5 Energieraad (formeel) d.d. 17 maart 2025

Energieraad (formeel) d.d. 17 maart 2025

Aan de orde is het tweeminutendebat Energieraad (formeel) d.d. 17 maart 2025 (CD d.d. 05/03).

De voorzitter:

Ik heropen de vergadering. Aan de orde is het tweeminutendebat Energieraad. Ik heet de minister van Klimaat en Groene Groei, de leden, de mensen op de tribune en iedereen die dit debat op afstand volgt van harte welkom. Vier leden hebben zich ingeschreven. Dit debat is aangevraagd door mevrouw Kröger. Zij gaat als eerste spreken namens de fractie van GroenLinks-Partij van de Arbeid.

Mevrouw Kröger (GroenLinks-PvdA):

Voorzitter. We leven in ongekend spannende tijden, waarbij we ons moeten realiseren dat klimaatbeleid keihard geopolitiek beleid is. Wat er op dit moment gebeurt ten aanzien van de klimaatwetenschap, ook in de VS, heeft mij tot de volgende motie gebracht. Ik hoop echt dat de minister zich in Europa hiervoor wil inzetten.

Motie

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

overwegende dat betrouwbare wetenschap de basis vormt voor de afspraken van het klimaatverdrag van Parijs;

constaterende dat op dit moment instituties verantwoordelijk voor het meten en analyseren van data relevant voor de klimaatwetenschap onder druk staan in de Verenigde Staten;

verzoekt de regering om in Europa te inventariseren hoe de Amerikaanse klimaatwetenschap ondersteund kan worden, bijvoorbeeld door het veiligstellen van data en meetpunten, het faciliteren van gezamenlijk onderzoek en het aanbieden van een programma aan Europese universiteiten voor Amerikaanse wetenschappers die in de VS niet langer ongebonden en in vrijheid hun werk kunnen doen,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door de leden Kröger, Rooderkerk en Postma.

Zij krijgt nr. 1117 (21501-33).

Mevrouw Kröger (GroenLinks-PvdA):

Dan is het, denk ik, belangrijk om ons te realiseren dat de uitrol van zon en wind en schone energie echt gepaard moet gaan met de afbouw van fossiel, ook vanuit geopolitieke noodzakelijkheid. Daarom de volgende motie.

Motie

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

overwegende dat de afbouw van het gebruik van fossiele grondstoffen zowel vanuit klimaatopzicht als vanuit geopolitiek opzicht de grootste urgentie behoeft;

constaterende dat het Europese decarbonisatiepakket met name stuurt op de reductie van CO₂;

verzoekt de regering om in Europa binnen het decarbonisatiepakket in te zetten op het prioriteren van elektrificatie en de afbouw van kolen, olie en gas,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door het lid Kröger.

Zij krijgt nr. 1118 (21501-33).

Mevrouw Kröger (GroenLinks-PvdA):

Dank u wel, voorzitter.

De voorzitter:

Dank voor uw inbreng. Dan gaan we luisteren naar mevrouw Postma. Zij spreekt namens de fractie van Nieuw Sociaal Contract. Gaat uw gang.

Mevrouw Postma (NSC):

Dank u wel, voorzitter. Ik heb één motie.

Motie

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

constaterende dat de Clean Industrial Deal een voorstel omvat om de staatssteunmogelijkheden van lidstaten voor industrieën te verruimen;

overwegende dat lidstaten bij zullen moeten en willen dragen om hun industrie te laten verduurzamen;

overwegende dat verschillende gradaties of hoeveelheid van staatssteun tussen landen kunnen leiden tot marktverstoring van de Europese markt en grote ongelijkheid kunnen geven voor de industrie binnen onze Europese Unie;

verzoekt de regering zich in te spannen om deze verruiming van staatssteun op zo'n manier vorm te geven dat marktverstoring binnen de EU tot een minimum wordt beperkt,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door het lid Postma.

Zij krijgt nr. 1119 (21501-33).

Hartelijk dank. Mevrouw Rooderkerk krijgt nu het woord. Nee? U staat wel ingeschreven. O, er is nog geen motietekst. Dan ga ik even door met de heer Erkens, met uw goedvinden. De heer Erkens voert het woord namens de fractie van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie, ook wel bekend als de VVD. Gaat uw gang.

De heer Erkens (VVD):

Dank voor die toelichting, voorzitter. Eén motie.

Motie

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

overwegende dat in Duitsland de CDU de deur naar kernenergie weer open heeft gezet en dit kansen biedt voor een samenwerking met Nederland op nucleair gebied;

verzoekt de regering om zodra er in Duitsland een nieuwe regering is geïnstalleerd, in gesprek te gaan over een samenwerking op het gebied van kernenergie en specifiek over samenwerking om kerncentrales in de grensregio's open te houden,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door de leden Erkens en Grinwis.

Zij krijgt nr. 1120 (21501-33).

De heer Erkens (VVD):

Dank u, voorzitter.

De voorzitter:

Dank u wel. Ik kijk nog even naar mevrouw Rooderkerk. Nee? Oké. Haar bedoeling was om zich voor nul minuten in te schrijven, dus er is geen behoefte aan spreektijd. Dan zijn wij klaar met de termijn van de Kamer. Dan gaan we vijf minuten schorsen. Daarna krijgen we een reactie op de vier ingediende moties.

