36 410 Nota over de toestand van ’s Rijks Financiën

Nr. 82 LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN

Vastgesteld 9 oktober 2023

De vaste commissie voor Financiën heeft een aantal vragen voorgelegd aan de Minister van Financiën over het Bijlagenboek bij de Nota over de toestand van ’s Rijks Financiën (Kamerstuk 36 410, nr. 2).

De Minister heeft deze vragen beantwoord bij brief van 29 september 2023. Vragen en antwoorden zijn hierna afgedrukt.

De voorzitter van de commissie, Tielen

De adjunct-griffier van de commissie, Schikkink

Vragen en antwoorden

Vraag 1

Is per begroting de volledige loon- en prijsbijstelling uitgekeerd? Welk deel wel en welk deel niet? Waarom? Kunt u hierbij een uitsplitsing maken per begroting?

Antwoord op vraag 1

Bij Voorjaarsnota (Kamerstuk 36 350, nr. 1) is er aan departementen een regulier deel loon- en prijsbijstelling (LPO) over 2023 uitgekeerd. Tevens is er een extra deel prijsbijstelling uitgekeerd over 2022. Deze eenmalige extra prijsbijstelling komt voort uit de toezegging uit de Najaarsnota 2022 (Kamerstuk 36 250, nr. 1) om de (semi-)collectieve sector structureel extra te compenseren voor de hoge inflatie. Zowel het reguliere deel loon- en prijsbijstelling over 2023 als de extra prijsbijstelling over 2022 zijn dit voorjaar volledig uitgekeerd aan de departementen. De doorverdeling van de loon- en prijsbijstelling naar begrotingsartikelen gebeurt naar eigen invulling op de departementale begrotingen en is verwerkt in de eerste suppletoire begroting. Een aantal departementen heeft ervoor gekozen een gedeelte van de uitgekeerde LPO te gebruiken als invulling van de rijksbrede dekkingsopgave in het voorjaar.

Onderstaande tabel toont de uitgekeerde loon- en prijsbijstelling bij Voorjaarsnota 2023.

in duizenden euro	2023	2024	2025	2026	2027	2028
1 De Koning	1.980	1.980	1.980	1.980	1.980	1.980
2A Staten-Generaal	13.068	12.685	12.906	12.691	12.551	12.551
2B Overige Hoge Colleges van Staat, Kabinetten en de Kiesraad	9.691	9.624	9.324	8.957	9.406	8.924
3 Algemene Zaken	5.439	5.336	5.316	5.548	5.548	5.548
4 Koninkrijksrelaties	8.541	8.535	8.728	9.792	9.704	7.611
6 Justitie en Veiligheid	1.015.240	1.027.191	1.034.736	1.029.473	1.034.232	1.040.263
7 Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties	208.500	153.849	136.433	132.404	128.050	131.057
8 Onderwijs, Cultuur en Wetenschap	3.162.444	3.308.089	3.469.336	3.361.041	3.376.707	3.405.039
9A Nationale Schuld (Transactiebasis)	1.171	1.171	1.171	1.171	1.171	1.171
9B Financiën	315.077	296.535	261.168	252.450	250.822	250.517
10 Defensie	910.051	1.066.669	1.072.251	1.082.406	1.066.839	1.041.815
12 Infrastructuur en Waterstaat	738.666	781.439	782.287	706.561	681.543	695.202
13 Economische Zaken en Klimaat	281.903	303.983	314.788	296.938	291.036	280.726
14 Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit	169.208	131.954	108.504	95.079	90.243	87.345
15 Sociale Zaken en Werkgelegenheid	148.872	148.424	141.795	142.660	124.314	114.282
16 Volksgezondheid, Welzijn en Sport	403.355	360.808	350.399	330.209	310.045	306.827
50 Gemeentefonds	174.856	171.355	167.862	106.063	102.265	98.460
64 BES-fonds	4.134	3.627	3.853	3.821	3.772	3.772
86 Aanvullende Post	203.671	634.735	671.232	873.608	884.744	911.661
Eindtotaal	7.775.867	8.427.989	8.554.069	8.452.852	8.384.972	8.404.751

Vraag 2

Kunt u per begroting een overzicht maken van de beleidsmatige mutaties? Kunt u hierbij los de intensiveringen en los de ombuigingen weergeven?

Antwoord op vraag 2

Elke begroting heeft in de beleidsagenda een overzicht met de belangrijkste beleidsmatige mutaties. Aanvullend zijn er ook ministeries die in deze paragraaf een overzicht geven van alle intensiveringen en ombuigingen, zoals het Ministerie van OCW in tabellen 4 tot en met 9 van paragraaf 2.2.

