3 Vragenuur: Vragen Westerveld

Vragen van het lid Westerveld aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport over het bericht dat er negatieve testbewijzen worden aangeboden.

De voorzitter:

Ik geef het woord aan mevrouw Westerveld van GroenLinks. Ik heet de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport van harte welkom. Mevrouw Westerveld van GroenLinks heeft een mondelinge vraag over het bericht dat negatieve testbewijzen worden aangeboden.

Mevrouw Westerveld (GroenLinks):

Dank, voorzitter. We mogen weer! Dat was de sfeer in het Nederlandse uitgaansleven afgelopen weekend en dat begrijp ik ook heel goed. Want maandenlang hebben we niet kunnen genieten van livemuziek, mochten we niet uitgaan, konden we niet naar het theater en nu mag op basis van een negatief testbewijs van alles weer. Dat is positief. Positief is ook dat veel mensen gebruikmaken van Testen voor Toegang, het systeem dat het mogelijk maakt om coronamaatregelen los te laten op basis van een negatief testbewijs. Het slechte nieuws was dat het op veel plekken een zootje was.

Voorzitter. De chaos begon met een hackpoging op de servers van Testen voor Toegang. Hierdoor moesten mensen niet alleen lang wachten. Sommigen kregen hun testuitslag in plaats van een kwartier later pas na een dag wachten. Ik wil aan de minister vragen hoe het kan dat deze hackpoging het systeem kon platleggen. Was dit niet te voorzien? Was er geen back-up? Vervolgens lazen we berichten dat door de vertraging die ontstond, commerciële bureaus negatieve testuitslagen ter compensatie gingen aanbieden aan bezoekers. Ik wil de minister vragen om dat even tot zich door te laten dringen: een negatief testbewijs cadeau als tegemoetkoming, omdat de servers platlagen.

Voorzitter. Testen voor Toegang hoort meer mogelijk te maken, maar op deze manier raakt en schaadt dat natuurlijk de gezondheid van ons allemaal, zeker nu de deltavariant rondwaart. Ik wil de minister vragen hoe het mogelijk is dat commerciële teststraten negatieve testbewijzen cadeau doen. Hoe worden deze teststraten gecontroleerd en wat gaat de minister doen om ervoor te zorgen dat dit niet weer gebeurt?

Voorzitter. Tot overmaat van ramp, verschenen daarna ook nog berichten waarbij QR-codes van vaccinatiebewijzen werden gedeeld in verschillende appgroepen, bijvoorbeeld bij voetbalteams, waardoor verschillende mensen met dezelfde QR-code toegang kregen tot het uitgaansleven, terwijl er natuurlijk een reële kans is dat mensen die niet getest zijn, wel besmettelijk zijn.

Voorzitter. Hier ligt natuurlijk een verantwoordelijkheid voor de horecaondernemers. Zij moeten die toegangsbewijzen goed checken aan de deur. Dat moet goed gebeuren. Maar dat is afgelopen weekend wel misgegaan. Ik wil de minister vragen of hij spoedig met Koninklijke Horeca Nederland en andere brancheorganisaties om tafel gaat. Ik hoop eigenlijk dat hij dat al heeft gedaan. Bestaan er sancties wanneer het checken van toegangsbewijzen aan de deur niet goed gebeurt? En hoe vindt de controle daarop plaats?

De voorzitter:

Het woord is aan de minister.

Minister De Jonge:

Voorzitter, dank u wel. Inderdaad, afgelopen weekend was het startschot voor een mooie zomer. Er kon weer zo ongelofelijk veel meer dan er voorheen kon. Zelfs het loslaten van die 1,5 meter was weer mogelijk, voorbij de poort van het werken met toegangsbewijzen. Die toegangsbewijzen zijn dus het afgelopen weekend voor het eerst ook op grote schaal afgegeven: ruim 2 miljoen vaccinatiebewijzen — inmiddels zitten we op 2,5 miljoen — en bijna 250.000 toegangstesten. Voor een paar duizend mensen kwam dat toegangsbewijs te laat of zelfs niet. Dat laatste in maar 1% van de gevallen, maar toch. Voor die mensen zelf was dat balen, want die zagen uit naar een mooie avond. Voor de ondernemers die het betrof, was dat zeker zo balen, want die zagen uit naar een volle tent en dat was niet mogelijk. Er zijn ook signalen dat mensen ten onrechte toegang hebben gekregen, en dat is iets wat niet hoort, want dat systeem van toegangsbewijzen moet gewoon veilig zijn. Je moet erop kunnen rekenen dat dat veilig is. Ik deel dat zeer met mevrouw Westerveld.

