7 Milieuraad

Aan de orde is het VAO Milieuraad (AO d.d. 19/06).

De voorzitter:

Aan de orde is het VAO Milieuraad. Ik heet de staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat van harte welkom en geef de heer Laçin namens de SP-fractie het woord.

De heer Laçin (SP):

Dank, voorzitter. Gisteren hebben we een goed AO gehad, denk ik. We hebben heel veel punten uitgewisseld. Ons ging het uiteindelijk om het drinkwatercriterium, ofwel in REACH ofwel in de herziening van de Drinkwaterrichtlijn. Daarover hebben we ook veel vragen gesteld. Wij zijn van mening dat REACH ook moet voorzien in het beschermen van ons drinkwater. Dat gebeurt op dit moment niet. Daarom wil ik de staatssecretaris aanmoedigen om komend weekend in informele zin — dat heeft ze gisteren zelf ook benadrukt tijdens het debat — een start te maken om te kijken hoe dit bij andere lidstaten ligt.

Vandaar de volgende motie.

Motie

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

constaterende dat veiligheid en kwaliteit van ons drinkwater van groot belang zijn;

constaterende dat GenX op meerdere plekken in Nederland inmiddels in ons drinkwater zit;

constaterende dat drinkwaterbedrijven aangeven dat jaarlijks vele miljoenen extra worden uitgegeven om, vaak onbekende, chemische stoffen uit het water te zuiveren;

constaterende dat REACH in de huidige vorm geen drinkwatercriterium kent;

overwegende dat het opnemen van een drinkwatercriterium in REACH het drinkwater in Nederland en Europa nog beter beschermt tegen onbekende, chemische stoffen;

verzoekt de regering zich in Europees verband in te zetten voor het opnemen van een drinkwatercriterium in REACH,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door de leden Laçin, Kröger en Van Brenk. Naar mij blijkt, wordt de indiening ervan voldoende ondersteund.

Zij krijgt nr. 733 (21501-08).

De heer Laçin (SP):

Dank u wel. Ik hoop dat de staatssecretaris hiermee aan de slag kan dit weekend.

De voorzitter:

Dank u wel. De heer Ziengs namens de VVD.

De heer Ziengs (VVD):

Voorzitter, dank u wel. We hebben maar even een hele mooie motie opgesteld, althans ik vind hem heel mooi en de heer Von Martels vindt hem ook heel mooi. We hebben hem ook echt wat langer gemaakt zodat we in ieder geval die twee minuten mooi kunnen volmaken hier achter deze katheder. Ja toch?

De voorzitter:

Ik ben benieuwd.

De heer Ziengs (VVD):

We beginnen.

Motie

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

constaterende dat het amendement-Ziengs/Von Martels (Kamerstuk 34717, nr. 22) met een ruime meerderheid is aangenomen;

overwegende dat biobrandstoffen geproduceerd uit afval en residuen een hoge CO₂-reductie behalen, geen ILUC-risico hebben en de limitering hiervan niet strookt met de strekking van de limiet opgenomen in de Richtlijn hernieuwbare energie;

overwegende dat de inzet van biobrandstoffen geproduceerd uit materialen die kwalificeren als product of bijproduct geen extra stimulansen ontvangt in de vorm van dubbeltelling of het meetellen voor het subdoel voor geavanceerde biobrandstoffen;

overwegende dat het limiteren van biobrandstoffen geproduceerd uit materialen die nog niet zijn opgenomen in bijlage IX van de Richtlijn hernieuwbare energie innovatie in de biobrandstoffensector belemmert;

verzoekt de regering volledig uitvoering te geven aan het amendement-Ziengs/Von Martels (Kamerstuk 34717, nr. 22) en alle biobrandstoffen geproduceerd uit afvalstoffen en residuen die (nog) niet zijn opgenomen in bijlage IX van de Richtlijn hernieuwbare energie te laten vallen onder de categorie HBE "overig" zonder deze dubbel te laten meetellen voor de jaarverplichting en ongeacht of deze van gewassen afkomstig zijn,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door de leden Ziengs en Von Martels. Naar mij blijkt, wordt de indiening ervan voldoende ondersteund.

