2 Vragenuur

Vragenuur

Aan de orde is het mondelinge vragenuur, overeenkomstig artikel 12.3 van het Reglement van Orde.

Vragen Bamenga

Vragen van het lid Bamenga aan de minister van Infrastructuur en Waterstaat, bij afwezigheid van de staatssecretaris Openbaar Vervoer en Milieu, over het bericht "Steeds meer elektrische rijders willen terug naar benzineauto".

De voorzitter:

Aan de orde is het mondelinge vragenuurtje. Een hartelijk woord van welkom aan de minister van Infrastructuur en Waterstaat. Fijn u weer te zien. U krijgt een vraag van de heer Bamenga van de fractie van D66. Het woord is aan de heer Bamenga.

De heer Bamenga (D66):

Voorzitter. Elke Nederlander wil vlot, veilig en comfortabel reizen, betaalbaar en bij voorkeur ook schoon. Elektrische auto's spelen hierin een sleutelrol. Daarom pleit D66 al lange tijd voor een aanpak die elektrisch rijden de slimste keuze maakt, zowel voor je portemonnee als voor het klimaat. Wat levert ons dat op? Schone steden, minder herrie, een leefbare planeet voor onszelf en voor onze kinderen.

We moeten niet alleen aan de slag met elektrisch rijden omdat het beter is voor mensen, het is ook beter voor onze economie. Er werden in China in 2024 879.000 auto's met een elektromotor verkocht, goed voor 50,8% van het totaal. Europa loopt ver achter in de productie van eigen elektrische auto's. Wat een gemiste kans. We spreken op zo veel terreinen over het belang van onafhankelijkheid van andere landen. Elektrisch rijden maakt Nederland juist minder afhankelijk van geopolitieke grillen. Als we de keuzes maken die we moeten maken, dan worden we energieonafhankelijk en hebben we onze eigen, Hollandse energiebron.

Maar dit kabinet jaagt mensen gewoon weer de benzineauto in en maakt elektrisch rijden onaantrekkelijk. De coalitie stemde nota bene tegen het amendement van D66 en ChristenUnie om elektrisch rijden de beste keuze te maken voor de portemonnee van mensen. Mijn vraag aan dit kabinet via deze minister is dan ook: welke actie gaat deze minister nemen om elektrisch rijden aantrekkelijker te maken?

De voorzitter:

Dank u wel. Het woord is aan de minister.

Minister Madlener:

Dank voor de goede vragen. Dit is natuurlijk een interessant onderwerp: wat voor auto's kopen wij, wat voor auto's willen wij rijden en hoe betaalbaar zijn die? Ik heb allereerst eens even de laatste cijfers opgezocht als het gaat om de verkoop van elektrische auto's, want we zien in Duitsland een enorme daling van het aantal elektrische auto's dat nieuw verkocht wordt. In Nederland is dat eigenlijk niet zo. Op dit moment, in de eerste twee maanden van dit jaar, januari en februari, zijn er zo'n 14.000 verkocht. Vorig jaar waren dat er in diezelfde twee maanden 14.500. Je ziet in Nederland eigenlijk niet een hele scherpe daling. Dat vind ik wel goed nieuws. Dit kabinet zegt dat je zelf de keuze moet maken om elektrisch te rijden. Het is aan de mensen zelf om te bepalen wat bij hen past: een grote auto, een kleine auto, elektrisch, diesel, benzine, noem maar op. Die keuze maken we natuurlijk wel vaak ook met de portemonnee. Het kabinet heeft daar natuurlijk wel invloed op. Ik moet zeggen: elektrische auto's helpen natuurlijk vooral enorm bij het reduceren van de stikstofuitstoot. We hebben een groot stikstofprobleem in dit land. Dan ben ik toch altijd wel blij dat Nederland het eigenlijk zo voortvarend heeft gedaan met de elektrische auto, omdat je ziet dat de stikstofuitstoot enorm gedaald is. In die zin ben ik daar wel blij mee.

