Kamerstuk
Datum publicatie | Organisatie | Vergaderjaar | Dossier- en ondernummer |
---|---|---|---|
Tweede Kamer der Staten-Generaal | 2022-2023 | 36360 nr. 2 |
Zoals vergunningen, bouwplannen en lokale regelgeving.
Adressen en contactpersonen van overheidsorganisaties.
U bent hier:
Datum publicatie | Organisatie | Vergaderjaar | Dossier- en ondernummer |
---|---|---|---|
Tweede Kamer der Staten-Generaal | 2022-2023 | 36360 nr. 2 |
Ontvangen 17 mei 2023
Vergaderjaar 2022–2023Op grond van artikel 2.35, tweede lid, van de Comptabiliteitswet 2016, neemt de Minister van Financiën in het Financieel Jaarverslag van het Rijk de rekening van uitgaven en ontvangsten van het Rijk op. Deze rekening, de Rijksrekening genoemd, is het overzicht op het totaalniveau van de rijksbegroting van alle uitgaven en ontvangsten van de rijksdienst in een jaar die binnen begrotingsverband zijn gerealiseerd. Voor de departementale en niet-departementale begrotingen zijn in tabellen 1.1, 1.2 en 1.3 de verplichtingen, kasuitgaven en kasontvangsten opgenomen. In aanvulling op de gegevens onder de begroting voor Nationale schuld vermelden de tabellen 1.4 en 1.5 de voor 2022 onder de begroting van Nationale schuld oorspronkelijk geraamde en de gerealiseerde rentelasten onderscheidenlijk rentebaten. Deze gegevens zijn opgesteld in overeenstemming met het hier toepasselijke transactiestelsel. De tabellen 1.6 t/m 1.9 hebben betrekking op baten-lastenagentschappen die zoals het woord aangeeft het batenlastenstelsel als begrotingsstelsel hanteren. Tabel 1.10 blijft leeg vanwege het in 2022 niet voorkomen van verplichtingen-kasagentschappen.
In de onderstaande tabellen worden de verschillen in de verschillenkolom niet toegelicht. Voor die toelichtingen wordt verwezen naar de betrokken jaarverslagen. Let op! Door afrondingen kunnen er verschillen ontstaan met de cijfers op de Rijkssaldibalans.
Onderdeel | Oorspronkelijk vastgestelde begroting | Realisatie | Verschil | |
---|---|---|---|---|
I | Koning | 48.203 | 50.027 | 1.824 |
IIA | Staten-Generaal | 184.816 | 212.020 | 27.204 |
IIB | Overige Hoge Colleges van Staat en Kabinetten | 152.067 | 191.142 | 39.075 |
III | Algemene Zaken | 84.457 | 83.288 | ‒ 1.169 |
IV | Koninkrijksrelaties | 224.999 | 186.790 | ‒ 38.209 |
V | Buitenlandse Zaken | 11.691.848 | 12.901.096 | 1.209.248 |
VI | Justitie en Veiligheid | 15.697.219 | 18.727.306 | 3.030.087 |
VII | Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties | 8.360.272 | 7.831.641 | ‒ 528.631 |
VIII | Onderwijs, Cultuur en Wetenschap | 45.901.855 | 60.482.370 | 14.580.515 |
IXA | Nationale Schuld1 | 32.227.621 | 33.443.358 | 1.215.737 |
IXB | Financiën | 24.753.738 | 27.036.920 | 2.283.182 |
X | Defensie | 12.370.802 | 13.050.283 | 679.481 |
XII | Infrastructuur en Waterstaat | 10.478.932 | 12.010.653 | 1.531.721 |
XIII | Economische Zaken en Klimaat | 19.063.042 | 45.886.256 | 26.823.214 |
XIV | Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit | 1.871.805 | 2.510.562 | 638.757 |
XV | Sociale Zaken en Werkgelegenheid | 50.296.098 | 46.160.746 | ‒ 4.135.352 |
XVI | Volksgezondheid, Welzijn en Sport | 26.457.158 | 31.698.423 | 5.241.265 |
XVII | Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking | 3.670.540 | 4.526.776 | 856.236 |
XIX | Nationaal Groeifonds | 7.345.546 | 0 | ‒ 7.345.546 |
A | Mobiliteitsfonds | 7.036.954 | 8.498.948 | 1.461.994 |
B | Gemeentefonds | 35.801.495 | 40.376.061 | 4.574.566 |
C | Provinciefonds | 2.540.680 | 2.833.456 | 292.776 |
F | Diergezondheidsfonds | 34.986 | 83.513 | 48.527 |
H | BES-fonds | 42.390 | 67.092 | 24.702 |
J | Deltafonds | 1.741.763 | 1.875.941 | 134.178 |
K | Defensiematerieelbegrotingsfonds | 4.818.306 | 6.393.528 | 1.575.222 |
Totalen | 322.897.592 | 377.118.196 | 54.220.604 |
Van de Nationale schuld zijn in dit overzicht de verplichtingen opgenomen, exclusief de renteverplichtingen. Voor de renteuitgaven, die op transactiebasis worden verantwoord, zie tabel 1.4.
Onderdeel | Oorspronkelijk vastgestelde begroting | Realisatie | Verschil | |
---|---|---|---|---|
I | Koning | 48.203 | 50.027 | 1.824 |
IIA | Staten-Generaal | 184.816 | 215.011 | 30.195 |
IIB | Overige Hoge Colleges van Staat en Kabinetten | 152.067 | 175.267 | 23.200 |
III | Algemene Zaken | 84.457 | 83.622 | ‒ 835 |
IV | Koninkrijksrelaties | 423.016 | 374.961 | ‒ 48.055 |
V | Buitenlandse Zaken | 11.807.800 | 12.900.368 | 1.092.568 |
VI | Justitie en Veiligheid | 15.723.646 | 18.228.641 | 2.504.995 |
VII | Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties | 8.580.470 | 7.275.043 | ‒ 1.305.427 |
VIII | Onderwijs, Cultuur en Wetenschap | 48.810.026 | 53.198.561 | 4.388.535 |
IXA | Nationale Schuld1 | 32.227.621 | 33.443.358 | 1.215.737 |
IXB | Financiën | 11.183.192 | 11.678.715 | 495.523 |
X | Defensie | 12.732.385 | 12.845.903 | 113.518 |
XII | Infrastructuur en Waterstaat | 10.938.794 | 12.078.480 | 1.139.686 |
XIII | Economische Zaken en Klimaat | 9.836.617 | 25.908.427 | 16.071.810 |
XIV | Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit | 1.965.505 | 2.115.458 | 149.953 |
XV | Sociale Zaken en Werkgelegenheid | 49.977.659 | 46.013.341 | ‒ 3.964.318 |
XVI | Volksgezondheid, Welzijn en Sport | 30.163.078 | 31.400.528 | 1.237.450 |
XVII | Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking | 3.265.762 | 3.657.979 | 392.217 |
XIX | Nationaal Groeifonds | 2.131.176 | 0 | ‒ 2.131.176 |
A | Mobiliteitsfonds | 7.201.305 | 7.786.386 | 585.081 |
B | Gemeentefonds | 35.801.495 | 39.981.438 | 4.179.943 |
C | Provinciefonds | 2.540.680 | 2.843.511 | 302.831 |
F | Diergezondheidsfonds | 34.986 | 83.409 | 48.423 |
H | BES-fonds | 42.390 | 67.092 | 24.702 |
J | Deltafonds | 1.328.425 | 1.382.294 | 53.869 |
K | Defensiematerieelbegrotingsfonds | 5.387.062 | 4.953.813 | ‒ 433.249 |
Totalen | 302.572.633 | 328.741.633 | 26.169.000 |
Van de Nationale schuld zijn in dit overzicht de kasuitgaven opgenomen, exclusief de renteuitgaven. Voor de renteuitgaven, die op transactiebasis worden verantwoord, zie tabel 1.4.
Onderdeel | Oorspronkelijk vastgestelde begroting | Realisatie | Verschil | |
---|---|---|---|---|
I | Koning | 111 | 1.926 | 1.815 |
IIA | Staten-Generaal | 3.865 | 12.131 | 8.266 |
IIB | Overige Hoge Colleges van Staat en Kabinetten | 6.040 | 6.423 | 383 |
III | Algemene Zaken | 7.247 | 9.400 | 2.153 |
IV | Koninkrijksrelaties | 34.588 | 104.028 | 69.440 |
V | Buitenlandse Zaken | 965.770 | 1.338.563 | 372.793 |
VI | Justitie en Veiligheid | 1.570.467 | 1.363.061 | ‒ 207.406 |
VII | Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties | 1.097.581 | 771.661 | ‒ 325.920 |
VIII | Onderwijs, Cultuur en Wetenschap | 1.607.953 | 1.790.561 | 182.608 |
IXA | Nationale Schuld1 | 61.176.921 | 78.921.508 | 17.744.587 |
IXB | Financiën | 187.834.085 | 185.985.689 | ‒ 1.848.396 |
X | Defensie | 141.952 | 180.733 | 38.781 |
XII | Infrastructuur en Waterstaat | 45.011 | 64.064 | 19.053 |
XIII | Economische Zaken en Klimaat | 5.559.237 | 11.180.983 | 5.621.746 |
XIV | Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit | 92.314 | 182.407 | 90.093 |
XV | Sociale Zaken en Werkgelegenheid | 1.883.636 | 6.244.477 | 4.360.841 |
XVI | Volksgezondheid, Welzijn en Sport | 209.862 | 1.257.936 | 1.048.074 |
XVII | Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking | 51.574 | 100.927 | 49.353 |
XIX | Nationaal Groeifonds | 0 | 0 | 0 |
A | Mobiliteitsfonds | 7.201.305 | 7.836.664 | 635.359 |
B | Gemeentefonds | 35.801.495 | 39.981.438 | 4.179.943 |
C | Provinciefonds | 2.540.680 | 2.843.511 | 302.831 |
F | Diergezondheidsfonds | 27.177 | 73.407 | 46.230 |
H | BES-fonds | 42.390 | 67.092 | 24.702 |
J | Deltafonds | 1.328.425 | 1.327.784 | ‒ 641 |
K | Defensiematerieelbegrotingsfonds | 5.387.062 | 5.028.930 | ‒ 358.132 |
Totalen | 314.616.748 | 346.675.304 | 32.058.556 |
Van de Nationale schuld zijn in dit overzicht de ontvangsten opgenomen, exclusief de rentebaten. Voor de rentebaten, die op transactiebasis worden verantwoord, zie tabel 1.5.
Het gerealiseerde saldo van de kasuitgaven en de kasontvangsten over 2022, zoals dat uit de tabellen 1.2 en 1.3 blijkt – het verschil tussen 328,7 miljard euro en 346,7 miljard euro, zijnde een verschil (overschot) van 18 miljard euro – heeft geen directe relatie met het EMU-saldo 2022 van het Rijk. De saldoberekeningen van beide opstellingen verschillen daartoe teveel van elkaar. Een belangrijk verschil vormen de uitgaven en ontvangsten van Nationale Schuld (IXA) die betrekking hebben op de financieringstransacties (de aflossingen en de aangetrokken leningen in verband met de tekortfinanciering en herfinanciering). Deze zijn wel in de tabellen 1.2 en 1.3 meegenomen, maar tellen niet mee in de berekening van het EMU-saldo. Ook wordt het EMU-saldo opgesteld op transactiebasis, terwijl hier de gepresenteerde opstelling op kasbasis is. Het Europees Stelsel van Rekeningen (ESR) 2010 schrijft voor welke uitgaven en ontvangsten als relevant voor het EMU-saldo worden aangemerkt.
Onderdeel | Oorspronkelijk vastgestelde begroting | Realisatie | Verschil | |
---|---|---|---|---|
IXA | Nationale Schuld | 3.918.185 | 4.458.276 | 540.091 |
Totalen | 3.918.185 | 4.458.276 | 540.091 |
Onderdeel | Oorspronkelijk vastgestelde begroting | Realisatie | Verschil | |
---|---|---|---|---|
IXA | Nationale Schuld | 1.489.439 | 665.325 | ‒ 824.114 |
Totalen | 1.489.439 | 665.325 | ‒ 824.114 |
Onderdeel | Oorspronkelijk vastgestelde begroting | Realisatie | Verschil | |
---|---|---|---|---|
AZ | Dienst Publiek en Communicatie | 108.545 | 141.848 | 33.303 |
BZK | Rijksdienst voor Identiteitsgegevens | 132.751 | 148.550 | 15.799 |
BZK | Logius | 249.392 | 243.636 | ‒ 5.756 |
BZK | P-Direkt | 108.986 | 106.725 | ‒ 2.261 |
BZK | Uitvoeringsorganisatie bedrijfsvoering Rijk | 317.896 | 357.371 | 39.475 |
BZK | FM Haaglanden | 147.445 | 147.463 | 18 |
BZK | SSC-ICT Haaglanden | 318.621 | 321.611 | 2.990 |
BZK | Rijksvastgoedbedrijf | 1.382.577 | 1.367.576 | ‒ 15.001 |
BZK | Dienst Huurcommissie | 14.972 | 21.078 | 6.106 |
JenV | Centraal Justitieel Incassobureau | 157.125 | 171.315 | 14.190 |
JenV | Dienst Justitiële Inrichtingen | 2.650.221 | 2.717.436 | 67.215 |
JenV | Immigratie- en naturalisatiedienst | 532.144 | 604.709 | 72.565 |
JenV | Justis | 52.109 | 51.665 | ‒ 444 |
JenV | Nederlandse Forensisch Instituut | 88.049 | 107.599 | 19.550 |
JenV | De Justitiële ICT Organisatie | 145.376 | 151.682 | 6.306 |
JenV | Justitiële Informatiedienst (Justid) | 60.999 | 70.718 | 9.719 |
OCW | Dienst Uitvoering Onderwijs | 353.420 | 414.647 | 61.227 |
OCW | Nationaal Archief | 45.739 | 48.400 | 2.661 |
DEF | Paresto | 75.915 | 71.876 | ‒ 4.039 |
IenW | Rijkswaterstaat | 3.379.249 | 3.101.002 | ‒ 278.247 |
IenW | Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut | 94.735 | 96.102 | 1.367 |
EZK | Rijksdienst voor ondernemend Nederland | 841.437 | 1.017.887 | 176.450 |
EZK | Agentschap Telecom | 63.706 | 67.907 | 4.201 |
EZK | Dienst ICT Uitvoering | 320.162 | 334.413 | 14.251 |
EZK | Nederlandse Emissieautoriteit | 13.299 | 11.228 | ‒ 2.071 |
LNV | Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit | 460.758 | 476.358 | 15.600 |
VWS | Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu | 601.000 | 628.172 | 27.172 |
VWS | Centrum Informatiepunt Beroepen in Gezondheidszorg | 99.920 | 112.089 | 12.169 |
VWS | College ter Beoordeling Geneesmiddelen | 63.340 | 62.936 | ‒ 404 |
Totalen | 12.879.888 | 13.173.999 | 294.111 |
Onderdeel | Oorspronkelijk vastgestelde begroting | Realisatie | Verschil | |
---|---|---|---|---|
AZ | Dienst Publiek en Communicatie | 107.937 | 143.459 | 35.522 |
BZK | Rijksdienst voor Identiteitsgegevens | 126.152 | 150.655 | 24.503 |
BZK | Logius | 249.392 | 244.591 | ‒ 4.801 |
BZK | P-Direkt | 108.986 | 109.639 | 653 |
BZK | Uitvoeringsorganisatie bedrijfsvoering Rijk | 317.896 | 354.480 | 36.584 |
BZK | FM Haaglanden | 147.445 | 151.800 | 4.355 |
BZK | SSC-ICT Haaglanden | 311.821 | 323.792 | 11.971 |
BZK | Rijksvastgoedbedrijf | 1.382.577 | 1.371.754 | ‒ 10.823 |
BZK | Dienst Huurcommissie | 13.925 | 21.291 | 7.366 |
JenV | Centraal Justitieel Incassobureau | 157.125 | 168.605 | 11.480 |
JenV | Dienst Justitiële Inrichtingen | 2.650.221 | 2.739.538 | 89.317 |
JenV | Immigratie- en naturalisatiedienst | 532.144 | 578.422 | 46.278 |
JenV | Justis | 53.953 | 53.375 | ‒ 578 |
JenV | Nederlandse Forensisch Instituut | 88.049 | 107.437 | 19.388 |
JenV | De Justitiële ICT Organisatie | 145.376 | 154.984 | 9.608 |
JenV | Justitiële Informatiedienst (Justid) | 61.236 | 72.094 | 10.858 |
OCW | Dienst Uitvoering Onderwijs | 353.420 | 414.335 | 60.915 |
OCW | Nationaal Archief | 45.739 | 54.512 | 8.773 |
DEF | Paresto | 75.915 | 77.047 | 1.132 |
IenW | Rijkswaterstaat | 3.384.355 | 3.116.454 | ‒ 267.901 |
IenW | Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut | 94.761 | 96.357 | 1.596 |
EZK | Rijksdienst voor ondernemend Nederland | 841.437 | 990.951 | 149.514 |
EZK | Agentschap Telecom | 63.706 | 65.871 | 2.165 |
EZK | Dienst ICT Uitvoering | 320.162 | 352.890 | 32.728 |
EZK | Nederlandse Emissieautoriteit | 13.299 | 11.941 | ‒ 1.358 |
LNV | Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit | 460.758 | 469.641 | 8.883 |
VWS | Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu | 601.000 | 625.111 | 24.111 |
VWS | Centrum Informatiepunt Beroepen in Gezondheidszorg | 99.920 | 112.094 | 12.174 |
VWS | College ter Beoordeling Geneesmiddelen | 63.340 | 63.068 | ‒ 272 |
Totalen | 12.872.047 | 13.196.188 | 324.141 |
Onderdeel | Oorspronkelijk vastgestelde begroting | Realisatie | Verschil | |
---|---|---|---|---|
AZ | Dienst Publiek en Communicatie | 0 | 0 | 0 |
BZK | Rijksdienst voor Identiteitsgegevens | 10.254 | 11.860 | 1.606 |
BZK | Logius | 0 | 0 | 0 |
BZK | P-Direkt | 5.065 | 2.720 | ‒ 2.345 |
BZK | Uitvoeringsorganisatie bedrijfsvoering Rijk | 1.000 | 484 | ‒ 516 |
BZK | FM Haaglanden | 6.011 | 11.630 | 5.619 |
BZK | SSC-ICT Haaglanden | 124.228 | 97.328 | ‒ 26.900 |
BZK | Rijksvastgoedbedrijf | 1.090.830 | 1.145.424 | 54.594 |
BZK | Dienst Huurcommissie | 0 | 119 | 119 |
JenV | Centraal Justitieel Incassobureau | 10.806 | 3.077 | ‒ 7.729 |
JenV | Dienst Justitiële Inrichtingen | 15.000 | 8.879 | ‒ 6.121 |
JenV | Immigratie- en naturalisatiedienst | 7.810 | 7.803 | ‒ 7 |
JenV | Justis | 0 | 0 | 0 |
JenV | Nederlandse Forensisch Instituut | 8.667 | 3.584 | ‒ 5.083 |
JenV | De Justitiële ICT Organisatie | 76.794 | 52.541 | ‒ 24.253 |
JenV | Justitiële Informatiedienst (Justid) | 5.000 | 4.745 | ‒ 255 |
OCW | Dienst Uitvoering Onderwijs | 65.000 | 65.061 | 61 |
OCW | Nationaal Archief | 2.246 | 6.399 | 4.153 |
DEF | Paresto | 0 | 2.591 | 2.591 |
IenW | Rijkswaterstaat | 67.246 | 41.104 | ‒ 26.142 |
IenW | Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut | 3.704 | 4.677 | 973 |
EZK | Rijksdienst voor ondernemend Nederland | 48.560 | 43.431 | ‒ 5.129 |
EZK | Agentschap Telecom | 9.851 | 9.220 | ‒ 631 |
EZK | Dienst ICT Uitvoering | 53.150 | 54.264 | 1.114 |
EZK | Nederlandse Emissieautoriteit | 1.460 | 3.431 | 1.971 |
LNV | Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit | 17.069 | 16.169 | ‒ 900 |
VWS | Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu | ‒ 15.000 | ‒ 10.450 | 4.550 |
VWS | Centrum Informatiepunt Beroepen in Gezondheidszorg | 13.462 | 8.029 | ‒ 5.433 |
VWS | College ter Beoordeling Geneesmiddelen | ‒ 500 | ‒ 299 | 201 |
Totalen | 1.627.713 | 1.593.821 | ‒ 33.892 |
Onderdeel | Oorspronkelijk vastgestelde begroting | Realisatie | Verschil | |
---|---|---|---|---|
AZ | Dienst Publiek en Communicatie | 0 | 0 | 0 |
BZK | Rijksdienst voor Identiteitsgegevens | 0 | 0 | 0 |
BZK | Logius | 0 | 0 | 0 |
BZK | P-Direkt | 2.695 | 0 | ‒ 2.695 |
BZK | Uitvoeringsorganisatie bedrijfsvoering Rijk | 0 | 343 | 343 |
BZK | FM Haaglanden | 2.290 | 4.248 | 1.958 |
BZK | SSC-ICT Haaglanden | 73.800 | 48.581 | ‒ 25.219 |
BZK | Rijksvastgoedbedrijf | 739.000 | 837.551 | 98.551 |
BZK | Dienst Huurcommissie | 1.029 | 159 | ‒ 870 |
JenV | Centraal Justitieel Incassobureau | 6.365 | 650 | ‒ 5.715 |
JenV | Dienst Justitiële Inrichtingen | 39.000 | 115.692 | 76.692 |
JenV | Immigratie- en naturalisatiedienst | 810 | 20.196 | 19.386 |
JenV | Justis | 0 | 733 | 733 |
JenV | Nederlandse Forensisch Instituut | 4.900 | 2.901 | ‒ 1.999 |
JenV | De Justitiële ICT Organisatie | 63.372 | 40.215 | ‒ 23.157 |
JenV | Justitiële Informatiedienst (Justid) | 4.000 | 7.000 | 3.000 |
OCW | Dienst Uitvoering Onderwijs | 38.800 | 25.100 | ‒ 13.700 |
OCW | Nationaal Archief | 900 | 600 | ‒ 300 |
DEF | Paresto | 0 | 0 | 0 |
IenW | Rijkswaterstaat | 56.450 | 39.633 | ‒ 16.817 |
IenW | Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut | 1.750 | 4.557 | 2.807 |
EZK | Rijksdienst voor ondernemend Nederland | 25.900 | 39.272 | 13.372 |
EZK | Agentschap Telecom | 5.750 | 7.692 | 1.942 |
EZK | Dienst ICT Uitvoering | 30.000 | 18.723 | ‒ 11.277 |
EZK | Nederlandse Emissieautoriteit | 900 | 367 | ‒ 533 |
LNV | Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit | 8.750 | 9.543 | 793 |
VWS | Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu | 0 | 0 | 0 |
VWS | Centrum Informatiepunt Beroepen in Gezondheidszorg | 10.000 | 3.294 | ‒ 6.706 |
VWS | College ter Beoordeling Geneesmiddelen | 0 | 0 | 0 |
Totalen | 1.116.461 | 1.227.050 | 110.589 |
Onderdeel | Oorspronkelijk vastgestelde begroting | Realisatie | Verschil | |
---|---|---|---|---|
In 2022 waren er geen verplichtingen-kasagentschappen. |
DEBET | 31-12-2022 | 31-12-2021 | CREDIT | 31-12-2022 | 31-12-2021 | ||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
OMSCHRIJVING | € mln. | € mln. | OMSCHRIJVING | € mln. | € mln. | ||||
1 | Uitgaven ten laste van de begroting | 333.200 | 326.163 | 12 | Ontvangsten ten gunste van de begroting | 347.341 | 319.052 | ||
2 | Vorderingen buiten begrotingsverband | 21.818 | 15.652 | 13 | Schulden buiten begrotingsverband | 19.604 | 27.305 | ||
(intra-comptabele vorderingen) | (intra-comptabele schulden) | ||||||||
14 | Saldi begrotingsfondsen | 236 | 14 | Saldi begrotingsfondsen | 1.146 | ||||
3 | Liquide Middelen | 14.741 | 7.158 | ||||||
4 | Saldo geldelijk beheer van het Rijk | 5.629 | 3.309 | 15 | Saldi begrotingsreserves | 7.297 | 6.159 | ||
Totaal intra-comptabele posten | 375.387 | 352.517 | Totaal intra-comptabele posten | 375.387 | 352.517 | ||||
5 | Openstaande rechten | 55.794 | 50.172 | 16 | Tegenrekening openstaande rechten | 55.794 | 50.172 | ||
6 | Vorderingen | 67.595 | 63.712 | 17 | Tegenrekening vorderingen | 67.595 | 63.712 | ||
7 | Tegenrekening schulden | 459.850 | 413.199 | 18 | Schulden | 459.850 | 413.199 | ||
8 | Voorschotten | 244.494 | 228.406 | 19 | Tegenrekening voorschotten | 244.494 | 228.406 | ||
9 | Tegenrekening andere verplichtingen | 205.223 | 180.379 | 20 | Andere verplichtingen | 205.223 | 180.379 | ||
10 | Deelnemingen | 44.562 | 42.678 | 21 | Tegenrekening deelnemingen | 44.562 | 42.678 | ||
11 | Tegenrekening garantieverplichtingen | 220.233 | 213.108 | 22 | Garantieverplichtingen | 220.233 | 213.108 | ||
Totaal extra-comptabele posten | 1.297.750 | 1.191.654 | Totaal extra-comptabele posten | 1.297.750 | 1.191.654 | ||||
TOTAAL-GENERAAL | 1.673.137 | 1.544.171 | TOTAAL-GENERAAL | 1.673.137 | 1.544.171 |
Toelichting op de saldibalans van het Rijk
De saldibalans van het Rijk is een optelling van de goedgekeurde saldibalansen van de afzonderlijke begrotingshoofdstukken, die geconsolideerd wordt met de saldibalans van de centrale administratie van de Schatkist van het Rijk.
Voor een nadere toelichting op de cijfers wordt verwezen naar de jaarverslagen van de ministeries of begrotingsfondsen. Let op! Door afrondingsverschillen kunnen de sommen van bepaalde onderdelen afwijken van andere tabellen.
Ad 1) Uitgaven ten laste van de begroting
Onder de post uitgaven ten laste van de begroting worden de gerealiseerde uitgaven van het betreffende begrotingsjaar opgenomen van alle ministeries en begrotingsfondsen. Ook hierin meegenomen zijn de rentelasten zoals opgenomen in tabel 1.4 van de rijksrekening.
Ad 2) Vorderingen buiten begrotingsverband (intra-comptabele vorderingen)
Onder de post vorderingen buiten begrotingsverband worden de uitgaven opgenomen die in een later jaar met een ander onderdeel van het Rijk dan wel met een derde worden verrekend. Onder deze post staan alleen de vorderingen waarvan wordt verwacht dat binnen een afzienbare termijn verrekening zal plaatsvinden. Het totaal van deze post is 21.818 miljoen euro, waarvan 20.388 miljoen euro uit kas-transverschillen bestaat. Voor de toelichting van de kas-transverschillen verwijzen wij u naar toelichting Saldibalans Nationale Schuld IXA.
Ad 3) Liquide middelen
Onder de post liquide middelen worden de saldi bij de banken en de contante gelden opgenomen.
Ad 4) Saldo geldelijk beheer van het Rijk
Onder de post saldo geldelijk beheer van het Rijk wordt opgenomen: de door het ministerie van Financiën overgenomen uitgaven en ontvangsten binnen begrotingsverband van afgesloten begrotingsjaren. De definitieve afsluiting van een begrotingsjaar vindt plaats nadat de Staten-Generaal de Slotwetten hebben aangenomen, waarna de eindbedragen voor de uitgaven en ontvangsten die betrekking hebben op het afgesloten begrotingsjaar worden overgeboekt op de post saldo geldelijk beheer van het Rijk. Het saldo geldelijk beheer is hiermee een meerjarige optelling (cumulatie) van alle door het parlement goedgekeurde uitgaven en ontvangsten van het Rijk tot en met het laatst afgesloten boekjaar.
Ad 5 en 16) Openstaande rechten
Rechten zijn een voorfase van de ontvangsten. Onder de post openstaande rechten worden opgenomen: vorderingen die niet voortvloeien uit met derden te verrekenen begrotingsuitgaven, maar op andere wijze ontstaan. Rechten kunnen ontstaan doordat conform wettelijke regelingen vastgestelde aanslagen aan derden worden opgelegd (bijvoorbeeld belastingen, college- en schoolgelden) of op grond van doorberekening van de kosten van verleende diensten of geleverde goederen.
Ad 6 en 17) Vorderingen (extra-comptabel)
Onder de post extra-comptabele vorderingen worden de vorderingen opgenomen, die zijn voortgevloeid uit uitgaven ten laste van de begroting. Het gaat dan om reeds verrichte uitgaven, die binnen begrotingsverband zijn geboekt en waarvoor op termijn nog een verrekening met derden dan wel met een ander onderdeel van het Rijk zal plaatsvinden. Tevens zijn hierin de uitgaven opgenomen, die in eerste instantie op derdenrekeningen zijn geboekt, maar waarvan de verrekening met derden dan wel een ander onderdeel van het Rijk niet binnen een redelijke termijn heeft plaatsgevonden, terwijl verrekening wel mogelijk is.
Ad 7 en 18) Schulden (extra-comptabel)
Onder de post schulden worden schulden opgenomen die zijn voortgevloeid uit ontvangsten ten gunste van de begroting. Net als bij extra-comptabele vorderingen gaat het om reeds ontvangen bedragen welke geboekt zijn binnen begrotingsverband en waarvoor nog op termijn een verrekening plaats zal vinden. Ook uitgegeven leningen worden onder de post schulden opgenomen.
Ad 8 en 19) Voorschotten
Onder de post voorschotten worden de bedragen opgenomen die aan derden zijn betaald vooruitlopend op een later definitief vast te stellen c.q. af te rekenen bedrag.
Ad 9 en 20) Andere verplichtingen
Onder de post andere verplichtingen wordt het saldo opgenomen van aangegane verplichtingen en hierop verrichte betalingen. Het saldo heeft zowel betrekking op de binnen als buiten begrotingsverband geboekte verplichtingen.
Ad 10 en 21) Deelnemingen
Onder de post deelnemingen worden alle deelnemingen in besloten en naamloze vennootschappen en internationale instellingen opgenomen. De waardering van de deelnemingen geschiedt op basis van de oorspronkelijke aankoopprijs. In enkele gevallen geschiedt de waardering tegen de nominale waarde van het aandeel in het gestort en opgevraagd kapitaal.
Ad 11 en 22) Garantieverplichtingen
Onder de post garantieverplichtingen worden de bedragen opgenomen die de hoofdsommen vormen van afgegeven garanties aan derden en garanties van ministeries aan het ministerie van Financiën. Een afgegeven garantie wordt gezien als een verplichting en moet ook op dezelfde manier in de administratie worden verwerkt. Er is dus geen verschil in de registratie van garantieverplichtingen en andersoortige verplichtingen. Een verschil tussen een garantieverplichting en een andere verplichting is wel dat de hoofdsom van een garantieverplichting veelal niet of slechts gedeeltelijk tot uitbetaling zal leiden.
Ad 12) Ontvangsten ten gunste van de begroting
Onder de post ontvangsten ten gunste van de begroting worden de gerealiseerde ontvangsten van het betreffende begrotingsjaar opgenomen van alle ministeries en begrotingsfondsen. Ook hierin meegenomen zijn de rentebaten zoals opgenomen in tabel 1.5 van de rijksrekening.
Ad 13) Schulden buiten begrotingsverband (intra-comptabel)
Onder de post schulden buiten begrotingsverband worden de ontvangsten geboekt die in een later jaar met een ander onderdeel van het Rijk dan wel met een derde worden verrekend.
Ad 14) Saldi begrotingsfondsen
Onder de post saldi begrotingsfondsen worden saldi van het voorgaande begrotingsjaar opgenomen. Het betreft hier de saldi van het Diergezondheidsfonds, het Mobiliteitsfonds, het Deltafonds en het Defensiematerieelbegrotingsfonds. De post saldi begrotingsfondsen staat zowel debet als credit op de Rijkssaldibalans. In 2021 betrof het een nadelig saldo. In 2022 betreft het een positieve saldo.
Ad 15) Saldi begrotingsreserves
Onder de post saldi begrotingsreserves worden de interne reserves van de ministeries opgenomen. Het gaat hier om de volgende reserves:
• Nationale Hypotheekgarantie en Sanerings- en Projectsteun Woningcorporaties (BZK);
• FOM, DGGF, DRIVE en DTIF (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking);
• Borgstelling MKB-kredieten, Groeifaciliteit, Garantie Ondernemingsfinanciering, Garantie MKB-financiering, Duurzame energie, Aardwarmte, Garantieregeling ECN verstrekte leningen, Klein Krediet Corona, Begrotingsreserve BMKB-Groen (EZK);
• Exportkredietverzekeringen, Nederlandse Herverzekeringsmaatschappij voor Terrorismeschades en Garantstelling DGS BES eilanden (Financiën);
• Asiel (JenV);
• Landbouw, Visserij, Stikstof, Risicovoorziening jonge boeren, Apurement, Borgstellingsfaciliteit, Garantstelling Groenfonds (LNV);
• Museaal Aankoopfonds en Risicopremie garantstelling onderwijsinstellingen (OCW);
• Waarborgfonds voor de Zorgsector, Stimuleringsregeling wonen en zorg, Pallas (VWS).
Miljoenennota 2022 | Realisatie 2022 | Verschil | |
---|---|---|---|
Indirecte belastingen | 104.433 | 103.561 | ‒ 872 |
Invoerrechten | 3.749 | 4.784 | 1.035 |
Omzetbelasting | 67.492 | 70.948 | 3.456 |
Belasting op personenauto's en motorrijwielen | 2.000 | 1.468 | ‒ 531 |
Accijnzen | 12.111 | 10.878 | ‒ 1.233 |
- Accijns van lichte olie | 4.268 | 3.768 | ‒ 500 |
- Accijns van minerale oliën, anders dan lichte olie | 3.826 | 3.147 | ‒ 679 |
- Tabaksaccijns | 2.850 | 2.756 | ‒ 94 |
- Alcoholaccijns | 362 | 376 | 14 |
- Bieraccijns | 448 | 477 | 29 |
- Wijnaccijns | 356 | 354 | ‒ 2 |
Overdrachtsbelasting | 4.298 | 4.602 | 304 |
Assurantiebelasting | 3.409 | 3.400 | ‒ 9 |
Motorrijtuigenbelasting | 4.240 | 4.362 | 122 |
Belastingen op een milieugrondslag | 4.729 | 1.238 | ‒ 3.491 |
- co2-heffing | 0 | 0 | 0 |
- Afvalstoffenbelasting | 241 | 240 | ‒ 1 |
- Energiebelasting | 4.048 | 525 | ‒ 3.523 |
- Waterbelasting | 315 | 309 | ‒ 6 |
- Brandstoffenheffingen | 1 | 1 | 0 |
- Vliegbelasting | 125 | 164 | 39 |
Verbruiksbelasting van alcoholvrije dranken e.a. | 280 | 291 | 11 |
Belasting op zware motorrijtuigen | 218 | 198 | ‒ 20 |
Verhuurderheffing | 1.460 | 918 | ‒ 542 |
Bankbelasting | 447 | 472 | 25 |
Inframarginale heffing | 0 | 0 | 0 |
Directe belastingen | 118.060 | 128.238 | 10.178 |
Inkomstenbelasting | 12.057 | 5.965 | ‒ 6.092 |
Loonbelasting | 64.790 | 68.756 | 3.966 |
Dividendbelasting | 7.107 | 5.319 | ‒ 1.788 |
Kansspelbelasting | 509 | 859 | 350 |
Vennootschapsbelasting | 31.121 | 38.236 | 7.115 |
Bronbelasting op rente en royalty's | 0 | 58 | 58 |
Schenk- en erfbelasting | 2.476 | 2.614 | 138 |
Solidariteitsbijdrage | 0 | 6.433 | 6.433 |
Overige belastingontvangsten | 303 | 365 | 62 |
- Belasting- en premieontvangsten Caribisch Nederland | 151 | 210 | 59 |
Totaal belastingen | 222.795 | 232.165 | 9.370 |
Premies volksverzekeringen | 38.214 | 41.869 | 3.655 |
Premies werknemersverzekeringen | 73.099 | 76.428 | 3.330 |
waarvan zorgpremies | 46.368 | 48.108 | 1.740 |
Totaal belasting- en premieontvangsten | 334.108 | 350.462 | 16.354 |
Miljoenennota 2022 | Realisatie 2022 | Verschil | |
---|---|---|---|
Indirecte belastingen | 103.083 | 103.207 | 124 |
Invoerrechten | 3.738 | 4.845 | 1.107 |
Omzetbelasting | 66.140 | 70.785 | 4.645 |
Belasting op personenauto's en motorrijwielen | 2.007 | 1.274 | ‒ 732 |
Accijnzen | 12.166 | 10.806 | ‒ 1.360 |
- Accijns van lichte olie | 4.291 | 3.761 | ‒ 530 |
- Accijns van minerale oliën, anders dan lichte olie | 3.837 | 3.159 | ‒ 678 |
- Tabaksaccijns | 2.867 | 2.691 | ‒ 177 |
- Alcoholaccijns | 362 | 379 | 17 |
- Bieraccijns | 453 | 472 | 19 |
- Wijnaccijns | 356 | 344 | ‒ 12 |
Overdrachtsbelasting | 4.267 | 4.429 | 161 |
Assurantiebelasting | 3.393 | 3.397 | 4 |
Motorrijtuigenbelasting | 4.238 | 4.349 | 111 |
Belastingen op een milieugrondslag | 4.730 | 1.443 | ‒ 3.288 |
- co2-heffing | 0 | 0 | 0 |
- Afvalstoffenbelasting | 241 | 246 | 4 |
- Energiebelasting | 4.049 | 738 | ‒ 3.311 |
- Waterbelasting | 314 | 308 | ‒ 7 |
- Brandstoffenheffingen | 1 | 1 | 0 |
- Vliegbelasting | 125 | 151 | 26 |
Verbruiksbelasting van alcoholvrije dranken e.a. | 279 | 292 | 13 |
Belasting op zware motorrijtuigen | 217 | 198 | ‒ 19 |
Verhuurderheffing | 1.460 | 918 | ‒ 543 |
Bankbelasting | 447 | 472 | 25 |
Inframarginale heffing | 0 | 0 | 0 |
Directe belastingen en premies volksverzekeringen | 119.740 | 121.562 | 1.822 |
Inkomstenbelasting | 12.644 | 6.061 | ‒ 6.583 |
Loonbelasting | 65.700 | 68.278 | 2.578 |
Dividendbelasting | 7.107 | 5.319 | ‒ 1.788 |
Kansspelbelasting | 523 | 772 | 249 |
Vennootschapsbelasting | 31.289 | 38.471 | 7.182 |
Bronbelasting op rente en royalty's | 0 | 47 | 47 |
Schenk- en erfbelasting | 2.476 | 2.614 | 138 |
Solidariteitsbijdrage | 0 | 0 | 0 |
Overige belastingontvangsten | 303 | 371 | 68 |
waarvan Belasting- en premieontvangsten Caribisch Nederland | 151 | 210 | 59 |
Totaal belastingen op kasbasis | 223.126 | 225.140 | 2.014 |
Premies volksverzekeringen | 37.571 | 41.633 | 4.062 |
Premies werknemersverzekeringen | 73.719 | 75.669 | 1.951 |
Totaal belasting- en premieontvangsten op kasbasis | 334.416 | 342.442 | 8.026 |
Deze bijlage biedt een overzicht van de verschillende manieren waarop de uitgaven en de niet-belastingontvangsten van de overheid worden weergegeven. Er wordt een vergelijking gemaakt tussen de begroting van 2022 zoals gepresenteerd in de Miljoenennota 2022 en de realisatie van dat jaar in het voorliggende Financieel Jaarverslag van het Rijk. De overheidsuitgaven kunnen op kasbasis, maar ook op transactiebasis worden geregistreerd. In het eerste geval worden transacties geboekt in de periode waarin betaling plaatsvindt, in het tweede geval in de periode waarin rechten en verplichtingen zijn ontstaan. Op de departementale begrotingen worden de uitgaven op kasbasis geregistreerd: welke bedragen worden daadwerkelijk van de bankrekeningen van het Rijk afgeschreven. Bij het saldo van de overheid (EMU-saldo) wordt niet uitgegaan van de uitgaven op kasbasis, maar op transactiebasis: de uitgaven worden geboekt in de periode waarin rechten en verplichtingen zijn ontstaan. Bij de tabellen hieronder worden de gebruikte begrippen verder toegelicht.
Tabel 4.1 bevat alle netto-uitgaven van de Rijksoverheid: de optelsom van de uitgaven minus de niet-belastingontvangsten. Om de uitgaven te beheersen is er een uitgavenplafond. De uitgaven onder het uitgavenplafond mogen het uitgavenplafond niet overschrijden. Het uitgavenplafond is op zijn beurt gesplitst in vier verschillende deelplafonds: het plafond Rijksbegroting, het plafond Sociale Zekerheid, het plafond Zorg en het plafond Investeringen. De uitgangsregel is dat alle uitgaven die relevant zijn voor het EMU-saldo ook onder een van de vier uitgavenplafonds vallen, tenzij hier een uitzondering voor gemaakt is. De uitgaven en ontvangsten die niet onder een plafond vallen worden in tabel 4.9 nader uitgesplitst.
In het bovenste deel van de tabel zijn de uitgaven uitgesplitst in de begrotingsgefinancierde en de premiegefinancierde uitgaven. De begrotingsgefinancierde uitgaven worden betaald uit belastingen en zijn de optelling van alle uitgaven en niet-belastingontvangsten op de departementale begrotingen. Dit zijn de uitgaven waarvoor het parlement autorisatie verleent door de begrotingen aan te nemen. Naast de begrotingsgefinancierde uitgaven zijn er ook premiegefinancierde uitgaven. De uitgaven aan zorg en sociale zekerheid worden voornamelijk gefinancierd uit de premies. In het onderste deel van de tabel zijn de begrotings- en premiegefinancierde uitgaven per deelplafond opgeteld.
