Regeling van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat van 16 juni 2022, nr. IENW/BSK-2022/133898, tot wijziging van de Regeling erkenning en keuringsbevoegdheid APK in verband met de invoering van de APK-roetfiltercontrole met deeltjesteller en een enkele andere wijziging

De Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat,

Gelet op de artikelen 71 en 71a van de Wegenverkeerswet 1994;

BESLUIT:

ARTIKEL I

De Regeling erkenning en keuringsbevoegdheid APK wordt als volgt gewijzigd:

A

Artikel 8, derde lid, wordt als volgt gewijzigd:

1. In onderdeel a wordt na ‘een elektrische ontsteking’ ingevoegd ‘en motorrijtuigen met een verbrandingsmotor met een compressie-ontsteking die is voorzien van een roetfilter’.

2. In onderdeel b wordt na ‘met compressie-ontsteking’ ingevoegd ‘die niet is voorzien van een roetfilter’.

B

Artikel 12 wordt als volgt gewijzigd:

1. In onderdeel c wordt na ‘compressie-ontsteking’ ingevoegd ‘die niet is voorzien van een roetfilter’.

2. Onder verlettering van de onderdelen d tot en met f tot e tot en met g, wordt een onderdeel ingevoegd, luidende:

  • d. in geval van een aanvraag voor een erkenning voor motorrijtuigen met een verbrandingsmotor met compressie-ontsteking die is voorzien van een roetfilter, niet zijnde landbouw- of bosbouwtrekkers: een deeltjesteller;

C

Artikel 13, eerste lid, aanhef, wordt als volgt gewijzigd:

1. Na ‘roetmeters,’ wordt ingevoegd ‘deeltjestellers,’.

2. Na ‘platenremtestbanken’ wordt ingevoegd ‘, remvertragingsmeters’.

D

Artikel 17, eerste lid, wordt als volgt gewijzigd:

1. Na ‘roetmeters,’ wordt ingevoegd ‘deeltjestellers,’.

2. Na ‘platenremtestbanken’ wordt ingevoegd ‘, remvertragingsmeters’.

E

In artikel 17a wordt ‘bedoeld in artikel 8, vijfde lid’ vervangen door ‘bedoeld in artikel 8, zesde lid’.

F

In bijlage I vervalt het achtste lid en wordt onder vernummering van het tweede tot en met zevende lid tot derde tot en met achtste lid een lid ingevoegd, luidende:

2.

Onderdelen van motorvoertuigen en aanhangwagens, in gebruik genomen voor 1 januari 2018, niet zijnde onderdelen van het brandstofsysteem, het remsysteem, de stuurbekrachtiging of het veersysteem, mogen behalve water geen overmatige vloeistoflekkage vertonen.

Visuele controle, terwijl het voertuig, met uitzondering van een landbouw- of bosbouwtrekker, zich boven een inspectieput of op een hefinrichting bevindt. In geval van overmatige vloeistoflekkage behalve water, wordt dit vermeld op het keuringsrapport.

Artikel II

In artikel 5.2.11, twaalfde lid, van de Regeling voertuigen wordt in de eerste kolom ‘Eisen’ ‘Bijlage VIII, artikelen 45e tot en met 45f’ vervangen door ‘Bijlage VIII, artikelen 45e tot en met 45g’.

Artikel III

In artikel II van de Regeling van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat, van 12 januari 2021, nr. IENW/BSK-2020/125046, tot wijziging van de Regeling voertuigen voor invoering van de APK-roetfiltercontrole met deeltjesteller (Stcrt. 2021, 2214) wordt ‘1 juli 2022,’ vervangen door ‘1 januari 2023, met uitzondering van artikel I, onderdelen D, F en G, dat in werking treedt met ingang van 1 juli 2022 en’.

Artikel IV

Deze regeling treedt in werking met ingang van 1 januari 2023, met uitzondering van artikel I, onderdelen C, onder 2, D, onder 2, E en F, en artikel II en artikel III, die in werking treden met ingang van de dag na de dagtekening van de Staatscourant waarin zij worden geplaatst.