Het is nog steeds interessant om een elektrische auto te kopen. De cijfers zijn nog steeds behoorlijk: 14.000 stuks verkocht in de eerste twee maanden. Het is wel zo dat wij als kabinet helaas de korting op de wegenbelasting voor elektrische auto's iets hebben moeten reduceren. Dat had te maken met op dat moment een noodzaak in de financiën. Dat is jammer, want dat verlaagt het vertrouwen van mensen. Mensen denken: ja, ik heb eerst een elektrische auto gekocht en nu gaan ze ineens weer de korting verminderen. Dat zorgt voor wantrouwen. Dat snap ik. We moeten daar als overheid echt voorzichtig mee omgaan: vertrouwen komt te voet en gaat te paard; je hebt dat niet snel teruggewonnen. Als je een elektrische auto koopt, wil je wel dat die langjarig — zo'n investering doe je voor misschien wel acht jaar of zo — betaalbaar blijft. Maar goed, het is nog steeds betaalbaar.

Ik wil daar ook bij zeggen dat de kosten van een elektrische auto redelijk op peil zijn. Laten we zeggen dat er geen grote stijging meer aan zit te komen. De korting op de motorrijtuigenbelasting wordt iets afgebouwd. Dat zal voor iets hogere gebruikskosten zorgen, maar dat is niet heel schokkend. De andere kant is dat elektrische auto's steeds goedkoper worden. We zien in China natuurlijk een enorme daling van de prijs van elektrische auto's. Je ziet ook steeds meer modellen — dat zijn vaak heel mooie en leuke modellen — op de markt komen. Dat is natuurlijk weer een andere ontwikkeling. Dat houdt elkaar een beetje in evenwicht. Of zo'n elektrische auto bij je past, hangt ook heel erg af van de vraag of je hem zelf voor de deur kunt opladen. Als je in een stad of in een appartement woont en geen eigen oplader hebt, betaal je natuurlijk veel meer stroomkosten voor de elektrische auto. Het zal dus voor iedereen puzzelen zijn om te weten: is dit aantrekkelijk voor mij? Het kabinet vindt echt dat dat aan de mensen zelf is. Die vrije keuze vinden we belangrijk.

Daarbij wil ik ook nog het volgende over de benzineprijzen zeggen. Als het beleid ongewijzigd blijft, als we niets doen — dat zeg ik erbij; dat is nog niet bepaald — komt er eind dit jaar een accijnsverhoging op benzine van €0,258 aan. De korting op de accijns loopt dus af. Als wij niets doen, stijgt de benzineprijs eind dit jaar dus met €0,258. En dat niet alleen, want de Europese Unie heeft bedacht dat we steeds meer gaan bijmengen in de benzine. Er is een bijmengverplichting. Die gaat ook voor hogere prijzen zorgen, tot wel €0,07 meer per liter in 2030. Dat gaat ook nog gebeuren. Daarbovenop heeft de Europese Unie bedacht dat we de brandstof in de ETS2-verordening opnemen. Daaruit zal ook een prijsverhogend effect optreden, omdat er CO₂-rechten zullen moeten worden gekocht. Dat zal de prijs vanaf 2027 gaan verhogen met zo'n €0,116. Oftewel, bij ongewijzigd beleid zal de benzineprijs de komende jaren, tot 2030, fors gaan stijgen. Dat is natuurlijk heel spijtig, maar dat is wel wat er gaat gebeuren als wij niets doen. Dat is even de andere kant.

Mensen die een elektrische auto hebben gekocht, krijgen inderdaad te maken met een iets hogere motorrijtuigenbelasting. Je zal een paar honderd euro meer per jaar moeten betalen. Daar staat tegenover dat de enorme benzineprijsstijging dan natuurlijk niet hoeft te worden betaald. De elektrische auto blijft dus aantrekkelijk, denk ik. We zien de prijzen ook echt dalen. Ook bij de Duitse modellen zien we een prijsdaling. Dat is natuurlijk goed. Het is jammer dat de Europese Unie een enorme tariefmuur heeft opgetrokken, want dat maakt de prijs weer hoger. Maar ik ben ervan overtuigd dat een elektrische auto voor heel veel mensen in Nederland toch een aantrekkelijk alternatief blijft. We zien de verkoopcijfers ook niet instorten. In die zin valt het mee.