(in miljoenen euro) | MN 2022 | FJR 2022 | Verschil | Bron |
---|---|---|---|---|
Begrotingsgefinancierde netto-uitgaven | ||||
Plafond Rijksbegroting | 171.677 | 175.791 | 4.114 | Tabel 4.5 |
Plafond Sociale Zekerheid | 27.276 | 21.889 | ‒ 5.387 | Tabel 4.6 |
Plafond Zorg | 2.018 | 2.033 | 15 | Tabel 4.7 |
Plafond investeringen | 13.821 | Tabel 4.8 | ||
Netto-uitgaven buiten het uitgavenplafond | 44.743 | 33.424 | ‒ 11.319 | Tabel 4.9 |
Totaal begrotingsgefinancierde netto-uitgaven | 245.715 | 246.958 | 1.244 | Tabel 4.4 |
Premiegefinancierde netto-uitgaven | ||||
Plafond Sociale Zekerheid | 66.009 | 64.060 | ‒ 1.950 | Tabel 4.6 |
Plafond Zorg | 79.340 | 79.481 | 141 | Tabel 4.7 |
Plafond investeringen | ||||
Totaal premiegefinancierde netto-uitgaven | 145.349 | 143.540 | ‒ 1.809 | |
Totaal netto-uitgaven | 391.064 | 390.499 | ‒ 565 | |
Plafond Rijksbegroting | 171.677 | 175.791 | 4.114 | Tabel 4.5 |
Plafond Sociale Zekerheid | 93.285 | 85.949 | ‒ 7.336 | Tabel 4.6 |
Plafond Zorg | 81.358 | 81.513 | 155 | Tabel 4.7 |
Plafond investeringen | 13.821 | Tabel 4.8 | ||
Totaal netto-uitgaven onder het uitgavenplafond | 346.321 | 357.075 | 10.754 | |
Netto-uitgaven buiten het uitgavenplafond | 44.743 | 33.424 | ‒ 11.319 | Tabel 4.9 |
Totaal netto-uitgaven | 391.064 | 390.499 | ‒ 14.387 |
Tabel 4.2 geeft alle uitgaven zoals die vermeld zijn in de individuele begrotingshoofdstukken van de Rijksbegroting. In die hoofdstukken zelf zijn de uitgaven verdeeld over verschillende beleids- en niet-beleidsartikelen, maar in de tabel wordt alleen het totaal per begrotingshoofdstuk weergegeven. Het betreft hier de kasuitgaven van de begrotingshoofdstukken. Alleen voor het begrotingshoofdstuk van Nationale Schuld zijn de bedragen op transactiebasis.
(in miljoenen euro) | MN 2022 | FJR 2022 | Verschil | |
---|---|---|---|---|
1 | De Koning | 48 | 50 | 2 |
2A | Staten-Generaal | 184 | 215 | 31 |
2B | Overige Hoge Colleges van Staat en Kabinetten van de Gouverneurs | 152 | 175 | 23 |
3 | Algemene Zaken | 84 | 84 | ‒ 1 |
4 | Koninkrijksrelaties | 376 | 375 | ‒ 1 |
5 | Buitenlandse Zaken | 11.748 | 12.900 | 1.153 |
6 | Justitie en Veiligheid | 15.274 | 18.229 | 2.955 |
7 | Binnenlandse Zaken | 8.058 | 7.275 | ‒ 783 |
8 | Onderwijs, Cultuur en Wetenschap | 48.240 | 53.199 | 4.959 |
9A | Nationale Schuld (Transactiebasis) | 5.435 | 7.060 | 1.625 |
9B | Financiën | 10.561 | 11.679 | 1.118 |
10 | Defensie | 12.392 | 12.846 | 454 |
12 | Infrastructuur en Waterstaat | 17.662 | 12.078 | ‒ 5.583 |
13 | Economische Zaken en Klimaat | 8.114 | 25.908 | 17.794 |
14 | Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit | 1.845 | 2.115 | 270 |
15 | Sociale Zaken en Werkgelegenheid | 50.638 | 46.013 | ‒ 4.625 |
16 | Volksgezondheid, Welzijn en Sport | 28.485 | 31.401 | 2.916 |
17 | Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking | 3.266 | 3.658 | 392 |
19 | Nationaal Groeifonds | 2.137 | 0 | ‒ 2.137 |
50 | Gemeentefonds | 35.597 | 39.981 | 4.384 |
51 | Provinciefonds | 2.541 | 2.844 | 303 |
55 | Infrastructuurfonds | 14.497 | 7.786 | ‒ 6.711 |
58 | Diergezondheidsfonds | 35 | 83 | 48 |
60 | Accres Gemeentefonds | 296 | 0 | ‒ 296 |
61 | Accres Provinciefonds | 42 | 0 | ‒ 42 |
64 | BES-fonds | 42 | 67 | 25 |
65 | Deltafonds | 1.328 | 1.382 | 54 |
66 | Defensiematerieelbegrotingsfonds | 5.065 | 4.954 | ‒ 112 |
AP | Aanvullende Posten | 7.957 | 0 | ‒ 7.957 |
90 | Consolidatie | ‒ 20.248 | ‒ 13.430 | 6.818 |
HGIS | Internationale Samenwerking | (6.287) | (7.857) | ‒ 1.570 |
Totaal | 271.853 | 288.929 | 17.075 |
Tabel 4.3 bevat alle niet-belastingontvangsten op de verschillende begrotingshoofdstukken van de Rijksbegroting. Dit betreft alle ontvangsten die geen belasting- of premie-ontvangst zijn. Denk bijvoorbeeld aan het dividend dat uitgekeerd wordt door staatsdeelnemingen, het terugbetalen van studieschulden of de opbrengst van boetes en schikkingen. Ook hier geldt dat alle bedragen op kasbasis zijn, behalve bedragen op de begroting van Nationale Schuld die deels op transactiebasis is opgesteld. Omdat hier inzicht wordt gegeven in de niet-belastingontvangsten worden de ontvangsten vanuit het uitgeven van nieuwe staatschuld niet meegeteld. Deze ontvangsten komen in bijlage 5 aan bod bij de bepaling van het EMU-saldo.
(in miljoenen euro) | MN 2022 | FJR 2022 | Verschil | |
---|---|---|---|---|
1 | De Koning | 0 | 2 | 2 |
2A | Staten-Generaal | 4 | 12 | 8 |
2B | Overige Hoge Colleges van Staat en Kabinetten van de Gouverneurs | 6 | 6 | 0 |
3 | Algemene Zaken | 7 | 9 | 2 |
4 | Koninkrijksrelaties | 35 | 104 | 69 |
5 | Buitenlandse Zaken | 966 | 1.339 | 373 |
6 | Justitie en Veiligheid | 1.570 | 1.363 | ‒ 207 |
7 | Binnenlandse Zaken | 1.098 | 772 | ‒ 326 |
8 | Onderwijs, Cultuur en Wetenschap | 1.608 | 1.791 | 183 |
9A | Nationale Schuld (Transactiebasis) | 8.650 | 12.786 | 4.135 |
9B | Financiën | 2.968 | 3.738 | 770 |
10 | Defensie | 142 | 181 | 39 |
12 | Infrastructuur en Milieu | 45 | 64 | 19 |
13 | Economische Zaken | 5.154 | 11.181 | 6.027 |
14 | Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit | 92 | 182 | 90 |
15 | Sociale Zaken en Werkgelegenheid | 2.861 | 6.244 | 3.384 |
16 | Volksgezondheid, Welzijn en Sport | 210 | 1.258 | 1.048 |
17 | Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking | 52 | 101 | 49 |
50 | Gemeentefonds | 0 | 0 | 0 |
51 | Provinciefonds | 0 | 0 | 0 |
55 | Infrastructuurfonds | 14.497 | 7.837 | ‒ 6.661 |
58 | Diergezondheidsfonds | 27 | 73 | 46 |
65 | Deltafonds | 1.328 | 1.328 | ‒ 1 |
66 | Defensiematerieelbegrotingsfonds | 5.065 | 5.029 | ‒ 36 |
AP | Aanvullende Posten | 0 | 0 | 0 |
90 | Consolidatie1 | ‒ 20.248 | ‒ 13.430 | 6.818 |
HGIS | Internationale Samenwerking2 | (152) | (212) | ‒ 60 |
Totaal | 26.138 | 41.970 | 15.832 |
Tabel 4.4 geeft per begrotingshoofdstuk de netto-uitgaven weer, oftewel de uitgaven (tabel 4.2) minus de niet-belastingontvangsten (tabel 4.3). De daaropvolgende tabellen (tabel 4.5 tot en met tabel 4.8) geven per deelplafond aan welke uitgaven er onder vallen, op welk begrotingshoofdstuk deze staan, en of de uitgaven begrotings- of premiegefinancierd zijn.
(in miljoenen euro) | MN 2022 | FJR 2022 | Verschil | |
---|---|---|---|---|
1 | De Koning | 48 | 48 | 0 |
2A | Staten-Generaal | 180 | 203 | 23 |
2B | Overige Hoge Colleges van Staat en Kabinetten van de Gouverneurs | 146 | 169 | 23 |
3 | Algemene Zaken | 77 | 74 | ‒ 3 |
4 | Koninkrijksrelaties | 342 | 271 | ‒ 71 |
5 | Buitenlandse Zaken | 10.782 | 11.562 | 780 |
6 | Justitie en Veiligheid | 13.703 | 16.866 | 3.162 |
7 | Binnenlandse Zaken | 6.961 | 6.503 | ‒ 457 |
8 | Onderwijs, Cultuur en Wetenschap | 46.632 | 51.408 | 4.776 |
9A | Nationale Schuld (Transactiebasis) | ‒ 3.216 | ‒ 5.726 | ‒ 2.510 |
9B | Financiën | 7.594 | 7.941 | 347 |
10 | Defensie | 12.250 | 12.665 | 415 |
12 | Infrastructuur en Waterstaat | 17.617 | 12.014 | ‒ 5.602 |
13 | Economische Zaken en Klimaat | 2.960 | 14.727 | 11.767 |
14 | Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit | 1.753 | 1.933 | 180 |
15 | Sociale Zaken en Werkgelegenheid | 47.777 | 39.769 | ‒ 8.009 |
16 | Volksgezondheid, Welzijn en Sport | 28.275 | 30.143 | 1.868 |
17 | Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking | 3.214 | 3.557 | 343 |
19 | Nationaal Groeifonds | 2.137 | 0 | ‒ 2.137 |
50 | Gemeentefonds | 35.597 | 39.981 | 4.384 |
51 | Provinciefonds | 2.541 | 2.844 | 303 |
55 | Infrastructuurfonds | 0 | ‒ 50 | ‒ 50 |
58 | Diergezondheidsfonds | 8 | 10 | 2 |
60 | Accres Gemeentefonds | 296 | 0 | ‒ 296 |
61 | Accres Provinciefonds | 42 | 0 | ‒ 42 |
64 | BES-fonds | 42 | 67 | 25 |
65 | Deltafonds | 0 | 55 | 55 |
66 | Defensiematerieelbegrotingsfonds | 0 | ‒ 75 | ‒ 75 |
AP | Aanvullende Posten | 7.957 | 0 | ‒ 7.957 |
HGIS | Internationale Samenwerking21 | (6.135) | (7.645) | ‒ 1.510 |
Totaal | 245.715 | 246.958 | 1.244 |
In deze tabel zijn de niet-belastingontvangsten voor Internationale Samenwerking toegerekend aan de begrotingen waarop deze worden verantwoord. De totale uitgaven voor Internationale Samenwerking zijn tussen haakjes vermeld en lopen niet mee in de totaaltelling.
(in miljoenen euro) | MN2022 | FJR2022 | Verschil | |
---|---|---|---|---|
1 | De Koning | 48 | 48 | 0 |
2A | Staten-Generaal | 180 | 203 | 23 |
2B | Overige Hoge Colleges van Staat en Kabinetten van de Gouverneurs | 146 | 169 | 23 |
3 | Algemene Zaken | 77 | 74 | ‒ 3 |
4 | Koninkrijksrelaties | 147 | 94 | ‒ 53 |
5 | Buitenlandse Zaken | 10.782 | 6.845 | ‒ 3.937 |
6 | Veiligheid en Justitie | 13.703 | 16.025 | 2.321 |
7 | Binnenlandse Zaken | 6.993 | 6.319 | ‒ 675 |
8 | Onderwijs, Cultuur en Wetenschap | 44.403 | 49.702 | 5.299 |
9A | Nationale Schuld (Transactiebasis) | 3.386 | 4.314 | 928 |
9B | Financiën | 7.833 | 8.745 | 912 |
10 | Defensie | 12.248 | 7.629 | ‒ 4.620 |
12 | Infrastructuur en Milieu | 10.281 | 3.439 | ‒ 6.842 |
13 | Economische Zaken | 6.756 | 18.742 | 11.986 |
14 | Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit | 1.753 | 1.716 | ‒ 37 |
15 | Sociale Zaken en Werkgelegenheid | 1.272 | 978 | ‒ 294 |
16 | Volksgezondheid, Welzijn en Sport | 5.985 | 7.742 | 1.757 |
17 | Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking | 3.238 | 3.580 | 342 |
50 | Gemeentefonds | 32.283 | 36.518 | 4.235 |
51 | Provinciefonds | 2.541 | 2.844 | 303 |
55 | Infrastructuurfonds | 0 | 0 | 0 |
60 | Accres Gemeentefonds | 296 | 0 | ‒ 296 |
61 | Accres Provinciefonds | 42 | 0 | ‒ 42 |
64 | BES-fonds | 42 | 67 | 25 |
65 | Deltafonds | 0 | 0 | 0 |
66 | Defensiematerieelbegrotingsfonds | 0 | 0 | 0 |
80 | Prijsbijstelling | 765 | 0 | ‒ 765 |
81 | Arbeidsvoorwaarden | 1.424 | 0 | ‒ 1.424 |
86 | Algemeen | 5.052 | 0 | ‒ 5.052 |
90 | Consolidatie1 | 0 | 0 | 0 |
HGIS | Internationale Samenwerking2 | (6.159) | (7.502) | ‒ 1.343 |
Totaal | 171.677 | 175.791 | 4.114 |
(in miljoenen euro) | MN 2022 | FJR 2022 | Verschil | |
---|---|---|---|---|
15 | Sociale Zaken en Werkgelegenheid | 24.995 | 19.924 | ‒ 5.071 |
50 | Gemeentefonds | 1.889 | 1.965 | 77 |
AP | Aanvullende Posten | 392 | 0 | ‒ 392 |
Begrotingsgefinancierde netto-uitgaven | 27.276 | 21.889 | ‒ 5.387 | |
40 | Sociale Verzekeringen | 66.009 | 64.060 | ‒ 1.950 |
Premiegefinancierde netto-uitgaven | 66.009 | 64.060 | ‒ 1.950 | |
Totaal netto-uitgaven plafond Sociale Zekerheid | 93.285 | 85.949 | ‒ 7.336 |
MN 2022 | FJR 2022 | Verschil | ||
---|---|---|---|---|
16 | Volksgezondheid, Welzijn en Sport | 580 | 535 | ‒ 45 |
50 | Gemeentefonds | 1.426 | 1.498 | 73 |
AP | Aanvullende Posten | 13 | 0 | ‒ 13 |
Begrotingsgefinancierde netto-uitgaven | 2.018 | 2.033 | 15 | |
41 | Zorg | 79.340 | 79.481 | 141 |
Premiegefinancierde netto-uitgaven | 79.340 | 79.481 | 141 | |
Totaal netto uitgaven plafond Zorg | 81.358 | 81.513 | 155 |
MN2022 | FJR2022 | Verschil | ||
---|---|---|---|---|
7 | Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties | 155 | 155 | |
8 | Onderwijs, Cultuur en Wetenschap | 9 | 9 | |
10 | Defensie | 4.870 | 4.870 | |
12 | Infrastructuur en Waterstaat | 8.536 | 8.536 | |
13 | Economische Zaken en Klimaat | 103 | 103 | |
14 | Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit | 217 | 217 | |
15 | Sociale Zaken en Werkgelegenheid | 3 | 3 | |
16 | Volksgezondheid, Welzijn en Sport | 0 | 0 | |
55 | Mobiliteitsfonds | ‒ 50 | ‒ 50 | |
65 | Deltafonds | 55 | 55 | |
66 | Defensiematerieelbegrotingsfonds | ‒ 75 | ‒ 75 | |
totaal Netto rijksbegrotingsuitgaven | 13.821 | 13.821 |
Tabel 4.9 geeft per begrotingshoofdstuk de uitgaven weer die buiten het uitgavenplafond vallen. Het gaat daarbij bijvoorbeeld om uitgaven die niet meetellen in het begrotingstekort (het EMU-saldo), zoals het verstrekken van (studie)leningen, de bijdrage van het Rijk aan de sociale fondsen of de opbrengst van het verkopen van staatsdeelnemingen. Daarnaast zijn er uitgaven die wel EMU-saldorelevant zijn, maar buiten het uitgavenplafond zijn geplaatst, zoals de uitgaven aan de zorgtoeslag.
Evenals bij voorgaande tabellen geldt dat de genoemde bedragen in tabel 4.9 op kasbasis zijn, behalve het begrotingshoofdstuk van Nationale Schuld dat deels op transactiebasis wordt opgesteld. De uitgaven aan het aflossen van en de ontvangsten uit het uitgeven van de staatsschuld zijn niet in deze tabel opgenomen maar worden in bijlage 5 EMU-saldo en EMU-schuld afzonderlijk toegelicht.
MN 2022 | FJR 2022 | Verschil | ||
---|---|---|---|---|
4 | Koninkrijksrelaties | 195 | 177 | ‒ 18 |
5 | Buitenlandse zaken | 4.716 | 4.716 | |
6 | Justitie en veiligheid | 841 | 841 | |
7 | Binnenlandse Zaken | ‒ 33 | 29 | 62 |
8 | Onderwijs, Cultuur en Wetenschap | 2.229 | 1.697 | ‒ 532 |
9A | Nationale Schuld (Transactiebasis) | ‒ 6.602 | ‒ 10.040 | ‒ 3.438 |
9B | Financiën | ‒ 240 | ‒ 804 | ‒ 564 |
10 | Defensie | 1 | 167 | 165 |
12 | Infrastructuur en Waterstaat | 7.336 | 40 | ‒ 7.296 |
13 | Economische Zaken en Klimaat | ‒ 3.796 | ‒ 4.117 | ‒ 321 |
15 | Sociale Zaken en Werkgelegenheid | 21.510 | 18.864 | ‒ 2.646 |
16 | Volksgezondheid, Welzijn en Sport | 21.710 | 21.866 | 156 |
17 | Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking | ‒ 24 | ‒ 23 | 1 |
19 | Nationaal Groeifonds | 2.137 | 0 | ‒ 2.137 |
55 | Mobiliteitsfonds | 0 | 0,0 | 0 |
58 | Diergezondheidsfonds | 8 | 10 | 2 |
AP | Aanvullende posten | 311 | ‒ 0,2 | ‒ 312 |
HGIS | Internationale Samenwerking2 | (-24) | (142) | (166) |
Totaal netto-uitgaven buiten het plafond | 44.743 | 33.424 | ‒ 11.319 |
Tabel 4.10 geeft de totale netto-uitgaven aan Internationale Samenwerking (HGIS) aan per begrotingshoofdstuk. Deze uitgaven aan internationale samenwerking worden gecoördineerd door het ministerie van Buitenlandse Zaken, maar worden verantwoord op de individuele begrotingen. In bovenstaande tabellen zijn deze middelen onderdeel van de totalen per begroting. Onderaan deze tabellen staat het totaal aan HGIS-uitgaven over alle begrotingen.
MN 2022 | FJR 2022 | Verschil | ||
---|---|---|---|---|
5 | Buitenlandse Zaken | 1.890 | 2.424 | 534 |
6 | Veiligheid en Justitie | 343 | 884 | 541 |
7 | Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties | 1 | 1 | 0 |
8 | Onderwijs, Cultuur en Wetenschap | 104 | 107 | 2 |
9B | Financiën | 264 | 265 | 0 |
10 | Defensie | 223 | 151 | ‒ 72 |
12 | Infrastructuur en Waterstaat | 26 | 26 | 0 |
13 | Economische Zaken en Klimaat | 30 | 27 | ‒ 2 |
14 | Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit | 34 | 32 | ‒ 2 |
15 | Sociale Zaken en Werkgelegenheid | 1 | 1 | 0 |
16 | Volksgezondheid, Welzijn en Sport | 6 | 6 | 0 |
17 | Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking | 3.238 | 3.580 | 342 |
86 | Algemeen | 0 | 0 | 0 |
Totaal plafondrelevante netto-uitgaven HGIS | 6.159 | 7.502 | 1.344 | |
10 | Defensie | 165 | 165 | |
17 | Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking | ‒ 24 | ‒ 23 | |
66 | Defensiematerieelbegrotingsfonds | 0 | ||
Totaal niet-plafondrelevante netto-uitgaven HGIS | ‒ 24 | 142 | 166 | |
0 | ||||
Totaal netto-uitgaven HGIS | 6.135 | 7.645 | 1.510 |
Tabel 5.1 betreft een overzicht van de inkomsten, de uitgaven, het EMU-saldo en de EMU-schuld (de budgettaire kerngegevens). Het betreft de inkomsten en uitgaven van het Rijk die relevant zijn voor het EMU-saldo. Om van het EMU-saldo Rijk tot het saldo van de gehele collectieve sector te komen, wordt het EMU-saldo van de decentrale overheden meegeteld. De EMU-schuld wordt hier voor de gehele collectieve sector weergeven.
MN 2022 | FJR 2022 | Verschil | |
---|---|---|---|
Inkomsten (belastingen en sociale premies) | 334,1 | 350,5 | 16,4 |
Nood- en steunmaatregelen corona relevant voor EMU-saldo (uitgaven) | 0,0 | 11,2 | 11,2 |
Reguliere netto-uitgaven onder het uitgavenplafond | 346,3 | 345,9 | ‒ 0,4 |
Rijksbegroting | 171,7 | 162,3 | ‒ 9,4 |
Sociale Zekerheid | 93,3 | 88,5 | ‒ 4,7 |
Zorg | 81,4 | 81,2 | ‒ 0,1 |
Investeringen | 13,8 | 13,8 | |
Overige netto-uitgaven en correcties voor het EMU-saldo | 6,6 | ‒ 5,6 | ‒ 12,2 |
Totale netto-uitgaven en correcties voor het EMU-saldo | 353,0 | 351,5 | ‒ 1,5 |
EMU-saldo centrale overheid | ‒ 18,9 | ‒ 1,0 | 17,8 |
EMU-saldo decentrale overheden | ‒ 2,4 | 1,1 | 3,5 |
EMU-saldo collectieve sector | ‒ 21,3 | 0,1 | 21,4 |
EMU-saldo collectieve sector (in procenten bbp) | ‒ 2,4% | 0,0% | 2,4% |
EMU-schuld collectieve sector | 517 | 480,1 | ‒ 37 |
EMU-schuld collectieve sector (in procenten bbp) | 57,7% | 51,0% | ‒ 6,7% |
Bruto binnenlands product (bbp) | 895 | 941 | 46 |
Tabel 5.2 geeft de opbouw van het EMU-saldo van de collectieve sector weer. Dit EMU-saldo, ook wel het overheidssaldo genoemd, is de optelsom van alle inkomsten en uitgaven van de Rijksoverheid en de decentrale overheden. De inkomsten en uitgaven van de Rijksoverheid zijn in meer detail te vinden in bijlage 3 en 4. Om tot het EMU-saldo te komen worden enkele correcties toegepast: sommige uitgaven tellen namelijk niet mee voor het EMU-saldo (deze zijn uitgesplitst in tabel 5.3) en voor sommige posten telt een ander bedrag mee voor het EMU-saldo (op transactiebasis) dan op kasbasis in de Rijksbegroting is opgenomen (deze zijn uitgesplitst in tabel 5.4).
MN 2022 | FJR 2022 | Verschil | ||
---|---|---|---|---|
1 | Belasting- en premieontvangsten | 334.108 | 350.462 | 16.354 |
2 | Totale netto-uitgaven | 391.064 | 390.499 | ‒ 565 |
3 | Af: niet EMU-saldo relevante uitgaven | ‒ 35.168 | ‒ 27.873 | 7.294 |
4 | Bij: Kas-transverschillen en overige posten | 2.937 | 11.137 | 8.200 |
5 | Bij: EMU-saldo decentrale overheden | ‒ 2.425 | 1.114 | 3.539 |
6 | EMU-saldo collectieve sector (1-2-3+4+5) | ‒ 21.276 | 88 | 21.364 |
De uitgaven die wel op de Rijksbegroting staan, maar die niet meetellen voor het EMU-saldo, staan vermeld in tabel 5.3. Wat er wel en niet meetelt voor het EMU-saldo is vastgesteld door het Europese statistiekbureau Eurostat in de Manual on Government Deficit and Debt.
MN2022 | FJR 2022 | Verschil | |
---|---|---|---|
Verstrekking studieleningen | 3.368 | 2.837 | ‒ 531 |
Aflossing studieleningen | ‒ 1.139 | ‒ 1.164 | ‒ 26 |
Aan- en verkoop staatsdeelnemingen | 507 | 244 | ‒ 263 |
Voortijdige beeindiging derivaten | 0 | ‒ 248 | ‒ 248 |
Rente-ontvangsten derivaten | ‒ 921 | ‒ 516 | 405 |
Uitgaven gerelateerd aan Oekraine | 197 | 197 | |
Coronagerelateerde leningen | ‒ 111 | ‒ 291 | ‒ 180 |
Rijksbijdragen aan sociale fondsen | 39.007 | 36.359 | ‒ 2.649 |
Kasbeheer | ‒ 5.661 | ‒ 9.308 | ‒ 3.647 |
Overig | 117 | ‒ 238 | ‒ 355 |
Totaal | 35.168 | 27.873 | ‒ 7.294 |
Tabel 5.4 geeft de posten weer die wel meetellen voor het EMU-saldo, maar die niet, of niet op dezelfde manier, in de Rijksbegroting staan. Voor een deel ervan geldt dat voor het EMU-saldo wordt gerekend met de uitgaven en ontvangsten op transactiebasis, terwijl de Rijkbegroting de uitgaven op kasbasis bijhoudt. Om tot het EMU-saldo te komen moet daarom bovenop het bedrag dat daadwerkelijk de kas heeft verlaten nog een zogenaamd kas-transverschil (ktv) worden meegeteld. Daarnaast is er een aantal posten die niet op de Rijkbegroting staan, zoals het positieve of negatieve saldo van agentschappen en de kosten van zorgverzekeraars. Deze posten zijn ook meegenomen in tabel 5.4 omdat deze ook meetellen voor het EMU-saldo.
MN 2022 | FJR 2022 | Verschil | |
---|---|---|---|
KTV EU-afdrachten | 0 | ‒ 659 | ‒ 659 |
KTV Tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging voor Werkgelegenheid (NOW) | 2.575 | ‒ 3.756 | ‒ 6.331 |
KTV Tegemoetkoming Vaste Lasten (TVL) | 540 | 2.349 | 1.809 |
KTV OV-beschikbaarheidsvergoeding | 0 | 455 | 455 |
KTV OV-studentenkaart | ‒ 1.050 | ‒ 90 | 960 |
KTV Veilingopbrengsten | 284 | 292 | 8 |
KTV Gasbaten | 0 | 7.330 | 7.330 |
KTV Publiek private samenwerking | ‒ 30 | ‒ 172 | ‒ 142 |
KTV Defensie | 0 | ‒ 54 | ‒ 54 |
KTV prestatiebeurzen | ‒ 60 | ‒ 60 | |
KTV toeslagen | 127 | 127 | |
KTV Rijksbijdragen aan decentrale overheden | 0 | 0 | 0 |
Overige kas-transverschillen (aansluiting bij CBS) | 0 | 3.530 | 3.530 |
Mutatie begrotingsreserves | 116 | 1.137 | 1.021 |
Saldo agentschappen en rest centrale overheid | 0 | 458 | 458 |
Totaal Rijk | 2.435 | 10.887 | 8.452 |
Totaal Sociale fondsen | 502 | 250 | ‒ 252 |
Totaal Rijk en sociale fondsen | 2.937 | 11.137 | 8.200 |
Tabel 5.5 geeft de verdeling van het EMU-saldo over de verschillende onderdelen van de collectieve sector weer. In tabel 5.6 wordt het EMU-saldo van het Rijk verder uitgesplitst.
MN2022 | FJR 2022 | Verschil | |
---|---|---|---|
EMU-saldo Rijk | ‒ 24.324 | ‒ 12.393 | 11.932 |
EMU-saldo sociale fondsen | 5.473 | 11.366 | 5.893 |
EMU-saldo decentrale overheden | ‒ 2.425 | 1.114 | 3.539 |
EMU-saldo collectieve sector | ‒ 21.276 | 88 | 21.364 |
EMU-saldo collectieve sector (in procenten bbp) | ‒ 2,4% | 0,0% | 2,4% |
MN2022 | FJR 2022 | Verschil | |
---|---|---|---|
Belastingontvangsten | 222.795 | 232.165 | 9.370 |
Netto begrotingsgefinancierde uitgaven | ‒ 245.715 | ‒ 246.958 | ‒ 1.244 |
Af: niet EMU-saldo relevante uitgaven | 35.168 | 27.873 | ‒ 7.294 |
Betaalde rijksbijdrage en rente aan sociale fondsen | ‒ 39.007 | ‒ 36.359 | 2.649 |
Kas-transverschillen en overige posten Rijk | 2.435 | 10.887 | 8.452 |
EMU-saldo Rijk (centrale overheid) | ‒ 24.324 | ‒ 12.393 | 11.932 |
Tabel 5.7 geeft het financieringstekort van het Rijk weer. Het financieringstekort is het bedrag dat het Rijk op kasbasis in een jaar tekort komt of over heeft. Het financieringstekort is daarmee dus ook het bedrag dat in een jaar extra moet worden geleend of, bij een overschot, waarmee schulden kunnen worden afgelost. Waar het EMU-saldo een begrip op transactiebasis is, is het financieringstekort een begrip op kasbasis. Om te komen tot het financieringstekort moeten naast de belastingontvangsten en de uitgaven op de begrotingen nog een aantal correcties worden toegepast. Ten eerste zijn de belastingen, zoals die meetellen voor het EMU-saldo, berekend op transactiebasis. Om tot de belastingen op kasbasis te komen moet het kas-transverschil hier vanaf worden getrokken. Hetzelfde geldt voor posten op de Rijksbegroting die niet op kasbasis zijn. Allereerst is dat de rente op de staatsschuld. Deze staat in de Rijksbegroting op transactiebasis, terwijl voor het financieringstekort alleen de kasuitgaven meetellen. Daarnaast wordt geld storten in (of opnemen uit) een begrotingsreserve op de begroting gezet als uitgave of ontvangst, terwijl het geld de schatkist in dat geval niet daadwerkelijk verlaat of binnenkomt. Daarom wordt voor dit type uitgaven ook gecorrigeerd om tot het financieringssaldo te komen.
MN 2022 | FJR 2022 | Verschil | |
---|---|---|---|
Belastinginkomsten (kasbasis) | 223.125 | 225.140 | 2.015 |
Netto begrotingsgefinancierde uitgaven | ‒ 245.715 | ‒ 246.958 | ‒ 1.244 |
Af: kas-transverschil rentelasten | ‒ 860 | ‒ 955 | ‒ 95 |
Mutatie begrotingsreserves | 116 | 1.137 | 1.021 |
Mutaties derdenrekeningen inclusief Fortis lening | 0 | ‒ 269 | ‒ 269 |
Financieringssaldo Rijksoverheid | ‒ 23.334 | ‒ 21.905 | 1.429 |
Het financieringssaldo werkt één op één door in de staatsschuld. Voor een financieringstekort moet immers geleend worden op de financiële markten, terwijl een overschot gebruikt kan worden om schulden af te lossen. Tabel 5.8 geeft de ontwikkeling van de EMU-schuld weer gedurende het jaar 2022, in de eerste kolom zoals verwacht werd bij Miljoenennota 2022 en in de tweede kolom zoals daadwerkelijk gerealiseerd. De EMU-schuld betreft de hele collectieve sector, dus ook het tekort van decentrale overheden en agentschappen heeft invloed op de EMU-schuld.
MN 2022 | FJR 2022 | Verschil | |
---|---|---|---|
EMU-schuld begin jaar | 490.869 | 449.026 | ‒ 41.843 |
Financieringssaldo Rijksoverheid | 23.334 | 21.905 | ‒ 1.429 |
EMU-saldo decentrale overheden | 2.425 | ‒ 1.114 | ‒ 3.539 |
EMU-saldo rest centrale overheid | 0 | 0 | 0 |
Schatkistbankieren decentrale overheden | 0 | 0 | 0 |
Overig | 0 | 10.248 | 10.248 |
EMU-schuld einde jaar | 516.628 | 480.065 | ‒ 36.563 |
EMU-schuldquote (in procenten bbp) | 57,7% | 51,0% | ‒ 6,7% |
Tabel 5.9 bevat de ontwikkeling van de EMU-schuldquote (de EMU-schuld in verhouding tot het bbp). Behalve het begrotingstekort of -overschot heeft ook de ontwikkeling van het bbp zelf invloed op de schuldquote. Dit is weergegeven als het noemereffect.
MN 2022 | FJR 2022 | Verschil | |
---|---|---|---|
EMU-schuldquote begin jaar | 57,8 | 52,2 | ‒ 5,6 |
Noemereffect bbp | ‒ 2,9 | ‒ 4,5 | ‒ 1,6 |
Financieringssaldo Rijksoverheid | 2,6 | 2,3 | ‒ 0,3 |
EMU-saldo decentrale overheden | 0,3 | ‒ 0,1 | ‒ 0,4 |
EMU-saldo rest centrale overheid | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
Schatkistbankieren decentrale overheden | 0,0 | 0,0 | 0,0 |
Overig | 0,0 | 1,1 | 1,1 |
EMU-schuldquote einde jaar | 57,7 | 51,0 | ‒ 6,7 |
De tabellen 5.10 en tabel 5.11 geven een historisch overzicht van het EMU-saldo en de EMU-schuld in de afgelopen tien jaar, zowel in euro's als in procenten van het bbp.
2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
EMU-saldo | ‒ 19,5 | ‒ 15,1 | ‒ 13,4 | 0,9 | 10,1 | 11,6 | 14,6 | ‒ 29,6 | ‒ 22,3 | 0,0 |
bbp | 660 | 672 | 690 | 708 | 738 | 774 | 813 | 797 | 855 | 941 |
EMU-saldo (in procenten bbp) | ‒ 3,0% | ‒ 2,3% | ‒ 1,9% | 0,1% | 1,4% | 1,5% | 1,8% | ‒ 3,7% | ‒ 2,4% | 0,0% |
2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
EMU-schuld | 447 | 456 | 446 | 438 | 420 | 406 | 395 | 435 | 449 | 480 |
bbp | 660 | 672 | 690 | 708 | 738 | 774 | 813 | 797 | 855 | 941 |
EMU-schuld (in procenten bbp) | 67,7% | 67,9% | 64,6% | 61,9% | 57,0% | 52,4% | 48,5% | 54,7% | 52,5% | 51,0% |
Tabel 5.12 en tabel 5.13 geven een aansluiting tussen de cijfers zoals deze zijn gepresenteerd in bijlage 1 Rijksrekening en bijlage 5 EMU-saldo en EMU-schuld.
FJR 2022 | Bron | |
---|---|---|
Totaal kasuitgaven begrotingen | 328,7 | Tabel 1.2 |
Rentelasten | 4,5 | Tabel 1.4 |
Totaal kasuitgaven begrotingen en rentelasten | 333,2 | |
Af: uitgaven aflossing vaste schuld | 30,8 | H9A artikel 11 |
Af: uitgaven aflossing vlottende schuld | 0,0 | H9A artikel 11 |
Af: uitgaven (dis)agio bij inkoop schuld (U/O IXA 0.1.22.1) | 0,0 | 0 |
Af: uitgaven (dis)agio bij inkoop schuld (U/O IXA 0.1.22.1) | 13,4 | Tabel 4.2 |
Totaal uitgaven begrotingen | 288,9 | Tabel 4.2 |
Af: niet-belastingontvangsten begrotingen | 42,0 | Tabel 4.3 |
Totaal netto-uitgaven begrotingen | 247,0 | Tabel 4.4 |
Totaal premiegefinancierde netto-uitgaven | 143,5 | |
w.v. Sociale Zekerheid en Arbeidsmarktrelaties | 64,1 | Tabel 4.6 |
w.v. Zorg | 79,5 | Tabel 4.7 |
Totaal netto-uitgaven (begrotingen en premies) | 390,5 | Tabel 5.1 |
w.v. Netto-uitgaven onder het uitgavenplafond | 357,1 | Tabel 5.1 |
w.v. Netto-uitgaven buiten het uitgavenplafond | 33,4 | Tabel 4.8 |
Af: niet EMU-saldo relevante uitgaven | 27,9 | Tabel 5.2 |
Bij: kas-transverschillen en overige posten | ‒ 11,1 | Tabel 5.2 |
Totaal netto-uitgaven relevant voor EMU-saldo | 351,5 | Tabel 5.1 |
FJR 2022 | Bron | |
---|---|---|
Totaal kasontvangsten begrotingen | 346,7 | Tabel 1.3 |
Rentebaten | 0,7 | Tabel 1.5 |
Totaal kasontvangsten begrotingen en rentebaten | 347,3 | |
Af: uitgifte vaste schuld | 44,1 | H9A artikel 11 |
Af: uitgifte vlottende schuld | 22,7 | H9A artikel 11 |
Af: consolidatie | 13,4 | Tabel 4.3 |
Af: niet-belastingontvangsten | 42,0 | Tabel 4.3 |
Totaal belastingen op kasbasis | 225,1 | Tabel 3.2 |
Premie-inkomsten op kasbasis | 117,3 | |
w.v. volksverzekeringen | 41,6 | Tabel 3.2 |
w.v. werknemersverzekeringen (EMU-basis) | 75,7 | Tabel 3.2 |
Totale inkomsten op kasbasis | 342,4 | |
Kas-transverschillen inkomsten | 8,0 | |
w.v. kas-transverschillen belastingen | 7,0 | Tabel 3.2 |
w.v. kas-transverschillen premies volksverzekeringen | 1,0 | Tabel 3.2 |
Totaal belastingen en premies op EMU-basis | 350,5 | Tabel 6.1 |
Sinds 2002 wordt budgettaire informatie over fiscale regelingen opgenomen in de Miljoenennota en het Financieel Jaarverslag van het Rijk. In de Miljoenennota worden ook onder andere het beleidsverantwoordelijk departement en de afgeronde en geplande evaluaties vermeld. Meer beleidsmatige informatie over fiscale regelingen wordt opgenomen in de begrotingen en jaarverslagen van de verschillende vakdepartementen.
In het Financieel Jaarverslag van het Rijk wordt alleen het budgettaire belang gegeven van de fiscale regelingen waarvan op dat moment voorlopige realisatiegegevens over 2022 beschikbaar zijn. Dit betreft de afdrachtverminderingen in de loonbelasting voor zeevaart en speur- en ontwikkelingswerk (WBSO) en de investeringsfaciliteiten in de inkomstenbelasting en vennootschapsbelasting waarvoor een aanmeldingsverplichting geldt, namelijk de energie-investeringsaftrek (EIA), milieu-investeringsaftrek (MIA) en willekeurige afschrijving milieu-investeringen (Vamil). De voorlopige realisaties van deze regelingen worden hier vermeld. Definitieve realisaties worden pas in de loop van 2023 bekend en worden opgenomen in Miljoenennota 2024. Voor de overige fiscale regelingen zal in Miljoenennota 2024 een geactualiseerde raming voor 2022 worden opgenomen, op basis van de meest recente gegevens op dat moment.
De investeringsregelingen en de afdrachtvermindering speur- en ontwikkelingswerk zijn gebudgetteerde regelingen met een systematiek van meerjarige budgetegalisatie.
6.1 Afdrachtverminderingen in de loonbelasting
Tabel 6.1 laat de voorlopige (geschatte) realisaties van de betreffende afdrachtverminderingen over 2022 zien. De realisaties zijn gebaseerd op geaggregeerde informatie vanuit de loonaangiften.
Afdrachtvermindering | Raming 2022 (MN 2023) | Voorlopige realisatie 2022 |
---|---|---|
Speur- en ontwikkelingswerk (WBSO) | 1.336 | 1.295 |
Zeevaart | 106 | 110 |
Het totale beschikbare budget voor de afdrachtvermindering speur- en ontwikkelingswerk voor het jaar 2022 bedroeg 1.336 miljoen euro (exclusief 5 miljoen euro voor zelfstandigen). De geschatte voorlopige realisatie is 1295 miljoen euro. Met deze realisatie is er een onderuitputting van 41 miljoen euro. De onderuitputting wordt conform de geldende systematiek aan het in 2024 beschikbare budget toegevoegd. De hoogte van de verzilverde S&O-afdrachtvermindering over 2022 wordt in juli 2023 definitief vastgesteld op basis van de realisaties tot en met juni 2023. De daadwerkelijke realisatie kan daardoor nog enkele miljoenen afwijken en wordt met Prinsjesdag openbaar gemaakt.
De afdrachtvermindering zeevaart is geen gebudgetteerde regeling. De voorlopige realisatie voor 2022 is vrijwel gelijk aan de raming in Miljoenennota 2023. Het budgettaire belang van deze regeling is vrij constant over de jaren.
6.2 Investeringsfaciliteiten
Tabel 6.2 bevat voorlopige realisatiegegevens over het jaar 2022 voor de investeringsfaciliteiten waarvoor een aanmeldingsverplichting geldt.
Regeling | Budget 2022 (MN 2023) | Voorlopige realisatie 2022 |
---|---|---|
Energie-investeringsaftrek (EIA) | 249 | 301 |
Milieu-investeringsaftrek (MIA) | 194 | 206 |
Willekeurige afschrijving milieu-investeringen (Vamil) | 25 | 23 |
De budgetclaim van de EIA bedraagt volgens voorlopige realisatiecijfers 301 miljoen euro. De overschrijding van het budget ontstaat gedeeltelijk door enkele grote investeringen en verder door een stijging in de kosten voor energie-investeringen.
Per 2022 bedraagt het MIA-budget 194 miljoen euro en het Vamil-budget 25 miljoen euro. Het verwachte budgetbeslag voor de MIA bedraagt volgens voorlopige realisatiecijfers 206 miljoen euro, voor de Vamil 23 miljoen euro.
Achtergrond
Op basis van de Vamil mag willekeurig worden afgeschreven op aangewezen milieu-investeringen. Deze regeling leidt in principe, evenals de andere regelingen voor vervroegde afschrijving, tot een liquiditeits- en rentevoordeel voor de belastingplichtige. Het budgettaire belang wordt berekend met de netto contante waarde-methode gebaseerd op het gemelde investeringsbedrag.
Het budgettaire belang van de EIA en MIA wordt gebaseerd op gemelde investeringsbedragen, in principe volgens de volgende formule: budgettair belang = (investeringsbedrag -/- correctiepercentage) * aftrekpercentage faciliteit * gemiddeld marginaal belastingtarief.