Zijn er negatieve testbewijzen afgegeven door een testaanbieder, terwijl dat niet terecht was? Dat verhaal gaat wel, maar wij hebben dat niet op die manier kunnen verifiëren. Wel hebben we andere signalen gehoord, namelijk dat er mensen naar binnen konden op basis van een afspraakbevestiging, soms op basis van een bandje waar geen negatief testbewijs onder lag. En je hoort verhalen over die QR-printscreen. Ik pak dat eerst eventjes beet. Als je van die QR-code een printscreen probeert te maken, lukt dat sowieso niet op Android, want dat is dezelfde beveiliging als bij banken. Het lukt wel op Apple, omdat het Apple-besturingssysteem dat mogelijk maakt. Maar dat is natuurlijk ook nooit de enige controle, dus een printscreen van een QR-code alleen kan nooit toegang geven, want je moet daarnaast je ID-bewijs laten zien. Daar staan je initialen op en je geboortedatum. Daarmee wordt gecontroleerd. Er zit zo'n bewegend mannetje op de fiets. Daaraan kun je zien dat het een QR-code is die een printscreen is in plaats van een daadwerkelijke QR-code. En die QR-code wordt om de zoveel minuten ververst. Er zitten dus allerlei veiligheidschecks op. Bij een goede toegangsscreening kan het dus niet zijn dat je op basis van een printscreen van een QR-code naar binnen kan komen. Die andere dingen horen natuurlijk gewoon niet te gebeuren, want mevrouw Westerveld heeft helemaal gelijk. Je moet zorgen dat het systeem gewoon betrouwbaar is.

Hoe komt het allemaal? Het is begonnen met de hackpoging op vrijdagavond. Daardoor moesten er allerlei maatregelen worden getroffen om die hackpoging buiten de deur te houden en af te slaan. Daardoor deden de mails het een tijdje niet. Daardoor deed ook de applicatie het een tijdje niet. Daardoor moesten er allerlei handmatige herstelpogingen worden gedaan. Daardoor leidde dat tot vertraging in de teststraat en vertraging bij de uitslagen, en daardoor ook tot problemen bij de helpdesk en problemen aan de deur. Kortom, er gingen een aantal dingen niet goed. Komend weekend moet dat wél goed gaan.

Wat gaan we doen? We hebben het volgende afgesproken met de stichting SON. Eén is meer overcapaciteit bij de testaanbieders in het komende weekend om de piek goed op te kunnen vangen. Dat helpt. Daarbij wordt capaciteit verschoven van door de week naar het weekend. Dat betekent dat je nog meer overcapaciteit creëert in het weekend. Met name in de regio Amsterdam was het erg druk, dus met name dat is een extra aandachtspunt. Twee is dat er allerlei IT-aanpassingen zijn gedaan en nog worden gedaan en allerlei tests op het IT-systeem om beter gewapend te zijn tegen aanvallen van buiten, want er zijn kennelijk mensen die denken dat het een zinvolle bijdrage is aan de samenleving om andermans weekend te verpesten. Daar moet je je dus goed tegen wapenen. Drie is het versterken van de helpdesks. Ook dat is nodig, want mensen die vervolgens in de problemen kwamen, gingen bellen. Die hebben niet allemaal op tijd een goed antwoord gekregen, dus ook daar moet versterking plaatsvinden. Vier is dat de afspraken met de testaanbieders moeten worden herbevestigd, namelijk dat alleen negatieve testuitslagen mogen leiden tot een testbewijs. Daarnaast moeten er afspraken worden gemaakt met alle sectoren, onder andere Koninklijke Horeca Nederland en de handhavende partijen, namelijk dat controle aan de poort essentieel is om het systeem te laten werken.