Voorzitter. Even als laatste over dit onderwerp: we zijn de autokosten in het kabinet aan het herzien, aan het bekijken. Rond de Voorjaarsnota, of in ieder geval voor het zomerreces, kan de Kamer een voorstel van ons tegemoetzien. Ik kan daar nog niet op vooruitlopen, maar daarin zouden nog kleine wijzigingen kunnen plaatsvinden.

De heer Bamenga (D66):

Ik hoor de minister aangeven dat de korting op de motorrijtuigenbelasting wordt afgebouwd. De minister geeft zelf aan dat dat niet schokkend is. Misschien is het voor de minister niet zo schokkend, maar ik denk dat het voor de gewone Nederlander wel degelijk schokkend is. De minister kiest ervoor om juist benzineauto's extra te reduceren, terwijl de minister er ook voor zou kunnen kiezen om elektrisch vervoer goedkoper en aantrekkelijker te maken. Wat heeft de minister tegen elektrisch rijden?

Minister Madlener:

Nou, ik heb helemaal niets tegen elektrisch rijden. Ik heb juist net gezegd dat ik heel blij ben dat veel mensen elektrisch gaan rijden, omdat dat enorm veel scheelt in de stikstofuitstoot. We hebben een groot stikstofprobleem in dit land. Het helpt natuurlijk als we elektrisch rijden, omdat we dan geen stikstof uitstoten. Ook de CO₂-uitstoot van een elektrische auto is lager, hoewel dat natuurlijk wel afhangt van hoe de stroom is opgewekt die je in je accu laadt. Nee, ik heb juist aangegeven dat ik blij ben dat mensen toch elektrisch gaan rijden. We hebben vorig jaar vanwege de financiën inderdaad wel een wijziging moeten doorvoeren. Dat vind ik spijtig, want dat verlaagt het vertrouwen. Mensen denken: we kopen een elektrische auto en dan gaat de overheid de belasting verhogen. Dat geeft geen vertrouwen. Dat vind ik niet goed. We gaan daar ook over spreken. Voor het zomerreces komt het kabinet met een voorstel. Ik kan daar nog niet op vooruitlopen. Ik moet het even afwachten, maar er komt een voorstel over de autobelastingen. Ik geef daarbij aan — dat heb ik net uitgebreid gezegd — dat de benzineprijs bij ongewijzigd beleid enorm zal stijgen. Daar moeten mensen ook rekening mee houden. Ik vind dat geen leuke boodschap, zeg ik erbij. Maar het zorgt wel dat elektrische auto's relatief meer aantrekkingskracht hebben.

De heer Bamenga (D66):

Volgens mij zegt de minister het zelf eigenlijk: de benzineprijzen fluctueren continu. Het is dus veel slimmer om in te zetten op elektrisch vervoer, want die prijzen fluctueren veel minder dan de benzineprijzen. Het lijkt erop dat de minister heel erg in het hier en nu kijkt en heel erg kortzichtig bezig is. Daarom wil ik heel graag van de minister weten wat de visie van dit kabinet is op de toekomst van elektrisch vervoer. Waar zijn we over tien en twintig jaar, als het aan dit kabinet ligt?

Minister Madlener:

