27 Ruimtevaart

Aan de orde is het VAO Ruimtevaart (AO d.d. 05/09).

De voorzitter:

We hebben een quorum. Aan de orde is het VAO Ruimtevaart. Een hartelijk woord van welkom aan de staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat. Wij hebben slechts twee sprekers van de zijde van de Kamer, maar we zetten wel toptalent in. Om te beginnen de heer Amhaouch van de fractie van het CDA. Het woord is aan hem. Hij heeft, zoals iedereen, twee minuten spreektijd.

De heer Amhaouch (CDA):

Voorzitter. Gelukkig zijn er genoeg Kamerleden voor dit belangrijke onderwerp. Dit onderwerp is misschien in de politiek niet sexy, maar is wel superbelangrijk voor vandaag de dag en de toekomst van Nederland. Het gaat over ruimtevaart.

Voorzitter. Ik heb twee moties. Daar wil ik mijn tijd voor gebruiken.

Motie

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

constaterende dat het NSO — dat is het Netherlands Space Office — in zijn advies over de inzet van het ruimtevaartbudget aangeeft dat Nederland weliswaar in de pas loopt met het ESA-budget, maar het budget als geheel beperkter is dan alle beleidsambities;

constaterende dat Nederland ten opzichte van andere, vergelijkbare ESA-lidstaten weinig inschrijft op optionele ESA-programma's;

overwegende dat de ruimtevaart ons land veel brengt, zoals werkgelegenheid via het Europese ruimtevaartcentrum ESTEC, met ruim 2.800 arbeidsplaatsen, een toekomstig innovatief verdienmodel en belangrijke sleutelposities bij de uitdagingen op het gebied van bijvoorbeeld klimaat;

overwegende dat het NSO oproept te investeren in de interdepartementale afstemming waarmee ten behoeve van de gezamenlijke departementale ruimtevaartbelangen, overleg en afstemming kan plaatsvinden om de verschillende doelen met ruimtevaart optimaal te kunnen benutten;

overwegende dat het NSO daarnaast oproept om de groei van de commerciële ruimtevaart in Nederland tot speerpunt te maken;

verzoekt de regering om in het voorjaar van 2020 te komen tot een brede verkenning naar de toegevoegde waarde van ruimtevaarttechnologie binnen de departementen en hun gelieerde sectoren;

verzoekt de regering tevens om in het voorjaar van 2020 te komen tot scenario's om beter vorm te geven aan de Nederlandse ambities,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door de leden Amhaouch, Bruins, Van Eijs en Wiersma. Naar mij blijkt, wordt de indiening ervan voldoende ondersteund.

Zij krijgt nr. 67 (24446).

De heer Amhaouch (CDA):

Voorzitter. Dan een motie die uitspreekt om nog middelen vrij te maken voor de conferentie van dit jaar.

Motie

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

overwegende dat de ruimtevaart ons land veel brengt, zoals werkgelegenheid via het Europese ruimtevaartcentrum ESTEC, met ruim 2.800 arbeidsplaatsen, een toekomstig innovatief verdienmodel en belangrijke sleutelposities bij de uitdagingen op het gebied van bijvoorbeeld klimaat;

constaterende dat in de Voorjaarsnota 2019 5 miljoen euro in 2019 aan de begroting wordt toegevoegd om een impuls te geven aan investeringen in sleuteltechnologieën en ruimtevaart maar deze middelen zich voor dit jaar niet meer laten inzetten voor sleuteltechnologieën;

verzoekt de regering om deze 5 miljoen euro nu eenmalig in te zetten voor een verhoging van de Nederlandse inschrijving in ESA-programma's tijdens de ministeriële ESA-conferentie in november 2019, op basis van het prioriteitenkader uit de Nota Ruimtevaartbeleid 2019;

verzoekt de regering tevens om in het verslag van de ESA-conferentie de Kamer te informeren over de inzet van deze 5 miljoen euro,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door de leden Amhaouch, Wiersma, Van Eijs en Bruins. Naar mij blijkt, wordt de indiening ervan voldoende ondersteund.

Zij krijgt nr. 68 (24446).

Dank u wel. De laatste spreker van de zijde van de Kamer is mevrouw Van Eijs van de fractie van D66. Het woord is aan haar.