Tot slot. Als we van toegangstesten een succes willen maken — en ik denk dat dat nodig is, want we zullen ze nog een tijdje nodig hebben om achter de poort van de toegangstesten veilig de 1,5 meter los te laten — dan moeten we het echt met elkaar doen. Dat betekent ook echt een verantwoordelijkheid voor ons allemaal. Als je probeert vals te spelen, dan ben je daarmee dus een risico voor een ander, voor de ondernemer die de mogelijkheid kwijt kan raken om dit soort feesten te mogen organiseren, maar zeker ook voor degene tegen wie je aan staat te schuren in de kroeg. Dat kan gewoon niet de bedoeling zijn. Als je met een testbewijs naar binnen bent gegaan, dan moet je gewoon weten dat alle mensen om je heen ofwel zijn getest ofwel zijn gevaccineerd, en dat het dus veilig is.

De voorzitter:

Dank u wel. Mevrouw Westerveld.

Mevrouw Westerveld (GroenLinks):

Dank aan de minister voor zijn antwoorden. Hij zei: er gingen een aantal dingen niet goed. Maar als ik zo het lijstje hoor, dan ging er eigenlijk heel veel niet goed. Dan klinkt het meer als Murphy's law: één ding gaat verkeerd en het hele systeem loopt in de soep. Dat is afgelopen weekend op een aantal plekken gebeurd. Natuurlijk, op een aantal plekken ging het wel goed, maar je zult maar ergens zijn en in de buurt van een besmet persoon komen, waardoor je zelf een gezondheidsrisico hebt. Dat mag gewoon niet gebeuren. Daar moeten we heel helder over zijn.

Een vraag die ik aan de minister stelde, was: hoe vindt die controle plaats? De minister zei "we moeten meer controleren", maar hoe dan? Wie controleert er dan? Is er voldoende capaciteit om te gaan controleren?

Ik zou de minister ook willen vragen: hadden we dit niet zien aankomen? De minister zegt: ja, kennelijk vinden mensen het nodig om te proberen het systeem te hacken. Maar we weten gewoon dat elke keer als er een nieuw systeem wordt opgetuigd, mensen proberen om dat systeem te kraken. Hadden we dit dus niet zien aankomen?

Voorzitter. Hadden we testen voor toegang niet centraal moeten regelen? Daar gaat de heer Kwint misschien dadelijk ook nog naar vragen; hij heeft een amendement daarover klaarliggen. Moeten we dit wel uitbesteden aan allemaal verschillende commerciële bedrijven, die vaak helemaal niet hierin gespecialiseerd zijn, terwijl het natuurlijk wel gaat over de gezondheid van ons allemaal?

Minister De Jonge:

Een paar dingen. U zegt: er gaat heel veel niet goed. Ik denk dat je ook wel even de verhoudingen moet zien. Dit was het eerste weekend dat grootschalig is gewerkt met het systeem van toegangsbewijzen: ruim 2 miljoen QR-codes op basis van een vaccinatiebewijs en bijna een kwart miljoen QR-codes op basis van een negatief testbewijs. In een aantal duizenden gevallen kwam de uitslag niet of te laat, dus ongeveer 1%. Ik denk niet dat je daarmee kunt zeggen dat alles niet goed ging. Dat is niet zo. Er hebben heel veel mensen een heel mooi weekend gehad, maar een paar mensen hebben ongelofelijk gebaald, waaronder ondernemers en ook de mensen die niet naar binnen komen. Dat had alles te maken met de opstartproblemen in dat eerste weekend, dus het moet volgend weekend beter. Dat ben ik zeer met u eens, maar ik denk: wel even in de goede verhouding. Dat is één.

