32 761 Verwerking en bescherming persoonsgegevens

Nr. 240 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN EN KLIMAAT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 29 juni 2022

Op 9 maart jl. heb ik bij gelegenheid van het tweeminutendebat over het lekken van privégegevens bij de KVK toegezegd (Handelingen II 2021/22, nr. 58, item 3) uw Kamer voor het zomerreces te informeren over de uitwerkingsrichting van Datavisie Handelsregister. Die toezegging doe ik gestand met deze brief.

Het doel van de Datavisie is om te komen tot een beleidskader voor integer gebruik van de Handelsregistergegevens ten bate van de samenleving. De wrijving die op dit moment bestaat, zit vooral tussen de openbaarheid van het Handelsregister (HR), ten dienste van onder andere rechtszekerheid en fraudeweerbaarheid, en de privacy en veiligheid van in het HR geregistreerde personen.

Uw Kamer volgt de ontwikkelingen op dit terrein op de voet en heeft ook door middel van moties¹ de aandacht gevestigd op verbeterpunten en mogelijke oplossingen. Mede op basis daarvan, en rekening houdend met de uitkomsten van de openbare verkenning van medio 2021 en van de verdiepende expertsessies van afgelopen voorjaar, kom ik tot een beleidsvoorstel.

Mijn voorstel voor invulling van de Datavisie behelst vier punten ter verbetering van de privacy van geregistreerde personen en vier punten die de gevolgen van het verlies aan openbare informatie ten behoeve van rechtsbescherming en weerbaarheid tegen fraude en ondermijning moeten compenseren.

Privacy

• Telefoonnummers en emailadressen staan niet meer openbaar in het HR. Dit geldt voor alle entiteiten.

• Voor eenmanszaken wordt de beschikbaarheid van fysieke adressen beperkt. Hiervoor bestaan twee opties:

  • a. Met vervangend postadres; dit kan alleen op verzoek van de ondernemer en is de voorkeursoptie. Hierbij moet tevens worden geregeld dat aan een postbus verzonden post juridisch onder de verantwoordelijkheid van de ontvanger komt te vallen.

  • b. Zonder vervangend postadres; dit kan KVK ambtshalve implementeren, maar het heeft grote implicaties voor de informatiehuishouding die niet op korte termijn oplosbaar zijn en veroorzaakt meer administratieve lasten.

• VvE’s (verenigingen van eigenaars van appartementen) worden helemaal afgeschermd.

• Gebruik van HR-data voor commercieel gebruik wordt aangepakt via databankenrecht en (zo nodig) wetgeving.

Rechtsbescherming en weerbaarheid

• Door de rechter opgelegde bestuursverboden komen een openbaar register.

• Uitbreiden van autorisaties voor gebruik van niet-openbare gegevens en zoeken op natuurlijke personen naar organisaties buiten overheid ten behoeve van publieke of maatschappelijk relevante taken.

• Versterken van de poortwachtersrol van KVK door sterkere bevoegdheden tot het toetsen, weigeren en aanpassen van opgaven en deponeringen.

• Versneld doorvoeren van de verplichte terugmelding van (vermoedelijk) onjuiste gegevens.

In de Datavisie Handelsregister, die u als bijlage bij deze brief ontvangt, is een nadere uitwerking en toelichting van de voorgestelde maatregelen opgenomen.

Ik zal KVK opdracht geven om vooruitlopend op de formele implementatie van de Datavisie de afscherming van adresgegevens van eenmanszaken op verzoek, en onder gelijktijdige registratie van een postadres (optie a bovenstaand), zo spoedig mogelijk uit te voeren. Deze maatregel sluit relatief dicht aan bij de voorgestelde Wijziging van het Handelsregisterbesluit ten behoeve van het afschermen van adressen op verzoek, bij veiligheidsrisico’s. KVK zal de toepassing van deze afschermingsregeling, die al vooruitlopend op de wettelijke regeling wordt uitgevoerd vanaf maart 2022, zodanig verruimen dat voor eenmanszaken het vereiste van aannemelijk maken van een veiligheidsrisico komt te vervallen. Op die manier wordt effectief een brug geslagen van de regeling voor afscherming bij veiligheidsrisico’s, die na advies van de Raad van State naar verwachting dit najaar formeel in werking kan treden, naar een deel van de invulling van de Datavisie waarover al een hoge mate van zekerheid bestaat.

Het beleidsvoorstel voor de Datavisie zal aan een brede validatie worden onderworpen voordat wetswijzigingen en technische aanpassingen in gang worden gezet. Daarvoor wordt gebruik gemaakt van het crowdsourcing platform Synthetron. In twee sessies van anderhalf uur (op 6 september as. in de ochtend en 8 september as. in de avond) kunnen totaal 2000 stakeholders een oordeel geven over het voorstel en eventuele uitvoeringsconsequenties of noodzakelijke randvoorwaarden signaleren. De leden van uw Kamer nodig ik hierbij uit om als waarnemer deel te nemen aan de Synthetron-sessies. Voor dit doel wordt een «digitale publieke tribune» ingericht van waaruit het proces wordt toegelicht en kan worden gevolgd.

Rekening houdend met eventuele aanvullende inzichten uit de validering kan vanaf september worden begonnen met de nadere uitwerking van de nu voorgestelde maatregelen en de bijbehorende wet- en regelgeving en met het inventariseren van de ict-projecten die nodig zijn om de voorstellen uit te voeren.

Implementatie van de Datavisie heeft consequenties voor de financiering van het HR en de KVK waarbij zowel uitgaven als inkomsten in belangrijke mate worden geraakt. In de loop van het najaar zal ik de financiële implicaties verder uitwerken en voorzien van dekkingsvoorstellen zodat deze in de komende begrotingen kunnen worden meegenomen.

De Minister van Economische Zaken en Klimaat, M.A.M. Adriaansens

---

1 Onder andere: Motie Amhaouch/Wörsdörfer (Kamerstuk 32 637, nr. 333): verzoek om bij ondernemers zonder rechtspersoonlijkheid het woonadres af te schermen voor niet geautoriseerde organisaties. Motie Yesilgöz-Zegerius c.s. (Kamerstuk 35 570 VI, nr. 36): verzoek om openbare registers waarin huisadressen – of aan een onderneming gekoppeld huisadres – voorkomen, zo af te schermen dat deze alleen door het bevoegd gezag kunnen worden ingezien. Motie Verhoeven c.s. (Kamerstuk 35 421, nr. 15): spreekt de wens uit dat Kadaster en Kamer van Koophandel geen privéadressen meer verstrekt als ingeschrevene daarom verzoekt. Motie Ellemeet/Michon-Derkzen (Kamerstuk 32 827, nr. 219): verzoek om vestigingsadressen van zelfstandigen (in het HR) in principe af te schermen wanneer dit tevens woonadressen zijn en de wet hiervoor aan te passen. Motie Van Ginneken c.s. (Kamerstuk 32 761, nr. 210): verzoekt het kabinet om, parallel aan de huidige consultaties over het Handelsregister, op de kortst mogelijke termijn, in ieder geval voor het meireces, vestigingsadressen af te schermen als deze overeenkomen met het woonacres, als openbaring voor die ondernemer niet verplicht is en als de ondernemer dit zelf wenst.