Voor het kabinet en voor mij persoonlijk is het belangrijk dat de vrije keuze voorop blijft staan. We moeten mensen dus niet het een of het ander in dwingen. Het is een vrije keuze. Het past bij je of niet. Het hangt ook heel erg af van of je zelf kunt laden. Heb je een parkeerplaats voor de deur? Kun je betaalbaar laden? Het is natuurlijk een behoorlijke kostenpost als je alleen maar kunt laden bij andere laadpunten dan bij jezelf. Daar hangt het van af. Mobiliteit is een groot goed voor dit kabinet. We willen het betaalbaar houden. Ik geef daarbij wel aan dat er bij ongewijzigd beleid een forse benzineprijsstijging dreigt op te treden. Dat is geen goed nieuws voor mensen. Dat komt grotendeels door Europees beleid. Dat maakt een elektrische auto dan weer relatief voordeliger. Al met al is het kabinet zeker niet tegen elektrisch rijden. Sterker nog, we zijn blij met elektrisch rijden, omdat het geen CO₂, stikstof of fijnstof uitstoot. Maar het blijft een vrije keuze voor de mensen. We moeten er natuurlijk voor zorgen dat we auto's op zo'n manier belasten dat het een vrije keuze blijft en dat we mensen niet het een of het ander uit of in dwingen.

De heer Bamenga (D66):

De minister geeft eigenlijk goede argumenten, zoals stikstof en fijnstof, voor het belang van elektrisch vervoer. Maar als je vervolgens kijkt naar de daden van de minister, dan zie je dat de minister elektrisch vervoer niet aantrekkelijker maakt. Dat kan ik niet helemaal met elkaar rijmen. Het is een win-winsituatie als we veel goede keuzes maken in elektrisch vervoer en ervoor kiezen het ov en elektrisch vervoer aantrekkelijker te maken voor een groter aantal mensen. Dat zorgt ervoor dat het schoner, betaalbaar en stiller is. Daarom vraag ik de minister nog een keer: hoe gaat u ervoor zorgen dat elektrisch rijden voor álle Nederlanders de logische en haalbare keuze wordt?

Minister Madlener:

Dat het voor alle Nederlanders is, kan ik zeker niet garanderen, want het moet bij je passen. Het heeft allebei zijn voor- en nadelen. Nederland loopt wel behoorlijk voorop bij de verkoop van elektrische auto's. We hebben een hele goede laadinfrastructuur vergeleken met andere landen. We zien ook dat de verkoop van elektrische auto's in Nederland gewoon op peil blijft. We zien geen enorme daling. We stimuleren de elektrische auto doordat we bij de bpm alleen een basistarief rekenen. Het kabinet doet dus heel veel om elektrisch rijden te stimuleren. Voor de zomer komt er een voorstel naar de Kamer. We kunnen nog bekijken wat we daarin gaan doen. Ik kan daar niet op vooruitlopen, maar met dit in het achterhoofd komt het voorstel uw kant op. Dan kunnen we tegen die tijd bekijken wat de Kamer daarvan vindt.

De heer Bamenga (D66):

De minister noemt een aantal goede maatregelen die voorgaande kabinetten hebben genomen. Bij dit kabinet zie ik alleen maar kortzichtigheid. Ik zie geen visie. Ik zie dingen die slecht zijn voor de portemonnee van de mensen, slecht voor de gezondheid, slecht voor de omgeving en slecht voor de Nederlander.

Minister Madlener:

Dat is een andere film dan waar ik in zit. Ik zie gelukkig dat nog heel veel mensen elektrische auto's kopen. Gelukkig is er nog wat geld in Nederland om te besteden. We zien dat de verkoop van elektrische auto's niet instort. Nederland stimuleert de elektrische auto doordat we die grotendeels hebben vrijgesteld van bpm. Ik heb aangegeven dat de benzine duurder wordt en elektrisch rijden over het algemeen niet. Dat blijft een hele goeie incentive voor mensen om toch voor elektrisch te kiezen. Ook komt het kabinet voor de zomer met een voorstel met mogelijke wijzigingen. Dat moet ik natuurlijk wel samen met de minister van Financiën doen. U weet dat de financiën altijd schaars zijn. We gaan het afwachten. Maar het sombere beeld dat de heer Bamenga heeft, heb ik niet helemaal begrepen.

De voorzitter:

Dank u wel. Dan de vervolgvragen, te beginnen bij de heer De Hoop, GroenLinks-Partij van de Arbeid.

