Besluit van de Raad van bestuur van de Sociale verzekeringsbank van 20 november 2023, tot wijziging van de bijlage bij het Besluit Beleidsregels SVB 2016, zoals laatstelijk gewijzigd door het Wijzigingsbesluit Beleidsregels SVB februari 2023 (Wijzigingsbesluit Beleidsregels SVB november 2023)

De Raad van bestuur van de Sociale verzekeringsbank,

Gelet op artikel 34, eerste lid, van de Wet structuur uitvoeringsorganisatie werk en inkomen, artikel 2.1.3 van de Wet langdurige zorg, artikel 47a van de Participatiewet, artikel 8a van de Remigratiewet, de paragrafen 3 en 4 van de Tijdelijke regeling overbruggingsuitkering AOW, artikel 20 van de Regeling tegemoetkoming asbestslachtoffers 2014, artikel 9 van de Regeling tegemoetkoming niet-loondienstgerelateerde slachtoffers van mesothelioom en artikel 14 van de Regeling tegemoetkoming stoffengerelateerde beroepsziekten, alsmede gelet op het Boetebesluit socialezekerheidswetten en het Maatregelenbesluit socialezekerheidswetten;

Besluit:

ARTIKEL I

Onder bijlage bij het Besluit Beleidsregels SVB 2016 wordt in dit besluit verstaan: de bijlage bij het Besluit Beleidsregels SVB 2016 (Stcrt. 5 september 2016, nr. 45608), zoals laatstelijk gewijzigd door het Wijzigingsbesluit Beleidsregels SVB februari 2023 (Stcrt. 7 maart 2023, nr. 7137).

ARTIKEL II

1. De volgende onderdelen van de bijlage bij het Besluit Beleidsregels SVB 2016 wijzigen: SB1002, SB1003, SB1038, SB1051, SB1101, SB1114, SB1246, SB1291, SB1292, SB1312, SB1315, SB2133, SB2137, SB2139, SB2140, SB2141, SB2146, SB2266, SB2269, SB2271, SB2331, SB3192, SB3195, SB3197 en SB3198.

2. De gewijzigde onderdelen, genoemd in het eerste lid, zijn opgenomen in de bijlage bij dit besluit.

ARTIKEL III

1. De volgende onderdelen worden toegevoegd aan de bijlage bij het Besluit Beleidsregels SVB 2016: SB1404, SB1405, SB1406, SB1408, SB1409, SB2332 en SB2333.

2. De nieuwe onderdelen, genoemd in het eerste lid, zijn opgenomen in de bijlage bij dit besluit.

ARTIKEL IV

De volgende onderdelen van de bijlage bij het Besluit Beleidsregels SVB 2016 vervallen: SB1001, SB1021, SB1037, SB1040, SB1058, SB1090, SB1091, SB1092, SB1301, SB1305, SB1316, SB1317, SB1318, SB1319, SB4232, SB4233 en SB4235.

ARTIKEL V

Dit besluit treedt in werking met ingang van de tweede dag na dagtekening van de Staatscourant waarin het wordt geplaatst.

ARTIKEL VI

Dit besluit wordt aangehaald als: Wijzigingsbesluit Beleidsregels SVB november 2023.

Dit besluit zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst, met uitzondering van de bijlage, die ter inzage wordt gelegd bij het hoofdkantoor en de locaties van de Sociale verzekeringsbank.

Amstelveen, 20 november 2023

De voorzitter van de Raad van bestuur, S.T. Sibma

TOELICHTING

Inleiding

De Sociale verzekeringsbank (SVB) publiceert sinds 1997 het beleid dat zij hanteert bij de uitvoering van de aan haar opgedragen wetten en regelingen. Sinds 2008 publiceert de SVB haar beleidsregels in de vorm van een website, waarbij ieder onderdeel van de SVB Beleidsregels een SB-nummer heeft.

Tot 2017 vond publicatie van de SVB Beleidsregels plaats door bekendmaking van een besluit, waarin de Raad van bestuur van de SVB alle SB-nummers opnieuw vaststelde. De volledige verzameling SB-nummers werd opgenomen als bijlage bij het besluit. De beleidsregels zijn voor de laatste keer op deze wijze vastgesteld in het Besluit Beleidsregels SVB 2016 (Stcrt. 5 september 2016, nr. 45608).