Zij krijgt nr. 734 (21501-08).

De heer Ziengs (VVD):

Ik zie dat ik nog vijftien seconden heb, voorzitter, dus ik ben ruim binnen de tijd. Ik dank u wel.

De voorzitter:

Dank u wel, meneer Ziengs. Dan geef ik nu het woord aan mevrouw Van Brenk namens 50PLUS.

Mevrouw Van Brenk (50PLUS):

Dank, voorzitter. Wij willen de staatssecretaris bedanken voor haar inzet om te voorkomen dat artikel 10 van de Drinkwaterrichtlijn geschrapt wordt.

Wij hebben de motie over de REACH-verordening van de SP, om drinkwater als criterium op te nemen, van harte gesteund. Wij vinden dit punt heel belangrijk en vertrouwen erop dat de staatssecretaris zich ervoor zal inzetten.

Verder wil ik als ambassadeur van het duurzaamheidsdoel water en sanitatie dit podium gebruiken om de staatssecretaris aan te moedigen dit belangrijke punt, toegang tot veilig water en sanitatie, ook in EU-verband te maken. We zullen het doel immers samen moeten halen. Misschien kan de staatssecretaris de collega's vertellen over de Nederlandse Blue Deal, waarin wij als doel stellen om in 2030 20 miljoen mensen in 40 stroomgebieden wereldwijd aan schoon, voldoende en veilig water te helpen. Goed voorbeeld doet goed volgen.

Dank u wel.

De voorzitter:

Dank u wel, mevrouw Van Brenk. Tot slot geef ik het woord aan mevrouw Kröger namens GroenLinks.

Mevrouw Kröger (GroenLinks):

Dank u wel, voorzitter. Ook dank aan de staatssecretaris voor het goede debat gister. En succes gewenst dit weekend.

Er zijn genoeg goede dingen besproken gisteren. Ik heb twee moties. De eerste gaat over microplastics en drinkwater.

Motie

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

overwegende dat er een toenemend risico is op de aanwezigheid van microplastics in onze drinkwaterbronnen;

overwegende dat bepaald gebruik van polymeren kan leiden tot de aanwezigheid van micro- en nanoplastics in het milieu en onze drinkwaterbronnen;

overwegende dat bepaalde polymeren toxisch, persistent en bio-accumulerend zijn;

verzoekt de regering in Europa speciale aandacht te vragen voor polymeren binnen de evaluatie van REACH,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door de leden Kröger, Van Brenk en Laçin. Naar mij blijkt, wordt de indiening ervan voldoende ondersteund.

Zij krijgt nr. 735 (21501-08).

Motie

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

overwegende dat ook met inzameling en hergebruik wegwerpproducten en wegwerpverpakkingen tot onnodig verbruik van energie en grondstoffen leiden en er altijd een deel van de productie als zwerfafval zal eindigen;

overwegende dat voor elk plastic wegwerpproduct een alternatief beschikbaar of denkbaar is;

overwegende dat daarom productie en gebruik van single-use plastics zo veel mogelijk moet worden teruggedrongen;

verzoekt de regering om de ambitie uit te spreken, van Nederland de Europese koploper in de bestrijding van wegwerpplastic te maken en hiervoor effectief beleid te ontwikkelen,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door de leden Kröger, Van Brenk en Laçin. Naar mij blijkt, wordt de indiening ervan voldoende ondersteund.

Zij krijgt nr. 736 (21501-08).

Mevrouw Kröger (GroenLinks):

Dank u wel.

De voorzitter:

Dank u wel. Ik zie dat de staatssecretaris nog wacht op de laatste moties, die worden gekopieerd en rondgedeeld.

De vergadering wordt enkele ogenblikken geschorst.

De voorzitter:

Ik geef het woord aan de staatssecretaris.

Staatssecretaris Van Veldhoven:

Voorzitter. Hartelijk dank aan de leden. Het was inderdaad een breed en goed debat, over heel veel onderwerpen. Op een aantal punten ronden wij dat vandaag af met een aantal moties.

