5. Per loonheffingennummer dient een aanvraag tot vaststelling bij
het UWV te worden ingediend. Voor de bepaling van het type accountantsproduct worden
de criteria toegepast op het niveau van de groep, dat wil zeggen de subsidies van
alle aanvragen binnen de groep en het voldoen aan de criteria voor controleplicht
voor de groep. Het type accountantsverklaring dat hieruit volgt is van toepassing
op alle aanvragen tot vaststelling binnen de groep. Bij elke aanvraag tot vaststelling
dient een accountantsverklaring te worden verstrekt waarbij de gegevens van de omzet
betrekking hebben op de groep en de aspecten van de loonsom (en aanvullende voorwaarden
in geval van een aanvraag op grond van artikel 6a) op de individuele aanvrager (loonheffingennummer).
In dit kader wordt tevens verwezen wordt tevens naar vereisten 64 tot en met 66 van
Standaard 3900N en vereiste 30 van Standaard 4415N voor wat betreft het gebruik van
gegevens van een andere accountant.
Hierna is nadere toelichting opgenomen voor de samenstellingsverklaring (kwadrant
I) en het assurance-rapport (kwadranten II, III en IV, alsmede aanvragen op grond
van artikel 6a).
Samenstellingsverklaring (kwadrant I)
Voor de verklaring inzake de aan assurance verwante opdracht geldt dat de accountant
zelf heeft bijgedragen c.q. ondersteund bij de samenstelling van de aanvraag tot vaststelling.
De gebruikers van zijn rapportage en de aanvraag tot vaststelling gaan ervanuit dat
indien de accountant een samenstellingsverklaring heeft afgegeven de aanvrager in
zijn aanvraag tot vaststelling alle bevindingen met betrekking tot de omzet heeft
verwerkt c.q. laten verwerken en voor alle bevindingen ten aanzien van de specifieke
aspecten van de loonsom vervolgacties hebben plaatsgevonden vóór afgifte van de verklaring.
Verwezen wordt naar hoofdstuk 3. De andere informatie die door het management van
de organisatie is opgesteld en is opgenomen in de aanvraag tot vaststelling is volgens
de accountant verenigbaar met de kennis en begrip die hij heeft verkregen naar aanleiding
van de uitgevoerde werkzaamheden. Indien vorenstaande niet het geval is en/of niet
heeft plaatsgevonden kan er ook geen samenstellingsverklaring verstrekt worden door
de accountant.
Assurance-rapport met een beperkte mate van zekerheid (kwadrant II en III) en assurance-rapport
met een redelijke mate van zekerheid (kwadrant IV en aanvragen ex artikel 6a)
De gebruikers van de assurance-rapporten en de aanvraag tot vaststelling verwachten
dat alle bevindingen met betrekking tot de omzet zijn verwerkt in de aanvraag tot
vaststelling en dat voor alle bevindingen ten aanzien van de specifieke aspecten van
de loonsom vervolgacties hebben plaatsgevonden vóór afgifte van het assurance-rapport.
Verwezen wordt naar hoofdstuk 3. De andere informatie opgenomen in de aanvraag tot
vaststelling is volgens de accountant verenigbaar met de kennis en begrip die hij
heeft verkregen naar aanleiding van de uitgevoerde werkzaamheden.
De gebruikers verwachten vervolgens dat de accountant een eventuele niet-goedkeurend(e)
oordeel of conclusie in een afzonderlijke paragraaf afdoende toelicht, inclusief kwantificering
van het (mogelijke) effect bij een verklaring met beperking. Voor deze verklaring
met beperking of een oordeelonthouding wordt verwezen naar hoofdstuk 3 van dit protocol.
Omgang met kennis over het niet-naleven van de NOW-regeling die de accountant ter
kennis komt na afgifte van de verklaring of het assurance-rapport
Indien de accountant informatie ontvangt (die ziet op de periode voor afgifte van
het assurance-rapport) op basis waarvan hij vaststelt dat zijn verklaring of assurance-rapport
onjuist is (bijv. tot de accountant is informatie gekomen waaruit blijkt dat de omzet
over de meetperiode materieel hoger is dan gerapporteerd), dan dient hij zijn verklaring
of assurance-rapport in te trekken en dient de aanvrager dit onverwijld te melden
bij UWV. De accountant ziet erop toe dat deze melding plaats vindt.
Zoals aangegeven in paragraaf 2.4 (aanvragen op grond van artikel 6a), dient de accountant,
indien hij op een moment na afgifte van de verklaring of het assurance-rapport informatie
ontvangt op basis waarvan hij vaststelt dat de aanvrager ná afgifte van zijn assurance-rapport
niet heeft voldaan aan de voorwaarden van de NOW-regeling, zoals deze additionele
voorwaarden van artikel 6a, op grond van de NV NOCLAR, de werkgever te verzoeken dit
kenbaar te maken aan de bevoegde instantie, in dit geval UWV15, en er op toe te zien dat dit daadwerkelijk plaats vindt. In deze situatie hoeft
de accountant zijn assurance-rapport niet in te trekken, maar wordt wel verwacht dat
hij erop toeziet dat de werkgever het niet voldoen aan de regeling aan UWV meldt en
eventueel zelf meldt op grond van de NV NOCLAR. Een melding van fraude kan worden
gedaan via de website van UWV.16
Bijlage I Tabellen werkzaamheden
Algemene toelichting
In deze bijlage zijn in tabellen de voornaamste risico’s en (mogelijke) werkzaamheden
met betrekking tot de regeling opgenomen die door de gebruiker zijn onderkend.
Onderscheid wordt gemaakt tussen tabellen voor aan assurance verwante opdrachten (tabellen
deel A) respectievelijk tabellen voor assurance opdrachten (tabellen deel B). Dit
onderscheid is van belang omdat voor aan assurance verwante opdrachten geldt dat de
werkzaamheden (grotendeels) zijn voorgeschreven, terwijl voor assurance-opdrachten
geldt dat de werkzaamheden gezien moeten worden als werkzaamheden samenhangend met
mogelijke risico’s, afhankelijk van de risico-inschatting die de accountant dient
uit te voeren op basis van vereisten 43 tot en met 47 in Standaard 3900N. Geadviseerd
wordt dat deze risico-inschatting (met evaluatie en afweging) wordt vastgelegd in
het reviewdossier. De aan assurance verwante opdrachten en assurance-opdrachten worden
nader toegelicht voorafgaand aan de tabellen deel A en respectievelijk de tabellen
deel B.
In de tabellen zijn de type werkzaamheden opgenomen. Voor de omvang en diepgang van
de werkzaamheden wordt verwezen naar de Standaard 4415N, vereisten 26 tot en met 29
(Aan assurance verwante opdrachten) en Standaard 3900N (assurance-opdrachten), vereisten
30 tot en met 70’, alsmede hetgeen in de nadere toelichting voorafgaand aan de tabellen
deel A en deel B is vermeld als gevolg van inherente beperkingen met betrekking tot
de AO/IB samenhangend met de omzet.
Deel A: Nadere toelichting tabellen voor aan assurance verwante opdrachten (kwadrant
I)
De accountant belast met een aan assurance verwante opdracht dient zich er bewust
van te zijn dat er omstandigheden kunnen zijn die ertoe leiden dat de aangeleverde
informatie en documentatie onjuist en/of niet volledig is. Daarom zijn er voor hem
aanvullende werkzaamheden opgenomen die naast de reguliere werkzaamheden uitgevoerd
dienen te worden.
Voor inherente beperkingen met betrekking de AO/IB samenhangend met de omzet geldt
het volgende: Bij de organisaties waarbij van de accountant gevraagd wordt om een
aan assurance verwante opdracht (inclusief aanvullende werkzaamheden) uit te voeren,
zou het kunnen zijn dat de AO/IB, gezien de relatief beperktere omvang van de onderneming,
niet van voldoende niveau is en/of niet voldoende heeft gefunctioneerd. Bij deze organisaties
wordt dit laatste echter ook niet gevraagd. Het niet voldoende aanwezig zijn of niet
voldoende functioneren van procedures samenhangende met de omzet hoeft derhalve geen
gevolgen te hebben voor het kunnen afgeven van de samenstellingsverklaring, die wordt
verstrekt aan UWV en het ministerie van SZW. Benadrukt wordt dat de accountant in
dergelijke situaties wel de omvang en diepgang van zijn de werkzaamheden uitbreidt.
In algemene zin geldt bij de tabellen dat de mate van diepgang van de werkzaamheden
van de accountant mede afhankelijk is van de aard en kwaliteit van de administratie.
De tabellen zijn als volgt onderverdeeld:
Tabel A.1: risico’s en werkzaamheden rapportage juiste niveau omzetdaling
Tabel A.2: risico’s en werkzaamheden netto-omzet referentieperiode
Tabel A.3: risico’s en werkzaamheden netto-omzet meetperiode
Tabel A.4: risico’s specifieke werkzaamheden loonsom
De niet-schuingedrukte werkzaamheden zijn verplicht, tenzij het risico evident niet
aanwezig is (bijvoorbeeld: er zijn geen risico’s op fouten met onderhanden projecten,
omdat de onderneming deze niet heeft). Schuingedrukt zijn mogelijke werkzaamheden
opgenomen die de accountant kan verrichten indien hij dit nodig acht. Daarnaast kan
de accountant op grond van zijn professioneel kritische instelling zelf aanvullende
werkzaamheden bepalen.
Deel A: Tabellen voor aan assurance verwante opdrachten
NB: Vanwege de leesbaarheid van de teksten in de tabel is in de tekst ‘de accountant stelt
vast’/’ de accountant gaat na’ ook begrepen dat de accountant rekening houdt met het
risico bij het zelfstandig opstellen/bepalen van de aanvraag tot vaststelling.
