35 994 Wijziging van de begrotingsstaat van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (XVI) voor het jaar 2022 (Tweede incidentele suppletoire begroting)

Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING

A ARTIKELGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikelen 1 tot en met 3

De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2022 wijzigingen aan te brengen in:

de departementale begrotingsstaat van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport;

Normaliter wordt nieuw beleid in uitvoering genomen nadat de Staten-Generaal de begrotingswet heeft geautoriseerd. Aangezien uitvoering van de spoedeisende maatregelen die in deze tweede incidentele suppletoire begroting zijn opgenomen in het belang van het Rijk zijn, en niet kan wachten tot formele autorisatie van beide Kamers der Staten-Generaal, zal het kabinet de uitvoering van de maatregelen starten. Hiermee wordt gehandeld conform artikel 2.27, tweede lid, van de Comptabiliteitswet 2016. Voor de indiening van deze incidentele suppletoire begroting is uw Kamer vooraf geïnformeerd via de Stand van zaken covid-19 brief van 14 december 2021 met kenmerk 3295279-1021660-PDC19 (2021Z23483) en de brief Steunpakket in het eerste kwartaal van 2022 van 14 december 2021 met kenmerk CE/ 21312594 (2021Z23466).

De in de begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht.

De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, H.M. de Jonge

B ARTIKELGEWIJZE TOELICHTING BIJ DE BEGROTINGSARTIKELEN

1. Leeswijzer

Uitgangspunt bij de tabel budgettaire gevolgen van beleid is dat per artikel de beleidsmatige- en technische mutaties toegelicht worden vanaf € 2,5 miljoen of wanneer deze politiek relevant zijn.

2. Beleid

2.1 Overzicht belangrijke uitgaven- en ontvangstenmutaties

Tabel 1 Belangrijkste mutaties 2e incidentele suppletoire begroting 2022 (bedragen x € 1 mln.)

Maatregel

Bedrag 2022

Bedrag 2023

Bedrag 2024

Bedrag 2025

Bedrag 2026

A. Begrotingsgefinancierd

         

1) Aanschaf en distributie medische beschermingsmiddelen

         

2) GGD'en en veiligheidsregio's

         

3) IC-capaciteit

         

4) Ondersteuning sportsector

80,0

       

5) Ondersteuning zorgpersoneel

         

6) Onderzoek inzake COVID-19

         

7) Testcapaciteit

         

8) Vaccin ontwikkeling, implementatie en medicatie

120,0

       

9) Zorgbonus

         

10) Omscholen personeel voor arbeidsmarkt zorg

52,5

       

11) Zorgkosten en bijstand Caribisch Nederland

         

12) Overige maatregelen (plafond Rijksbegroting)

         

13) Garanties

         

Totaal A

252,5

0,0

0,0

0,0

0,0

           

B. Premiegefinancierd

         

14) Meerkosten COVID-19 Wlz (plafond Zorg)

0,0

       

15) Overige maatregelen (plafond Zorg)

         

Totaal B

0,0

0,0

0,0

0,0

0,0

           

Totaal A+B=C

252,5

0,0

0,0

0,0

0,0

Tabel 2 Totaal COVID-19 gerelateerde uitgaven- en ontvangsten (bedragen x € 1 mln.)

Maatregel

Bedrag 20211

Bedrag 20222

Bedrag 2023

Bedrag 2024

Bedrag 2025

A. Begrotingsgefinancierd

         

1) Aanschaf en distributie medische beschermingsmiddelen

3

54

28

   

2) GGD'en en veiligheidsregio's

2.922

1.093

     

3) IC-capaciteit

191

162

     

4) Ondersteuning sportsector

306

158

     

5) Ondersteuning zorgpersoneel

22

       

6) Onderzoek inzake COVID-19

15

124

32

6

2

7) Testcapaciteit

3.524

1.349

     

8) Vaccin ontwikkeling, implementatie en medicatie

1.754

1.077

378

   

9) Zorgbonus

928

19

1

   

10) Omscholen personeel voor arbeidsmarkt zorg

96

53

     

11) Zorgkosten en bijstand Caribisch Nederland

91

34

     

12) Overige maatregelen (plafond Rijksbegroting)

507

102

6

4

 

13) Garanties

388

       

Totaal A

10.748

4.225

444

10

2

           

B. Premiegefinancierd

         

14) Meerkosten COVID-19 Wlz (plafond Zorg)

162

       

15) Overige maatregelen (plafond Zorg)

100

44

     

Totaal B

262

44

0

0

0

           

