23 Milieuraad op 28 juni 2022

Milieuraad op 28 juni 2022

Aan de orde is het tweeminutendebat Milieuraad op 28 juni 2022 (21501-08, nr. 866).

De voorzitter:

Ik heet beide bewindslieden van harte welkom, de staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat en de minister voor Natuur en Stikstof. We zijn bij het tweeminutendebat Milieuraad en daarvoor hebben zich twee sprekers gemeld. Ik geef als eerste het woord aan mevrouw Bouchallikh, die zal spreken namens GroenLinks.

Mevrouw Bouchallikh (GroenLinks):

Dank u wel, voorzitter. Ik heb één motie meegenomen en wat vragen. Ik begin met de motie.

Motie

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

overwegende dat de uitvoering van de EU-ontbossingsverordening goed moet verlopen om ontbossing daadwerkelijk tegen te gaan en de rechten van lokale en inheemse volken te beschermen;

constaterende dat er in het huidige verordeningsvoorstel is opgenomen dat een minimumaantal kwantificeerbare controles moet worden uitgevoerd voor producten uit zowel hoog-, als normaal- en laagrisicolanden;

overwegende dat uit ervaringen met de EU-houtverordening blijkt dat kwantificeerbare controles in de verschillende EU-lidstaten zorgen voor een harmonisatie van de handhaving in alle EU-lidstaten, en daarmee tot een gelijk speelveld tussen de lidstaten;

overwegende dat de hoeveelheid kwantitatieve controles momenteel in Europa ter discussie staat;

verzoekt de regering om zich bij de Raad in te spannen voor het vasthouden aan een vastgestelde hoeveelheid kwantificeerbare controles in de EU-ontbossingsverordening voor producten uit alle soorten risicolanden en dit ook te bepleiten in Europa,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door het lid Bouchallikh.

Zij krijgt nr. 867 (21501-08).

Mevrouw Bouchallikh (GroenLinks):

Dan mijn vragen. We hebben in het schriftelijk overleg ook specifiek aandacht gevraagd voor de rol van banken in dit proces. Wij zijn blij dat de minister het inhoudelijk met ons eens is dat ook de geldstromen die ontbossing faciliteren, moeten worden aangepakt. Zij geeft in de beantwoording van de vragen wel aan dat andere verordeningen, zoals de taxonomieverordening en de Richtlijn gepaste zorgvuldigheidsverplichting voor ondernemingen, daar beter geschikt voor zouden zijn. Maar wij zien bij beide opties ook kanttekeningen. Bovendien heeft de Europese Commissie nog niet onderzocht waar de aanpak van deze geldstromen het beste geregeld kan worden. Gaat de minister er bij de Europese Commissie op aandringen dat hier gauw werk van wordt gemaakt? Want ik wilde hier eventueel graag ook een motie over indienen, maar ik zag dat het nog onduidelijk is wat handig zou zijn. Ik zou graag meer willen weten over wat dan logisch zou zijn. Onderzoek zou daarbij helpen.

Dan tot slot. De positie van het Europees Parlement op de ontbossingsverordening is nog niet vastgesteld. Verschillende fracties pleiten ervoor financiële instellingen onder de wetgeving te brengen. Als in deze positie verplichtingen voor de financiële sector worden opgenomen, is het kabinet dan bereid deze in de dialoogfase van de onderhandelingen actief te steunen?

Dank u wel.

De voorzitter:

Dank u wel. Dan is het woord aan de heer Madlener. Hij zal spreken namens de PVV.

De heer Madlener (PVV):

Dank u wel, voorzitter. Ik ben toch weer erg geschrokken van wat het kabinet de 28ste voornemens is te gaan doen in Brussel bij de Milieuraad. Ik heb daarom één motie. Die spreekt qua inhoud voor zich.

