32 156 Monumentenzorg

Nr. 116 BRIEF VAN DE MINISTER VAN DEFENSIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 23 februari 2022

Mede namens de staatsecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap informeer ik u hierbij over een kwestie die verband houdt met de Slag in de Javazee, die op 27 februari a.s. 80 jaar geleden plaatsvond. Bij deze slag zijn drie Nederlandse marineschepen, Hr.Ms. De Ruyter, Hr.Ms. Java en Hr.Ms. Kortenaer, met 915 bemanningsleden vergaan.

Tijdens een door het Karel Doorman Fonds geïnitieerde expeditie in 2016 werd duidelijk dat de scheepswrakken geheel of gedeeltelijk zijn verdwenen en dat Nederlandse oorlogsgraven zijn geschonden. Na deze constatering hebben Indonesië en Nederland zich samen ingezet voor de bescherming van maritiem erfgoed.

Deze samenwerking heeft geleid tot betere afspraken en bescherming van de drie wraklocaties. In dit kader is bijvoorbeeld in 2019 een gezamenlijk Indonesisch-Nederlands maritiem-archeologisch onderzoek uitgevoerd op de locaties van de wrakken van de drie schepen¹. De Kamer is sinds 2016 meerdere malen geïnformeerd over relevante ontwikkelingen².

Indonesië en Nederland zijn gedurende deze periode ook in gesprek geweest over enkele voorwerpen afkomstig van de wraklocaties, zogenoemde artefacten, die in 2016 zijn geborgen. Het betreft een granaathuls en een afsluiter van de locatie van Hr.Ms. Kortenaer en een granaathuls en een fles van de locatie van Hr.Ms. Java.

Voor de nabestaanden vormen deze artefacten tastbare herinneringen aan hun dierbaren. Deze zijn daarom van grote emotionele waarde. Indonesië en Nederland hebben onlangs afgesproken dat de artefacten zullen worden overgebracht naar het Marinemuseum in Den Helder en daar worden tentoongesteld. Het kabinet is de Indonesische regering hiervoor erkentelijk.

De Minister van Defensie, K.H. Ollongren

---

1 Kamerstuk 32 156, nr. 102

2 Onder andere Kamerstuk 32 156, nrs. 77, 80, 84, 85, 89, en 95