9 Voedselveiligheid

Aan de orde is het VAO Voedselveiligheid (AO d.d. 16/01).

De voorzitter:

Aan de orde is het VAO Voedselveiligheid. Ik verwelkom de minister voor Medische Zorg en de Kamerleden. De eerste spreker van de zijde van de Kamer is de heer Wassenberg, die het VAO heeft aangevraagd. Hij spreekt namens de Partij voor de Dieren.

De heer Wassenberg (PvdD):

Dank u wel, voorzitter. Ik heb één vraag en één motie. De vraag leid ik in. Tijdens het AO noemde ik het aantal van 642 miljoen geslachte dieren per jaar en het feit dat de controle faalt door de onvoorstelbaar grote omvang van de vleessector. Dan delven klimaat, natuur en dierenwelzijn het onderspit, en ook de volksgezondheid. Ik noemde de tienduizenden mensen die ernstig ziek zijn geworden door voedselschandalen uit de vleessector, en de meer dan 100 doden. Dat cijfer is gefactcheckt door onder meer EenVandaag. De conclusie was: het cijfer van die 100 doden klopt. Maar ik ben nog aan de voorzichtige kant geweest, want het waren er meer dan 100. Toen ik de minister vroeg of hij de vleessector too big to control vond, antwoordde hij: "Nou nee, dat vind ik nou bepaald niet". Nog geen maand later schreef zijn collega, de minister van Landbouw: "De druk op het slachtproces, ingegeven door economische overwegingen, is naar mijn overtuiging te groot geworden om belangen van dierenwelzijn en voedselveiligheid, maar ook van toereikend toezicht, op een adequate manier te borgen". Dat is wat "too big to control" betekent. De voedselveiligheid kan niet meer worden gegarandeerd en het toezicht is niet toereikend volgens de minister van Landbouw. Dat is toch iemand die zicht heeft op deze sector. Tenminste, dat zou je denken. Deze conclusie heeft grote gevolgen voor de minister voor Medische Zorg, die verantwoordelijk is voor de voedselveiligheid. Ik wil de brief via de bode aan deze minister geven, met de geciteerde passage geel gearceerd. Mijn vraag aan hem is: onderschrijft hij dit en wat gaat hij hiermee doen?

Dan heb ik nog één motie, voorzitter, die gaat over hormoonverstorende chemicaliën op groente en fruit.

Motie

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

constaterende dat uit een analyse van dagblad Trouw blijkt dat op bijna 20% van het door de NVWA geteste groente en fruit hormoonverstorende stoffen worden gevonden;

constaterende dat het al sinds 2009 verboden is dat consumenten worden blootgesteld aan deze stoffen;

verzoekt de regering om de controle en handhaving op hormoonverstorende stoffen op groente en fruit uit Nederland en het buitenland te intensiveren en om producten waarop deze stoffen aangetroffen worden uit de winkels te halen,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door het lid Wassenberg. Naar mij blijkt, wordt de indiening ervan voldoende ondersteund.

Zij krijgt nr. 565 (26991).

De heer Wassenberg (PvdD):

Dank u wel.

De voorzitter:

Dank u wel. De heer Veldman namens de VVD.

De heer Veldman (VVD):

Dank u wel, voorzitter. Ik heb nog één vraag waar we in het algemeen overleg niet aan toe gekomen zijn. Dat is de omzetgerelateerde boete die uitgedeeld is aan een bedrijf dat meermalen in de fout is gegaan en dat zelfs zijn afnemers heeft opgeroepen om een advies van de NVWA om producten terug te halen, te negeren. Dat bedrijf heeft een boete gekregen van €500.000, omzetgerelateerd, maar in het AO kwamen we niet toe aan de vraag wat die vijf ton nou betekent. Dat klinkt als heel erg veel geld, maar is dat nou een boete waar dat bedrijf ook een beetje pijn van heeft, of is het een boete waar dat bedrijf met een glimlach van denkt: die betaal ik en ik ga op de oude voet verder? Dat is de concrete vraag.

Dank u wel.

