Aanwijzing ICE Endex Gas B.V. als gasbeurs in Nederland

16 maart 2015

DGETM/EM/15030236

In uw brief van 14 maart 2014 (kenmerk: L14-030004) heeft u mij geïnformeerd over wijzigingen van het goedgekeurde beursreglement van APX Gas NL B.V. (door u genoemd: ICE Endex Gas Market Rules) die van toepassing zijn op de korte termijn gasmarkt TTF Gas Spot.

Na overleg met mijn ministerie over voornoemde brief is u verzocht inzichtelijk te maken hoe uw gewijzigde beursreglement zich verhoudt tot het beursreglement dat onderdeel was van de beursaanwijzing aan APX Gas NL B.V. zoals goedgekeurd door de toenmalige Minister van Economische Zaken in 2005.

Daarbovenop heeft mijn ministerie u verzocht om de status van het beursreglement met betrekking tot de thema’s ‘markttoegang’ en ‘transparantie’ ten opzichte van de beursreglement zoals geldend in 2005 uiteen te zetten.

In uw brief van 14 juli 2014 (kenmerk: L-14050002) geeft u aan dat u de rechtsopvolger bent van APX Gas NL B.V., welke in 2005 door de Minister van Economische Zaken de status van aangewezen beurs heeft ontvangen. Verder zet u in uw brief, in het kader van het gewijzigde beursreglement, de thema’s ‘markttoegang’ en ‘transparantie’ uiteen.

Gezien de bedrijfswijzigingen, de wijzigingen van het beursreglement en uw antwoord op de nadere vragen met betrekking tot de thema’s ‘markttoegang’ en transparantie’ verzoekt u mij ICE Endex Gas B.V. op grond van artikel 66b, eerste lid, van de Gaswet aan te wijzen als gasbeurs. Tevens verzoekt u mij op grond van artikel 66b, tweede lid, van die wet uw beursreglement goed te keuren.

Ik kan u het volgende berichten.

Wettelijk kader

Artikel 66b, eerste lid, van de Gaswet bepaalt dat ik één of meerdere rechtspersonen aanwijs die tot taak hebben een beurs tot stand te brengen of in stand te houden. Het beursreglement van deze rechtspersoon behoeft goedkeuring op grond van artikel 66b, tweede lid, van de Gaswet.

Op grond van artikel 66b, derde lid, van de Gaswet is de netbeheerder van het landelijke gastransportnet verplicht aan deze aangewezen rechtspersoon en aan de door deze rechtspersoon ingeschakelde derde, voor zover het betreft de afhandeling van de op de beurs tot stand gekomen overeenkomsten, de gevraagde medewerking te verlenen, voor zover deze medewerking noodzakelijk is voor een goede uitvoering van de aan deze rechtspersoon opgelegde taak om een beurs tot stand te brengen en in stand te houden.

De bedoeling van de wetgever is veilig te stellen dat er ten minste één beurs tot stand komt en in stand wordt gehouden. Een gasbeurs is immers van belang voor de liquiditeit en transparantie van de gasmarkt. De goedkeuring van de reglementen van de gasbeurs is in dat licht een beslissing waarin wordt vastgesteld dat de handelsvoorwaarden van de gasbeurs de liquiditeit en transparantie van de gasmarkt niet belemmeren. Het betreft uitdrukkelijk geen exclusieve taak. Ook andere rechtspersonen kunnen worden aangewezen als gasbeurs.

De criteria die ik hanteer bij de uitoefening van mijn bevoegdheden op grond van artikel 66b, van de Gaswet heb ik uitgewerkt in de beleidsregel van 14 januari 2005, nr. WJZ 5002340, houdende de aanwijzing van een rechtspersoon als gasbeurs en de goedkeuring van het beursreglement van een gasbeurs (Stcrt. 2005, nr. 12, hierna: beleidsregel).

Artikel 4 van de beleidsregel stelt dat een gasbeurs wordt aangewezen en het beursreglement van die beurs wordt goedgekeurd indien ten minste:

• a. voldoende voorzieningen zijn getroffen om de onafhankelijkheid en onpartijdigheid van de gasbeurs, alsmede van het bestuur en het personeel te waarborgen;

• b. voldoende voorzieningen zijn getroffen om de leveringszekerheid te waarborgen;

• c. voldoende voorzieningen zijn getroffen om de financiële soliditeit van de gasbeurs te waarborgen;

• d. voldoende voorzieningen zijn getroffen om de vertrouwelijkheid van gegevens die de gasbeurs bij de uitvoering van de werkzaamheden ter beschikking krijgt te waarborgen;

• e. voldoende voorzieningen zijn getroffen om manipulatie, malversatie of het nemen van onverantwoorde risico's door marktdeelnemers te voorkomen;

• f. de praktische uitvoerbaarheid van de gasbeurs voldoende is gewaarborgd.

