3 Spoedeisende zorg

Aan de orde is het VAO Spoedeisende zorg (AO d.d. 05/04).

De voorzitter:

Ik heet welkom in ons midden de minister voor Medische Zorg. Er hebben zich drie sprekers aangemeld voor dit debat en als eerste spreker van de zijde van de Kamer geef ik graag het woord aan mevrouw Dijksma van de Partij van de Arbeid. U heeft twee minuten spreektijd, inclusief de mogelijkheid om een of meerdere moties in te dienen.

Mevrouw Dijksma (PvdA):

Voorzitter, hartelijk dank. We hebben in het algemeen overleg gesproken over de spoedzorg en het feit dat er in Nederland veel druk op de spoedzorg staat. We zien dat de aanrijtijden van ambulances niet altijd overal gehaald worden en dat er heel veel problemen zijn in bepaalde regio's. De Partij van de Arbeid is natuurlijk een constructieve partij, dus wij denken altijd mee over oplossingen. Die wil ik graag in een motie aandragen.

Motie

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

constaterende dat bij spoedzorg het van het grootste belang is dat hulp er tijdig is;

overwegende dat door intensievere samenwerking middels regioplannen tussen ambulanceposten en ziekenhuizen zorg nog beter op elkaar kan worden aangesloten;

overwegende dat door de spoedzorg te organiseren op basis van de Wet op bijzondere verrichtingen de samenwerking wordt bespoedigd, er minder declaratiesystemen en afvinklijstjes nodig zijn en dat de spoedzorg niet langer onder het eigen risico valt;

verzoekt de regering een verkenning uit te voeren naar de mogelijkheden om de spoedzorg te organiseren op basis van de Wet op bijzondere verrichtingen,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door het lid Dijksma. Naar mij blijkt, wordt de indiening ervan voldoende ondersteund.

Zij krijgt nr. 256 (29247).

Mevrouw Dijksma (PvdA):

Dat was mijn bijdrage.

De voorzitter:

Dank u wel, mevrouw Dijksma. Dan ga ik naar de volgende spreker van de zijde van de Kamer, en dat is mevrouw Van den Berg van het CDA. Ook voor u geldt twee minuten spreektijd.

Mevrouw Van den Berg (CDA):

Voorzitter. Wij hebben enkele weken geleden gesproken over de spoedeisende zorg, waar op dit moment heel veel speelt. Het CDA is daarom blij dat de minister heeft aangegeven een actieplan op te stellen, samen met Ambulancezorg Nederland, de zorgverzekeraars en mogelijk nog enkele andere partijen. Een belangrijk punt van het actieplan is om de responstijden weer binnen de norm terug te brengen. Zelf heb ik in het debat het voorbeeld van Voorne-Putten genoemd, waar ambulances al jarenlang te vaak te laat arriveren. Het is goed om te horen dat de minister deze casus apart mee wil nemen in het actieplan.

Voorzitter. Wij zouden willen vragen op welke wijze deze regio's, waarin vele burgers en bestuurders zich al jarenlang zorgen maken over de aanrijtijden en zich daar ook in verdiept hebben, hun input kunnen leveren voor het actieplan van de minister. Ik snap heel goed dat niet de hele wereld uitgenodigd kan worden om overal over mee te praten, maar het kan voor het draagvlak nuttig zijn als in ieder geval de mogelijkheid bestaat om goede ideeën uit de regio daarin mee te nemen.

Dan nog een korte vraag over de spoedeisende post in het Gemini Ziekenhuis in Den Helder. Op mijn vraag daarover tijdens het algemeen overleg antwoordde de minister dat hij openblijft. Maar dat wisten we al en dat was ook niet helemaal mijn vraag. Ik bedoelde te vragen of mijn beeld klopt dat de eisen die aan de spoedeisende hulposten worden gesteld, ieder jaar hoger worden, waardoor het ook voor relatief kleine ziekenhuizen steeds lastiger wordt om aan al die eisen te voldoen.

Voorzitter, dank u wel.

De voorzitter:

Dank u wel, mevrouw Van den Berg. Dan ga ik naar de volgende spreker van de zijde van de Kamer, en dat is de heer Hijink van de Socialistische Partij.

De heer Hijink (SP):

Dank u, voorzitter. We hebben in het debat gesproken over de sluiting van spoedeisende hulpposten, met name ook over de post in Hengelo, die inmiddels gesloten is. De SP is daar niet blij mee, omdat het voor de regio en de stad belangrijk is dat deze openblijft, en daarom wil ik de volgende motie indienen.

