21 501-07 Raad voor Economische en Financiële Zaken

Nr. 1117 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 21 januari 2014

Hierbij zend ik u de geannoteerde agenda voor de Eurogroep en Ecofin Raad van 27 en 28 januari 2014 te Brussel.

Het is mogelijk dat nog punten worden toegevoegd aan de agenda of dat bepaalde onderwerpen worden afgevoerd of worden uitgesteld tot de volgende vergadering.

De Minister van Financiën, J.R.V.A. Dijsselbloem

Geannoteerde agenda ten behoeve van de Eurogroep en Ecofin Raad van 27 en 28 januari te Brussel

Eurogroep 27 januari 2014

1. Letland – invoering van de euro

Document: n.v.t.

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: De Eurogroep zal stilstaan bij de invoering van de euro door Letland op 1 januari 2014. Op 9 juli 2013 heeft de Ecofin Raad met gekwalificeerde meerderheid van stemmen besloten dat Letland per 1 januari 2014 kon toetreden tot de euro¹. Op basis van de convergentierapporten van de ECB en de Commissie werd in juni dat jaar geconcludeerd dat Letland aan alle criteria voldeed en dat derogatie op euro-invoering in Letland kon worden opgeheven. De rechtsbasis hiervoor is artikel 140 (1) VWEU, waarin de convergentie criteria staan beschreven. Op 1 januari jl. is de euro succesvol als nationale munteenheid in Letland geïntroduceerd. Om duurzame convergentie te garanderen, heeft Letland tijdens de Ecofin van juli 2013 een brief met beleidstoezeggingen gepresenteerd. In deze brief committeert Letland zich aan verschillende maatregelen op het gebied van budgettair beleid en de financiële sector en structurele hervormingen². Nederland vindt het belangrijk dat de beleidsaanpassingen die in juli 2013 door Letland zijn toegezegd gedegen worden geïmplementeerd.

2. Griekenland

Document: niet beschikbaar

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: De Eurogroep spreekt naar verwachting over de stand van zaken omtrent de implementatie van het leningenprogramma door Griekenland. De Trojka was tot 17 december 2013 in Athene voor een voortgangsmissie. Op basis van deze missie oordeelde de Trojka positief over het behalen van de vier doelstellingen die als voorwaarden waren gesteld voor de uitkering van het tweede deel van de tranche uit het EFSF voor het derde kwartaal van 2013 aan Griekenland en de resterende inkomsten uit de SMP-portefeuille. De Tweede Kamer is hierover op 17 december jl. per brief geïnformeerd (Kamerstuk 21 501-07, nr. 1109). Wat betreft de uitkering voor het vierde kwartaal geeft de Trojka aan dat de Griekse autoriteiten voortgang hebben geboekt ten aanzien van de gevraagde maatregelen in het leningenprogramma, maar dat er nog een aantal openstaande punten is. Op moment van schrijven is nog onbekend wanneer de missie wordt hervat en wanneer de voortgangsrapportage wordt gepresenteerd. Uit de voortgangsrapportage zal moeten blijken of Griekenland in voldoende mate de maatregelen uit het tweede leningenprogramma heeft geïmplementeerd. De Eurogroep zal op basis hiervan de uitkering van de volgende tranche bespreken. Zodra de voortgangsrapportage beschikbaar is, wordt de Tweede Kamer over de uitkomsten geïnformeerd.

3. Portugal

Document: niet beschikbaar

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: De Eurogroep spreekt naar verwachting over de stand van zaken omtrent de implementatie van de maatregelen waaraan Portugal zich heeft gecommitteerd in het kader van het leningenprogramma. De tiende voortgangsmissie vond plaats van 4 tot 16 december 2013. De Trojka, bestaande uit de Europese Commissie, de ECB en het IMF, oordeelde dat Portugal op schema ligt met de implementatie. Aan deze voortgangsmissie is een tranche gekoppeld van in totaal 2,7 miljard euro. Hiervan is ca. 1,8 miljard euro afkomstig van de EU en 0,9 miljard van het IMF. De conclusies van de missie en het daaruit voortvloeiende voortgangsrapport zijn leidend bij de beslissing over uitkering van de tranche. De volledige voortgangsrapportage is op dit moment nog niet beschikbaar en een beslissing over de tranche wordt naar verwachting pas in februari genomen. Zodra de volledige voortgangsrapportage beschikbaar is zal de Tweede Kamer per brief over de uitkomsten worden geïnformeerd.