Tabel A1: Risico’s en werkzaamheden bepaling juiste niveau omzet (kwadrant I)
ONDERDEEL NIVEAU GROEPS-/WERKMAATSCHAPPIJ
|
NR.
|
Risico
|
|
Werkzaamheden accountant
|
|
|
|
|
1.1
|
Het risico bestaat dat de werkgever het omzet verlies berekent op het niveau van de
werkgever en niet op het niveau van de relevante groep of moeder(s)/dochter(s).
|
1.1a
|
De accountant stelt vast dat de omzetdaling in de meetperiode op het juiste organisatorische
niveau is berekend.
|
|
|
1.1b
|
De accountant gaat na wie de aandeelhouders zijn van de organisatie van de werkgever,
en waar relevant wie haar aandeelhouders zijn tot op het hoogste groepsniveau.
|
|
|
1.1c
|
De accountant gaat na welke entiteiten tot de groep op het hoogste niveau behoren.
|
1.2
|
Het risico bestaat dat de organisatie van de werkgever zich niet realiseert dat haar
buitenlandse moeder andere Nederlandse deelnemingen of buitenlandse deelnemingen met
Nederlands SV loon heeft
|
1.2a
|
De accountant stelt vanuit de geconsolideerde jaarrekening van de moedermaatschappij
op het hoogste niveau en aanvullende documenten vast welke Nederlandse deelnemingen
en welke buitenlande deelnemingen met SV-loon in deze jaarrekening zijn geconsolideerd.
De accountant stelt vast (ook in geval van wijzigingen hierin) dat hiermee bij de
bepaling van de omzetdaling rekening is gehouden. Hij verkrijgt daartoe de juridische
structuur per 1 maart 2020 en die over 2019 en stelt vast of er wijzigingen hebben
plaatsgevonden.
Indien er een geconsolideerde jaarrekening is (zonder wijzigingen):
De accountant stelt vanuit de geconsolideerde jaarrekening van de moedermaatschappij
op het hoogste niveau vast welke Nederlandse organisaties en buitenlandse deelnemingen
met Nederlands SV-loon in deze jaarrekening zijn geconsolideerd. Hierbij wordt uitgegaan
van de laatste vastgestelde jaarrekening per 1 maart 2020.
Indien er een geconsolideerde jaarrekening is (met overnames):
De accountant stelt vast welke Nederlandse organisaties en buitenlandse deelnemingen
met Nederlands SV-loon tot de groep behoren en gaat na per welke datum deze situatie
geldt.
Indien er geen geconsolideerde jaarrekening is:
De accountant verkrijgt de juridische structuur per 1 maart 2020 en die over 2019
en stelt vast of er wijzigingen hebben plaatsgevonden.
|
1.3
|
Het risico bestaat dat binnen de groep niet dezelfde meetperiode is gehanteerd.
|
1.3a
|
De accountant stelt vast dat per entiteit binnen de groep dezelfde meetperiode is
gehanteerd.
|
Tabel A2: Risico’s en werkzaamheden omzet referentieperiode (kwadrant I)
ONDERDEEL OMZET REFERENTIERPERIODE
|
NR.
|
Risico
|
|
Werkzaamheden accountant
|
2.1
|
Het risico bestaat dat de netto-omzet over de referentieperiode niet is bepaald in
overeenstemming met de definitie van artikel 1 lid 2 (rechtspersonen en natuurlijke
personen), alsmede de toelichting hierop (7. Definitie van de omzet)
|
2.1a
|
De accountant stelt vast dat de omzet voor de referentieperiode correct is berekend
in overeenstemming met artikel 1, lid 2, artikel 6, lid 2, en de toelichting. De accountant
bespreekt met het management hoe deze de opgave heeft opgesteld: hoe de netto-omzet
is bepaald t.b.v. de NOW-subsidie op grond van de NOW-regeling; hoe is gewaarborgd
dat grondslagen goed zijn toegepast; en hoe de juistheid van de referentie-omzet is
gewaarborgd. Hierbij mag uitgegaan worden van de samengestelde definitieve jaarrekening
2019 of, in geval van een gebroken verslagjaar, de samengestelde definitieve jaarrekeningen
2018/2019 en 2019/2020, waarbij wel vastgesteld wordt of de juiste definitie is gehanteerd.
Is de jaarrekening 2019 nog niet samengesteld, dan dienen wel aanvullende werkzaamheden
over 2019 te worden uitgevoerd in het kader van de afgrenzing. Zie hierna ook 2.5
in deze tabel.
|
2.2
|
Het risico bestaat dat de netto-omzet in de referentieperiode nog niet is samengesteld
c.q. vastgesteld als onderdeel van de jaarrekening.
|
2.2a
|
De accountant stelt vast dat de werkgever de jaarrekening over 2019 heeft vastgesteld
of dat de samenstellingsverklaring (of beoordelingsverklaring) hierbij door de accountant
is afgegeven en dat de omzet uit de referentieperiode aansluit (of is aangesloten)
op de jaarrekening. Voor zover er rekening is gehouden met buitenlandse organisaties
is van belang dat buitenlandse ondernemingen zonder Nederlands SV-loon niet worden
meegenomen in de berekening van de omzet van de referentieperiode en de meetperiode.
|
|
|
2.2b
|
Indien de jaarrekening nog niet is vastgesteld c.q. de samenstellingsverklaring (of
beoordelingsverklaring) nog niet is afgegeven wordt dit proces bij voorkeur eerst
afgerond. Indien dit niet mogelijk is, dan dient de accountant de achterliggende administratie
te betrekken bij zijn onderzoek.
|
|
|
2.2c
|
Indien sprake is van een gebroken boekjaar:
De accountant stelt vast dat de werkgever de jaarrekening over 2018/2019 en 2019/2020
(in geval van een gebroken verslagjaar) heeft vastgesteld of dat de samenstellingsverklaring
hierbij door de accountant is afgegeven. Indien niet, zie 2.2b.
|
2.3
|
Het risico bestaat dat in geval van een gebroken boekjaar de afgrenzing niet correct
is bepaald.
|
2.3a
|
De accountant stelt bij een gebroken boekjaar de toerekening van de omzet vast door;
• Aansluiting met de Btw-afdrachten
• Aansluiting met de administratie
• De beoordeling van de verwerking van facturen rondom de afgrenzingsdatum (1 januari
2019 en 31 december 2019) van het gebroken boekjaar: De splitsing van de omzet op
peilmoment 1 januari 2019 in het gebroken boekjaar 2018/2019 en de splitsing van de
omzet op peilmoment 31 december 2019 in het gebroken boekjaar 2019/2020.
|
2.4
|
Het risico bestaat dat ter bepaling van de omzet in de referentieperiode niet het
juiste aantal maanden is genomen ter bepaling/berekening van de omzet.
|
2.4a
|
Indien er sprake is van een onderneming die na 1 januari 2019 is gestart stelt de
accountant de juiste ingangsdatum vast aan de hand van officiële documenten zoals
contracten, notariële aktes etc. Bij start of overgang van onderneming na 1 januari
2019 geldt een afwijkende berekening (zie paragraaf 2.2.1).
|
|
|
2.4b
|
Indien er sprake is van overgang van onderneming (overgang van een economische eenheid)
gedurende 2019 of uiterlijk 1 februari 2020 stelt de accountant de juiste ingangsdatum
vast aan de hand van officiële documenten zoals contracten, notariële aktes etc. Bij
start of overgang van onderneming na 1 januari 2019 geldt een afwijkende berekening
(zie paragraaf 2.2.1).
|
2.5
|
Het risico bestaat dat de afgrenzing van de netto-omzet (referentieperiode) tussen
2019 en 2020 niet juist heeft plaatsgevonden omdat de jaarrekening niet reeds was
samengesteld, beoordeeld en/of vastgesteld vóór 1 april 2020. Het risico is dat de
netto-omzet 2019 ten onrechte hoger wordt vastgesteld en zo een hogere omzetdaling
wordt gerealiseerd, tenzij de accountant hier in de samenstellingsopdracht of beoordelingsopdracht
voor de jaarrekening 2019 al rekening mee heeft gehouden.
|
2.5a
|
De accountant stelt vast dat de omzet in de juiste periode (jaar) is verantwoord waarbij
met name aandacht moet zijn voor verschuivingen van omzet van 2020 naar 2019.
|
|
|
2.5b
|
De accountant stelt vast dat de omzet aansluit met de aangifte BTW / suppletieaangifte
en met eventuele subsidiebeschikkingen (indien ook onderdeel van de netto-omzet volgens
de regeling artikel 6, lid 5)
|
|
|
2.5c
|
De accountant analyseert de handmatige journaalposten, creditboekingen/nota’s, kortingen
en ongebruikelijke boekingen per jaareinde 2019 (afgrenzing) op relevantie voor de
regeling.
|
|
|
2.5d
|
De accountant stelt van facturen geboekt in december 2019 vast dat de leveringsdatum/datum
van de goederen/dienstverlening niet in 2020 is.
|
|
|
2.5e
|
De accountant analyseert de bepaling van het onderhanden werk/ onderhanden projecten
op tendenties om omzet naar 2019 te boeken. (Bijvoorbeeld; meerwerk 2020 ten onrechte
meenemen in 2019).
|
|
|
2.5f
|
Omzetbonussen moeten in de juiste periode opgenomen worden. Bij het samenstellen houdt
de accountant hier rekening mee. Omzetbonussen over 2020 dienen in boekjaar 2020 verantwoord
te worden.
|
Tabel A3: Risico’s en werkzaamheden omzet meetperiode (kwadrant I)
ONDERDEEL OMZET MEETPERIODE
|
NR.
|
Risico
|
|
Werkzaamheden accountant
|
3.1
|
Het risico bestaat dat de omzetdefinitie niet consistent is gehanteerd
|
3.1a
|
De accountant gaat na dat de omzet correct is berekend en hierbij sprake is van een
consistente toepassing conform de in de laatst vastgestelde jaarrekening /IB-aangifte
gehanteerde grondslagen voor waardering en resultaatbepaling.