Twee is de controle bij de ingang. Die is natuurlijk in eerste instantie aan de ondernemer zelf, want die moet dat namelijk goed controleren met de scan-app die bij de CoronaCheck hoort. Die moet dat ook heel secuur controleren. Dat is namelijk de enige manier waarop het systeem werkt. Maar vervolgens is het aan de handhavende partijen, waaronder de gemeente, om te bepalen of die vervolgens zijn werk goed doet. Er wordt door de stichting SON streng op toegezien of de testaanbieders hun werk goed doen. Dat is ook het werk van de stichting SON. Die gaat onder andere werken met mysteryguests. Er wordt dus goed getoetst of men zich houdt aan alle afspraken. Ik ben het zeer met mevrouw Westerveld eens dat de integriteit van het systeem — dat betekent dus ook de controle en de handhaving — goed moet werken. Er wordt dus door handhavende partijen toegezien op de controle, die in eerste instantie aan de sectoren zelf is. Daar waar het gaat over het testen, wordt er toegezien door de stichting SON, en dat is ook nodig.

Dan ten aanzien van het centraal regelen. Ik meen — misschien dat de heer Kwint daar zo nog een duiding aan gaat geven — dat de heer Kwint ervoor pleitte om alles door de GGD te laten doen. Dat vond ik geen goed idee, maar ook de GGD vond dat geen goed idee, omdat de GGD ander werk aan zijn kar had hangen dan het testen voor toegang. Dat is de reden waarom wij hebben gekozen voor de stichting SON, die dat werk inderdaad heeft uitbesteed aan aanbieders. Maar dat is overigens niet het probleem waarover het nu gaat. Dat is niet waarom het afgelopen weekend in een aantal gevallen ingewikkeld ging.

De voorzitter:

Mevrouw Westerveld, afrondend.

Mevrouw Westerveld (GroenLinks):

Ik hoor wat de minister zegt, maar de reden waarom ik — de collega's dadelijk ook, denk ik — erbovenop zit, is dat het hier gaat over de gezondheid. Dan kan het in 1% van de gevallen mis zijn gegaan, maar het brengt wel andere mensen in gevaar. Dat is natuurlijk het hele punt.

Nog één punt, over het controleren. De minister zegt dat er wordt gecontroleerd. Tegelijkertijd kunnen we wel spreken van een grote valse start in het eerste weekend, terwijl we het hebben over een systeem waar we de hele zomer mee door moeten. Ik wil de minister vragen hoe hij de komende maanden voor zich ziet en of hij kan garanderen dat dit gewoon niet meer gaat voorkomen.

Minister De Jonge:

Garanderen kun je dat natuurlijk niet. Garanties krijg je bij een koelkast. Wat hier aan de hand is, is dat er heel erg hard wordt gewerkt aan iets helemaal nieuws. We hebben dit nog nooit gedaan op deze schaal. Ik wil nogmaals benadrukken dat heel erg veel mensen afgelopen weekend een prachtig weekend hebben gehad. In 1% van de gevallen kwam dat testbewijs, die QR-code, te laat of zelfs niet. Dat is voor die mensen ongelofelijk balen en dat is ook voor de ondernemers die daardoor gedupeerd zijn ongelofelijk balen. Het komende weekend moet het beter dan dit weekend. Waarschijnlijk zijn er dan ook nog dingen. Het weekend daarna gaat het mogelijk weer beter, maar dan zijn er waarschijnlijk ook nog dingen. Zo zal het gaan. Je moet gewoon in nuchterheid op die manier aan de slag. Je moet ervoor zorgen dat het telkens weer beter gaat dan het ging.

De voorzitter:

Dank u wel. Er zijn een aantal vervolgvragen. Allereerst mevrouw Kuiken van de PvdA, dan de heer Paternotte van D66 en dan de heer Kwint van de SP.

Mevrouw Kuiken (PvdA):

Cool was het afgelopen weekend absoluut niet. Ik doel op een dampende en dansende massa die lekker aan het zingen is; alle ingrediënten voor een superspread, als mensen niet goed zijn getest.

Minister De Jonge:

Absoluut.