Totaal A+B=C

11.010

4.269

444

10

2

X Noot
1

ISB1 Kamerstukken II 2020/21, 35 678, nr. 1, ISB2 Kamerstukken II 2020/21, 35 684, nr. 1, ISB3 Kamerstukken II 2020/21, 35 703, nr. 1, ISB4 Kamerstukken II 2020/21, 35 763, nr. 1, ISB6 Kamerstukken II 2020/21, 35 815, nr. 1, ISB7 Kamerstukken II 2020/21, 35 841, nr. 1, ISB8 Kamerstukken II 2020/21, 35 854, nr. 1, ISB9 Kamerstukken II 2020/21, 35 884, nr. 1, ISB10 Kamerstukken II 2020/21, 35 895, nr. 1, ISB11 Kamerstukken II 2020/21, 35 906, nr. 1, ISB12 Kamerstukken 2020/21, 35 944, nr. 1, ISB13 Kamerstukken 2021/22, 35 970, nr. 1.

X Noot
2

Stand tot en met stand ISB12 Kamerstukken 2020/21, 35 944, nr. 1 aangevuld met NvW 1 Kamerstukken 2021/22, 35 925 XVI, nr. 10 en NvW 2 Kamerstukken 2021/22, 39 925 XVI, nr. 106, ISB1 Kamerstukken II 2021/22, 35 989, nr. 1.

Bovenstaand overzicht geeft het totaal van alle COVID-19 gerelateerde uitgaven en ontvangsten op de VWS-begroting weer, zoals verwerkt in de relevante begrotingsstukken. Het betreft de corona gerelateerde mutaties zoals opgenomen in de eerste en tweede incidentele suppletoire begroting 2022. Er is voor gekozen om een uitsplitsing te maken in begrotings-gefinancierde uitgaven en premiegefinancierde uitgaven en een totaaltelling.

3. Beleidsartikelen

3.1 Artikel 1 Volksgezondheid

Tabel 3 Budgettaire gevolgen van beleid incidentele suppletoire begroting (ISB) (bedragen x € 1.000)
 

Vastgestelde begroting incl. 1e en 2e NvW

Mutaties 2e ISB

Stand 2e ISB

Mutatie 2023

Mutatie 2024

Mutatie 2025

Mutatie 2026

Mutatie 2027

Verplichtingen

1.058.767

0

1.058.767

0

0

0

0

0

                 

Uitgaven

4.871.212

120.000

4.991.212

0

0

0

0

0

waarvan juridisch verplicht (percentage)

               
                 

1. Gezondheidsbeleid

488.694

0

488.694

0

0

0

0

0

Subsidies

25.078

0

25.078

0

0

0

0

0

(Lokaal) gezondheidsbeleid

24.812

0

24.812

0

0

0

0

0

Overige

266

0

266

0

0

0

0

0

Opdrachten

3.741

0

3.741

0

0

0

0

0

(Lokaal) gezondheidsbeleid

3.741

0

3.741

0

0

0

0

0

Bijdragen aan agentschappen

126.749

0

126.749

0

0

0

0

0

Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit

104.953

0

104.953

0

0

0

0

0

RIVM: wettelijke taken en beleidsondersteuning zorgbreed

21.039

0

21.039

0

0

0

0

0

Overige

757

0

757

0

0

0

0

0

Bijdragen aan ZBO's/RWT's

321.959

0

321.959

0

0

0

0

0

ZonMw: programmering

321.959

0

321.959

0

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

0

Bijdragen aan medeoverheden

11.167

0

11.167

0

0

0

0

0

Aanpak Gezondheidsachterstanden

11.031

0

11.031

0

0

0

0

0

Overige

136

0

136

0

0

0

0

0

                 

2. Ziektepreventie

4.223.216

120.000

4.343.216

0

0

0

0

0

Subsidies

407.356

0

407.356

0

0

0

0

0

Ziektepreventie

188.704

 

188.704

0

0

0

0

0

Bevolkingsonderzoeken

163.330

0

163.330

0

0

0

0

0

Vaccinaties

55.322

0

55.322

0

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

0

Opdrachten

2.713.004

120.000

2.833.004

0

0

0

0

0

Ziektepreventie

2.713.004

120.000

2.833.004

0

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

0

Bijdrage aan agentschappen

444.007

0

444.007

0

0

0

0

0

RIVM: Opdrachtverlening aan kenniscentra

263.221

0

263.221

0

0

0

0

0

RIVM: Bevolkingsonderzoeken

45.411

0

45.411

0

0

0

0

0

RIVM: Vaccinaties

135.362

0

135.362

0

0

0

0

0

Overige

13

0

13

0

0

0

0

0

Bijdrage aan medeoverheden

658.849

0

658.849

0

0

0

0

0

Overige

658.849

0

658.849

0

0

0

0

0

Bijdragen aan andere begrotingshoofdstukken

0

0

0

0

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

0

Garanties

0

0

0

0

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

0

                 