Om het budgetrecht van het parlement te borgen, worden beleidsmatige mutaties die na de Najaarsnota leiden tot een overschrijding van het budget op artikelniveau aan de beide Kamers gemeld. In deze bijlage is een overzicht opgenomen van deze beleidsmatige mutaties. Hierbij is een ondergrens gehanteerd van 2 miljoen euro. De specifieke verantwoording over de mutaties is opgenomen in de Kamerstukken van de departementen. Voor de volledigheid wordt vermeld in welk Kamerstuk de betreffende mutatie aan de Tweede Kamer is gemeld. Ook wordt weergegeven of het een uitgavenverplichting (U) of een verplichtingenmutatie (V) betreft.
Begrotingshoofdstuk | Artikel | Omschrijving | Bedrag (mln.) | Kamerstuk | U | V |
---|---|---|---|---|---|---|
7. Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties | 4. Energietransitie gebouwde omgeving en bouwkwaliteit | Correctieboeking STEP | 8,5 | TK 36200-VII-141 | X | |
7. Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties | 7 Werkgevers- en bedrijfsvoeringsbeleid | I-functie Rijk | 2,2 | TK 36200-VII-141 | X | X |
7. Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties | 7 Werkgevers- en bedrijfsvoeringsbeleid | Doorontwikkeling Rijksbrede ICT-voorziening | 6,6 | TK 36200-VII-141 | X | X |
7. Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties | 7 Werkgevers- en bedrijfsvoeringsbeleid | Diverse bijdragen | 10,1 | TK 36200-VII-141 | X | X |
8. Onderwijs, Cultuur en Wetenschap | 4. Beroepsonderwijs en volwasseneneducatie | Ophoging verplichtingenbudget CA-maatregelen | 45,0 | TK 36200-VIII-179 | X | |
8. Onderwijs, Cultuur en Wetenschap | 15. Media | Verplichtingen regionale omroepen | 4,7 | TK 36200-VIII-179 | X | |
8. Onderwijs, Cultuur en Wetenschap | 16. Onderzoek en wetenschappen | Verplichtingenbudget NWO en KB | 23,9 | TK 36200-VIII-179 | X | |
9b. Financiën | 6. Btw-Compensatiefonds | Overboekingen Btw-Compensatiefonds | 54,8 | TK 36200-IX-14 | X | X |
9b. Financiën | 8. Apparaat kerndepartement | Ophoging verplichtingenbudget 2022 | 30,0 | TK 36200-IX-14 | X | |
9b. Financiën | 9. Douane | Ophogen verplichtingenbudget externe inhuur | 8,0 | TK 36200-IX-14 | X | |
10. Defensie | 1. Inzet | Materieel voor Oekraïne | 140,0 | TK 36200-X-59 | X | |
10. Defensie | 1. Inzet | Verstrekkingen aan Oekraïne | 25,6 | TK 36200-X-59 | X | X |
10. Defensie | 7. Defensie Materieel Organisatie | Onvoorziene verplichtingen voor DMO | 20,0 | TK 36200-X-59 | X | |
10. Defensie | 7. Defensie Materieel Organisatie | Onvoorziene betaling voor DMO | 7,5 | TK 36200-X-59 | X | X |
10. Defensie | 7. Defensie Materieel Organisatie | Hogere salarisbetaling DMO | 14,0 | TK 36200-X-59 | X | |
10. Defensie | 7. Defensie Materieel Organisatie | Inhuur ICT-personeel | 31,5 | TK 36200-X-59 | X | |
10. Defensie | 9. Algemeen | Hogere verplichtingen personeelstransitie | 4,5 | TK 36200-X-59 | X | |
10. Defensie | 9. Algemeen | Hogere bijdrage NAVO | 2,5 | TK 36200-X-59 | X | X |
10. Defensie | 10. Apparaat kerndepartement | Inhuur personeel | 7,0 | TK 36200-X-59 | X | |
10. Defensie | 10. Apparaat kerndepartement | Hogere exploitatieuitgaven | 3,0 | TK 36200-X-59 | X | |
10. Defensie | 10. Apparaat kerndepartement | Hogere pensioenuitgaven | 25,0 | TK 36200-X-59 | X | X |
10. Defensie | 10. Apparaat kerndepartement | Hogere exploitatieuitgaven | 5,0 | TK 36200-X-59 | X | |
12. Infrastructuur en Waterstaat | 25. Brede doeluitkering | Brede doeluitkering 2023 | 13,7 | TK 36250-XII-4 | X | |
16. Volksgezondheid, Welzijn en Sport | 1. Volksgezondheid | Verplichtingenbudget volksgezondheid | 337,9 | TK 36200-XVI-192 | X | |
16. Volksgezondheid, Welzijn en Sport | 6. Sport en bewegen | Verplichtingenbudget sport en bewegen | 38,1 | TK 36200-XVI-192 | X | |
66. Defensiematerieelfonds | 1. Defensiebreed materieel | Bijstellen valuta verschillen US Dollars Defensie | 43,3 | TK 36200-K-6 | X | X |
66. Defensiematerieelfonds | 2. Maritiem materieel | Duurder onderhoud schepen | 35,0 | TK 36200-K-6 | X | |
66. Defensiematerieelfonds | 2. Maritiem materieel | Hogere verplichtingen voor onderhoud schepen | 12,0 | TK 36200-K-6 | X | |
66. Defensiematerieelfonds | 3. Land materieel | Hogere uitgaven voor land wapensystemen | 58,0 | TK 36200-K-6 | X | |
66. Defensiematerieelfonds | 3. Land materieel | Technische overboeking van OEK middelen van HGIS naar niet-HGIS | 5,1 | TK 36200-K-6 | X | X |
66. Defensiematerieelfonds | 3. Land materieel | Hogere onderhoudsuitgaven landmaterieel | 25,0 | TK 36200-K-6 | X | X |
66. Defensiematerieelfonds | 6. IT | Hogere uitgaven investeringen IT | 20,0 | TK 36200-K-6 | X | |
66. Defensiematerieelfonds | 6. IT | Hogere verplichtingen investeringen IT | 24,5 | TK 36200-K-6 | X | |
66. Defensiematerieelfonds | 6. IT | Ultra High Frequency | 30,0 | TK 36200-K-6 | X | X |
66. Defensiematerieelfonds | 6. IT | Hogere verplichtingen instandhouding IT | 45,5 | TK 36200-K-6 | X | X |
Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
Correctieboeking STEP
Na de tweede suppletoire begroting 2022 is per abuis een negatieve verplichtingenstand ontstaan op de regeling STEP (8,5 miljoen euro). Deze negatieve verplichtingenstand is bij Slotwet 2022 gecorrigeerd.
I-functie Rijk (bijdrage aan agentschappen en bijdrage aan ZBO’s/RWT’s)
Bij Slotwet 2022 heeft binnen artikelonderdeel 7.1 een reallocatie plaatsgevonden om uitgaven voor I-functie Rijk op het juiste instrument binnen de begroting te kunnen verantwoorden (2,2 miljoen euro).
Doorontwikkeling Rijksbrede ICT-voorziening (bijdrage aan agentschappen)
Bij Slotwet 2022 heeft binnen artikelonderdeel 7.1 een reallocatie plaatsgevonden om uitgaven voor de doorontwikkeling van de Rijksbrede ICT-voorzieningen op het juiste instrument binnen de begroting te kunnen verantwoorden (6,6 miljoen euro).
Diverse bijdragen (bijdrage aan agentschappen en bijdrage aan ZBO’s/RWT’s)
Bij Slotwet 2022 heeft binnen artikelonderdeel 7.1 een reallocatie plaatsgevonden om bijdragen aan het UBR, Nationaal Archief, Dienst Publiek en Communicatie, Stichting ICTU en De Nederlandse Bank in het kader van informatiehuishouding op het juiste instrument binnen de begroting te kunnen verantwoorden (circa 10,1 miljoen euro).
Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
Ophoging verplichtingenbudget CA-maatregelen
Het verplichtingenbudget op Artikel 4 is met 45,0 miljoen euro verhoogd. De verplichtingenraming wordt aangepast omdat de Coalititeakkoord-maatregelen voor de jaren 2023 t/m 2027 in 2022 al meerjarig zijn verplicht.
Verplichtingen regionale omroepen
Jaarlijks wordt, in november, het budget voor de media instellingen vastgesteld en aan de Tweede Kamer gemeld via de mediabegrotingsbrief. De verplichtingen worden op basis van de mediabegrotingsbrief in de administratie opgevoerd. De huidige ruimte in de verplichtingen is op basis van het vastgesteld budget 2022 en zonder toevoeging van de WAU middelen 2023 welke voor 2023 ook in 2022 zijn verplicht. De verplichtingen dienen derhalve verhoogd te worden met 4,722 miljoen euro. Deze mutatie is middels de veegbrief al aangekondigd.
Verplichtingenbudget NWO en KB
Het verplichtingenbudget van Artikel 16 (Onderzoek- en wetenschapsbeleid) is met 23,9 miljoen euro verhoogd. Het betreft hier het verplichtingenbudget van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) en de Koninklijke Bibliotheek (KB) van 2022 dat niet toereikend genoeg bleek om de verplichting van de bekostiging in 2023 en de aanvullende bekostiging in 2022 aan te gaan. Hier is een ophoging van 22,6 miljoen euro voor de NWO en 1,3 miljoen voor de KB voor nodig.
Financiën
Overboekingen Btw-Compensatiefonds
Als gevolg van een overheveling van budget van ministeries naar decentrale overheden wordt een bedrag toegevoegd aan het Gemeente- of Provinciefonds. Het geraamde btw-deel wordt door de betreffende ministeries overgeheveld naar het Btw-compensatiefonds (BCF). Gemeenten en provincies kunnen de betaalde btw vervolgens terugvragen uit het BCF. Na de tweede suppletoire begroting 2022 is nog bijna 55 miljoen euro overgeheveld naar het BCF. Het betreft overhevelingen van de ministeries Infrastructuur en Waterstaat, Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Economische Zaken en Klimaat, en Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. Deze overhevelingen zijn reeds gemeld in de Veegbrief.
Ophoging verplichtingenbudget 2022
Het verplichtingenbudget 2022 op artikel 8 (Apparaat Kerndepartement) is opgehoogd met 30 miljoen euro. Dit hangt samen met de afgesloten meerjarige contracten voor categoriemanagement voor onder andere vakliteratuur die in 2022 zijn ingegaan. Categoriemanagement is per 2021 overgeheveld van de Belastingdienst naar het Kerndepartement, op artikel 8. De meerjarige verplichtingen passen niet binnen het verplichtingenbudget dat voor artikel 8 gelijk is gesteld aan het kasbudget voor 2022. Dit komt omdat contracten meerjarig worden afgesloten en dus de bijbehorende verplichtingen vastgelegd. Dit bedrag is hoger uitgevallen dan geraamd. Deze ophoging is gemeld in de Veegbrief.
Ophogen verplichtingenbudget externe inhuur
De externe inhuur van personeel is hoger dan bij 2de suppletoire begroting verwacht, hoofdzakelijk bij de Uitvoeringsorganisatie Herstel Toeslagen (UHT). Om de continuïteit van de uitvoering te waarborgen dienen de inhuurcontracten tijdig voor 2023 te worden verlengd. Hiervoor is circa 8 miljoen euro aan additioneel verplichtingenbudget in 2022 nodig. Deze ophoging is gemeld in de Veegbrief.
Defensie
Materieel voor Oekraïne
Dit betreft 140 miljoen euro meer verplichtingen dan ten tijde van de tweede suppletoire begroting werd geraamd. Deze verplichtingen worden aangegaan voor de commerciële verwerving en directe aanschaf van materieel bestemd voor Oekraïne.
Verstrekkingen aan Oekraïne
Defensie ontvangt compensatie voor diverse verstrekkingen van materieel aan Oekraïne.
Onvoorziene verplichtingen voor DMO
Dit betreft verplichtingen voor een onvoorzien 11 miljoen euro voor Algemene Beveiligingseisen voor Defensieopdrachten (ABDO). Het gaat om kosten die zijn gemaakt door leveranciers om samen te werken met Defensie met handhaving van het beveiligingsbeleid van Defensie. Verder betreft dit een verplichting voor een onvoorziene brandstoflevering van 9 miljoen euro van het Central Europe Pipeline System.
Onvoorziene betaling voor DMO
Dit betreft een onvoorziene betaling voor de NATO Support and Procurement Organisation voor het Multi Role Tanker Transport.
Hogere salarisbetaling DMO
Dit betreft het gevolg van het arbeidsvoorwaardenakkoord voor de salarisbetaling van december bij DMO, die kan leiden tot een overschrijding van de raming in de tweede suppletoire begroting.
Inhuur ICT-personeel
De krappe arbeidsmarkt voor ICT-personeel heeft ertoe geleid dat er meerjarige overeenkomsten zijn gesloten voor tijdelijke inhuur van ICT-personeel. Ook bestaande inhuurcontracten zijn in dit kader verlengd.
Hogere verplichtingen personeelstransitie
Voor de human resource-transitie zijn meer verplichtingen aangegaan dan geraamd.
Hogere bijdrage NAVO
Dit betreft een hogere bijdrage aan de exploitatiebegroting van de NAVO dan geraamd.
Inhuur personeel
Dit betreft hogere verplichtingen dan geraamd voor de inhuur van beleidsadviseurs en interimmanagers.
Hogere exploitatieuitgaven
Dit betreft onverwachte hogere verplichtingen dan geraamd voor de personele exploitatie.
Hogere pensioenuitgaven
Dit betreft onverwachte hoge uitgaven van het arbeidsvoorwaardenakkoord voor de pensioenen en uitkering.
Hogere exploitatieuitgaven
Dit betreft onverwachte hogere verplichtingen dan geraamd voor de materiële exploitatie.
Infrastructuur en Waterstaat
Brede doeluitkering (BDU) 2023
Volgens de BDU-systematiek worden de verplichtingen voorafgaand aan het jaar van betaling aangegaan. De beschikking voor het jaar 2023 wordt eind 2022 afgegeven aan de twee vervoersregio’s.
Volksgezondheid, Welzijn en Sport
Verplichtingenbudget volksgezondheid
Op dit artikel is om diverse redenen verplichtingenruimte naar voren gehaald (van 2023 naar 2022). Bijvoorbeeld 38,5 miljoen euro voor de goedkeuring van het jaarplan NVWA 2023, 22,3 miljoen euro voor het aangaan van verplichtingen in 2023 voor de specifieke uitkeringen Aanvullende Seksuele Gezondheid (ASG) en PrEP, en 94,7 miljoen euro in verband met het in 2022 vastleggen van de opdracht aan het RIVM voor de uitvoering van COVID-programma’s. Daarnaast is het verplichtingenbudget met 178 miljoen euro opgehoogd voor een technische correctie waarbij de verplichtingenruimte gelijk wordt getrokken met het beschikbare kasbudget.
Verplichtingenbudget sport en bewegen
Op dit artikel is de verplichtingenruimte verhoogd met 38 miljoen euro. Deze mutatie betreft het naar voren halen van verplichtingruimte en is noodzakelijk om een meerjarige projectsubsidie (2 miljoen euro), een instellingsubsidie (27 miljoen euro) en enkele meerjarige opdrachten (9 miljoen euro) in 2022 vast te kunnen leggen voor het Nationaal Sportakkoord. De kaseffecten vallen in de jaren 2023 en 2024.
Defensiematerieelfonds
Bijstellen valuta verschillen US Dollars Defensie
De uitgaven zijn hoger dan werd geraamd als gevolg van een hogere koers van de Amerikaanse dollar dan ten tijde van de tweede suppletoire begroting.
Duurder onderhoud schepen
Het onderhoud aan Zr.Ms. Schepen is duurder dan ten tijde van de tweede suppletoire begroting werd geraamd.
Hogere verplichtingen voor onderhoud schepen
Voor het onderhoud aan Zr.Ms. schepen is meer verplicht dan ten tijde van de tweede suppletoire begroting werd geraamd als gevolg van hogere prijzen.
Hogere uitgaven voor land wapensystemen
Voor het infanteriegevechtsvoertuig CV90 is achterstallige BTW en een extra termijnbetaling betaald. Ook voor de Verlenging Levensduur Patriot en enkele kleinere wapensystemen zijn extra bedragen betaald.
Technische overboeking van OEK middelen van HGIS naar niet-HGIS
Dit betreft een technische overboeking van middelen voor militaire goederen aan Oekraïne van HGIS naar niet-HGIS binnen de Defensiebegroting. Deze overboeking heeft geen budgettaire gevolgen voor de totale omvang van de uitgaven op de Rijksbegroting.
Hogere onderhoudsuitgaven landmaterieel
De uitgaven voor de instandhouding zijn hoger dan ten tijde van de tweede suppletoire begroting werd geraamd. Dit is veroorzaakt door de versnelde realisatie van het onderhoud aan het infanteriegevechtsvoertuig CV90 en hogere uitgaven voor werkplaatsinrichting en artikelen voor de bedrijfshulpverlening.
Hogere uitgaven investeringen IT
De uitgaven voor informatietechnologie vallen hoger uit dan ten tijde van de tweede suppletoire begroting werd geraamd als gevolg van de voorspoedige realisatie van de bouw van de datacenters bij GrIT en meer bestellingen in 2022 werden geleverd dan voorzien ten tijde.
Hogere verplichtingen investeringen IT
De verplichtingen voor informatietechnologie vallen hoger uit dan ten tijde van de tweede suppletoire begroting werd geraamd als gevolg van de voorspoedige realisatie van de bouw van de datacenters bij GrIT en meer bestellingen in 2022 werden geleverd dan voorzien ten tijde.
Ultra High Frequency
Dit betreft budget wat na Najaarsnota is toegewezen aan het project Ultra High Frequency Plafond 1.
Hogere verplichtingen instandhouding IT
De verplichtingen voor de instandhouding van de informatietechnologie vallen hoger uit dan ten tijde van de tweede suppletoire begroting werd geraamd
In tabellen 8.1 t/m 8.5 wordt een totaaloverzicht van verschillende soorten risicoregelingen van het Rijk weergegeven. Voor details over onderstaande garantieregelingen en achterborgstellingen en leningen wordt verwezen naar begrotingen en jaarverslagen van de betreffende vakdepartementen.
Garanties
Een garantie is een voorwaardelijke, financiële verplichting van het Rijk aan een derde buiten het Rijk, die pas tot uitbetaling komt als zich bij de wederpartij een bepaalde omstandigheid (realisatie van een risico) voordoet. Garantieregelingen worden als verplichting opgenomen in de begroting van het betreffende vakdepartement.
Onderstaande tabel 8.1 en 8.2 bevatten de garantieregelingen van het Rijk. Alle regelingen met een uitstaand risico groter dan 100 miljoen euro zijn weergegeven. Alle regelingen met een uitstaand risico, een risicoplafond en mutaties kleiner dan 100 miljoen euro zijn samengevat in de post «Overig». Het overzicht bevat alle garanties met de stand ultimo 2022. Ontwikkelingen daarna zijn niet in het overzicht opgenomen omdat die buiten de reikwijdte van het jaarverslag 2022 vallen. Deze worden meegenomen in het overzicht van risicoregelingen van het Rijk bij de Miljoenennota 2024.
In het overzicht worden achtereenvolgens de begroting (b), het begrotingsartikel (a) en de omschrijving van de garantie weergegeven. Daarachter staat voor de jaren 2021 en 2022 het bedrag dat daadwerkelijk als risico is verleend dan wel door de Tweede Kamer is geautoriseerd, genaamd de «uitstaande garanties». Onder de uitstaande garanties vallen ook de garanties die in eerdere jaren zijn verstrekt. In 2022 zijn er garanties verleend, maar zijn er ook garanties komen te vervallen. Dit is terug te lezen in de kolommen «verleende garanties» en «vervallen garanties».
Een garantieregeling van het Rijk kent (in principe) altijd een maximum, het zogenoemde garantieplafond. Dit plafond kan een jaarlijks plafond zijn (per jaar mag een maximaal bedrag aan garanties worden verleend) of een totaalplafond (er mogen nooit meer garanties verleend worden dan het plafond). In tabel 8.1 en 8.2 is onderscheid gemaakt tussen beide soorten plafonds. Bij internationale organisaties is gekozen het garantieplafond gelijk te stellen aan de uitstaande garanties. Hiervan is sprake bij de Europese garanties (EFSF, EFSM en ESM en NGEU) en de garanties van een aantal internationale financiële instellingen (IMF en Wereldbank). Bij regelingen waar geen plafond is afgesproken, is het totaalplafond gelijkgesteld aan de uitstaande garanties.
Naast de reguliere garanties (tabel 8.1) heeft het kabinet een aantal tijdelijke garanties verleend ter bestrijding van de coronacrisis. Het uitstaande risico van deze risicoregelingen worden getoond in tabel 8.2. De coronagerelateerde garantieregelingen verschillen van de reguliere garantieregelingen wat betreft de financiering en de dekking. Waar uitgaven en ontvangen van reguliere garantieregelingen op een departementale begroting plaatsvinden, geldt voor coronagerelateerde garantieregelingen dat eventuele schades worden gefinancierd vanuit de staatsschuld. Indien er een premie wordt gevraagd, vloeit deze ook in de staatsschuld. De coronagerelateerde garanties bedragen in 2022 circa 48 miljard euro, waarvan circa 44,5 miljard euro bestaat uit de internationale garantie Support to mitigate Unemployment Risks in an Emergency (SURE) en Next Generation EU (NGEU). Ten opzichte van 2021 is het totaalbedrag aan coronagerelateerde garantieregelingen toegenomen met bijna 9,7 miljard euro. Deze stijging is echter volledig toe te wijzen aan SURE en NGEU. De overige uitstaande coronagerelateerde garantieregelingen zijn voor een groot deel komen te vervallen. Het is de verwachting dat deze steunmaatregelen de komende jaren verder afgebouwd worden. Verder zijn er een aantal garanties afgegeven om steun te bieden in het licht van de hoge energieprijzen. Daarnaast heeft het kabinet ook steun verleend aan Oekraïne door middel van aanvullende (internationale) garanties aan onder andere het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en de Wereldbank.
Uit tabel 8.2 blijkt dat het totaalbedrag aan uitstaande garanties van het Rijk in 2022 218 miljard euro bedraagt, waarvan 170,2 miljard euro aan reguliere garanties. In 2021 was dit bedrag 211,7 miljard euro, waarvan 173,5 miljard euro reguliere garanties betrof. De daling in reguliere garanties is voornamelijk toe te wijzen aan de vervallen garanties op het gebied van Exportkredietverzekeringen.
b | a | omschrijving | Uitstaande garanties | Verleende garanties | Vervallen garanties | Uitstaande garanties | Garantie-plafond | Totaalplafond |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
2021 | 2022 | 2022 | 2022 | 2022 | ||||
V | 3 | Raad van Europa | 176,7 | ‒ | ‒ | ‒ | ‒ | 176,7 |
VIII | 7 | Bouwleningen academische ziekenhuizen | 125,8 | ‒ | 12,7 | 113,1 | ‒ | 176,6 |
VIII | 14 | Indemniteitsregeling | 246,3 | 562,7 | 557,3 | 251,7 | ‒ | 300,0 |
VIII | 14 | Achterborgovereenkomst NRF | 379,9 | 44,5 | 77,4 | 347,0 | ‒ | 380,0 |
IXB | 2 | Single Resolution Fund | 4.163,5 | ‒ | ‒ | 4.163,5 | ‒ | 4.163,5 |
IXB | 2 | WAKO (kernongevallen) | 9.768,9 | 931,1 | 1.500,0 | 9.200,0 | ‒ | 9.200,0 |
IXB | 3 | Financieringsmaatschappij voor ontwikkelingslanden (FMO) | 5.507,0 | ‒ | ‒ | 5.507,0 | ‒ | 5.507,0 |
IXB | 3 | Garantie Gasunie | ‒ | 200,0 | 200,0 | ‒ | ‒ | ‒ |
IXB | 4 | DNB - deelneming in kapitaal IMF | 30.459,2 | 306,8 | ‒ | 30.766,0 | ‒ | 30.766,0 |
IXB | 4 | European Bank for Reconstruction and Development (EBRD) | 589,1 | ‒ | ‒ | 589,1 | ‒ | 589,1 |
IXB | 4 | European Financial Stabilisation Mechnism (EFSM) | 2.767,4 | ‒ | 67,5 | 2.699,9 | ‒ | 2.699,9 |
IXB | 4 | European Financial Stability Facility (EFSF) | 34.154,2 | ‒ | ‒ | 34.154,2 | ‒ | 34.154,2 |
IXB | 4 | European Investment Bank (EIB) | 11.796,0 | ‒ | ‒ | 11.796,0 | ‒ | 11.796,0 |
IXB | 4 | European Stability Mechanism (ESM) | 35.363,7 | ‒ | ‒ | 35.363,7 | ‒ | 35.363,7 |
IXB | 4 | Kredieten EU-betalingsbalanssteun | 3.776,0 | ‒ | ‒ | 3.776,0 | ‒ | 3.776,0 |
IXB | 4 | Asian Infrastructure Investment Bank (AIIB) | 728,4 | 45,1 | ‒ | 773,5 | ‒ | 773,5 |
IXB | 4 | Wereldbank | 5.038,8 | 411,8 | ‒ | 5.450,6 | ‒ | 5.450,6 |
IXB | 5 | Exportkredietverzekering | 21.854,4 | 4.477,9 | 7.477,3 | 18.855,1 | 10.000,0 | ‒ |
XIII | 2 | Garantie Ondernemingsfinanciering (GO) | 337,8 | 0,8 | 83,8 | 254,8 | 1.500,0 | ‒ |
XIII | 2 | Borgstelling MKB Kredieten Groen (BMKB-G) | ‒ | ‒ | ‒ | ‒ | 100,0 | ‒ |
XIII | 2 | Microkredieten | 130,0 | ‒ | ‒ | 130,0 | ‒ | 130,0 |
XIII | 2 | Borgstelling MKB Kredieten (BMKB) | 1.594,3 | 326,2 | 493,5 | 1.427,0 | 765,0 | ‒ |
XIII | 2 | MKB-financiering | 228,2 | ‒ | 147,9 | 80,3 | ‒ | 268,2 |
XIV | 21 | Borgstelling MKB- Landbouwkredieten (BL, BL plus en landbouwinnovatie) | 317,1 | 25,4 | 51,5 | 291,0 | 78,2 | ‒ |
XVI | 2&3 | Instellingen voor de gezondheidszorg | 165,5 | 2,3 | 29,8 | 138,0 | ‒ | 138,0 |
XIV | 22 | Garantie voor natuurgebieden en landschappen | 284,9 | 10,0 | 30,2 | 264,7 | ‒ | 264,7 |
XVII | 1 | Garantie Dutch Trade and Investment Fund (DTIF) | 15,9 | 8,0 | 7,7 | 16,3 | ‒ | 140,0 |
XVII | 1 | Garantie Dutch Good Growth Fund (DGGF) | 142,9 | 25,0 | 72,9 | 95,0 | ‒ | 675,0 |
XVII | 5 | Garanties Regionale Ontwikkelingsbanken | 3.074,3 | 256,2 | 10,2 | 3.320,3 | ‒ | 3.320,3 |
Overig | 360,0 | 31,7 | 23,1 | 368,6 | 139,9 | 349,2 | ||
Subtotaal reguliere garanties | 173.546 | 7.665 | 10.843 | 170.192 | 12.583 | 150.558 |
b | a | omschrijving | Uitstaande garanties | Verleende garanties | Vervallen garanties | Uitstaande garanties | Garantie-plafond | Totaalplafond |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
2021 | 2022 | 2022 | 2022 | 2022 | ||||
IXB | 3 | Garantie KLM | 2.160,0 | ‒ | 598,5 | 1.561,5 | ‒ | 1.561,5 |
IXB | 4 | EIB - pan Europees Garantiefonds | 1.301,3 | ‒ | 0,3 | 1.301,0 | ‒ | 1.301,0 |
IXB | 4 | Support to mitigate Unemployment Risks in an Emergency (SURE) | 6.133,7 | 126,1 | 96,9 | 6.162,8 | ‒ | 6.162,8 |
IXB | 4 | Next Generation EU (NGEU) | 27.655,2 | 10.727,4 | ‒ | 38.382,6 | ‒ | 38.382,6 |
IXB | 5 | Herverzekering leverancierskredieten | ‒ | ‒ | ‒ | ‒ | ‒ | ‒ |
XIII | 2 | Borgstelling MKB Kredieten Corona (BMKB-C) | 322,5 | 1,1 | 132,6 | 191,0 | ‒ | 735,0 |
XIII | 2 | Klein Krediet Corona | 55,8 | 0,2 | 14,7 | 41,2 | ‒ | 250,0 |
XIII | 2 | Groeifaciliteit | 72,4 | 5,4 | 21,7 | 56,1 | 85,0 | ‒ |
XIII | 2 | Garantie Ondernemingsfinanciering Corona (GO-C) | 392,9 | ‒ | 215,8 | 177,2 | ‒ | 2.100,0 |
XIV | 21 | Borgstelling MKB- Landbouwkredieten Corona (BL-C)* | 46,5 | 0,1 | 36,8 | 9,8 | ‒ | 180,0 |
XVI | 1 | Garantie vaccinontwikkeling | 0,2 | ‒ | 0,2 | ‒ | ‒ | ‒ |
XVI | 1 | Garantie testmaterialen | 74,8 | ‒ | 74,8 | ‒ | ‒ | ‒ |
XVI | 1 | Garantie Bestuurlijke aansprakelijkheid Stichting Open Nederland | 2,5 | ‒ | ‒ | 2,5 | ‒ | 2,5 |
XVI | 1 | Garantie hoog volume laboratoria | 6,3 | ‒ | 6,3 | ‒ | ‒ | ‒ |
XVI | 2 | Garantie Vereniging van Ziekenhuisapothekers (NVZA) | 4,0 | ‒ | 4,0 | ‒ | ‒ | ‒ |
Subtotaal coronagerelateerde garanties | 38.228 | 10.860 | 1.203 | 47.886 | 85 | 50.675 | ||
Subtotaal reguliere garanties | 173.546 | 7.665 | 10.843 | 170.192 | 12.583 | 150.558 | ||
Totaal | 211.774 | 18.526 | 12.045 | 218.078 | 12.668 | 201.234 |
Tabel 8.3 bevat de uitgaven en ontvangsten behorende bij de door het Rijk verstrekte garanties in 2021 en 2022. Alleen garanties waarbij de daadwerkelijke uitgaven en ontvangsten zijn gedaan worden weergegeven in de tabel. De in de tabel getoonde uitgaven betreffen de schade-uitkeringen op afgegeven garanties. De in de tabel getoonde ontvangsten betreffen zowel ontvangen premies, provisies en dergelijke als op derden verhaalde (schade-)uitkeringen.
Uitgaven | Ontvangsten | Uitgaven | Ontvangsten | |||
---|---|---|---|---|---|---|
b | a | omschrijving | 2021 | 2021 | 2022 | 2022 |
Coronagerelateerde garanties | ||||||
IXB | 3 | Garantie Gasunie | 0 | 0 | 0 | 2.028 |
IXB | 3 | Garantie KLM | 0 | 12.000 | 0 | 23.217 |
IXB | 4 | EIB - pan Europees Garantiefonds | 53 | 0 | 338 | 0 |
IXB | 5 | Herverzekering leverancierskredieten | 35.311 | 135.259 | 3.604 | 3.308 |
XIII | 2 | BMKB-Corona | 1.332 | 1.175 | 1.016 | 340 |
XIII | 2 | GO-Corona | 0 | 14.721 | 0 | 9.059 |
XIII | 2 | Groeifaciliteit | 15 | 1.753 | 3.092 | 2.053 |
XIII | 2 | Klein Krediet Corona | 522 | 461 | 1.428 | 80 |
XIV | 21 | Borgstelling MKB- Landbouwkredieten Corona (BL-C)* | 0 | 136 | 0 | 3 |
Subtotaal coronagerelateerde garanties | 37.233 | 165.505 | 9.478 | 40.088 | ||
Reguliere garanties | ||||||
VI | 33 | Garantiestelling Faillissementscuratoren dienst JUSTIS | 2.196 | 0 | 1.288 | 0 |
IXB | 1 | Garantie procesrisico's | 68 | 0 | 179 | 0 |
IXB | 2 | Terrorismeschades (NHT) | 0 | 625 | 0 | 625 |
IXB | 2 | WAKO (kernongevallen) | 0 | 516 | 0 | 625 |
IXB | 5 | Exportkrediet verzekering | 208.978 | 122.928 | 68.970 | 231.706 |
XIII | 2 | GO | 4.641 | 7.524 | 11.115 | 6.979 |
XIII | 2 | BMKB | 22.494 | 21.941 | 11.217 | 22.344 |
XIII | 2 | MKB-financiering | 0 | 355 | 0 | 468 |
XIII | 2 | Microkredieten | 0 | 433 | 0 | 445 |
XIII | 4 | Aardwarmte | 0 | 557 | 0 | 0 |
XIV | 21 | Borgstelling MKB-landbouwkredieten, onderdeel Werkkapitaal Omschak.Duurz.(BL-O) | 0 | 1.400 | 0 | 15 |
XIV | 21 | Borgstelling MKB- Landbouwkredieten (BL, BL plus en landbouwinnovatie) | 1.103 | 5.293 | 1.489 | 1.156 |
XIV | 21 | Vermogens Versterkend Krediet (BL-VVK) | 0 | 29 | 0 | 7 |
XIV | 22 | Klimaatfonds groenfonds garantie | 0 | 324 | 0 | 349 |
XVII | 1 | Garantie FOM | 0 | 80 | 1.618 | 0 |
XVII | 1 | Garantie DTIF | 5.099 | 3.134 | 7.238 | 6.149 |
XVII | 1 | Garantie DRIVE | 0 | 0 | 0 | 5.868 |
XVII | 1 | Garantie DGGF | 5.301 | 3.751 | 10.729 | 5.746 |
XVII | 5 | Garanties IS-NIO | 3.254 | 0 | 0 | 5.990 |
Subtotaal reguliere garanties | 253.134 | 168.890 | 113.843 | 288.472 | ||
Totaal | 290.367 | 334.395 | 123.321 | 328.560 |
Achterborgstellingen
Naast het risico uit garantieregelingen staat het Rijk ook indirect bloot aan risico’s uit achterborgstellingen. In die gevallen wordt de daadwerkelijke garantieverplichting niet afgegeven door het Rijk maar door een daarvoor aangewezen tussenpersoon in de vorm van een stichting. In de begroting van het betreffende vakdepartement worden achterborgstellingen daarom niet als verplichting opgenomen. Het Rijk wordt pas aangesproken zodra de tussenpersoon niet aan haar verplichtingen kan voldoen. De achterborgstellingen zijn opgenomen in tabel 8.4.
Het risico uit de achterborgstellingen (in tabel 8.4) is niet één op één te vergelijken met het risico uit de garantieregelingen (in tabellen 8.1 en 8.2), aangezien het risico over meerdere partijen wordt gespreid. Per achterborgstelling zijn er verschillende mogelijkheden om eventuele schade te dekken. Het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) beschikt over een fondsvermogen en kan daarnaast indien nodig obligo ophalen bij deelnemende woningcorporaties ter hoogte van 2.2 miljard euro. Op het gecommitteerd obligo doet het WSW alleen een beroep wanneer dat noodzakelijk is om middelen in liquide vorm beschikbaar te hebben voortvloeiend uit het risicovermogen in relatie tot geborgde verplichtingen. Ook kunnen woningcorporaties in financiële problemen onder bepaalde voorwaarden een aanvraag doen voor saneringssteun. Saneringssteun wordt bekostigd via een heffing aan corporaties en deze middelen lopen via een risicovoorziening op de begroting van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Alle woningcorporaties zijn op basis van de wet verplicht om deze heffing te betalen. Financiële problemen bij corporaties worden in eerste instantie dus betaald door de corporatiesector zelf via het fondsvermogen WSW, obligo en de saneringsheffing. Pas daarna komen het Rijk en gemeenten in beeld via de achtervang. De achtervang is nog niet eerder aangesproken.
De Stichting Waarborgfonds Zorg (WFZ) kent een soortgelijke regeling. Ook hier wordt eerst het bufferkapitaal van de stichting aangesproken om schade te dekken. Daarna moeten de zorginstellingen met een door de WFZ geborgde lening een percentage (maximaal 3 procent van de uitstaande garanties van de deelnemende zorginstelling) van het leningenbedrag afdragen (obligo). Mocht dit onvoldoende zijn om de verplichtingen van de WFZ na te komen, dan kan de WFZ een beroep doen op het Rijk.
Bij het Waarborgfonds Eigen Woningen (WEW) geldt geen obligoverplichting. Hier dienen huizen als onderpand, waardoor de schade zich beperkt tot eventuele restschulden na gedwongen verkoop. Het WEW teert bij verlies direct in op het bufferkapitaal. Daarnaast worden bij twee achterborgstellingen de risico’s gedeeld met gemeenten. Zo worden de verplichtingen die het WEW voor 1 januari 2011 is aangegaan voor 50 procent gedekt door gemeenten en voor 50 procent door het Rijk. Verplichtingen aangegaan na deze datum worden volledig door het Rijk gedekt. Bij het WSW wordt de gehele positie gelijkelijk met gemeenten gedeeld.
Geborgd vermogen | Geborgd vermogen | Buffer kapitaal | Obligo | |
---|---|---|---|---|
2021 | 2022 | 2022 | 2022 | |
Stichting Waarborgfonds Zorg | 6.193 | 6.147 | 309 | 184 |
Waarborgfonds Sociale Woningbouw | 83.021 | 85.003 | 485 | 2.209 |
Waarborgfonds Eigen Woningen | 196.328 | 193.217 | 1.634 | n.v.t. |
Totaal Achterborgstellingen | 285.542 | 284.367 | 2.428 | 2.393 |
Leningen
We spreken van een lening als het Rijk middelen verstrekt aan een derde buiten het Rijk met een afgesproken aflossingsschema en rente. Is aan een van beide voorwaarden niet voldaan, dan is sprake van een uitgave. Ook leningen vormen een risico voor het begrotingssaldo, namelijk als de ontvanger van die lening niet in staat blijkt de lening (in zijn geheel) af te lossen of de rentevergoeding te betalen. In dat geval derft het Rijk inkomsten (niet-belastingontvangsten die geraamd zijn). Die derving belast het uitgavenplafond. Bij leningen die zijn afgegeven in andere valuta is er ook een wisselkoersrisico voor het Rijk. Tijdens de coronacrisis zijn er diverse leningen afgegeven door het Rijk. Deze leningen kennen een beperkte looptijd en vaak is er geen risicovoorziening vormgegeven. Een overzicht van de uitstaande leningen van het Rijk wordt gepresenteerd in tabel 8.5. De lening met betrekking tot Steun KLM is in 2022 volledig afgelost, waardoor het uitstaande risico op nul staat.
b | Omschrijving | Uitstaand risico | Looptijd |
---|---|---|---|
2022 | |||
Coronagerelateerde leningen | |||
IV | Liquiditeitssteun Aruba, Curaçao en Sint-Maarten (1e tranche) | 173.630 | 2023 |
IV | Liquiditeitssteun Aruba, Curaçao en Sint-Maarten (2e tranche) | 183.203 | 2023 |
IV | Liquiditeitssteun Aruba, Curaçao en Sint-Maarten (3e tranche) | 264.223 | 2023 |
IV | Liquiditeitssteun Aruba, Curaçao en Sint-Maarten (4e tranche) | 36.885 | 2023 |
IV | Liquiditeitssteun Aruba, Curaçao en Sint-Maarten (5e tranche) | 131.122 | 2023 |
IV | Liquiditeitssteun Aruba, Curaçao en Sint-Maarten (6e tranche) | 188.668 | 2023 |
IV | Liquiditeitssteun Aruba, Curaçao en Sint-Maarten (7e tranche) | 48.288 | 2023 |
IV | Liquiditeitssteun loonsubsidie Sint Maarten 2020 | 10.000 | 2023 |
XIII | Corona overbruggingslening (COL-faciliteit) voor start-ups en scale-ups | 239.608 | 2026 |
XIII | Lening Stichting Garantiefonds Reisgelden | 169.570 | 2028 |
IXB | Steun KLM | 0 | 2025 |
XII | Hypothecaire Lening WinAir | 2.907 | 2023 |
Subtotaal coronagerelateerde leningen | 1.448.104 | ||
Reguliere leningen | |||
IXB | Lening Griekenland | 2.712 | 2040 |
IXB | Lening Oekraïne | 200 | 2032 |
XIII | Steun aan IHC (voorheen Royal IHC) | 5.000 | 2050 |
Subtotaal reguliere leningen | 7.912 | ||
Totaal | 1.456.016 |
Accres gemeentefonds
Bij Startnota 2022 heeft het kabinet ervoor gekozen om het accres vanaf 2026 vast te zetten op een plus van 1 miljard euro ten opzichte van de stand bij Miljoenennota 2022. Het accres is gesplitst in een volume- en een loon- en prijsdeel. Het volumedeel van het accres staat vast en het loon- en prijsdeel wordt geactualiseerd op een vergelijkbare manier als bij de begrotingen van het Rijk gebruikelijk is. In juni 2022 is het Rijk met de VNG overeengekomen om ook het volumedeel van het accres tot en met 2025 vast te zetten op basis van de stand Voorjaarsnota 2022. Voor het jaar 2022 is er ten opzichte van de stand zoals gepresenteerd in de Voorjaarsnota dus niets gewijzigd.
In de Najaarsnota 2022 heeft het kabinet aangekodigd aan de departementen en de fondsen een extra tranche prijsbijstelling uit te keren gebaseerd op het verschil tussen de overgeboekte prijsbijstelling en de realisatie van de prijsontwikkeling. Deze extra tranche heeft betrekking op 2023 en verder en wordt in de Voorjaarsnota 2023 toegelicht.
Accres provinciefonds
Het kabinet heeft aan de VNG en het IPO het voorstel gedaan om het volumedeel van het accres voor 2022-2025 vast te zetten. Dit met als doel het accres voor deze jaren stabieler te maken. De VNG heeft met dit voorstel ingestemd en het kabinet een aantal aandachtspunten meegegeven. Het IPO heeft laten weten niet met dit voorstel in te stemmen. Het accres voor het Provinciefonds wordt tot 2025 daarom nog steeds met de normeringssystematiek berekend. De onderstaande tabel toont de definitieve berekening van het accres 2022.