Mevrouw Kuiken (PvdA):

Daarom is het eigenlijk bespottelijk dat er negatieve testbewijzen zijn afgegeven. Het probleem kan inderdaad zijn dat er sprake is van zorgcowboys, die nieuw zijn in de markt en die daar vooral in zitten voor het grote geld en minder om het echt heel precies te doen. Mijn vraag is dan ook: is hier niet gewoon fraude gepleegd en zou dat niet beboet moeten worden? Ze verdienen er in totaal immers honderden miljoenen mee. Het geld dat hieraan is uitgegeven, 50 miljoen per week, is er al voor gereserveerd.

Minister De Jonge:

Volgens mij gaat mevrouw Kuiken nu wel heel erg snel. Allereerst over de vaststelling dat kennelijk negatieve testuitslagen zijn afgegeven door een testbedrijf, terwijl daar geen negatieve testen aan ten grondslag lagen. Dat is inderdaad een signaal. Dat signaal wordt nagetrokken door SON, maar dat hebben we nog niet bevestigd gekregen. Ik denk dat we even moeten oppassen met jumping to conclusions. We hebben gezien dat het in een aantal gevallen wel zo is geweest dat mensen bijvoorbeeld op basis van hun afspraakbevestiging naar binnen mochten. Dat is waar. Maar dat hebben dan niet de testaanbieders gedaan. Dat was op dat moment de evenementenorganisator die dan kennelijk — ik begrijp dat op zich wel, hoor — op basis daarvan heeft gezegd: zo voorkomen we in ieder geval dat iemand zijn avond verpest is. Maar dat is niet goed, exact om de reden die mevrouw Kuiken noemt, namelijk dat het achter de poort van de toegangstesten veilig moet zijn. Je moet ervan uit kunnen gaan dat degene die tegen je aan staat te schuren gevaccineerd is of getest is. Het moet veilig zijn. Als het niet veilig is, kun je er niet meer van op aan. Dan kan het niet zo werken zoals we het nu laten werken. Kortom, het moet veilig. Dat betekent dat we al die dingen moeten doen die ik zojuist heb gezegd.

De voorzitter:

De heer Paternotte, D66. O, eerst mevrouw Kuiken nog.

Mevrouw Kuiken (PvdA):

Een klein punt van orde, voorzitter. Het is heel makkelijk, omdat we nooit een vraag en een wedervraag kunnen stellen. Daarmee wordt het vragenuurtje iets blasés. Maar ik vroeg heel duidelijk: als er sprake is van bewust afgeven van foute testbewijzen, is er dan niet sprake van fraude en zou dat dan niet beboet moeten worden?

Minister De Jonge:

Ja, in dat geval wel. Daarom zeg ik: pas nou op voor jumping to conclusions. We kunnen niet zeggen "ja, er zijn negatieve testbewijzen afgegeven" als dat niet zo is. Daar is wel een signaal van, en dat wordt nagelopen. Als er inderdaad sprake is van valsheid in geschrift — ik denk dat u daarop doelt — dan geldt natuurlijk gewoon dat er aangifte moet worden gedaan et cetera. Dat is niet de moeilijke kant van het verhaal. Overigens wordt ook voor die hack natuurlijk gewoon een aangifte voorbereid, want mogelijkerwijs is het strafrecht daarbij aan de orde, en dat kan dan ook helpen. Wat er hier vooral aan de hand is geweest, is dat er door die aanval allerlei dingen zijn vertraagd. Daardoor dreigden mensen, dus ondernemers en mensen die naar binnen wilden, gedupeerd te raken, wat heeft geleid tot gedoe aan de poort. Dat gedoe aan de poort is soms opgelost op een manier die evident niet in overeenstemming is met de bedoeling van het testen voor toegang, namelijk dat het veilig is. Het testen met een sneltest aan de ingang is weliswaar creatief, maar toch niet de bedoeling. Daar is het namelijk niet voor bedoeld.

