4 Tweeminutendebat Raad Concurrentievermogen (Interne Markt en Industrie) (formeel) d.d. 12 maart 2025

Voorzitter: Van der Lee

Tweeminutendebat Raad Concurrentievermogen (Interne Markt en Industrie) (formeel) d.d. 12 maart 2025

Aan de orde is het tweeminutendebat Raad Concurrentievermogen (Interne Markt en Industrie) (formeel) d.d. 12 maart 2025 (CD d.d. 05/03).

De voorzitter:

Ik heropen de vergadering. Aan de orde is het tweeminutendebat Raad Concurrentievermogen. Ik heet de minister van Economische Zaken, de leden, de mensen op de tribune en iedereen die dit debat op afstand volgt van harte welkom. Dit debat is aangevraagd door de heer Thijssen. Hij krijgt dan ook als eerste het woord namens de fractie van GroenLinks-Partij van de Arbeid.

De heer Thijssen (GroenLinks-PvdA):

Dank, voorzitter. Nederland en de EU hebben nu nog een voorsprong op China en de VS als het gaat om schone technologieën, zoals warmtepompen en windmolens op zee. Met Trumps "drill, baby, drill" hebben we een kans om die voorsprong in de komende jaren te vergroten, maar de minister heeft meermaals aangegeven dat er geen geld is. Daarom is het belangrijk dat er een vraagcreatie komt naar schone producten. Vandaar de volgende motie.

Motie

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

constaterende dat voldoende vraag naar duurzame producten, zoals gerecycled plastic en groen staal, cruciaal is in de transitie naar een groene en schone economie;

constaterende dat Draghi in zijn rapport over het Europese concurrentievermogen aangeeft dat we de concurrentiestrijd met China en de VS enkel winnen door volop in te zetten op schone technologie en industrie;

overwegende dat de achterblijvende vraag naar dit soort producten wordt veroorzaakt doordat bedrijven in deze sectoren moeten concurreren met fossiele plastic- en staalbedrijven, die goedkoper kunnen produceren;

verzoekt de regering om in Brussel te pleiten voor meer Europese inzet op vraagcreatie van duurzame producten,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door het lid Thijssen.

Zij krijgt nr. 633 (21501-30).

De heer Thijssen (GroenLinks-PvdA):

Gisteren hoorden we weer dat er in Nederland recyclebedrijven omvallen. Het is echt nodig dat hier een reddingsplan voor komt, want dit zijn Nederlandse bedrijven die kapot worden gemaakt door buitenlandse bedrijven. Ik vraag de minister om echt met een reddingsplan te komen en krijg daar graag een reactie op.

Ik wil nog de volgende motie indienen.

Motie

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

constaterende dat de Europese Commissie al binnen een jaar de eerder overeengekomen regels voor verantwoord ondernemen (de CSDDD) drastisch wil afzwakken;

constaterende dat bedrijven al investeringen hebben gedaan om aan de regels te voldoen en dat afzwakking niet bijdraagt aan rechtszekerheid en heldere verwachtingen voor hen;

constaterende dat bedrijven aangeven dat de CSDDD economische kansen biedt en bijdraagt aan een gelijk speelveld;

constaterende dat er in de ketens allerlei misstanden zijn, zoals kinderarbeid, mensenrechtenschendingen en milieuvervuiling;

overwegende dat de CSDDD mede dankzij de Nederlandse inzet in de Raad is gekomen en Nederland al voortvarend aan de slag is gegaan met een nationale implementatiewet;

verzoekt de regering om rechtszekerheid en heldere verwachtingen voor bedrijven te garanderen en om onnodige regeldruk te voorkomen, door in de Raad te pleiten voor het intact houden van de CSDDD en meer coherentie van andere Europese duurzaamheidsmaatregelen met de CSDDD,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door de leden Thijssen en Hirsch.

Zij krijgt nr. 634 (21501-30).

Mevrouw Martens-America (VVD):

Ik heb een verhelderende vraag. Ik hoor mijn collega van GroenLinks-Partij van de Arbeid zeggen dat het bijdraagt aan het creëren van een gelijk speelveld. Misschien kan de heer Thijssen dat nog wat verder toelichten. Bedoelt hij dan binnen Europa of ook tussen Europa, China en Amerika?