(in miljoenen euro, tenzij anders aangegeven) | Realisatie 2022 | Begroting MN 2022 |
---|---|---|
Uitgaven Rijksbegroting | 175.791 | 171.677 |
Uitgaven Sociale zekerheid | 85.949 | 93.285 |
Uitgaven Zorg | 81.513 | 81.358 |
Uitgaven Investeringsplafond | 13.821 | |
A) Netto uitgaven onder uitgavenplafond | 357.075 | 346.321 |
B) Correcties | ‒ 70.211 | ‒ 60.541 |
w.v. Gemeentefonds, Provinciefonds en BTW-Compensatiefonds | ‒ 42.437 | ‒ 38.117 |
w.v. overige Rijksbijdragen aan gemeenten en provincies | ‒ 10.224 | ‒ 10.469 |
w.v. overboekingen met GF, PF en BCF | 1.696 | 766 |
w.v. Niet-accresrelevante fondsen onder het plafond | ‒ 496 | |
w.v. financieringsverschuivingen | ‒ 1.068 | ‒ 1.068 |
w.v. correcties corona en Oekraine-noodmaatregelen op uitgavenplafond | ‒ 11.160 | ‒ 11.263 |
w.v. correcties energie-pakket | ‒ 6.081 | |
w.v. overige correcties | ‒ 441 | ‒ 389 |
C) Accresrelevante uitgaven (aru) = A+B | 286.864 | 285.780 |
D) Ontwikkeling aru (%) = (Ct - Ct-1)/Ct-1 | 7,32% | 5,04% |
Provinciefonds | ||
H) Grondslag (t-1) | 2.529 | 2.520 |
I) Accres (= H * D) | 185 | 127 |
J) accres cumulatief | 185 | 127 |
Ten opzichte van de ontwerpbegroting bij Miljoenennota 2022 is het accres voor het provinciefonds gestegen met 58 miljoen euro. Dit komt door een stijging van de accresrelevante uitgaven. De componenten van deze berekening worden hieronder toegelicht. Ten opzichte van de laatste bijstelling bij Miljoenennota 2023 is het accres gestegen met 7 miljoen euro.
Presentatie en berekening van de accresontwikkeling
Bij de bepaling van de omvang van accresrelevante uitgaven (aru) vormen de netto uitgaven van het Rijk onder het uitgavenplafond het startpunt. Netto wil zeggen dat de rijksuitgaven worden gesaldeerd met de niet-belastingontvangsten. Op de netto uitgaven onder het uitgavenplafond (A) worden correcties (B) doorgevoerd voor verschillende posten zoals het Provinciefonds zelf. Het saldo (C) geeft de accresrelevante uitgaven (aru) en vormt de basis voor de accresberekening. Het accres (G) is vervolgens het product van de grondslag (E en H) en de aru in procenten (D).
Bepaling accresrelevante uitgaven (aru).
Om de aru te berekenen wordt uitgegaan van de netto rijksuitgaven onder het uitgavenplafond inclusief vier typen standaardcorrecties en een bijzondere correctie voor corona- en Oekraïne-noodmaatregelen:
1. Rijksuitgaven aan gemeenten en provincies
Uitgaven onder het uitgavenplafond die het Rijk overmaakt naar gemeenten en provincies worden uit de aru gecorrigeerd. Deze overdrachten zijn immers bestemd voor de financiering van uitgaven door gemeenten en provincies zelf en maken derhalve geen onderdeel uit van de rijksuitgaven waarop de trap-op-trap-af van toepassing is. Het corrigeren van de overdrachten is ook nodig om een onbedoelde doorwerking van accres op accres in hetzelfde jaar te voorkomen. Rijksuitgaven die op deze wijze gecorrigeerd worden zijn onder andere de algemene, decentralisatie- en integratie-uitkeringen van het Gemeentefonds en Provinciefonds, de uitgaven van het Btw-compensatiefonds, de bijstand en de integratie-uitkering sociaal domein.
2. Niet-accresrelevante rijksuitgaven onder het plafond
In het coalitieakkoord van kabinet Rutte VI is gekozen om de uitvoeringskosten van medeoverheden voor investeringspakketten (klimaat, ontsluiten nieuwbouwwoningen en stikstof) specifiek te verstrekken. In samenhang hiermee is besloten om de middelen voor het Transitiefonds, het Klimaatfonds, het budget voor ontsluiting van nieuwe woningen in het Mobiliteitsfonds en het Nationaal Groeifonds uit te zonderen van de berekening van de accresrelevante rijksuitgaven.
3. Uitgavenmutaties in de WW als gevolg van conjunctuur
In de begrotingsregels van het kabinet Rutte IV is afgesproken dat gedurende de regeerperiode het uitgavenplafond gecorrigeerd wordt voor mutaties in de WW-uitgaven als gevolg van de conjunctuur. Het Rijk hoeft zodoende mee- en tegenvallers in de WW-uitgaven als gevolg van conjunctuur niet op te vangen binnen het uitgavenplafond en deze uitgavenmutaties zijn om deze reden ook niet accresrelevant.
4. Financieringsverschuivingen gedurende de kabinetsperiode
Financieringsverschuivingen zijn verschuivingen van geldstromen binnen het Rijk die niet tot meer of minder bestedingsruimte van het Rijk leiden, maar zonder correctie wel effect zouden hebben op het accres. Dit zijn dus schuiven tussen accresrelevante uitgaven en niet-accresrelevante uitgaven. Bij een schuif is per saldo geen sprake van meer of minder uitgaven op rijksniveau, maar is alleen sprake van een andere financieringsbron. Denk bijvoorbeeld aan overhevelingen van departementale begrotingen naar het Gemeentefonds en Provinciefonds en financieringsverschuivingen tussen de inkomsten- en de uitgavenkant.
5. Corona-noodmaatregelen en Oekraïne-noodmaatregelen
Gegeven de uitzonderlijke situatie als gevolg van zowel het coronavirus als de oorlog in Oekraïne heeft het kabinet besloten de uitgaven hiervoor buiten het reguliere uitgavenplafond te behandelen. Dit betekent dat de extra uitgaven niet ten koste gaan van andere uitgaven, maar dat ze zorgen voor een verslechtering van het EMU-saldo en een verhoging van de EMU-schuld. Om boekhoudkundige redenen wordt een aantal van deze uitgaven met plafondcorrecties onder het uitgavenplafond geboekt. Ook hiervoor geldt dat ze niet ten koste gaan van andere uitgaven. Omdat de reguliere systematiek niet geldt voor deze uitgaven leiden ze ook niet tot een effect op het accres.
6. Maatregelen uit het energie-pakket
In september 2022 heeft het kabinet vanwege de gestegen energieprijzen besloten tot een pakket aanvullende maatregelen om de koopkracht van burgers te ondersteunen. Hierbij is aangegeven dat deze maatregelen vanwege hun uitzonderlijke karakter niet meelopen in de normeringssystematiek.
Grondslag
De normeringsystematiek is van toepassing op alle middelen die worden verantwoord onder het Provinciefonds exclusief corona- en Oekraine-noodmaatregelen.
Voor de berekening van het accres in jaar t wordt de grondslag van het voorgaande jaar (t-1) genomen. Het accrespercentage in jaar t betreft immers ook de groei van de aru ten opzichte van het voorgaande jaar (t-1). Als de aru met x% stijgen in jaar t groeit het Provinciefonds via het accres in jaar t ook met x%. Hiermee wordt het principe van trap-op-trap-af gewaarborgd. Dit heeft tot gevolg dat mutaties in de grondslag altijd met een jaar vertraging doorwerken in de normeringsystematiek. Via taakmutaties kunnen departementen geld toevoegen of onttrekken aan een van beide fondsen; dit werkt door als grondslagmutatie. Uitgangspunt is dat bij taakmutaties geen jaren ontstaan zonder indexatie van deze overgehevelde budgetten. Dat betekent dat bij overheveling van of naar het Provinciefonds het verantwoordelijke departement een reeks overhevelt met indexatie over het lopende jaar.
Na de Najaarsnota hebben geen budgettaire mutaties meer plaatsgevonden op de coalitieakkoordmiddelen op de Aanvullende Post. In tabel 10 zijn de nog resterende coalitieakkoordmiddelen op de Aanvullende Post opgenomen. Wanneer voor een specifieke maatregel minder dan 0,5 miljoen euro resteert is een nul opgenomen.
in miljoenen euro | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 |
---|---|---|---|---|---|---|
Totaal Resterend | 0 | 1.576 | 8.654 | 9.535 | 12.873 | 13.211 |
Sociale Zekerheid | 0 | 23 | 370 | 689 | 704 | 730 |
Envelop arbeidsmarkt, armoede en schulden | 10 | 340 | 346 | 382 | 382 | |
Loondoorbetaling bij ziekte | 2 | 3 | 278 | 280 | 310 | |
Kinderopvang werkenden (uitvoeringskosten) | 10 | 21 | 59 | 36 | 33 | |
Bescherming arbeidsmigranten (cie. Roemer) | 5 | 5 | 5 | 5 | ||
Leven Lang Leren | 0 | 1 | 1 | 1 | ||
Zorg | 0 | 475 | 1.415 | 1.277 | 1.353 | 1.089 |
Eigen bijdrage huishoudelijke hulp | 10 | 15 | 15 | 15 | ||
Envelop pandemische paraatheid (o.a. ic-opschaling, leveringszekerheid) | 44 | 164 | 200 | 242 | 238 | |
Valpreventie bij 65-plussers (Zvw) | 5 | |||||
Volksziektes: Onderzoek en aanpak Alzheimer, obesitas en kanker | 3 | 4 | ||||
Standaardisatie gegevensuitwisseling | 159 | 399 | 199 | 200 | 200 | |
Meer tijd voor huisartsen | 36 | 72 | ||||
Opleidingsakkoord: gerichte waardering zorgmedewerkers | 20 | 50 | 50 | 30 | ||
Passende zorg als norm (enkel bewezen effectieve zorg) in Zvw | 32 | 53 | 75 | 96 | 91 | |
Dak- en thuislozen | 65 | 65 | 65 | 65 | ||
Integraal Zorgakkoord | 264 | 262 | 262 | |||
Juiste zorg op de juiste plek | 216 | 408 | 408 | 408 | 408 | |
Valpreventie bij 65-plussers (Wmo) | 0 | |||||
Onderwijs, Cultuur en Wetenschap | 0 | 98 | 405 | 514 | 481 | 472 |
Kansengelijkheid | 32 | 344 | 434 | 440 | 438 | |
Invoering studiebeurs (afschaffen leenstelsel) | 60 | 49 | 57 | 19 | ||
Versterken onderwijskwaliteit (incl. verhogen maatschappelijke diensttijd) | 0 | 11 | 11 | 10 | 24 | |
Vervolgopleidingen/onderzoek | 6 | 2 | 11 | 11 | 11 | |
Gemeentefonds en Provinciefonds | 0 | 107 | 1.392 | 871 | 380 | 311 |
Schrappen oploop opschalingskorting | 3 | 9 | 5 | |||
Overige dossiers medeoverheden | 104 | 73 | 81 | |||
Jeugd conform advies CvW met aanvullende maatregelen | 1.310 | 785 | 380 | 311 | ||
Buitenlandse Zaken en Buitenlandse Handel & Ontwikkelingssamenwerking | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Defensie (incl. DMF) | 0 | 275 | 1.290 | 1.395 | 165 | 165 |
Defensie intensivering (I) | 45 | 1.075 | 1.080 | 100 | 100 | |
Defensie intensivering (R) | 165 | |||||
Defensie onderhoud | 65 | 215 | 315 | 65 | 65 | |
Justitie en Veiligheid | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Infrastructuur en Waterstaat (incl. MF en DF) | 0 | 130 | 173 | 226 | 1.444 | 1.425 |
Infra onderhoud mobiliteitfonds | 2 | 7 | 9 | 973 | 965 | |
Infra onderhoud deltafonds | 0 | 1 | 2 | 212 | 210 | |
Fietsknooppunten en fietsenstallingen | 0 | 0 | ||||
Lelylijn | 16 | 50 | 101 | 252 | 250 | |
Versterken omgevingsdiensten | 0 | 0 | 0 | 0 | ||
Ontsluiting nieuwe woningen | 6 | 8 | 8 | 6 | ||
Versterking ILT | 0 | 0 | 0 | 0 | ||
Huidige infraprojecten Nationaal Groeifonds naar mobiliteitsfonds | 5 | 6 | 6 | 2 | ||
Waterveiligheid (aanpak beekdalen Maas) | 101 | 101 | 101 | |||
Veiligheid op N-wegen | 0 | 0 | 0 | 0 | ||
Economische Zaken en Klimaat | 0 | 159 | 1.433 | 2.271 | 4.526 | 5.389 |
Uitvoeringskosten klimaat en planbureaus | 4 | 6 | 8 | 33 | 28 | |
Klimaat- en transitiefonds | 155 | 1.362 | 2.183 | 4.368 | 5.223 | |
Klimaatuitgaven | 0 | 65 | 80 | 125 | 138 | |
Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties | 0 | 11 | 838 | 838 | 535 | 312 |
Volkshuisvestingsfonds | 1 | 1 | 1 | 1 | 0 | |
Regiodeals | 303 | 303 | ||||
Woningbouwimpuls | 0 | 224 | 224 | 224 | 1 | |
Vereenvoudigen huurtoeslag | 11 | 311 | 311 | 311 | 311 | |
Financiën | 0 | 49 | 49 | 53 | 51 | 51 |
Uitvoeringskosten Belastingdienst | 39 | 39 | 39 | 37 | 37 | |
Voorziening laagdrempelige fiscale rechtshulp | 10 | 10 | 14 | 14 | 14 | |
Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit | 0 | 183 | 1.202 | 1.317 | 3.144 | 3.175 |
Transitiefonds | 183 | 1.202 | 1.303 | 3.115 | 3.132 | |
NVWA | 14 | 28 | 43 | |||
Diversen | 0 | 66 | 87 | 83 | 89 | 92 |
Dienstverlening/Wau/ICT | 66 | 87 | 83 | 89 | 92 |
De Verticale Toelichting toont voor ieder begrotingshoofdstuk de budgettaire veranderingen die zich hebben voorgedaan vanaf Miljoenennota 2022 tot en met Financieel Jaarverslag 2022 voor de uitgaven en de niet-belastingontvangsten. De Verticale Toelichtingen van de begrotingen zijn exclusief mutaties die onder de Homogene Groep Internationale Samenwerking (HGIS) vallen. De HGIS-mutaties zijn separaat gepresenteerd en toegelicht in de Verticale Toelichting HGIS. De bedragen in de tabellen zijn in miljoenen euro. Door afrondingen kan het totaal afwijken van de som der onderdelen.
De Verticale Toelichting is onderverdeeld in drie posten:
1. Beleidsmatig
2. Technisch
3. Niet-plafondrelevant
De categorie beleidsmatig bevat alle mutaties die onderdeel zijn geweest van de kamerbrieven met beleidsmatige mutaties na de Najaarsnota.
De categorie technisch bevat alle overboekingen tussen begrotingshoofdstukken, desalderingen, statistische correcties, en mutaties waarvoor het uitgavenplafond wordt aangepast.
De categorie niet-plafondrelevant bevat alle mutaties die niet relevant zijn voor het reguliere uitgavenplafond (zoals leningen).
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 48,2 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 1,5 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | 0,0 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | 0,0 |
Stand Najaarsnota 2022 | 49,7 |
Technisch | 0,3 |
Mee-/tegenvaller: diversen | 0,3 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 50 |
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 0,1 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 0,1 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | 1,7 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | 0,0 |
Stand Najaarsnota 2022 | 1,9 |
Technisch | 0,1 |
Mee-/tegenvaller: diversen | 0,1 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 1,9 |
Uitgaven
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022
Deze mutaties betreffen het toevoegen van de loon- en prijsbijstellings tranche 2022 aan de begroting van De Koning, doorbelasting van mutaties gerelateerd aan de informatiehuishouding van het Kabinet van de Koning, en uitbreiding van redactionele ondersteuning bij de Rijksvoorlichtings dienst.
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023
Tot en met de Miljoennota 2023 hebben geen noemenswaardige mutaties plaatsgevonden op de uitgaven.
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022
Vanaf de Miljoenennota 2023 tot en met de Najaarsnota 2022 hebben geen noemenswaardige mutaties plaatsgevonden op de uitgaven.
Technische mutaties
Mee-/tegenvaller: diversen
Deze post bestaat uit een tweetal mutaties. Ten eerste is conform de Wet financieel statuut Koninklijk Huis (WFSKH) op basis van de CPI-ontwikkeling het materiele gedeelte van de B-component hoger vastgesteld. Ten tweede viel de realisatie van de doorbelaste uitgaven van het Kabinet van de Koning en de Rijksvoorlichtingsdienst vallen iets lager uit dan de raming in de ontwerpbegroting.
Niet-belastingontvangsten
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022
Deze post betreft één mutatie voor de afrekening van het voorschot voor het Militaire Huis (Defensie) van 2021.
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023
Deze post betreft één mutatie inzake de terugstorting van de uitkering van de Prinses van Oranje, Met ingang van 2022 wordt de uitkering teruggestort in hetzelfde begrotingsjaar
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022
Vanaf de Miljoenennota 2023 tot en met de Najaarsnota 2022 hebben geen noemenswaardige mutaties plaatsgevonden op de niet-belastingontvangsten.
Technische mutaties
Mee-/tegenvaller: diversen
Deze post bestaat uit een enkele mutatie. Het betreft de terugstorting van de grondwettelijke uitkering van de vermoedelijke troonopvolger welke hoger uitvalt als gevolg van de in de wet WFSKH vastgelegde indexatie.
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 184,2 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 29,7 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | ‒ 0,6 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | 7,7 |
Stand Najaarsnota 2022 | 220,9 |
Beleidsmatig | 0,0 |
Technisch | ‒ 5,9 |
Realisatie: Diversen | ‒ 5,9 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 215,0 |
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 3,9 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 0,0 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | 0,0 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | 7,8 |
Stand Najaarsnota 2022 | 11,7 |
Beleidsmatig | 0,0 |
Technisch | 0,5 |
Realisatie: Diversen | 0,5 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 12,1 |
Uitgaven
Technische mutaties
Realisatie: Diversen
De uitgaven op de begroting van de Staten- Generaal zijn in 2022 lager uitgevallen dan geraamd. De onderschrijding is het gevolg van lagere uitgaven bij de Tweede Kamer. Zo zijn de uitgaven aan drukwerk en het onderzoeksbudget lager dan geraamd.
Niet-belastingontvangsten
Technische mutaties
Realisatie: Diversen
Dit betreft het ontvangsten realisatiecijfer van de begroting van de Staten-Generaal.
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 152,1 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 17,0 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | 5,7 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | 3,2 |
Stand Najaarsnota 2022 | 178,0 |
Beleidsmatig | 0,0 |
Technisch | ‒ 2,7 |
Realisatie: Diversen | ‒ 2,7 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 175,3 |
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 6,0 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 0,0 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | 0,0 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | 0,4 |
Stand Najaarsnota 2022 | 6,4 |
Beleidsmatig | 0,0 |
Technisch | 0,0 |
Realisatie: Diversen | 0,0 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 6,4 |
Uitgaven
Technische mutaties
Realisatie: Diversen
De uitgaven op de begroting van de Overige Hoge Colleges van Staat, Kabinetten van de Gouverneurs en de Kiesraad zijn in 2022 lager uitgevallen dan geraamd. De onderschrijding heeft voornamelijk betrekking op lagere uitgaven bij de Raad van State en de Kiesraad. Bij de Raad van State wordt dit veroorzaakt door vertraging in de ontvangst van facturen voor ICT-verplichtingen voor softwarecontracten. De lagere uitgaven van de Kiesraad zijn het gevolg van het verlaat instromen van vast en tijdelijk personeel.
Niet-belastingontvangsten
Technische mutaties
Realisatie: Diversen
Dit betreft het ontvangsten realisatiecijfer van de begroting van de Overige Hoge Colleges van Staat, Kabinetten van de Gouverneurs en de Kiesraad. Per saldo bedraagt deze realisatie 0 euro.
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 84,5 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 4,6 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | 0,5 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | ‒ 1,7 |
Stand Najaarsnota 2022 | 87,8 |
Technisch | ‒ 4,2 |
Mee-/tegenvaller: diversen | ‒ 4,2 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 83,6 |
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 7,2 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 1,6 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | 0,0 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | 0,5 |
Stand Najaarsnota 2022 | 9,35 |
Technisch | 0,1 |
Mee-/tegenvaller: diversen | 0,1 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 9,4 |
Uitgaven
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022
Deze reeks mutaties betreft het verwerken van een aantal overboekingen met andere begrotingen, een kasschuif voor de tijdelijke verhuizing van het ministerie van AZ, het ontvangen van de loon- en prijsbijstellingstranche 2022 en toevoeging van de eindejaarsmarge aan de begroting van AZ.
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023
Deze reeks mutaties betreft vanuit andere departementen ontvangen middelen vanwege piekbelasting van Rijksoverheid.nl door de coronacrisis.
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022
Deze reeks mutaties betreft onderuitputting op het programmabudget van AZ-Next, het budget van de Rijksvoorlichtingsdienst, en het personeelsbudget van de Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten.
Technische mutaties
Mee-/tegenvaller: diversen
Deze post bestaat uit meerdere mutaties. De grootste mutatie bedraagt onderuitputting op de uitgaven voor het ICT project AZ-next en vernieuwing van de Informatiehuishouding door kasvertragingen (1,7 miljoen euro). Daarnaast is er sprake van lagere programma-uitgaven bij de Rijksvoorlichtingsdienst voor communicatieprojecten (1 miljoen euro), onderuitputting op personele uitgaven voor de Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (0,8 miljoen euro) en de Toetsingscommissie Inzet Bevoegdheden (0,5 miljoen euro).
Niet-belastingontvangsten
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022
Deze mutaties betreffen een desaldering van het positieve eindresultaat over 2021 bij het agentschap Dienst Publiek en Communicatie (DPC) en doorbelasting van mutaties gerelateerd aan de informatiehuishouding van het Kabinet van de Koning, uitbreiding van redactionele ondersteuning bij de Rijksvoorlichtingsdienst en het toekennen van de loon- en prijsbijstelling.
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023
Tot en met de Miljoennota 2023 hebben geen noemenswaardige mutaties plaatsgevonden op de niet-belastingontvangsten.
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022
Deze mutatie betreft hogere ontvangsten die samenhangen met de doorbelasting van de kosten voor de kabinetsformatie 2021 naar de Tweede Kamer.
Technische mutaties
Mee-/tegenvaller: diversen
Deze post bestaat uit een tweetal mutaties. Deze ontvangsten houden verband met doorbelastingen van de uitgaven van de Rijksvoorlichtingsdienst (RVD) aan Hoofdstuk I De Koning voor wat betreft de uitgaven voor het Koninklijk Huis, en het Kabinet van de Koning (KvdK).
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 376,3 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 45,6 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | ‒ 17,8 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | ‒ 0,8 |
Stand Najaarsnota 2022 | 403,4 |
Beleidsmatig | 0,0 |
Technisch | ‒ 28,1 |
Wisselkoersreserve | ‒ 13,8 |
Liquiditeitssteun | ‒ 21,3 |
Wederopbouw | ‒ 0,6 |
Diversen | ‒ 1,5 |
Desalderingen | 8,9 |
Niet-plafondrelevant | ‒ 0,3 |
Corona | ‒ 0,3 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 375,0 |
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 34,6 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 4,7 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | 19,0 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | 3,2 |
Stand Najaarsnota 2022 | 61,4 |
Beleidsmatig | 0,0 |
Technisch | 42,6 |
Wisselkoersreserve | 4,5 |
Aflossing CUR girobank | 27,3 |
Diversen | 5,0 |
Corona | 1,3 |
Desalderingen | 4,4 |
Niet-plafondrelevant | 0,0 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 104,0 |
Uitgaven
Technische mutaties
Wisselkoersreserve
Dit betreft de totale impact van wisselkoers schommelingen.
Liquiditeitssteun
Er zijn minder liquiditeitsleningen verstrekt dan initieel was begroot. Landen hadden minder steun nodig dan verwacht door de afloop van de COVID pandemie.
Wederopbouw Sint Maarten
Dit betreft niet-bestede middelen voor de stormwaterpompen en Schiphol ten behoeve van de wederopbouw van de luchthaven op Sint Maarten.
Diversen
De post diversen is opgebouwd uit verschillende realisaties op artikel 1, artikel 4 en artikel 6. De grootste realisatiepost heeft te maken met de maandverantwoording en een overschrijding op het verplichtingen budget van SSO CN.
Desalderingen
Dit is een desaldering voor de ontvangsten op artikel 6.
Niet-plafondrelevant
Corona
Voedselhulp was niet meer nodig na het stoppen van de COVID maatregelen. De niet-bestede middelen voor voedselpakketten vanuit de coronasteun vloeien terug naar het generale beeld.
Niet-belastingontvangsten
Realisatie
Wisselkoers
Dit betreft de totale impact van wisselkoers schommelingen.
Aflossing CUR Girobank
De ontvangsten zijn hoger dan geraamd vanwege de extra aflossingen van Curaçao ten behoeve van de lening Girobank.
Diversen
De meerontvangsten ten opzichte van de tweede suppletoire begroting zijn veroorzaakt door extra ontvangsten uit basisdienstverlening en specifieke dienstverlening bij SSO CN. Daarnaast is bij SSO CN een wisselkoersmeevaller (circa 4,4 miljoen euro) gerealiseerd. Dit wordt toegevoegd aan de wisselkoersreserve.
Corona
Deze post betreft de terugbetaling in 2022 van de te hoog vastgestelde corona subsidie over 2021 van Bonaire International Airport. en enkele terugbetalingen van niet-bestede voedselhulp.
Desalderingen
Dit zijn desalderingen op de wisselkoersreserve van 2022.
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 9.760,7 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 546,3 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | 160,1 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | 486,6 |
Stand Najaarsnota 2022 | 10.953,7 |
Beleidsmatige mutaties | 0,0 |
Technische mutaties | ‒ 581,0 |
BNI-afdrachten | ‒ 309,0 |
Invoerrechten | ‒ 272,0 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 10.372,7 |
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 868,7 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 278,5 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | 40,7 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | 118,6 |
Stand Najaarsnota 2022 | 1.306,5 |
Technische mutaties | ‒ 71,4 |
Perceptiekostenvergoeding | ‒ 80,0 |
Overige ontvangsten | 8,6 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 1.235,1 |
Uitgaven
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022
Bij de Voorjaarsnota 2022 hebben zich alleen technische mutaties voorgedaan, in de vorm van bijstellingen van de bni- en btw-afdrachten, actualisaties van de invoerrechten en een bijstelling op de geraamde uitgaven van het Europese Herstelfonds (RRF). Zie de Voorjaarsnota 2022 voor verdere toelichting.
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023
Bij de Miljoenennota 2023 hebben zich alleen technische mutaties voorgedaan. Hierbij is de jaarlijkse technische aanpassing van de Europese Commissie verwerkt, zijn de speciale instrumenten en de boete opbrengsten geactualiseerd, is de jaarlijkse Lenteraming van de Europese Commissie verwerkt in het Draft Amending Budget 4 (DAB 4), is een Traditionele Eigen Middelen (TEM)-nabetaling gedaan en zijn de invoerrechten geactualiseerd. Zie de Miljoenennota 2023 voor verdere toelichting.
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022
Bij de Najaarsnota 2022 hebben zich alleen technische mutaties voorgedaan. Er is een Traditionele Eigen Middelen (TEM)-nabetaling in 2022 gedaan aan de Europese Unie naar aanleiding van een herbeoordeling van dossiers. Deze middelen zijn na aftrek van perceptiekostenvergoeding overgeheveld vanaf de reservering op de aanvullende post naar de BZ-begroting. Zie de Najaarsnota 2022 voor verdere toelichting.
Technische mutaties
BNI-afdrachten
Dit betreft de realisatie van de bni-afdracht. Deze is 309 miljoen euro lager dan geraamd dan bij Najaarsnota. Dit bestaat deels uit de nacalculatie over 2021 (een tegenvaller van ca. 86 miljoen) die geboekt is bij de 1e suppletoire begroting van 2022, maar vanwege een wijziging in de Making Available Regulation vindt deze betaling pas plaats in 2023. Daarnaast is de voornaamste reden voor de lagere afdracht dat de Nederlandse EU-afdrachten geraamd worden op het uitgavenplafond per jaar zoals afgesproken in het Meerjarig Financieel Kader (MFK) en er minder uitgegeven is op EU-niveau dan dit plafond. Naar verwachting worden deze middelen bij de technische aanpassing in juli 2023, cf. afspraken in het MFK, toegevoegd aan de plafonds voor 2023 en 2024. Dit betekent dus dat ceterus paribus de bni-afdracht in 2023 en 2024 zal stijgen. In totaal leidt dit echter niet tot een hogere afdracht van NL aan de EU.
Invoerrechten
De realisatie van de invoerrechten is 272 miljoen euro lager dan bij de 2e suppletoire begroting werd verwacht.
Niet-belastingontvangsten
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022
Bij de Voorjaarsnota 2022 hebben zich alleen technische mutaties voorgedaan, in de vorm van perceptiekostenvergoeding en een actualisatie daarvan, en een bijstelling op de geraamde ontvangsten van het Europese Herstelfonds (RRF). Zie de Voorjaarsnota 2022 voor verdere toelichting.
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023
Bij de Miljoenennota 2023 hebben zich alleen technische mutaties voorgedaan in de vorm van perceptiekostenvergoeding. Zie de Miljoennennota 2023 voor verdere toelichting.
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022
Bij de Najaarsnota 2022 hebben zich alleen technische mutaties voorgedaan in de vorm van perceptiekostenvergoeding. Zie de Najaarsnota 2022 voor verdere toelichting.
Technische mutaties
Perceptiekostenvergoeding
De realisatie van de perceptiekostenvergoeding valt lager uit dan bij de 2e suppletoire begroting geraamd. Nederland heeft minder perceptiekostenvergoeding ontvangen dan eerder geraamd doordat de invoerrechten lager zijn uitgevallen. Nederland mag 25% van de invoerrecht houden ter dekking van de administratieve kosten.
Overige ontvangsten
BZ heeft van de Europese Commissie een terugbetaling ontvangen van 8,6 miljoen van in 2021 onder voorbehoud nabetaalde invoerrechten.
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 14.931,2 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 1.803,6 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | 149,6 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | 350,2 |
Stand Najaarsnota 2022 | 17.234,5 |
Technisch | ‒ 124,9 |
Meevaller: Wts Limburg | ‒ 13,7 |
Meevaller: Stelselvernieuwing rechtsbijstand | ‒ 11,5 |
Tegenvaller: Externe inhuur & ICT | 15,0 |
Meevaller ICT-programma EMMA | ‒ 8,3 |
Meevaller: Personeel OM | ‒ 15,2 |
Meevaller: Aanpak Criminaliteitsfenomenen | ‒ 7,0 |
Meevaller: Schadefonds Geweldsmisdrijven | ‒ 5,6 |
Meevaller: overige bijdrage medeoverheden (Nationale Veiligheid & Contraterrorisme) | ‒ 10,6 |
Meevaller: Onderuitputting IND | ‒ 10,9 |
Tegenvaller: Asielopvang COA | 6,7 |
Tegenvaller: Overige bijdragen medeoverheden (Migratie) | 18,7 |
Meevaller: Versterking vreemdelingenketen | ‒ 45,4 |
Meevaller: Overig materieel | ‒ 11,6 |
Mee-/tegenvaller: Diversen | ‒ 22,5 |
Overboekingen met andere begrotingen | 0,1 |
Corona | ‒ 3,1 |
Niet-plafondrelevant | 235,2 |
Oekraïne | 235,2 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 17.344,8 |
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 1.570,5 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 96,2 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | 14,2 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | ‒ 372,6 |
Stand Najaarsnota 2022 | 1.308,4 |
Technisch | 54,7 |
Meevaller Afpakopbrengsten | 11,2 |
Meevaller Boetes & Transacties | 18,1 |
Meevaller: Afrekening NIDOS | 6,3 |
Meevaller: Afrekening IND | 6,1 |
Meevaller: Verrekening facilitaire dienstverlening | 6,6 |
Mee-/tegenvaller: diversen | 6,3 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 1.363,1 |
Uitgaven
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022
De mutaties tot en met de Voorjaarsnota 2022 betreffen onder andere middelen voor Bewaken en Beveiligen, het overhevelen van coalitieakkoordmiddelen voor de Inlichtingdiensten vanaf de Aanvullende Post, het verwerken van uitvoeringsinformatie voor o.a. de Meerjarige Productie Prognose (MPP), Waterschade Limburg en het Prognosemodel Justitiële Ketens (PMJ). Ook betreft het middelen voor het organiseren van gemeen telijke en particuliere opvang van Oekraïense ontheemden.
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023
De mutaties vanaf de Voorjaarsnota 2022 tot en met de Miljoenennota 2023 betreffen voornamelijk de overheveling van Coalitieakkoordmiddelen waaronder reeksen voor preventie, tegengaan van ondermijning, en het versterken van de justitiële keten, het nationaal Programma Oekraïense ontheemden en enkele overboekingen met andere departementen.
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022
De mutaties vanaf de Miljoenennota 2023 tot en met de Najaarsnota 2022 betreffen beleidsmatige mutaties inzake het maatregelenpakket Werkdrukverlaging bij gecertificeerde instellingen en de inzet van Rijkspersoneel voor de crisisnoodopvang van asielzoekers. Daarnaast is er sprake van tegenvallers op de asielopvang, en meevallers op het gebied van de Wts Limburg, intra- extramurale sanctieuitvoering, en slachtofferzorg.
Technische mutaties
Meevaller: Wts Limburg
Voor de Regeling tegemoetkoming schade Limburg is een onderschrijding van 13,7 miljoen euro. De begrote uitgaven in 2022 zijn lager uitgekomen doordat er minder schademeldingen zijn geweest dan geraamd. Het Rijk baseert de tegemoetkomingen in het kader van deze regeling op de daadwerkelijke schade.
Meevaller: Stelselvernieuwing rechtsbijstand
De meevaller op de rechtsbijstandsmiddelen wordt veroorzaakt doordat de stelselvernieuwing vertraging heeft opgelopen wegens de herijking van het programma.
Tegenvaller: Externe inhuur & ICT
Op de kosten voor externe inhuur en ICT binnen het Openbaar Ministerie (OM) heeft zich een overschrijding voorgedaan omdat de kosten voor het realiseren van noodzakelijke vernieuwing en het bewaken van de continuïteit van de dienstverlening duurder is gebleken dan oorspronkelijk geraamd.
Meevaller ICT-programma EMMA
In het kader van het ICT-programma EMMA, waarin stappen gezet worden om de modernisering van het werk te bevorderen en een nieuw zaaksysteem voor alle strafzaken in te richten, zijn niet alle begrote middelen tot uitgaven gekomen. De vertraging is onder andere ontstaan doordat de governance binnen het programma is veranderd en omdat het neerzetten van de randvoorwaardelijke infrastructuur meer tijd in beslag heeft genomen dan eerder voorzien.
Meevaller: Personeel OM
De onderschrijding op de personeelskosten van het Openbaar Ministerie (OM) wordt veroorzaakt door moeilijkheden bij het vervullen van vacatures door arbeidsmarktkrapte. Daarnaast is er in 2022 geen nieuwe cao voor de Rechterlijke Macht afgesproken waardoor hiervoor bestemde loonbijstellingsmiddelen niet tot besteding zijn gekomen.
Meevaller: Aanpak Criminaliteitsfenomenen
Op de aanpak van criminaliteitsfenomenen wordt onderuitputting gerealiseerd omdat het niet gelukt is om alle coalitieakkoordmiddelen uit de Preventie-enveloppe in 2022 tot besteding te brengen.
Meevaller: Schadefonds Geweldsmisdrijven
Voor het Schadefonds Geweldsmisdrijven (SGM) is er sprake van onderuitputting doordat er bij het reguliere proces gemiddeld lagere uitkeringen per zaak zijn gedaan ten opzichte van de raming in 2022 en er een lager toekenningspercentage was. Daarnaast is er voor de Tijdelijke Regeling Geweld Jeugdzorg minder uitgegeven dan begroot omdat niet alle aanvragen op tijd verwerkt konden worden waardoor dit in 2023 gebeurt.
Meevaller: overige bijdrage medeoverheden (Nationale Veiligheid & Contraterrorisme)
Op de overige bijdrage voor medeoverheden is 10,6 miljoen euro onderuitputting gerealiseerd. Dit komt voornamelijk door vertraging in de ontwikkeling van Passagiersinformatie-eenheid, vertragingen inzake langdurige inkooptrajecten voor het kenniscentrum binnen het stelsel Bewaken en Beveiligen, en vertragingen in het betalen van uitgaven voor het stelsel Bewaken en Beveiligen.
Meevaller: Onderuitputting IND
Voor de bijdrage aan de IND zijn er minder middelen benodigd geweest dan gedacht omdat de productierealisatie van de IND achterbleef ten opzichte van het begrote bedrag.
Tegenvaller: Asielopvang COA
Op de kosten voor de inzet van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) hebben zich diverse kleinere tegenvallers voorgedaan die optellen tot 6,7 miljoen euro.
Tegenvaller: Overige bijdragen medeoverheden (Migratie)
Op de overige bijdragen aan medeoverheden is er sprake van een overschrijding van per saldo 18,7 miljoen euro. Deze wordt grotendeels veroorzaakt doordat de uitgaven voor inzet gemeenten voor de Landelijke Vreemdelingen voorzieningen (LVV) en inzet bij gemeente tegen overlast geraamd waren op het instrument «versterken vreemdelingenketen» maar uiteindelijke ten laste zijn gelegd van het instrument «overige bijdragen medeoverheden».
Meevaller: Versterking vreemdelingenketen
De onderuitputting op de versterking vreemdelingenketen wordt grotendeels veroorzaakt doordat geraamde uitgaven inzake de Landelijke Vreemdelingen voorzieningen en de inzet van gemeentes bij overlast uitein delijk ten laste zijn gelegd van het instrument «overige bijdragen medeoverheden» (18,7 miljoen euro). Daarnaast is er sprake van vertraging bij het implementeren van het EntryExit-systeem op Schiphol (16 miljoen euro), en een meevaller vanuit EU-gerelateerde subsidies. Het uiteindelijke saldo wordt verklaard door een aantal kleinere posten.
Meevaller: Overig materieel
Deze post bestaat uit diverse kleinere posten waarvan de grootste worden vermeld. Er heeft zich een onderschrijding van 8,7 miljoen euro op de kosten voor informatiehuishouding en informatiebeveiliging. Daarnaast is er sprake van een overschrijding van 8,3 miljoen euro bij de Directie Migratiebeleid. Tot slot is er onderuitputting van 5,4 miljoen euro op het dienstencentrum gerealiseerd.
Mee-/tegenvaller: Diversen
De post diversen bestaat uit de overige mee- en tegenvallers die gezamenlijk het restant saldo opmaken.
Overboekingen met andere begrotingen
Dit betreft een aantal overboekingen met het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, en Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Het betreft respectievelijk een bijdrage aan het programma ‘Uitbuiting stoppen we samen II’, en een bijdrage aan een campagne tegen huiselijk geweld en kindermishandeling.
Corona
Deze mutatie betreft onderuitputting op de regeling ter controle van het coronatoegangsbewijs (CTB). Enkele gemeenten hebben uiteindelijk geen gebruik gemaakt van deze regeling wegens het verstrijken van de indieningsdatum en het eerder vervallen van de controleplicht op het CTB dan voorzien.
Niet plafondrelevant
Oekraïne
Voor de opvang van Oekraïense ontheemden is er per saldo sprake van een overschrijding van 235,2 miljoen euro. Deze wordt voornamelijk veroorzaakt door een verhoging van het budget voor de gemeentelijke opvang van Oekraïense ontheemden met 350 miljoen euro in 2022 omdat er in dat jaar meer voorschotaanvragen zijn ontvangen dan verwacht. Deze mutatie is ook verwerkt in de veegbrief van JenV d.d.12 december 2022. Daarnaast is er sprake van onderuitputting op het inrichten van hubs bij veiligheidsregio's (20 miljoen euro), transitie Rijksvastgoed (6,4 miljoen euro), subsidies aan het Programma Oekraïense vluchtelingen (7,1 miljoen euro). Op het instrument «opdrachten» in het kader van het Programma Oekraïense vluchtelingen is ook sprake van onderuitputting (107,2 miljoen euro). Dit komt grotendeels doordat de gemiddelde zorgkosten per verzekerde via de Regeling Medische zorg Ontheemden significant lager zijn dan de gehanteerde norm en omdat veel facturen voor de zorg later worden gedeclareerd door zorgverleners.
Niet-belastingontvangsten
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022
De reeks mutaties tot en met Voorjaarsnota 2022 bevat onder andere een aanpassing van de raming voor het Boeten en Transactie-dossier, een aanpassing aan de raming voor de PMJ waardoor de ontvangsten van griffierechten en de administratiekosten van het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB) lager uitvallen. Ook vindt er in 2022 een terugbetaling van DJI over het jaar 2021 aan het moederdepartement plaats op basis van de outputfinancieringsystematiek.
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023
De mutaties vanaf de Voorjaarsnota 2022 tot en met de Miljoenennota 2023 betroffen enkele desalderingen die plaatsvonden op de JenV-begroting.
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022
De mutaties vanaf de Miljoenennota 2023 tot en met de Najaarsnota 2022 betreffen tegenvallers op de ontvangsten uit de dossiers griffierechten, Afpakken, en Boeten en Transacties.
Technische mutaties
Meevaller Afpakopbrengsten
De opbrengsten uit het afpakken van criminele gelden zijn ten opzichte van de raming uiteindelijk 13,6 miljoen euro hoger uitgekomen.
Meevaller Boetes & Transacties
Bij de Najaarsnota 2022 is de raming van de boete en transactiegelden op basis van de toenmalige realisatiecijfers neerwaarts bijgesteld. Op basis van de realisatiecijfers tussen de Najaarsnota 2022 en de definitieve realisatie zijn er echter 18,1 miljoen euro meer ontvangsten dan verwacht binnen gekomen.
Meevaller: Afrekening NIDOS
De afrekening van de subsidie met het NIDOS over 2021 heeft geresulteerd in hogere ontvangsten dan oorspronkelijk werd verwacht van 6,3 miljoen euro.
Meevaller: Afrekening IND
De afrekening van de opdracht met het IND over 2021 heeft geresulteerd in hogere ontvangsten dan oorspronkelijk werd verwacht van 6,1 miljoen euro.
Meevaller: Verrekening facilitaire dienstverlening
De verrekening met taakorganisaties voor facilitaire dienstverlening heeft geresulteerd in hogere ontvangsten dan verwacht van 6,4 miljoen euro.
Mee-/tegenvaller: diversen
De post diversen bestaat uit de overige mee- en tegenvallers die gezamenlijk het restant saldo opmaken.