De heer Paternotte (D66):

Heel goed dat er gekeken wordt welke maatregelen nodig zijn, als dit soort negatieve testuitslagen inderdaad cadeau zijn gedaan. Dat ondermijnt namelijk het vertrouwen in het hele systeem. Als je in een club staat of in een stadion zit, moet je weten dat de mensen om je heen gevaccineerd of getest zijn. We zagen ook berichten dat dit ook is gebeurd bij het allergrootste event van afgelopen weekend: Wales-Denemarken in de ArenA. Mensen die geen uitslag hadden, kregen een groen bandje, oftewel: ze hadden geen uitslag, maar mochten toch nog naar binnen om in de ArenA tussen 15.000 anderen te zitten. Ik neem aan dat bij zo'n event inmiddels wel is nagetrokken hoe het zit en wat daar is gebeurd. Misschien kan de minister ons daar even over bijpraten.

Minister De Jonge:

Ik heb daar net de stichting SON over gesproken. Zij zijn nog bezig om dat verhaal helemaal uit te klaren. Maar wat daar in ieder geval van bekend is, is dat het ging om medewerkers die niet verplicht waren om getest te worden. Dit waren medewerkers die wel getest waren, maar die geen negatieve testuitslag hadden gekregen. Zij moesten wel meewerken bij het event en hebben om die reden dat groene bandje gekregen. Dat is overigens ook niet oké, maar wel "niet oké" van een andere orde. Medewerkers kunnen namelijk niet verplicht worden om negatief getest te worden. Dat laat onverlet dat ik uw centrale punt helemaal deel, namelijk dat we testen voor toegang de komende maanden nodig hebben. Mevrouw Westerveld zei dat ook al, en ik deel dat zeer. Als we daar echt gebruik van willen maken op de manier zoals we dat nu doen, dus het loslaten van de 1,5 meter achter de poort, dan móét het veilig zijn. Je móét dan zeker weten dat de mensen om je heen getest of gevaccineerd zijn. Als je dat niet zeker weet, dan deugt het systeem niet meer. Ik ben het dus zeer met u eens dat het systeem moet deugen en dat het alleen maar op die manier kan werken.

De heer Paternotte (D66):

Dan nog even over de capaciteit. Ik heb echt van veel mensen gehoord dat ze afgelopen weekend ongelofelijk lang in de rij moesten staan, en dat ze als ze binnenkwamen vaak zagen dat de meeste testfaciliteiten eigenlijk niet gebruikt werden. Testen voor toegang hebben we de komende maanden nodig, maar eigenlijk vooral nu. In augustus zijn namelijk echt de meeste volwassen Nederlanders gevaccineerd. Zij hebben dan dus ook een vaccinatiebewijs en zullen die testen dan niet meer nodig hebben. Maar nu is het elk weekend ongelofelijk knetterdruk. Morgen kunnen mensen die in Europa op reis willen ook een afspraak maken om zich te laten testen. Daarom wil ik weten of die capaciteit in het begin wel echt volledig wordt benut, zodat we in het weekend niet steeds weer die eindeloze rijen krijgen. Mensen worden anders niet gemotiveerd om hier gebruik van te maken.

Minister De Jonge:

Over het afgelopen weekend als geheel zijn er 227.000 afspraken gemaakt. Voor het komende weekend zal dat per dag de capaciteit zijn. Je zou dus denken dat dat voldoende moet zijn. Het helpt wel als mensen bijtijds hun afspraak maken en de afspraak niet dusdanig dicht op het evenement plannen dat het sowieso dringen en billenknijpen wordt of je überhaupt wel op tijd je afspraak bevestigd ziet via een negatieve testuitslag. Kortom, we kunnen dit met elkaar doen. Sowieso gaat de stichting SON de capaciteit verder ophogen met de testaanbieders. Zeker in de regio Amsterdam, waar u natuurlijk heel veel signalen vandaan heeft, is daarin heel veel werk te doen. Kortom, er gaat capaciteit verplaatst worden van door de week naar het weekend. Daardoor wordt de overcapaciteit nog groter. De fijnmazigheid moet overeind blijven, want ook dat vinden we belangrijk hier in de Kamer. We hopen daarmee het komend weekend vraag en aanbod weer iets dichter op elkaar te hebben afgestemd, maar dat zal ook een beetje oefenen worden in de uitvoeringspraktijk. Ik ga ervan uit dat ook dit komend weekend beter gaat dan afgelopen weekend.

