9 Post

Voorzitter: Tielen

Post

Aan de orde is het tweeminutendebat Post (CD d.d. 09/10).

De voorzitter:

Goedenavond allemaal, hier en de mensen die op afstand meekijken. Ik hervat de vergadering van de Tweede Kamer der Staten-Generaal van donderdag 17 oktober. Aan de orde is het tweeminutendebat met de titel "Post". Lekker kort en krachtig. We hopen dat dit de sprekers inspireert. Er zijn vier sprekers van de zijde van de Kamer. Zij hebben twee minuten. De eerste spreker is meneer Kisteman namens de fractie van de VVD.

De heer Kisteman (VVD):

Voorzitter, bedankt. Ik wil beginnen met mijn complimenten aan de minister, die op verzoek van de Kamer zijn advies heeft ingetrokken om de postbezorging aan te passen van 24 naar 48 uur. PostNL had echter zelf geen 48 uur nodig maar 24 uur om met de reactie te komen dat zij doorgaan op de door hen ingeslagen weg. Daarom dien ik de volgende motie in.

Motie

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

overwegende dat post een basisvoorziening is voor veel Nederlanders;

overwegende dat de universele postdienst bij PostNL in 2023 nog winstgevend was;

overwegende dat er op dit moment een brede maatschappelijke discussie plaatsvindt over hoe de toekomstige postmarkt ingericht moet worden;

overwegende dat het onderzoek van de Autoriteit Consument & Markt naar een toekomstvisie op de postmarkt, een belangrijke rol speelt bij een volgende te nemen stap;

constaterende dat PostNL direct heeft aangegeven voet bij stuk te houden met de voorbereidingen om post in het kader van de UPD niet meer binnen 24 uur maar binnen 48 uur te bezorgen;

constaterende dat de ACM geen reden zag om de UPD aan te passen van 24 naar 48 uur;

verzoekt de regering PostNL te verzoeken geen onomkeerbare stappen te zetten met het treffen van voorbereidingen om post in het kader van de UPD binnen 48 uur te bezorgen totdat hierover een besluit is genomen door de Kamer,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door de leden Kisteman, Flach en Thijssen.

Zij krijgt nr. 189 (29502).

De heer Kisteman (VVD):

Voorzitter. Tijdens dit debat bleek ook dat het verzoek van de minister aan de ACM om een visie op de postmarkt te maken zeer beknopt was. Daarom ook de volgende motie.

Motie

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

overwegende dat veel consumenten en bedrijven afhankelijk zijn van de postmarkt of participeren op de postmarkt;

overwegende dat de Autoriteit Consument & Markt een onderzoek uitvoert op verzoek van Economische Zaken naar een toekomstvisie van de postmarkt;

overwegende dat dit verzoek beperkt is tot vier korte regels;

overwegende dat het onderzoek zich vooral richt op de universele postdienst;

verzoekt de regering om te komen tot een uitgebreidere scenariostudie en een bijbehorende bredere opdracht, waarbij het belang van de UPD, de consument, concurrentie en marktwerking centraal staan en in dit scenario ook een visie te maken over een eventueel samengaan van de post- en pakketmarket en welke nieuwe mogelijkheden dit zal bieden,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door de leden Kisteman, Thijssen en Zeedijk.

Zij krijgt nr. 190 (29502).

De heer Kisteman (VVD):

Dat was het.

De voorzitter:

Dank u wel, meneer Kisteman. Dan gaan we naar de bijdrage van mevrouw Zeedijk namens Nieuw Sociaal Contract.

Mevrouw Zeedijk (NSC):

Voorzitter. De postmarkt is een van de interessantste casussen waarin ik me de afgelopen jaren heb mogen verdiepen. Een goed businessmodel in een krimpende markt is lastig, maar de situatie is lang niet zo hopeloos als PostNL doet voorkomen. Er spelen veel belangen, en niet alleen van onze burgers die graag nog een kaartje sturen, maar ook van de postbezorgers die dat kaartje door weer en wind bij ons op de mat brengen. De post speelt nog steeds een belangrijke rol bij medisch onderzoek aan huis, bij uitnodigen voor bruiloften en begrafenissen of voor het jaarlijkse sinterklaasboek waar kinderen in deze tijd van het jaar naar uitkijken. Ook zijn diverse regionale bezorgdiensten afhankelijk van PostNL voor hun landelijke dekking.