Als eerste de motie op stuk nr. 733, ingediend door van de heer Laçin, mevrouw Van Brenk en mevrouw Kröger, waarin de regering wordt verzocht om zich in Europees verband in te zetten voor het opnemen van een drinkwatercriterium in REACH. Tijdens het AO hebben wij duidelijk gewisseld dat wij het doel — het grote belang van schoon drinkwater — met elkaar delen. De minister en ik doen van alles om emissies zo veel mogelijk terug te dringen. Voor een deel echter zit er een probleem in de systematiek die de heer Laçin voorstelt. REACH verplicht al tot het in kaart brengen van alle relevante blootstellingsroutes, inclusief drinkwater, maar in de systematiek zit geen toets per sector, maar per product. Dat maakt het lastig om het door de heer Laçin verwoorde voorstel uit te voeren.

Een dergelijke toets gebeurt wel in het chemisch veiligheidsrapport. Eventueel kan ik er in de EU op aandringen om op dit punt alert te zijn op ten aanzien van drinkwater. In het AO heb ik al toegezegd dat ik graag bereid ben om informeel de zorg bij de Commissie onder de aandacht te brengen. Graag ben ik bereid om dit daarin mee te nemen. Ik ontraad de motie zoals die er nu ligt, maar ik heb al aangegeven dat ik informeel bereid ben om de zorgen bij de Commissie aan te kaarten.

De heer Laçin (SP):

Het verzoek om in REACH-verband te bekijken of er een drinkwatercriterium kan worden opgenomen, wordt juist gedaan omdat al die stoffen — GenX is bijna een Nederlands voorbeeld — daar worden geregistreerd, maar dat er vervolgens, als die stoffen eenmaal op de markt komen, allerlei andere regelingen zijn die ons drinkwater moeten beschermen. Waarom zouden wij in Europees verband geen balletje kunnen opgooien over het regelen van deze zaak in REACH-verband? Nogmaals doe ik het verzoek om hiermee aan de slag te gaan. Het hoeft niet komend weekend al geregeld te worden, maar heel graag zou ik van de staatssecretaris de inspanning willen zien om dit in REACH-verband aan te kaarten, ook omdat de drinkwaterbedrijven hier heel erg naar vragen.

Staatssecretaris Van Veldhoven:

Dan kom ik even terug op wat ik in het AO al heb gezegd, dat wij op een aantal van de problematische stoffen, ook in REACH, heel actief zijn en samen met de Duitsers optrekken. In de motie wordt gevraagd om een drinkwatercriterium in REACH. REACH verplicht echter al tot het in kaart brengen van alle relevante blootstellingsroutes, inclusief drinkwater. De door de heer Laçin voorgestelde toets past niet in de systematiek. Wel ben ik bereid, zoals ik al gezegd heb, om bij de Commissie de zorg onder de aandacht te brengen. Misschien kunnen wij dan samen bekijken op welke manier wij kunnen bewerkstelligen dat onze zorgen goed genoeg door REACH worden afgedekt. Ik zou tegen de heer Laçin willen zeggen: laten wij eens kijken waar die informele confrontatie toe leidt. Dan kunnen wij altijd nog bekijken of er nadere stappen te zetten zijn. De motie in de huidige vorm moet ik helaas ontraden. Ik ga er wel over in gesprek. Het punt om bij het chemisch veiligheidsrapport erop aan te dringen dat men alert is op drinkwater, komt ook voort uit het verzoek van de heer Laçin. Nogmaals, ik ontraad de motie in haar huidige vorm.

Dan de motie-Ziengs/Von Martels op stuk nr. 734. Ook daarover hebben wij uitgebreid gesproken in het AO. In deze motie zit het risico van spraakverwarring of onduidelijkheid, want wat is de definitie van een afvalproduct? Een afvalproduct kun je prima goed benutten. Wanneer is er sprake van een bijproduct die je misschien niet in deze brandstof wil benutten? Ik verzoek de heren om nader met mij in gesprek te gaan overde precieze plek waar wij de knip moeten leggen. Wij moeten dat goed kunnen duiden. Ik denk dat wij inhoudelijk op hetzelfde spoor zitten, maar dat het alleen de vraag is wanneer iets afval en wanneer iets een bijproduct is. Als wij dat zorgvuldig met elkaar kunnen definiëren, kunnen wij elkaar waarschijnlijk vinden. Ik verzoek dus om de motie op stuk nr. 734 aan te houden en het gesprek te voeren.

