TOELICHTING
Algemeen
Discriminatie is een groot maatschappelijk probleem en de aanpak
daarvan moet worden versterkt. De Tweede Kamer heeft met een motie1 voorgesteld om een Nationaal Coördinator tegen Discriminatie en
Racisme (hierna: Nationaal Coördinator) in te stellen. Begin 2021 heeft de
Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (hierna: de Minister)
een verkenning laten uitvoeren naar de vraag hoe de versterking van een
gecoördineerde aanpak ter bestrijding van discriminatie en racisme het beste
vorm kan krijgen. Op basis van de verkenning door ABDTOPconsult heeft de
Minister in de brief van 11 juni 20212 aan de Tweede Kamer de instelling van een Nationaal Coördinator
aangekondigd en daarbij de opdracht en het functieprofiel van de Nationaal
Coördinator geschetst.
De Nationaal Coördinator is een regeringscommissaris die in het
leven geroepen wordt naast de staande (rijks)overheidsorganisaties, maar die
functioneert onder de ministeriële verantwoordelijkheid van de Minister van
Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en ook beheersmatig onder het
Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties valt. De Nationaal
Coördinator krijgt expliciet de bevoegdheid om met leden van de Staten-Generaal
en alle andere relevante interne en externe partijen te mogen spreken, voor
zover dit verband houdt met de uitoefening van de werkzaamheden.
De Nationaal Coördinator heeft als doel de aanpak van discriminatie
te versterken en legt daarbij de verbinding tussen verschillende actoren op het
terrein van discriminatie en racisme. Er zijn veel actoren betrokken bij de
aanpak van discriminatie en racisme vanuit het rijk, de lokale overheid,
adviserende en toezichthoudende instanties, niet-gouvernementele organisaties
en andere maatschappelijke organisaties. Onder al deze partijen is een grote
behoefte aan meer afstemming en coördinatie zodat de maatschappelijke opgave
kan worden bereikt.
De Nationaal Coördinator moet helpen om alle initiatieven die al
lopen te ondersteunen, te faciliteren en soms een duwtje in de goede richting
te geven. De Nationaal Coördinator stelt een Nationaal Programma tegen
Discriminatie en Racisme op. Het programma bestaat uit twee onderdelen: een
meerjarig deel met scherpe doelen en een jaarlijks actieprogramma. Het
overkoepelende programma en het jaarlijkse actieprogramma worden door het
kabinet vastgesteld. Voor het opstellen van beide programma’s zal de Nationaal
Coördinator zowel informatie en signalen ophalen bij de departementen als bij
de maatschappelijke initiatieven, bewegingen en belangengroepen. De Nationaal
Coördinator zal de uitvoering van de programma’s door alle betrokken partijen
bevorderen.
Artikelsgewijs
Artikel 1
Dit artikel bevat de definitiebepalingen.
Artikel 2
In dit artikel is de Nationaal Coördinator tegen Discriminatie in
het leven geroepen (eerste lid). In het tweede lid is bepaald dat de Nationaal
Coördinator de taken uitvoert onder verantwoordelijkheid van de Minister.
Artikel 3
In dit artikel zijn de taken opgenomen die zijn opgedragen aan de
Nationaal Coördinator. Het gaat hier om diverse taken, enkele waarvan hieronder
nader zijn toegelicht.
In onderdeel (b) is opgenomen dat de Nationaal coördinator
voorstellen doet aan de Minister voor zowel een meerjarig programma als voor
het jaarlijkse actieplan. Deze voorstellen zullen tot stand komen na overleg
met de betrokken departementen en de relevante maatschappelijke actoren. De
Minister zal, als coördinerend Minister, het meerjarig programma en de
jaarlijkse actieplannen aanbieden aan de Tweede Kamer.
Naast de instelling van de Nationaal Coördinator wil het kabinet
samenwerking tussen de Nationaal Coördinator en de departementen borgen. In
onderdeel f is opgenomen dat de Nationaal Coördinator voorstellen voor de
agenda voor de interdepartementale Stuurgroep kan doen. De Nationaal
Coördinator heeft een standing-invitation voor deze Stuurgroep, juist ook omdat
het Nationaal Programma in gezamenlijkheid wordt vormgegeven.
Artikel 4
Het budget van de Nationaal Coördinator is bedoeld voor personele
en bijbehorende materiële uitgaven alsmede voor enkele programma-uitgaven. De
kosten voor de uitvoering van het Nationaal Programma vallen hier niet onder.
De middelen voor het bureau en het budget komen ten laste van de begroting van
het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.
Artikel 5
Dit besluit treedt in werking met ingang van 15 oktober 2021. De
Nationaal Coördinator wordt voor drie jaar ingesteld. Voor afloop van deze drie
jaar zal door de Minister een besluit worden genomen over verlenging van de
instelling van de Nationaal Coördinator. Bij continuering is het voornemen de
Nationaal Coördinator bij wet in te stellen. Ten tijde van in werking treden
van die wet, dan wel het besluit de instelling van de Nationaal Coördinator
niet te verlengen, zal het onderhavige besluit worden ingetrokken.
Artikel 6
Dit artikel bevat de citeertitel van dit besluit.
De Minister van
Binnenlandse Zaken en
Koninkrijksrelaties,
K.H. Ollongren