|
|
|
3.1b
|
De accountant gaat na of er sprake is van een consistente toepassing van de presentatie
van de omzet conform de laatst vastgestelde jaarrekening met specifieke aandacht voor
de tendentie die het management kan hebben (door bijvoorbeeld omzet te verschuiven
of subsidies niet meenemen.
|
|
|
3.1c
|
De accountant bespreekt met het management hoe deze de opgave dan wel documenten ten
grondslag aan de opgave heeft opgesteld: Hoe de netto-omzet is bepaald t.b.v. de NOW-subsidie
op grond van de NOW-regeling; Hoe is gewaarborgd dat grondslagen goed zijn toegepast;
en hoe juistheid en volledigheid omzet meetperiode is gewaarborgd.
|
|
|
3.1d
|
De accountant neemt kennis van de interne managementrapportages en notulen en onderzoekt
verschillen met de verantwoording voor de NOW-subsidie alsmede mogelijke tendenties
die hieruit blijken.
|
|
|
3.1e
|
De accountant sluit de omzet zoals opgenomen in de aanvraag tot vaststelling aan met
de financiële administratie 2020.
|
|
|
3.1f
|
De accountant gaat de juiste classificatie/presentatie van omzet na met specifieke
aandacht voor de tendentie die het management hierbij kan hebben (door bijvoorbeeld
subsidies niet mee te nemen).
|
3.2
|
Het risico bestaat dat de meetperiode volgens de aanvraag gedaan bij opening van de
regeling niet overeenkomt met de meetperiode zoals gebruikt in het formulier tot vaststelling.
|
3.2a
|
De accountant vergelijkt de meetperiode volgens de aanvraag met het formulier tot
vaststelling. De accountant dient vast te stellen dat de meetperiode overeenkomt met
de aanvraag voor de subsidie.
Toelichting:
Werkgevers kunnen kiezen of zij de omzetdaling berekenen over de meetperiode startend
op 1 maart, 1 april of 1 mei 2020. Het moet daarbij altijd om een aaneensluitende
periode van drie maanden gaan. Werkgevers moeten deze keuze voor de meetperiode maken
bij de aanvraag; bij de aanvraag tot definitieve afrekening kan de meetperiode niet
meer worden aangepast.
|
3.3
|
Het risico bestaat dat binnen de groep aanvragen zijn ingediend bij de opening van
de regeling waarbij entiteiten binnen groep verschillende meetperiodes hebben gehanteerd.
|
3.3a
|
De accountant stelt vast dat de meetperiode voor alle aanvragen tot vaststelling binnen
het concern/groep gelijk zijn.
De accountant dient vast te stellen dat de periode in aanvraag tot vaststelling overeenkomt
met de aanvraag.
De werkgever en het concern/groep hebben anders een aanvraag gedaan die in strijd
is met de regeling. Werkgever en het concern moeten dan eerst de fout herstellen.
Anders kan er niet een juist vaststellingsverzoek worden ingediend.
|
3.4
|
Het risico bestaat dat de afgrenzing van de netto-omzet in de meetperiode in 2020
niet juist heeft plaatsgevonden. Het risico is dat de omzet in de meetperiode te laag
wordt opgegeven waardoor een te grote omzetdaling wordt gerealiseerd.
|
3.4a
|
De accountant doet onderzoek of de omzet in de juiste meetperiode is verantwoord waarbij
met name aandacht moet zijn voor verschuivingen van omzet in de meetperiode naar vóór
of na de meetperiode.
|
|
|
3.4b
|
De accountant voert een cijferanalyse uit op de netto-omzet voor wat betreft de periode
vóór de meetperiode, de periode tijdens de meetperiode en de periode na de meetperiode
met als doel mogelijke verschuivingen van de omzet van de meetperiode naar buiten
de meetperiode te detecteren. Hij stelt vast of er uitkomsten zijn die nader in detail
onderzocht moeten worden.
Toelichting; denk hierbij aan cijferanalyses (inclusief mogelijke logische verbanden)
van omzet en debiteuren, voorraden/OHW, inkopen versus verkopen en urenregistraties
(kosten van de omzet) gericht op risico’s van verschuivingsgevaar o.b.v. verwachtingen
en mogelijke patronen.
|
|
|
3.4c
|
De accountant stelt vast dat de netto omzet in de gekozen meetperiode aansluit op
de gerapporteerde omzet in het formulier aanvraag tot vaststelling en stel vast dat
er ook een aansluiting is met de financiële administratie, tussentijdse rapportages
etc. Let daarbij op de juiste afgrenzing, relevantie van OHW, bestendige toepassing
van verslaggevingsprincipes, boekingen op juiste rekeningen.
|
|
|
3.4d
|
De accountant stelt de aansluiting vast met de aangifte BTW / suppletieaangifte en
eventuele subsidiebeschikkingen (indien ook onderdeel van de netto-omzet volgens de
regeling artikel 6, lid 5).
|
|
|
3.4e
|
De accountant analyseert de handmatige journaalposten, creditboekingen/nota’s, kortingen
en ongebruikelijke boekingen (afgrenzing) op juistheid met inachtneming van de geïdentificeerde
risico’s op grond van de geldende regeling.
|
|
|
3.4f
|
De accountant analyseert de bepaling van het onderhanden werk/onderhanden projecten
op tendenties om omzet buiten de meetperiode te boeken. (Bijvoorbeeld; meerwerk april
ten onrechte meenemen in juni).
|
|
|
3.4g
|
De accountant analyseert berekening van nog te ontvangen bonussen die betrekking hebben
op de omzet 2019 door af te stemmen met contracten, de voor de berekening relevante
informatie te beoordelen en na te gaan of reeds ontvangen voorschotten over 2019 juist
zijn verwerkt. Omzetbonussen over 2020 dienen in boekjaar 2020 verantwoord te worden.
/toegerekend.
|
|
|
3.4h
|
De accountant stelt aan de hand van de bankafschriften en kasontvangsten vast of zowel
voorafgaande, gedurende als na afloop van de meetperiode de omzet samenhangend met
de ontvangen gelden op een correcte wijze zijn toegerekend aan de meetperiode en gaat
na of hier aanwijzingen voor opbrengsten uit naar voren komen die niet als omzet in
de meetperiode zijn verantwoord.
|
|
|
3.4i
|
De accountant neemt het grootboek door op mogelijke niet op omzetrekeningen geboekte
omzet. Hij beoordeelt daar met name boekingen die in het dagboek verkoop (of het dagboek
waar normaliter de omzet in wordt geboekt, bijvoorbeeld kasboek bij horeca) zijn geboekt
maar niet op een omzetrekening zijn geboekt en overige onverklaarbare creditboekingen
op andere grootboekrekeningen, zoals bijvoorbeeld tussenrekeningen.
De accountant onderzoekt de geboekte omzet door analyse en overige werkzaamheden uit
te voeren t.a.v. de omzet geboekt voorafgaande aan de meetperiode en na afloop de
meetperiode.
Toelichting: Risico is dat omzet buiten de meetperiode wordt verantwoord terwijl die
wel betrekking wel heeft op de meetperiode (levering heeft wel plaatsgevonden bijvoorbeeld).
|
3.5
|
Omzet verantwoorden buiten de entiteit/groep. Het risico bestaat dat activiteiten
en of omzet buiten de entiteit is verantwoord, bv. winkel binnen winkel, andere entiteit,
van zakelijk naar privé (volledigheid en afgrenzing)
|
3.5a
|
De accountant bespreekt met het management hoe Covid-19 effect heeft gehad op de activiteiten
en wat het management heeft gedaan om de onderneming overeind te houden. Aanvullend
bespreken of in de administratie voldoende aandacht is geweest voor het risico dat
activiteiten en of omzet buiten de omzetverantwoording is gehouden of dat er naar
de mening van het management mogelijk omzet niet in de administratie is verantwoord.
De accountant gaat hierbij tevens na of op andere manieren omzet gerealiseerd is die
niet verantwoord is. Dit betreft onder meer de omzet uit nieuwe, alternatieve, activiteiten,
omzetcompensatie-subsidies en omzet samenhangend met het uitlenen van personeel aan
andere organisaties.
|
3.6
|
Het risico bestaat dat transacties met verbonden partijen niet volledig en nauwkeurig
zijn verantwoord (niet at ‘arms length’).
|
3.6a
|
De accountant bespreekt met management of transacties met verbonden partijen hebben
plaatsgevonden en zo ja, of deze goed zijn verantwoord.
|
3.7
|
Het risico bestaat op onjuiste presentatie en waardering van netto-omzet.
|
3.7a
|
De accountant stelt vast dat dezelfde grondslagen voor waardering en resultaatbepaling
zijn gehanteerd voor de meetperiode als voor het boekjaar 2019.
|
3.8
|
Het risico bestaat dat andere netto-omzet niet wordt verantwoord.
|
3.8a
|
De accountant gaat na of vervreemde activa met opbrengsten op een juiste wijze zijn
verantwoord in de omzet. Gedacht kan worden aan afvalproducten met opbrengsten of
incourante voorraden met een restwaarde.
|
|
|
3.8
|
De accountant beoordeelt contracten, notulen op (incidentele) omzet en omzet elders
verantwoord.
|
3.9
|
Het risico bestaat dat barter/ruil transacties niet verwerkt zijn als omzet en kosten.
|
3.9a
|
De accountant bespreekt met het management of barter-transacties (ruiltransacties)
hebben plaatsgevonden en hoe deze zijn verwerkt. Hij onderzoekt daartoe notulen en
andere documentatie om vast te stellen dat alle barter-transacties zijn geïdentificeerd
en verwerkt conform de grondslagen van de vennootschap.
|
3.10
|
Het risico bestaat dat niet-betaalde of oninbare facturen niet zijn opgegeven als
omzet.
|
3.10a
|
De accountant stelt vast dat facturen in de juiste periode zijn verantwoord, ook als
er sprake is van (mogelijke) oninbaarheid. Hij let hierbij onder andere op opeenvolgende
nummering en dateringen op de facturen.