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 8.057,6 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | ‒ 111,9 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | 216,0 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | ‒ 245,3 |
Stand Najaarsnota 2022 | 7.916,5 |
Beleidsmatig | ‒ 26,9 |
Overboekingen veegbrief | ‒ 26,9 |
Technisch | ‒ 615,2 |
Realisaties: | |
AIVD | ‒ 25,5 |
Woningbouwimpuls | ‒ 273,1 |
Ouderenhuisvesting | ‒ 24,6 |
Huurtoeslag | ‒ 172,7 |
Diversen energietransitie gebouwde omgeving | ‒ 12,4 |
Diverse bijdragen aan ZBO's/RWT's omgevingswet | ‒ 5,7 |
Diverse investeringspost digitale overheid | ‒ 7,7 |
Opdrachten werkgevers- en bedrijfsvoering | ‒ 8,8 |
Personele uitgaven | ‒ 22,3 |
Diversen | ‒ 50,8 |
Niet plafond relevant | |
Realisatie: | |
Versnelling huisvesting | ‒ 11,7 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 7.274,4 |
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 1.097,6 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | ‒ 458,7 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | 67,3 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | 87,5 |
Stand Najaarsnota 2022 | 793,7 |
Technisch | ‒ 22,0 |
Realisaties: | |
Huurtoeslag | ‒ 29,3 |
Diverse ontvangsten | 7,3 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 771,7 |
Uitgaven
Beleidsmatige mutaties
Overboekingen veegbrief
Ten behoeve van een aantal begrotingsartikelen heeft er een afdracht plaats gevonden aan het btw-compensatiefonds. Voor de Woningbouwimpuls is 15,3 miljoen euro overgeheveld. Ten behoeve van de flexpools zijn specifieke uitkeringen uitgekeerd. Hiervoor wordt is 5,6 miljoen euro overgeheveld. Voor de regeling voor de huisvesting van aandachtsgroepen zijn ook specifieke uitkeringen uitgekeerd, hiervoor is 3,0 miljoen euro overgeheveld.
Technische mutaties
Realisaties
De uitgaven op de BZK-begroting zijn in 2022 lager uitgevallen dan geraamd. De onderschrijding kent diverse oorzaken:
AIVD
Vanwege de krapte op de arbeidsmarkt en markt voor IT-middelen zijn de uitgaven van de AIVD 25,5 miljoen euro lager uitgevallen dan geraamd.
Woningbouwimpuls
In 2022 is ca. 107,7 miljoen euro toegekend aan gemeenten voor WBI projecten (incl. BTW van ca. 15,7 miljoen euro). Daarnaast zijn middelen gereserveerd voor afspraken Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport (MIRT). De onderschrijding wordt met name veroorzaakt doordat aanvragen voor de WBI samenvielen met andere financiële regelingen en gemeenteraadsverkiezingen, waardoor gemeenten minder aanvragen hebben ingediend. Deze middelen kennen een 100% eindejaarsmarge en worden dus meegenomen naar 2023.
Ouderenhuisvesting
Er is minder uitgegeven voor de Stimuleringsregeling Ontmoetingsruimten in Ouderenhuisvesting. De onderschrijding wordt verklaard doordat veel aanvragers op het laatste moment hun aanvraag indienden waardoor RVO deze niet in 2022 kon beschikken of beoordelen.
Huurtoeslag
Aan de huurtoeslag is in 2022 minder uitgegeven dan begroot. Bij de uitgaven is 200,4 miljoen euro minder uitgegeven dan begroot. De lagere voorschotten worden deels veroorzaakt doordat in 2022 minder aanvragers instroomden dan verwacht en deels omdat nabetalingen lager uitvielen. Bij de ontvangsten is 18,6 miljoen euro minder binnengekomen, als gevolg van de pauzering van terugvorderingen tijdens corona. Dit proces is sinds maart 2022 weer opgestart.
Diversen energietransitie gebouwde omgeving
Voor de energietransitie gebouwde omgeving zijn diverse subsidies beschikbaar, dit zijn de realisatiecijfers van de uitgaven aan die subsidies. De uitgaven in 2022 voor de Stimuleringsregeling energieprestatie huursector (STEP) bedroegen 8,3 miljoen euro minder van verwacht, een deel hiervan is ingezet bij de Najaarsnota. Ook zijn er diverse subsidies in het kader van de energiebespaarcoalitie en de Regionale Energiestrategiëen (RES) waarvan in totaal 2,5 miljoen euro uit het beschikbare budget niet is uitgegeven. De bijdrage aan de regeling Demonstratie Energie en Klimaatinnovatie (DEI) viel lager uit en het innovatiebudget is met 1,2 miljoen euro lager uitgevallen.
Diverse bijdragen aan ZBO's/RWT's omgevingswet
De bijdragen aan de opdrachtnemende organisaties van de omgevingswet zijn in 2022 anders verdeeld dan gepland. De bijdrage aan het Kadaster en Geonovum zijn lager uitgevallen dan gepland. Die aan RWS is hoger dan gepland. Dit resulteert in een onderbesteding van 5,7 miljoen euro.
Diverse investeringspost digitale overheid
Diverse budgetten op de investeringspost digitale overheid kennen een onderschrijding van de begrote uitgaven. Zo is er een onderschrijding opdrachten door vertraging op verscheidene IP-projecten en zijn er lagere uitgaven door vertraging in de uitvoering van het innovatiebudget RVO.
Opdrachten werkgevers- en bedrijfsvoering
Diverse budgetten voor opdrachten voor werkgevers- en bedrijfsvoering kennen een onderschrijding van de begrote uitgaven. De opdracht op het bedrijfsvoeringsbeleid kent een onderschrijding van 2,2 miljoen euro. Dit komt mede door vertraging in opdrachtverstrekking waardoor een aantal opdrachten vanwege de prioritering is doorgeschoven op de planning. Daarnaast vallen de uitgaven voor POK middelen circa 2,4 miljoen euro lager uit dan geraamd.
Personele uitgaven
De uitgaven aan eigen personeel zijn ten opzichte van de tweede suppletoire begroting lager uitgevallen. De onderschrijding kent diverse oorzaken. Allereerst is er minder uitgegeven op de coalitieakkoordbudgetten, voornamelijk doordat het budget pas in de loop van 2022 ter beschikking is gekomen. Het aantrekken van personeel is dan ook later in het jaar van start gegaan. Daarnaast zijn de uitgaven voor eigen personeel bij het kerndepartement lager uitgevallen onder andere vanwege krapte op de arbeidsmarkt. De uitgaven aan inhuur externen zijn ten opzichte van de tweede suppletoire begroting lager uitgevallen.
Diversen
Dit betreft de overschrijding op verschillende posten op de begroting van BZK. Zo zijn de uitgaven aan het RVB voor de huisvesting (Paleizen) van het Koninklijk Huis 2,4 miljoen euro lager uitgevallen dan begroot. Ook viel de bijdrage aan het RVB voor de woningbouw 2,7 miljoen euro lager uit dan begroot. De subsidies voor de woningmarkt vielen 4,8 miljoen euro lager uit dan geraamd. Ten aanzien van de regiodeals is er 1,2 miljoen euro minder uitgegeven aan de bijeenkomsten omdat deze hoofzakelijk online plaats hebben gevonden. Daarnaast zijn de uitgaven voor de tijdelijke uitvoeringsorganisatie zijn 4,6 miljoen euro lager uitgevallen dan geraamd.
Niet relevant voor het uitgavenplafond
Versnelling huisvesting
De versnelling tijdelijke huisvesting kent lagere uitgaven van 11,7 miljoen euro dan begroot. Met de twee genomen besluiten in november en december 2022 worden in totaal 7.363 woningen gerealiseerd met een Rijksbijdrage van circa 88 miljoen euro. De overige 11,7 miljoen euro zal in 2023 worden toegekend, waarbij gebruik gemaakt wordt van een 100% eindejaarsmarge.
Niet belastingontvangsten
Technisch
Realisaties
De ontvangsten op de BZK-begroting zijn lager uitgevallen dan begroot. De lagere ontvangsten komen voornamelijk door de lagere ontvangsten van de huurtoeslag:
Huurtoeslag
Bij de ontvangsten van de huurtoeslag is minder binnengekomen, als gevolg van de pauzering van terugvorderingen tijdens corona. Dit proces is sinds maart 2022 weer opgestart.
Diverse ontvangsten
De ontvangsten van de overige posten zijn hoger uitgevallen dan begroot.
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 48.135,4 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 5.301,5 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | 1.052,9 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | ‒ 345,6 |
Stand Najaarsnota 2022 | 54.144,2 |
Beleidsmatig | 0,0 |
Technisch | ‒ 504,9 |
Meevaller uitgaven studiefinanciering R | ‒ 30,9 |
Bijstelling KOT | ‒ 16,1 |
Aansluiting realisaties slotwet | ‒ 162,2 |
Overboekingen met andere begrotingen | 1,1 |
Oekraïne | ‒ 48,2 |
Corona | ‒ 158,3 |
NGF | ‒ 52,6 |
Desalderingen | 38,9 |
Overige technische mutaties | ‒ 76,5 |
Niet-plafondrelevant | ‒ 547,7 |
Meevaller uitgaven studiefinanciering NR | ‒ 185,2 |
Onderbesteding onderwijshuisvesting Oekraïne | ‒ 362,5 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 53.091,7 |
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 1.608,0 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 32,2 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | 8,2 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | ‒ 24,2 |
Stand Najaarsnota 2022 | 1.624,2 |
Beleidsmatig | 0,0 |
Technisch | 57,0 |
Meevaller studiefinanciering ontvangsten R | 6,9 |
Mee-/tegenvaller: diversen | 11,3 |
Desalderingen | 38,9 |
Niet-plafondrelevant | 109,3 |
Meevaller studiefinanciering ontvangsten NR | 109,3 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 1.790,6 |
Uitgaven
Stand Miljoenennota 2022
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022Tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen is middels motie Hermans 500 miljoen euro vrijgemaakt om de salarissen van het personeel in het primair onderwijs te verhogen. Bij Voorjaarsnota is vervolgens voor 2022 ruim 2,2 mijard euro van de middelen uit het coalitieakkoord ‘Omzien naar elkaar, vooruitkijken naar de toekomst’ overgeheveld. Het betrof middelen uit de enveloppen Versterken onderwijskwaliteit, Kansengelijkheid, Leraren en schoolleiders, Vervolgopleidingen en onderzoek, Fonds onderzoek en wetenschap. De middelen voor de uitvoeringskosten herinvoering basisbeurs en Cultuur en media werden opgevraagd voor 2022. Verder is de bij Regeerakkoord ingeboekte verlaging van het Nationaal Programma Onderwijs alternatief gedekt. Deels is deze verlaging gedekt door de inzet van een deel van de eindejaarsmarge en deels door verlaging in 2022 van enkele intensiveringen uit het coalitieakkoord. Daarnaast is de interne incidentele problematiek op de OCW-begroting opgelost met behulp van inzet van de Eindejaarsmarge en heeft er een statistische correctie plaatsgevonden om zo de onbedoelde effecten op het passend onderwijs van aangescherpte btw-regelgeving ongedaan te maken. Tenslotte zijn er middelen vrijgemaakt voor Oekraïense vluchtelingen, zijn er overboekingen gedaan met andere begrotingen en is de reguliere Loon- en Prijsbijstelling aan de OCW-begroting toegevoegd.
Mutaties t/m Miljoenennota 2023Bij Miljoenennota is er 30 miljoen euro uit het coalitieakkoord overgeheveld. Voor 2022 gaat het om middelen uit de enveloppen Versterken onderwijskwaliteit en Kansengelijkheid. Daarnaast is er geld overgeheveld vanaf de Aanvullende post voor het rechtsherstel box 3. Er is Loon- en prijsbijstelling over coalitieakkoordmiddelen overgeheveld, er zijn kasschuiven gedaan met reguliere en coronamiddelen en er zijn middelen beschikbaar gesteld voor de verlenging van steunregelingen voor Oekraïense vluchtelingen.
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022Bij Najaarsnota is een groot aantal eerste realisaties verwerkt voor begrotingsjaar 2022, waaronder meevallers op de Maatschappelijke diensttijd, relevante studiefinancieringsuitgaven, apparaatskosten en een groot aantal kleinere mee- en tegenvallers. Er is daarnaast een tegenvaller verwerkt op het kwijtschelden van publieke schulden van de Kinderopvangtoeslag (KOT), omdat er meer schulden zijn kwijtgescholden van toeslagengedupeerden dan verwacht. Daarnaast zijn er niet bestede middelen voor de aanpak van corona en voor noodhulp voor Oekraïense leerlingen en studenten afgeboekt en volgens afspraak teruggevloeid naar de Rijksbegroting.
Stand Najaarsnota 2022
Technische Mutaties Najaarsnota
Meevaller uitgaven studiefinanciering R Er doet zich een meevaller voor op de relevante (R) uitgaven van studiefinanciering. Dit wordt onder meer verklaard doordat de uitgaven aan de basisbeurs gift wordt verlaagd als gevolg van lagere realisaties, evenals de aanvullende beurs gift en de overige relevante uitgaven.
Bijstelling KOT Bij Najaarsnota 2022 werd een tegenvaller verwacht op het kwijtschelden van publieke schulden van de Kinderopvangtoeslag (KOT), omdat er werd verwacht dat er meer schulden werden kwijtgescholden van toeslagengedupeerden dan verwacht. Bij slotwet blijkt dat dit bedrag niet helemaal nodig is geweest: er doet zich nu een onderuitputting voor van 16,1 miljoen euro.
Aansluiting realisaties slotwetOnder deze post vallen de realisaties van alle artikelen bij slotwet.
Overboekingen met andere begrotingen↵ Er worden diverse overboekingen gedaan van en naar begrotingen van andere departementen.
Oekraïne Er ontstaat daardoor een overlopende verplichting op de nieuwkomersbekostiging voor 51,1 miljoen euro die niet meer in het jaar 2022 wordt uitgegeven, maar wordt besteed in 2023. Deze overlopende verplichting is gemeld in de Veegbrief en bestaat voor een deel uit Oekraïne middelen, een deel Nationaal Programma Onderwijs (NP Onderwijs) middelen en voor een deel uit reguliere middelen. Het deel van deze post dat Oekraïne middelen betreft, bedraagt 37,1 miljoen euro. Daarnaast doet er zich ook een meevaller voor op de nieuwkomersbekostiging 2022. Een deel van dit budget bestaat uit Oekraïne middelen (11,1 miljoen euro).
CoronaVerschillende coronaregelingen zijn in 2022 niet volledig tot besteding gekomen. Er is onderuitputting afgeboekt op onder andere op middelen voor het Nationaal Programma Onderwijs, zelftesten en het steunpakket voor de cultuursector. Deze middelen vloeien conform afspraken terug naar de algemene middelen. Daarnaast zijn er overlopende verplichtingen gemeld in de veegbrief voor nieuwkomersbekostiging, zelftesten en ventilatie. Deze worden afgeboekt in 2022 en doorgeschoven naar 2023. Voor zelftesten gaat dit om facturen die in 2022 nog niet zijn ontvangen en pas in 2023 tot betaling komen. Voor ventilatie gaat het om onderbestede middelen van de subsidie die worden toegevoegd aan het laatste tijdvak voor de vangnetsubsidie, dat in 2023 valt.
NGFOp het Nationaal Groeifonds (NGF) zijn op verschillende plannen de middelen niet uitgeput en worden afgeboekt en bij een aantal plannen worden de middelen doorgeschoven naar 2023 om dan voor hetzelfde doel te worden ingezet. Dit laatste is onder andere het geval voor de plannen Leven lang leren (LLO) katalysator en Digitale impuls Nederland.
DesalderingenEr wordt een desaldering gedaan met de Algemene Mediareserve. Door hogere Sterinkomsten zijn de ontvangsten hoger dan geraamd. Dit leidt tot een hogere storting in de reserve.
Overige technische mutatiesDeze post bestaat uit diverse technische mutaties, waaronder de verwerking van de onderuitputting na Najaarsnota op de Maatschappelijke diensttijd van aanvullend 52,1 miljoen euro. Daarnaast wordt het deel van de overlopende verplichting voor nieuwkomersbekostiging van reguliere middelen onder deze post afgeboekt.
Niet-plafondrelevant
Meevaller studiefinanciering uitgaven NRDe niet-relevante (NR) uitgaven van studiefinanciering zijn naar beneden bijgesteld. Dit betreffen voornamelijk de rentedragende leningen en het collegegeldkrediet die naar beneden zijn bijgesteld op basis van de actuele realisatiecijfers van dit jaar.
OekraïneVoor de ondersteuning van scholen bij de opvang van leerlingen uit Oekraïne zijn er middelen beschikbaar gesteld voor huisvesting en noodlocaties. Op de regeling onderwijshuisvesting zijn minder aanvragen van gemeenten gedaan dan er budget was. Deze middelen vloeien volgens afspraak terug naar de Rijksbegroting.
Niet-belastingontvangsten
Stand Miljoenennota 2022
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022Bij Voorjaarsnota 2022 is een tegenvaller op de referentieraming, de studiefinancieringsraming en de renteraming verwerkt voor het jaar 2022. Daarnaast deed zich een meevaller voor op de ontvangstenraming SIVON, een coöperatie van schoolbesturen in het po en vo, en vonden er verschillende desalderingen plaats.
Mutaties t/m Miljoenennota 2023Het Fonds voor de Letteren heeft vanuit het corona steunpakket 15 miljoen euro ontvangen voor het Garantiefonds fysieke boekhandel. Hiervan is ruim 8 miljoen euro onbesteed gebleven en teruggestort op de OCW-begroting. Conform afspreken, vloeien deze middelen terug naar de algemene middelen.
Mutaties Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022Niet-bestede middelen voor de aanpak van corona zijn afgeboekt en vloeien volgens afspraak terug naar de Rijksbegroting. Ook is er een meevaller verwerkt doordat de Hogeschool Zeeland een boete versneld heeft afgelost.
Stand Najaarsnota 2022
Technische Mutaties Najaarsnota
Meevaller studiefinanciering ontvangsten RDe relevante (R) ontvangsten van rente over studiefinanciering zijn hoger dan geraamd. Dit wordt onder andere veroorzaakt doordat de ontvangsten op de kortlopende vorderingen en de relevante ontvangsten Caribisch Nederland hoger zijn dan verwacht.
Mee-/tegenvaller: diversenDeze post bestaat uit diverse mee- en tegenvallers, waaronder bijstellingen op de realisaties van de ontvangsten.
DesalderingenEr wordt een desaldering gedaan met de Algemene Mediareserve. Door hogere Sterinkomsten zijn de ontvangsten hoger dan geraamd. Dit leidt tot een hogere storting in de reserve.
Niet-plafondrelevant
Meevaller studiefinanciering ontvangsten NRDe niet-relevante ontvangsten op de terugontvangen hoofdsom zijn met 99,5 miljoen euro naar boven bijgesteld. Uit de realisatiegegevens van DUO blijkt dat er een hoger bedrag is terugbetaald aan leningen.
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 36.145,8 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 500,7 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2022 | 549,2 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | 791,7 |
Stand Najaarsnota 2022 | 37.987,3 |
Technisch | 58,7 |
Rente kasbeheer | 75,1 |
Rente vaste schuld | ‒ 16,0 |
Diversen | ‒ 0,4 |
Niet-plafondrelevant | ‒ 144,4 |
Voortijdige beëindiging schuld - (Dis)agio bij inkoop schuld | 23,8 |
Aflossing vaste schuld | 18,6 |
Rente kasbeheer | 32,1 |
Verstrekte leningen | ‒ 257,8 |
Rente derivaten kort | 19,7 |
Voortijdige beëindiging derivaten | 19,2 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 37.901,6 |
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 62.666,4 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 16.078,9 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2022 | ‒ 17.700,1 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | 6.806,1 |
Stand Najaarsnota 2022 | 67.851,1 |
Technisch | ‒ 73,5 |
Rente vlottende schuld | ‒ 75,8 |
Diversen | 2,3 |
Niet-plafondrelevant | 11.809,2 |
Uitgifte vast schuld | 1.586,0 |
Mutatie vlottende schuld | 13.167,1 |
Rekening courant en deposito | ‒ 3.202,8 |
Ontvangen aflossingen | 26,6 |
Voortijdige beëindiging derivaten | 266,7 |
Rente derivaten lang | ‒ 34,5 |
Diversen | 0,0 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 79.586,8 |
Uitgaven
Technische mutaties
Rente kasbeheer
In 2022 is de korte rente sterk gestegen en positief geworden. Hierdoor is 75,1 mln. euro meer rente betaald over de aangehouden middelen in de schatkist dan in de tweede suppletoire begroting werd geraamd.
Rente vaste schuld
De rentelasten op de vaste schuld zijn 16,0 miljoen euro lager uitgevallen, met name als gevolg van de latere uitgifte van een Digital Subscriber Line (DSL) in het jaar. Hierdoor is minder rente uitgekeerd in het lopende jaar dan waar rekening mee is gehouden in de tweede suppletoire begroting.
Diversen
Deze post bestaat uit diverse mee- en tegenvallers die onder de ondergrens vallen.
Niet-plafondrelevant
Voortijdige beëindiging schuld
In 2022 is voor in totaal 23,8 miljoen euro aan kortlopende staatsobligaties en langlopende grootboekleningen voortijdig afgelost. De prijs waartegen de obligaties en grootboekleningen zijn ingekocht was hoger dan de nominale waarde. Het verschil resulteert in een uitgave bij voortijdige beëindiging.
Aflossing vaste schuld
Eind 2022 zijn enkele langlopende grootboekleningen volledig afgelost. Hierdoor vielen de aflossingen per saldo 18,6 miljoen euro hoger uit dan begroot bij de tweede suppletoire begroting.
Rente kasbeheer sociale fondsen
In 2022 is de korte rente sterk gestegen en positief geworden. Hierdoor is 32,1 miljoen euro meer rente betaald over de aangehouden middelen in de schatkist dan in de tweede suppletoire begroting werd geraamd.
Verstrekte leningen
Het bedrag aan verstrekte leningen is in totaal 257,8 miljoen euro lager dan bij de tweede suppletoire begroting werd geraamd. Dit komt voornamelijk doordat het aantal leningen verstrekt aan Rechtspersonen met een Wettelijke Taak (RWT’s) lager is uitgevallen dan begroot.
Rente derivaten kort
De rentelasten op de kortlopende derivaten zijn, als gevolg van de gestegen rente, uitgekomen op 19,7 miljoen euro.
Voortijdige beëindiging derivaten
Het Agentschap heeft in 2022 rentederivaten voortijdig beëindigd. Dit is voornamelijk gedaan om het renterisico op de schuldportefeuille bij te sturen. Bij de voortijdige beëindiging van renteswaps wordt de netto contante waarde van de toekomstige rentestromen in één keer betaald of ontvangen in het jaar waarin de voortijdige beëindigingen van derivaten plaatsvinden. Dit heeft geleid tot 19,2 miljoen euro. aan uitgaven.
Niet-belastingontvangsten
Technische mutaties
Rente vlottende schuld
De rentebaten op de vlottende schuld vallen 75,8 miljoen euro lager uit als gevolg van de gestegen korte rente en een hogere omvang van de kortlopende schuld dan waar bij de tweede suppletoire begroting rekening mee was gehouden.
Diversen
Deze post bestaat uit diverse mee- en tegenvallers die onder de ondergrens vallen.
Niet-plafondrelevant
Uitgifte vast schuld
Het kastekort is ultimo 2022 hoger uitgevallen dan bij de tweede suppletoire begroting werd geraamd. Hierdoor was 1,6 miljard euro meer schulduitgifte op de kapitaalmarkt nodig dan voorzien.
Mutatie vlottende schuld
In 2022 is aan het eind van het jaar de financieringsbehoefte toegenomen door de extra uitgaven aan de energiesteunpakketten. Om dit te financieren is voor 13,2 miljard euro een beroep gedaan op de geldmarkt.
Mutatie in rekening courant en deposito
Per saldo is door de sociale fondsen, RWT’s, agentschappen en decentrale overheden gezamenlijk 3,2 miljard euro minder geld op de rekening-courant aangehouden dan bij de tweede suppletoire begroting werd geraamd. Het saldo van de rekening-courant van de sociale fondsen is 6,3 miljard euro minder toegenomen dan begroot. De mutatie in rekening-courant van de RWT’s, agentschappen en decentrale overheden is per saldo met 3,1 miljard euro toegenomen.
Ontvangen aflossingen
In 2022 is 26,6 miljoen euro meer aan leningen afgelost dan bij de tweede suppletoire begroting werd geraamd. Deelnemers van schatkistbankieren hebben de mogelijkheid om hun leningen (deels) vervroegd af te lossen, bijvoorbeeld bij verkoop van de activa waarvoor was geleend.
Voortijdige beëindiging derivaten
Het Agentschap heeft in 2022 rentederivaten voortijdig beëindigd. Dit is voornamelijk gedaan om het renterisico op de schuldportefeuille bij te sturen. Bij de voortijdige beëindiging van renteswaps wordt de netto contante waarde van de toekomstige rentestromen in één keer ontvangen of betaald in het jaar waarin de voortijdige beëindigingen van derivaten plaatsvinden. De EMU-schuld is hierdoor verlaagd.
Rente derivaten lang
De rentebaten op derivaten zijn 34,5 miljoen euro lager uitgevallen als gevolg van de hogere rentepercentages. Hierdoor is de marktwaarde van de variabele delen van de renteswaps gedaald. Daarnaast zijn de rentebaten lager als gevolg van de voortijdige beëindiging van rentederivaten.
Diversen
Deze post bestaat uit een diverse mee- en tegenvallers die onder de ondergrens vallen.
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 10.294,8 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 1.500,3 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | 833,4 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | ‒ 158,2 |
Stand Najaarsnota 2022 | 12.470,3 |
Beleidsmatig | 10,4 |
Veegbrief | 10,4 |
Technisch | ‒ 214,8 |
Eigen personeel | ‒ 16,6 |
Overig materieel | ‒ 21,2 |
Afdrachten Staatsloterij | 16,6 |
BTW-Compensatiefonds | ‒ 23,1 |
Compensatie toeslagengedupeerden | ‒ 19,8 |
Kwijtschelden private schulden | ‒ 17,8 |
Overige (schade)vergoedingen | ‒ 19,4 |
EIB pan-Europees garantiefonds | ‒ 96,0 |
Herverzekering leverancierskredieten | ‒ 16,0 |
Overboekingen met andere begrotingen | 54,8 |
Diversen | ‒ 56,3 |
Niet-plafondrelevant | ‒ 853,5 |
Oekraïne | ‒ 23,7 |
Lening KLM | ‒ 722,9 |
Kapitaalinjectie Invest NL | ‒ 25,0 |
Schade-uitkering EKV | ‒ 71,1 |
Diversen | ‒ 10,8 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 11.412,5 |
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 2.965,7 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 88,1 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | 310,0 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | 174,4 |
Stand Najaarsnota 2022 | 3.538,1 |
Technisch | 148,0 |
Dividenden staatsdeelnemingen | ‒ 63,2 |
Doorbelasten kosten vervolging | 65,7 |
Belasting- en invorderingsrente | 106,8 |
Ontvangsten boetes en schikkingen | 36,3 |
Afdrachten Staatsloterij | 16,6 |
Schaderestituties herverzkering leverancierskredieten | ‒ 18,7 |
Diversen | 4,5 |
Niet-plafondrelevant | 50,2 |
Oekraïne | ‒ 23,3 |
Dividenden staatsdeelnemingen | ‒ 37,4 |
Toename munten in circulatie | 24,8 |
Renteontvangsten lening Griekenland | 11,1 |
Schaderestituties EKV | 79,6 |
Diversen | ‒ 4,6 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 3.736,2 |
Uitgaven
Beleidsmatige mutaties
Veegbrief mutaties
Na het versturen van de Najaarsnota aan de Tweede Kamer zijn nog enkele beleidsmatige mutaties verwerkt. De externe inhuur van Toeslagen, met name bij Uitvoeringsorganisatie Herstel Toeslagen (UHT), is 7,7 miljoen euro hoger uitgevallen. Daarnaast is het voorschot aan De Nederlandsche Bank (DNB) voor circulatiemunten 2023 verstrekt in 2022 (2,7 miljoen euro), omdat er anders sprake zou zijn van monetaire financiering. Monetaire financiering is verboden uit hoofde van het EU-verdrag.
Technische mutaties
Eigen personeel Belastingdienst
Er is in de laatste maanden van het jaar minder uitgegeven aan eigen personeel dan verwacht. Dit heeft met name te maken de cao-effecten die lager uitvielen dan verwacht. De realisatie was circa 16 miljoen euro lager.
Overig materieel Belastingdienst
Door vertraging van de inrichting van de kantoorpanden zijn de uitgaven lager uitgevallen. Daarnaast zijn de uitgaven van onder andere recruitmentmarketing en betalingsverkeer lager dan verwacht.
Afdrachten Staatsloterij
Om te voldoen aan de Wet op de kansspelen wordt in de begroting en verantwoording een technische post opgenomen bij zowel de uitgaven, betalingsverplichtingen als de ontvangsten ter hoogte van de afdrachten van de Staatsloterij. Deze post is met 16,6 miljoen euro bijgesteld.
BTW-Compensatiefonds
De bijdrage aan provincies en gemeenten is lager uitgevallen, omdat er minder btw is gedeclareerd dan verwacht. Het is op voorhand niet vast te stellen hoe veel btw provincies en gemeenten declareren. Overschotten op dit artikel worden verrekend met het Gemeente- en Provinciefonds.
Compensatie toeslagengedupeerden (hersteloperatie toeslagen)
Om de doelstelling op integrale beoordeling (11.500 gedupeerden) te behalen is een deel van de capaciteit van de eerste toets naar integrale beoordeling verschoven, dit leidt tot lagere eerste toets uitbetalingen. Voor de integrale beoordelingen geldt dat een deel van de betalingen in december niet in 2022 plaatsvinden vanwege het afsluiten van het boekjaar.
Kwijtschelden private schulden (hersteloperatie toeslagen)
Omdat er sprake is van minder In Gebreke Stelling (IGS) en Beroep Niet Tijdig dan verwacht, vindt er een incidentele meevaller plaats op het budget voor overige (schade)vergoedingen.
Overige (schade)vergoedingen (hersteloperatie toeslagen)
Omdat er sprake is van minder IGS en Beroep Niet Tijdig dan verwacht, vindt er een incidentele meevaller plaats op het budget voor overige (schade)vergoedingen.
EIB pan-Europees garantiefonds (EGF)
Het EGF financiert hoge risicoprojecten en is opgezet om economische gevolgen van de corona uitbraak te mitigeren. De verliezen van dit fonds worden door de lidstaten naar rato gedragen. De verwachte nettoverliezen worden rond de 20% geschat, voor Nederland komt dit neer op 260 miljoen euro welke zijn opgenomen als uitgaven in artikel 4. De uitgaven zijn gebaseerd op een schatting, en vallen in 2022 met 96 miljoen euro lager uit dan verwacht.
Herverzekering leverancierskredieten
De schade-uitkering herverzekering leverancierskredieten zijn in 2022 16 miljoen euro lager uitgevallen dan oorspronkelijk begroot. De tijdelijke regeling is per 1 juli 2021 beëindigd en de vermoedelijke schade-uitkeringen bleken lager dan begroot. De herverzekering leverancierskredieten betrof een coronamaatregel waarbij de Staat voorkomt dat de kortlopende kredietverlening in de private verzekeringssector stilvalt.
Overboekingen met andere begrotingen
Als gevolg van een overheveling van budget van ministeries naar decentrale overheden wordt het geraamde btw-deel overgeheveld naar het BTW-Compensatiefonds (BCF). Ten opzichte van de Najaarsnota 2022 hebben er nog enkele overhevelingen plaatsgevonden.
Diversen
Deze post bestaat uit diverse mee- en tegenvallers die onder de ondergrens vallen. Hieronder valt een meevaller bij de Belastingdienst (11 miljoen euro) als gevolg van lager uitgevallen uitgaven aan projecten. Deze zijn uitgesteld naar 2023. Daarnaast is er bijvoorbeeld een tegenvaller doordat bij de Belastingdienst meer aan ICT opdrachten is uitgegeven dan verwacht (3 miljoen euro).
Niet-plafondrelevant
Convertibiliteit Oekraïense Hryvnia
Voor het uitvoeren van deze regeling zijn zowel uitgaven als ontvangsten opgenomen. DNB heeft, na afrekenen met de Oekraïense centrale bank, het voorschot vanuit de Staat teruggestort. Daarnaast zijn de uitvoeringskosten lager dan begroot omdat de verwachting was dat er heel veel omgewisseld zou worden. Dit viel achteraf mee, omdat het bancaire systeem in Oekraïne overeind is gebleven tijdens de oorlog. Gevluchte Oekraïners konden gewoon gebruik blijven maken van hun bankrekening. Dit was niet de verwachting.
Lening KLM
Er is in 2022 niet getrokken op de lening KLM. Vandaar dat de uitgaven lager uitvallen dan begroot. KLM heeft nog steeds de rechten om hier aanspraak op te maken, daarom wordt het nog beschikbare bedrag (722,9 miljoen euro) overgeheveld naar 2023.
Kapitaalinjectie Invest NL
De uiteindelijke kapitaalbehoefte voor Invest-NL in 2022 valt lager uit. Deze middelen zullen overgeheveld worden naar volgende jaren bij de Voorjaarsbesluitvorming 2023.
Schade-uitkering exportkredietverzekering (EKV)
Er zijn minder schades uitgekeerd (71 miljoen euro) dan begroot. Bij de EKV zijn schades moeilijk te ramen vanwege het grillige karakter van de EKV-portefeuille. Het al dan niet materialiseren van één schadezaak kan een grote impact hebben op de realisatie ten opzichte van het begrote bedrag.
Niet-belastingontvangsten
Technische mutaties
Dividenden staatsdeelnemingen
De teruggave dividendbelasting is ingediend, maar niet meer in 2022 verwerkt. Deze ontvangsten worden in 2023 verwacht.
Doorbelasten kosten vervolging
De ontvangsten als gevolg van het doorbelasten van vervolgingskosten zijn hoger uitgevallen dan verwacht. De ontvangsten betreffen hier het saldo van de reguliere ontvangsten en de uitgaven aan de herstelactie vervolgingskosten in 2022. De uitgaven aan de herstelactie vielen in 2022 lager uit dan verwacht, mede doordat een deel van de herstelactie doorloopt in 2023. De reguliere ontvangsten vielen daarnaast hoger uit dan verwacht, mede doordat in de raming nog rekening gehouden werd met lagere ontvangsten dan normaal vanwege de Coronacrisis.
Belasting- en invorderingsrente
De ontvangen belasting- en invorderingsrente is hoger uitgevallen dan verwacht. Met name over de Vennootschapsbelasting (VPB) werd meer rente ontvangen dan voorzien, mede doordat de belastingontvangsten in de VPB hoger uitvielen dan verwacht, en de grondslag voor de rente dus hoger was.
Ontvangsten boetes en schikkingen
De boete-ontvangsten zijn hoger uitgevallen dan verwacht. In de raming werd rekening gehouden met lagere ontvangsten in het licht van de Coronacrisis, maar de ontvangsten lijken eerder dan verwacht weer het reguliere niveau bereikt te hebben.
Afdrachten Staatsloterij
Om te voldoen aan de Wet op de kansspelen wordt in de begroting en verantwoording een technische post opgenomen bij zowel de uitgaven, betalingsverplichtingen als de ontvangsten ter hoogte van de afdrachten van de Staatsloterij. Deze post is met 16,6 miljoen euro bijgesteld.
Schaderestituties herverzekering leverancierskredieten
De ramingen rond schade-uitkeringen zijn moeilijk te begroten en omgeven door onzekerheden. De schaderestituties herverzekering leverancierskredieten zijn 18,7 miljoen euro lager dan oorspronkelijk begroot.
Diversen
Deze post bestaat uit diverse mee- en tegenvallers die onder de ondergrens vallen.
Niet-plafondrelevant
Convertibiliteit Oekraïense Hryvnia
Voor het uitvoeren van deze regeling zijn zowel uitgaven als ontvangsten opgenomen. DNB heeft echter, na afrekenen met de Oekraïense centrale bank, het voorschot vanuit de Staat teruggestort.
Dividenden staatsdeelnemingen
De teruggave dividendbelasting is ingediend, maar niet meer in 2022 verwerkt. Deze ontvangsten worden in 2023 verwacht.
Toename munten in circulatie
In 2022 zijn er via DNB meer munten in omloop gebracht dan dat er uit omloop zijn teruggekomen. Als gevolg daarvan heeft DNB het afgelopen jaar per saldo een bedrag van 24,8 miljoen euro aan nominale waarde van in de markt uitgezette munten aan de schatkist toegevoegd.
Renteontvangsten lening Griekenland
De rente die Griekenland moet betalen op de Griekse leningsfaciliteit (GLF) is gebaseerd op de 3-maands Euribor rente, met een opslag van 0,5%. Bij de Ontwerpbegroting 2022 was nog de verwachting dat deze 3-maands Euribor onder de ‒ 0,5% zou blijven in 2022, waardoor de rente-ontvangsten op 0 zouden uitkomen. In de loop van 2022 is de Euribor-rente gestegen nadat de ECB de rente verhoogde. Hierdoor is Griekenland vanaf het 3e kwartaal 2022 rente gaan betalen, in totaal circa 11,1 miljoen euro.
Schaderestituties EKV
De verwachte schaderestituties EKV zijn 79,7 miljoen euro hoger dan oorspronkelijk begroot. Dit komt onder andere door een terugbetaling van een langlopende schadezaak aan een Nederlandse baggermaatschappij in verband met een transactie op een overheids-gelieerd havenbedrijf in Brazilië. Onlangs is het gelukt om deze schade op de Braziliaanse overheid te verhalen, wat heeft geresulteerd in een schaderestitutie van 48 miljoen euro waardoor de resterende 31,6 miljoen euro vrijvalt.
Diversen
Hieronder vallen verschillende aanpassingen van de begroting aan de realisatie en technische herschikkingen.
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 12.167,2 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 1.463,0 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | ‒ 1.033,6 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | ‒ 56,8 |
Stand Najaarsnota 2022 | 12.539,8 |
Beleidsmatig | 0,0 |
Technisch | ‒ 11,7 |
Saldo mee- en tegenvallers | ‒ 90,6 |
Tegenvaller: compensatie valuta US Dollars | 31,7 |
Tegenvaller: pensioenen | 25,0 |
Tegenvaller: vliegeropleidingen voor F35 en Apache piloten | 23,2 |
Corona | ‒ 1,0 |
Niet-plafondrelevant | ‒ 5,2 |
Niet-plafondrelevant Oekraïne | ‒ 5,2 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 12.522,9 |
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 140,5 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 7,4 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | 1,9 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | ‒ 2,1 |
Stand Najaarsnota 2022 | 147,7 |
Beleidsmatig | 0,0 |
Technisch | 26,6 |
Saldo mee- en tegenvallers | 26,6 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 174,3 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 In de eerste suppletoire begroting van Defensie voor 2022 zijn onder andere de budgetten voor de arbeidsvoorwaarden uit het coalitieakkoord toegevoegd aan de Defensiebegroting. Ook de eindejaarsmarge en de loon- en prijsbijstelling zijn toegevoegd aan de Defensiebegroting. Als laatste vond valutacompensatie plaats en zijn militaire goederen aan Oekraïne geleverd.
Mutaties t/m Miljoenennota 2023 Sinds de eerste suppletoire begroting zijn enkele kasschuiven verwerkt op de Defensiebegroting. Het betreft allereerst een kasschuif om de budgetten voor de arbeidsvoorwaarden in het juiste kasritme te plaatsen. Voorts zijn kasschuiven verwerkt op de instandhoudings- en de investeringsbudgetten. Deze kasschuiven vinden grotendeels plaats op het Defensiematerieelbegrotingsfonds, maar hebben ook gevolgen voor de omvang van de bijdrage aan dit fonds op de Defensiebegroting.
Mutaties t/m Najaarsnota 2022 In de tweede suppletoire begroting van Defensie voor 2022 zijn onder andere budgetten wegens krapte op de arbeidsmarkt naar beneden bijgesteld. Tevens vond valutacompensatie plaats.
Uitgaven
Technische mutaties
Saldo mee- en tegenvallers
Dit betreft het saldo van meerdere uitgavenmutaties die zich na de NJN hebben voorgedaan. Een gedeelte hiervan betreft minder personeelsuitgaven in 2022 dan geraamd, wegens krapte op de arbeidsmarkt.
Tegenvaller: compensatie valuta US Dollars
De effecten van de aanpassingen in wisselkoers worden verwerkt op de begroting van Defensie. De tegenvaller die hierdoor optreedt op de begroting van Defensie wordt gecompenseerd door aanvullende middelen.
Tegenvaller: pensioenen
Het betreft een extra uitgave voor pensioenen aan het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds, die ten tijde van de tweede suppletoire begroting nog niet bekend was.
Tegenvaller: vliegeropleidingen voor F35 en Apache piloten
Voor de vliegeropleidingen in de Verenigde Staten is meer uitgegeven omdat de betaling van het Amerikaans fiscaal jaar eerder werd verricht dan verwacht.
Corona
Het ontvangen budget voor inzet Defensie personeel ter ondersteuning van de GGD is niet volledig tot realisatie gekomen.
Niet-plafondrelevante mutaties
Niet-plafondrelevant Oekraïne
Dit betreft een technische overboeking binnen de Defensiebegroting. Deze overboeking heeft geen budgettaire gevolgen voor de totale omvang van de uitgaven op de Rijksbegroting.
Niet-belastingontvangsten
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 Dit betrof diverse desalderingen om de niet-belastingontvangsten aan te sluiten met de uitgaven.
Mutaties t/m Miljoenennota 2023 Dit betrof diverse desalderingen om de niet-belastingontvangsten aan te sluiten met de uitgaven.
Mutaties t/m Najaarsnota 2022 Dit betrof diverse desalderingen om de niet-belastingontvangsten aan te sluiten met de uitgaven.
Saldo mee- en tegenvallers
Dit betreft het saldo van alle ontvangstenmutaties die zich na de NJN hebben voorgedaan. De hogere ontvangsten worden met name veroorzaakt door een hogere teruggave uit Foreign Military Sales holding accounts dan verwacht.
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 10.913,2 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 918,8 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | 356,7 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | ‒ 36,6 |
Stand Najaarsnota 2022 | 12.152,2 |
Beleidsmatig | 0,0 |
ISB's, amendementen etc. | 0,0 |
Veegbrief | 0,0 |
Technisch | ‒ 99,2 |
Mee-/tegenvaller: diversen | ‒ 104,8 |
Overboekingen met andere begrotingen | ‒ 27,2 |
Corona | 32,8 |
Desalderingen | 0,0 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 12.053,0 |
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 45,0 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 7,1 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | 0,9 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | 4,8 |
Stand Najaarsnota 2022 | 57,9 |
Beleidsmatig | 0,0 |
ISB's, amendementen etc. | 0,0 |
Veegbrief | 0,0 |
Technisch | 6,2 |
Mee-/tegenvaller: diversen | 5,4 |
Overboekingen met andere begrotingen | 0,0 |
Corona | 0,8 |
Desalderingen | 0,0 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 64,1 |
Uitgaven
Technische mutaties
Mee- en tegenvallers
Sinds de Najaarsnota is er in totaal ca. 100 mln. aan onderuitputting. Dit wordt o.a. veroorzaakt door meevallers op de volgende artikelen:
• Ca. 13 mln. op artikel 14 (wegen en verkeersveiligheid) door o.a. minder betalingen aan RVO i.v.m. minder subsidieregelingen;
• Ca. 13 mln. op artikel 16 (openbaar vervoer en spoor) doordat de SPUK OV-ambassadeurs en Heerlen-Landgraaf pas in 2023 tot betaling zullen komen;
• Ca. 18 mln. op artikel 24 (inspectie leefomgeving en transport) o.a. omdat materiele kosten lager uitvallen;
• Ca. 25 mln. lagere uitgaven op artikel 98 (apparaatsuitgaven) door o.a. minder externe inhuur en lagere personele uitgaven. Ook zijn er meevallers i.h.k.v. externe inhuur als gevolg van vertraging in facturering waardoor betalingen naar 2023 worden doorgeschoven.