De heer Kwint (SP):

Als we de verhalen van het afgelopen weekend op een hoop vegen, dan heb je een hek. Dan heb je lange wachtrijen. Dan heb je mensen die geen of te laat een testbewijs krijgen. Dan krijg je QR-codes die doorgestuurd worden waarmee mensen wel naar binnen komen, terwijl dat eigenlijk niet zou moeten kunnen. Dan is er nog een verhaal van mensen die ter compensatie een toegangsbewijs zouden krijgen, ook wanneer zij geen test hebben gedaan. Ik zie de minister in de media zeggen: ja, ik ben eigenlijk wel tevreden over het eerste weekend. Kan hij aangeven wanneer hij ontevreden zou zijn? En kan hij aangeven of hij het denkbaar acht dat wanneer deze taak bij de GGD was belegd, er een situatie zou kunnen ontstaan waarin onze gezondheidsdiensten ooit een negatief testbewijs zouden afgeven wanneer iemand niet getest zou zijn?

Minister De Jonge:

Daarvan zeg ik: pas nou even op voor jumping to conclusions. Ik heb dat verhaal ook gehoord en dat verhaal wordt nagetrokken, maar dat verhaal is vooralsnog niet bevestigd, wel dat er mensen zijn toegelaten die niet allemaal over een negatieve testuitslag beschikten. Dat er toegang is verschaft aan mensen die niet allemaal over een negatieve testuitslag beschikten, dat is wel het geval. Maar dat er negatieve testbewijzen zouden zijn verstrekt door een testaanbieder terwijl er geen negatieve test aan ten grondslag lag, dat is vooralsnog slechts een verhaal. Ik zeg niet dat het niet gebeurd is, maar het is vooralsnog slechts een verhaal.

Twee: waarom ben ik monter? Omdat dat mijn karakterologische defaulthouding is. Dat is één. En twee, omdat de werkelijkheid daar ook alle aanleiding toe geeft. Het was voor het eerst dat we grootschalig met die toegangsbewijzen gingen werken. In het eerste weekend zijn er ruim 2 miljoen vaccinatiebewijzen afgegeven en ruim een kwart miljoen, of een kleine kwart miljoen negatieve testuitslagen. Inderdaad, in 1% van de gevallen kwam die te laat of niet. Dat is voor die ene procent echt supervervelend en voor die ondernemers misschien nog wel meer. Want ja, die hadden gerekend op een volle hut en veel omzet, maar dat was niet zo. Waar het misging, was dat natuurlijk heel vervelend. Maar laten we niet op basis van dat geheel heel somber zijn.

Had de GGD het anders en beter gekund? U weet: mijn achting en waardering voor de GGD is hemelhoog, maar ik vind dat we hen niet met alle werk in deze crisis moeten opzadelen. Daarom vind ik het een zeer verdedigbare keuze dat we dit hebben overgelaten aan andere aanbieders dan de GGD. Dit kunnen andere mensen ook. Heel veel dingen kan de GGD alleen als beste, maar dit kunnen andere mensen ook.

De voorzitter:

Ik wil de minister vragen om iets korter te antwoorden, gezien de tijd.

Minister De Jonge:

Nog iets korter? Maar de heer Kwint brengt me altijd een beetje in vervoering, voorzitter.

De voorzitter:

Ja, dat gebeurt bij dit onderwerp. Mevrouw Agema van de PVV.

Mevrouw Agema (PVV):

Testen voor toegang is verplicht. Ik hoor van de minister dat 227.000 mensen die geen klachten hebben zich verplicht hebben laten testen om iets leuks te gaan doen, terwijl ventileren waarschijnlijk effectiever zou zijn dan zo veel mensen testen. Ik zou aan de minister willen vragen hoeveel van die 227.000 mensen positief zijn getest. Als hij dat hier niet kan zeggen, zouden we dat dan per brief over twee dagen of in deze Kamerweek nog mogen ontvangen?

Minister De Jonge:

Over twee dagen weet ik niet, maar ik wil wel ...