Toelichting: ook al zijn de facturen nog niet (of later) betaald of oninbaar, dan
dienen deze wel als omzet te worden meegenomen (uitgezonderd verantwoordingen op kasstelsel).
|
3.11
|
Het risico bestaat dat onderneming andere subsidieregelingen niet heeft verantwoord
in de meetperiode.
|
3.11a
|
Overige baten die behoren tot de normale activiteiten van de organisatie behoren ook
tot de omzet worden gerekend (zie artikel 1 lid 2). Onder overige baten vallen bijvoorbeeld
ook de subsidies die bedoeld zijn als compensatie van de omzetdaling niet zijnde de
NOW-subsidie. De accountant stelt vast of ook aanspraak is gemaakt op andere subsidieregelingen
en of de verantwoording in de juiste periode heeft plaatsgevonden.
|
3.12
|
Het risico bestaat dat facturatie niet in de juiste periode hebben plaatsgevonden.
|
3.12a
|
De accountant analyseert de vooruit gefactureerde posten en de vooruit ontvangsten
van klanten in de meetperiode en vooruit gefactureerde posten en vooruit ontvangsten
in de periode vóór de meetperiode. De accountant gaat na dat verantwoording in de
juiste periode heeft plaatsgevonden.
|
Tabel A4: Risico’s en specifieke werkzaamheden loonsom (kwadrant I)
ONDERDEEL LOONSOM
|
NR.
|
Risico
|
|
Werkzaamheden accountant
|
4.1
|
Het risico bestaat dat de lonen en salarissen niet uitbetaald worden terwijl wel de
NOW vergoeding wordt geclaimd.
|
4.1a
|
De accountant stelt vast dat de lonen en salarissen over de periode maart-mei uitbetaald
zijn door een aansluiting te maken tussen de gerapporteerde loonheffingennummers met
bijbehorende loonaangifte, de verzamelloonstaat en de bank- en kasbetalingen. Indien
het niet aansluit gaat hij na of na deze periode er salarisbetalingen hebben plaatsgevonden
die zien op de loonaangifte van de eerdere periode (foutherstel), waardoor vastgesteld
kan worden dat de salarissen zijn betaald.
|
4.2
|
Het risico bestaat dat de lonen en salarissen niet op de juiste bankrekeningen worden
uitbetaald.
|
4.2a
|
De accountant stelt vast dat de uitbetaling van de lonen en salarissen is gedaan op
de bankrekeningnummers van de werknemers zoals opgenomen in het personeelsdossier
van de werknemer. Hij beoordeelt daarbij eventuele wijzigingen in de bankrekeningnummers
in maart-mei ten opzichte van bankrekeningnummers in de maand januari 2020
|
4.3
|
Het risico bestaat dat de loonsom op niveau wordt gehouden door het afsluiten van
gefingeerde arbeidsovereenkomsten.
|
4.3b
|
De accountant beoordeelt de nieuwe dienstverbanden en uitbreidingen van dienstverbanden
op aannemelijkheid op basis van een gesprek met het management en eventuele overige
documentatie, zoals arbeidsovereenkomsten, over de functie en werkzaamheden van het
nieuw aangenomen personeel c.q. de uitbreiding van het dienstverband, toegang die
zij hebben tot de werkplek en het bestaan van vacatures.
Een mogelijke werkzaamheid is dat de accountant de uitdiensttredingen vanaf juni 2020
en oktober 2020 (in verband met het aflopen van de periode van NOW2) in het personeelsbestand
in zijn onderzoek betrekt.
|
Deel B: Nadere toelichting tabellen voor assurance-opdrachten (kwadranten II, III
en IV en aanvragen op grond van artikel 6a)
Hierna zijn tabellen opgenomen met mogelijke risico’s die zijn geïdentificeerd in
het kader van de regeling en mogelijke werkzaamheden die door een accountant kunnen
worden uitgevoerd in het kader van een assurance-opdracht. Niet alle risico’s in deze
tabellen zullen bij elke organisatie relevant zijn en deze tabellen bevatten ook niet
alle risico’s. Hetzelfde geldt voor de kolom met mogelijke werkzaamheden om informatie
te verkrijgen dat de risico’s niet hebben geleid tot een materiële afwijking. De accountant
zal op basis van de specifieke situatie in het kader van zijn professioneel-kritische
instelling en risicoanalyse moeten bepalen welke risico’s aanwezig zijn en welke werkzaamheden
hij uit zal voeren om hierop in te spelen. Daarnaast is het ook mogelijk dat er andere
risico’s en werkzaamheden zijn die niet zijn opgenomen in de tabellen. De accountant
zal de werkzaamheden dan ook op maat moeten maken en deze zijn onder meer afhankelijk
van de typologie, of de accountant al dan niet moet, wil en/of kan steunen op de AO/IB,
of er eerder accountantscontrole heeft plaatsgevonden, of er wijzigingen zijn in omstandigheden
bij de werkgever, etc. De accountant is verantwoordelijk om voldoende en geschikte
assurance-informatie te verzamelen voor zijn assurance-rapport. Hierbij is relevant
dat de gebruiker van de accountant verwacht dat er een volledige risicoanalyse en
planning en uitvoering van de werkzaamheden heeft plaatsgevonden en is vastgelegd
in het dossier, die bij een assurance-opdracht met een beperkte mate van zekerheid
gelijk is aan die met een redelijke mate van zekerheid. Alleen bij de evaluatie en
rapportering zullen beide opdrachten uit elkaar lopen. Dat wordt hieronder (schuingedrukt)
uiteengezet.
Voor inherente beperkingen met betrekking de AO/IB samenhangend met de omzet geldt
het volgende:
In het geval van een assurance-opdracht met een redelijke mate van zekerheid is het
van belang dat de accountant vaststelt dat de onvervangbare maatregelen van AO/IB,
die van invloed zijn op de vaststelling van de omzet hebben gefunctioneerd.
Indien dat niet het geval is, kan dat niet gecompenseerd worden met gegevensgerichte
werkzaamheden. De gebruikers verwachten echter dat de organisaties waarvan een assurance-rapport
met een redelijke mate van zekerheid wordt gevraagd een dusdanig grote omvang hebben
dat het functioneren van de onvervangbare maatregelen van AO/IB, ook gedurende de
periode van COVID-19, veelal van voldoende niveau is gebleven c.q. had moeten blijven,
en dat dit achteraf door de accountant kan worden vastgesteld. Mocht dit desondanks
niet het geval zijn, dan dient de accountant de omvang en diepgang van de werkzaamheden
uit te breiden, in vergelijking met situaties waarin de accountant wél heeft kunnen
vaststellen dat de betreffende procedures, inclusief onvervangbare maatregelen van
AO/IB, toereikend zijn én ook gedurende de meetperiode in voldoende mate hebben gefunctioneerd.
Voorts dient de accountant in een dergelijke situatie in zijn assurance-rapport de
eventuele oordeelonthouding in een afzonderlijke paragraaf te onderbouwen en hierbij
gebruik te maken van het format dat beschikbaar gesteld wordt. De minister van SZW
en het UWV verzoeken daarom de accountant in een oordeelonthouding tot uitdrukking
te brengen, indien van toepassing, dat deze oordeelonthouding uitsluitend komt door
inherente beperkingen zoals toegelicht in Standaard 3900N. Dit laatste is voor de
gebruikers van belang om het recht op en de hoogte van de subsidie te kunnen vaststellen.
Bij organisaties waar gevraagd wordt om een assurance-opdracht met een beperkte mate
van zekerheid zou het kunnen zijn dat de AO/IB samenhangend met de omzet, gezien de
relatief beperktere omvang van de onderneming, niet van voldoende niveau is en/of
niet voldoende heeft gefunctioneerd om een oordeel te geven met een redelijke mate
van zekerheid. Bij deze organisaties wordt dit laatste ook niet gevraagd. Het niet
voldoende aanwezig zijn of niet voldoende functioneren van procedures ten behoeve
van de omzet hoeft voor deze opdracht derhalve geen gevolgen te hebben voor de strekking
van de conclusie die wordt verstrekt aan UWV. Benadrukt wordt dat de accountant in
dergelijke situaties wel de omvang en diepgang van de (gegevensgerichte) werkzaamheden
dient uit te breiden, in vergelijking met situaties waarin de accountant wél heeft
kunnen vaststellen dat de betreffende procedures, inclusief onvervangbare maatregelen
van AO/IB, toereikend zijn én ook gedurende de meetperiode in voldoende mate hebben
gefunctioneerd. Hierbij wordt ook verwezen naar hetgeen in Standaard 3900N is vermeld
hierover.