Overboekingen met andere begrotingen
In totaal heeft er nog ca. 27 mln. aan overboekingen plaatsgevonden sinds de Najaarsnota. Dit zijn overboekingen naar het BTW-Compensatiefonds, waaronder 12,4 mln. voor de BTW-afdracht van de A4-A44 Rijnlandroute.
Corona
Sinds de Najaarsnota is ca. 33 mln. additioneel uitgegeven t.b.v. Corona. Dit wordt grotendeels veroorzaakt door hogere uitgaven aan de beschikbaarheidsvergoeding openbaar vervoer (BVOV). De hogere realisatie is het gevolg van het feit dat de daadwerkelijke kosten uit de ontvangen aanvragen afwijkt van de ingeschatte aanvragen.
Niet-belastingontvangsten
Technische mutaties
Mee- en tegenvallers
Sinds de Najaarsnota is er ruim 5 mln. extra ontvangen. Dit wordt met name veroorzaakt door meevallers op artikel 14 (wegen en verkeersveiligheid), artikel 24 (inspectie leefomgeving en transport) en artikel 98 (apparaatsuitgaven) voor o.a. het in rekening brengen van extern advies inzake vergunningstraject Pallas
Corona
Er zijn ca. 2 mln. extra ontvangsten binnengekomen dankzij de hypothecaire lening Winair en BVOV.
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 8.084,82 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 14.720,3 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | 2.353,6 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | 4.899,3 |
Stand Najaarsnota 2022 | 30.058,0 |
Beleidsmatig | ‒ 1.050,3 |
Veegbrief | 61,5 |
Energiemaatregelen | ‒ 1.111,7 |
Technisch | ‒ 1.823,9 |
Mee-/tegenvaller: Toekomstfonds | ‒ 215,8 |
Mee-/tegenvaller: Groningen | ‒ 596,2 |
Mee-/tegenvaller: Storting begrotingsreserve Duurzame energie | 226,2 |
Mee-/tegenvaller: Plafond I | ‒ 45,6 |
Mee-/tegenvaller: diversen | ‒ 407,7 |
Overboekingen met andere begrotingen | 4,4 |
Corona | ‒ 789,2 |
Niet-plafondrelevant | ‒ 1.302,5 |
Oekraïne | ‒ 1.300,0 |
Corona | ‒ 2,5 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 25.881,3 |
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 5.154,2 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 9.790,5 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | 980 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | 423,1 |
Stand Najaarsnota 2022 | 16.347,8 |
Beleidsmatig | ‒ 1,3 |
Luchtvaartkredietfaciliteit | ‒ 1,3 |
Technisch | 2.118,4 |
Mee-/tegenvaller: Toekomstfonds | 8,0 |
Mee-/tegenvaller: Groningen | 1.102,7 |
Mee-/tegenvaller: diversen | 969,9 |
Corona | 37,8 |
Niet-plafondrelevant | 3.049,7 |
Dividenden EBN (veegbrief) | 2.586,0 |
Ontvangsten Mijnbouwwet | 2.240,4 |
Lening Bergermeer(veegbrief) | ‒ 1.002,7 |
Overige Ontvangsten | ‒ 774,0 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 11.181,0 |
Uitgaven
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 Tijdens het Voorjaar heeft het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) middelen voor Groningen overgeheveld van de begroting van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties naar EZK. Het ging daarbij om een bedrag van 6 miljard euro. Daarnaast heeft er een overheveling plaatsgevonden van de Aanvullende Post voor het Klimaatfonds van in totaal 577 miljoen euro naar EZK. Tot slot zijn mutaties verwerkt, van in totaal 18 miljoen euro, om interne problematiek op te lossen.
Mutaties t/m Miljoenennota 2023 In de Miljoenennota zijn diverse interne mutaties à 15,9 miljoen euro verwerkt. Daarnaast is een lening aan EBN voor de Gasopslag Bergermeer aan de EZK-begroting toegevoegd en is de vergoeding voor het Norgakkoord bijgesteld.
Mutaties t/m Najaarsnota 2022In de Najaarsnota zijn verschillende mutaties verwerkt, de voornaamste is het verwerken van de tussenvariant van het prijsplafond met een bedrag van 3,2 miljard euro. Daarnaast is het voorschot voor het tijdelijk prijsplafond hierin opgenomen à 1,4 miljard euro. Daarnaast is er nog 505 miljoen euro afgeboekt aan technische mutaties.
Beleidsmatig
VeegbriefIn de Veegbrief zijn onder meer de volgende mutaties verwerkt: de overschrijding van de tegemoetkoming energieprijzen 2022 (46 miljoen euro), de bijstelling van het Norg akkoord (6 miljoen euro) en energiehulp Oekraïne (6 miljoen euro).
EnergiemaatregelenBinnen deze post zijn twee regelingen opgenomen, namelijk tegemoetkoming energieprijzen 2022 en prijsplafond 2023. Bij de tussenvariant van het prijsplafond is van de 3,2 miljard euro die begroot was voor de tegemoetkoming voor huishoudens in november en december 2022, 30 miljoen euro minder gerealiseerd. Daarnaast kent het prijsplafond een realisatiebijstelling van 1 miljard euro. De reden hiervoor is dat enkele grote energieleveranciers niet in 2022 maar in 2023 een subsidieaanvraag hebben ingediend.
Technisch
Mee-/tegenvaller: ToekomstfondsOp artikel 3 is 267 miljoen euro minder gerealiseerd dan bij de tweede suppletoire begroting begroot. Bij vrijwel alle regelingen binnen artikel 3 is sprake van onderuitputting. De regelingen waarbij de realisatie het meest afwijkt, zijn Fund to Fund, Risicokapitaal SEED en Onco Research. Er is geen realisatie op de Fund to Fund regeling, waardoor de bijstelling 73 miljoen euro bedraagt. De reden hiervoor is dat er in 2022 geen aanvragen voor financiering zijn gedaan. Er is 39 miljoen euro minder gerealiseerd op de regeling Risicokapitaal SEED. De reden hiervoor is dat de SEED uitgaven optimistisch geraamd zijn, de aangegane verplichtingen worden in 2023 uitbetaald. Tot slot is op de regeling Onco Research, 21 miljoen euro minder gerealiseerd dan begroot. De reden hiervoor is dat de tweede fase van de 3de pijler niet in 2022 gefinancierd is maar in 2023.
Mee-/tegenvaller: GroningenDeze mutatie betreft verschillende regelingen zoals de Waardevermeerderingsregeling. De uitbetaling aan Samenwerkingsverband Noord Nederland (SNN) is niet volgens de raming VJN 2022 verlopen, omdat de regeling meerdere keren is verlengd. Tot slot is bij de versterkingsoperatie ca. 100 mln euro opgeboekt, wat niet volledig nodig bleek te zijn in 2022.
Mee-/tegenvaller: Storting begrotingsreserve Duurzame energieDit is de totale onderuitputting op de SDE, SDE+, SDE++, ISDE en HER+ die in de reserve wordt gestort. Deze reserve kan ingezet worden in de aankomende jaren indien dat nodig blijkt te zijn.
Mee-/tegenvaller: Plafond IOp plafond I is sprake van onderuitputting bij de NGF- en klimaatmiddelen. Bij het NGF gaat dit om 41,6 miljoen euro en voor klimaat is dit 3,9 miljoen euro. Deze middelen worden door middel van de eindejaarsmarge doorgeschoven naar 2023.
Mee-/tegenvaller: diversenGrote posten binnen deze reeks zijn de SDE (312,5 miljoen euro), SDE+ (-307,5 miljoen euro), SDE++ (-81,8 miljoen euro), de garantieregeling BMKB (-24,4 miljoen euro) en Brexit Adjustment Reserve (-38,2 miljoen euro). Deze reeks kent daarom zowel onderuitputting als overschrijding van het oorspronkelijke budget.
Overboekingen met andere begrotingenDeze reeks bevat de overboeking van de SPUK Gelderland. Deze overboeking bedraagt 18 duizend euro.
CoronaIn 2022 zijn de coronamaatregelen afgebouwd. Regelingen zoals de Tegemoetkoming Vaste Lasten (TVL) (-22,6 miljoen euro), de TVL Starters (-5,8 miljoen euro) en de garantieregeling evenementen kregen daardoor minder aanvragen dan begroot. De Subsidie Evenementengarantie (SEG) (-448,8 miljoen euro) is gedurende dit jaar overgeboekt naar een ander instrument, namelijk TRSEC. Hierdoor loopt de verantwoording van dit budget via dat instrument. Tot slot zijn een aantal mutaties op de garantieregelingen (BMKB, GO en KKC) gedaan om de reserves de gewenste omvang te geven. Nu de maatregelen zijn afgebouwd, worden de reserves verlaagd.
Niet- plafondrelevant
OekraïneDit betreft een lening aan EBN t.b.v. het vullen van de gasopslag Bergermeer. Op de lening aan EBN is uiteindelijk van de gereserveerd 2,3 mld euro slechts 1 mld euro bevoorschot. Een lager bedrag volstond omdat de gasprijzen in het laatste kwartaal van 2022 fors daalden en marktpartijen meer vulden, waarmee het dynamische vuldoel van EBN daalde.
CoronaOnder deze reeks valt bedrijfssteun, hier heeft een bijstelling plaatsgevonden van 2,5 mln. euro.
Ontvangsten
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022Tijdens het Voorjaar heeft het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) middelen voor Groningen overgeheveld van de begroting van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties naar EZK. Het ging daarbij om een bedrag 490 miljoen euro. Daarnaast heeft EZK een bedrag van 2,8 miljard euro ontvangen aan dividenduitkering EBN, 2,2 miljard euro voor de Mijnbouwwet en 400 miljoen euro aan ETS- ontvangsten.
Mutaties t/m Miljoenennota 2023In de Miljoenennota heeft EZK de ODE afgeboekt omdat dit wordt opgenomen in de Energiebelasting, dit bedraagt 15 miljoen euro. Ook heeft er een bijstelling plaatsgevonden op dividend GasTerra. Door een afronding in het verleden is dit bijgesteld met 0,4 miljoen euro. Daarnaast is de Tegemoetkoming vaste lasten (TVL) geactualiseerd met een bedrag van 150 miljoen euro.
Mutaties t/m Najaarsnota 2022In de Najaarsnota zijn verschillende mutaties verwerkt. Er zijn meer terugontvangsten voor de TVL, dit gaat om een bedrag van 245 miljoen euro. Ook zijn de ontvangsten voor de Mijnbouwwet naar boven bijgesteld met 130 miljoen euro. Daarnaast is er een meevaller gerealiseerd op de ACM High Trust boetes van 53 miljoen euro.
Beleidsmatig
LuchtvaartkredietfaciliteitIn 2022 is een groter deel van de Luchtvaartkredietfaciliteit, een lening, terugbetaald dan geraamd.
Technisch
Mee-/tegenvaller: ToekomstfondsOp artikel 3 is in totaal 8 miljoen euro meer ontvangen dan begroot bij de tweede suppletoire begroting. Er is echter een groot verschil tussen de verschillende regelingen. De ontvangsten op de Fund to Fund regeling bedragen significant minder dan begroot (47,6 miljoen euro). De reden hiervoor is dat de investeringen en ontvangsten van de fondsen bij hun protfolio bedrijven afwijken van hetgeen begroot. Daarnaast zijn voor Innovatiekredieten de ontvangsten 26 miljoen euro hoger dan was begroot. De reden hiervoor is dat er in 2022 een aantal bedrijven waren die hun innovatiekrediet in een keer afloste. Dit zien we vaker bij de innovatiekredieten, de ontvangsten zijn hierdoor lastig te ramen. Tot slot zijn de ontvangsten die voortkomen uit de SEED-regeling 13 miljoen euro hoger dan begroot, de reden hiervoor is dat de investeringen en ontvangsten fluctueren in aantal en omvang, bijvoorbeeld als er enkele grote exits binnen een jaar plaatsvinden.
Mee-/tegenvaller: GroningenOp deze post wordt inzichtelijk dat de ontvangsten van de NAM lager zijn dan geraamd. Dit wordt onder meer veroorzaakt doordat de NAM de facturen voor versterken slechts gedeeltelijk betaald.
Mee-/tegenvaller: diversenEen grote post in deze reeks is diverse ontvangsten, hier is 99 miljoen euro minder ontvangen dan verwachten. Daarnaast is er voor Wind op Zee 63 miljoen euro minder ontvangsten dan begroot. Tot slot is er voor de post Nationaal Coördinator Groningen 130 miljoen euro minder ontvangen. Binnen deze post zijn er ook een mutaties verwerkt voor een correctie op de ontvangsten Mijnbouwwet, hierdoor valt deze post hoger uit.
CoronaIn het kader van de TVL is in 2022 ruim 24 miljoen euro meer terugbetaald dan verwacht. De ontvangsten vanuit de Regionale Ontwikkel Maatschappijen (ROMs) vielen juist 2,8 miljoen lager uit dan verwacht. Tot slot zijn een aantal mutaties op de garantieregelingen (BMKB, GO en KKC) gedaan om de reserves de gewenste omvang te geven.
Niet- plafondrelevant
Dividenden EBNHier is zichtbaar dat EBN geen dividenden heeft uitgekeerd dit jaar, dit hangt samen met solidariteitsbijdrage, reeds vermeld in Veegbrief. Waardoor het verwachtte bedrag niet is ontvangen.
Ontvangsten MijnbouwwetCa. 2,6 mld euro hiervan is pas begin 2023 ontvangen vanwege technische problemen met de aanslag en ontvangst van de betaling. Hierdoor is dit bedrag niet in 2022 ontvangen waardoor de ontvangsten lager zijn dan verwacht.
Lening Bergermeer Met de 8e Incidentele suppletoire begroting 2022 inzake verder vullen gasopslag Bergermeer is aan EBN een lening van 2,3 miljard euro verstrekt voor de inkoop van gas en vulling van Bergermeer. De verwachting was dat deze lening in 2023 terugbetaald zou worden, maar door een gunstig verloop van de vulling heeft EBN in 2022 al 1 miljard euro van de lening terugbetaald. Dit is verwerkt in de Veegbrief.
Overige ontvangstenIn deze reeks zitten verschillende posten, de grootste post hiervan is de ontvangsten lening EBN Bergermeer. Dit gaat om een bedrag van 1 miljard euro, dit bedrag was in 2023 verwacht maar is in 2022 ontvangen. Tot slot is er een tegenvaller op de ETS- ontvangsten van 164 miljoen euro.
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 1.811,7 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 419,4 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | 34,7 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | ‒ 126,9 |
Stand Najaarsnota 2022 | 2.139,0 |
Beleidsmatig | 22,1 |
Veegbrief: Vogelgriep | 15,9 |
Veegbrief: Opdracht Staatsbosbeheer | 13,5 |
Veegbrief: Herschikking Staatsbosbeheer | ‒ 13,5 |
Veegbrief: Overig | 6,2 |
Technisch | ‒ 77,4 |
Saldo mee- en tegenvallers | ‒ 19,4 |
Onderuitputting middelen structurele aanpak stikstof vorig kabinet | ‒ 24,4 |
Onderuitputting middelen transitiefonds | ‒ 30,5 |
Overboekingen met andere begrotingen | ‒ 0,8 |
Corona | ‒ 28,4 |
Desalderingen | 26,0 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 2.083,6 |
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 92,3 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 4,8 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | 46,7 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | 8,0 |
Stand Najaarsnota 2022 | 151,8 |
Beleidsmatig | 7,9 |
Veegbrief: Onttrekkingen reserves | 7,9 |
Technisch | 22,7 |
Saldo mee- en tegenvallers | ‒ 3,3 |
Desalderingen | 26,0 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 182,4 |
Uitgaven
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022
Bij de Startnota is onderuitputting op de stikstofmiddelen in 2022 (160,4 miljoen euro) weer toegevoegd aan de LNV-begroting in 2022. Daarnaast bevat deze post mutaties met betrekking tot de Voorjaarsnota 2022. Dit betreft onder andere overhevelingen van de Aanvullende Post ten behoeve van de NVWA, overboekingen tussen departementen en kasschuiven ten behoeve van de structurele aanpak stikstof. Zie de Voorjaarsnota 2022 voor verdere toelichting.
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023
Bij de Miljoenennota is onder andere 229,2 miljoen euro overgeheveld van de Aanvullende Post (transitiefonds) naar de LNV-begroting voor de provinciale versnellingsvoorstellen de integrale aanpak voor stikstof, klimaat en water in 2022.1 Daarnaast bevat deze post onder andere kasschuiven, bijvoorbeeld de kasschuif ten behoeve van de stikstofmaatregel Gerichte Aankoop. Zie de Miljoenennota 2023 voor verdere toelichting.
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022
Bij de Najaarsnota is onder andere 26,3 miljoen euro overgeheveld van de Aanvullende Post (transitiefonds) naar de LNV-begroting voor uitvoeringskosten. Daarnaast bevat deze post onderuitputting op middelen van de structurele aanpak stikstof van het vorig kabinet (91,2 miljoen euro). Ook bevat deze post een tegenvaller in het kader van de vogelgriep (33,6 miljoen euro). Zie de Najaarsnota 2022 voor verdere toelichting.
Beleidsmatig
Veegbrief: Vogelgriep
De bestrijdingskosten van de vogelgriep overschrijden het plafondbedrag (30 miljoen euro) dat voor de pluimveesector is opgenomen in het convenant bestrijding besmettelijke ziekten 2020-2024. De kosten boven dit plafond worden betaald uit de rijksbijdrage aan het Diergezondheidsfonds (DGF). Bij NJN is de tegenvaller van 33,6 miljoen euro geboekt. Na NJN is gebleken dat er nog een extra storting van LNV aan het DGF noodzakelijk is om de hogere kosten voor de vogelgriep op te vangen. Dit leidt tot een tegenvaller van 15,9 miljoen euro op de LNV-begroting.
Veegbrief: Opdracht Staatsbosbeheer
Deze mutatie betreft een extra opdracht aan Staatsbosbeheer (13,5 miljoen euro).
Veegbrief: Herschikking Staatsbosbeheer
De opdracht die aan Staatsbosbeheer is gegeven na NJN was geraamd op het budget van bijdrage aan mede-overheden, terwijl de uitkering via het opdrachtenbudget verloopt (zie veegbrief: Opdracht Staatsbosbeheer). Middels deze mutatie worden de middelen op het juiste instrument geplaatst.
Veegbrief: Overig
Deze verzamelmutatie betreft met name stortingen in begrotingsreserves. Zo wordt onder andere 6,0 miljoen euro gestort in de begrotingsreserve voor de borgstellingsfaciliteit op de LNV-begroting.
Technisch
Saldo mee- en tegenvallers
Deze post bevat het saldo van mee-en tegenvallers. Zo bevat dit een meevaller op het onderdeel wettelijke taken van Wageningen Research (14,6 miljoen euro) en op het onderdeel missiegedreven topsectoren (9,4 miljoen euro). Daarnaast bevat deze post een tegenvaller op de NVWA (14,5 miljoen euro).
Onderuitputting middelen structurele aanpak stikstof vorig kabinet
De onderuitputting op de middelen van structurele aanpak stikstof (24,4 miljoen euro) wordt voornamelijk veroorzaakt door onderuitputting op de maatregel gerichte opkoop (11,8 miljoen euro). Daarnaast is er onder andere ook onderuitputting op mestbeleid (2,8 miljoen euro) en de regeling sanering varkenshouderij (2,3 miljoen euro).
Onderuitputting middelen transitiefonds
De onderuitputting op de middelen van het transitiefonds op de LNV-begroting (30,5 miljoen euro) wordt voornamelijk veroorzaakt door een Specifieke Uitkering aan de Provincie Noord-Holland (25,8 miljoen euro). De betaling heeft niet plaatsgevonden in 2022.
Overboekingen met andere begrotingen
LNV heeft 0,8 miljoen euro overgeheveld naar het BTW-compensatiefonds. Het betreft het BTW-declarabele deel van de in 2022 beschikbare middelen voor de versnellingsopgave en de uitvoeringskosten m.b.t. de gebiedsgerichte aanpak.
Corona
Deze verzamelpost bevat enkele coronamutaties. Zo is de regeling borgstellingskrediet landbouw in verband met corona (BL-C) per 30 juni 2022 gesloten. De totale garantieruimte is niet volledig benut. Daarom valt 26 miljoen euro vrij.
Desalderingen
Er wordt 26 miljoen euro onttrokken uit de borgstellingsreserve. Deze middelen vallen vrij (zie corona).
Niet-belastingontvangsten
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022
Dit betreft onder andere een desaldering van 4,8 miljoen euro. Dit gaat onder andere over een onttrekking uit de begrotingsreserve visserij ten behoeve van uitvoeringskosten RVO voor het Europees visserijfonds (2,3 miljoen euro). Zie de Voorjaarsnota 2022 voor verdere toelichting.
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023
Deze post bevat onder andere een storting van het budget van de risicovoorziening vermogensversterkende kredieten in de borgstellingsfaciliteit (46 miljoen euro). Zie de Miljoenennota 2023 voor verdere toelichting.
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022
Dit betreft onder andere een tegenvaller derogatieontvangsten vanwege vertraging (5 miljoen euro) en meevaller ontvangsten RVO (4,0 miljoen euro). Zie de Najaarsnota 2022 voor verdere toelichting.
Beleidsmatig
Veegbrief: Onttrekkingen reserves
Deze mutatie bevat onttrekkingen uit de begrotingsreserves. Zo is er onder andere 7,9 miljoen euro onttrokken uit de begrotingsreserve landbouw. Deze middelen worden onder andere ingezet voor flankerend beleid pelsdieren (6,3 miljoen euro).
Technisch
Saldo mee- en tegenvallers
Deze post bevat het saldo van mee-en tegenvallers. Zo bevat dit een meevaller op de NVWA (12,5 miljoen euro) en een tegenvaller op visserij (6,8 miljoen euro).
Desalderingen
Dit betreft een tegenboeking van de desalderingen (zie uitgaven technische mutaties desalderingen).
In miljoenen euro (excl. HGIS), + = meer uitgaven | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 50.637,4 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | ‒ 892,6 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | ‒ 3.399,1 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | ‒ 187,9 |
Stand Najaarsnota 2022 | 46.157,9 |
Beleidsmatig | 0,0 |
Technisch | ‒ 144,2 |
Realisatie WKB | 23,0 |
Realisatie Wajong | ‒ 21,7 |
Realisatie apparaat | ‒ 20,8 |
Diverse mee- en tegenvallers | ‒ 51,7 |
Overboekingen met andere begrotingen | ‒ 0,1 |
Corona | ‒ 72,8 |
Niet-plafondrelevant | ‒ 1,2 |
Rijksbijdragen | ‒ 1,2 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 46.012,5 |
In miljoenen euro (excl. HGIS), + = meer ontvangsten | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 2.860,9 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 928,0 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | 2.501,2 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | ‒ 69,9 |
Stand Najaarsnota 2022 | 6.220,2 |
Beleidsmatig | 0,0 |
Technisch | 24,3 |
Werkgeversbijdrage kinderopvang | ‒ 15,8 |
Mee-/tegenvaller: diversen | 28,9 |
Overboekingen met andere begrotingen | 0,0 |
Corona | 11,2 |
Niet-plafondrelevant | 0,0 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 6.244,5 |
Uitgaven
Mutaties tussen Miljoenennota 2022 en Najaarsnota 2022
Voor 2022 zijn de uitgaven tussen Miljoenennota 2022 en Najaarsnota neerwaarts bijgesteld. Deze bijstelling is voornamelijk veroorzaakt door fors lagere uitgaven aan de Noodmaatregel overbrugging werkgelegenheid (NOW). Alle grote onderliggende mutaties zijn toegelicht in de Voorjaarsnota van 2022, Miljoenennota 2023 en Najaarsnota 2022.
Technische mutaties
Realisatie WKB
Op basis van de definitieve realisatie bij het kindgebonden budget (WKB) worden de uitgaven met 23 miljoen euro naar boven bijgesteld. Hierbij gaat het om 16 miljoen euro lagere uitgaven over het lopende toeslagjaar en 39 miljoen euro hogere nabetalingen over eerdere toeslagjaren:
Realisatie Wajong
Het ministerie van SZW heeft het UWV in verband met lager verwachte uitgaven aan de Wajong met 21,7 miljoen euro minder bevoorschot.
Realisatie apparaat
Op basis van de realisatie werd 20,8 miljoen euro minder uitgegeven aan apparaat bij SZW. Zo werd er 13,1 miljoen minder uitgegeven aan eigen personeel dan gepland, voornamelijk doordat er minder nieuwe medewerkers zijn geworven, terwijl de uitstroom juist hoger was.
Diverse mee- en tegenvallers
Deze post is de som van verschillende relatief kleine mee- en tegenvallers. Er is onder meer minder uitgegeven op Maatwerkregeling Duurzame Inzetbaarheid en Eerder Uittreden (18,8 miljoen euro). Dit komt omdat minder subsidie is aangevraagd en bevoorschot dan beschikbaar was. Ook zijn minder aanvullende voorschotten verstrekt voor lopende projecten waar al in 2021 subsidie voor was aangevraagd. Het niet-bestede budget in 2022 schuift door naar de komende jaren. Daarnaast is er minder uitgegeven aan opdrachten arbeidsmarkt (7,7 miljoen euro).
Corona
Er werd 72,8 miljoen euro minder uitgegeven aan corona gerelateerde uitgaven. Dat bestond onder meer uit 66,0 miljoen euro minder uitgaven aan arbeidsmarktdienstverlening. De forse onderuitputting is deels te verklaren vanwege een opstartfase van de Regionale Mobiliteitsteams (RMT’s) in de eerste helft van 2022. De vraag naar dienstverlening van de RMT’s is in de loop van 2022 wel toegenomen. De uitgaven aan de Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandige ondernemers (Tozo) zijn neerwaarts bijgesteld met 13,8 miljoen euro.
Daarnaast zijn de uitgaven met 11,2 miljoen euro verhoogd in verband met een correctie met betrekking tot de Tijdelijk tegemoetkomingregeling Kinderopvang. De voorschotten die waren verstrekt aan de uitvoerders over eerdere tegemoetkomingsperiodes zijn afgerekend. Per saldo leidt dit tot een terugontvangst. Deze ontvangst is bij Najaarsnota per abuis geboekt als lagere uitgaven. Dit is gecorrigeerd en als hogere terugontvangst geboekt. Dit leidt tot zowel hogere uitgaven als terugontvangsten.
Rijksbijdragen
Bij de Rijksbijdragen aan de sociale fondsen is de bijdrage voor de AO-tegemoetkomingen met 1,2 miljoen euro naar beneden bijgesteld, omdat de uitgaven van UWV aan de tegemoetkomingen lager uitvielen.
Ontvangsten
Mutaties tussen Miljoenennota 2022 en Najaarsnota 2022
Voor 2022 zijn de ontvangsten tussen Miljoenennota 2022 en Najaarsnota 2022 opwaarts bijgesteld. Deze bijstelling is voornamelijk veroorzaakt door hogere terugontvangsten aan de Noodmaatregel overbrugging werkgelegenheid (NOW). Alle grote onderliggende mutaties zijn toegelicht in de Voorjaarsnota van 2022, Miljoenennota 2023 en Najaarsnota 2022.
Technische mutaties
Werkgeversbijdrage kinderopvang
Op basis van de definitieve realisatie zijn de ontvangsten in verband met de Werkgeversbijdrage kinderopvang 15,8 miljoen euro naar beneden bijgesteld.
Mee-/tegenvaller: diversen
Er werd 28,9 miljoen euro meer ontvangen voor diverse mee- en tegenvallers. Zo werden de ontvangsten voor het kindgebonden budget op basis van de definitieve realisatie met 10,1 miljoen euro naar boven bijgesteld. Daarnaast vielen de algemene ontvangsten op artikel 1 arbeidsmarkt 5,8 miljoen euro hoger uit.
Corona
De ontvangsten zijn met 11,2 miljoen euro naar boven bijgesteld in verband met een correctie met betrekking tot de Tijdelijk tegemoetkomingregeling Kinderopvang. De voorschotten die waren verstrekt aan de uitvoerders over eerdere tegemoetkomingsperiodes zijn afgerekend. Per saldo leidt dit tot een terugontvangst. Deze ontvangst is bij Najaarsnota per abuis geboekt als lagere uitgaven. Dit is gecorrigeerd en als hogere terugontvangst geboekt. Dit leidt tot zowel hogere uitgaven als terugontvangsten.
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 28.479,0 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 6.984,1 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | ‒ 2.288,6 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | ‒ 1.286,8 |
Stand Najaarsnota 2022 | 31.887,7 |
Beleidsmatig | 0,5 |
Veegbrief | 0,5 |
Technisch | ‒ 510,9 |
Realisaties | ‒ 198,3 |
Overboekingen met andere begrotingen | ‒ 1,3 |
Corona | ‒ 767,2 |
Oekraïne | ‒ 4,3 |
Desalderingen | 460,2 |
Niet-plafondrelevant | 17,6 |
Zorgtoeslag | 17,6 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 31.394,9 |
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 210,3 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 107,3 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | ‒ 19,7 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | 321,1 |
Stand Najaarsnota 2022 | 619,0 |
Technisch | 601,5 |
Realisaties | 53,3 |
Corona | 88,0 |
Desalderingen | 460,2 |
Niet-plafondrelevant | 37,5 |
Zorgtoeslag | 37,5 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 1.257,9 |
Uitgaven
Stand Miljoenennota 2022
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022
Dit zijn alle mutaties tot en met de Voorjaarsnota 2022. Het gaat hierbij onder andere om de verhoging van de zorgsalarissen conform motie-Hermans (structureel 98 miljoen euro op de VWS-begroting), overboekingen van de coalitieakkoordmiddelen van de Aanvullende post van het ministerie van Financiën naar de VWS-begroting (188 miljoen euro structureel) en mutaties voor COVID-19 (5,0 miljard euro in 2022 en 2,4 miljard euro in 2023) en Oekraïne (82,3 miljoen euro in 2022 en 29,8 miljoen euro in 2023). Ook zijn bij Voorjaarnota diverse bijstellingen verwerkt. De toelichtingen hiervan zijn te vinden in de Verticale Toelichting van de Voorjaarsnota.
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023
Dit zijn alle mutaties tussen de Voorjaarsnota 2022 en de Miljoenennota 2023. Het gaat hierbij onder andere om overhevelingen van coalitieakkoordmiddelen van de aanvullende post naar de VWS begroting (29,2 miljoen in 2022) en ramingsbijstellingen voor Covid-19 (-1 miljard euro in 2022). Daarnaast is onder meer een bijstelling voor de subsidieregeling medisch noodzakelijke zorg aan onverzekerden (SOV) (8 miljoen euro) en een bijdrage aan Pallas voor incidentele projectkosten (27 miljoen euro in 2022). Verdere toelichtingen hiervan zijn te vinden in de Verticale Toelichting van de Miljoenennota.
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022
Dit zijn alle mutaties tussen de Miljoenennota t/m Najaarsnota. Het gaat hierbij onder andere om een kasschuif voor de continuïteit van cruciale jeugdzorg, (-8,9 miljoen euro), een wisselkoerseffect van zorgcontracten in Caribisch Nederland (13,6 miljoen euro). Daarnaast was er sprake van meevallende uitgaven voor de SOV-regeling en een vrijval van middelen voor de NVWA. Ook vielen de coronagerelateerde uitgaven lager uit dan initieel geraamd op verschillende budgetten. Verdere toelichtingen hiervan zijn te vinden in de Verticale Toelichting van de Najaarsnota.
Beleidsmatig
Veegbrief
In de Veegbrief zijn verschillende mutaties gemeld, waaronder het herstel van een bijdrage voor de opdracht aanpassingen eigen bijdrage beschermd wonen die niet in de Najaarsnota was beland (89 duizend euro) en een overschrijding op het subsidiebudget voor veelbelovende zorg (385 duizend euro).
Technisch
Realisaties
Na de Najaarsnota is er nog ‒ 198,5 miljoen euro aan onderschrijdingen op de begrotingsuitgaven gemeld, waaronder ‒ 34,5 miljoen aan lagere apparaatsuitgaven. Ook trad er in totaal 62,8 miljoen euro aan onderuitputting op verschillende subsidiebudgetten en ‒ 48,5 miljoen onderuitputting op verschillende opdrachtenbudgetten.
Overboekingen met andere begrotingen
In de Veegbrief zijn een aantal overboekingen gemeld. Het betreft de bijdrage van VWS voor de TNO Leefstijlcoalitie (-185 duizend euro), de bijdrage aan de VNG voor de subsidie Uitbuiting stoppen we samen II (-102 duizend euro) en bijdragen van JenV voor de campagne huiselijk geweld en kindermishandeling (150 duizend euro) en voor de digitalisering van het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging (1,2 miljoen euro).
Corona
De coronagerelateerde uitgaven vallen lager uit dan initieel geraamd. Er was bijvoorbeeld onderuitputting op verschillende openstaande verplichtingen, waaronder Stichting open Nederland (-100 miljoen euro), Open House sneltesten (-29 miljoen euro), Pfizer (-12 miljoen euro), AstraZeneca (-7,7 miljoen euro), CoronIt va GGD Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie (GGD GHOR) (-5,4 miljoen euro) en Loveland teststraten (-10 miljoen euro). Daarnaast was er onderuitputting op het budget voor vaccins (-150,9 miljoen euro) en Dienst Testen besteedde minder middelen dan eerder voorzien (-125,1 miljoen euro). Ook het budget voor de Landelijke Coördinatie COVID-19 Bestrijding is omlaag bijgesteld (-83,0 miljoen euro) en de benodigde middelen voor testen, traceren en vaccineren vielen lager uit dan geraamd (-75,8 miljoen euro). Het budget voor de Subsidieregeling Topsportevenementen Inkomstenderving Kaartverkoop voor 2022 is vrijgevallen (-36,0 miljoen euro) omdat de notificatieprocedure bij de Europese Commissie nog loopt.
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Onderuitputting openstaande verplichtingen | ‒ 163,8 |
Onderuitputting vaccins | ‒ 150,9 |
Onderuitputting Dienst Testen | ‒ 125,1 |
Onderuitputting LCCB | ‒ 83,0 |
Onderuitputting GGD testen, traceren, vaccineren | ‒ 75,8 |
Vrijval STIK | ‒ 36,0 |
Onderuitputting bekostiging Caribisch Nederland | ‒ 27,0 |
Vrijval medische producten (mondkapjes) | ‒ 26,0 |
Overige mutaties (<25 miljoen euro) | ‒ 79,7 |
Totaal | ‒ 767,2 |
Oekraïne
De realisaties op het Oekraïnebudget zijn 4,3 miljoen euro lager dan geraamd, doordat de subsidie (-5,0 miljoen euro) en opdrachten (-0,5 miljoen euro) lager zijn uitgevallen. Daarnaast was er een verplichting aan het RIVM voor bilaterale aankoop van het antiviraal middel MSD die op het verkeerde budget geboekt was (1,3 miljoen euro).
Desalderingen
Om aan te sluiten bij de ramingen van het Centraal Planbureau worden in de VWS-ontwerpbegroting de netto uitgaven aan zorgtoeslag weergegeven. Dat wil zeggen de uitgaven aan zorgtoeslag verminderd met de terugvorderingen en ontvangsten. Bij Slotwet/Jaarverslag worden de uitgaven en de ontvangsten daarentegen afzonderlijk gepresenteerd. Hiervoor is een technische bijstelling van 460 miljoen euro ten opzichte van de tweede suppletoire wet aan de uitgavenkant en een bijstelling van 460 miljoen euro aan de ontvangstenkant gedaan.
Niet-plafondrelevant
Zorgtoeslag
De realisatiecijfers van de zorgtoeslag uitgaven zijn 26,1 miljoen euro hoger dan geraamd en het budget voor tegemoetkoming specifieke zorgkosten vertoont onderuitputting (-8,7 miljoen euro).
Niet-belastingontvangsten
Stand Miljoenennota 2022
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022
Dit betreft een aantal bijstellingen op ontvangstenramingen, waaronder een neerwaartse bijstelling van de ontvangstenraming voor bestuursrechtelijke premie wanbetalers van incidenteel 10 miljoen euro en opwaartse bijstellingen van de ontvangstenramingen voor artikel 1 Volksgezondheid van structureel 10 miljoen euro en de ontvangstenraming voor de specifieke uitkering voor de stimulering van sport (37 miljoen euro in 2022, 23 miljoen euro in 2023 en 12 miljoen euro in 2024). Verdere toelichtingen hiervan zijn te vinden in de Verticale Toelichting van de Voorjaarsnota.
Mutaties t/m Miljoenennota 2023
Bij Miljoenennota is onder meer een ramingsbijstelling voor de ontvangsten wanbetalers verwerkt (-15 miljoen euro in 2022). Verdere toelichtingen hiervan zijn te vinden in de Verticale Toelichting van de Miljoenennota.
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota
Bij Najaarsnota is onder meer een hogere terugvordering van de overlooppost bij ZonMW verwerkt (23,4 miljoen euro) en waren er terugvorderingen op verschillende coronagerelateerde opdrachtenbudgetten (273,6 miljoen euro). Verdere toelichtingen hiervan zijn te vinden in de Verticale Toelichting van de Najaarsnota.
Corona
De coronagerelateerde ontvangsten vallen hoger uit dan geraamd. Dit komt onder andere door de afrekening van aan Mediq betaalde voorschotten in het kader van het Landelijk Coördinatie Centrum Hulpmiddelen (10,7 miljoen euro) en een afrekening van GGD GHOR (90 miljoen euro) en ontvangsten en afrekening van subsidie SNPG (22 miljoen euro). Daarnaast is er, door nog niet ontvangen betalingen van het CIBG, een tekort ontstaan van ‒ 10,2 miljoen euro. Binnen de corona gerelateerde ontvangsten heeft ook een technische correctie plaatsgevonden vanwege de verplaatsing van GGD GHOR naar een ander hoofdbudget, waardoor deze ontvangsten raming naar beneden moest worden bijgesteld (-45 miljoen euro).
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Afrekening GGD GHOR & subsidie SNPG | 112,8 |
Tecnische correctie SON & GGD GHOR | ‒ 45,0 |
Overige mutaties (<25 miljoen euro) | 20,2 |
Totaal | 88,0 |
Desalderingen
Om aan te sluiten bij de ramingen van het Centraal Planbureau worden in de VWS-ontwerpbegroting de netto uitgaven aan zorgtoeslag weergegeven. Dat wil zeggen de uitgaven aan zorgtoeslag verminderd met de terugvorderingen en ontvangsten. Bij Slotwet/Jaarverslag worden de uitgaven en de ontvangsten daarentegen afzonderlijk gepresenteerd. Hiervoor is een technische bijstelling van 460 miljoen euro ten opzichte van de tweede suppletoire wet aan de uitgavenkant en een bijstelling van 460 miljoen euro aan de ontvangstenkant gedaan.
Zorgtoeslag
De realisatiecijfers van de zorgtoeslag ontvangsten zijn hoger dan in de veegbrief geraamd (37,3 miljoen euro).
In miljoenen euro (excl. HGIS), + = meer uitgaven | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 66.249,5 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | ‒ 885,5 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | ‒ 542,3 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | ‒ 445,1 |
Stand Najaarsnota 2022 | 64.376,6 |
Beleidsmatig | 0,0 |
Technisch | ‒ 152,8 |
Realisatie WW | 35,0 |
Realisatie Wet Betaald Ouderschapsverlof | ‒ 138,9 |
Realisatie Re-integratie | ‒ 16,8 |
Realisatie WIA: Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten (WGA) | ‒ 23,1 |
Realisatie Wet Arbeidsongeschiktheid | ‒ 17,2 |
Mee-/tegenvaller: diversen | 8,3 |
Niet-plafondrelevant | 0,0 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 64.223,8 |
In miljoenen euro (excl. HGIS), + = meer ontvangsten | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 240,2 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | ‒ 15,5 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | ‒ 19,1 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | ‒ 40,5 |
Stand Najaarsnota 2022 | 165,0 |
Beleidsmatig | 0,0 |
Technisch | ‒ 1,0 |
Mee-/tegenvaller: diversen | ‒ 1,0 |
Niet-plafondrelevant | 0,0 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 164,0 |
Uitgaven
Mutaties tussen Miljoenennota 2022 en Najaarsnota 2022
Voor 2022 zijn de uitgaven tussen Miljoenennota 2022 en Najaarsnota 2022 opwaarts bijgesteld. Alle grote onderliggende mutaties zijn toegelicht in de Voorjaarsnota van 2022, Miljoenennota 2023 en Najaarsnota 2022.
Technische mutaties
Realisatie WW
Uit de realisatie van de Werkloosheidswet (WW) blijkt dat ten opzichte van de Najaarsnota 35,0 miljoen euro meer is uitgegeven. De gerealiseerde instroom in de WW was weliswaar lager dan verwacht bij Najaarsnota, maar de uitstroom was nog lager en de gemiddelde uitkering was juist hoger. Hier zijn de uitgaven per saldo hoger uitgevallen, daarvoor wordt het uitgavenplafond gecorrigeerd.
Realisatie Wet Betaald Ouderschapsverlof
De uitgaven aan de Wet betaald ouderschapsverlof zijn 138,9 miljoen euro naar beneden bijgesteld. Dit komt doordat het gebruik lager uitviel dan eerder werd verwacht. De regeling is sinds augustus 2022 in werking getreden en de uitkering wordt (in drie periodes) na afloop van het genoten verlof aangevraagd. Dit kan een mogelijke verklaring waarom de volumes tot op heden lager uitvallen. De gemiddelde uitkeringshoogte was daarentegen hoger dan verwacht.
Realisatie Re-integratie
In 2022 is de onderuitputting op het premiegefinancierde re-integratiebudget UWV uitgekomen op 16,8 miljoen euro op basis van de realisatiegegevens van UWV.
Realisatie WIA: Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten
Binnen de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA) zijn de uitgaven aan de WGA-uitkering voor gedeeltelijk arbeidsgeschikten 23,1 miljoen euro lager uitgevallen. Dit is het per saldo effect van een lager aantal uitkeringsjaren en een iets hogere gemiddelde uitkering.