Met ingang van 2017 stelt de Raad van bestuur van de SVB alleen gewijzigde, toegevoegde en vervallen SB-nummers vast. De bijlage bij het Wijzigingsbesluit Beleidsregels SVB november 2023 bevat daarom uitsluitend deze SB-nummers. Het Besluit Beleidsregels SVB 2016 (Stcrt. 5 september 2016, nr. 45608), zoals laatstelijk gewijzigd door het Wijzigingsbesluit Beleidsregels SVB februari 2023 (Stcrt. 7 maart 2023, nr. 7137) blijft de grondslag voor de ongewijzigde SB-nummers.

De SVB Beleidsregels kunnen worden geraadpleegd op de website www.svb.nl/beleidsregels. De SVB Beleidsregels kunnen ook worden ingezien bij het hoofdkantoor en de locaties van de SVB. Daar ligt tevens de bijlage bij dit besluit ter inzage.

Inhoud en reikwijdte van de beleidsregels

De beleidsregels hebben niet uitsluitend betrekking op de toepassing van zuiver discretionaire bepalingen (zogenaamde ‘kan-bepalingen’), maar ook op de uitleg van wettelijke bepalingen in situaties waarin deze meerdere interpretaties toestaan. Ook ten behoeve van een uniforme uitleg van jurisprudentie zijn regels geformuleerd.

De beleidsregels zoals de SVB die hanteert, zijn ook verwerkt in instructies gericht aan de directie Dienstverlening Sociale Verzekeringen. Deze instructies bevatten daarnaast administratieve en procedurele instructies. Dergelijke instructies hebben een zuiver intern karakter en worden veelvuldig aangepast, waardoor ze niet geschikt zijn voor bekendmaking aan derden. De SVB Beleidsregels worden weergegeven zonder de interne administratieve en procedurele aspecten.

Daarnaast is van belang dat de SVB Beleidsregels geen uitputtend beeld geven van het beleid van de SVB. Beleid dat nog niet is uitgekristalliseerd, of uitsluitend om strategische redenen wordt gevoerd, bijvoorbeeld om jurisprudentie uit te lokken, is bijvoorbeeld niet opgenomen. Ook de omvang van de beschrijving van de regels verschilt. De reden hiervan is gelegen in het feit dat sommige bepalingen, doordat ze al veel langer bestaan of door veelvuldiger toepassing, meer ontwikkeld zijn dan andere.

Ten slotte kan de SVB niet garanderen dat alle beleidsregels volledig actueel zijn. Er kan sprake zijn van wetswijzigingen of nieuwe rechterlijke uitspraken die nog niet zijn verwerkt. Dit is een onvermijdelijk gevolg van het feit dat de besluitvorming en de feitelijke publicatie van nieuwe beleidsregels enige tijd vergen.

De beleidsregels zijn afgesloten naar de stand van zaken op 1 juli 2023.

Herijking van de beleidsregels in het kader van het project Bestuursrecht op Maat

In 2022 is de SVB begonnen met het herzien van de SVB Beleidsregels in het kader van het programma Bestuursrecht op Maat. Dit programma vloeit voort uit het gelijknamige rapport Bestuursrecht op maat dat de Universiteit Leiden in 2021 publiceerde.¹ In het programma worden de komende jaren alle beleidsregels herijkt vanuit het burgerperspectief. Hierdoor worden de beleidsregels (voor zover mogelijk) eenvoudiger en burgervriendelijker. Ook wordt de leesbaarheid van de beleidsregels vergroot door beleidsregels samen te voegen en de tekst van de beleidsregels te vereenvoudigen.

Dit wijzigingsbesluit voegt zes nieuwe beleidsregels toe aan de SVB Beleidsregels die zijn herijkt in het kader het programma Bestuursrecht op Maat. Deze gaan over leenbijstand (SB1404), verplichtingen in de Participatiewet (SB1405), export van uitkeringen (SB1406), beëindiging van uitkeringen na overlijden (SB1408) en vaststelling van de geboortedatum (SB1409). SB1405, SB1408 en SB1409 zijn niet inhoudelijk gewijzigd, maar wel herschreven. Uit onderstaande tabel blijkt welke beleidsregels vervallen naar aanleiding van deze herijking.