De heer De Hoop (GroenLinks-PvdA):

Deze minister en dit kabinet kondigden met veel bombarie de Actieagenda Auto aan. Ik zal u vertellen wat er in die actieagenda zit: de motorrijtuigenbelasting wordt voor mensen met een elektrische auto duurder, de aanschafsubsidie voor een elektrische auto gaat eraf en het opladen wordt ook duurder. Als de minister daadwerkelijk acties wil voor mensen met een auto, gaat hij dan ook zorgen dat de motorrijtuigenbelasting, die in 2026 omhooggaat voor mensen met een elektrische auto, niet nog verder gaat stijgen in 2027?

Minister Madlener:

Dat zijn goede vragen, want mobiliteit moet betaalbaar blijven voor iedereen. Of je nou elektrisch rijdt of in een andersoortig vervoermiddel, het moet betaalbaar zijn. We zien dat dat onder druk staat. Ik deel de zorgen dus zeker. Ik heb al gezegd dat bij ongewijzigd beleid de benzineprijs volgend jaar en in 2030 wel €0,50 à €0,60 per liter gaat stijgen. Dat is enorm. Maar goed, dat zijn allemaal financiële vragen. We moeten ook dekking hebben. Ik wil natuurlijk dolgraag belastingen verlagen. Geloof me, als ik hierover spreek in het kabinet, dan gaat het niet over belastingverhogingen, maar over belastingverlagingen. In die zin zal ik dit meenemen naar het kabinet. We gaan afwachten wat we kunnen doen met de schaarse middelen die we hebben.

De heer Heutink (PVV):

We kunnen wel constateren dat de elektrische D66-droom compleet uit elkaar is gespat. We zien dat men massaal afhaakt nu die subsidie eindelijk is gestopt: 60% in 2030. Dat is volledig terecht, want het is onbetaalbaar. Tegelijkertijd hoor ik de minister hier het doemscenario opsommen als het gaat over de gewone brandstofauto. Dit is het kabinet van de gewone man en de gewone vrouw. Ik wil van de minister weten wat hij zegt tegen die gewone man en vrouw. Ik wil dat de minister vandaag tegen die mensen zegt dat zij straks nog gewoon een betaalbare gewone brandstofauto kunnen kopen.

Minister Madlener:

Mijn boodschap is dus ook dat het kabinet mobiliteit heel serieus neemt. Wij willen dat iedereen in een auto kan blijven rijden en dat het een keuze van het individu is om elektrisch, benzine, diesel, lpg of wat dan ook te rijden. Het moet bij je passen. Het is een keuze die je zelf moet kunnen maken. Dat zal er voor iedereen anders uitzien. Bij ongewijzigd beleid gaat de benzineprijs fors omhoog. Dat is iets om rekening mee te houden. Ik hoop dat het kabinet daar iets aan kan doen. We zitten in een situatie met schaarse middelen en we hebben allemaal wensen. We gaan hierover voor de zomer een voorstel naar de Kamer sturen. Betaalbaarheid van mobiliteit is voor dit kabinet heel erg belangrijk, maar dat weet de heer Heutink ook heel goed.

De heer Pierik (BBB):

Ik hoor de minister een warm pleidooi houden voor meer elektrisch rijden. Hij geeft aan dat de uitstootcijfers als het gaat om CO₂ en stikstof gunstig zijn ten opzichte van rijden op fossiel. Hij gaf ook aan dat de uitstoot van fijnstof gunstiger zou zijn bij elektrische auto's dan bij auto's die op fossiele brandstoffen rijden. Ik weet dat er onderzoeken zijn die juist het tegendeel bewijzen. Kan de minister aangeven of het echt klopt dat de fijnstofuitstoot bij elektrisch rijden gunstiger uitpakt dan bij bijvoorbeeld een diesel?