Naast de begrotingen geven de Verticale toelichtingen bij de Miljoenennota (bijlage 17) een overzicht van alle budgettaire veranderingen die zich hebben voorgedaan sinds de Voorjaarsnota 2023. Intensiveringen en ombuigingen worden hier zichtbaar onder de post Besluitvorming.

Vraag 3

Hoeveel geld staat er nog gereserveerd op de Aanvullende Post, hoeveel hiervan is al bestemd en waaraan, en hoeveel hiervan is nog niet bestemd?

Antwoord op vraag 3

De Aanvullende Post is het begrotingshoofdstuk waar middelen worden gereserveerd voor maatregelen waartoe is besloten maar die in afwachting zijn van nadere uitwerking. Daarnaast staan middelen gereserveerd voor domeinoverstijgende risico's en de Traditioneel Eigen Middelen (TEM). Dit betekent dat de genoemde reeksen die nog moeten worden uitgewerkt, gekoppeld zijn aan beleidsdoelen. De middelen worden overgeheveld wanneer het voorstel nader is uitgewerkt.

Onderstaand een overzicht van middelen op de Aanvullende Post (stand Miljoenennota 2024). Een nul in de tabel betekent dat minder dan 0,5 miljoen euro resteert.

in miljoenen euro		2024	2025	2026	2027	2028
	Totaal	4.124	8.067	10.693	10.654	10.887
KR	Koopkracht Caribisch Nederland	2	16	16	15	14
BZ	Vredespaleis		53
JenV	Gemeentelijke en particuliere opvang Oekraïense ontheemden		1.214	100
JenV	Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND)		102
JenV	Spreidingswet	196	214	24	214	24
BZK	Informatiehuishouding (POK)	0	2	22	6	6
BZK	Compensatie huurbevriezing			40	40	40
BZK	Extra woningbouw	0	0	0	0	0
BZK	Volkshuisvestingsfonds	0	0	0
BZK	Regiodeals	129	130
BZK	Woningbouwimpuls		33	100
BZK	Huisvesting Algemene Rekenkamer	8	6	6	7	4
BZK	Zekerheidsfonds	1	1	1	1	1
BZK	Crisisopvang	6
OCW	Invoering studiebeurs	52	61	20
FIN	Dienstverlening Belastingdienst (POK)	12	13	15	15	15
FIN	Uitvoeringskosten Belastingdienst	19	24	11	14	18
FIN	Voorziening laagdrempelige fiscale rechtshulp	13	14	15	15	15
FIN	Aanloopkosten MRB+	8	33	33	34	48
FIN	Box 3	66	30	29	17
FIN	Herstel toeslagen/MSNP	146	317	108
IenW	Infra onderhoud Mobiliteitsfonds			326	326	326
IenW	Lelylijn	53	107	267	265	265
IenW	Waterveiligheid	97	92
EZK	Middelen Klimaatakkoord	57	26	27	22	19
EZK	Digitale Veiligheid	36
EZK	Groningen	68	60	39	12	35
EZK	Waterstofopslag	37
EZK	Waterstofbackbone Gasunie				27	74
EZK	Stimulering ombouw laagcalorisch naar hoogcalorisch	42
EZK	Energieprestatie-eisen nieuwbouw industriële gebouwen	3	3	5	5	5
EZK	Vergroening reisvervoer en personengedrag	1	2	25	28	28
EZK	Handhaving energiebesparingsplicht				15	15
EZK	Verplicht percentage recyclaat in bouwmaterialen	1	1	1
EZK	Uitvoeringskosten klimaat	3	6	32	27	27
EZK	Klimaatfonds: kernenergie	147	212	872	874	886
EZK	Klimaatfonds: CO2-vrije gascentrales	0	201	202	148	149
EZK	Klimaatfonds: vroege fase opschaling	131	1.181	1.211	1.245	1.316
EZK	Klimaatfonds: energie-infrastructuur	32	314	313	308	317
EZK	Klimaatfonds: verduurzaming industrie & innovatie mkb	26	368	484	532	536
EZK	Klimaatfonds: verduurzaming gebouwde omgeving	1	120	501	499	503
EZK	Klimaatfonds: overig		80	80	101	132
EZK	Uitvoeringskosten Brexit Adjustment Reserve (BAR)	9
EZK	PEGA	545	1.024	1.024	1.029	1.036
LNV	Maatregelenpakket aanpak stikstofproblematiek (incl. Cie Hordijk)	127	26	206	37	47
LNV	Transitiefonds	702	636	2.975	3.183	3.351
LNV	Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA)		0	1	1	1
SZW	Envelop arbeidsmarkt, armoede en schulden	17	105	163	162	152
SZW	Loondoorbetaling bij ziekte	3	42	47	58	69
SZW	Kinderopvang werkenden (uitvoeringskosten)	11	64	36	33	28
SZW	Bescherming arbeidsmigranten (ci. Roemer)	5	0	0
SZW	Gebaar van erkenning ouderen van Surinaamse herkomst	122
VWS	Duitse oorlogsuitkeringen	0	0	0	0	0
VWS	Eigen bijdrage huishoudelijke hulp		6	8	9	9
VWS	Envelop pandemische paraatheid	5	6	2	2	2
VWS	Volksziektes	1	4
VWS	Standaardisatie gegevensuitwisseling	298	170	160	168	196
VWS	Passende zorg als norm in ZVW			53	6	6
VWS	Valpreventie bij 65-plussers (WMO)			0
DO	Compensatie Zeeland	3	3	3	3	3
DO	Schrappen oploop opschalingskorting	9	5
DO	Overige dossiers medeoverheden	73	81
DO	Jeugd conform advies CVW met aanvullende maatregelen			380	311	311
Div	Domeinoverstijgende risico's	160	254	44	43	43
Div	Traditioneel Eigen Middelen (TEM)	478	478	319	319	319
Div	Onverdeelde loon- en prijsbijstelling	120	87	86	218	223
RESO	A4 Reservering transitie werkgevers zorg en overheid			212	212	212
Div	Werk aan Uitvoering (WaU)	41	42	48	52	61