Beleidsregels die vervallen vanwege Bestuursrecht op Maat
SB1001	Vaststelling leeftijd, meerderjarigheid en minderjarigheid	Verwerkt in SB1409
SB1058	Export van uitkeringen	Verwerkt in SB1406
SB1090	Beëindiging pensioen of uitkering na overlijden	Verwerkt in SB1408
SB1091	Nalatenschap	Vervalt
SB1092	Overlijdensuitkering	Verwerkt in SB1408
SB1301	Toepassing van het woonlandbeginsel in de Anw en AKW	Verwerkt in SB1406
SB1305	Krediethypotheek en pandrecht	Verwerkt in SB1404
SB1316	Verplichting tot arbeidsinschakeling en voldoende beheersen van de Nederlandse taal	Verwerkt in SB1405
SB1317	Medewerkingsverplichting	Vervalt
SB1318	Betonen van voldoende besef van verantwoordelijkheid	Verwerkt in SB1405
SB1319	Aanvullende verplichtingen	Vervalt

Vanwege het vervallen van SB1316 en SB1318 is de verwijzing naar deze beleidsregels in SB1315 vervangen door een verwijzing naar SB1405.

Overzicht van wijzigingen en toevoegingen

Deze paragraaf beschrijft de wijzigingen en toevoegingen die inhoudelijk relevant zijn. Gewijzigde SB-nummers die hieronder niet worden toegelicht bevatten alleen redactionele wijzigingen.

Deel I (AOW, Anw, AKW, Participatiewet, OBR, Remigratiewet, TAS 2014, TNS en TSB) bevat de volgende wijzigingen:

• In SB1002 (Huwelijk en duurzaam gescheiden leven), SB1003 (Een gezamenlijke huishouding voeren), SB1114 (Terugvordering van uitkeringen) en SB1291 (Leefvormen) zijn verwijzingen naar de Regeling tegemoetkoming stoffengerelateerde beroepsziekten (TSB) opgenomen. De TSB is op 1 januari 2023 in werking getreden.

• SB1037 (Tijdelijk in Nederland studerenden) vervalt, omdat artikel 20, eerste lid, onder b van het Besluit uitbreiding en beperking kring verzekerden volksverzekeringen 1999 (KB746) is gewijzigd per 1 juli 2022. De beleidsregel is daardoor niet meer relevant.

• In SB1038 (Ontheffing van de verplichte verzekering voor AOW, Anw en AKW) is verwerkt dat artikel 18 van KB 746 is vervallen op 1 juli 2022.

• SB1040 (Voortzetting van het recht op kinderbijslag) wordt ingetrokken. Deze beleidsregel is verouderd, omdat artikel 7c AKW op 1 januari 2018 is vervallen.

• SB1051 (Overgangsvoordelen AOW) is aangepast vanwege het vervallen van de nationaliteitseis die tot 1 juli 2022 gold voor het recht op AOW-overgangsvoordelen.

• In SB1101 (Niet spontaan melden van relevante feiten en omstandigheden) is voor de invulling van het begrip ‘onverwijld’ in artikel 4, derde lid TSB aangesloten bij het beleid dat al in deze beleidsregel stond.

• In SB1246 (Mededelingsverplichting Anw), SB1292 (Toepassing van de kostendelersnorm in de Anw en de Participatiewet) en SB1312 (Mededelingsverplichting Participatiewet) is de leeftijdsgrens voor kostendelende medebewoners aangepast van 21 naar 27 jaar. Vanaf 1 januari 2023 worden personen jonger dan 27 jaar niet meer aangemerkt als kostendelende medebewoners.

• SB1404 (Leenbijstand) is een nieuwe beleidsregel in het kader van Bestuursrecht op Maat. Deze beleidsregel vervangt SB1305 over krediethypotheek en pandrecht. Aan de beleidsregel is toegevoegd hoe de SVB (her)beoordeelt of AIO-aanvulling in de vorm van een lening moet worden verstrekt. Daarnaast is het bedrag aan overwaarde waarbij de SVB verkoop van de woning verlangt aangepast van € 100.000,- naar € 200.000,-.

• SB1406 (Export van uitkeringen) vervangt SB1058 (Export van uitkeringen) en SB1301 (Toepassing van het woonlandbeginsel in de Anw en AKW). Het beleid is herschreven in het kader van Bestuursrecht op Maat. Daarnaast is verwerkt dat het socialezekerheidsverdrag met Uruguay op 1 oktober 2022 is gewijzigd. Vanaf die datum is toepassing van het woonlandbeginsel Anw mogelijk als de nabestaande of wees in Uruguay woont.

Deel II (Internationaal) bevat de volgende wijzigingen:

• In SB2133 (Conflictregels en a-typische arbeidsrelaties) is het arrest van het Hof van Justitie van de Europese Unie van 13 oktober 2022 (C-713/20, Raad van bestuur van de Sociale verzekeringsbank) verwerkt.