Minister Madlener:

Ja, het hangt natuurlijk erg af van hoe oud de diesel is. De nieuwste dieselmotoren hebben heel goede fijnstoffilters, dus die zullen nagenoeg geen fijnstof meer uitstoten. Je moet echt kijken naar de auto. Over het algemeen stoot een elektrische auto heel weinig fijnstof uit. Bij slijtage aan de banden komt er nog wat fijnstof de lucht in. De remmen worden nauwelijks meer gebruikt, want je remt op de elektromotor. Je ziet dat een elektroauto enorm goed scoort op stikstof, fijnstof en CO₂. In die zin zijn we er blij mee dat zo veel Nederlanders de weg naar de elektrische auto hebben gevonden, dat we zo'n goede laadinfrastructuur hebben in Nederland en dat het in sommige gevallen ook echt heel gunstig is voor mensen. Als je zelf zonnepanelen op je dak hebt en je kunt voor je eigen stoep opladen, dan is het heel gunstig. Alleen, lang niet iedereen kan dat. Heel veel mensen wonen in een stad, in een appartement, en dan heb je die mogelijkheid niet. We moeten dus zorgen dat autorijden voor iedereen betaalbaar blijft. Dat betekent dat een elektrische auto niet voor iedereen geschikt is. Ook de betaalbaarheid van de gewone benzine- en dieselauto's moet dus op peil blijven. Die zorg neem ik mee naar het kabinet. We komen voor de zomer met een voorstel over de autokosten. Ik heb al gezegd dat als we niets doen, de benzineprijs zeer fors stijgt tot 2030. Dat komt vooral, of mede, door Europees beleid. Dat moeten mensen wel weten. Ik hoop dat we daar iets aan kunnen doen.

De heer Grinwis (ChristenUnie):

Het kan verkeren. Deze minister prijst nota bene de verhoging van de benzineaccijns met €0,258 op 1 januari 2026 aan als stimulans voor elektrisch rijden. Hij zet het kwartje van Madlener of de Barrytaks van 1 januari 2026 in de etalage als stimulans voor elektrisch rijden. Het moet niet gekker worden. Deze minister staat erbij en kijkt ernaar. Er wordt bezuinigd op het openbaar vervoer. De motorrijtuigenbelasting — daar werd terecht op gewezen — zal volgens de plannen van deze regering worden verhoogd. In 2026 wordt het gewoon duurder om elektrisch te rijden. Mijn vraag aan de minister Madlener is als volgt. Er is een aangenomen Kamermotie om elektrisch rijden vanaf 2026 minstens zo aantrekkelijk te maken als rijden met een benzineauto. Gaat hij dat binnenkort regelen?

Minister Madlener:

We gaan de motie zeker bekijken. Maar de Kamer heeft budgetrecht. De Kamer heeft dus ook een belangrijke stem bij de omgang met accijnzen. Ik heb inderdaad gezegd: bij ongewijzigd beleid gaat de benzineprijs volgend jaar met €0,258 omhoog. Dat is voor veel mensen een probleem. Ik hoop daarom dat het kabinet daar samen met de Kamer iets aan kan doen. Maar dat is te hopen, want binnenkort hebben we de hele cyclus voor de financiën. De financiën zijn schaars. Er zijn heel veel wensen. We zullen het dan moeten inpassen. Zie het niet als reclame voor de elektrische auto, zo van: kijk eens hoe duur benzine wordt. Zo is het zeker niet bedoeld. Maar het is goed dat mensen weten dat mobiliteit veel geld kost. De keuze voor elektrisch of brandstof heeft specifieke voor- en nadelen, maar er zit helaas een stijgende lijn in de kosten.

De heer Olger van Dijk (NSC):

De minister heeft het goed gezegd: elektrisch rijden heeft heel veel voordelen. De vraag is wel: hoe stimuleer je dat, ook met beperkte financiële middelen? We kunnen natuurlijk naar een Barrytaks gaan, maar is het niet veel verstandiger om naar een Barrynorm te gaan, naar een norm voor de vloot van elektrische auto's, en werkgevers daarover te bevragen? In Europa wordt ook nog altijd nagedacht over een verbod op nieuwe brandstofauto's per 2023. Dat zijn goedkope stimuleringsmaatregelen. Hoe kijkt deze minister daarnaar?