De tabellen voor de assurance opdracht zijn als volgt onderverdeeld:
Tabel B1: risico’s en werkzaamheden rapportage juiste niveau omzetdaling
Tabel B2: risico’s en werkzaamheden netto-omzet referentieperiode
Tabel B3: risico’s en werkzaamheden netto-omzet meetperiode
Tabel B4: risico’s specifieke werkzaamheden loonsom
Tabel B5: aanvullende risico’s en aanvullende werkzaamheden inzake artikel 6a
Deel B: Tabellen voor assurance-opdrachten
Tabel B1: Risico’s en werkzaamheden bepaling juiste niveau omzet
ONDERDEEL NIVEAU GROEPS-/WERKMAATSCHAPPIJ
|
NR.
|
Risico
|
|
Werkzaamheden accountant
|
1.1
|
Het risico bestaat dat de werkgever het omzet verlies berekent op het niveau van de
werkgever en niet op het niveau van de relevante groep of moeder(s)/dochter(s).
|
1.1a
|
De accountant stelt vast dat de omzetdaling in de meetperiode op het juiste organisatorische
niveau is berekend.
|
|
|
1.1b
|
De accountant gaat na wie de aandeelhouders zijn van de organisatie van de werkgever,
en waar relevant wie haar aandeelhouders zijn tot op het hoogste groepsniveau.
|
|
|
1.1c
|
De accountant gaat na welke entiteiten tot de groep op het hoogste niveau behoren.
|
|
|
1.1d
|
De accountant gaat na dat de netto-omzet van alle Nederlandse organisaties alsmede
buitenlandse organisaties met Nederlands SV-loon zijn meegenomen om tot de omzetdaling
te komen zoals opgenomen in de aanvraag tot vaststelling.
|
1.2
|
Het risico bestaat dat de organisatie van de werkgever zich niet realiseert dat haar
buitenlandse moeder andere deelnemingen met Nederlands SV loon heeft
|
1.2a
|
De accountant stelt vanuit de geconsolideerde jaarrekening van de moedermaatschappij
op het hoogste niveau en aanvullende documentatie vast welke Nederlandse deelnemingen
en welke buitenlande deelnemingen met SV-loon in deze jaarrekening zijn geconsolideerd.
De accountant stelt vast (ook in geval van wijzigingen hierin) dat hiermee bij de
bepaling van de omzetdaling rekening is gehouden. Hij verkrijgt daartoe de juridische
structuur per 1 maart 2020 en die over 2019 en stelt vast of er wijzigingen hebben
plaatsgevonden.
Indien er een geconsolideerde jaarrekening is (zonder wijzigingen):
De accountant stelt vanuit de geconsolideerde jaarrekening van de moedermaatschappij
op het hoogste niveau vast welke Nederlandse organisaties en buitenlandse deelnemingen
met Nederlands SV-loon in deze jaarrekening zijn geconsolideerd. Hierbij wordt uitgegaan
van de laatste vastgestelde jaarrekening per 1 maart 2020.
Indien er een geconsolideerde jaarrekening is (met overnames):
De accountant stelt vast welke Nederlandse organisaties en buitenlandse deelnemingen
met Nederlands SV-loon tot de groep behoren en gaat na per welke datum deze situatie
geldt.
Indien er geen geconsolideerde jaarrekening is:
De accountant verkrijgt de juridische structuur per 1 maart 2020 en die over 2019
en stelt vast of er wijzigingen hebben plaatsgevonden.
|
1.3
|
Het risico bestaat dat binnen de groep niet dezelfde meetperiode is gehanteerd.
|
1.3a
|
De accountant stelt vast dat per entiteit binnen de groep dezelfde meetperiode is
gehanteerd.
|
Voor de specifieke risico’s, en de daaraan gekoppelde werkzaamheden m.b.t. aanvragen
tot vaststelling op niveau van werkmaatschappij (gebruik van artikel 6a) wordt verwezen
naar tabel B5.
Tabel B.2: Risico’s en werkzaamheden omzet referentieperiode
ONDERDEEL OMZET REFERENTIERPERIODE
|
NR.
|
Risico
|
|
Werkzaamheden accountant
|
2.1
|
Het risico bestaat dat de netto-omzet over de referentieperiode niet is bepaald in
overeenstemming met de definitie van artikel 1 lid 2 (rechtspersonen en natuurlijke
personen), alsmede de toelichting hierop (7. Definitie van de omzet)
|
2.1a
|
De accountant stelt vast dat de omzet voor de referentieperiode correct is berekend
in overeenstemming met artikel 1 lid 2 en artikel 6 lid 2 en de toelichting. De accountant
bespreekt met het management hoe deze de opgave heeft opgesteld: Hoe de netto-omzet
is bepaald t.b.v. de NOW-subsidie op grond van de NOW-regeling; Hoe is gewaarborgd
dat grondslagen goed zijn toegepast; en hoe juistheid referentie-omzet is gewaarborgd.
Hierbij mag uitgegaan worden van de gecontroleerde en/of samengestelde definitieve
(inrichtings)jaarrekening 2019 of, in geval van een gebroken verslagjaar, de gecontroleerde
en/of samengestelde definitieve jaarrekeningen 2018/2019 en 2019/2020, waarbij wel
vastgesteld wordt of de juiste definitie is gehanteerd. Is de jaarrekening 2019 nog
niet gecontroleerd, beoordeeld of samengesteld, dan dienen wel aanvullende werkzaamheden
over 2019 te worden uitgevoerd in het kader van de afgrenzing. Zie hierna ook 2.5
in deze tabel.
|
2.2
|
Het risico bestaat dat de netto-omzet in de referentieperiode nog niet is gecontroleerd
c.q. vastgesteld als onderdeel van de jaarrekening.
|
2.2a
|
De accountant stelt vast dat de werkgever de jaarrekening over 2019 heeft vastgesteld
of dat de controle hierop door de accountant is afgerond en dat de omzet uit de referentieperiode
aansluit op de jaarrekening. Voor zover er rekening is gehouden met buitenlandse organisaties
is van belang dat buitenlandse ondernemingen zonder Nederlands SV-loon niet worden
meegenomen in de berekening van de omzet van de referentieperiode en de meetperiode.
|
|
|
2.2b
|
Indien de jaarrekeningcontrole, beoordeling of samenstelling is nog niet afgerond
wordt dit proces bij voorkeur eerst afgerond, of dient de jaarrekening eerst te worden
vastgesteld. Hierbij dient aandacht te zijn voor de omstandigheid dat de jaarrekening
is vastgesteld na 1 april 2020 (in verband met het mogelijk verhoogde verschuivingsrisico
indien er sprake is van een vaststelling na bekendmaking van de NOW-regeling), tenzij
de accountant niet in de samenstellingsopdracht of beoordelingsopdracht voor de jaarrekening
2019 al rekening mee heeft gehouden.
Indien de samenstelling van de jaarrekening is nog niet afgerond wordt dit proces
bij voorkeur eerst afgerond.
|
|
|
2.2c
|
Indien sprake is van een gebroken boekjaar:
De accountant stelt vast dat de werkgever de jaarrekening over 2018/2019 en 2019/2020
(in geval van een gebroken verslagjaar) heeft vastgesteld of dat de controle hierop
door de accountant is afgerond. Indien niet, zie 2b.
|
2.3
|
Het risico bestaat dat in geval van een gebroken boekjaar de afgrenzing niet correct
is bepaald.
|
2.3a
|
De accountant stelt bij een gebroken boekjaar de toerekening van de omzet vast door;
• Aansluiting met de BTW-afdrachten
• Afstemming met de administratie
• De verwerking van facturen rondom de afgrenzingsdatum van het gebroken boekjaar
• De splitsing van de omzet op peilmoment 1 januari 2019 in het gebroken boekjaar
2018/2019 en de splitsing van de omzet op peilmoment 31 december 2019 in het gebroken
boekjaar 2019/2020.
|
2.4
|
Het risico bestaat dat ter bepaling van de omzet in de referentieperiode niet het
juiste aantal maanden is genomen ter bepaling/berekening van de omzet.
|
2.4a
|
Indien er sprake is van een onderneming die na 1 januari 2019 is gestart stelt de
accountant de juiste ingangsdatum vast aan de hand van officiële documenten zoals
contracten, notariële aktes etc. Bij start of overgang van onderneming na 1 januari
2019 geldt een afwijkende berekening (zie paragraaf 2.2.1).
|
|
|
2.4b
|
Indien er sprake is van overgang van onderneming (overgang van economische eenheid)
gedurende 2019 of uiterlijk 1 februari 2020 stelt de accountant de juiste ingangsdatum
vast aan de hand van officiële documenten zoals contracten, notariële aktes etc. Bij
start of overgang van onderneming na 1 januari 2019 geldt een afwijkende berekening
(zie paragraaf 2.2.1).
|
2.5
|
Het risico bestaat dat de afgrenzing van de netto-omzet (referentieperiode) tussen
2019 en 2020 niet juist heeft plaatsgevonden omdat de werkgever niet controleplichtig
was en de jaarrekening niet voor 1 april 2020 is vastgesteld.
|
2.5a
|
De accountant stelt vast dat de omzet in de juiste periode (jaar) is verantwoord waarbij
met name aandacht moet zijn voor verschuivingen van omzet van 2020 naar 2019, creditboekingen,
aanpassingen in onderhanden projecten etc. om hiermee een grotere omzetdaling te realiseren.