De heer Thijssen (GroenLinks-PvdA):

Dit gaat over grote bedrijven, zoals Signify uit Nederland en IKEA. Zij zeggen: "Wij investeren hierin. Wij willen ervoor zorgen dat onze ketens vrij zijn van kinderarbeid en mensenrechtenschendingen. Wij willen daar inzicht in en wij hebben daarin geïnvesteerd. Wij willen niet dat andere bedrijven dat nu niet hoeven te doen en er een ongelijk speelveld komt."

De voorzitter:

Dank voor uw inbreng en de beantwoording van de interruptie. We gaan nu luisteren naar mevrouw Postma. Zij voert het woord namens de fractie van Nieuw Sociaal Contract. Gaat uw gang.

Mevrouw Postma (NSC):

Dank, voorzitter. Bij het vorige debat dat we hadden over het concurrentievermogen heb ik een motie ingediend, de motie op stuk nr. 628 (21501-30). Die heb ik toen aangehouden, omdat het advies "ontijdig" was. Mijn eerste vraag aan de minister is: wat zou het advies nu zijn en is het tijd om de motie in stemming te brengen? Ik ben benieuwd naar het oordeel.

Dan heb ik nog één motie.

De voorzitter:

Een ogenblik. Er is nog een vraag van de heer Thijssen.

De heer Thijssen (GroenLinks-PvdA):

Ja, over deze motie. Als ik het goed heb, gaat deze motie over de CSRD en de CSDDD. De motie verzoekt om een vereenvoudiging, maar zonder dat de essentiële duurzaamheidsdoelstellingen ... Ik wil het even zeker weten. Er wordt gevraagd om een vereenvoudiging, maar mevrouw Postma wil wel dat de doelen van deze wetten overeind blijven en niet worden afgezwakt omdat de wet versimpeld moet worden.

Mevrouw Postma (NSC):

Ja, dat is absoluut de intentie van deze motie. We willen de doelen die erin staan, overeind houden. We willen kijken naar de administratieve lasten, met name voor mkb-bedrijven, maar de doelen moeten blijven staan.

De voorzitter:

U vervolgt uw betoog.

Mevrouw Postma (NSC):

Dan heb ik nog één motie. We hadden een debat met elkaar, maar de Kamer miste de BNC-fiches die erbij horen en de inbreng die de minister namens ons land gaat leveren. Daarom heb ik de volgende motie.

Motie

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

constaterende dat BNC-fiches regelmatig te laat worden gepubliceerd voor commissiedebatten en schriftelijke overleggen;

verzoekt de regering om BNC-fiches uiterlijk drie dagen voor het desbetreffende commissiedebat of schriftelijk overleg aan de Kamer te doen toekomen en, indien dit niet mogelijk is, een brief te sturen waarin het Nederlandse standpunt voor de onderwerpen van de Raad wordt toegelicht,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door het lid Postma.

Zij krijgt nr. 635 (21501-30).

Dank u wel. Dan gaan we luisteren naar de heer Sneller. Hij voert het woord namens de fractie van D66.

De heer Sneller (D66):

Dank, voorzitter. Het zijn onzekere tijden in de wereld. Dat geldt ook voor de handelspolitiek. Dan is het maar goed dat we niet in een situatie zitten waarin de PVV vier jaar geleden haar zin zou hebben gekregen. Dan zouden we nu namelijk buiten de Unie staan. Dan zou deze minister ook niet kunnen werken aan het versterken en het verdiepen van de interne Europese markt, die ons zo veel welvaart heeft gebracht en die ook de potentie heeft om ons nog zo veel meer economische groei te brengen — als de Europese Commissie samen met de ministers ook echt hard aan de slag gaat. Ik hoop dat dat de komende tijd het geval zal zijn. Ik dank de minister voor zijn toezegging van gisteren om daarbij ook de rol van toezichthouders mee te nemen, want voor veel ondernemers is het een doorn in het oog en een grote belemmering om langs 27 loketten te moeten, bijvoorbeeld op het gebied van medische technologie. Om onze groei aan te jagen, is die interne markt ook op dat punt hard nodig.