Minister Madlener:

Normen stellen is eigenlijk een paardenmiddel, want dan zeg je: u moet. Daar ben ik niet zo van. Volgens mij is vrije keuze een groot goed. Niet iedereen wil dezelfde keuze maken. Er zijn mensen die heel graag in hun brandstofauto willen blijven rijden. Voor sommigen is het gewoon praktisch omdat ze lange afstanden willen rijden of onpraktisch omdat ze de auto niet zelf voor de deur kunnen opladen. Er zijn dus allerlei redenen. Volgens mij is het goed dat het kabinet kijkt naar de betaalbaarheid van auto's in het algemeen, wetende dat niet iedereen een elektrische auto kan of wil betalen. We moeten dus zorgen voor betaalbare mobiliteit in dit land. Dat neem ik mee naar het kabinet. Voor de zomer kan de Kamer een voorstel tegemoetzien, maar normen stellen vind ik op dit moment te ver gaan.

Mevrouw Vedder (CDA):

De minister zei net terecht dat mobiliteit voor iedereen betaalbaar moet zijn en dat het niet de bedoeling was om de elektrische auto aan te prijzen door te zeggen dat de fossiele auto zo duur is. Betekent dat dan dat ik kan verwachten dat in het voorstel dat voor de zomer naar de Tweede Kamer komt, niet staat dat de bpm op fossiele auto's omhooggaat?

Minister Madlener:

Ik kan daar helaas niet op vooruitlopen. Ik ben in overleg met andere kabinetsleden en met coalitiepartijen, maar natuurlijk denkt ook de hele Tweede Kamer mee. Ik kan daar op dit moment niet op vooruitlopen. U zult dus echt even moeten afwachten. Maar er komt rond de Voorjaarsnota of in ieder geval voor de zomer een voorstel over autofiscaliteit.

Mevrouw Veltman (VVD):

Betaalbaarheid van auto's en autovervoer, of dat nou elektrisch of fossiel is, is natuurlijk hartstikke belangrijk. Er zijn ook andere manieren waarop wij elektrisch rijden kunnen promoten en beter kunnen maken voor mensen. Denk aan het verbeteren van de laadinfrastructuur. De minister zegt: die is behoorlijk op orde in Nederland. Dat is zo, maar tegelijkertijd lezen we dat ze bij tankstations langs de snelweg de knop van de laadpalen niet meer omhoog mogen draaien en geen laadpalen meer mogen aanleggen. De prijstransparantie bij laadpalen laat ook veel te wensen over. Mensen weten niet wat het hun gaat kosten als ze de auto opladen. Wat gaat de minister doen aan dit soort zaken?

Minister Madlener:

Dit zijn heel goede vragen, want ik herken alle problemen die mevrouw Veltman hier aan de orde stelt. Er moet inderdaad een perspectief komen op hoe we omgaan met de laadplekken langs de snelweg. Daarom gaan we met beleid komen, waarbij we overgaan op veilingen en waarbij we niet alleen opladen, maar ook normale brandstoffen op een goede manier een plek geven en ervoor zorgen dat bestaande pompstationhouders er nog steeds toekomst in zien. Het zijn goede vragen. Ze hebben alle aandacht van het kabinet en ik kom binnen een halfjaar met een voorstel.

Mevrouw De Vos (FVD):

Interessante cijfers: 60% van de elektrische rijders overweegt om weer over te schakelen, dus om terug te schakelen naar brandstofauto's, als de financiële voordelen verdwijnen. Volgens mij laat dat zien dat de overschakeling op elektrisch rijden vooral draait op subsidiedrang. Ik hoorde de minister daarover een aantal keer zeggen dat het wat hem betreft van belang is dat mensen deze keuze zelf kunnen blijven maken. Daar stemt mijn partij natuurlijk helemaal mee in, maar we hebben wel te maken met een verbod op brandstofauto's op EU-niveau vanaf 2035. De EVP, de grootste partij in het Europees Parlement, ...

De voorzitter:

Ja, dank u wel.

Mevrouw De Vos (FVD):

... heeft al aangegeven dat ze dat verbod niet wil. Ik vroeg me af of het kabinet daar hetzelfde over denkt.