De heer Ziengs (VVD):

Een dergelijk verzoek kan ik natuurlijk niet weigeren, mede namens mijn collega Von Martens, mag ik aannemen.

De voorzitter:

Op verzoek van de heer Ziengs stel ik voor zijn motie (21501-08, nr. 734) aan te houden.

Daartoe wordt besloten.

Staatssecretaris Van Veldhoven:

Hartelijk dank. Dan de motie op stuk nr. 735, ingediend door mevrouw Kröger, mevrouw Van Brenk en de heer Laçin over het vragen van speciale aandacht voor polymeren binnen de evaluatie van REACH. Polymeren zijn er heel veel en die zijn niet registratieplichtig onder REACH. Dat maakt de specifieke uitvoering van de motie wellicht lastig. Grondstoffen voor polymeren zijn wél registratieplichtig. Daar is dus wel een check op. De Commissie is nu bezig met een studie waarin wordt nagegaan welke polymeren een risico kunnen opleveren. Nederland zal dit steunen en dus ook microplastic als een te bekijken element inbrengen. Ik kan het oordeel over deze motie dus aan de Kamer laten.

Mevrouw Van Brenk riep mij op om in de EU artikel 10 in stand te houden en ook het goede voorbeeld van de Blue Deal onder de aandacht t brengen. Ik zal dat graag doen. Wij kunnen inderdaad van elkaar leren. De minister zal hier verder op ingaan in het AO Water.

Dan de motie op stuk nr. 736 van mevrouw Kröger, mevrouw Van Brenk en de heer Laçin. Er komt nog een BNC-fiche naar de Kamer waarin de inzet van het kabinet wordt verwoord, maar ik heb er al best wat over gezegd. Ik kom met een transitieagenda en ik heb al aangekondigd dat ik in september met een verdere aanpak kom. Ik ben dit al aan het doen. Daarom vind ik dat deze motie niet heel veel toevoegt en moet ik haar ontraden, ook omdat ik al uitgebreid met de Kamer heb gewisseld dat ik hier ambitieus in ben. Ik vraag mevrouw Kröger om de uitwerking van die ambitie even af te wachten en daarna te kijken of er echt nog een tandje bij moet.

Mevrouw Kröger (GroenLinks):

Ik wil de motie best aanhouden. Ik vind het belangrijk dat wij als Nederland uitspreken dat wij koploper willen zijn op dit onderwerp. Ik proefde uit alle plannen die de staatssecretaris heeft en uit alles wat zij in het AO heeft gezegd dat die ambitie er is. Daarom denk ik dat het heel mooi is om dat ook zo te benoemen. Wij willen koploper zijn in Europa op dit onderwerp en daar gaan wij keihard ons best voor doen.

Staatssecretaris Van Veldhoven:

En u krijgt een prachtig BNC-fiche. Daarin wordt het officiële standpunt verwoord. Ik zou zeggen: bekijk dat, bekijk de reactie op de transitieagenda en wat er in september nog komt. Ik weet zeker dat u dan ... Ik hoop dat u dan blij zult zijn. Ik weet het natuurlijk niet zeker, want dat weet je nooit. Maar ik hoop dat u dan blij zult zijn met de ambitie, want die delen we volgens mij met een groot gedeelte van de Kamer.

De voorzitter:

Mevrouw Kröger, houdt u de motie op stuk nr. 736 aan?

Mevrouw Kröger (GroenLinks):

Ja.

De voorzitter:

Op verzoek van mevrouw Kröger stel ik voor haar motie (21501-08, nr. 736) aan te houden.

Daartoe wordt besloten.

De beraadslaging wordt gesloten.

De voorzitter:

Daarmee zijn wij aan het eind gekomen van dit VAO. Ik dank de staatssecretaris. Morgen gaan we stemmen over de moties.

De vergadering wordt enkele ogenblikken geschorst.