De mate van diepgang van de werkzaamheden van de accountant is mede afhankelijk van
de kwaliteit van de administratieve organisatie.
|
|
|
2.5b
|
De accountant stelt vast dat de omzet 2019 aansluit met de aangifte BTW / suppletieaangifte
en eventuele subsidiebeschikkingen (ook onderdeel van de netto-omzet volgens de regeling
artikel 6, lid 5)
|
|
|
2.5c
|
De accountant analyseert de handmatige journaalposten en ongebruikelijke boekingen
per jaareinde 2019 (afgrenzing) op relevantie voor de regeling. Het risico hierbij
is dat de netto-omzet 2019 ten onrechte hoger wordt voorgesteld).
|
|
|
2.5d
|
De accountant stelt van facturen geboekt in december 2019 vast dat de leveringsdatum/datum
van de dienstverlening niet in 2020 is i.v.m. risico op verschuiving omzet naar 2019
om zodoende hogere omzetdaling te realiseren.
|
|
|
2.5e
|
De accountant analyseert de bepaling van het onderhanden werk op tendenties om omzet
naar 2019 te boeken. (Meerwerk 2020 ten onrechte meenemen in 2019).
|
|
|
2.5f
|
De accountant analyseert de berekening van de nog te ontvangen omzetbonussen. Omzetbonussen
moeten in de juiste periode opgenomen worden. Omzetbonussen over 2020 dienen in boekjaar
2020 verantwoord te worden.
|
Tabel B3: Risico’s en werkzaamheden omzet meetperiode
ONDERDEEL OMZET MEETPERIODE
|
NR.
|
Risico
|
|
Werkzaamheden accountant
|
3.1
|
Het risico bestaat dat de omzetdefinitie niet juist/consistent is gehanteerd
|
3.1a
|
De accountant gaat na dat de omzet correct is berekend en hierbij sprake is van een
consistente toepassing conform de in de laatst vastgestelde jaarrekening gehanteerde
grondslagen voor waardering en resultaatbepaling.
|
|
|
3.1b
|
De accountant bespreekt met het management hoe deze de opgave heeft opgesteld: Hoe
de netto-omzet is bepaald t.b.v. de NOW-subsidie op grond van de NOW-regeling; Hoe
is gewaarborgd dat grondslagen goed zijn toegepast; en hoe de juistheid en de volledigheid
van de omzet over de meetperiode is gewaarborgd.
|
|
|
3.1c
|
De accountant neemt kennis van de interne managementrapportages en notulen en onderzoekt
verschillen met de verantwoording voor de NOW-subsidie alsmede mogelijke tendenties
die hieruit blijken.
|
|
|
3.1d
|
De accountant sluit de aanvraag tot vaststelling aan op de financiële administratie
2020.
|
|
|
3.1e
|
De accountant gaat de juiste classificatie/presentatie van omzet na met specifieke
aandacht voor de tendentie die het management hierbij kan hebben (door bijv. omzet
te verschuiven of subsidies niet mee te nemen).
|
|
|
3.1f
|
De accountant toetst of in de meetperiode sprake is geweest van een toereikende functionerende
administratieve organisatie, voor wat betreft de onvervangbare maatregelen van interne
beheersing die van belang zijn voor onderzoek naar de verantwoording van de omzet
over de meetperiode. Voor de overige maatregelen van AO/IB beoordeelt de accountant
de opzet en het bestaan en afhankelijk of de accountant wil en/of kan steunen op de
AO/IB toetst hij de werking. Eventuele bevindingen hieromtrent neemt hij mee in zijn
onderzoeksaanpak.
|
|
|
3.1g
|
Indien er sprake is van een voor het onderzoek relevante AO/IB dient de accountant
deze te toetsen, evenals de mogelijke wijzigingen in AO/IB. Dit betreft in ieder geval
de onvervangbare maatregelen van interne beheersing. Voor de overige maatregelen van
AO/IB beoordeelt de accountant de opzet en het bestaan en afhankelijk of de accountant
wil en/of kan steunen op de AO/IB toetst hij de werking. De accountant gaat na of
er wijzigingen zijn in de AO/IB en of er mogelijkheden voor het management zijn om
de AO/IB te doorbreken. De accountant gaat na of er nieuwe/gewijzigde processen zijn
en of er mogelijkheden voor het management zijn om de AO/IB te doorbreken. Let op
mogelijke wijzigingen in onder meer functiescheiding (ook in de systemen) en integriteit
van systemen en gegevens als gevolg van mogelijk gewijzigde situatie (bijv. door thuiswerken,
remote control door IT-beheerder, nieuwe processen inclusief nieuwe applicaties daarvoor
(change management), aangepaste gebruikersrechten, mutatie prijstabellen). Eventuele
bevindingen hieromtrent neemt hij mee in zijn onderzoeksaanpak. Indien de accountant
reeds tussentijdse werkzaamheden in het kader van de jaarrekeningcontrole heeft uitgevoerd
kan hij de bevindingen hiervan meenemen bij het bepalen van de aard en omvang en uitvoering
van de te verrichten werkzaamheden in het kader van het onderzoek naar de aanvraag
tot vaststelling.
|
3.2
|
Het risico bestaat dat de meetperiode volgens de aanvraag gedaan bij opening van de
regeling niet overeenkomt met de meetperiode zoals gebruikt in het formulier tot vaststelling.
|
3.2a
|
De accountant vergelijkt de meetperiode volgens de aanvraag met het formulier tot
vaststelling. De accountant dient vast te stellen dat de meetperiode voor de aanvragen
tot vaststelling gelijk is met de subsidieverlening.
Toelichting:
Werkgevers kunnen kiezen of zij de omzetdaling berekenen over de meetperiode startend
op 1 maart, 1 april of 1 mei 2020. Het moet daarbij altijd om een aaneensluitende
periode van drie maanden gaan. Werkgevers moeten deze keuze voor de meetperiode maken
bij de aanvraag; bij de definitieve afrekening kan de meetperiode niet meer worden
aangepast.
|
3.3
|
Het risico bestaat dat binnen de groep aanvragen zijn ingediend bij de opening van
de regeling waarbij entiteiten binnen groep verschillende meetperiodes hebben gehanteerd
(UWV heeft namelijk geen inzicht in de concernrelaties).
|
3.3a
|
De werkgever en het concern/groep hebben dan een aanvraag gedaan die in strijd zijn
met de regeling. Werkgever en het concern moeten dan de fout herstellen. Anders kan
er niet een juiste aanvraag tot vaststelling worden gedaan.
De accountant dient vast te stellen dat de meetperiode voor alle aanvragen tot vaststelling
binnen het concern gelijk zijn.
De accountant dient vast te stellen dat de periode in aanvraag tot vaststelling overeenkomt
met de aanvraag.
|
3.4
|
Het risico bestaat dat de afgrenzing van de netto-omzet in de meetperiode in 2020
niet juist heeft plaatsgevonden.
|
3.4a
|
De accountant doet onderzoek of de omzet in de juiste meetperiode is verantwoord waarbij
met name aandacht moet zijn voor verschuivingen van omzet in de meetperiode naar voor
of na de meetperiode, creditboekingen, aanpassingen in onderhanden projecten etc.
om hiermee een grotere omzetdaling te realiseren. De mate van diepgang van de werkzaamheden
van de accountant is mede afhankelijk van de kwaliteit van de administratieve organisatie.
|
|
|
3.4.b
|
De accountant voert een cijferanalyse uit op de netto-omzet voor wat betreft de periode
vóór de meetperiode, de periode tijdens de meetperiode en de periode na de meetperiode
met als doel mogelijke verschuivingen van de omzet van de meetperiode naar buiten
de meetperiode te detecteren. Hij stelt vast of er uitkomsten zijn die nader in detail
onderzocht moeten worden.
Toelichting; denk hierbij aan cijferanalyses (inclusief mogelijke logische verbanden)
van omzet en debiteuren, voorraden/OHW, inkopen versus verkopen en urenregistraties
(kosten van de omzet) gericht op risico’s van verschuivingsgevaar o.b.v. verwachtingen
en mogelijke patronen.
|
|
|
3.4c
|
De accountant bespreekt met het management hoe de interne beheersing is ingericht
ten aanzien van maandafsluitingen en hoe dit heeft gewerkt in de meetperiode. De accountant
beoordeelt de opzet van de afsluitingsprocedures en stelt het bestaan van deze procedures
vast. Afhankelijk of de accountant wil en/of kan steunen op deze procedures, toetst
hij de werking.
|
|
|
3.4d
|
De accountant stelt vast dat de netto omzet in de gekozen meetperiode zoals gerapporteerd
in het formulier aanvraag tot vaststelling aansluit op de financiële administratie,
tussentijdse rapportages etc. Hij let daarbij op de juiste afgrenzing, relevantie
van onderhanden projecten, toerekening van baten naar rato van de meetperiode, boekingen
op juiste rekeningen.
|
|
|
3.4e
|
De accountant stelt de aansluiting vast met de aangifte BTW / suppletieaangifte en
eventuele subsidiebeschikkingen (ook onderdeel van de netto-omzet volgens de regeling
artikel 6, lid 5).
|
|
|
3.4f
|
De accountant analyseert de handmatige journaalposten, creditboekingen/nota’s, kortingen
en ongebruikelijke boekingen (afgrenzing) op juistheid met inachtneming van de geïdentificeerde
risico’s op grond van de geldende regeling.
|
|
|
3.4g
|
De accountant onderzoekt de bepaling van het onderhanden werk op tendenties om omzet
buiten de meetperiode te boeken. (zoals meerwerk 2020 ten onrechte meenemen in 2019).
|
|
|
3.4h
|
De accountant sluit de berekening van de nog te ontvangen bonussen die betrekking
hebben op de omzet 2019 aan door af te stemmen met contracten, de voor de berekening
relevante gerealiseerde volumes te beoordelen en gaat na of reeds ontvangen voorschotten
over 2019 juist zijn verwerkt en toegerekend aan de juiste periode.
|
|
|
3.4i
|
De accountant stelt aan de hand van de bankafschriften en kasontvangsten vast of zowel
voorafgaande, gedurende als na afloop van de meetperiode de omzet samenhangend met
de ontvangen gelden op een correcte wijze zijn toegerekend aan de meetperiode en gaat
na of hier aanwijzingen voor opbrengsten uit naar voren komen die niet als omzet in
de meetperiode zijn verantwoord.
|
3.5
|
Timing; Het risico bestaat dat omzetstromen buiten de periode worden gehouden (verschuivingsgevaar)
(volledigheid, afgrenzing, presentatie), zowel bij de start en het einde van de meetperiode
in 2020, zoals:
– Leveringen onterecht uitstellen tot na de meetperiode;
– Leveringen aan het einde van de meetperiode administratief na de meetperiode verantwoorden;
– eventuele subsidies en overige) baten die voortkomen uit de uitvoering van normale
activiteiten niet toegerekend aan de periode
|
3.5a
|
De accountant gaat na of de omzet over de meetperiode op nauwkeurige wijze is berekend
overeenkomstig de regeling. De accountant gaat na of het verband tussen het moment
van het verantwoorden van de omzet en het moment van het verrichten van de gerelateerde
prestaties is vastgesteld. Hij voert hiervoor verschillende werkzaamheden uit, zoals
detailtesten gericht op verantwoording omzet in juiste periode (levering versus omzet
rond beide afgrensmomenten van de meetperiode), ook buiten de meetperiode.