Motie

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

constaterende dat per 1 april jongstleden de spoedeisendehulppost van ZiekenhuisGroep Twente, locatie Hengelo is gesloten;

constaterende dat het sluiten van een spoedeisendehulppost leidt tot langere reistijden en daarmee grotere risico's met zich meebrengt voor mensen die acute zorg nodig hebben;

constaterende dat de Hengelose gemeenteraad en de lokale bevolking tegen de sluiting van de spoedeisendehulppost zijn, maar op geen enkele wijze inspraak hebben gehad bij de besluitvorming;

spreekt uit dat een ziekenhuis met spoedeisendehulppost behoort tot een noodzakelijke lokale voorziening;

verzoekt de regering om in te grijpen en de sluiting van de spoedeisendehulppost in Hengelo terug te draaien,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door het lid Hijink. Naar mij blijkt, wordt de indiening ervan voldoende ondersteund.

Zij krijgt nr. 257 (29247).

Dank u wel, meneer Hijink. We wachten even totdat de minister alle stukken heeft. En dan kan hij overgaan tot de beantwoording.

De vergadering wordt enkele ogenblikken geschorst.

De voorzitter:

Ik geef het woord aan de minister voor Medische Zorg voor de beantwoording en de appreciatie van de moties die zijn ingediend in de eerste termijn van de Kamer.

Minister Bruins:

Dank u wel, voorzitter. Ik ben ondertussen even aan het zoeken naar de motie op stuk nr. 256, die is ingediend door mevrouw Dijksma. Dat is deze motie. Daarin staat: "verzoekt de regering een verkenning uit te voeren naar de mogelijkheden om de spoedzorg te organiseren op basis van de Wet op bijzondere verrichtingen". Die motie wil ik ontraden, omdat de Wet op bijzondere medische verrichtingen zich richt op het organiseren van zorg in bepaalde instellingen. Dan gaat het dus om het concentreren op bepaalde zorginstellingen in het land. Dat is nou juist niet de bedoeling, want ambulancezorg is wijdverspreid over het hele land nodig. Dat past dus in de aard van de zaak niet bij de Wet op bijzondere medische verrichtingen. Bovendien, als we de zorg uit de Zorgverzekeringswet halen — het gaat over de ambulancezorg, de spoedeisende zorg — dan is dat geen verzekerde zorg meer. Dat lijkt mij ook niet de bedoeling van mevrouw Dijksma. Daarom ontraad ik deze motie.

De voorzitter:

Dank voor uw appreciatie, maar dat leidt wel tot een interruptie van mevrouw Dijksma.

Mevrouw Dijksma (PvdA):

Het voordeel van deze constructie is nou juist dat ook het eigen risico niet geldt. Ik vraag niet voor niets om een verkenning omdat ik mogelijke beren op de weg daarmee in beeld wil zien worden gebracht, maar tegelijkertijd ook de oplossing om de marktwerking die nu ook grip heeft op deze vorm van zorg, een halt toe te roepen. De vraag is of dat via deze wet of misschien een andere wet kan, maar op welke wijze kan die samenwerking worden bevorderd in plaats van de concurrentie?

Minister Bruins:

Deze discussie hebben wij ook al gewisseld in het AO. Toen heb ik geantwoord dat ook al op basis van de huidige afspraken die samenwerking op regionaal niveau binnen de zogeheten ROAZ'en, de regionale overleggen acute zorg, voor 24 uur per dag, zeven dagen per week, moet worden afgesproken. Dat is al staande praktijk. Een wissel van wet gaat daarbij niet helpen.

De voorzitter:

Mevrouw Dijksma afrondend.

Mevrouw Dijksma (PvdA):

Als het allemaal spic en span was met de spoedzorg, dan stonden wij hier natuurlijk niet. Dan had de minister ook niet een heel actieplan nodig om alles wat kennelijk naar de letter al goed is geregeld, daadwerkelijk nog te moeten afdwingen. Daarom vraag ik de minister: klopt het dat hij niet bereid is om te kijken naar het stelsel omdat hij hoe dan ook geen stelselwijziging wil, en dat taboe verklaart, of zegt hij dat het systeem eigenlijk hartstikke goed is, dat het allemaal wel marcheert, dat we hier en daar misschien wat druk moeten uitoefenen, dat hij dat doet en dat de kous daarmee af is?