3. Gezondheidsbevordering

127.043

0

127.043

0

0

0

0

0

Subsidies

105.455

0

105.455

0

0

0

0

0

Preventie van schadelijk middelengebruik

17.808

0

17.808

0

0

0

0

0

Gezonde leefstijl en gezond gewicht

18.969

0

18.969

0

0

0

0

0

Letselpreventie

4.532

0

4.532

0

0

0

0

0

Bevordering van seksuele gezondheid

62.953

0

62.953

0

0

0

0

0

Overige

1.193

0

1.193

0

0

0

0

0

Opdrachten

4.347

0

4.347

0

0

0

0

0

Gezondheidsbevordering

4.347

0

4.347

0

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

0

Bijdragen aan agentschappen

1.330

0

1.330

0

0

0

0

0

Overige

1.330

0

1.330

0

0

0

0

0

Bijdragen aan ZBO's/RWT's

147

0

147

0

0

0

0

0

ZonMw:programmering

147

0

147

0

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

0

Bijdragen aan medeoverheden

15.764

0

15.764

0

0

0

0

0

Heroïnebehandeling op medisch voorschrift

15.764

0

15.764

0

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

0

                 

4. Ethiek

32.259

0

32.259

0

0

0

0

0

Subsidies

28.563

0

28.563

0

0

0

0

0

Abortusklinieken

18.133

0

18.133

0

0

0

0

0

Medische Ethiek

10.430

0

10.430

0

0

0

0

0

Opdrachten

456

0

456

0

0

0

0

0

Medische Ethiek

456

0

456

0

0

0

0

0

Bijdragen aan agentschappen

3.240

0

3.240

0

0

0

0

0

CIBG: Uitvoeringstaken medische ethiek

3.240

0

3.240

0

0

0

0

0

                 

Ontvangsten

40.403

0

40.403

0

0

0

0

0

Overige

33.203

0

33.203

0

0

0

0

0

Uitgaven

2. Ziektepreventie

Opdrachten

Ziektepreventie

Vaccins

Het budget voor vaccins wordt met € 120 miljoen opgehoogd, zodat een optie benut kan worden op extra vaccins in 2022, die aangepast kunnen worden aan de Omikron-variant. Dit in verband met de zorgen die bestaan rondom de potentiële impact van deze variant. Hierover wordt uw Kamer in een vertrouwelijke brief nog nader geïnformeerd. De kasuitgaven worden in 2022 verwacht. De verplichtingenruimte is opgehoogd middels het addendum bij het overzicht van de mutaties die zijn opgetreden na de Najaarsnota en de bijbehorende 2e suppletoire wet 2021 op de begroting van VWS (Kamerstukken II 2021/22, 35925-XVI-162) omdat de verplichting in 2021 wordt aangegaan.

3.4 Artikel 4 Zorgbreed beleid

Tabel 4 Budgettaire gevolgen van beleid incidentele suppletoire begroting (ISB) (bedragen x € 1.000)
 

Vastgestelde begroting incl. 1e en 2e NvW

Mutaties 2e ISB

Stand 2e ISB

Mutatie 2023

Mutatie 2024

Mutatie 2025

Mutatie 2026

Mutatie 2027

Verplichtingen

1.140.632

52.500

1.193.132

0

0

0

0

0

                 

Uitgaven

1.354.776

52.500

1.407.276

0

0

0

0

0

waarvan juridisch verplicht (percentage)

98,4%

             
                 

1. Positie cliënt en transparantie van zorg

52.795

0

52.795

0

0

0

0

0

Subsidies

36.457

0

36.457

0

0

0

0

0

Patiënten- en gehandicaptenorganisaties

17.000

0

17.000

0

0

0

0

0

Transparantie van zorg

19.307

0

19.307

0

0

0

0

0

Overige

150

0

150

0

0

0

0

0

Opdrachten

8.689

0

8.689

0

0

0

0

0

Ondersteuning cliëntorganisaties

4.033

0

4.033

0

0

0

0

0

Transparantie van zorg

2.545

0

2.545

0

0

0

0

0

Overige

2.111

0

2.111

0

0

0

0

0

Bijdragen aan agentschappen

7.649

0

7.649

0

0

0

0

0

CIBG

7.649

0

7.649

0

0

0

0

0

                 