Uit een eerste verklaring van de Trojka na afloop van de missie blijkt dat de vooruitzichten voor de economische groei in lijn zijn met eerdere projecties en de ingezette daling van de werkloosheid zet voort. Portugal blijft gecommitteerd aan de doelstellingen voor het overheidstekort voor 2013 en 2014. De Trojka concludeerde dat de doelstelling van 5,5% bbp voor 2013 binnen bereik is en de begroting voor 2014 zou Portugal ook in staat moeten stellen de doelstelling van 4% bbp voor 2014 te halen. Wel geeft de Trojka aan dat meer structurele hervormingen van de economie nodig zijn om duurzame groei te waarborgen.

4. Spanje

Document: Vijfde voortgangsrapportage Spanje

Aard bespreking: gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: De Eurogroep bespreekt de vijfde voortgangsmissie van de Europese Commissie en de ECB aan Spanje die plaats vond van 2 tot 13 december 2013. Zowel de Europese Commissie en de ECB als het IMF hebben naar aanleiding van de vijfde missie geconcludeerd dat Spanje de uitvoering van de maatregelen die zijn vastgelegd in het Memorandum of Understanding (moU) voltooid heeft. De Tweede Kamer is reeds uitgebreid geïnformeerd over de uitkomsten van deze missie, zie hiervoor kamerbrief «Vijfde voortgangsrapportage in het kader van het ESM steunprogramma voor de Spaanse bankensector» (Kamerstuk 21 501-07, nr. 1116). Tijdens de Eurogroep van 14 november 2013 heeft Spanje aangegeven na het succesvol afronden van de vijfde en laatste voortgangsmissie het leningenprogramma te zullen verlaten. De Eurogroep heeft steun uitgesproken voor deze beslissing.

5. Bankenunie – stand van zaken

Document: N.v.t.

Aard bespreking: Gedachtewisseling en presentatie Europese Centrale Bank (ECB)

Besluitvormingsprocedure: N.v.t.

Toelichting: De Eurogroep zal spreken over de stand van zaken van de Bankenunie. Met de Bankenunie wordt voorzien in Europees toezicht op banken en een Europese aanpak van banken in nood. Een uitgebreidere toelichting op dit punt is hieronder gegeven in het kader van de bespreking in de ECOFIN Raad.

6. Miscellaneous – Slovenië

Document: n.v.t.

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: De Eurogroep biedt de mogelijkheid om informeel met elkaar van gedachten te wisselen over de situatie in een Euroland of in het hele Eurogebied. Voor het herstel van de door de crisis getroffen financiële sector in Slovenië is het nodig de bankbalansen op te schonen. De Sloveense autoriteiten hebben op 12 december jl. de resultaten van de asset quality reviews en stresstesten bekendgemaakt. De uitkomsten zijn door de internationale financiële markten positief ontvangen. Het Sloveense bankwezen heeft op basis van deze reviews ca € 4 miljard aan extra kapitaal nodig, waarvan 3 miljard voor banken die overwegend in staatshanden zijn. De Sloveense regering lijkt over voldoende liquiditeit te beschikken om dit bedrag uit nationale middelen op te vangen. Op 18 december maakte zij, na goedkeuring van de Europese Commissie, reeds € 2,8 miljard beschikbaar aan de drie grootste banken. De Sloveense Minister van Financiën zal om een update gevraagd worden over de vervolgstappen die Slovenië zal nemen om de stabiliteit van de financiële sector te herstellen.

ECOFIN Raad 28 januari 2014

1. Bankenunie – stand van zaken

Document: N.v.t.

Aard bespreking: Gedachtewisseling en presentatie Europese Centrale Bank (ECB)

Besluitvormingsprocedure: N.v.t.