Veel belangen dus, en dan snap ik het als men vindt dat wij dit onderwerp veel te lang hebben laten liggen. Het voorstel voor het aanpassen van de Postwet ligt er al sinds 2019 en juist daarom is het belangrijk dat we nu niet op stel en sprong willekeurige maatregelen gaan nemen, maar een goed besluitvormingsproces volgen. Eerst de komende maanden alle informatie op tafel. Dan afspraken maken met alle belanghebbenden en dan de wet aanpassen. Dat is de juiste volgorde. Ik ga dus ook zeker naar de technische briefing die de minister aanbood. Ik ben blij dat de minister voor mij extra informatie gaat vragen over de postbezorging in de regio en over de klantenregeling van PostNL.

Wat Nieuw Sociaal contract betreft mag dat dan met meer overheidsregie, duidelijke kaders en garanties en eventueel meer zeggenschap of eigenaarschap van de overheid, zodat er niet nog meer geld wegvloeit naar iets of iemand anders dan de Nederlandse samenleving. Voorzitter. Ik kan echt iedereen die meekijkt beloven dat ik dit onderwerp niet los zal laten totdat we het hebben opgelost. Diezelfde energie ervaar ik bij mijn collega's van de commissie Kamerbreed en ook bij de minister.

Voorzitter. Wordt vervolgd.

De voorzitter:

Dank u wel. Dan geef ik het woord aan de heer Thijssen namens de fractie van GroenLinks-PvdA.

De heer Thijssen (GroenLinks-PvdA):

Dank, voorzitter. We hebben inderdaad een interessant debat gehad over een markt die ons nog een tijdje zal bezighouden. Ik begrijp dat de minister gaat praten met de CEO van PostNL. Dankzij lid Zeedijk weten we dat ze de afgelopen jaren best wel goed winst hebben gemaakt. Ze hebben een personeelstekort waardoor ze naar 48 uur moeten. Ik wilde aan de minister vragen of hij bij dat overleg niet kan vragen of er wat van die winst in de lonen van de werknemers gestoken kan worden. Dan kunnen ze ook wat meer mensen aantrekken en kunnen ze gewoon binnen 24 uur die brieven blijven bezorgen. Dat klinkt misschien grappig, maar ik meen het eigenlijk wel serieus. Ik zou ook wel willen horen hoe dat gesprek vervolgens gaat.

Ik heb een paar moties.

Motie

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

constaterende dat de zakelijke postmarkt op dit moment niet is gereguleerd;

constaterende dat op de zakelijke markt sprake is van een monopoliepositie;

verzoekt de regering de ACM expliciet te vragen om in het begin volgend jaar uit te brengen advies een voorstel op te nemen voor een werkbaar toezicht- en handhavingsinstrumentarium voor de zakelijke postmarkt,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door de leden Thijssen en Zeedijk.

Zij krijgt nr. 191 (29502).

Motie

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

constaterende dat de postsector toe is aan vernieuwing op het gebied van marktordening, regulering, handhaving en toezicht;

overwegende dat het postmarktonderzoek van de ACM inzicht moet bieden in welke stappen hiervoor nodig zijn;

constaterende dat in de opzet van het postmarktonderzoek door ACM geen aandacht is voor de gevolgen voor de werknemers in de postsector;

verzoekt de regering in dit onderzoek een analyse op te nemen van de gevolgen voor de werkgelegenheid, de arbeidsvoorwaarden, arbeidscontracten in de postsector,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door het lid Thijssen.

Zij krijgt nr. 192 (29502).

De heer Thijssen (GroenLinks-PvdA):

Overigens heb ik ook nog een vraag over dat ACM-onderzoek. Ik begrijp uit de antwoorden van de ACM dat zij geen inzicht hebben in hoe de postmarkt financieel is opgebouwd en hoe het financieel werkt bij PostNL. Ik vraag me dus eigenlijk af hoe ze toekomstscenario's kan schetsen en aan kan geven hoe verschillende scenario's al dan niet winstgevend kunnen zijn voor PostNL of andere toetreders. Ik vraag me dus af of we straks wel een onderzoek krijgen waar we iets aan hebben.