• SB2137 (Werkzaamheden aan boord van een zeeschip) bevat aangepast beleid over de wijze waarop de SVB de zinsnede ‘werkzaamheden die normaliter plaatsvinden aan boord van een zeeschip’ uitlegt. De SVB houdt daarbij alleen rekening met de locatie van de werkzaamheden. Bovendien is verduidelijkt wat de SVB in deze context verstaat onder ‘normaliter’.

• Aan SB2141 (Detachering van werknemers: eisen aan de werkgever) is toegevoegd dat de SVB ervan uitgaat dat een werkgever in Nederland is gevestigd als hij hier een vaste inrichting heeft en deze optreedt of kan optreden als inhoudingsplichtige voor de loonheffing. Voor de beoordeling of sprake is van een vaste inrichting sluit de SVB aan bij de definitie van het begrip vaste inrichting in artikel 5 van het OESO-modelverdrag.

• SB2266 (Artikel 16-overeenkomst voor Rijnvarenden) bevat nieuw beleid over de wijze waarop de SVB beoordeelt of iemand een Rijnvarende in de zin van de artikel 16-overeenkomst voor Rijnvarenden is. Dit naar aanleiding van de uitspraak van de Centrale Raad van Beroep van 28 februari 2019 (ECLI:NL:CRVB:2019:2797).

• In SB2269 (Gezinsleden die in een andere lidstaat wonen) is het beleid verwerkt dat de SVB al sinds 2013 voert over de toepassing van artikel 68, eerste lid, Verordening (EG) nr. 883/2004 op het recht op kinderbijslag van gezinsleden van een in Nederland verzekerde persoon die in een andere lidstaat wonen. Volgens dit beleid bepaalt de SVB de grond voor het recht op kinderbijslag van het gezinslid aan de hand van de omstandigheden waarin de in Nederland verzekerde persoon verkeert. Dit was per abuis nog niet in SB2269 verwerkt.

• In SB2331 (Coronabeleid toepasselijke wetgeving en transitieperiode voor grensoverschrijdend telewerken) is verwerkt op welke manier de SVB van 1 juli 2022 tot en met 30 juni 2023 invulling gaf aan de transitieperiode voor personen die grensoverschrijdend telewerkten.

• SB2332 (Het begrip werkgever in de bepalingen over detachering en werken in twee of meer lidstaten) is toegevoegd naar aanleiding van het arrest van het Hof van Justitie van de Europese Unie van 16 juli 2020 (C-610/18, AFMB). Volgens het nieuwe beleid hanteert de SVB als uitgangspunt dat een payrollonderneming in beginsel niet wordt aangemerkt als de werkgever voor de toepassing van de artikelen 12 en 13 van Verordening (EG) nr. 883/2004.

• SB2333 (Grensoverschrijdend telewerken binnen de EU, EER en Zwitserland) bevat nieuw beleid dat de SVB vanaf 1 juli 2023 hanteert in verband met:

  • o de detachering van personen die grensoverschrijdend telewerken; en

  • o het sluiten van artikel 16-overeenkomsten voor personen die plegen te werken in twee of meer lidstaten en daarbij grensoverschrijdend telewerken in hun woonlidstaat.

Deel III (Awb) bevat de volgende wijzigingen:

• In SB3192 (Belanghebbende) en SB3198 (Zorgvuldige voorbereiding) zijn verwijzingen naar de TSB opgenomen.

• In SB3195 (Indiening en gegevensverstrekking) is voor de TSB aangesloten bij het beleid over de indiening van de aanvraag dat de SVB hanteert voor de TAS 2014 en de TNS.

• Aan SB3197 (Beslistermijnen aanvraagprocedure) is toegevoegd wanneer de beslistermijn in het kader van de TSB begint te lopen.

Deel IV (Overige onderwerpen) bevat de volgende wijzigingen:

• SB4232 (Verwerking van persoonsgegevens) en SB4233 (Gegevensverstrekking door de SVB) vervallen, omdat het beleid over de verwerking van persoonsgegevens is opgenomen in de privacyverklaring van de SVB.

• SB4235 (Archivering) vervalt, omdat de bewaartermijnen en de daaraan ten grondslag liggende overwegingen in de selectielijst van de SVB staan.

De voorzitter van de Raad van bestuur, S.T. Sibma

---

1 Zie het tussenrapport en het eindrapport Bestuursrecht op Maat in de bijlagen bij Kamerstukken II 2020-21, 29 362, nr. 289.