Toelichting: De Ecofin Raad zal net als de Eurogroep stil staan bij de stand van zaken van de Bankenunie. De ECB zal tijdens de Ecofin Raad een presentatie geven over de implementatie van het Europees toezichtmechanisme.

Met de Bankenunie wordt voorzien in Europees toezicht op banken en een Europese aanpak van banken in nood. Begin november 2013 is de Verordening inzake het Europees toezichtmechanisme in werking getreden. Thans treft de ECB voorbereidingen om het toezicht daadwerkelijk op Europees niveau te gaan uitvoeren. Onderdeel hiervan is de AQR om de activazijde van de banken door te lichten. Tijdens de Ecofin Raad van 18 december 2013 is een Raadsakkoord bereikt ten aanzien van de Verordening inzake het Europees resolutiemechanisme. Thans is het aan de Raad en het Europees Parlement om tot een akkoord te komen. Tevens is tijdens de Ecofin Raad van 18 december 2013 afgesproken een intergouvernementeel akkoord tussen de aan het Europees resolutiemechanisme deelnemende Lidstaten te sluiten betreffende afdracht van contributies aan het Europees resolutiefonds en geleidelijke risicodeling (Kamerstuk 21 501-07, nr. 1112).

Het kabinet vindt het belangrijk dat zo snel als mogelijk een gedegen Bankenunie wordt verwezenlijkt. Daarbij hecht het kabinet sterk aan een diepgaande Asset Quality Review (AQR) door de ECB om eventuele problemen bij de activa van de banken tijdig te ontdekken en op te lossen. Tevens is het kabinet hierbij sterk voorstander van spoedige totstandkoming van het Europees resolutiemechanisme en een intergouvernementeel akkoord over het Europees resolutiefonds. Het kabinet acht het noodzakelijk dat de huidige afspraken over toepassing van het bail-in instrument onderdeel moeten vormen van het intergouvernementele akkoord.

2. ECOFIN werkprogramma 2014-I

Document: Werkprogramma voor de ECOFIN Raad van het Grieks voorzitterschap

Aard bespreking: Presentatie

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: Griekenland heeft op 1 januari jl. het halfjaarlijks roulerend voorzitterschap van de Raad van Ministers overgenomen. Het Griekse voorzitterschap zal het werkprogramma voor de Ecofin Raad voor het aankomende half jaar presenteren en toelichten.

3. SGP implementatie Kroatië

Documenten:

• COMMISSION STAFF WORKING DOCUMENT – Analysis by the Commission services of the budgetary situation in Croatia

• COMMISSION OPINION on the existence of an excessive deficit in Croatia

• Proposal for a COUNCIL DECISION on the existence of an excessive deficit in Croatia

• Recommendation for a COUNCIL RECOMMENDATION with a view to bringing an end to the situation of an excessive government deficit in Croatia

Aard bespreking: aanname raadsconclusies

Besluitvormingsprocedure: gekwalificeerde meerderheid; Kroatië stemt niet mee (cf. art. 126, lid 13 VWEU).

Toelichting: De Raad wordt gevraagd te concluderen dat er sprake is van een buitensporig tekort in Kroatië en wordt verzocht aanbevelingen aan te nemen om dat tekort te corrigeren. De rechtsbasis van het besluit is art. 126, leden 6 en 7 van het VWEU. Naar verwachting zal de Raad concluderen dat het Kroatische tekort van 5,5% kwalificeert als buitensporig en zal hij de aanbevelingen van de Commissie om het buitensporig tekort te corrigeren aannemen. Hierover wordt weinig discussie verwacht. Nederland deelt de mening van de Commissie dat het Kroatische tekort buitensporig is en ondersteunt de voorgestelde aanbevelingen om dat tekort te corrigeren.