Motie

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

overwegende dat de regering voornemens is om op 28 juni aanstaande in de EU-Milieuraad in te stemmen met een aantal zeer schadelijke maatregelen voor Nederland, onder andere:

• het verhogen van de reductiedoelstelling van het ETS-systeem van 43% naar 61%, hetgeen onhaalbaar zal zijn zonder draconische maatregelen;

• het uitbreiden van het ETS-systeem naar de gebouwde omgeving en het wegtransport (ETS-BRT), hetgeen zal leiden tot een verdere verhoging van de brandstofprijs en de kosten om huizen en gebouwen te verwarmen;

• het instellen van een Sociaal Klimaatfonds (SCF), hetgeen resulteert in het verder verhogen van de Nederlandse nettobijdrage aan de EU met 2,4 tot 3,5 miljard euro;

verzoekt de regering om niet in te stemmen met de "Fit for 55"-maatregelen in de komende EU-Milieuraad,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door het lid Madlener.

Zij krijgt nr. 868 (21501-08).

Dank u wel. Dat zijn twee moties. De bewindslieden hebben aangegeven snel te kunnen antwoorden, dus over ongeveer een à anderhalve minuut. Ik schors voor een enkel ogenblik en dan gaan we over tot de beantwoording van de enkele vragen en tot de oordelen over de twee ingediende moties.

De vergadering wordt enkele ogenblikken geschorst.

De voorzitter:

Ik geef het woord aan de minister voor een oordeel over de moties en het beantwoorden van de gestelde vragen.

Minister Van der Wal-Zeggelink:

Voorzitter. Ik begin met de eerste motie. Die krijgt oordeel Kamer. Daar kan ik heel kort over zijn.

De voorzitter:

De motie van mevrouw Bouchallikh?

Minister Van der Wal-Zeggelink:

Ja.

De voorzitter:

Oké. De motie op stuk nr. 867 van mevrouw Bouchallikh krijgt oordeel Kamer.

Minister Van der Wal-Zeggelink:

Dan de vraag. Het is juist dat banken en investeerders een ontzettend belangrijke rol spelen in de duurzaamheid van waardeketens. Alleen, de EU-ontbossingsverordening, die nu voorligt, is ontworpen om import en export van producten die leiden tot ontbossing of bosdegradatie, te weren op de EU-markt. Die EU-ontbossingsverordening is dus niet ontworpen als instrument om geldstromen van banken en investeerders te controleren of om de in dit kader gepaste zorgvuldigheidsverplichtingen op te leggen in relatie tot het tegengaan van ontbossing. Het instrument is daarvoor simpelweg niet geschikt. Maar wat doen we dan wel? Want we delen het doel erachter. Eigenlijk zijn de CSRD en de EU-taxonomie de geëigende instrumenten om in te zetten. Dat ondersteun ik van harte. Maar deze verordening is simpelweg niet het juiste instrument om zaken rondom financiële stromen op te nemen. Dit gaat echt over import en export van producten die leiden tot ontbossing. Ik deel dus het doel, maar niet de weg ernaartoe.

De voorzitter:

Dank u wel. Dan is het woord aan de staatssecretaris. Die zal een oordeel geven over de motie op stuk nr. 868. O, mevrouw Bouchallikh heeft een vraag. Dan moet u wel naar voren komen.

Mevrouw Bouchallikh (GroenLinks):

Ja, ik zit ver weg.

De voorzitter:

Dan vraag ik de minister om nog even terug te komen, want ik neem aan dat de vraag voor haar is.

Mevrouw Bouchallikh (GroenLinks):

Sorry, voorzitter. Ik was even aan het terugkijken om te zien of ik de vraag die ik had, heb gesteld. Ik heb gelezen waar de minister voor staat. Zij ziet deze weg voor zich. Maar ik ben wel nieuwsgierig of de minister er bij de Europese Commissie op kan aandringen om te onderzoeken waar het precies ondergebracht kan worden. Ik ben daarin zelf zoekende. Nu is het nog niet duidelijk. De oproep was vooral om te kijken waar het terechtkomt en om hier duidelijkheid over te geven. Ik wil namelijk niet dat het ons ontglipt. Ik begrijp dat het nu even niet past, maar ik wil ook niet dat het van de agenda afvalt bij de andere verordeningen. Kunt u zich daarvoor inzetten?