Deze regeling zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

De Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat, V.L.W.A. Heijnen

TOELICHTING

Algemene toelichting

1. Inleiding

Per 1 januari 2023 gaat voor dieselauto’s met een roetfilter een nieuwe APK-test gelden, waarbij de werking van het roetfilter wordt gecontroleerd door het aantal roetdeeltjes in de uitlaat te meten. Een goed werkend roetfilter vangt vrijwel alle roetdeeltjes af. Bij een verwijderd of slecht werkend roetfilter worden de deeltjes doorgelaten en is de deeltjesconcentratie in de uitlaat hoger dan 1.000.000 deeltjes per cm3. De meetmethode voor controle van roetfilters is in 2019 uitgewerkt en om de controle van roetfilters met een deeltjesteller mogelijk te maken is de Regeling voertuigen gewijzigd.1

In de wijziging van de Regeling voertuigen voor de invoering van de APK-roetfiltercontrole met deeltjesteller was bepaald dat deze nieuwe test vanaf 1 juli 2022 zou worden ingevoerd.2 Op advies van de Stichting Overlegorgaan APK (SO-APK) en de RDW is de invoering van de nieuwe APK-test voor de controle van dieselauto’s met een roetfilter echter uitgesteld tot 1 januari 2023. Dit heeft te maken met een vertraagde levering van de benodigde apparatuur waarmee de nieuwe test moet worden uitgevoerd. De vertraging in de uitlevering van deeltjestellers aan APK-garagebedrijven is de afgelopen maanden ontstaan door leveringsproblemen van benodigde onderdelen voor de productie van deeltjesteller. Verderop in de toelichting wordt hier nader op ingegaan.

Voor het uitvoeren van de nieuwe roetfiltertest dienen APK-bedrijven die keuringen aan dieselauto’s met een roetfilter uitvoeren vanaf 1 januari 2023 te beschikken over een nieuw meetinstrument. Het gaat hierbij om een teller waarmee de deeltjesconcentratie in de uitlaat van een auto kan worden gemeten, de zogenaamde deeltjesteller. Voor APK-keuringen aan dieselauto’s zonder roetfilter moet de ‘oude’ APK-roetmeter (opaciteitsmeter) en een olietemperatuurmeter aanwezig zijn. Zoals aangegeven in de brief aan de Tweede Kamer van 12 januari 20213 krijgen APK-bedrijven de vrije keuze om een deeltjesteller aan te schaffen. De verplichting om over de benodigde apparatuur te beschikken, in het geval er sprake is van keuringen van dieselauto’s met roetfilter, is met deze wijziging van de Regeling erkenning en keuringsbevoegdheid APK vastgelegd. Naast het regelen van de beschikbaarheid van het nieuwe meetinstrument zijn met deze wijziging ook enkele omissies in de regelgeving hersteld.

2. Hoofdlijnen van de regeling

Met de wijziging van de Regeling erkenning en keuringsbevoegdheid APK is geregeld dat APK-bedrijven die keuringen uitvoeren aan dieselauto’s met roetfilter vanaf 1 januari 2023 over de benodigde APK-deeltjesteller moeten beschikken. Zonder deeltjesteller is een APK-erkenninghouder niet bevoegd om keuringen uit te voeren aan dieselauto’s met roetfilter. APK-erkenninghouders hebben echter de vrije keuze om een deeltjesteller aan te schaffen.

Een deeltjesteller moet aanwezig zijn als APK-keuringen aan dieselauto’s met roetfilter worden uitgevoerd. De aanwezigheid van een roetmeter en een olietemperatuurmeter is vereist als dieselauto’s zonder roetfilter worden gekeurd.

Bij APK-erkenninghouders die zowel keuringen doen aan dieselauto’s met roetfilter als dieselauto’s zonder roetfilter, moeten alle meetmiddelen aanwezig zijn, dus zowel een deeltjesteller, als een roetmeter en een olietemperatuurmeter.