4. Follow-up Europese Raad december 2013

Document: ER-conclusies http://www.consilium.europa.eu/uedocs/cms_data/docs/pressdata/en/ec/140214.pdf

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting: De Ecofin Raad zal stil staan bij de Europese Raad (ER) van december jl. De Tweede Kamer is eerder geïnformeerd over de uitkomsten van de ER per Kamerstuk 21 501-20 nr. 835, d.d. 24 december 2013. De discussie over lidstaatcontracten en mogelijk gekoppelde solidariteitsmechanismen is naar oktober 2014 geschoven. De President van de ER heeft de opdracht gekregen om in nauwe samenwerking met de President van de EC het concept van lidstaatcontracten en mogelijke solidariteitsmechanismen nader uit te werken en in oktober 2014 te rapporten aan de ER met het doel een algeheel overeenkomst te bereiken op beide elementen. De Ecofin Raad spreekt mogelijk verder over het pact voor groei en banen en de verschillende elementen, waaronder voortgang van implementatie van het instrument voor MKB-kredietverlening van de Commissie en de Europese Investeringsbank. Ook de door haar aandeelhouders voorgenomen kapitaalverhoging en mandaatsuitbreiding van het Europees Investeringsfonds komt mogelijk aan bod. Nederland zet geen structuurfondsen in voor het MKB-instrument, omdat deze reeds elders zijn gealloceerd. Wel onderzoekt Nederland de mogelijkheden om met andere middelen aan het instrument deel te nemen. Nederland is voorstander van de aangekondigde kapitaalverhoging en mandaatsuitbreiding van het Europees Investeringsfonds, mits de hieruit voortvloeiende investeringen gebalanceerd over alle lidstaten worden verdeeld.

Overig

Voorstel van de Europese Commissie tot het handhaven deadline van 1 februari 2014 voor de SEPA-migratie en invoering van additionele overgangstermijn van zes maanden

Document: Proposal for a Regulation of the European Parliament and of the Council amending EU Regulation (EU) N° 260/2012 as regards the migration to Union-wide credit transfers and direct debits. Openbaar document, te raadplegen via: http://ec.europa.eu/internal_market/payments/docs/sepa/1401069_proposal_en.pdf

Besluitvormingsprocedure: Gekwalificeerde meerderheid in de Raad en medebeslissing door het Europees Parlement.

Toelichting: Het voorstel van de Commissie betekent dat de deadline voor overgang op SEPA van 1 februari 2014 gehandhaafd blijft en dat een additionele overgangstermijn van zes maanden wordt ingevoerd. Gedurende die tijd mogen banken betalingen naar huidige nationale standaarden nog accepteren.

In Nederland is de SEPA-migratie al vergevorderd. Voor het overgrote deel van de nog niet gemigreerde bedrijven is de verwachting van het Nationaal Forum SEPA-migratie (NFS), onder voorzitterschap van DNB, dat de deadline van 1 februari nog haalbaar is. Gezien de vele inspanningen die zijn verricht door alle bij het NFS aangesloten partijen en de verwachting dat de deadline van 1 februari nog haalbaar is, is wijziging van de SEPA-Verordening voor Nederland niet echt noodzakelijk. Het late tijdstip waarop het voorstel door de Europese Commissie wordt gedaan brengt juridische onzekerheid met zich mee. Desalniettemin zal Nederland meewerken aan het besluit tot invoering van de additionele overgangstermijn. In Nederland zal onverminderd worden gestreefd naar voltooiing van de migratie per 1 februari 2014 maar zowel richting bedrijven als richting consumenten zal in de overgangsfase de nodige flexibiliteit worden betracht.

Ook de ECB verwacht dat de overgrote meerderheid op tijd zal migreren en blijft marktpartijen aansporen om de migratie voor 1 februari 2014 te voltooien. (zie: http://www.ecb.europa.eu/press/pr/date/2014/html/pr140109_1.en.html ).³

---

1 Zie het verslag van de Ecofin Raad van 9 juli, kamerstuk 21 501-07, nr. 1074, d.d. 12 sep 2013

2 Zie voor meer informatie het verslag van de Eurogroep en Ecofin van 20 en 21 juni, kamerstuk 21 501-07, nr. 1067, d.d. 24 juni 2013.

3 Gezien de urgentie van het Commissievoorstel, het voorstel dient per 1 februari 2014 in werking te treden, vervangt deze berichtgeving een Beoordeling Nieuwe Commissievoorstellen-fiche.