2. Opleidingen, beroepenstructuur en arbeidsmarkt

672.525

52.500

725.025

0

0

0

0

0

Subsidies

650.376

52.500

702.876

0

0

0

0

0

Opleidingen, beroepenstructuur en arbeidsmarkt

650.376

52.500

702.876

0

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

0

Opdrachten

9.244

0

9.244

0

0

0

0

0

Opleidingen, beroepenstructuur en arbeidsmarkt

9.244

0

9.244

0

0

0

0

0

Bijdragen aan agentschappen

12.905

0

12.905

0

0

0

0

0

CIBG

12.905

0

12.905

 

0

0

0

0

Bijdragen aan ZBO's/RWT's

0

0

0

0

0

0

0

0

ZiNL

0

0

0

0

0

0

0

0

Bijdragen aan (inter)nationale organisaties

0

0

0

0

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

0

                 

3. Informatiebeleid

194.064

0

194.064

0

0

0

0

0

Subsidies

123.594

0

123.594

0

0

0

0

0

Informatiebeleid

16.444

0

16.444

 

0

0

0

0

Maatschappelijke diensttijd

94.677

0

94.677

         

Overige

12.473

0

12.473

0

0

0

0

0

Opdrachten

37.599

0

37.599

0

0

0

0

0

Informatiebeleid

28.685

0

28.685

0

0

0

0

0

Overige

8.914

0

8.914

0

0

0

0

0

Bijdragen aan agentschappen

32.871

0

32.871

0

0

0

0

0

Informatiebeleid

32.871

0

32.871

0

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

0

Bijdrage aan ZBO's/RWT's

0

0

0

0

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

0

                 

4. Inrichting Zorgstelsel

255.657

0

255.657

0

0

0

0

0

Subsidies

0

0

0

0

0

0

0

0

Programma's Zorgstelsel

0

0

0

0

0

0

0

0

Opdrachten

1.582

0

1.582

0

0

0

0

0

Programma's Zorgstelsel

1.027

0

1.027

0

0

0

0

0

Overige

555

0

555

0

0

0

0

0

Bijdragen aan ZBO's/RWT's

254.075

0

254.075

0

0

0

0

0

CAK

112.456

0

112.456

0

0

0

0

0

NZa

63.547

0

63.547

0

0

0

0

0

Zorginstituut Nederland

74.722

0

74.722

0

0

0

0

0

CSZ

1.600

0

1.600

0

0

0

0

0

Overige

1.750

0

1.750

0

0

0

0

0

Bijdragen aan medeoverheden

0

0

0

0

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

0

Bijdragen aan andere begrotingshoofdstukken

0

0

0

0

0

0

0

0

EZK: ACM

0

0

0

0

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

0

Bijdragen aan medeoverheden

0

0

0

0

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

0

                 

5. Zorg, welzijn en jeugdzorg op Caribisch Nederland

179.735

0

179.735

0

0

0

0

0

Subsidies

3.582

0

3.582

0

0

0

0

0

Zorg en Welzijn

3.582

0

3.582

0

0

0

0

0

Bekostiging

171.852

0

171.852

0

0

0

0

0

Zorg en Welzijn

171.852

0

171.852

0

0

0

0

0

Bijdragen aan medeoverheden

4.301

0

4.301

0

0

0

0

0

Overige

4.301

0

4.301

0

0

0

0

0

                 

Ontvangsten

11.153

0

11.153

0

0

0

0

0

Wanbetalers en onverzekerden

0

0

0

0

0

0

0

0

Overige

11.153

0

11.153

0

0

0

0

0

Uitgaven

2. Opleidingen, beroepenstructuur en arbeidsmarkt

Subsidies

Verlenging Coronabanen in de Zorg

Vanwege de aanhoudende druk op de zorg als gevolg van de COVID-19 pandemie, stelt het kabinet in 2022 € 45 miljoen beschikbaar voor een derde tijdvak van de subsidieregeling Coronabanen in de Zorg. Met deze subsidieregeling kunnen zorgorganisaties ondersteunende functies creëren die zorgprofessionals ontlasten. De inzet van ondersteunend personeel ter ontlasting van de zorgprofessionals zorgt voor meer capaciteit en een groter herstelvermogen van zorgprofessionals.

Verlenging Nationale Zorgklas

Vanwege de aanhoudende druk op de zorg als gevolg van de COVID-19 pandemie, stelt het kabinet in 2022 € 2,5 miljoen beschikbaar voor de Nationale Zorgklas. Met de Nationale Zorgklas kunnen niet-medisch geschoolden in korte tijd worden opgeleid voor ondersteunende functies in de zorg die zorgprofessionals ontlasten. Ook kunnen mensen die de ambitie hebben duurzaam in te stromen, mbo-deelcertificaten volgen gericht op de zorg.