Realisatie Wet Arbeidsongeschiktheid
De uitgaven aan de Wet Arbeidsongeschiktheid zijn 17,2 miljoen lager uitgevallen. Dit komt voornamelijk doordat de uitstroom iets hoger lag dan verwacht.
Mee-/tegenvaller: diversen
Sinds Najaarsnota 2022 zijn diverse uitgaven bijgesteld. Hieronder vallen bijvoorbeeld 17 miljoen euro minder uitgaven aan de Compensatieregeling voor de Transitievergoeding bij Langdurige Arbeidsongeschiktheid en 12 miljoen euro meer uitgaven aan de Ziektewet.
Niet-belastingontvangsten
Mutaties tussen Miljoenennota 2022 en Najaarsnota 2022
Voor 2022 zijn de ontvangsten tussen Miljoenennota 2022 en Najaarsnota 2022 opwaarts bijgesteld. Alle grote onderliggende mutaties zijn toegelicht in de Voorjaarsnota van 2022, Miljoenennota 2023 en Najaarsnota 2022.
Technische mutaties
Mee-/tegenvallers: diversen
Bij de realisatie van de Werkloosheidwet zijn de ontvangsten voor het Uitvoeringsfonds voor de Overheid (ufo) met 1 miljoen euro naar beneden bijgesteld.
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 84.649,9 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 813,8 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | ‒ 843,2 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | ‒ 13,4 |
Stand Najaarsnota 2022 | 84.607,0 |
Technisch | 154,9 |
Actualisatie Q4 Zvw | 169,7 |
Actualisatie Q4 Wlz | 5,1 |
Actualisatie Wlz uitgaven | ‒ 6,9 |
Diversen | ‒ 13,0 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 84.762,0 |
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 5.310,1 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 2,6 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | ‒ 24,2 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | ‒ 7,5 |
Stand Najaarsnota 2022 | 5.281,0 |
Technisch | 0,4 |
Eigen risico Zvw | ‒ 0,9 |
Eigen betalingen Wlz | 1,3 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 5.281,4 |
Uitgaven
Stand Miljoenennota 2022
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022Na de ontwerpbegroting van 2022 zijn door de motie Hijink en Bikker de zorgsalarissen verhoogd (606 miljoen euro). Verder zijn sinds de Startnota onder meer mutaties verwerkt voor COVID-19 (245 miljoen euro in 2022) en overhevelingen van de Aanvullende post van het ministerie van Financiën (39,7 miljoen euro in 2022). Ook zijn bij Voorjaarnota diverse bijstellingen verwerkt. De toelichtingen hiervan zijn te vinden in de Verticale Toelichting van de Voorjaarsnota.
Mutaties van voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023Bij de Miljoenennota 2023 is onder meer een bijstelling gedaan voor de Zvw-uitgaven naar aanleiding van nieuwe uitvoeringsinformatie (-722,5 miljoen euro) en voor de Wlz-uitgaven (-125 miljoen euro).
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022Bij najaarsnota is een specifieke beleidsregel voor 2022 gemaakt, die het mogelijk maakt voor zorgkantoren en zorgaanbieders in de langdurige zorg om maatwerkafspraken te maken in verband met bovenmatig gestegen (energie)prijzen 2022 die niet door maatregelen binnen de exploitatie kunnen worden opgevangen (30 miljoen euro). Daarnaast zijn op basis van actuele ramingen van zorgverzekeraars de Zvw-uitgaven en de buiten contracteerruimte van de Wlz in 2022 geactualiseerd (-43,4 miljoen euro).
Stand Najaarsnota 2022
Actualisatie Q4 Zvw
Op basis van de actualisatie van (voorlopige) realisatiecijfers over 2022 op basis van cijfers over het vierde kwartaal van zorgverzekeraars over de verwachte Zvw-uitgaven is een tegenvaller van 169,7 miljoen euro verwerkt.
Actualisatie Q4 Wlz
Op basis van de actualisatie van (voorlopige) realisatiecijfers over 2022 op basis van cijfers over het vierde kwartaal van het Zorginstituut over de verwachte Wlz-uitgaven buiten de contracteerruimte is een tegenvaller van 5,1 miljoen euro verwerkt.
Actualisatie Wlz uitgaven
Op basis van het februari-advies van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) over de benutting van het Wlz-kader is een meevaller van 6,9 miljoen euro verwerkt.
Diversen
Dit betreft de vrijval van middelen die nog op nominaal en onverdeeld Zvw gereserveerd stonden. Het betreft het saldo van diverse in omvang geringe bedragen.
Ontvangsten
Stand Miljoenennota 2022
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022
Na de ontwerpbegroting van 2022 zijn door de motie Hijink en Bikker de zorgsalarissen verhoogd, wat doorwerkt in de geraamde opbrengst van het eigen risico (2,6 miljoen euro in 2022).
Mutaties voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023
Bij de Miljoenennota 2023 zijn onder meer de ramingen naar beneden bijgesteld van het eigen risico in de Zvw en de eigen bijdragen in de Wlz.
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022
De raming van het eigen risico is naar beneden bijgesteld (7,5 miljoen euro).
Stand Najaarsnota 2022
Technisch
Eigen risico ZvwDe Zvw-uitgaven zijn geactualiseerd op basis van (voorlopige) realisatiecijfers over 2022 op basis van cijfers van het vierde kwartaal van zorgverzekeraars. Op basis hiervan is ook de opbrengstenraming van het eigen risico aangepast.
Eigen bijdragen WlzDit betreft de actualisering van de opbrengst eigen bijdragen op basis van cijfers van het Zorginstituut.
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 35.597,1 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 3.039,0 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | 1.171,4 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | 830,8 |
Stand Najaarsnota 2022 | 40.638,4 |
Beleidsmatig | 0,0 |
ISB's, amendementen etc. | 0,0 |
Veegbrief | 0,0 |
Technisch | ‒ 656,9 |
Mee-/tegenvaller: Wijziging betalingsverloop AU 2022 | ‒ 656,0 |
Mee-/tegenvaller: diversen | ‒ 0,9 |
Overboekingen met andere begrotingen | 0,0 |
Corona | 0,0 |
Desalderingen | 0,0 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 39.981,4 |
Uitgaven
Mee-en tegenvallers
Wijziging betalingsverloop AU 2022
Dit betreft de wijziging van het betalingsverloop voor de algemene uitkering 2022. Een deel van de uitkeringen kon in 2022 niet meer tot betaling komen (waaronder 500 mln. van de kasschuif energietoelage). Omdat gemeenten recht hebben op deze bedragen wordt het bedrag in 2022 afgeboekt en het kasbudget 2023 met dit bedrag opgehoogd. Dat maakt het mogelijk om de uitkeringen in 2023 alsnog tot betaling te laten komen.
Diversen
Dit betreft een som van meerdere mutaties die onder de ondergrens vallen, waarvan de wijziging betalingsverloop voor de decentralisatie-uitkeringen 2022 met 0,4 mln. euro de voornaamste is.
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 2.540,7 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 256,3 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | 49,6 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | ‒ 3,2 |
Stand Najaarsnota 2022 | 2.843,4 |
Beleidsmatig | 0,0 |
ISB's, amendementen etc. | 0,0 |
Veegbrief | 0,0 |
Technisch | 0,1 |
Mee-/tegenvaller: diversen | 0,1 |
Overboekingen met andere begrotingen | 0,0 |
Corona | 0,0 |
Desalderingen | 0,0 |
Oekraïne | 0,0 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 2.843,5 |
Uitgaven
Technische mutaties
Diversen (Rijksbegroting)Dit betreft een som van meerdere mutaties die onder de ondergrens vallen, waarvan een (beperkte) overschrijding van 83.000 euro de voornaamste is. Dit betreft een overschrijding van het budget aan onderzoeken naar de omvang en verdeling van het Provinciefonds.
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 7.201,3 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 699,1 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | 387,1 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | ‒ 281,2 |
Stand Najaarsnota 2022 | 8.006,4 |
Beleidsmatig | 0,0 |
ISB's, amendementen etc. | 0,0 |
Veegbrief | 0,0 |
Technisch | ‒ 220,0 |
Mee-/tegenvaller: diversen | ‒ 209,8 |
Overboekingen met andere begrotingen | 0,0 |
Corona | 0,0 |
Desalderingen | ‒ 10,3 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 7.786,4 |
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 7.201,3 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 699,1 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | 387,1 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | ‒ 172,1 |
Stand Najaarsnota 2022 | 8.115,5 |
Beleidsmatig | 0,0 |
ISB's, amendementen etc. | 0,0 |
Veegbrief | 0,0 |
Technisch | ‒ 37,8 |
Mee-/tegenvaller: diversen | ‒ 27,6 |
Overboekingen met andere begrotingen | 0,0 |
Corona | 0,0 |
Desalderingen | ‒ 10,3 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 8.077,6 |
Uitgaven en niet-belastingontvangsten
Technische mutaties
Mee-en tegenvallers
Sinds de Najaarsnota is in totaal 210 mln. minder uitgegeven dan begroot. Dit wordt met name veroorzaakt door:
• Lagere uitgaven van ca. 87 mln. op de realisatie en vervanging en renovatie van het hoofdwegennet. Dit wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door vertraging van bijv. A27 Houten-Hooipolder, een overschot op o.a. de Haringvlietbrug, een meevaller op de A10 Rozenoordbrug, latere realisaties vanwege vertraging in uitvoering/oplevering van project A15-N3 en mix van vertragingen op kleine projecten;
• Lagere uitgaven van ca. 40 mln. op het hoofdvaarwegennet. Dit wordt hoofdzakelijk veroorzaakt bij de Twente kanalen waar declaraties niet of niet tijdig zijn ontvangen en Lemmer-Delfzijl omdat de BTW afdracht niet meer in 2022 heeft kunnen plaatsvinden;
• Lagere uitgaven van ca. 40 mln. op European Railway Traffic Management System (ERTMS) en Zuidasdok doordat een aantal bijdragen niet meer in dit begrotingsjaar plaatsvinden.
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 35,0 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 11,7 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | 43,2 |
Stand Najaarsnota 2022 | 89,9 |
Niet-plafondrelevant | ‒ 6,5 |
Bijstelling bewaking en bestrijding van dierziekten | ‒ 6,5 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 83,4 |
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 27,2 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 41,2 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | 0,6 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | 30,3 |
Stand Najaarsnota 2022 | 99,2 |
Niet-plafondrelevant | 15,4 |
Vogelgriep | 15,9 |
Overige bijstelling bewaking en bestrijding van dierziekten | ‒ 0,5 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 114,6 |
Uitgaven
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022
Deze verzamelpost bevat onder andere een bijstelling naar boven van de prognose bestrijding van dierziekten (13 miljoen euro). Dit wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door de vogelgriep. Daarnaast is er een bijstelling naar beneden van de prognose overige uitgaven (1,6 miljoen euro). Dit betreft een verlaging van de uitvoeringskosten RVO door minder bezwaren en beroepschriften vanuit de rundersector. Zie Voorjaarsnota 2022 voor verdere toelichting.
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022
Dit betreft een verhoging van de uitgaven voor bestrijding van dierziekten (43,2 miljoen euro). Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door de vogelgriep. Zie Najaarsnota 2022 voor verdere toelichting.
Niet-plafondrelevant
Bijstelling bewaking en bestrijding van dierziekten
Dit betreft een verlaging van de uitgaven aan bewaking en bestrijding van dierziekten. Dit wordt met name veroorzaakt door een factuur die niet meer betaald is in 2022 (1,7 miljoen euro) en het feit dat er minder uitbraken van de vogelgriep waren dan verwacht (4,8 miljoen euro).
Niet-belastingontvangsten
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022
Conform de begrotingssystematiek van het Diergezondheidsfonds wordt het eindsaldo DGF 2021 aan de begroting 2022 toegevoegd (41,2 miljoen euro). Zie Voorjaarsnota 2022 voor verdere toelichting.
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023
Dit betreft een verzamelmutatie met onder andere het toevoegen van de prijsbijstelling (0,6 miljoen euro). Zie Miljoenennota 2023 voor verdere toelichting.
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022
Deze verzamelpost bevat onder andere een hogere ontvangst veroorzaakt door een extra LNV-bijdrage aan het DGF in het kader van de vogelgriep. Zie Najaarsnota 2022 voor verdere toelichting.
Niet-plafondrelevant
Vogelgriep
De bestrijdingskosten van de vogelgriep overschrijden het plafondbedrag (30 miljoen euro) dat voor de pluimveesector is opgenomen in het convenant bestrijding besmettelijke ziekten 2020-2024. De kosten boven dit plafond worden betaald uit de rijksbijdrage aan het Diergezondheidsfonds (DGF). Bij NJN is de ontvangst van DGF verhoogd met 33,6 miljoen euro. Na NJN is gebleken dat er nog een extra storting van LNV aan het DGF noodzakelijk is in verband met de vogelgriep. Dit leidt tot een hogere ontvangst op de DGF-begroting (15,9 miljoen euro). Later bleek dat er toch minder uitbraken waren dan verwacht (zie bijstelling bewaking en bestrijding van dierziekten).
Overige bijstelling bewaking en bestrijding van dierziekten
Dit betreft een verzamelmutatie met onder andere een correctie zodat de ontvangsten LNV op de DGF-begroting aan sluiten bij bijdrage aan DGF op de LNV-begroting (4,1 miljoen euro).
2022 | |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 295,83 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 110,33 |
Mutaties Miljoenennota 2023 | ‒ 406,16 |
Mutaties Najaarsnota 2022 | 0 |
Stand Najaarsnota 2022 | 0 |
Stand FJR 2022 | 0 |
2022 | |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 0 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 0 |
Mutaties Miljoenennota 2023 | 0 |
Mutaties Najaarsnota 2022 | 0 |
Stand Najaarsnota 2022 | 0 |
Stand FJR 2022 | 0 |
Ten opzichte van de Najaarsnota 2022 zijn er geen mutaties geweest.
2022 | |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 42,404 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 14,243 |
Mutaties Miljoenennota 2023 | ‒ 56,647 |
Mutaties Najaarsnota 2022 | 0 |
Stand Najaarsnota 2022 | 0 |
Stand FJR 2022 | 0 |
2022 | |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 0 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 0 |
Mutaties Miljoenennota 2023 | 0 |
Mutaties Najaarsnota 2022 | 0 |
Stand Najaarsnota 2022 | 0 |
Stand FJR 2022 | 0 |
Ten opzichte van de Najaarsnota 2022 zijn er geen mutaties geweest.
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 42,4 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 4,9 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | 6,7 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | 8,3 |
Stand Najaarsnota 2022 | 62,3 |
Beleidsmatig | 0,0 |
Technisch | 4,8 |
Wisselkoerseffecten | 4,8 |
Niet-plafondrelevant | 0,0 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 67,1 |
Uitgaven
Technische mutaties
Wisselkoerseffecten
De wisselkoerseffecten op het BES-fonds in 2022 zijn verrekend met de wisselkoersreserve op de begroting van Koninkrijkrelaties.
Niet-belastingontvangsten
Voor het BES-fonds zijn er geen niet-belastingontvangsten.
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 1.328,4 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 198,9 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | 64,1 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | ‒ 61,2 |
Stand Najaarsnota 2022 | 1.530,3 |
Beleidsmatig | 0,0 |
ISB's, amendementen etc. | 0,0 |
Veegbrief | 0,0 |
Technisch | ‒ 148,0 |
Mee-/tegenvaller: diversen | ‒ 141,2 |
Overboekingen met andere begrotingen | 0,0 |
Corona | 0,0 |
Desalderingen | ‒ 6,8 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 1.382,3 |
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 1.328,4 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 198,9 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | 64,1 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | 24,6 |
Stand Najaarsnota 2022 | 1.616,1 |
Beleidsmatig | 0,0 |
ISB's, amendementen etc. | 0,0 |
Veegbrief | 0,0 |
Technisch | ‒ 2,3 |
Mee-/tegenvaller: diversen | 4,5 |
Overboekingen met andere begrotingen | 0,0 |
Corona | 0,0 |
Desalderingen | ‒ 6,8 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 1.613,8 |
Uitgaven en niet-belastingontvangsten
Technische mutaties
Mee- en tegenvallers
Sinds de Najaarsnota is in totaal ca. 146 mln. minder uitgegeven dan begroot. Dit wordt met name veroorzaakt door:
• Lagere uitgaven op artikel 1 (investeren in waterveiligheid) van ca. 40 mln. Dit wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door o.a. lagere investeringen in waterveiligheid en onderbesteding bij het Hoogwaterbeschermingsprogramma omdat een groot deel van de realisatie in 2023 zal plaatsvinden,
• Lagere uitgaven op artikel 2 (investeren in zoetwatervoorzieningen) van ca. 78 mln. Dit wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door lagere uitgaven voor de impulsregeling vanwege capaciteitsproblemen bij de uitvoering van de regeling en het later inwerking treden van het zoetwatermaatregelenpakket dan gepland;
• Lagere uitgaven op artikel 7 (investeren in waterkwaliteit) van ca. 26 mln. Dit wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door lagere uitgaven aan grote wateren vanwege vertraging in de plan- en uitvoeringsfase, lagere investeringen in waterkwaliteit omdat de financiële afwikkeling bij meerdere projecten niet meer in 2022 heeft kunnen plaatsvinden en lagere uitgaven aan MIRT onderzoeken t.b.v. de Delta-aanpak.
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 5.065,4 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 923,8 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | ‒ 544,2 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | ‒ 566,6 |
Stand Najaarsnota 2022 | 4.878,3 |
Beleidsmatig | 0,0 |
Technisch | 75,5 |
Saldo mee- en tegenvallers | 15,5 |
Tegenvaller: compensatie valuta US Dollars | 75,0 |
Meevaller: verwerving lucht materieel | ‒ 37,7 |
Meevaller: verwerving vastgoed | ‒ 35,8 |
Tegenvaller: onderhoud marine schepen | 34,6 |
Tegenvaller: instandhouding land materieel | 21,2 |
Overboekingen met andere begrotingen | 6,9 |
Oekraïne | ‒ 4,3 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 4.953,8 |
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 5.065,4 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 1.234,2 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | ‒ 854,6 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | 84,8 |
Stand Najaarsnota 2022 | 5.529,7 |
Beleidsmatig | 0,0 |
Technisch | 81,8 |
Saldo mee- en tegenvallers | 43,3 |
Tegenvaller: compensatie valuta US Dollars | 31,7 |
Overboekingen met andere begrotingen | 6,9 |
Niet-plafondrelevant | ‒ 5,2 |
Niet-plafondrelevant Oekraïne | ‒ 5,2 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 5.606,3 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 Met de eerste suppletoire begroting voor het Defensiematerieelbegrotingsfonds is de eindejaarsmarge toegevoegd en is de prijsbijstelling uitgekeerd. Beide bijstellingen leiden tot een opwaartse bijstelling van de uitgavenzijde van het fonds. Vervolgens is een aantal kasschuiven verwerkt, bijvoorbeeld voor vastgoed en voor IT, dat leidt tot lagere uitgaven.
Mutaties t/m Miljoenennota 2023 Sinds de eerste suppletoire begroting is een aantal kasschuiven verwerkt aan de uitgavenzijde van het fonds. Met deze kasschuiven worden de uitgaven voor de investeringen en voor de instandhouding aangepast aan de nieuwe ramingen. Deze kasschuiven zijn met name het gevolg van de krapte op de Defensiemarkten.
Mutaties t/m Najaarsnota 2022 In de tweede suppletoire begroting voor 2022 heeft Defensie over vrijwel alle artikelen van het fonds de uitgaven verlaagd. Deze verlagingen zijn voornamelijk het gevolg van gewijzigde externe omstandigheden, zoals krapte op de Defensie- en arbeidsmarkten en de nasleep van Covid-19 invloed op toeleveringsketens. Tevens vond valutacompensatie plaats.
Uitgaven
Saldo mee- en tegenvallers
Dit betreft het saldo van meerdere uitgavenmutaties die zich na de NJN hebben voorgedaan op diverse Defensiematerieelprojecten.
Tegenvaller: compensatie valuta US Dollars
De effecten van de aanpassingen in wisselkoers worden verwerkt op de begroting van Defensie. De tegenvaller die hierdoor optreedt op de begroting van Defensie wordt deels gecompenseerd door aanvullende middelen en deels door Defensie.
Meevaller: lucht materieel
Dit betreft het niet volledig tot realisatie komen van enkele lucht materieelprojecten door vertragingen in 2022.
Meevaller: vastgoed
Dit betreft het niet volledig tot realisatie komen van enkele vastgoedprojecten door vertragingen in 2022.
Tegenvaller: onderhoud marine schepen
Dit betreft met name het duurder uitvallen van het onderhoud aan diverse Zr.Ms. schepen.
Tegenvaller: instandhouding land materieel
De realisaties van onder andere het onderhoud aan het infanterie gevechtsvoertuig CV90, Defensiebrede aanschaf van werkplaatsinrichting en artikelen voor de bedrijfshulpverlening vielen anders uit dan geraamd in 2022.
Overboekingen met andere begrotingen
Dit betreft een technische overboeking van middelen voor militaire goederen aan Oekraïne van HGIS naar niet-HGIS binnen de Defensiebegroting. Deze overboeking heeft geen budgettaire gevolgen voor de totale omvang van de uitgaven op de Rijksbegroting.
Oekraïne
Dit betreft bijstelling van de middelen voor militaire goederen aan Oekraïne doordat deze niet tot realisatie zijn gekomen.
Niet-belastingontvangsten
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 Dit betrof diverse desalderingen om de niet-belastingontvangsten aan te sluiten met de uitgaven.
Mutaties t/m Miljoenennota 2023 Dit betrof diverse desalderingen om de niet-belastingontvangsten aan te sluiten met de uitgaven.
Mutaties t/m Najaarsnota 2022 Dit betrof diverse desalderingen om de niet-belastingontvangsten aan te sluiten met de uitgaven.
Saldo mee- en tegenvallers
Dit betreft het saldo van alle ontvangstenmutaties die zich na de NJN hebben voorgedaan. De hogere ontvangsten worden met name veroorzaakt door een hogere teruggave uit FMS holding accounts dan verwacht.
Tegenvaller: compensatie valuta US Dollars
De effecten van de aanpassingen in wisselkoers worden verwerkt op de begroting van Defensie. De tegenvaller die hierdoor optreedt op de begroting van Defensie wordt deels gecompenseerd door aanvullende middelen.
Overboekingen met andere begrotingen
Dit betreft een technische overboeking van middelen voor militaire goederen aan Oekraïne van HGIS naar niet-HGIS binnen de Defensiebegroting. Deze overboeking heeft geen budgettaire gevolgen voor de totale omvang van de uitgaven op de Rijksbegroting.
Niet-plafondrelevant Oekraïne
Dit betreft een technische overboeking binnen de Defensiebegroting. Deze overboeking heeft geen budgettaire gevolgen voor de totale omvang van de uitgaven op de Rijksbegroting.
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 865,1 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | ‒ 865,1 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | 0,0 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | 0,0 |
Stand Najaarsnota 2022 | 0,0 |
Mutaties van Najaarsnota t/m Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 0,0 |
Stand Financieel Jaarverslag van het Rijk 2022 | 0,0 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022
Deze mutaties betreffen aanpassingen voor het verwerken van de nieuwe begrotingsgrondslagen, bijstellingen van de jaarlijkse reservering op de begroting op basis van de ontwikkelingen in prijzen en het overboeken van de prijsbijstellingstranche 2022 naar de departementen.
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023
Er hebben zich tussen de Voorjaarsnota en de Miljoenennota 2023 geen wijzigingen voorgedaan op het begrotingshoofdstuk Prijsbijstelling.
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022
Er hebben zich tussen de Miljoenennota en Najaarsnota 2022 geen wijzigingen voorgedaan op het begrotingshoofdstuk Prijsbijstelling.
Mutaties van Najaarsnota t/m Financieel Jaarverslag Rijk 2022
Er hebben zich tussen de Najaarsnota en Financieel Jaarverslag Rijk 2022 geen wijzigingen voorgedaan op het begrotingshoofdstuk Prijsbijstelling.
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 1.513,1 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | ‒ 1.513,1 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | 0,0 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | 0,0 |
Stand Najaarsnota 2022 | 0,0 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 0,0 |
Uitgaven
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022
Deze mutaties betreffen aanpassingen voor het verwerken van de nieuwe begrotingsgrondslagen, het bijstellen van de loonramingen op basis van de ontwikkelingen in lonen en sociale werkgeverslasten en het overboeken van de loonbijstellingstranche 2022 naar de departementen.
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023
Deze mutaties betreffen aanpassingen voor de verwerking van de pensioenindexering met met terugwerkende kracht voor de periode 1 januari tot 30 juni 2022 met 1,29% door het ABP. Omdat deze indexering doorwerkt in de begrotingsgefinancierde pensioenen voor post-actieve militairen vindt een loonbijstelling plaats. Het saldo van de mutaties is nul omdat de benodigde middelen voor deze indexatie gelijktijdig zijn overgeheveld naar de Defensiebegroting.
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022
Er hebben zich tussen de Miljoenennota en Najaarsnota 2022 geen wijzigingen voorgedaan op het begrotingshoofdstuk Arbeidsvoorwaarden.
In miljoenen euro (excl. HGIS), + = meer ontvangsten | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 249,1 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 314,8 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | ‒ 564,0 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | 0,0 |
Stand Najaarsnota 2022 | 0,0 |
Beleidsmatig | 0,0 |
Technisch | 0,0 |
Niet-plafondrelevant | 0,0 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 0,0 |
In miljoenen euro (excl. HGIS), + = meer ontvangsten | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 0,0 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 0,0 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | 0,0 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | 0,0 |
Stand Najaarsnota 2022 | 0,0 |
Beleidsmatig | 0,0 |
Technisch | 0,0 |
Mee-/tegenvaller: diversen | 0,0 |
Niet-plafondrelevant | 0,0 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 0,0 |
Uitgaven
Mutaties tussen Miljoenennota 2022 en Najaarsnota 2022
Dit betreft de mutaties waarmee de toegekende nominale ontwikkeling (loon- en prijsindexaties) van de begrotingsgefinancierde uitkeringsregelingen onder uitgavenplafond Sociale Zekerheid worden overgeheveld naar de betreffende artikelen op hoofdstuk 15 (SZW begrotingsgefinancierd). Hiermee zijn deze uitkeringsregelingen op prijspeil van 2022 gebracht. Voor 2022 zijn de uitgaven tussen Miljoenennota 2022 en Miljoenennota 2023 neerwaarts bijgesteld. Alle grote onderliggende mutaties zijn toegelicht in de Voorjaarsnota van 2022 en Miljoenennota 2023.
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 5.329,6 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | ‒ 4.287,7 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | ‒ 3.318,0 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | 1.437,1 |
Stand Najaarsnota 2022 | ‒ 839,0 |
Technisch | 839,0 |
Invulling in=uittaakstelling | 1.229,4 |
Niet opgevraagde reserveringen | ‒ 350,4 |
Reservering Dienstverlening bijstandsgerechtigden | ‒ 40,0 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 0,0 |
Uitgaven
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022
Tot en met Voorjaarsnota 2022 zijn bijvoorbeeld de overboeking van in het coalitieakkoord gereserveerde middelen (8,9 miljard euro in 2023), de inzet de loon- en bijstelling op coalitieakkoordmiddelen voor koopkracht, de Algemene Kinderbijslagwet (AKW) en Defensie (451 miljoen euro in 2023) en de reservering voor Defensie van structureel 2 miljard euro per jaar verwerkt. De toelichtingen hiervan zijn te vinden in de Verticale Toelichting van de Voorjaarsnota 2022.
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023
Ook bij Miljoenennota zijn middelen uit het coalitieakkoord overgeheveld naar de departementale begrotingen. Dit ging in totaal om 525,2 miljoen euro in 2022. Aanvullend is bij Miljoenennota 516,6 miljoen euro uit 2022 doorgeschoven naar latere jaren. Ook is een taakstellende onderuitputting van 2,1 miljard euro ingeboekt. De toelichtingen hiervan zijn te vinden in de Verticale Toelichting van de Miljoenennota 2023.
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022
Bij Najaarsnota 2022 is een deel van de reguliere in=uittaakstelling (186 miljoen euro) en de totale taakstellende onderuitputting (2,1 miljard euro) ingevuld. Daarnaast zijn diverse reserveringen afgeboekt, waarvan een deel weer bij Voorjaarsnota 2023 aan de begroting wordt toegevoegd. De toelichtingen hiervan zijn te vinden in de Verticale Toelichting van de Najaarsnota 2022.
Technisch
Invulling in=uittaakstelling
De in=uit-taakstelling is de tegenhanger van de eindejaarsmarge. De einde jaarsmarge is bedoeld om ondoelmatige besteding van middelen aan het einde van het jaar te voorkomen door de onbestede middelen naar het volgende jaar door te schuiven. Hiervoor geldt een maximum van 1,0% van de totale begroting, uitgezonderd het Defensiematerieelbegrotingsfonds, het Deltafonds en het Mobiliteitsfonds, die een 100% eindejaarsmarge hebben. Om te voorkomen dat het uitgavenplafond wordt overschreden als gevolg van de eindejaarsmarge, wordt tegelijkertijd een even grote taakstelling ingeboekt, de zogenaamde in=uit-taakstelling. Hierdoor levert het doorschuiven via de eindejaarsmarge dus geen extra middelen op in het jaar waarnaar wordt doorgeschoven. De in=uit taakstelling kent geen concrete invulling, maar wordt gaandeweg ingevuld. De invulling kan bestaan uit onderuitputting of andere meevallers.
De reguliere in=uittaakstelling voor 2022 bedraagt 1,4 miljard euro. Deze is bij Najaarsnota voor 186 miljoen euro ingevuld. De resterende taakstelling van ruim 1,2 miljard euro wordt nu bij Financieel Jaarverslag Rijk ingevuld. Doordat er voldoende onderuitputting is om de taakstelling te vullen leidt dit niet tot een plafondoverschrijding en een verslechtering van het EMU-saldo.
Niet opgevraagde reserveringen
Diverse middelen worden in afwachting van nadere uitwerking gereserveerd op de Aanvullende Post. In totaal is 350 miljoen euro van de gereserveerde middelen in 2022 is niet opgevraagd. Hieronder bijvoorbeeld de resterende reservering voor Domeinoverstijgende risico's (156,7 miljoen euro), Groningen (25 miljoen euro) en de Traditioneel Eigen Middelen (21,3 miljoen euro). Deze middelen worden afgeboekt.
Reservering Dienstverlening bijstandsgerechtigden
Er stond nog een gedeelte van de reservering voor de dienstverlening aan bijstandsgerechtigden, uit het aanvullend sociaal pakket bij de coronamaatregelen, op de Aanvullende Post. In 2022 is 40 miljoen euro vrij gevallen. Dit komt doordat de ontwikkeling van het aantal bijstandsgerechtigden in 2022 gunstiger was dan op basis waarvan de reservering was geraamd.
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | ‒ 20.247,9 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 0,0 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | 6.928,9 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | 0,0 |
Stand Najaarsnota 2022 | ‒ 13.319,0 |
Technisch | ‒ 110,5 |
Consolidatie FJR | ‒ 110,5 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | ‒ 13.429,5 |
In miljoenen euro (excl. HGIS) | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | ‒ 20.247,9 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 0,0 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | 6.928,9 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | 0,0 |
Stand Najaarsnota 2022 | ‒ 13.319,0 |
Technisch | ‒ 110,5 |
Consolidatie FJR | ‒ 110,5 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | ‒ 13.429,5 |
De post Consolidatie wordt gebruikt voor het corrigeren van de Rijksbegroting voor dubbeltellingen die ontstaan door het bruto-boeken van bijdragen. Het bruto-boeken houdt in dat zowel het departement dat bijdraagt, als het departement dat ontvangt de uitgaven op zijn begroting opneemt. Het ontvangende departement raamt daarnaast de te ontvangen bijdragen ook aan de ontvangstenkant van de begroting. Hierdoor wordt het rekenkundig niveau van de totale rijksuitgaven en de rijksontvangsten hoger dan het feitelijk niveau. Op de post Consolidatie wordt hiervoor gecorrigeerd. De hoogte van de post wordt in belangrijke mate bepaald door de bijdragen van de begroting van Infrastructuur & Waterstaat aan het Infrastructuurfonds en het Deltafonds.
In miljoenen euro | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 6.286,8 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 1.278,0 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | 197,2 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | 216,8 |
Stand Najaarsnota 2022 | 7.978,8 |
Beleidsmatig | 0,0 |
Technisch | ‒ 140,9 |
BIV | ‒ 130,0 |
Saldo mee- en tegenvallers | ‒ 1,3 |
Overboekingen met andere begrotingen | ‒ 4,4 |
Desalderingen | ‒ 2,5 |
Oekraïne | ‒ 2,6 |
Niet-plafondrelevant | 19,1 |
Niet-plafondrelevant Oekraïne | 19,1 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 7.857,0 |
In miljoenen euro | 2022 |
---|---|
Stand Miljoenennota 2022 | 152,1 |
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022 | 2,3 |
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023 | 0,0 |
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022 | 22,8 |
Stand Najaarsnota 2022 | 177,2 |
Beleidsmatig | 0,0 |
Technisch | 35,3 |
Saldo mee- en tegenvallers | 44,6 |
Overboekingen met andere begrotingen | ‒ 6,9 |
Desalderingen | ‒ 2,5 |
Niet-plafondrelevant | ‒ 0,1 |
Niet-plafondrelevant | ‒ 0,1 |
Stand Financieel Jaarverslag Rijk 2022 | 212,3 |
Uitgaven
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022
Dit betreft een desaldering voor consulaire informatiesystemen, materiële uitgaven en diverse ondersteunende activiteiten. Zie de Voorjaarsnota 2022 voor verdere toelichting.
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023
Er hebben zich tussen Voorjaarsnota 2022 en Miljoenennota 2023 geen mutaties voorgedaan op de HGIS-ontvangsten. Zie de Miljoenennota 2023 voor verdere toelichting.
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022
Dit betreft met name extra ontvangsten op de begroting van BHOS op het gebied van Dutch Trade and Investment Fund en programma's op het gebied van internationaal ondernemen. Zie de Najaarsnota 2022 voor verdere toelichting.
Technische mutaties
BIV
Het Budget Internationale Veiligheid (BIV) werd in 2022 gebruikt als voorfinancieringsportaal ten behoeve van het leveren van militaire steun aan Oekraïne. Door het onvoorspelbare karakter van de oorlog bleef een flexibele ruimte nodig om de steun rechtmatig te kunnen bekostigen. Deze ruimte is bij het einde van het jaar naar beneden bijgesteld. Deze ruimte is met name het gevolg van een verminderde deelname aan internationale missies.
Saldo mee- en tegenvallers
Dit betreft het saldo van de uitgavenmutaties die zich na de Najaarsnota hebben voorgedaan binnen de HGIS. Hieronder vallen o.a. mutaties door een hogere realisatie in het kader van programma's voor de ontwikkeling van de financiële sector en infrastructuur in ontwikkelingslanden en mutaties door lagere uitgaven op internationaal ondernemen.
Oekraïne
Dit betreft een technische overboeking van de algemene middelen voor militaire goederen aan Oekraïne vanuit het Defensiematerieelbegrotingsfonds naar het BIV. Deze overboeking heeft geen budgettaire gevolgen voor de totale omvang van de uitgaven op de Rijksbegroting.
Overboekingen met andere begrotingen
Dit betreft een technische overboeking van middelen voor militaire goederen aan Oekraïne van HGIS naar niet-HGIS binnen de Defensiebegroting. Deze overboeking heeft geen budgettaire gevolgen voor de totale omvang van de uitgaven op de Rijksbegroting.
Desalderingen
Dit betreft een technische overboeking van de aanvullende middelen voor militaire goederen aan Oekraïne vanuit het Defensiematerieelbegrotingsfonds naar het BIV. Deze overboeking heeft geen budgettaire gevolgen voor de totale omvang van de uitgaven op de Rijksbegroting.
Niet-plafondrelevant
Niet-plafondrelevant Oekraïne
Dit betreft compensatie voor in 2022 geleverde militaire steun vanuit de Defensiebegroting.
Niet-belastingontvangsten
Mutaties t/m Voorjaarsnota 2022
De middelen uit het coalitieakoord voor het Postennetwerk, Mensenrechtenfonds en Ontwikkelingssamenwerking zijn overgeboekt vanaf de Aanvullende Post bij voorjaarsnota 2022. Ook is 150 miljoen euro vanuit het ODA-budget in 2022 beschikbaar gesteld voor de eerstejaarsopvang van Oekraïense vluchtelingen. Daarnaast is de HGIS bijgesteld naar aanleiding van de CEP-raming. Zie de Voorjaarsnota 2022 voor verdere toelichting.
Mutaties van Voorjaarsnota t/m Miljoenennota 2023
Vanuit de European Peace Falicity krijgt Nederland een deel van de gemaakte kosten voor de levering van militaire ondersteuning aan Oekraïne vergoed. Dit betreft een raming van de vergoedingen vanuit het EPF. Zie de Miljoenennota 2023 voor verdere toelichting.
Mutaties van Miljoenennota t/m Najaarsnota 2022
Er is een een overboeking naar de begroting van Justitie en Veiligheid ter dekking van de tegenvallers op uitgaven aan de asielopvang. Verder heeft het kabinet besloten 162 mln. bij te dragen aan het voorbereiden van Oekraïne op de winter. Zie de Najaarsnota 2022 voor verdere toelichting.
Technische mutaties
Saldo mee- en tegenvallers
Dit betreft het saldo van alle ontvangstenmutaties die zich na de Najaarsnota hebben voorgedaan. Hieronder vallen o.a. mutaties door lagere ontvangsten voor internationaal ondernemen en hogere ontvangsten voor het Dutch Good Growth Fund (DGGF).
Overboekingen met andere begrotingen
Dit betreft een technische overboeking van middelen voor militaire goederen aan Oekraïne van HGIS naar niet-HGIS binnen de Defensiebegroting. Deze overboeking heeft geen budgettaire gevolgen voor de totale omvang van de uitgaven op de Rijksbegroting.
Desalderingen
Dit betreft een technische overboeking van de algemene middelen voor militaire goederen aan Oekraïne vanuit het Defensiematerieelbegrotingsfonds naar het BIV.
Het kabinet heeft in 2020 besloten tot noodmaatregelen om de economische gevolgen van het coronavirus het hoofd te bieden. Gegeven deze uitzonderlijke situatie is daarbij besloten dat het reguliere uitgavenplafond niet gold voor de uitgaven uit de noodpakketten. Dit betekent dat de extra uitgaven niet ten koste zijn gegaan van andere uitgaven, maar dat ze zorgden voor een verslechtering van het EMU-saldo en een verhoging van de EMU-schuld. Dit geldt ook voor 2022.
Onderstaande tabel 12.1 toont de realisaties van de coronagerelateerde uitgavenmaatregelen per begrotingshoofdstuk die relevant zijn voor het EMU-saldo. In totaal bedroegen deze uitgaven 11,2 miljard euro in 2022.
De coronagerelateerde uitgaven worden nader toegelicht in de departementale jaarverslagen. Een uitgebreid overzicht van de overheidsfinanciën in coronatijd is ook terug te vinden op https://www.rijksfinancien.nl/overheidsfinancien-coronatijd.
Begroting | Som van 2022 |
---|---|
Koninkrijksrelaties en BES fonds | ‒ 4 |
Justitie en Veiligheid | 69 |
Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties | 92 |
Onderwijs, Cultuur en Wetenschap | 4.048 |
Nationaal Programma Onderwijs | 3.689 |
Diversen | 359 |
Financiën en Nationale Schuld | 339 |
Defensie | 21 |
Infrastructuur en Waterstaat | 1.065 |
Beschikbaarheidsvergoeding OV | 1.030 |
Diversen | 35 |
Economische Zaken en Klimaat | 3.335 |
TVL | 3.229 |
Diversen | 107 |
Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit | 123 |
Sociale Zaken en Werkgelegenheid | ‒ 2.567 |
NOW | ‒ 2.718 |
Diversen | 151 |
Volksgezondheid, Welzijn en Sport | 4.128 |
GGD'en en veiligheidsregio's | 1.879 |
Testcapaciteit RIVM en GGD | 761 |
Vaccin ontwikkeling en medicatie | 1.485 |
Aanschaf en distributie medische beschermingsmiddelen | 79 |
Zorgbonus | 19 |
Diversen Zorg | ‒ 95 |
Gemeentefonds | 549 |
Provinciefonds | 1 |
Totaal EMU-relevante uitgaven | 11.198 |
Onderstaande tabel 12.2 toont de realisaties van coronagerelateerde uitgaven die niet relevant zijn voor het EMU-saldo. Dit betreft voornamelijk uitgaven aan en terugontvangsten van leningen. Om deze reden zijn deze uitgaven en ontvangsten aangemerkt als niet relevant voor het EMU-saldo.