Dan mijn laatste motie.

Motie

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

constaterende dat de Nederlandse Arbeidsinspectie constateert dat alle koeriersbedrijven stelselmatig de tilnorm overtreden;

constaterende dat met name arbeidsmigranten en uitzendkrachten hiermee te maken krijgen;

overwegende dat het noodzakelijk is dat bedrijven uitzendkrachten dezelfde veiligheids- en ergonomietrainingen bieden als vaste werknemers;

verzoekt de regering aan te dringen op een plan van aanpak om de arbeidsomstandigheden te verbeteren, waaronder versterking van de Arbeidsinspectie om extra handhaving uit te voeren in sectoren als de pakkettensector,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door het lid Thijssen.

Zij krijgt nr. 193 (29502).

Dank u wel. Dan geef ik het woord als laatste van de zijde van de Kamer aan de heer Vermeer namens de fractie van BBB.

De heer Vermeer (BBB):

Dank u wel, voorzitter. Ik wil de minister en zijn medewerkers bedanken voor de antwoorden die we gehad hebben en de collega's voor het goede debat. Ik heb één motie.

Motie

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

constaterende dat PostNL de uitvoerder is van de universele postdienst (UPD) en dat bij wet is vastgelegd;

overwegende dat de ACM toezicht houdt op de tarieven en kwaliteit van de dienstverlening voor de UPD;

overwegende dat PostNL claimt bij de huidige spelregels niet te kunnen voldoen aan de kwaliteitseisen voor de UPD en af te koersen op een fors exploitatieverlies bij deze dienstverlening;

overwegende dat de Tweede Kamer besluiten moet nemen over toekomstige wetgeving, maar de claims van PostNL niet kan beoordelen;

verzoekt de regering om onderzoek te doen naar de financiële situatie bij PostNL als uitvoerder van de UPD, en de Kamer daarover te informeren,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door de leden Vermeer en Kisteman.

Zij krijgt nr. 194 (29502).

De heer Vermeer (BBB):

Dan had ik nog een andere vraag aan de minister. Ik heb begrepen dat regionale postdiensten gewoon btw moeten betalen over de postzegels van de brieven die verzonden worden. Dat geldt voor de UPD bij PostNL niet. Dat is dus eigenlijk geen level playing field op precies hetzelfde product. Ik zou graag een antwoord willen hebben op de vraag of dat klopt en wat daar eventueel aan gedaan zou kunnen worden. Ik vraag me ook af of PostNL, als ze geen btw hoeven te rekenen op hun UPD-diensten, vervolgens wel of niet btw mogen aftrekken bij alle diensten en spullen die zij inkopen die met de UPD te maken hebben. Want anders zou de Staat hierop fors benadeeld worden. Ik zou daar graag een antwoord op krijgen.

Dank u wel.

De voorzitter:

Dank u wel, meneer Vermeer. Dat betekent dat de termijn van de Kamer ten einde is. Ik schors tien minuten tot 19.05 uur zodat de minister zich kan beraden op zijn termijn.

De vergadering wordt van 18.55 uur tot 19.05 uur geschorst.

De voorzitter:

Ik nodig de leden uit hun zetel in te nemen voor het vervolg van het tweeminutendebat Post. Er zijn zes moties ingediend en er is een aantal vragen gesteld. Ik geef de minister van Economische Zaken de gelegenheid daarop te reageren.

Minister Beljaarts:

Dank u wel, voorzitter. Ik begin met de moties en dan zal ik twee vragen beantwoorden. Ik begin met motie op stuk nr. 189 van de leden Kisteman, Flach en Thijssen om tot een uitgebreidere scenariostudie te komen. Die kan ik oordeel Kamer geven.

De voorzitter:

Motie op stuk nr. 189 oordeel Kamer.

Minister Beljaarts:

De tweede motie is van de leden Kisteman, Thijssen en Zeedijk om PostNL te bewegen geen onomkeerbare stappen te zetten. Die krijgt ook oordeel Kamer.