Mevrouw Van Eijs (D66):

Voorzitter. Als ik dan toch een moment krijg, wil ik graag een aantal woorden wijden aan ruimtevaart. Als het economisch goed gaat, als de zon schijnt, moeten we het dak repareren, zoals dat heet. We moeten investeren in de verdienmogelijkheden en de maatschappelijke kansen voor de toekomst van Nederland. Daarom is het ook zo lastig te accepteren dat het ons niet lukt om het gat van 70 miljoen te vullen, dat we eigenlijk nog extra zouden uitgeven aan ruimtevaart. Als we zo doorgaan, verliezen we onze voorsprong en onze kennis op het gebied van ruimtevaart. Dat is wel een grote zorg van D66. Daarom lijkt het ons zo belangrijk om ruimtevaart niet alleen iets van EZK te laten zijn, maar om ook andere departementen bij te laten dragen. Daarom heb ik met volle overtuiging de moties van collega Amhaouch gesteund.

Maar we blijven als D66 zoeken naar geld. We blijven daarom ook de staatssecretaris oproepen. We zullen haar steunen als zij bij haar collega's aan de deur klopt en zegt: ruimtevaart is iets wat ook voor jullie nodig is. Want er liggen echt grote kansen om onze kennis uit te bouwen en te verzilveren en om maatschappelijke problemen als klimaatverandering en luchtvervuiling aan te pakken. Daarom hoop ik toch dat het lukt om wat extra geld te vinden voor november om ons in te schrijven voor die Europese ruimtevaartprogramma's.

De voorzitter:

Dank u wel. Is de staatssecretaris reeds in staat om beide moties te becommentariëren? Ik constateer dat dit het geval is. Dan is het woord aan haar.

Staatssecretaris Keijzer:

Dank u wel, voorzitter. Naast het pleidooi van mevrouw Van Eijs zijn er twee moties ingediend. De eerste motie, op stuk nr. 67, kan ik oordeel Kamer geven. De toegevoegde waarde van ruimtevaarttechnologie staat voor mij als zodanig bovenaan. In de nota Ruimtevaartbeleid ben ik dan ook uitgebreid ingegaan op de maatschappelijke, wetenschappelijke, economische en politiek-strategische waarde van de ruimtevaart. Het is alleen wel zo dat de cijfers over de economische effecten van ruimtevaart dateren uit 2014. Daarom komt deze motie op het juiste moment en ben ik dan ook bereid de cijfers te laten actualiseren. Daarbij zal ik dan ook de toegevoegde waarde binnen de departementen en daarmee gelieerde sectoren meenemen. Dat appelleert tegelijkertijd aan de vraag van mevrouw Van Eijs.

Wat betreft de scenario's: als daarmee bedoeld wordt om nog voor november extra budget te vinden — dat is tegelijkertijd een antwoord richting mevrouw Van Eijs — dan is dat een scenario waarvan ik zeg dat ik dat niet kan uitvoeren. Maar als u met scenario's ook de mogelijkheden van bestaande en nieuwe EU-programma's en nationale programma's bedoelt, zoals die van Defensie, dan kan ik deze motie oordeel Kamer geven.

Dan de tweede motie van meneer Amhaouch.

De voorzitter:

Inzake de eerste motie wil ik nog even vastgesteld hebben dat de heer Amhaouch geknikt heeft en dus de vraag die u stelde bevestigend heeft beantwoord. Dat is even van belang voor de wetsgeschiedenis.

Staatssecretaris Keijzer:

Dank u wel, voorzitter. Dan de tweede motie van meneer Amhaouch, die op stuk nr. 68, de "motie van 5 miljoen", zoals ik die zou willen noemen. In het AO Ruimtevaart heb ik al aangegeven dat ik overweeg om 5 miljoen in 2019 in te zetten voor ruimtevaart. Deze motie vraagt mij om dit te doen. Dus deze motie kan ik oordeel Kamer geven. Na de conferentie kom ik vanzelfsprekend bij u terug om aan te geven wat ik in ieder geval met die 5 miljoen gedaan heb.

Dank u, voorzitter.

De voorzitter:

Dank u wel. Tot zover dit debat.

De beraadslaging wordt gesloten.

De voorzitter:

Dank aan de staatssecretaris voor haar aanwezigheid. Aanstaande dinsdag stemmen we over beide moties, ingediend bij dit VAO.

Ik schors tot 19.15 uur. Dan gaan we praten over het rapport inzake de MH17.

De vergadering wordt van 16.57 uur tot 19.23 uur geschorst.

Voorzitter: Arib