6 Vragenuur

Vragen van het lid Van Veldhoven aan de staatssecretaris van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie over de verspilling van 4 mld. aan voedsel per jaar door onnodige houdbaarheidsdata.

Mevrouw Van Veldhoven (D66):

Voorzitter. Elke Nederlander gooit jaarlijks 40 kilo voedsel weg op advies van de overheid. Wageningen Universiteit berekende dat het hier om miljarden gaat. Dat is zonde van onze portemonnee en het milieu. Als we dan toch moeten bezuinigen, bezuinigt D66 graag op verspilling.

Je wordt niet ziek van een pak macaroni dat een jaar over de datum is, zo stelt ook het Voedingscentrum, maar wel van een plak zalm die een dag buiten de koeling heeft gelegen, alleen kun je dat aan de verpakking niet zien. Van vers voedsel weten we eigenlijk niet hoe vers het is. Dat kan veel beter: minder verspilling en meer inzicht in versheid. Voor houdbare producten moet het helder zijn: gooi ze niet onnodig weg. Vertrouw niet alleen op de datum, maar ook op je eigen inzicht. Voor de versproducten kan het slimmer. Er zijn allerlei verpakkingen ontwikkeld waarmee wordt aangegeven hoe vers een product werkelijk is. We kennen namelijk allemaal de zakjes groente waar het water al bijna uitloopt. Wat gaat de staatssecretaris doen? Staat hij erbij en kijkt hij ernaar? Verschuilt hij zich achter de status-quo en Europese regelgeving? Of is hij het met D66 eens dat het huidige systeem zijn houdbaarheidsdatum overschreden heeft?

Staatssecretaris Bleker:

Voorzitter. Er zijn twee vragen gesteld. Staat de regering erbij en kijkt zij ernaar? Het antwoord op die vraag is nee. Heeft het huidige systeem zijn houdbaarheidsdatum inmiddels overschreden? Misschien is dat zo, maar dan moet er wel een ander praktisch en goed functionerend systeem voor terugkomen.

Ik deel overigens de zorgen van mevrouw Van Veldhoven. Ik heb eerder gemeld dat ik uitvoering zal geven aan een motie van de heer El Fassed, die op 18 januari is ingediend, waarin mij wordt gevraagd om samen met de ketenpartijen in de regiegroep duurzaamheid te onderzoeken of het mogelijk is om de termijnen aan te passen dan wel de data af te schaffen voor niet-bederfelijke producten. Dat ga ik doen. Daar wil ik actief invulling aan geven. Dat kan leiden tot een ander systeem, dat we overigens ook in Europees verband met elkaar moeten afstemmen.

Mevrouw Van Veldhoven (D66):

Uiteraard kent mijn fractie de motie van GroenLinks, maar we vinden haar te beperkt. Met die motie wordt niet ingegaan op de informatievoorziening, die niet helder is, en ze gaat niet over verse producten. Kan de staatssecretaris met supermarkten en producenten ervoor zorgen dat het helderder wordt dat we aan de ene kant een datum hebben die een indicator is voor versheid, en waar we ons dus echt aan moeten houden, terwijl we aan de andere kant een datum hebben die een soort fabrieksgarantie is. Het is net als bij een stofzuigerfabrikant die twee jaar garantie geeft. Dan zet je ook niet de stofzuiger de dag erna bij het grofvuil. Zo kun je ook een hard geworden pak suiker prima gebruiken in koffie en thee. Dat onderscheid moet helderder worden voor de consument. Gaat de staatssecretaris daarmee aan de gang?

Daarnaast gaat het bij verse producten niet alleen om het bewaren in de supermarkten of in de keten, maar ook om de manier waarop mensen voedsel thuis bewaren. De datum is een inaccurate weergave van hoe vers iets eigenlijk is. In de modernste koelkasten kun je voedsel optimaal bewaren, waarschijnlijk veel langer dan de datum, terwijl de zalm die een halve dag in een stilstaande vrachtwagen heeft gelegen, al is bedorven voordat de houdbaarheidsdatum bereikt is. Wat gaat de staatssecretaris doen? Gaat hij die schijnzekerheid van de datum inruilen voor een echte oplossing, voor een effectiever systeem?

Staatssecretaris Bleker:

Voorzitter. Het oplossen van dit vraagstuk is een marathon. Ik probeer de helft van de marathon voor de zomervakantie af te ronden, in overleg met de partners. Ik zal met een rapportage over de onderzoeken komen, zoals toegezegd aan de heer El Fassed in reactie op zijn motie. Voor de zomervakantie kan de Kamer een rapportage verwachten. Daarin komen ook de aspecten aan de orde die mevrouw Van Veldhoven benoemt. Mevrouw Van Veldhoven weet dat een halve marathon ook al een hele prestatie is.

Mevrouw Van Veldhoven (D66):

Ik heb er nog pijn in mijn kuiten van. Toch nog even iets concreter. In de brief krijgen wij dus voorgelegd hoe wij de informatievoorziening helderder kunnen maken. Daarnaast zal bezien worden hoe voor versproducten een betere zekerheid kan worden geboden, waarvoor wij die schijnzekerheid graag inruilen. Kan de staatssecretaris met de NVWA, het Voedingscentrum en het bedrijfsleven een quickscan doen naar de vraag voor welke producten je de houdbaarheid eigenlijk prima met tien jaar kunt verlengen? Ook daar moeten wij een duidelijke stap in zetten.

Staatssecretaris Bleker:

Dat gaan wij in hetzelfde traject doen. Voor de zomer wordt erover gerapporteerd.

De voorzitter:

Ik dank de staatssecretaris voor de beantwoording. In de voorbereiding voor de volgende vraag zie ik een hele verhuizing in vak-K.

Staatssecretaris Bleker:

Ook letterlijk.

De voorzitter:

Ik hoop dat u hier even tot rust komt.

Staatssecretaris Bleker:

Ik kom hier altijd tot rust.