101ste vergadering

Woensdag 12 september 2001

13.00 uur

Voorzitter: Van Nieuwenhoven

Tegenwoordig zijn 123 leden, te weten:

Albayrak, Apostolou, Van Ardenne-van der Hoeven, Arib, Atsma, Bakker, Van Baalen, Balemans, Barth, Van Beek, Belinfante, Blaauw, Van Blerck-Woerdman, Blok, De Boer, Bolhuis, Van Bommel, Buijs, Bussemaker, Van de Camp, Cherribi, De Cloe, Cornielje, Cörüz, Depla, Van Dijke, Dijkstal, Dijsselbloem, Van den Doel, Duijkers, Duivesteijn, Eurlings, Feenstra, Geluk, Van Gent, Van Gijzel, Giskes, Gortzak, De Graaf, De Haan, Halsema, Hamer, Harrewijn, Van Heemst, Hermann, Herrebrugh, Hessing, Hillen, Hindriks, Van der Hoek, Hoekema, Van der Hoeven, Hofstra, Ten Hoopen, De Hoop Scheffer, Kamp, Kant, Karimi, Klein Molekamp, Koenders, Kuijper, Lambrechts, Van Lente, Luchtenveld, Marijnissen, E. Meijer, Melkert, Middel, Van Middelkoop, Molenaar, Mosterd, Nicolaï, Niederer, Van Nieuwenhoven, Örgü, Van Oven, Passtoors, De Pater-van der Meer, Pitstra, Poppe, Rabbae, Ravestein, Rehwinkel, Remak, Van 't Riet, Rietkerk, Rijpstra, Rosenmöller, Ross-van Dorp, Rouvoet, Santi, Scheltema-de Nie, Schimmel, Schoenmakers, Schreijer-Pierik, Slob, Snijder-Hazelhoff, Spoelman, Van der Staaij, Van der Steenhoven, Stroeken, De Swart, Terpstra, Timmermans, Udo, Te Veldhuis, Vendrik, Verburg, Verhagen, Visser-van Doorn, Van der Vlies, Van Vliet, M.B. Vos, O.P.G. Vos, Voûte-Droste, De Vries, Wagenaar, Van Walsem, Weekers, Weisglas, Wilders, De Wit en Witteveen-Hevinga,

en de heren Kok, minister-president, minister van Algemene Zaken, De Vries, minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Korthals, minister van Justitie, De Grave, minister van Defensie, Pronk, minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer, mevrouw Netelenbos, minister van Verkeer en Waterstaat, mevrouw Borst-Eilers, vice-minister-president, minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, de heer Benschop, staatssecretaris van Buitenlandse Zaken, en mevrouw Faber, staatssecretaris van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij.

De voorzitter:

Ik geef het woord aan de minister-president.

Minister Kok:

Mevrouw de voorzitter. De onbeschrijflijke catastrofe die het Amerikaanse volk heeft getroffen, vervult ons met verbijstering en afschuw. Amerika rouwt en wij hier rouwen in verbondenheid mee.

Verklaring minister-presidentDuizenden onschuldige mensen zijn van het leven beroofd door de weerzinwekkende daden van zieke, terroristische geesten. Mensen aan het werk in kantoorgebouwen of wandelend op straat, passagiers en bemanningsleden van vliegtuigen werden het slachtoffer van een lafhartige aanslag op hun leven. Leven dat voor zovelen eindigde in een hel. Brandweerlieden, politiemensen en anderen die te hulp schoten, hebben voor hun lovenswaardige pogingen om te redden wie nog te redden viel, zelf de hoogste prijs moeten betalen. De Verenigde Staten zijn in het hart getroffen: economisch, financieel, politiek, militair, maar bovenal menselijk. Kostbare familiebanden en vriendschappen zijn in één klap vernietigd.

In een telegram heeft de Nederlandse regering haar gevoelens van innige deelneming betuigd aan de Amerikaanse regering, aan het gehele Amerikaanse volk en in het bijzonder aan hen die dierbaren hebben verloren of over het lot van hun naasten nog altijd in ernstige onzekerheid verkeren.