In de nieuwe aanpak wordt een erkenninghouder gewaarschuwd indien hij het afmeldscherm raadpleegt voor een voertuig waarvoor een roetfiltertest vereist is, terwijl de betreffende erkenninghouder geen deeltjesteller heeft. Indien de erkenninghouder ondanks deze waarschuwing het voertuig wenst af te melden, zal dit worden geblokkeerd.

Een dieselauto waarvan het roetfilter bij de RDW is afgemeld, staat vervolgens geregistreerd als een dieselauto waarvan het niet bekend is dat die een roetfilter heeft, ofwel als een dieselauto zonder roetfilter.

3. Gevolgen

De gevolgen voor burgers en bedrijven vanwege de invoering van de nieuwe APK-roetfiltertest, zijn reeds uitgewerkt in de algemene toelichting bij de Regeling van Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat, van 12 januari 2021, nr. IENW/BSK-2020/125046, tot wijziging van de Regeling voertuigen voor invoering van de APK-roetfiltercontrole met deeltjesteller (Stcrt. 2021, 2214)4. Zoals vermeld werd ingeschat dat de kosten van de invoering van de nieuwe APK-deeltjestest circa € 11,4 mln. per jaar bedragen. De jaarlijkse afschrijvingskosten van een deeltjesteller bedragen € 1.500,– per jaar en de jaarlijkse onderhoud/kalibratie kosten € 500,– per jaar.

Met de vrije keuze voor de aanschaf van een deeltjesteller wordt ingeschat dat niet 9.000 maar 6.000 bedrijven tot de aankoop van een deeltjesteller zullen overgaan. Met 3.000 minder deeltjesteller nemen de invoeringskosten met 3.000 x (€ 1.500,– + € 500,–) = € 6 mln. per jaar af. De totale invoeringskosten komen hiermee uit op € 11,4 mln. – € 6 mln. = € 5,4 mln. per jaar, dat wil zeggen ongeveer de helft van het oorspronkelijk ingeschatte bedrag. Uitgaande van 1,5 mln. uit te voeren testen nemen de kosten voor de APK met circa € 3,60 per auto toe in plaats van de eerder ingeschatte € 7,60.

4. Uitstel van de invoering van de nieuwe APK-test

Op advies van de SO-APK en de RDW wordt de invoering van de nieuwe APK-test voor controle van roetfilters van dieselauto’s uitgesteld van 1 juli 2022 naar 1 januari 2023. De SO-APK pleit voor dit uitstel omdat een groot deel van de fabrikanten/leveranciers van deeltjestellers met vertraging kampt bij de uitlevering van deeltjestellers aan APK-bedrijven. Om grote verstoringen bij APK-bedrijven en voertuigeigenaren te vermijden, verzoekt de SO-APK om uitstel van de invoering van de deeltjestest met 6 maanden. Ook de RDW adviseert tot dit uitstel omdat onvoldoende deeltjestellers zijn uitgeleverd.

De vertraging in de uitlevering van deeltjestellers aan APK-garagebedrijven is de afgelopen maanden ontstaan door leveringsproblemen van benodigde onderdelen voor de productie van deeltjestellers. Deze componenten zijn onder andere vanuit China afkomstig. Op zich zijn er wel veel fabrikanten die met de productie van APK-deeltjestellers bezig zijn. Het afgelopen jaar heeft het Nederlands Meetinstituut NMi elf typegoedkeuringen voor APK-deeltjestellers afgegeven. Dit grote aantal laat zien dat fabrikanten verwachten dat er een wereldwijde markt voor de nieuwe APK-meetinstrument zal ontstaat.