Minister Bruins:

Nee, de rol van de regionale overleggen — dat hebben mevrouw Dijksma en ik de afgelopen zes maanden al een paar keer gewisseld — wordt steeds belangrijker. Het is niet zo dat het allemaal al tiptop en spic en span is geregeld — dat kan altijd beter — maar ik zie dat de regionale overleggen zich daarvoor inzetten. Mij werd een oordeel gevraagd over een motie, om een verkenning uit te voeren en om in die verkenning de spoedzorg te organiseren op basis van de Wet op bijzondere medische verrichtingen, maar daar zie ik geen heil in. Daarom heb ik die motie ontraden.

De voorzitter:

Helder. Gaat u verder.

Minister Bruins:

Mevrouw Van den Berg vroeg aandacht voor de situatie op Voorne-Putten. Ook anderen hebben dat gedaan in het AO. Mevrouw Van den Berg vraagt of die signalen bij het ministerie al bekend zijn, of dat het nog een keer onder onze aandacht gebracht moet worden. Dat kan natuurlijk. Als Voorne-Putten die zorg nog een keer onder de aandacht van de minister wil brengen, zodat hij een en ander kan meenemen in het actieplan, dan zou ik zeggen: de postbus en mijn oren staan open.

Mevrouw Van den Berg (CDA):

Het gaat mij er vooral om dat de ideeën van de regio zelf worden meegenomen in het actieplan. Begrijp ik goed dat de minister ervoor openstaat dat er een delegatie komt om de voorstellen toe te lichten?

Minister Bruins:

Ik zei eigenlijk dat het een schriftelijke bijdrage zou moeten zijn, maar de koffie staat klaar.

Mevrouw Van den Berg (CDA):

Dank.

Minister Bruins:

Ik heb nog een vraag van mevrouw Van den Berg, namelijk of de eisen aan spoedeisende hulp — zij vroeg dat naar aanleiding van de spoedeisende hulp in Den Helder — jaarlijks hoger worden gelegd. Nee, het antwoord op die vraag is ontkennend. De laatste jaren zijn daar geen extra eisen aan gesteld. Voor de goede orde: die eisen worden ook niet zo gauw door de overheid gesteld. Het zijn vooral de professionals die kwaliteitsrichtlijnen maken, kwaliteitskaders. Het is wel zo dat recent in concept het Kwaliteitskader Spoedzorgketen is aangeboden. Er komen dus wel extra eisen, maar op basis van de afgelopen periode dacht ik niet dat dat aan de orde is. Wat staat er dan in zo'n conceptkwaliteitskader? Bijvoorbeeld dat een spoedeisendehulparts twee jaar ervaring moet hebben. Aan dat soort afspraken moeten we dan denken. Ik hoop hiermee de vragen van mevrouw Van den Berg afdoende te hebben beantwoord.

Tot slot een motie van de heer Hijink van de SP. In de motie wordt de regering verzocht om in te grijpen en de sluiting van de spoedeisendehulppost in Hengelo terug te draaien. Ik ontraad die motie. Zoals ik bij het AO al heb aangegeven, begrijp ik natuurlijk dat mensen het vervelend vinden als de spoedeisende hulp in de buurt sluit. Als je zorg nodig hebt, wil je deze het liefst zo snel mogelijk tot je beschikking hebben, zeker wanneer je met spoed zorg nodig hebt. Het zorgstelsel bevat echter belangrijke randvoorwaarden om ervoor te zorgen dat de acute zorg voldoende toegankelijk blijft, zoals de zorgplicht van de zorgverzekeraars en de 45 minutennorm voor spreiding van de spoedeisende hulp en de afdelingen voor acute verloskunde. We hebben dit al uitgewisseld. Zolang aan die 45 minutennorm wordt voldaan is de organisatie van de zorg in de regio de verantwoordelijkheid van de zorgaanbieders en de zorgverzekeraars. Daar is ook in dit geval sprake van. De spoedeisende hulp in Hengelo is namelijk niet gevoelig voor die 45 minutennorm. Dat betekent dat de bereikbaarheid van deze zorg voor de inwoners uit de regio niet in gevaar komt door de sluiting van deze spoedeisende hulp.

Tot zover, voorzitter.

De voorzitter:

Dank u wel, minister. Dan zijn we hiermee aan het einde gekomen van het VAO over spoedeisende zorg. Ik dank de minister voor zijn komst naar de Kamer.

De beraadslaging wordt gesloten.

De voorzitter:

De stemming over de in dit VAO ingediende moties is op dinsdag na het reces.

Ik schors de vergadering tot 11.10 uur of in ieder geval totdat alle sprekers en de minister van VWS in ons midden zijn voor het dertigledendebat over de groeiende zorgkloof in Nederland.

De vergadering wordt van 11.00 uur tot 11.10 uur geschorst.