Minister Van der Wal-Zeggelink:

Ik zet mij ervoor in om het te koppelen aan de Corporate Sustainability Reporting Directive en de EU-taxonomie.

De voorzitter:

Dank u wel. Dan is het woord aan de staatssecretaris.

Staatssecretaris Heijnen:

Dank u wel, voorzitter. Ik wil graag reageren op de motie op stuk nr. 868 van de heer Madlener, die de regering verzoekt om te stoppen met Fit for 55. Klimaatverandering is een van de grootste uitdagingen van onze tijd. Een ambitieus Europees klimaatbeleid is in die zin dan ook veel effectiever dan alleen een nationaal beleid. Het ondersteunt daarmee ook de Nederlandse transitie. Ik zie daarom geen reden om te stoppen met het "Fit for 55"-pakket. Ik zou de motie dus graag willen ontraden.

De voorzitter:

De motie op stuk nr. 868 is ontraden. De heer Madlener heeft daar nog een vraag over.

De heer Madlener (PVV):

Ik wijs in mijn motie op een aantal zeer schadelijke effecten voor Nederland. Een daarvan is bijvoorbeeld de oprichting van een Social Climate Fund. Dat zou bedoeld zijn om de gevolgen van het beleid voor de burgers wat te verzachten, maar nu blijkt dat Nederland daar veel meer aan betaalt dan dat we ontvangen. Oftewel, de Nederlandse burger gaat straks betalen om Italiaanse klimaatmaatregelen te verzachten. Dat is toch niet sociaal? Dat is toch het in de steek laten van je eigen burgers?

Staatssecretaris Heijnen:

Ik heb bepaalde onderdelen in portefeuille. Water zit bijvoorbeeld bij een collega. Milieuzaken, maar ook lucht, stoppen niet aan de grens. Daarom is het toch heel belangrijk om te kijken hoe je de problemen, ook in andere landen, oplost. Ik kom uit Maastricht. De Maas stopt niet aan de grens bij Eijsden-Margraten. Die loopt gewoon het land in. Er zit wel troep in die vanuit het buitenland komt. Als het betekent dat je soms wat moet betalen in zijn totaliteit om het daarmee ook in Nederland beter te krijgen, dan moet je dat niet nalaten. Dat is het systeem dat we gebouwd hebben in Europa.

De voorzitter:

De heer Madlener, tot slot.

De heer Madlener (PVV):

Het is weer het oude liedje: Nederland betaalt weer om het beter te maken voor de burgers in Zuid-Europa. Onze burgers, die het al moeilijk genoeg hebben met al die hoge energieprijzen, kunnen extra gaan betalen. We worden dus dubbel gepakt! Dit voorstel zal de brandstofprijzen in Nederland verhogen, en tegelijkertijd moeten we ook nog eens betalen om die brandstofprijsverhoging in het buitenland ongedaan te maken. Dat is toch te gek voor woorden? Dat kan toch niet?

Staatssecretaris Heijnen:

Het is gewoon heel belangrijk om milieumaatregelen zo veel mogelijk in Europees verband, zelfs in wereldverband, proberen te nemen, omdat de aarde nou eenmaal één ecosysteem is. Daarom pleiten wij er als kabinet toch voor om zeker de dingen die in het "Fit for 55"-pakket worden voorgesteld, wel Europees aan te pakken. Ik vrees alleen dat wij het hier niet over eens gaan worden.

De voorzitter:

Dank u wel. Dan zijn we aan het eind gekomen van dit tweeminutendebat.

De beraadslaging wordt gesloten.

De voorzitter:

Ik dank de minister voor Natuur en Stikstof. Ik dank de staatssecretaris ook, maar zij blijft nog bij ons voor het volgende tweeminutendebat. Daar gaan wij direct mee door, want ik zie dat de eerste sprekers voor het volgende debat al zijn gearriveerd. Ik open dus hiermee het tweeminutendebat. O nee, over de moties wordt morgenmiddag gestemd. Dat moest ik nog even zeggen.