De voorzitter:

Motie op stuk nr. 190 oordeel Kamer.

Er wordt in de zaal wat geroepen, maar het is mij niet duidelijk wat. Ik geef de heer Kisteman even gelegenheid om een interruptie te plegen.

De heer Kisteman (VVD):

Wij hebben een andere nummering. Wij hebben het andersom. Ik weet niet of dat uitmaakt.

De voorzitter:

De motie op stuk nr. 189 krijgt oordeel Kamer en de motie op stuk nr. 190 krijgt oordeel Kamer. We gaan naar de motie op stuk nr. 191.

Minister Beljaarts:

De motie op stuk nr. 191 zal ik overnemen, want het wordt in het onderzoek meegenomen.

De voorzitter:

Ik kijk even naar meneer Thijssen of het consequenties heeft voor het in stemming brengen van zijn motie als die wordt overgenomen.

De motie-Thijssen/Zeedijk (29502, nr. 191) is overgenomen.

Motie op stuk nr. 192.

Minister Beljaarts:

De motie op stuk nr. 192 van het lid Thijssen moet ik helaas ontraden, want die ligt op het terrein van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en gaat ook buiten de reikwijdte van de ACM. Het betreft niet hun expertise.

De voorzitter:

Motie op stuk nr. 192 is ontraden.

Minister Beljaarts:

Motie ...

De voorzitter:

Er is een interruptie van meneer Thijssen.

De heer Thijssen (GroenLinks-PvdA):

We hebben het over nogal iets. Er werken duizenden mensen in deze sector. Als we naar die toekomstscenario's kijken, is het toch wel fijn als we een idee hebben wat er met die werknemers gaat gebeuren. Als ACM dat niet kan doen en als SZW erbij gehaald moet worden — dat lijkt me allemaal prima — kan de minister dan gewoon toezeggen "ik haal SZW erbij en we gaan het voor de Kamer inzichtelijk maken"? Want het is wel een belangrijk aspect dat we in onze debatten erna moeten meewegen.

Minister Beljaarts:

Uiteraard. Wij wegen alles mee. Ook in overleg met de collega's als het gaat om de wet- en regelgeving waar alle bedrijven aan moeten voldoen. Ik heb ook aangegeven dat we na het uitkomen van de onderzoeken verder in gesprek gaan. Uiteraard heb ik hier oog voor, maar ik wil niet op het beleidsterrein van mijn collega van Sociale Zaken en Werkgelegenheid komen.

De voorzitter:

Meneer Thijssen, heel kort.

De heer Thijssen (GroenLinks-PvdA):

Sorry, heel kort. Dit gaat over mogelijk duizenden mensen die hun baan gaan verliezen. Daar gaat dit over. Als we het daarover in debatten gaan hebben, moeten we toch weten of we het over 100 mensen hebben of over 5.000 mensen. Dat is een belangrijk ding om mee te nemen in het debat dat we met elkaar gaan voeren. Dus nogmaals, kunt u dan de collega van SZW erbij halen zodat we dit wel inzichtelijk hebben tegen de tijd dat we dit debat aangaan?

Minister Beljaarts:

Uiteraard. Ik heb gezegd dat dit ook op de agenda van de collega van SZW staat. Daar is contact over en dat contact zal ik blijven houden. Maar voor deze motie moet ik hierbij blijven.

De voorzitter:

Motie op stuk nr. 192 is ontraden. Dan gaan we naar de motie op stuk nr. 193.

Minister Beljaarts:

De motie op stuk nr. 193 van het lid Thijssen moet ik ook ontraden. De signalen zijn bekend bij de collega van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Voor dat plan van aanpak moet ik ook naar SZW verwijzen. Het is uiteraard van belang dat alle bedrijven aan wet- en regelgeving voldoen. Dat geldt voor elk bedrijf en ook PostNL is daarvan niet uitgezonderd.

De voorzitter:

Motie op stuk nr. 193 is ontraden.

Minister Beljaarts:

Dan ga ik naar de motie op stuk nr. 194 van het lid Vermeer om de regering te verzoeken onderzoek te doen naar de financiële situatie. Die motie kan ik overnemen.