De voorzitter:

Dank u wel. We hadden nog één collega die zich had ingeschreven, maar die is niet aanwezig. Daarmee zijn we aan het eind gekomen van de beraadslagingen van de zijde van de Kamer. De minister heeft even tijd nodig om de motie goed te lezen en te bespreken.

De vergadering wordt enkele ogenblikken geschorst.

De voorzitter:

Ik geef graag de minister het woord.

Minister Bruins:

Voorzitter, dank u wel. Eerst de vraag van de heer Wassenberg over de opmerking van de collega van Landbouw. Als de collega van Landbouw een brief schrijft, kan ik het daar natuurlijk alleen maar mee eens zijn. Ik denk dat het in ons debat meer ging over de sector en dat het bij de collega van Landbouw meer specifiek over het slachtproces is gegaan. Zo lees ik dat tenminste in de brief. Ik denk dat wij het in het debat hebben gehad over de sector, die too big to control zou zijn. Ik heb daar natuurlijk ontkennend op geantwoord, omdat ik vind dat wij niet het hoofd in de schoot moeten leggen. Ik vind dat wij er altijd aan moeten blijven werken om te zorgen dat wij voedselveiligheid op een goede manier zeker stellen voor iedereen in Nederland. Dat over de vraag, voorzitter.

In de motie-Wassenberg op stuk nr. 565 wordt gevraagd om de controle en handhaving te intensiveren. Ik ontraad de motie. De NVWA heeft opgetreden. Er moeten al producten uit de handel worden gehaald. Ik zie dus geen aanleiding om te intensiveren.

In de richting van de heer Veldman ...

De voorzitter:

Ik wil eerst even het onderdeel met de heer Wassenberg afronden.

De heer Wassenberg (PvdD):

Dan heb ik toch een vraag. De minister zegt: mijn antwoord had betrekking op de vleessector. Maar we hebben het natuurlijk wel over al die slachtingen. Er is gewoon veel te weinig personeel. De minister heeft toen ook verwezen naar de incidenten. Dat zijn er zo veel geweest de laatste tijd, dat ik de minister vraag: is het niet gewoon zo dat met deze grootte van de veesector de volksgezondheid niet gegarandeerd kan worden? We zullen sowieso moeten praten over krimp, ook vanwege klimaat en stikstof. Maar speelt dat ook geen rol in de overweging van de minister?

Minister Bruins:

Gegeven de omvang van de sector denk ik dat het nog steeds een heel groot en belangrijk punt blijft dat we met alles wat in ons is, blijven werken aan voedselveiligheid. Een opmerking als "too big to control" is een vorm van dat je je overgeeft aan de omvang van de sector en dat ben ik niet van plan. Ik vind het van belang dat wij altijd blijven werken aan voedselveiligheid. Dat vind ik vanuit de portefeuille van volksgezondheid van groot belang.

De voorzitter:

Tot slot, meneer Wassenberg.

De heer Wassenberg (PvdD):

Als de minister zegt "ik ga me niet overgeven aan de grootte van de sector", betekent dat dan dat de grootte van de sector kleiner moet?

Minister Bruins:

Nee, dat heb ik ook niet bedoeld te zeggen. Ik heb geloof ik wel aangeduid wat ik wel wil zeggen. Ik vind dat wij moeten blijven werken aan voedselveiligheid.

Dan is er nog de vraag van de heer Veldman. Hij vroeg of de omzetgerelateerde boete een kiezeltje in de schoen is voor de ondernemer of dat het echt pijn doet. Dit doet echt pijn bij de ondernemer, omdat het per overtreding is. Het is een omzetgerelateerde boete. Het maximum daarvan is €870.000 per overtreding. Dus het hoeft niet bij één overtreding te blijven. Er wordt ook weleens vaker een overtreding geconstateerd. Het lijkt net of ik dat leuk vind, maar zo is het natuurlijk bepaald niet. Maar de hoogte van die bedragen raakt bedrijven echt.

Ik hoop dat ik daarmee de vragen heb beantwoord.

De voorzitter:

Ik zie geknik, dus dat is zo. Daarmee zijn we aan het einde gekomen van dit VAO.

De beraadslaging wordt gesloten.

De vergadering wordt enkele ogenblikken geschorst.