Vanwege de leveringsproblemen zou naar verwachting op 1 juli 2022 slechts circa de helft van de APK-bedrijven, die een deeltjesteller bij een leverancier hebben besteld, daadwerkelijk over een deeltjesteller beschikken. Dat betekent dat de andere helft van de APK-bedrijven, die voor keuring van dieselauto’s met roetfilter in aanmerking willen blijven komen, op 1 juli 2022 nog niet over een deeltjesteller zouden beschikken en op die datum dus nog niet in staat zijn om dieselauto’s met roetfilter te keuren. Het is de inschatting dat daarmee de keuring van circa 1.390.000 dieselauto’s met roetfilter veel hinder zal ondervinden.

In verband met de te verwachten gevolgen voor de betrokken automobilisten is de inwerkingtreding van de nieuwe APK-test voor controle van roetfilters uitgesteld van 1 juli 2022 tot 1 januari 2023. De SO-APK heeft aangegeven dat er op 1 januari 2023 naar verwachting voldoende nieuwe meetinstrumenten aan APK-bedrijven zijn uitgeleverd. Door dit uitstel met 6 maanden gaat 20 à 30 duizend kilogram fijnstofreductie van het structurele jaarlijkse effect van 120 duizend kilogram verloren. Deze vermindering van het milieueffect is minder dan evenredig met het jaarlijkse structurele milieueffect omdat onder de overgangsregeling bij aanvang van de nieuwe APK-maatregel naar verwachting veel defecte en verwijderde roetfilters bij de RDW zullen worden afgemeld.

5. Uitvoering

Voor de invoering van de nieuwe APK-test heeft de RDW een uitvoeringstoets gedaan, waarin is gekeken naar de benodigde ICT-aanpassingen voor de nieuwe APK-test. Deze uitvoeringstoets is op 25 november 2020 door de RDW aan het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) opgeleverd. De RDW heeft aangegeven dat de invoering van de APK-roetfiltertest de nodige ICT-aanpassingen met zich meebrengt. De systemen RME (Registratie meetmiddelen) en EKI (Erkenningensysteem) dienen, in verband met de keuzevrijheid voor de aanschaf van een deeltjesteller, zo te worden aangepast om te voorkomen dat er toch voertuigen worden afgemeld door erkenninghouders die geen deeltjesteller hebben, terwijl een roetfiltertest is vereist. Op 13 juni 2022 heeft de RDW geadviseerd om de nieuwe APK-test met 6 maanden uit te stellen omdat er op dat moment nog onvoldoende deeltjestellers zijn uitgeleverd om deze keuringen goed te kunnen uitvoeren.

6. Consultatie en advies

Op 7 maart 2022 heeft het Ministerie van IenW de conceptversie van deze wijziging van de Regeling erkenning en keuringsbevoegdheid APK in verband met de invoering van de APK-roetfiltercontrole met deeltjesteller aan het Adviescollege toetsing regeldruk (ATR) voorgelegd. Het ATR heeft op 16 maart 2022 laten weten dat het dossier niet geselecteerd is voor een formeel advies, omdat het naar verwachting geen omvangrijke gevolgen voor de regeldruk heeft.

Met betrekking tot de wijziging van de Regeling voertuigen in verband met de invoering van de APK-roetfiltertest5 heeft consultatie plaatsgevonden door middel van afstemming met SO-APK. In dit overleg zijn alle bij de APK betrokken partijen vertegenwoordigd, zoals ANWB, RAI-vereniging en BOVAG. De inzichten van SO-APK met betrekking tot de APK-roetfiltertest zijn verwerkt in de wijziging van de Regeling voertuigen.

De uitwerking van de vrije keuze voor de aanschaf van een deeltjesteller is op verzoek van de autobranche door de RDW uitgewerkt. Ten aanzien van de wijziging van de Regeling erkenning en keuringsbevoegdheid APK in de onderhavige regeling is de SO-APK opnieuw geconsulteerd om zich te kunnen uitlaten over de (vrijwillige) aanschaf van de deeltjesteller. De SO-APK heeft op 28 maart 2022 aangegeven akkoord te zijn met de wijziging. Op 10 juni 2022 heeft SO-APK geadviseerd tot uitstel van de nieuwe test tot 1 januari 2023, in verband met leveringsproblemen voor de daarvoor benodigde, nieuwe apparatuur.