De voorzitter:

Dan kijk ik even naar meneer Vermeer of dat iets betekent voor de indiening van zijn motie.

De motie-Vermeer/Kisteman (29502, nr. 194) is overgenomen.

De motie is overgenomen en dan zien we die niet terug op de stemmingslijst van dinsdag.

Wat zegt u, meneer Thijssen? Als u een interruptie wilt doen, is het handig als u naar de microfoon loopt.

De heer Thijssen (GroenLinks-PvdA):

Ik denk dat ik het net niet begreep. Voor mij hoeft de motie niet op de stemmingslijst, want het gaat gebeuren en daar ben ik heel blij mee. Het is wel jammer van die andere twee moties.

De voorzitter:

Dan heb ik u niet begrepen. U heeft het vast heel goed begrepen, maar ik heb u niet goed begrepen. De moties op stuk nr. 191 en stuk nr. 194 zijn door de minister overgenomen. Dit betekent dat ze niet op de stemmingslijst komen en dat we de uitvoering ervan uiteraard tegemoetzien.

Dat betekent dat we aan het einde zijn gekomen van dit tweeminutendebat. Meneer Thijssen?

De heer Thijssen (GroenLinks-PvdA):

Ik had nog twee vragen. Een vraag ging over het gesprek met de CEO en of de lonen wat omhoog kunnen. En de andere vraag was of de ACM wel het financiële inzicht heeft om dit onderzoek te doen.

De voorzitter:

Ik wil te snel, dat klopt. Het woord is aan de minister voor de antwoorden op de vragen.

Minister Beljaarts:

Ja, en er is ook nog een vraag van het lid Vermeer. Ik begin met de vraag van het lid Thijssen om de winst in de werknemers te steken. Ik begrijp de oproep, maar die keuze is natuurlijk aan PostNL. Ik ga daar niet over. Overigens is het voor de beeldvorming wel goed om mee te nemen dat de marges in de post al redelijk klein zijn. Het is echt aan PostNL zelf om daar een afweging in te maken.

Dan de vraag van het lid Thijssen over de ACM en het toekomstscenario. De ACM voert onderzoek uit om het inzicht in de financiën te vergroten. De financiële situatie is dus nadrukkelijk onderdeel van het onderzoek. We moeten dat afwachten. Mevrouw Zeedijk gaf nog aan de technische briefing graag te willen volgen. Daar is dit een onderdeel van, dus dat juich ik alleen maar toe.

Dan de beantwoording van de vraag van de heer Vermeer van BBB. Wat hiervoor geldt, zijn de normale fiscale regels. Als u er echt heel uitgebreid op wilt ingaan, moet ik u naar de staatssecretaris van Financiën verwijzen.

De heer Vermeer (BBB):

Ik weet niet of er binnenkort nog een technische briefing volgt over het hele postgebeuren.

Minister Beljaarts:

Ja, die heb ik in een vorig commissiedebat aangeboden, met een vertrouwelijk deel en een openbaar deel. We kunnen dan ook dieper met de ACM ingaan op waar we het de vorige keer over gehad hebben. Ik zal dat vanwege de tijd niet herhalen. De specifieke fiscale regels kunnen daarvan een onderdeel worden, maar dat hoeft niet per se, want dat is misschien net een iets te specifieke fiscaliteit. U kunt de vraag altijd aan de staatssecretaris stellen, maar ik kan die ook doorgeleiden voor u. Dat laat ik even aan u.

De heer Vermeer (BBB):

Als de minister die wil doorgeleiden, heel graag. De vraag kan dan per brief beantwoord worden.

Minister Beljaarts:

Met plezier.

De voorzitter:

Prima. Ik heb begrepen dat aanstaande dinsdag bij de procedurevergadering wordt gekeken naar de datum van die technische briefing. Dan is dit, met excuses van de voorzitter, nu wel het einde van dit tweeminutendebat Post.

De beraadslaging wordt gesloten.

De voorzitter:

Over de moties zal aanstaande dinsdag worden gestemd. Ik schors even kort, zodat de deelnemers aan het volgende debat kunnen plaatsnemen in de zaal.

De vergadering wordt enkele ogenblikken geschorst.