Mevrouw Agema (PVV):

In ieder geval niet over zes weken.

Minister De Jonge:

Nee, nee, nee. Voor de zomer sturen we sowieso nog een voortgangsbrief, volgens mij begin volgende week. Volgende week dinsdag staat die brief in de planning. Ik wil daar alle informatie zo veel als mogelijk over verstrekken. Ik vind het belangrijk om daar transparant over te zijn. Mevrouw Agema lijkt te zeggen: als deze mensen misschien maar in heel geringe mate positief zijn, dan had je ze dus ook niet kunnen testen. Maar het punt is nou juist dat we achter de poort van de toegangsbewijzen de 1,5 meter willen loslaten. Dan moet het veilig zijn.

De voorzitter:

Ik wil de minister vragen om nu in ieder geval niet de discussie aan te gaan, want dan wordt het een debat. Het is een mondeling vragenuur. Ik geef het woord aan mevrouw Van den Berg van het CDA. De minister heeft toegezegd in de voortgangsrapportage in ieder geval op uw vraag terug te komen. Er zullen nog meerdere debatten zijn over corona, verwacht ik. Mevrouw Van den Berg van het CDA.

Mevrouw Van den Berg (CDA):

Er zijn dus dingen misgegaan met de toegangsbewijzen. Ik heb er ook klachten over gekregen dat mensen keurig op zaterdagmorgen om acht uur een afspraak hebben gemaakt, maar niet naar binnen konden en om één uur konden terugkomen. Dus dat hielp ook allemaal niet voor de organisatie. Mevrouw Kuiken gaf al aan dat meerdere partijen hierbij zijn betrokken. Heeft de minister inzicht dat het met name bij bepaalde partijen mis is gegaan? Als hij dat nu niet heeft, zou hij dat dan kunnen meenemen in de brief? Dat is natuurlijk ook een signaal.

Minister De Jonge:

Hier zijn inderdaad heel veel partijen bij betrokken. Voor al die schakels is ook wel echt een lijstje verbeterpunten te maken. Dat is het geval bij SON zelf, de helpdesk van SON, de helpdesk van VWS, de testaanbieders en bij de poort, dus de deur, oftewel de toegangscontrole. Ik denk dat alle partijen door dat eerste weekend huiswerk hebben om ervoor te zorgen dat het tweede weekend beter zal gaan verlopen. Daar wil ik graag op ingaan in de brief. Dat vroeg u. Excuus, ja.

De voorzitter:

Mevrouw Westerveld van GroenLinks, tot slot.

Mevrouw Westerveld (GroenLinks):

Er zijn net natuurlijk verschillende signalen afgegeven door mij en mijn collega's. Je hebt laksheid aan de toegangspoort van een evenement. Je hebt aan de andere kant de fraude door verschillende testbedrijven, waarvan de minister zegt dat die niet bevestigd is. Ik vroeg mij nog af — die vraag heb ik net ook gesteld — hoe die controle plaats gaat vinden. Maar zijn er ook sancties? Als een bedrijf erop wordt betrapt dat het niet goed genoeg checkt aan de poort of iemand wel echt een negatief testbewijs heeft, wat zijn dan de sancties?

Minister De Jonge:

Nou, bijvoorbeeld dat je niet meer open mag als je de 1,5 meter loslaat. Dat kan. Er kan een last onder dwangsom worden gegeven. Er kan een boete worden gegeven. Er kan van alles. De gemeenten zien daarop toe. Ik vind overigens dat we niet van de gemeenten moeten verwachten dat ze naast elke portier een agent zetten. Dat is ook niet nodig. In eerste instantie vind ik het echt het werk van de evenementenorganisatoren zelf om daar streng in te zijn, want het is ook in hun belang. U noemde zelf de suggestie van de Koninklijke Horeca Nederland. Dat is een van de partijen waarmee natuurlijk volop wordt gesproken. Het is ook echt in hun belang dat het toegangstesten een succes wordt. Absoluut.

De voorzitter:

Dan wil ik de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport van harte bedanken voor zijn beantwoording.

Minister De Jonge:

Het genoegen was wederzijds.