De accountant onderzoekt de volledigheid van de geboekte omzet door analyse en overige
werkzaamheden uit te voeren t.a.v. de omzet geboekt voorafgaande aan de meetperiode
en na afloop de meetperiode.
Toelichting: Risico is dat omzet buiten de meetperiode wordt verantwoord terwijl die
wel betrekking heeft op de meetperiode (levering heeft bijvoorbeeld wel plaatsgevonden).
|
|
|
3.5b
|
De accountant voert een onderzoek uit op de juistheid (terecht) van de creditnota's,
kortingen etc. die zijn geboekt in de meetperiode.
|
|
|
3.5c
|
Overige baten die behoren tot de normale activiteiten van de organisatie behoren ook
tot de omzet worden berekend (zie artikel 1 lid 2). Onder overige baten vallen bijvoorbeeld
ook de subsidies die bedoeld zijn als compensatie van de omzetdaling. De accountant
stelt vast dat subsidieregelingen en andere tegemoetkomingen op een juiste wijze in
de netto-omzet in de meetperiode zijn verwerkt.
|
3.6
|
Omzet verantwoorden buiten de entiteit/groep. Het risico bestaat dat activiteiten
en of omzet buiten de entiteit is verantwoord, bv. winkel binnen winkel, andere entiteit,
van zakelijk naar privé (volledigheid en afgrenzing)
|
3.6a
|
De accountant bespreekt met het management hoe Covid-19 effect heeft gehad op de activiteiten
en wat het management heeft gedaan om de onderneming overeind te houden. Aanvullend
bespreken of in de administratie voldoende aandacht is geweest voor het risico dat
activiteiten en of omzet buiten de omzetverantwoording is gehouden of dat er naar
de mening van het management mogelijk omzet niet in de administratie is verantwoord
en hoe dit risico is gemitigeerd.
De accountant gaat hierbij tevens na of op andere manieren omzet gerealiseerd is die
niet verantwoord is. Dit betreft onder meer het omzet uit nieuwe, alternatieve, activiteiten,
omzetcompensatie-subsidies en omzet samenhangend met het uitlenen van personeel aan
andere organisaties.
|
3.7
|
Het risico bestaat dat transacties met verbonden partijen niet volledig en nauwkeurig
zijn verantwoord (niet at ‘arms length’).
|
3.7a
|
De accountant bespreekt met het management of transacties met verbonden partijen hebben
plaatsgevonden en zo ja, of deze goed zijn verantwoord.
|
|
|
3.7b
|
De accountant stelt vast of er transacties zijn met verbonden partijen. Daarbij gaat
hij na of deze op het juiste niveau zijn geautoriseerd, hoe is vastgesteld dat deze
‘at arms length’ zijn verantwoord en op de juiste wijze zijn verwerkt.
|
3.8
|
Het risico bestaat op onjuiste presentatie en waardering van netto-omzet, zoals:
• subsidies parkeren op balans, subsidies in mindering op kosten, bij subsidies alleen
voorschot verwerken;
• kortingen: onjuiste %, kortingen later verrekenen;
• retouren en andere specifieke zaken;
• Onterechte uitstel facturering (inconsistent met gebruikelijke procedures c.q. AO/IB).
|
3.8a
|
De accountant stelt vast dat dezelfde grondslagen voor waardering en resultaatbepaling
zijn gehanteerd voor de meetperiode als voor het boekjaar 2019.
|
3.9
|
Het risico bestaat dat de mutatie onderhanden projecten zodanig wordt voorgesteld
dat dit leidt tot een lagere netto-omzet in de meetperiode en/of dat er conservatieve(re)
schattingen van de voortgang van projecten is gemaakt etc. Aandacht dient ook te zijn
voor boekingen voorafgaande en na afloop van de meetperiode met als doel de netto-omzet
in de meetperiode te verlagen.
|
3.9a
|
Afhankelijk van specifieke situatie voert de accountant (additionele) werkzaamheden
uit op mutaties OHW. Onderdeel hiervan kan zijn een onderzoek naar en toetsen van
de relevante AO/IB. Nagegaan dient te worden welke (wijzigingen in) processen er zijn
rondom OHW (denk aan functiescheiding inclusief autorisatie o.a. tussen projectadministratie
en financiële administratie (wie autoriseert en boekt b.v. uren en kosten op projecten),
het maken van calculaties/schattingen en (maand)afsluitingen).
|
|
|
3.9b
|
De accountant voert deelwaarnemingen uit gericht op de verantwoording OHW mutaties
in juiste periode, ook buiten de meetperiode.
|
|
|
3.9c
|
De accountant onderzoekt de berekeningen, schattingen en overige onderbouwingen etc
behorende bij de standen van de onderhanden projecten bij de start en het einde van
de meetperiode (voortgang van projecten en dienstverlening, variabele vergoedingen
etc.).
|
3.10
|
Het risico bestaat dat begin en/of eindstanden van voorraden niet zijn geïnventariseerd
bij de start en/of het einde van de meetperiode.
|
3.10a
|
De accountant gaat na of goederenontvangsten en -afgiften volledig, juist en tijdig
worden verantwoord o.a. door functiescheiding tussen bewaring, in- en verkoop en registratie.
|
3.11
|
Het risico bestaat dat voorraadstanden worden gemanipuleerd om omzetdaling in meetperiode
zo hoog mogelijk weer te geven
|
3.11a
|
De accountant woont voor zover mogelijk en noodzakelijk voorraadopnames in de meetperiode
bij.
Indien bijwonen niet mogelijk is:
• Overweegt hij of het mogelijk is zelf een voorraadopname uit te voeren.
• gaat hij na of de werkgever zelf (een) voorraadopname(s) heeft uitgevoerd en inspectie
van de resultaten daarvan (b.v. verwerking van voorraadverschillen) en/of
• inspecteert hij documentatie met betrekking tot voorraadwijzigingen (aankoop en/of
verkoop van voorraden).
De accountant voert deelwaarnemingen uit op de voorraadmutaties en sluit deze aan
met verkopen/verantwoorde omzet (brondocumenten).
|
3.12
|
Het risico bestaat dat andere netto-omzet niet wordt verantwoord.
|
3.12a
|
De accountant gaat na of op andere manieren omzet gerealiseerd is die niet verantwoord
is. Dit betreft onder meer het omzet uit nieuwe, alternatieve, activiteiten, omzetcompensatie
uit subsidies en omzet samenhangend met het uitlenen van personeel aan andere organisaties.
|
|
|
3.12b
|
De accountant gaat na of vervreemde activa met opbrengsten op de juiste wijze zijn
verantwoord in de omzet. Gedacht kan worden aan afvalproducten die hebben geleid tot
opbrengsten of incourante voorraden met een restwaarde.
|
|
|
3.12c
|
De accountant beoordeelt contracten, notulen op (incidentele) omzet en omzet elders
verantwoord.
|
|
|
3.12d
|
De accountant laat afnemers contractvoorwaarden bevestigen.
|
|
|
3.12e
|
De accountant stelt vast dat afboekingen van voorraad als gevolg van verkopen ook
leiden tot omzet c.q. dat in geval incourante voorraden er geen mogelijkheden zijn
om deze buiten de entiteit/administratie te verkopen.
|
3.13
|
Het risico bestaat dat barter/ruil transacties niet verwerkt zijn als omzet en kosten;
|
3.13a
|
De accountant bespreekt met het management of barter-transacties hebben plaatsgevonden
en hoe deze zijn verwerkt. Hij onderzoekt daartoe notulen en andere documentatie om
vast te stellen dat alle barter-transacties zijn geïdentificeerd en verwerkt conform
de grondslagen van de vennootschap.
|
3.14
|
Het risico bestaat dat niet-betaalde of oninbare facturen niet zijn opgegeven als
omzet
|
3.14a
|
De accountant stelt vast dat facturen in de juiste periode zijn verantwoord, ook als
er sprake is van (mogelijke) oninbaarheid.
Toelichting: ook al zijn de facturen nog niet (of later) betaald of oninbaar, dan
dienen deze wel als omzet te worden meegenomen (uitgezonderd verantwoordingen op kasstelsel)
|
3.15
|
Het risico bestaat dat onderneming andere subsidieregelingen niet heeft verantwoord
in de meetperiode
|
3.15a
|
Overige baten die behoren tot de normale activiteiten van de organisatie behoren ook
tot de omzet worden gerekend (zie artikel 1 lid 2). Onder overige baten vallen bijvoorbeeld
ook de subsidies die bedoeld zijn als compensatie van de omzetdaling niet zijnde de
NOW-subsidie. De accountant stelt vast of ook aanspraak is gemaakt op andere subsidieregelingen
en of de verantwoording in de juiste periode heeft plaatsgevonden.
|
3.16
|
Het risico bestaat dat facturatie niet in de juiste periode hebben plaatsgevonden
|
3.16a
|
De accountant analyseert de vooruit gefactureerde posten en de vooruit ontvangsten
van klanten in de meetperiode en vooruit gefactureerde posten en vooruit ontvangsten
in de periode vóór de meetperiode. De accountant gaat na dat verantwoording in de
juiste periode heeft plaatsgevonden.
|
Tabel B4: Risico’s en specifieke werkzaamheden loonsom
ONDERDEEL LOONSOM
|
NR.
|
Risico
|
|
Werkzaamheden accountant
|
4.1
|
Het risico bestaat dat de lonen en salarissen niet uitbetaald worden terwijl hier
wel de NOW vergoeding wordt geclaimd.
|
4.1a
|
De accountant stelt vast dat de lonen en salarissen over de periode maart-mei uitbetaald
zijn door een aansluiting te maken tussen de gerapporteerde loonheffingennummers met
bijbehorende loonaangifte, de salarisadministratie en de bankbetalingen. Indien het
niet aansluit gaat hij na of na deze periode er salarisbetalingen hebben plaatsgevonden
die zien op de loonaangifte van de eerdere periode (foutherstel), waardoor vastgesteld
kan worden dat de salarissen zijn betaald.
|
4.2
|
Het risico bestaat dat de lonen en salarissen niet op de juiste bankrekeningen uitbetaald
worden.
|
4.2a
|
De accountant stelt vast dat de uitbetaling van de lonen en salarissen is gedaan op
basis van de bankrekeningnummers van de werknemers. Dit kan hij doen door aansluiting
te zoeken met het personeelsdossier van de werknemer.
|
4.3
|
Het risico bestaat dat personeel uit dienst niet is gemeld en dat salarissen wel worden
aangegeven op de loonaangifte.
|
4.3a
|
De accountant beoordeelt gedurende de periode maart-mei 2020 de opzet van de AO/IB
rondom de aanname en ontslag van personeel en stelt het bestaan van de AO/IB vast.