Begroting | Som van 2022 |
---|---|
Koninkrijksrelaties en BES fonds | 41 |
Liquiditeitssteun Aruba, Curaçao, Sint Maarten | 41 |
Onderwijs, Cultuur en Wetenschap | 5 |
Nationaal Programma Onderwijs | 5 |
Financiën en Nationale Schuld | ‒ 277 |
Lening KLM | ‒ 277 |
Economische Zaken en Klimaat | ‒ 55 |
Leningen | ‒ 5 |
Voucherkredietfaciliteit reissector | ‒ 50 |
Volksgezondheid, Welzijn en Sport | 1 |
Verlaging invorderingsrente Zorgtoeslag | 1 |
Totaal niet EMU-relevante uitgaven | ‒ 285 |
in miljoenen euro | 2022 |
---|---|
Buitenlandse Zaken (incl. ontwikkelingssamenwerking) | 257,0 |
Ukraine Accountability Conference | 3,0 |
MATRA-programma | 1,8 |
Steun OHCHR en mensenrechtverdedigers | 3,0 |
Crisisgerelateerde inzet | 0,7 |
Bijdrage aan NAVO UCAP, OVSE en humanitaire ontmijning | 27,9 |
Sanctiebeleid | 0,0 |
Humanitaire hulp | 43,5 |
Steun Oekraïense vluchtingen in Moldavië | 10,0 |
Bijdrage wederopbouw door Nederlands bedrijfsleven | 0,0 |
Bijdrage UNFPA | 2,0 |
Bijdrage aan VNG | 0,0 |
Winterisation en technische ondersteuning | 164,5 |
Steun cyberweerbaarheid | 0,4 |
Armoedebeleid | 0,2 |
Justitie en Veiligheid | 990,7 |
Directoraat Generaal Oekraïne en Nationale Opvangorganisatie (NOO) | 4,5 |
Gemeentelijke en particuliere opvang | 864,0 |
Regeling Medische zorg Asielzoekers | 14,3 |
Subsidies NGO's | 26,9 |
Tolken | 0,1 |
Uitvoeringskosten IND | 7,0 |
Uitvoeringskosten NIDOS | 0,0 |
Veiligheidsregio's en GGD'en | 71,1 |
Uitvoeringskosten | 2,8 |
Financiën | 198,0 |
Convertibiliteit Oekraïense hryvnia | 0,0 |
Financiële steun Oekraïne via Wereldbank | 0,0 |
Lening aan Oekraïne via IMF | 200,0 |
Premieontvangsten garantie Gasunie | ‒ 2,0 |
Binnenlandse Zaken | 95,3 |
Basisregistratie Personen (BRP) | 0,4 |
Realisatie van extra woningen | 88,3 |
Taskforce versnelling tijdelijke huisvesting | 4,0 |
Uitvoeringskosten Rijksvastgoedbedrijf opvang | 0,6 |
Verkenning tijdelijke uitvoeringsorganisatie | 2,0 |
Onderwijs, Cultuur en Wetenschap | 200,2 |
Ambulante begeleiding | 3,0 |
Faciliteren toelatingsexamens | 0,3 |
Leerlingenvervoer | 22,0 |
Nieuwkomersonderwijs | 150,0 |
Ondersteuning en uitvoering LOWAN | 0,6 |
Tijdelijke compensatie Oekraïense studenten | 0,6 |
Tijdelijke onderwijshuisvesting | 23,7 |
Voorschoolse educatie | 0,0 |
Defensie | 171,4 |
International Fund for Ukraine | 100,0 |
Militaire goederen | 71,4 |
Economische Zaken en Klimaat | ‒ 2,7 |
Gasopslag Bergermeer | ‒ 2,7 |
Sociale Zaken en Werkgelegenheid | 3,1 |
Werktijdverkorting | 0,0 |
Kindregelingen | 3,1 |
Volksgezondheid, Welzijn en Sport | 46,9 |
Meerkostenregeling gemeentelijke zorg | 25,5 |
Transport medische evacuees | 0,1 |
Zorg aan onverzekerden (SOV) | 21,3 |
Totaal | 1.960,0 |
Buitenlandse Zaken (incl. ontwikkelingssamenwerking)
Het Ministerie van Buitenlandse Zaken heeft op verschillende manieren humanitaire hulp aan Oekraïne geleverd, onder andere via de Verenigde Naties. Daarnaast zijn bijdragen geleverd aan hulporganisaties, zoals het Nederlandse Rode Kruis. Ook is ondersteuning geleverd aan mensenrechtenorganisaties en veiligheidsdiensten in Oekraïne. Hiervoor is in totaal 4 miljoen euro beschikbaar gesteld. Het Ministerie van Buitenlandse Zaken heeft daarnaast op 14 juli 2022 de Ukraine Accountability Conference in Den Haag georganiseerd, in samenwerking met het Internationaal Strafhof en de Europese Commissie.
Vanuit de begroting van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking is 10 miljoen euro vrijgemaakt voor humanitaire ontmijning. Ter ondersteuning van de economie van Oekraïne is in totaal 65 miljoen euro beschikbaar gesteld voor het herstel en de wederopbouw van infrastructuur en het bedrijfsleven. Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking heeft verschillende bijdragen gedaan. Het gaat om 2 miljoen euro voor gezondheidszorg, 2,5 miljoen euro voor de European Bank for Reconstruction and Development (EBRD) en 1 miljoen euro voor technische steun en wederopbouw van de gemeenten Kherson, Odessa en Mykolaiv.
Daarnaast heeft BHOS 17,7 miljoen euro bijgedragen aan het NAVO Ukraine Comprehensive Assistance Package Trust Fund voor steun aan Oekraïne. Ook wordt 2 miljoen euro ingezet voor ondersteuning van projecten in Oekraïne via het MATRA-programma om de rechtstaat van Oekraïne te versterken. Tot slot heeft het kabinet besloten om 162 miljoen euro bij te dragen aan het speciaal opgerichte trustfund voor Oekraïne van de Wereldbank. Hiermee draagt het kabinet bij aan het voorbereiden van Oekraïne op de aankomende winter (winterization) door de borging van elektriciteit en warmte voor bedrijven en huishoudens.
Justitie en Veiligheid
Gemeenten worden gecompenseerd voor de realisatie van noodopvangplekken en verstrekkingen aan ontheemden. In 2022 zijn hiervoor fors meer voorschotten dan verwacht aangevraagd. Dit heeft geleid tot meer uitgaven in 2022 van 730 miljoen euro ten opzichte van de oorspronkelijke raming. De definitieve bijdrage aan de gemeenten wordt middels nacalculatie op basis van de daadwerkelijke kosten bepaald.
Het Rijksvastgoedbedrijf (RVB) heeft, in overleg met gemeenten, bestaand Rijksvastgoed beschikbaar gesteld voor de tijdelijke noodopvang van ontheemden uit Oekraïne. Voor de ondersteuning van de opvang van Oekraïense ontheemden is de hulp ingeroepen van verschillende NGO’s. Zo is Vluchtelingenwerk Nederland door JenV gevraagd om het particuliere hulpaanbod te coördineren en te faciliteren.
Er is besloten tot oprichting van het Directoraat Generaal Oekraïne (DG OEK) en de Nationale Opvang Organisatie (NOO). DG OEK is belast met beleidscoördinatie, ondersteuning en planvorming ten behoeve van de opvang van Oekraïense ontheemden. De NOO heeft als taak om bij te dragen aan het realiseren van voldoende opvanglocaties en het beschikbaar stellen van de benodigde basisvoorzieningen. De Europese Richtlijn Tijdelijke Bescherming geeft Oekraïense ontheemden recht op medische zorg. Daartoe is de Regeling Medische zorg Ontheemden (RMO) ontworpen, analoog aan de Regeling Medische zorg Asielzoekers van het COA. Hiervoor is in 2022 circa 14,3 miljoen euro uitgegeven.
De wet verplicht zorgverleners om begrijpelijk te communiceren met patiënten. Dat betekent dat bij een taalbarrière een professionele talentolk moet worden ingezet. Voor de bedrijfsvoering en kosten voor GGD en veiligheidsregio’s en gemeenten met een coördinerende taak is een regeling gemaakt. Het gaat om kosten die bij reguliere asielzoekers via COA worden gefinancierd. De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) heeft hogere uitvoeringslasten als gevolg van inkomende Oekraïense ontheemden. In navolging van de Richtlijn Tijdelijke Bescherming Oekraïne worden o.a. de identiteitsdocumenten van Oekraïense ontheemden door de IND voorzien van een sticker die de beschermde status weergeeft. Tot slot zijn bij het NIDOS kosten gemaakt voor de begeleiding van Alleenstaande Minderjarige Vluchtelingen (AMV'ers).
Financiën
Voor Oekraïense ontheemden is het mogelijk gemaakt contante hryvnia’s (Oekraïense valuta) in te wisselen voor euro’s. De kosten hiervoor waren geraamd op 0,45 miljoen euro, maar zijn uiteindelijk nihil gebleken. Aan Oekraïne is begrotingssteun verleend via een garantie voor de Wereldbank zodat de Oekraïense overheid de publieke sector kan blijven financieren. De reeks is 0 omdat er voor de steun geen kasuitgaven worden verwacht. Ook heeft Nederland een bilaterale lening van 200 miljoen euro aan Oekraïne verstrekt via een speciale kredietlijn van het Internationaal Monetair Fonds (IMF). Deze begrotingssteun zal een bijdrage leveren aan Oekraïense inspanningen om de dagelijkse uitgaven te financieren en daarmee de economie draaiende te houden. Tot slot zijn garanties aan de Nederlandse Gasunie afgegeven voor de huur van LNG-terminals. Hiervoor wordt een marktconforme premie ontvangen.
Binnenlandse Zaken
Aan het Rijksvastgoedbedrijf is 1,2 miljoen euro aan middelen beschikbaar gesteld ten behoeve van projectleiding en juridische/contractuele werkzaamheden. Hiervan is 0,6 miljoen euro niet tot besteding gekomen, omdat er minder uren zijn gerealiseerd in 2022 dan vooraf was ingeschat.
De Rijkdienst voor Identiteitsgegevens heeft een bijdrage van 0,5 miljoen euro ontvangen voor haar werkzaamheden in verband met het registreren van ontheemden uit Oekraïne in de Basisregistratie Personen (BRP). Hiervan is 0,1 miljoen euro niet in 2022 tot besteding gekomen. In 2023 vindt deze eindbetaling plaats.
Om woningen te realiseren, is in lijn met het programma «Een thuis voor iedereen» en het Woningbouwprogramma vanuit de middelen voor de Woningbouwimpuls 100 miljoen euro versneld ingezet voor de transformatie van bestaande gebouwen en de bouw van nieuwe flexwoningen. Een deel van de 100 mln. is in 2022 niet tot besteding gekomen omdat een aanvraag nog niet aan alle voorwaarden voldeed. Dit deel wordt, conform afspraak, met 100% eindejaarsmarge doorgeschoven naar 2023. Op basis van het aantal ontheemden dat langer in Nederland verblijft (peildatum 1 januari 2024), worden deze kosten op een later moment (deels) generaal gecompenseerd. Een deel van deze woningen zal beschikbaar komen voor andere doelgroepen zodat verdringing zoveel mogelijk wordt voorkomen.
Voor de doorstroming van Oekraïense ontheemden van noodopvang naar reguliere huisvesting zijn op korte termijn extra woningen nodig. Na een verkenning is besloten om voor deze opgave tot eind 2023 een taskforce versnelling tijdelijke huisvesting op te richten, waarvoor in totaal 12 miljoen euro beschikbaar is gesteld, waarvan 4 miljoen euro in 2022.
Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
De beschikbaar gestelde middelen voor ambulante begeleiding (0,6 miljoen euro), het faciliteren van toelatingsexamens (0,3 miljoen euro), leerlingenvervoer (22 miljoen euro) en de ondersteuning van en uitvoering bij LOWAN (0,6 miljoen euro), zijn in 2022 volledig tot besteding gekomen. Van het beschikbaar gestelde bedrag voor nieuwkomersonderwijs is 150 miljoen euro besteed en komt een deel (37,1 miljoen euro) tot uitgave in 2023, van de in totaal beschikbaar gestelde 198 miljoen euro. Van de bijdrage voor een tijdelijke compensatie voor Oekraïense studenten en onderwijshuisvesting is minder gebruik gemaakt dan vooraf ingeschat. Van de tijdelijke compensatie voor studenten is 0,6 miljoen euro van de beschikbaar gestelde 2,5 miljoen euro uitgekeerd. Voor de onderwijshuisvesting is dit 23,7 miljoen euro van de 386,2 miljoen euro. De middelen voor de voorschoolse educatie ten behoeve van 2022 en 2023 worden volledig uitgekeerd in 2023.
Defensie
Defensie heeft in 2022 voor in totaal 171,4 miljoen euro steun verleend aan Oekraïne. Dit bestaat voor 71,4 miljoen euro uit levering van militaire goederen, met name door commerciële aanschaf van wapens. Voor zover de leveringen uit eigen (operationele) voorraad hebben plaatsgevonden, is de vervangingswaarde geraamd en is er een inschatting gemaakt van het moment waarop vervanging plaats kan vinden.
Daarnaast droeg Defensie 100 miljoen euro bij aan het Initiatief van het VK tot oprichting van het ‘International Fund for Ukraine’ (IFU). Het IFU is bedoeld voor het gezamenlijk aanschaffen van (zwaar) Defensiematerieel ter ondersteuning van Oekraïne. Met gezamenlijke inkoop kan een voorrangspositie worden afgedwongen bij wapenleveranciers, waardoor snelle levering kan plaatsvinden aan de Oekraïense krijgsmacht.
Economische Zaken en Klimaat
Voor de leveringszekerheid is het van belang dat de gasopslagen goed gevuld zijn. Het kabinet heeft een subsidieregeling voor marktpartijen opengesteld voor het vullen van de gasopslag in Bergermeer. Daarnaast heeft het kabinet voor de resterende vulbehoefte, die niet wordt gevuld door marktpartijen, Energie Beheer Nederland (EBN) aangewezen als partij om gas op te slaan in Bergermeer. De uiteindelijke kosten worden in de loop van volgend jaar vastgesteld. De vastgestelde kosten zullen via een opslag op de heffing voor gebruikers van het Nederlandse gastransportnet van Gasunie worden teruggevraagd.
Sociale Zaken en Werkgelegenheid
Door de oorlog in Oekraïne konden mogelijk meer bedrijven aanspraak maken op de regeling werktijdverkorting. Hiervoor is bij de eerste suppletoire begroting 2022 budget toegevoegd aan de begroting van het ministerie van SZW. Het blijkt echter dat het gebruik van de regeling werktijdverkorting niet is toegenomen. Het budget is daarom weer volledig afgeboekt. De uitgaven aan de kindregelingen voor Oekraïense ontheemden worden in 2022 op 3,1 miljoen euro ingeschat. Het gebruik door Oekraïense ontheemden van de kinderopvangtoeslag, het kindgebonden budget en de kinderbijslag is aanzienlijk lager dan eerder werd ingeschat.
Volksgezondheid, Welzijn en Sport
Het kabinet compenseert gemeenten voor extra kosten die zij maken in het sociaal domein voor Oekraïense ontheemden. Er is hiervoor 25,5 miljoen euro uitgekeerd aan gemeenten voor 2022. Verder is er 15 miljoen euro aan middelen gereserveerd voor 2023 op basis van een raming van 75.000 ontheemden in het eerste en tweede kwartaal van 2023.
Er is besloten tot het medisch evacueren van Oekraïense ontheemden uit ziekenhuizen in buurlanden van Oekraïne. De kosten hiervan vallen in 2022 lager uit als gevolg van het feit dat minder medische evacuaties hebben plaatsgevonden dan oorspronkelijk was geraamd. De coördinatie en organisatie rondom de zorg voor Oekraïense ontheemden wordt aan Nederlandse zijde uitgevoerd door het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS), onderdeel van het Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ).
Het merendeel van de ontheemden uit Oekraïne die naar Nederland kwamen waren eerst onverzekerd voor medisch noodzakelijke zorg en maakten daarom gebruik van de subsidieregeling medisch noodzakelijke zorg voor onverzekerden (SOV). Sinds 1 juli 2022 is het zo dat de zorgkosten grotendeels via de Regeling Medische zorg voor Ontheemden uit Oekraïne (RMO) lopen, maar dit kan pas nadat ontheemden geregistreerd zijn in de Basisregistratie Personen. Indien ze (nog) niet geregistreerd staan, kunnen zorgverleners de zorg via de SOV-regeling declareren.
Om een totaal overzicht te geven van alle uitgaven in 2022 van de hersteloperatie toeslagen laat het overzicht de gerealiseerde uitgaven zien. De laatste stand van het budget is toegelicht in bijlage 4 bij de Voorjaarsnota 2023. Dit overzicht is het budgettaire resultaat van de ontwikkelingen die uitgebreid zijn besproken en toegelicht in de Voortgangsrapportage 4e kwartaal 2022 hersteloperatie toeslagen.2 Er is iets minder uitgegeven dan dat er budget was, dit komt doordat het ritme van de uitbetaling van de programmamiddelen iets verschilde van de raming. Daarnaast is er nog een (technische) herschikking geweest in het overzicht omdat per abuis een kleine hoeveelheid apparaatsmiddelen bij de programmamiddelen vermeld stonden. Voor de uitvoering heeft dit geen consequenties.
Realisatie hersteloperatie toeslagen 2022 (bedragen x € 1 mln.) | Budget | correctie | realisatie | verschil |
---|---|---|---|---|
Totaal | 1121 | 0 | 1025 | ‒ 101 |
Programma | 881 | ‒ 5 | 780 | ‒ 102 |
w.v. Compensatie | 321 | 0 | 303 | ‒ 18 |
w.v. Kindregeling | 75 | 0 | 74 | ‒ 1 |
w.v. Kwijtschelden publieke schulden (incl. uitvoering; rijksbreed) | 198 | ‒ 1 | 162 | ‒ 35 |
w.v. Kwijtschelden private schulden (incl. uitvoering) | 192 | ‒ 1 | 173 | ‒ 18 |
w.v. Ondersteuning door gemeenten | 36 | 0 | 34 | ‒ 2 |
w.v. Reservering ondersteuning rechtsbijstand | 1 | 0 | 1 | 0 |
w.v. Dwangsommen | 42 | ‒ 3 | 19 | ‒ 20 |
w.v. Ouders in het buitenland (incl. uitvoering) | 7 | 0 | 5 | ‒ 2 |
w.v. Uithuisplaatsingen kinderen (incl. uitvoering; J&V) | 10 | 0 | 5 | ‒ 5 |
Apparaat Financiën | 240 | 5 | 245 | 1 |
De onderstaande tabel geeft een overzicht van de ingediende begrotingsaanpassingen middels nota's van wijziging en/of incidentele suppletoire begrotingen (ISB's) met betrekking tot het begrotingsjaar 2022. Ook is aangegeven of bij het moment van indienen een beroep is gedaan op artikel 2.27 van de Comptabiliteitswet 2016.
Departement | Begrotingsstuk | Onderwerp | Beroep art. 2.27, tweede lid, CW | Uitgaven voor autorisatie | Indieningsdatum | Aangenomen door EK |
---|---|---|---|---|---|---|
50. GF | NvW OWB | Aanpassing algemene uitkering en aanvullende uitkeringen | Nee | Nee | 5-10-2021 | 21-12-2021 |
12. IenW | NvW OWB | Toevoeging middelen klimaatpakket, omvorming ProRail, BVOV en compensatie vuurwerkbranche | Nee | Nee | 1-11-2021 | 14-12-2021 |
55. Mobilteitsfonds | NvW OWB | Omvorming ProRail | Nee | Nee | 1-11-2021 | 14-12-2021 |
06. JenV | NvW OB 2022 | Motie Hermans | Nee | Nee | 4-11-2021 | 21-12-2021 |
15. SZW | NvW 1 OWB | Verdelen middelen aanvullend sociaal pakket | Nee | Nee | 5-11-2021 | 21-12-21 |
07. BZK | NvW OB 2022 | Nee | Nee | 10-11-2021 | 21-12-2021 | |
50. GF | NVW OWB | Aanpassing algemene uitkering, aanvullende uitkeringen en decentralisatie-uitkeringen | Nee | Nee | 10-11-2021 | 21-12-2021 |
13. EZK | NvW OB 2022 | Tegemoetkoming Vaste Lasten, Subsidieregeling Vaste Lasten voor onder andere Nachtsluiting, Nationaal Onderwijslab, klimaatmaatregelen | Nee | Nee | 28-11-2021 | 21-12-2021 |
13. EZK | NvW OB 2022 | Tegemoetkoming Vaste Lasten,IPCEI Micro elektronica II, IPCEI Cloud Infrastructuur & Services, compensatie gestegen energieprijzen Caribisch Nederland | Nee | Nee | 2-12-2021 | 21-12-2021 |
08. OCW | 3e NvW OCW OB 2022 | Inzake ondersteuning voor de culturele en creatieve sector | Nee | Nee | 3-12-2021 | |
15. SZW | NvW 2 OWB | Aanvullende aanpassingen steunpakket | Nee | Nee | 3-12-2021 | 22-12-21 |
50. GF | NVW OWB | Aanpassing decentralisatie-uitkeringen | Nee | Nee | 3-12-2021 | 21-12-2021 |
08. OCW | 1e ISB OCW | Verwerving kunstwerk | Nee | Nee | 8-12-2021 | 18-1-2022 |
16. VWS | 1e ISB VWS | Coronamaatregelen | Ja | Nee | 10-12-2021 | 22-3-2022 |
15. SZW | 1e ISB SZW | Coronamaatregelen/ steun- en herstelpakket | Ja | Ja | 16-12-2021 | 5-4-2022 |
16. VWS | 2e ISB VWS | Coronamaatregelen | Ja | Nee | 17-12-2021 | 19-4-2022 |
13. EZK | 1e ISB EZK | Corona steunpakket en tegemoetkoming omzetderving waterschade Limburg | Ja | Ja | 21-12-2021 | 17-5-2022 |
08. OCW | 2e ISB OCW | Coronamaatregelen/ tegemoetkoming culturele sector 27-12-21 | Ja | Ja | 23-12-2021 | 24-5-2022 |
13. EZK | 2e ISB EZK | Aanpassing steunmaatregelen TVL | Ja | Ja | 23-12-2021 | 17-5-2022 |
14. LNV | 1e ISB LNV | Coronamaatregelen en waterschade Limburg | Ja | Ja | 23-12-2021 | 19-4-2022 |
15. SZW | NvW 1e ISB 2022 SZW | Aanpassing steunmaatregelen | Ja | Ja | 24-12-2021 | 5-4-2022 |
16. VWS | 3e ISB VWS | Coronamaatregelen/ Uitbreiding testcapaciteit | Ja | Nee | 14-1-2022 | 17-5-2022 |
13. EZK | 3e ISB EZK | Coronamaatregelen/ verlenging KKC en GO-C | Ja | nvt | 17-1-2022 | 31-5-2022 |
08. OCW | 3e ISB OCW | Coronamaatregelen/ extra middelen eindexamens en steunpakket culturele en creatieve sector | Ja | Ja | 26-1-2022 | 24-5-2022 |
07. BZK | 1e ISB BZK | Groningen en ventilatie scholen (Suvis) | Ja | Ja | 28-1-2022 | 24-5-2022 |
08. OCW | 4e ISB OCW | Ventilatie en overlopende verplichtingen van onder andere zelftesten en Nationaal Programma Onderwijs | Ja | Ja | 3-2-2022 | 21-6-2022 |
08. OCW | 5e ISB OCW | Herverkaveling maatschappelijke diensttijd, steunpakket voor de culturele en creatieve sector en kwijtschelding publieke schulden toeslagengedupeerden | Ja | Ja | 4-2-2022 | 24-5-2022 |
16. VWS | 4e ISB VWS | coronamaatregelen/Aanschaf zuurstofconcentratoren | Deels | Ja | 4-2-2022 | 17-5-2022 |
06. JenV | 1e ISB JenV | Handhaving coronatoegangsbewijzen | Ja | Nee | 15-2-2022 | 10-5-2022 |
12. IenW | 1e ISB IenW | Tegemoetkoming vuurwerkbranche | Ja | Ja | 16-2-2022 | 24-5-2022 |
13. EZK | 4e ISB EZK | IPCEI waterstof | Ja | Nee | 16-2-2022 | 12-7-2022 |
09. FIN | 1e ISB FIN | Financiële steun Oekraïne via Wereldbank | Ja | Nee | 1-3-2022 | 31-5-2022 |
13. EZK | 5e ISB EZK | Aanvullende coronasteunmaatregelen TVL-startersregelging en tijdelijke subsidieregeling continuïteit bruine vloot | Ja | Ja | 23-3-2022 | 7-6-2022 |
15. SZW | 2e ISB SZW | Inzake energietoelage | Ja | Ja | 23-3-2022 | 12-7-2022 |
50. GF | 1e ISB GF | Eenmalige energietoeslag lage inkomens | Nee | Ja | 23-3-2022 | 24-1-2023 |
16. VWS | 5e ISB VWS | Zorg en ondersteuning Oekraïne | Ja | nee | 1-4-2022 | 5-7-2022 |
08. OCW | 6e ISB OCW | Suppletieregeling cultuur, ventilatie in scholen en Nationaal Programma Onderwijs | Ja | Ja | 21-4-2022 | 12-7-2022 |
16. VWS | 6e ISB VWS | Lange termijn aanpak COVID-19 | Ja | Ja | 22-4-2022 | 4-10-2022 |
09. FIN | 2e ISB FIN | LNG invoercapaciteit in de Eeemshaven | Nee | Nee | 26-4-2022 | 11-10-2022 |
13. EZK | 6e ISB EZK | Vulmaatregelen gasopslag en waarde vermeerderingsregel | Ja | Ja | 28-4-2022 | 4-10-2022 |
10. DEF | 1e ISB DEF | Munitieleveringen Oekraïne | Ja | Nee | 29-4-2022 | 14-6-2022 |
66. DMF | 1e ISB DMF 2022 | Munitieleveringen Oekraïne | Ja | Nee | 29-4-2022 | 14-6-2022 |
06. JenV | 2e ISB JenV | Opvang van ontheemden uit Oekraïne | Ja | Nee | 2-5-2022 | 12-7-2022 |
05. BZ | 1e ISB BZ | Mutaties in de huisvestingsportefeuille | Ja | Ja | 12-5-2022 | 12-7-2022 |
13. EZK | NvW 6e ISB EZK | Vulmaatregelen gasopslag en waarde vermeerderingsregel | Ja | Ja | 17-5-2022 | 4-10-2022 |
09. FIN | 3e ISB FIN | Air France-KLM aandelen | Nee | Nee | 25-5-2022 | 31-5-2022 |
09. FIN | 1e supp | Convertibiliteit Oekraïense hryvnia | Ja | Ja | 25-5-2022 | 12-7-2022 |
06. JenV | 3e ISB JenV | Opvang ontheemden uit Oekraïne | Ja | Nee | 31-5-2022 | 12-7-2022 |
15. SZW | NvW 1esupp VJN 2022 | Meer uitgaven KOT | Ja | Ja | 16-6-2022 | 13-7-2022 |
09. FIN | 4e ISB FIN | Uitvoering rechtsherstel box 3 + garantie annuleringskosten LNG Terminal Gasuniue | Deels | Deels | 21-6-2022 | 11-10-2022 |
66. DMF | 2e ISB DMF 2022 | F-35 en MQ-9 toestellen | Nee | Nee | 21-6-2022 | 12-7-2022 |
10. DEF | 2e ISB DEF | Versnelling aanschaf militair materiaal | Nee | Nee | 24-6-2022 | 12-7-2022 |
07. BZK | NvW 1e supp VJN | Middelen opvang Oekraïense ontheemden en middelen werk aan Uitvoering | Ja | Ja | 28-6-2022 | 12-7-2022 |
50. GF | NvW 1e supp 2022 | Invoeringskosten van de Omgevingswet en voor de Wet kwaliteitsborging bouw (Wkb) | Nee | nee | 28-6-2022 | 12-7-2022 |
16. VWS | 7e ISB VWS | Lange termijn aanpak COVID-19 | Ja | nee | 1-7-2022 | 29-11-2022 |
65. Deltafonds | NvW 1e supp 2022 | Specifieke uitkering Zoetwater | Nee | Nee | 4-7-2022 | 13-9-2022 |
50. GF | 2eNvW 1e supp VJN 2022 | Extra middelen voor de energietoelage voor huishoudens met een laag inkomen, in verband met de sterk gestegen energieprijzen. | Nee | Nee | 7-7-2022 | 12-7-2022 |
08. OCW | 7e ISB OCW | Werk aan Uitvoering, Oekraïne en Herdenkingsjaar Slavernijverleden | Ja | Ja | 8-7-2022 | In behandeling |
13. EZK | 7e ISB EZK | IPCEI waterstof golf 2 en 3 | Nee | Nee | 8-7-2022 | 29-11-22 |
06. JenV | 4e ISB JenV | Opvang ontheemden Oekraïne, coalitieakkoordmiddelen en veiligheidsgelden | Ja | Ja | 14-7-2022 | 6-12-2022 |
07. BZK | 2e ISB BZK | Personele inzet voor de crisisopvang van asielzoekers | Ja | Ja | 26-7-2022 | 14-2-2023 |
07. BZK | 3e ISB BZK | Huisvestingspakket Migratiecursus | Ja | Ja | 30-8-2022 | 7-2-2023 |
07. BZK | NvW 2e ISB2 BZK | Personele inzet voor de crisisopvang van asielzoekers | Ja | Ja | 31-8-2022 | 14-2-2023 |
09. FIN | 5e ISB FIN | Financiële steun Oekraïne via IMF | Nee | Nee | 31-8-2022 | 4-10-2022 |
13. EZK | 8e ISB EZK | Vulmaatregelen gasopslag Bergermeer | Ja | Ja | 31-8-2022 | 14-2-2022 |
06. JenV | 5e ISB JenV | Medische zorg voor ontheemden uit Oekraïne | Ja | Ja | 6-9-2022 | 17-11-2022 |
14. LNV | 2e ISB LNV | Provinciale uitvraag stikstof en de legalisatieopgave van de PAS-melders | Nee | Nee | 14-9-2022 | 22-11-2022 |
16. VWS | 8e ISB VWS | Lange termijn aanpak COVID-19 | Nee | Nee | 20-9-2022 | 20-12-2022 |
50. GF | 2e ISB GF | Energietoeslag lage inkomens | Nee | Ja | 23-9-2022 | 24-1-2023 |
14. LNV | 3e ISB LNV | uitvoeringskosten Transitiefonds landelijk gebied en natuur | Nee | Nee | 26-9-2022 | 22-11-2022 |
13. EZK | 9e ISB EZK | tijdelijk prijsplafond energie voor kleinverbruikers | Ja | Ja | 7-10-2022 | 20-12-22 |
13. EZK | NvW 9e ISB EZK | nieuwe raming i.v.m. subsidieregeling energeverbruikers | Ja | Ja | 2-11-2022 | 20-12-22 |
06. JenV | NvW OB 2022 | Regeling tegemoetkoming schade | Nee | Nee | 9-11-2022 | 21-12-2021 |
13. EZK | 10e ISB EZK | regelingen in verband met hoge energieprijzen | Ja | Ja | 17-11-2022 | In behandeling |
06. JenV | NvW OB 2022 | overheidsbijdrage arbeidskostenontwikkeling | Nee | Nee | 24-11-2022 | 21-12-2021 |
09. FIN | NvW 2e sup | inzake additionele steun van de Europese Commissie | Ja | Nee | 5-12-2022 | 24-01-2023 |
06. JenV | NvW OB 2022 | Handhaving coronatoegangsbewijzen | Nee | Nee | 6-12-2022 | 21-12-2021 |
Doorgaans vindt elk jaar een aantal Interdepartementale Beleidsonderzoeken (IBO's) plaats naar belangrijke beleidsonderwerpen. De taakopdrachten van IBO's worden gepubliceerd als bijlage bij de Miljoenennota.
Hieronder wordt ingegaan op de doorwerking van de IBO's van de rondes 2020/2021, 2021/2022 en 2022/2023 (voor zover al gepubliceerd) op basis van, onder andere, de kabinetsreacties op de onderzoeken. Voor een volledig en actueel overzicht van alle gepubliceerde IBO’s, zie het overzicht Ingepland en uitgevoerd onderzoek op rijksfinancien.nl.
Ronde 2022/2023
In de ronde 2022/2023 zijn IBO’s opgestart naar Klimaat, Biodiversiteit en de Toekomstbestendigheid van het middelbaar beroepsonderwijs (mbo). Het IBO Klimaat is inmiddels afgerond.
Klimaat
Op 13 maart 2023 is dit IBO direct na afronding, zonder kabinetsreactie, aan de Tweede Kamer aangeboden. Dit voorjaar neemt het kabinet een integraal besluit over aanvullende klimaatmaatregelen, waarbij zowel wordt gekeken naar normering, beprijzing als subsidiëring (bijvoorbeeld via het Klimaatfonds). Het kabinet neemt de resultaten van dit IBO hierin mee. Bij de aanbieding van een pakket met aanvullende klimaatmaatregelen zal het kabinet ook nader ingaan op de aanbevelingen van het IBO en hoe die zijn verwerkt.3
Ronde 2021/2022
In de ronde 2021/2022 startten IBO’s naar Vermogensverdeling, Publieke investeringen, Jeugdcriminaliteit, Sturing op kwaliteit van onderwijs, Ouderenzorg en Vereenvoudiging sociale zekerheid. Hieronder wordt ingegaan op de IBO's die al gepubliceerd zijn. De publicatie van de de IBO’s naar Ouderenzorg en Vereenvoudiging sociale zekerheid vindt plaats in 2023.
Vermogensverdeling
Dit IBO is direct na het gereed komen op 8 juli 2022 aan de Kamer aangeboden.4 De kabinetsreactie volgde bij Prinsjesdag 2022 (20 september 2022), zoals aangegeven bij de aanbieding van het rapport aan de Tweede Kamer.5 In de Voorjaarsnota 2022 kondigde het kabinet aan op basis van dit IBO en de evaluatie van de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) te kijken naar de wijze waarop de verhouding tussen lasten op vermogen en arbeid meer in balans kan worden gebracht.6 Het kabinet hanteert hierbij een gefaseerde aanpak. Met het pakket aan maatregelen in het Belastingplan 2023 heeft het kabinet een belangrijke stap gezet in het evenwichtiger belasten van inkomen uit arbeid en inkomen uit vermogen en in het herstel van het globale evenwicht in de belasting van verschillende werkenden.7 Verder gaat het kabinet zich de komende jaren inzetten om opmerkelijke belastingconstructies en oneigenlijk gebruik van fiscale regelingen aan te pakken. Hiervoor geldt een taakstellende opdracht oplopend van 162 miljoen euro in 2024 tot structureel 550 miljoen euro vanaf 2027. Onderdeel daarvan is in ieder geval het standaard aanmerken van verhuurd vastgoed als beleggingsvermogen in de BOR in de schenk- en erfbelasting en de doorschuifregeling (DSR) in de inkomstenbelasting. Het kabinet komt in het voorjaar van 2023 met een eerste invulling van de taakstellende opdracht voor 2024. In het Belastingplan 2023 is al een eerste concrete stap gezet in het aanpakken van belastingconstructies door voor periodieke giften een plafond in te voeren van 250.000 euro.8 Daarnaast gaat het kabinet jaarlijks een lijst met opmerkelijke belastingconstructies opstellen die als bijlage mee wordt gestuurd bij de Voorjaarsnota en het CBS verzoeken jaarlijks tegelijk met de Voorjaarsnota een infographic met relevante figuren te publiceren. Ook werkt het kabinet aan continue verbetering van benodigde data voor monitoring en evaluaties. Tot slot acht het kabinet het van belang om voortdurend kritisch te blijven kijken naar het belastingstelsel en daarmee ook de vormgeving van het boxenstelsel. Het kabinet neemt dan ook de aanbeveling uit het IBO ter harte om de herziening van het boxenstelsel te onderzoeken en daarbij de vraag of het mogelijk is om tot een stelsel te komen waarbij inkomen uit werk en verschillende vermogensvormen neutraler worden behandeld centraal te stellen. Voor het kabinet is het nu eerst prioriteit om het toekomstige stelsel op basis van werkelijk rendement in box 3 vorm te geven. Het belasten van het werkelijk rendement op vermogen in box 3 volgt uit het Coalitieakkoord en wordt omarmt door het IBO en past bij een evenwichtiger belastingstelsel.
Publieke investeringen
Op 18 juli 2022 is dit IBO met kabinetsreactie aan de Tweede Kamer aangeboden.9 Hierin kondigt de minister van Financiën aan dat de werkwijze en de instrumenten overprogrammering en het investeringsplafond worden geëvalueerd om te borgen dat het doel van het beleid centraal staat. Daarnaast is het kabinet voornemens in de departementale begrotingen, jaarverslagen, de Miljoenennota en het Financieel Jaarverslag van het Rijk te rapporteren over investeringen uit het Coalitieakkoord die onder het investeringsplafond vallen. In de Miljoenennota 2023 is dit voornemen tot uitvoering gebracht in Bijlage 1. Tot slot zal het kabinet bij de wetvoorstellen en de bijbehorende memorie van toelichting voor het Klimaatfonds en het Transitiefonds heldere keuzes maken over de vormgeving van de fondsen.
Jeugdcriminaliteit
Het IBO jeugdcriminaliteit «Werken aan effectievere detentie van jeugdigen» is najaar 2022 afgerond en op 24 februari jl. met kabinetsreactie aan de Tweede Kamer aangeboden.10 In het IBO is zowel instroom (preventie), doorstroom (effectief, doelmatig verblijf in een justitiële jeugdinrichting, JJI) als uitstroom (recidivevermindering) onderzocht. Het IBO identificeert knelpunten, zoals versnippering en overlap van preventie-interventies die zorgen voor ondoelmatigheid of het korte verblijf van jeugdigen in JJI’s dat kostbaar is maar vaak weinig effectief. Er zijn in het IBO aanbevelingen gedaan, zoals het verbeteren van vroegsignalering en nazorg. Ook presenteert het IBO beleidsvarianten met alternatieven voor kortverblijf in de JJI’s (zoals elektronische detentie of taakstraffen) en maatregelen om de effectiviteit en doelmatigheid van de detentie te verbeteren (zoals betere doorstroom naar onderwijs of arbeidstoeleiding). In de kabinetsreactie wordt door de minister voor Rechtsbescherming onder andere aangekondigd dat wordt ingezet op het naar binnen halen van zorgpartners die voorafgaand aan de vrijheidsbeneming betrokken zijn. Daarnaast worden er verschillende aanvullende verkenningen uitgevoerd. Zo onderzoekt het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV) belemmeringen in het integraal oppakken van signalen. Ook wordt er samengewerkt met OCW, bijvoorbeeld door in 2023 een tijdelijke landelijke coördinator aan te stellen die de samenwerking tussen JJI’s en mbo-instellingen faciliteert.
Sturing op kwaliteit van onderwijs
Het IBO-rapport «Koersen op kwaliteit en kansengelijkheid» beschrijft hoe het Rijk kan sturen om de kwaliteit, waaronder kansengelijkheid, van het primair en voortgezet onderwijs te vergroten. Het IBO geeft verdere voeding voor het gesprek over sturing op de onderwijskwaliteit en kansengelijkheid in het funderend onderwijs. In de kabinetsreactie geeft de minister voor Primair en Voortgezet Onderwijs zijn visie op de sturing op onderwijskwaliteit en kansengelijkheid in het funderend onderwijs. Daarbij kijkt hij ook naar de grote samenhangende sturingsvraagstukken op het gebied van bekostiging, zeggenschap en arbeidsvoorwaardenvorming.
Ronde 2020/2021
In de ronde 2020/2021 vonden IBO’s plaats naar Financiering energietransitie, Vastgoed Defensie, Onderwijshuisvesting, Ruimtelijke ordening en Agentschappen.
Financiering energietransitie
Op 28 april 2021 is dit IBO aan de Tweede Kamer aangeboden.11 In het IBO wordt onder andere aanbevolen om versterking van de kapitaalbasis van de regionale netwerkbedrijven door de Staat uit te werken. De Staat heeft inmiddels een afsprakenkader kapitaalbehoefte regionale netwerkbedrijven vastgesteld dat vastlegt hoe de staat om zal gaan met een verzoek tot kapitaalstorting door de netwerkbedrijven.12
Vastgoed Defensie
Op 16 april 2021 is het IBO-rapport «Toekomstvast – goedbeheerd, naar een toekomstbestendige vastgoedportefeuille voor Defensie» aan de Tweede Kamer aangeboden.13 Het IBO beveelt aan om de basis op orde te brengen door de informatievoorziening en governance te versterken, de balans tussen budget en de vastgoedportefeuille te herstellen door de kosten van de vastgoedportefeuille met 35-40 procent te reduceren en het Defensievastgoed onder te brengen in een stelstel bij het Rijksvastgoedbedrijf. Met het Coalitieakkoord heeft het kabinet geld vrijgemaakt om de achterstanden in het vastgoed weg te werken. De kabinetsreactie is opgenomen in het Strategisch Vastgoedplan 2022 dat 2 december 2022 aan de Tweede Kamer is aangeboden.14 Defensie is gestart met het (half)jaarlijks rapporteren over de voortgang van het verbeteren van het vastgoedbeheer. Daarnaast heeft Defensie het principebesluit genomen om over te gaan op een nog nieuw te ontwikkelen stelsel bij het RVB. Het nieuwe stelstel zal in de komende periode door Defensie en het RVB worden uitgewerkt. Belangrijke voorwaarden daarbij zijn het behoud van zeggenschap over beschikbaarheid en gebruik en een budget-neutrale en gefaseerde overgang.
Onderwijshuisvesting
Op 9 april 2021 is het IBO-rapport «Een vak apart. Een toekomstbestendig onderwijshuisvestingstelsel» aan de Tweede Kamer aangeboden.15 Op 21 december 2021 reageerde de toenmalige minister voor Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media op het IBO.16 Er blijkt sprake te zijn van een aanzienlijk aantal verouderde schoolgebouwen. Er komt een plan om die gebouwen aan te pakken. Er is onder andere een wetsvoorstel onderwijshuisvesting in de maak. Deze wet werkt voorstellen voor het aanpassen van de governance-relatie voor onderwijshuisvesting verder uit. Dit wetsvoorstel is nog niet aan de Tweede Kamer aangeboden. Naast deze wet wordt gewerkt aan de verbetering van informatievoorziening. Ook is er een verkenning gedaan naar de ervaren knelpunten in de regeling Specifieke Uitkering Ventilatie in Scholen (SUVIS). De uitkomsten hiervan zijn verwerkt in de opvolger van de SUVIS, de Maatwerkregeling ventilatie in scholen. Tevens hebben scholen in de lumpsum middelen gekregen voor de aanschaf van een CO2-melder.
Ruimtelijke ordening
Op 12 mei 2021 is het IBO-rapport «Van woorden naar daden, over de governance van de ruimtelijke ordening» aan de Tweede Kamer aangeboden. Vanwege de demissionaire status van het kabinet is er toen geen appreciatie van het IBO meegestuurd.17 Op 12 november 2021 reageerde de toenmalige minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties op het IBO. Het IBO beveelt aan om bindende prestatieafspraken van Rijk en regio op te stellen. Het toenmalige kabinet werkte aan het definitief maken van de verstedelijkingsstrategieën. Begin 2023 zal het ontwerp van Programma Energiehoofdstructuur af worden gerond.18
Agentschappen
Op 19 mei 2021 is het IBO-rapport «Samen werken aan publieke waarde» aan de Tweede Kamer aangeboden.19 Het onderwerp van dit IBO heeft grote samenhang met de het onderzoek «Brede evaluatie van organisatiekaders op afstand» dat 9 december 2021 aan het Parlement is verzonden.20 Derhalve is de inhoudelijke reactie op het IBO Agentschappen samen met de kabinetsreactie op de Brede evaluatie van organisatiekaders aangeboden op 9 september 2022. Conform de aanbevelingen van het IBO Agentschappen wordt onderzocht of verruiming in de kaders van toegevoegde waarde kan zijn.21
Kopieer de link naar uw clipboard
https://zoek.officielebekendmakingen.nl/kst-36360-2.html
De hier aangeboden pdf-bestanden van het Staatsblad, Staatscourant, Tractatenblad, provinciaal blad, gemeenteblad, waterschapsblad en blad gemeenschappelijke regeling vormen de formele bekendmakingen in de zin van de Bekendmakingswet en de Rijkswet goedkeuring en bekendmaking verdragen voor zover ze na 1 juli 2009 zijn uitgegeven. Voor pdf-publicaties van vóór deze datum geldt dat alleen de in papieren vorm uitgegeven bladen formele status hebben; de hier aangeboden elektronische versies daarvan worden bij wijze van service aangeboden.