Gezien de ontwerpregelgeving aan het SO-APK is voorgelegd, is voor de onderhavige wijziging van de Regeling erkenning en keuringsbevoegdheid APK geen nieuwe internetconsultatie gedaan. Hierbij speelt mede dat er sprake is van puur technische wijzigingen die voortvloeien uit en aansluiten bij de eerdergenoemde wijziging van de Regeling voertuigen.

7. Notificatie

Het ontwerp van een eerdere wijziging van de Regeling voertuigen om controle van roetfilters met een deeltjesteller mogelijk te maken, is op 8 juli 2019 voorgelegd aan de Europese Commissie (notificatienummer 2017/0351/NL) ter voldoening aan het bepaalde in artikel 5, eerste lid, van Richtlijn (EU) 2015/1535 van het Europees Parlement en de Raad van 9 september 2015 betreffende een informatieprocedure op het gebied van technische voorschriften en regels betreffende de diensten van de informatiemaatschappij.

Gelet op het voorgaande en om de reden dat deze wijziging van de Regeling erkenning en keuringsbevoegdheid APK niet ziet op een ontwerp voor (de wijziging van) een technisch voorschrift, is in dit kader niet opnieuw overgegaan tot notificatie.

8. Inwerkingtreding

De datum van inwerkingtreding is 1 januari 2023 voor de bepalingen die zien op de aanwezigheid van een deeltjesteller (artikel I, onderdelen A, B, C, onder 1, en D, onder 1, van deze regeling). Dit is dezelfde datum als de ingangsdatum voor de nieuwe en verplichte APK-test voor dieselauto’s met roetfilter.

Voor artikel I, onderdelen C, onder 2, D, onder 2, E en F, en artikel II geldt als datum van inwerkingtreding de dag na de datum van publicatie van de Staatscourant waarin de bepalingen zijn geplaatst. Omdat het hier reparatieregelgeving betreft, is een uitzondering gemaakt op de vaste verandermomenten en de minimuminvoeringstermijn.

Artikel III ziet op een wijziging van de inwerkingtredingsdatum van de Regeling van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat, van 12 januari 2021, nr. IENW/BSK-2020/125046, tot wijziging van de Regeling voertuigen voor invoering van de APK-roetfiltercontrole met deeltjesteller (Stcrt. 2021, 2214). Met dit artikel is bepaald dat de onderdelen A, B en C van artikel I van die regeling in werking treden op 1 januari 2023, in tegenstelling tot wat eerder bij die regeling is bepaald. Voor de onderdelen D, F en G van artikel I blijft 1 juli 2022 als inwerkingtredingsdatum bestaan. Onderdeel E van artikel I is reeds in werking getreden.

Artikelsgewijze toelichting

Artikel I

Onderdeel A

In artikel 8, derde lid, is de afvoer van uitlaatgassen uit de keuringsruimte geregeld. Voor motorrijtuigen met een verbrandingsmotor met een elektrische ontsteking (benzineauto’s) is bepaald dat er een voorziening aanwezig moet zijn waarmee uitlaatgassen direct door een daartoe bestemde opening naar buiten kunnen worden gevoerd. Voor motorrijtuigen met een verbrandingsmotor met compressie-ontsteking (dieselauto’s) gelden strengere eisen voor de afvoer van uitlaatgassen. Hiervoor is onder meer bepaald dat de afzuigventilator voldoende capaciteit moet hebben zodat uitlaatgassen niet in de werkplaats terecht kunnen komen. Tevens moeten bij dieselauto’s de uitlaatgassen die door de roetmeter gaan, worden afgevoerd.

Met deze wijziging wordt bepaald dat voor de afvoer van uitlaatgassen voor motorrijtuigen met compressie-ontsteking (dieselauto’s) die zijn voorzien van een roetfilter, de minder strenge eisen voor benzineauto’s gelden. Voor dieselauto’s die niet zijn voorzien van een roetfilter, blijven de strengere eisen gelden.