Intensivering Nationale Zorgreserve

Vanwege de aanhoudende druk op de zorg als gevolg van de COVID-19 pandemie, stelt het kabinet in 2022 € 5 miljoen extra ter beschikking. Er wordt momenteel een groot beroep gedaan op de Nationale Zorgreserve in oprichting. Met € 5 miljoen kan de beoogde capaciteit van de Nationale Zorgreserve in 2022 tijdelijk worden vergroot van 2000 reservisten naar 5000 reservisten.

3.5 Artikel 6 Sport en bewegen

Tabel 5 Budgettaire gevolgen van beleid incidentele suppletoire begroting (ISB) (bedragen x € 1.000)
 

Vastgestelde begroting incl. 1e en 2e NvW

Mutaties 2e ISB

Stand 2e ISB

Mutatie 2023

Mutatie 2024

Mutatie 2025

Mutatie 2026

Mutatie 2027

Verplichtingen

448.244

80.000

528.244

0

0

0

0

0

                 

Uitgaven

464.823

80.000

544.823

0

0

0

0

0

waarvan juridisch verplicht (percentage)

99%

             
                 

1. Passend sport- en beweegaanbod

0

0

0

0

0

0

0

0

Subsidies

0

0

0

0

0

0

0

0

Passend sport- en beweegaanbod

0

0

0

0

0

0

0

0

                 

2. Uitblinken in sport

0

0

0

0

0

0

0

0

Subsidies

0

0

0

0

0

0

0

0

Uitblinken in sport

0

0

0

0

0

0

0

0

                 

4. Sport verenigt Nederland

464.823

80.000

544.823

0

0

0

0

0

Subsidies

221.305

27.000

248.305

0

0

0

0

0

Sportakkoord

134.002

27.000

161.002

 

0

0

0

0

Duurzame en toegankelijke sportaccommodaties

75.794

0

75.794

0

0

0

0

0

Kennis en innovatie

11.509

0

11.509

0

0

0

0

0

Inkomensoverdrachten

15.266

0

15.266

0

0

0

0

0

Financiële voorziening topsporters

15.266

0

15.266

0

0

0

0

0

Opdrachten

4.738

0

4.738

0

0

0

0

0

Sportakkoord

4.465

0

4.465

 

0

0

0

0

Kennis en innovatie

223

0

223

0

0

0

0

0

Overige

50

0

50

0

0

0

0

0

Bijdragen aan ZBO's/RWT's

2.975

0

2.975

0

0

0

0

0

Dopingautoriteit

2.975

0

2.975

0

0

0

0

0

Bijdragen aan medeoverheden

216.922

53.000

269.922

0

0

0

0

0

Duurzame en toegankelijke sportaccommodaties

185.259

0

185.259

0

0

0

0

0

Sportakkoord

31.663

53.000

84.663

 

0

0

0

0

Bijdragen aan (inter)nationale organisaties

3.525

0

3.525

0

0

0

0

0

Dopingbestrijding

325

0

325

0

0

0

0

0

Organisaties in de Sport

3.200

0

3.200

0

0

0

0

0

Bijdragen aan andere begrotingshoofdstukken

92

0

92

0

0

0

0

0

Sportakkoord

92

0

92

0

0

0

0

0

                 

Ontvangsten

15.740

0

15.740

0

0

0

0

0

Overige

15.740

0

15.740

0

0

0

0

0

Uitgaven

4. Sport verenigt Nederland

Subsidies/Bijdragen aan medeoverheden

Sportakkoord

Aanvullende ondersteuning voor de sport

Voor de amateursport worden de eerdere compensatieregelingen Tegemoetkoming amateursportorganisaties (TASO) en de Tegemoetkoming verhuurders sportaccommodaties (TVS) tot en met januari 2022 doorgezet. Met deze regelingen wordt de sector gecompenseerd voor de vaste lasten en de huurkosten. Daarnaast krijgen gemeenten de mogelijkheid om de ijsbanen en zwembaden te ondersteunen. Hiervoor wordt in 2022 een bedrag van € 80 miljoen beschikbaar gesteld. Daarvan is € 25 miljoen euro bestemd voor de compensatie van de geleden schade in de periode tot 31 december 2021. Voor januari 2022 is maximaal € 55 miljoen euro beschikbaar.

Naar boven