Wat ik gisteren verder memoreerde in het debat, is dat toen het rapport van Draghi kwam, iedereen zei "dit is een wake-upcall", terwijl de kabinetsreactie die urgentie niet doorademde. Het was een snooze. Na de afgelopen weken, waarin Trumps tweede termijn is begonnen met allerlei aankondigingen en heftige executive orders, zeggen we weer allemaal: wake-upcall. En toch zie ik ook nu nog niet dat het kabinet echt wakker is geworden als het gaat om de noodzaak onze economie te versterken. De bezuinigingen op onderwijs, onderzoek en innovatie zetten onze toekomstige welvaart op het spel.

Voorzitter. We moeten met spoed ons concurrentievermogen vergroten om onze Europese idealen en onze brede welvaart en duurzame groei, waar iedereen van meeprofiteert, te kunnen verwezenlijken. We moeten niet het Amerikaanse model kopiëren om ons concurrentievermogen te vergroten. Ik hoop echt dat dat het motto kan zijn voor de komende periode.

De voorzitter:

Dank voor uw inbreng. We gaan even tien minuten schorsen. Daarna krijgen we een appreciatie van de drie ingediende moties. Ook is er nog een reactie gevraagd op een vierde motie, die al eerder een oordeel heeft gekregen.

De vergadering wordt van 10.40 uur tot 10.48 uur geschorst.

De voorzitter:

Ik heropen de vergadering. Aan de orde is de voortzetting van het tweeminutendebat Raad Concurrentievermogen / Interne Markt en Industrie. Ik geef het woord aan de minister van Economische Zaken.

Minister Beljaarts:

Dank u wel, voorzitter. Ik begin met de moties. De motie op stuk nr. 633 van de heer Thijssen krijgt oordeel Kamer. Dank daarvoor.

De motie op stuk nr. 634 van de heer Thijssen en het lid Hirsch moet ik ontraden, omdat de motie eigenlijk in strijd is met zichzelf. Om de rapportageverplichting te verminderen, moet je de CSDDD namelijk zelf aanpassen. Met dat in het achterhoofd komt die erg in lijn met de motie van het lid Postma.

De heer Thijssen (GroenLinks-PvdA):

We hebben dit gesprek net gehad, bij het debat over de Instellingswet van het ATR. In het verzoek staat ook iets over onnodige regeldruk. Daar kunnen we iets aan doen. Dat is prima. Maar de doelen van deze wet willen we overeind houden. Als ik het verzoek nou zo aanpas dat dat duidelijk is, kan die dan oordeel Kamer krijgen?

Minister Beljaarts:

Zoals u 'm nu geïnterpreteerd heeft, meneer Thijssen, pleit die echt voor intacthouding. Dat is niet mogelijk, omdat je 'm moet aanpassen om de rapportageverplichting te verminderen. Daar bent u het ook mee eens, zeg ik via de voorzitter. Ik zal echt het nieuwe dictum moeten horen. Maar als u 'm op die manier aanpast, ligt die eigenlijk ook in lijn met de motie van het lid Postma. Ik laat het dus verder aan u.

De heer Thijssen (GroenLinks-PvdA):

Heel kort. Het gaat er niet over dat de regeldruk naar beneden moet. Het gaat erover dat er geen onnodige regels zijn. Als we de regeldruk naar beneden brengen, halen we de doelen van de wet ook niet meer. Dat is het precieze stukje. Daarover hadden we het bij het ATR, maar het gaat natuurlijk ook over de motie van mevrouw Postma. Ruimte geven voor iets doen aan onnodige regeldruk vind ik prima, want ik ben tegen onnodige regeldruk. Maar die doelen moeten we natuurlijk wel gewoon halen.

Minister Beljaarts:

Dat staat ook niet ter discussie. Nogmaals, met het dictum dat nu voorligt, moet ik de motie ontraden. Anders moet ik 'm ontijdig geven, omdat we de afstemming niet hebben kunnen doen.

De voorzitter:

De minister vervolgt zijn betoog.

Minister Beljaarts:

Ik kom terug op de eerder ingediende motie van het lid Postma. Die kan ik op dit moment oordeel Kamer geven. Dank daarvoor.