Onderdeel B

In artikel 12 is geregeld welke apparatuur aanwezig dient te zijn. Met de wijziging van onderdeel c wordt bepaald dat in de keuringsplaats voor het keuren van motorrijtuigen met een verbrandingsmotor met compressie-ontsteking die niet is voorzien van een roetfilter, een roetmeter en een olietemperatuurmeter aanwezig is. Met de invoeging van het nieuwe onderdeel d wordt bepaald dat in de keuringsplaats voor het keuren van motorrijtuigen met een verbrandingsmotor met compressie-ontsteking die is voorzien van een roetfilter, een deeltjesteller aanwezig is.

Onderdeel C

In artikel 13, eerste lid, is geregeld dat een erkenninghouder voor de in dit lid vermelde apparatuur beschikt over een geldig certificaat van eerste keuring en een geldig certificaat van herkeuring.

Met deze wijziging wordt aan de lijst met apparatuur, waarvoor de genoemde documenten aanwezig moeten zijn, ‘deeltjestellers’ toegevoegd. Voorts wordt aan de lijst met apparatuur ‘remvertragingsmeters’ toegevoegd. In 2014 is dit onderdeel per abuis uit het artikel verwijderd.6 Met deze wijziging is deze omissie hersteld.

Onderdeel D

In artikel 17, eerste lid, is geregeld dat de voor de in dit lid vermelde apparatuur de documenten en markeringen als bedoeld in artikel 13 aanwezig moeten zijn. Met de verplichte aanwezigheid van een deeltjesteller bij erkenninghouders die dieselauto’s met roetfilter keuren, moeten ook voor dit nieuwe meetinstrument de documenten en markeringen als bedoeld in artikel 13 aanwezig zijn. Daarom wordt ‘deeltjesteller’ toegevoegd aan artikel 17, eerste lid. Voorts wordt aan de lijst met apparatuur ‘remvertragingsmeters’ toegevoegd. In 2014 is dit onderdeel per abuis uit het artikel verwijderd.7 Met deze wijziging is deze omissie hersteld.

Onderdeel E

In artikel 17a is de verwijzing naar het vijfde lid van artikel 8 onjuist. Dit moet een verwijzing naar het zesde lid van artikel 8 zijn. Met deze wijziging is deze omissie hersteld.

Onderdeel F

In bijlage 1 wordt in het overzicht van reparatie-adviespunten het achtste lid verplaatst naar het tweede lid. Daarbij worden de andere leden vernummerd. Met deze vernummering is de volgorde van de reparatie-adviespunten zoals vermeld in de bijlage bij de Regeling erkenning en keuringsbevoegdheid APK in overeenstemming gebracht met de uitvoering door de APK-erkenninghouders en met alle achterliggende programma’s en ICT-systemen.

Artikel II

Met deze wijziging wordt een omissie hersteld.

Artikel III

Dit artikel wijzigt de inwerkingtredingsbepaling van de Regeling van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat, van 12 januari 2021, nr. IENW/BSK-2020/125046, tot wijziging van de Regeling voertuigen voor invoering van de APK-roetfiltercontrole met deeltjesteller (Stcrt. 2021, 2214). Hiervoor zij verwezen naar paragraaf 4 en paragraaf 8.

Artikel IV

Artikel IV ziet op de datum van inwerkingtreding van de wijzigingen. Kortheidshalve wordt voor een toelichting hierop verwezen naar paragraaf 8.

De Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat, V.L.W.A. Heijnen


X Noot
3

Kamerstukken II 2020/21, 32 813, nr. 656.

X Noot
4

Stcrt. 2021, 2214, paragraaf 3.2 van de algemene toelichting.

X Noot
6

Stcrt. 2014, 14797 (artikel I, onderdeel I).

X Noot
7

Stcrt. 2014, 14797 (artikel I, onderdeel I).

Naar boven