Gisteravond hebben wij in een ingelaste vergadering van de ministerraad onze gevoelens gedeeld. Wij zijn vervuld van intense betrokkenheid en sympathie met het Amerikaanse volk, waarmee wij in deze vreselijke omstandigheden solidair zijn. Nu fundamentele waarden, waar wij gezamenlijk voor staan, op de meest brute wijze zijn vertrapt, is de betekenis daarvan nog meer zichtbaar en voelbaar voor ons allen.

De rampzalige gebeurtenissen van gisteren verplichten ons om iedere vorm van terrorisme, nationaal of internationaal, met nog meer kracht te bestrijden. Het is hier dat de democratische krachten in de wereld de handen ineen moeten slaan. De bestrijding van terrorisme heeft meer dan ooit prioriteit. Dit is niet het moment om daar uitgebreid op in te gaan. Maar weest u ervan verzekerd dat de Nederlandse regering samen met de Europese partners de Verenigde Staten zal bijstaan in intensieve samenwerking op alle denkbare terreinen. Weest u ervan verzekerd dat de internationale gemeenschap niet zal rusten voordat degenen die verantwoordelijk zijn voor deze gewetenloze daden zijn opgepakt en bestraft.

In eigen land zijn alle maatregelen genomen en versterkt die nodig zijn voor de veiligheid hier. Er zijn telefonische hulpdiensten openge steld voor de vele mensen die na deze ramp vragen en zorgen hebben, van welke aard dan ook. Vanzelfsprekend biedt de Nederlandse regering assistentie aan de Amerikaanse regering op alle terreinen waar onze ondersteuning behulpzaam kan zijn. Vanmiddag komen de ministers van buitenlandse zaken van de landen van de Europese Unie in een bijzondere vergadering bijeen om ook daarmee als Unie onze verbondenheid met de Verenigde Staten te onderstrepen.

Mevrouw de voorzitter. Wij hebben groot respect voor de waardige wijze waarop president Bush, zich bewust van de verantwoordelijke plaats van zijn land in de wereld, heeft gereageerd. Met de Amerikaanse regering laten ook wij ons niet leiden door angst, overtuigd als wij zijn van de waarden van vrijheid, democratie en rechtvaardigheid. De fundamenten van onze democratische rechtsstaat laten zich zelfs door de meest brute terroristische aanslagen niet aantasten. Nederland en de Verenigde Staten delen dezelfde fundamentele waarden. In deze moeilijke dagen, en in de tijd die komen gaat, zijn wij één met onze Amerikaanse vrienden.

De gruwelijke aanslagen van gisteren, in het hart van Amerika, vlakbij de plek waar onze voorouders de basis legden voor het huidige New York, vervullen ons met pijn en intens verdriet. Wij reiken hen die verder moeten een troostende en helpende hand. In gedachten zijn wij bij de slachtoffers en hun nabestaanden, in diepe verbondenheid.

De voorzitter:

Ik stem namens de Kamer in met de woorden van de minister-president en ik vraag u allemaal, enkele ogenblikken stilte in acht te nemen ter nagedachtenis van de slachtoffers.

(De aanwezigen nemen staande enige ogenblikken stilte in acht.)

De voorzitter:

Ik deel aan de Kamer mede dat ik een blijk van medeleven heb gezonden naar de Speaker of the House of Representatives en naar de Amerikaanse ambassade in Den Haag.

De vergadering wordt van 13.08 uur tot 13.30 uur geschorst.

De voorzitter:

Ik deel aan de Kamer mee dat zijn ingekomen berichten van verhindering van de leden:

Belinfante en Van den Berg, wegens bezigheden elders;

Middel, wegens bezigheden elders, alleen voor de middagvergadering;

Smits, wegens bezigheden elders, alleen voor de avondvergadering;

Crone, Dijksma, Timmermans, Valk, Waalkens en Zijlstra, wegens verblijf buitenslands;

Stellingwerf, wegens verblijf buitenslands, ook morgen;

Swildens-Rozendaal, wegens ziekte.

Deze berichten worden voor kennisgeving aangenomen.

De voorzitter:

De ingekomen stukken staan op een lijst die op de tafel van de griffier ter inzage ligt. Op die lijst heb ik voorstellen gedaan over de wijze van behandeling. Als aan het einde van de vergadering daartegen geen bezwaren zijn ingekomen, neem ik aan dat de Kamer zich met de voorstellen heeft verenigd.