Vraag 4

Hoeveel extra mensen krijgen toegang tot PrEP met de extra 1 miljoen euro die beschikbaar wordt gesteld voor PrEP-zorg?

Antwoord op vraag 4

Tot augustus 2024 kunnen maximaal 8.500 personen meedoen met de tijdelijke PrEP-regeling. In de regeling waarin PrEP-zorg wordt bestendigd is er geen maximum aantal personen opgenomen dat PrEP-zorg van de GGD kan krijgen. Het is niet exact vast te stellen hoeveel extra mensen toegang krijgen tot PrEP-zorg binnen de regeling met de extra 1 mln. euro. Dit komt doordat de frequentie van counseling kan verschillen per gebruiker, onder andere door verschil in de PrEP-inname (dagelijks, rondom seksuele activiteiten of voor een korte periode). Naar verwachting kunnen jaarlijks in totaal ongeveer 13.000 personen PrEP-zorg ontvangen op basis van de nieuwe regeling, dat is dus een stijging van 4.500 personen. Dit grote verschil komt niet alleen door de investering van 1 mln. euro, maar ook door andere wijzigingen in de regeling. Waaronder dat PrEP-gebruikers zelf hun medicatie gaan betalen.

Vraag 5

Hoe ziet de bestendiging van PrEP-zorg eruit? Wordt de PrEP-pilot regulier beleid? En hoeveel mensen kunnen daar gebruik van maken? Welke eigen bijdrage wordt er verbonden aan PrEP-zorg in de toekomst?

Antwoord op vraag 5

De bestendiging krijgt vorm door PrEP-zorg onder te brengen in een nieuwe structurele Regeling specifieke uitkering aanvullende seksuele gezondheidszorg, naast soa-zorg en seksualiteitshulpverlening. Dit zorgt voor een bestendiging van het bestaande reguliere beleid rond PrEP-zorg. Naar verwachting zal aan ongeveer 13.000 personen PrEP-zorg geboden kunnen worden op basis van de nieuwe regeling. PrEP-gebruikers zullen zelf de medicatie bekostigen. De kosten voor PrEP-medicatie verschillen per apotheek. De gemiddelde prijs is momenteel 30 euro per 30 pillen, exclusief terhandstellingskosten. Het staat gebruikers vrij om te zoeken naar een apotheek die een gunstige prijs hanteert.

Vraag 6

Waarvoor wordt de aanvullende onderuitputting ingezet?

Antwoord op vraag 6

Aan het begin van de kabinetsperiode heeft het kabinet bewust gekozen voor een ambitieuze investeringsagenda om het hoofd te bieden aan verschillende uitdagingen. In de praktijk blijkt echter dat een deel van de uitgaven in de begroting niet tot besteding komt in het jaar waarin de uitgaven begroot zijn. Onder andere de krappe arbeidsmarkt zorgt voor een uitdaging om alle plannen uit te voeren. Vanwege de omvangrijke onderuitputting de afgelopen jaren wordt ook voor de komende begroting extra incidentele onderuitputting verondersteld. Ook het CPB gaat ervan uit dat extra onderuitputting zal optreden. De aanvullende onderuitputting wordt niet specifiek ingezet, maar is bedoeld om aan te sluiten bij de verwachte totale uitgaven in een jaar.