De motie op stuk nr. 635 van mevrouw Postma moet ik ontijdig geven. De verantwoordelijkheid ligt namelijk bij de andere bewindspersonen, onder anderen de minister van Buitenlandse Zaken. Overigens heeft de minister de afspraken hierover nog in begin februari naar de Kamer gestuurd. Daarmee moet ik 'm het oordeel ontijdig geven.

De heer Thijssen (GroenLinks-PvdA):

Toch nog een vraagje over de motie van mevrouw Postma. Die wil graag simplificeren, maar ze wil wel dat de doelen overend blijven. We hoorden haar dat net als toelichting bij haar motie geven. Zo heeft de minister die motie nu ook oordeel Kamer gegeven. Dus: we gaan kijken waar het simpeler kan worden, maar de doelen van de wet zullen overend blijven.

Minister Beljaarts:

Volgens mij zijn we daar in het debat van gister uitvoerig op ingegaan. Het is niet de bedoeling om aan de doelen te tornen.

De voorzitter:

Dank aan de minister. O, de heer Sneller.

De heer Sneller (D66):

Het is ongebruikelijk, maar ik heb een vraag over de andere motie van mevrouw Postma. Daarin staat: "en, indien dit niet mogelijk is, een brief te sturen waarin het Nederlandse standpunt voor de onderwerpen van de Raad wordt toegelicht". Dat ligt gewoon bij de vakminister zelf. Daar hebben we de minister van Buitenlandse Zaken niet voor nodig. Voor de BNC-fiches en de coördinatie snap ik 'm. Maar hierin wordt expliciet ruimte gelaten. Ik denk dus dat deze minister daar gewoon over gaat.

Minister Beljaarts:

Nee, ook in dat geval is interdepartementaal altijd afstemming nodig. We gaan op het onderwerp zelf namelijk niet alleen de Kamer informeren. Ook dan is afstemming altijd nodig.

De voorzitter:

De minister blijft bij zijn oordeel over de motie op stuk nr. 635: ontijdig. We gaan dinsdag aanstaande stemmen over de ingediende moties.

Minister Beljaarts:

Ik heb nog een vraag te beantwoorden over het reddingsplan van de recyclingbedrijven. De problematiek is bekend. De staatssecretaris van IenW is hier primair voor verantwoordelijk, zoals u weet. Ik zal de vraag dan ook naar hem moeten doorverwijzen. Er staat vanmiddag overigens een tweeminutendebat Circulaire economie gepland, zeg ik tegen de heer Thijssen. Ik wilde ook graag de heer Sneller bedanken voor de inbreng.

De heer Thijssen (GroenLinks-PvdA):

Wanneer krijg ik dan antwoord? Want het lijkt erop dat de bedrijven omvallen als dominosteentjes. Er is echt iets nodig voor deze bedrijfstak. Daarom spreek ik deze minister daarop aan: dit gaat gewoon over Nederlandse bedrijven, en u bent van de Nederlandse bedrijven. Wanneer krijg ik dus antwoord op deze vraag? Want we willen niet nóg meer bedrijven laten omvallen.

Minister Beljaarts:

Wellicht gebeurt dat vanmiddag, tijdens het tweeminutendebat, maar dat is uiteraard aan uzelf. Ik heb hier uiteraard contact over met de staatssecretaris en ik weet dat hij hier actief mee bezig is. Ik kan de vraag doorgeleiden, maar ik kan niet namens hem een toezegging doen over wanneer hij daarop gaat antwoorden. Maar het tweeminutendebat staat gepland. Dit laat ik verder dus aan u.

De voorzitter:

Dank aan de minister. Daarmee zijn we … O, mevrouw Postma.

Mevrouw Postma (NSC):

Even voor de procedure: ik heb een aangehouden motie. Die wil ik dinsdag graag in stemming laten brengen. Kan dat bij dezen geregeld worden?

De voorzitter:

Ja, wat mij betreft wel. Dat wordt doorgegeven, zodat de motie dinsdag op de stemmingslijst komt.

Mevrouw Postma (NSC):

Dank u wel.

De voorzitter:

We hebben vernomen dat het oordeel over deze motie inmiddels aan de Kamer is. Dank aan de leden en de minister.

De beraadslaging wordt gesloten.

De voorzitter:

We gaan wat mij betreft gelijk over naar het volgende debat, na de bel en een heel korte schorsing.

De vergadering wordt enkele ogenblikken geschorst.