Minister Madlener:

De Europese Unie gaat hier zelf over. De mededeling dat in 2035 de brandstofautoverkoop stopt, nemen wij voor kennisgeving aan. We hebben daarmee te dealen. Ik kan op dit moment niet zeggen wat ik daar persoonlijk van vind of wat het kabinet daarvan vindt. Het is gewoon een feit dat dat beleid is. Maar het is nog tien jaar weg. We moeten er dus voor zorgen dat mensen in de komende tien jaar de vrije keuze hebben; ze moeten kunnen kiezen tussen een elektrische auto en een brandstofauto. We moeten dus oog hebben voor de betaalbaarheid van beide. Mijn overtuiging is wel dat de elektrische auto de komende tien jaar steeds gunstiger zal worden: lagere prijzen, leukere modellen, efficiënter. Het zal dus voor steeds meer mensen aantrekkelijk worden om een elektrische auto te kopen. Daar ben ik zelf blij mee, omdat het enorm scheelt in de uitstoot van stikstof en CO₂. Ik kan uit eigen ervaring vertellen dat elektrisch rijden heerlijk is. Het rijdt heerlijk. Ik kan het alleen maar aanprijzen. Als het binnen je mogelijkheden en portemonnee past, is er niks op tegen.

De heer Bamenga (D66):

Ik hoor mooie, warme woorden van de minister over elektrisch vervoer. Er is eerder ook een vergelijking gemaakt met Duitsland. Dan zien we dat het in Nederland niet zo slecht gaat als in Duitsland, maar dat is natuurlijk wel iets wat kan gebeuren als de minister daar onvoldoende maatregelen tegen neemt. Ik zou dus graag van de minister willen weten hoe het zit met het plan dat D66 heeft voorgesteld voor sociale lease, zodat iedereen in Nederland, ook de mensen met een lager inkomen, gebruik kan maken van elektrisch vervoer.

Minister Madlener:

Ik kan nu niet vooruitlopen op het plan voor de sociale lease, omdat we dat nog in het kabinet gaan bespreken. Er zitten een hoop haken en ogen aan. Kort gezegd: mensen met een laag inkomen kunnen voor een gereduceerd bedrag een auto leasen. Maar goed, dat heeft in de uitvoering allerlei consequenties. U zult dus even moeten afwachten of wij dat een goed voorstel vinden.

In het algemeen ben ik heel hoopvol over de elektrische auto. In China koop je voor €10.000 al een hele fatsoenlijke auto. Het zal een kwestie van tijd zijn voor dat ook onze kant op komt en de auto-industrie in Duitsland ook lagere prijzen gaat bieden. Daar ben ik heel blij mee. Ik ben zelf dus eigenlijk heel hoopvol. Het kabinet steunt de elektrische auto door die grotendeels vrij te stellen van bpm. Dat blijft ook zo, dus in die zin doet Nederland er veel aan. We hebben best een voorsprong op andere landen op het gebied van elektrisch rijden. We zien dat de verkoop in Nederland niet is ingestort, in tegenstelling tot andere beelden die hier worden opgeroepen. In die zin ben ik hoopvol. We blijven elektrisch rijden in Nederland. Dat zal alleen maar meer worden. Over het kabinetsbeleid: voor de zomer komt er een voorstel en gaan we kijken naar de betaalbaarheid van alle auto's in Nederland, zowel elektrische auto's als benzine- en dieselauto's.

De heer Bamenga (D66):

Er komt een plan voor de zomer. Betekent dat ook dat elektrisch vervoer daarmee aantrekkelijker gaat worden dan benzineauto's? Zorgt het kabinet daarvoor?

Minister Madlener:

U zult het af moeten wachten, maar ik ben wel van mening dat het aantrekkelijk moet blijven om voor elektrisch te kiezen. Ik heb er alle vertrouwen in dat het aantrekkelijk blijft voor veel mensen — maar niet voor iedereen.

De voorzitter:

Dank u wel. Tot zover dit onderwerp. Dank aan de minister van Infrastructuur en Waterstaat.