De vergadering wordt enkele ogenblikken geschorst.

De voorzitter:

Ik heropen de vergadering. Aan de orde is de voortzetting van het tweeminutendebat Energieraad. We zijn toe aan de termijn van de zijde van het kabinet. Ik geef het woord aan de minister van Klimaat en Groene Groei.

Minister Hermans:

Dank, voorzitter. Staat u mij toe om vandaag nog kort in te gaan op een tweetal vragen waarvan ik gisteren in het debat heb beloofd om er vandaag op terug te komen.

De eerste vraag is van mevrouw Postma, over de afhankelijkheid van de lng-import vanuit de Verenigde Staten: hoe is die te wegen, ook gelet op alle ontwikkelingen? De VS zijn de grootste producent van lng ter wereld. Daarna komen Qatar en een aantal andere landen. Er is dus ook voor Nederland, dat veel lng uit de VS importeert, niet zomaar een alternatief. Er zijn nu trouwens geen tekenen dat de VS de export willen verminderen. De primaire insteek is dus om de band met de Verenigde Staten goed te houden en te blijven samenwerken op het gebied van energie. Tegelijkertijd proberen we de import zo veel mogelijk te diversifiëren, om niet van één partner afhankelijk te zijn. En helemaal tot slot werken we natuurlijk ook hard aan energiebesparing om te zorgen dat die vraag naar beneden gaat, en aan het opschalen van duurzame alternatieven. Dat is het antwoord dat ik mevrouw Postma nog verschuldigd was.

Dan de heer Erkens. Ik moest nog een toezegging concretiseren over paarse en groene waterstof, en vooral aangeven wanneer de waterstofbrief komt. Dat is begin april.

Voorzitter. Dan kom ik bij de moties. De motie op stuk nr. 1117 van Kröger, Rooderkerk en Postma gaat over de klimaatwetenschap. Ik heb gisteren al het belang van klimaatwetenschap benadrukt voor Europees en mondiaal klimaatbeleid. Wat dat betreft ben ik het dus eens met de inleidende woorden van mevrouw Kröger. Ik zal mij hier dus ook voor inzetten in Europees verband, en ook zoeken naar collega's om mee samen te werken hierbij. Ik zal daar in het verslag over de Energieraad ook over terugkoppelen. Ik geef de motie oordeel Kamer als ik de voorbeelden die mevrouw Kröger noemt ook als voorbeelden, dus als suggesties, mag opvatten en kan kijken wat er nodig is om dit te doen. Oordeel Kamer.

De voorzitter:

Mevrouw Kröger knikt instemmend.

Minister Hermans:

Dat is goed nieuws.

Voorzitter. Dan de motie op stuk nr. 1118 van mevrouw Kröger. Ook die krijgt oordeel Kamer. Heel precies zeg ik nog, om daar op een later moment geen spraakverwarring over te krijgen, dat er een apart actieplan is voor de elektrificatie. Dat staat weer los van het decarbonisatieplan. Het hangt natuurlijk allemaal met elkaar samen. Naar aanleiding van het debat snap ik ook de onderliggende gedachte, maar het kan dus zijn dat dingen uiteindelijk op verschillende plekken terugkomen. Maar ik geef de motie oordeel Kamer.

De voorzitter:

Ook hierbij knikt mevrouw Kröger instemmend.

Minister Hermans:

Dan de motie van mevrouw Postma. Dat is de motie op stuk nr. 1119, zeg ik uit mijn hoofd.

De voorzitter:

Klopt.

Minister Hermans:

Ook die motie zou ik graag oordeel Kamer willen geven. Ik wil daarbij een paar woorden zeggen. We hebben die woorden gisteren in het debat ook wel met elkaar gewisseld, maar ik hecht eraan om dit ook in relatie tot deze motie te doen. Het kabinet is in beginsel terughoudend als het gaat over staatssteun, juist met het oog op dat gelijke speelveld. Daar hadden we het gisteren in het debat ook over. Maar laat ik het zo zeggen: in bepaalde gevallen kan ruimte wel goed zijn voor gerichte verruimingen. Ik denk bijvoorbeeld aan flexibilisering, de gerichte uitrol van hernieuwbare energie, decarbonisatie en het stimuleren van de elektrificatie van de industrie. Waar die ruimte zou kunnen helpen in de huidige fase van onze energietransitie, zou ik die ruimte wel willen houden. Maar in algemene zin geldt daarbij dat er natuurlijk altijd oog is voor dat gelijke speelveld.

Voorzitter. Tot slot de motie van de heer Erkens op stuk nr. 1120, over kernenergie in samenwerking met Duitsland. Die motie geef ik ook oordeel Kamer. Op het moment dat de nieuwe Duitse regering besluit weer van kernenergie gebruik te gaan maken, zie ik alleen maar voordelen van het aangaan en het intensiveren van deze samenwerking met Duitsland en andere Europese landen die kernenergie in hun energiemix hebben. Wellicht ten overvloede, maar het besluit of kernenergie weer onderdeel wordt van hun mix en of zij kerncentrales gaan openen, is natuurlijk echt aan de Duitse regering.

Tot zover, voorzitter.

De voorzitter:

Hartelijk dank.

De beraadslaging wordt gesloten.

De voorzitter:

We gaan aanstaande dinsdag stemmen over de vier ingediende moties.