Afhankelijk of de accountant wil en/of kan steunen op de AO/IB toetst hij de werking
van de maatregelen van AO/IB dan wel voert hij gegevensgerichte controlewerkzaamheden
uit op de mutaties.
Dit betreft mede de tijdige verwerking van uitdiensttredingen in de salarisadministratie.
|
4.4
|
Het risico bestaat dat er gefingeerde dienstverbanden en/of uitbreidingen worden aangegaan
‘ter compensatie’ van de personeelskosten van ontslagen medewerkers om zodoende de
loonsom gelijk te houden (zie artikel 13, lid a)
|
4.4a
|
De accountant stelt vast aan de hand van een mutatieoverzicht personeel gedurende
de periode maart-mei 2020 dat nieuwe dienstverbanden of uitbreiding van dienstverbanden
tot stand zijn gekomen op basis van de reguliere procedures die van kracht waren vóór
deze periode.
|
|
|
4.4b
|
De accountant beoordeelt de nieuwe dienstverbanden en uitbreidingen van dienstverbanden
op aannemelijkheid op basis van een gesprek met het management en eventuele overige
documentatie, zoals arbeidsovereenkomsten, over de functie en werkzaamheden van het
nieuw aangenomen personeel c.q. de uitbreiding van het dienstverband, toegang die
zij hebben tot de werkplek en het bestaan van vacatures.
Een mogelijke werkzaamheid is dat de accountant de uitdiensttredingen vanaf juni 2020
en oktober 2020 (in verband met het aflopen van de periode van NOW2) in het personeelsbestand
in zijn onderzoek betrekt.
|
Tabel B5: Aanvullende risico’s en werkzaamheden regeling ex artikel 6a van de regeling
Deze tabel is alleen van toepassing indien sprake is van gebruik van artikel 6a van
de regeling op niveau van de werkmaatschappij. Een tussenholding kan ook een dergelijk
verzoek doen op grond van de regeling om als werkmaatschappij behandeld te worden.
ONDERDEEL regeling werkmaatschappij ex artikel 6a
|
NR.
|
Risico
|
|
Werkzaamheden accountant (indien relevant)
|
5.1
|
Het risico bestaat dat er geen overeenkomst is omtrent werkbehoud in het kader van
het beroep op de NOW regeling in het kader van artikel 6a, lid 1b)
|
5.1a
|
De accountant gaat na of er tijdig (voor het indienen van de aanvraag tot vaststelling)
een overeenkomst over werkbehoud is gesloten met de vakbond of de werknemersvertegenwoordiging
op grond van de werkmaatschappijregeling (artikel 6a). Hij neemt kennis van de overeenkomst
met de belanghebbende verenigingen van werknemers (zie artikel 6a lid b) en treedt,
indien nodig, in contact met de werknemersvertegenwoordiging .
|
5.2
|
Het risico bestaat dat er bonussen worden uitgekeerd aan de Raad van Bestuur en directie
van het concern en de entiteiten waarvoor NOW wordt aangevraagd, dat er eigen aandelen
worden ingekocht of dividend uitgekeerd (artikel 6a, lid 1c, in combinatie met artikel
14, vijfde lid, onder c).
|
5.2a
|
De accountant stelt vast dat tot aan de datum van afgifte van het accountantsproduct
over 2020 geen bonussen aan de Raad van Bestuur en directie van het concern en de
aanvragende rechtspersoon of vennootschap zijn uitgekeerd, geen eigen aandelen zijn
ingekocht door de rechtspersonen binnen de groep en geen dividend is uitgekeerd aan
aandeelhouders. Hiertoe treedt hij in overleg met de Raad van Bestuur en de directie
van het concern en de werkmaatschappij(en)/tussenholding. In dit overleg zal hij ook
navraag doen of de Raad van Bestuur en de directie voornemens zijn om later bonussen/dividend
uit te keren en/of eigen aandelen in te kopen.
|
|
|
5.2b
|
De accountant neemt kennis van de notulen van de Raad van Bestuur betreffende eventuele
bonussen die zijn uitgekeerd, eigen aandelen die zijn ingekocht en dividend dat is
uitgekeerd over 2020.
|
|
|
5.2c
|
De accountant stelt vast door analyse van de personeelskosten dat er geen bonussen
zijn uitgekeerd aan de raad van bestuur en Directie van het concern of de werkmaatschappij/tussenholding.
|
|
|
5.2d
|
De accountant stelt vast dat de Raad van Bestuur een bestuursverklaring (voor het
indienen van de aanvraag tot vaststelling) heeft opgesteld waarin zij verklaart dat
er geen bonussen en dividenden worden uitgekeerd en geen eigen aandelen worden ingekocht.
|
5.3
|
Risico op inconsistent gebruik van de transferpricing systematiek
|
5.3a
|
De accountant analyseert de verhouding van omzet versus loonkosten bij werkmaatschappij(en)
en voert aanvullende werkzaamheden uit indien hier aanleiding toe is. Indien dit onjuist
is doorgevoerd vindt hier een correctie op plaats conform de regeling.
|
5.4
|
Het risico dat een aanvraag wordt ingediend op werkmaatschappijniveau (artikel 6a
van de regeling) terwijl de omzetdaling voor de groep hoger is dan 20% (waardoor de
afrekening op groepsniveau moet plaatsvinden).
|
5.4a
|
Indien de aanvraag is gebaseerd op artikel 6a, stelt de accountant vast dat de omzetdaling
op groepsniveau is bepaald (met een redelijke mate van zekerheid en waarbij is voldaan
aan dit accountantsprotocol en Standaard 3900N) en dat deze lager is dan 20% (mede
ook om vast te stellen of de aanvraag op basis artikel 6a terecht heeft plaatsgevonden).
|
5.5
|
Het risico bestaat dat binnen de groep verschuiving van netto-omzet naar andere groepsonderdelen
plaatsvindt die niet voor de bepaling van de NOW netto omzet meegenomen hoeven te
worden. Deze verschuivingen van netto-omzet zijn niet conform de grondslagen voor
waardering en resultaatbepaling zoals die golden voor het boekjaar 2019 en hebben
ook geen bedrijfseconomische rechtvaardiging (ongebruikelijke transactie). (Dit kan
ook effect hebben op een aanvraag om NOW gelden in het kader van artikel 6a).
|
5.5a
|
De accountant stelt vast dat de omzet bij juiste werkmaatschappijen is verantwoord:
De accountant stelt vast dat er geen activiteiten en daaraan gekoppelde netto-omzet
buiten de verantwoording van de NOW wordt gehouden en is verschoven tussen werkmaatschappijen.
Daartoe is hij alert op ongebruikelijke (administratieve) transacties tussen de entiteiten
die in aanmerking komen voor de NOW gelden en entiteiten binnen de groep waarvoor
dat niet geldt.
|
|
|
5.5b
|
De accountant neemt kennis van contractpartijen en het contract, de van de aard producten/diensten
t.o.v. de activiteiten die de entiteiten normaal gesproken uitvoeren en beoordeelt
hij de consistentie ten opzichte van het voorgaande jaar.
|
|
|
5.5c
|
De accountant onderzoekt en toetst de relevante AO/IB rondom het consolidatieproces
inzake de netto-omzet inclusief wijzigingen/doorbrekingen hiervan. Indien nodig voert
de accountant hier detailtesten op uit. Eventuele bevindingen hieromtrent neemt hij
mee in zijn controleaanpak.
|
|
|
5.5d
|
De accountant analyseert de verhouding omzet versus loonkosten bij de werkmaatschappijen
en voert aanvullende werkzaamheden uit indien hiertoe aanleiding is.
|
|
|
5.5e
|
De accountant stelt vast of dezelfde verrekenprijsregels en grondslagen voor waardering
en resultaatbepaling zijn gehanteerd als in de laatste voor 1 maart 2020 vastgestelde
jaarrekening, waarbij hij mede alert is op het onterecht schuiven van omzet tussen
werkmaatschappijen.
|
5.6
|
Het risico bestaat dat inzet van personeel van de werkmaatschappij bij andere groepsonderdelen
wordt ingezet zonder (adequate) vergoeding c.q. verhoging van de omzet.
|
5.6a
|
De accountant analyseert de verhouding omzet versus loonkosten bij de werkmaatschappijen
en voert aanvullende werkzaamheden uit indien hiertoe aanleiding is. Ook voor de loonkosten
is de accountant alert op onterechte verschuivingen tussen werkmaatschappijen.
|