Feitelijk kader

Bij besluit van de Minister van Economische Zaken van 20 januari 2005 (Stcrt. 2005, nr. 23, blz. 11) heeft mijn ambtsvoorganger de rechtspersoon APX gas NL B.V. aangewezen als gasbeurs als bedoeld in artikel 66b, eerste lid, van de Gaswet, die tot taak heeft een gasbeurs tot stand te brengen en in stand te houden. Bij dat besluit heeft de Minister van Economische Zaken tevens goedkeuring als bedoeld in artikel 66b, tweede lid, van de Gaswet verleend aan het beursreglement van APX Gas NL B.V. (Stcrt. 2005, nr. 23, blz. 11).

In 2010 heeft APX-ENDEX Holding B.V., enig aandeelhouder en bestuurder van APX Gas NL B.V., een juridische herstructurering uitgevoerd waarbij APX Gas NL B.V. is gefuseerd met APX Gas ZEE B.V. APX Gas NL B.V. is door het van kracht worden van de fusie, opgehouden te bestaan ingevolge artikel 311, eerste lid, van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek. Na de fusie is de naam van APX Gas ZEE B.V. gewijzigd in APX-ENDEX Gas B.V.

Volgens schriftelijke en mondelinge informatie van de aanvrager is APX-ENDEX Gas B.V. op 1 maart 2013 afgesplitst van APX-ENDEX Holding B.V. en onderdeel geworden van ICE Endex Holding B.V. Die naam is volgens de aanvrager op 26 maart 2013 gewijzigd in ICE Endex Gas B.V.

ICE Endex Gas B.V. stelt de rechtsopvolger te zijn van de bij besluit van de Minister van Economische Zaken van 20 januari 2005, Stcrt. 2005, nr. 23, aangewezen gasbeurs APX Gas NL B.V. met het bij dat besluit goedgekeurde beursreglement.

ICE Endex Gas B.V. heeft bij de Minister van Economische Zaken in verband met de wijzigingen in de rechtspersoon een aanvraag ingediend om ICE Endex Gas B.V. aan te wijzen als gasbeurs als bedoeld in artikel 66b, eerste lid, van de Gaswet. Tevens heeft ICE Endex Gas B.V. bij de aanvraag een gewijzigd beursreglement ingediend en verzocht om goedkeuring van dat beursreglement als bedoeld in artikel 66b, tweede lid, van de Gaswet.

Beoordeling van de aanvraag

ICE Endex Gas B.V. faciliteert met onder meer toepassing van artikel 311, eerste lid, van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek als rechtsopvolger van APX Gas NL B.V. sinds 2005 een platform, een zogenoemd Title Transfer Facility-point, (hierna: TTF) voor gestandaardiseerde korte termijnhandel in TTF contracten.

ICE Endex Gas B.V. is daarmee te kwalificeren als een beurs als bedoeld in artikel 66b, eerste lid, van de Gaswet.

ICE Endex Gas B.V. heeft een andere structuur dan destijds APX Gas NL B.V. De aanwijzing en goedkeuring, bedoeld in artikel 66b, eerste, onderscheidenlijk tweede lid, van de Gaswet hebben mede betrekking op de onafhankelijkheid en onpartijdigheid van het bestuur van een beurs. Een overgang van de aanwijzing van een beurs en de goedkeuring van een beursreglement ligt niet zonder meer voor de hand bij wijziging van de structuur van de rechtspersoon, die als beurs is aangewezen. De aanwijzing en de goedkeuring hebben immers betrekking op de situatie zoals die bestond ten tijde van het besluit tot aanwijzing van APX Gas NL B.V. en het besluit tot goedkeuring van het beursreglement van die beurs.

Nu ICE Endex Gas B.V een andere structuur en een ander beursreglement hanteert, is herziening van het besluit tot aanwijzing van APX Gas NL B.V. en het besluit tot goedkeuring van het beursreglement van die beurs van de Minister van Economische Zaken van 20 januari 2005 (Stcrt. 2005, nr. 23) nodig.

ICE Endex Gas B.V. heeft bij brief van 14 juli 2014 (kenmerk: L-14050002) uiteengezet welke wijzigingen hebben plaatsgevonden en het gewijzigde beursreglement voor goedkeuring voorgelegd. Hiermee is een volledige aanvraag ingediend om de bestaande aanwijzing en goedkeuring van APX Gas NL B.V. te herzien en in plaats daarvan ICE Endex Gas B.V. aan te wijzen en het gewijzigde beursreglement goed te keuren.

Overwegingen

Ik heb de voorganger van ICE Endex Gas B.V. zijnde APX Gas NL B.V. bij besluit van 20 januari 2005 aangewezen als gasbeurs en ik heb ook de reglementen van deze rechtspersoon goedgekeurd. Na genoemde datum hebben er zich bij APX Gas NL B.V., haar rechtsopvolgers en ICE Endex Gas B.V. geen significante wijzigingen voorgedaan met betrekking tot de onafhankelijkheid en onpartijdigheid van partijen, de leveringszekerheid, de financiële soliditeit, de vertrouwelijkheid, malversaties, manipulaties en de risico’s en praktische uitvoerbaarheid.

De beurs van ICE Endex Gas B.V biedt een alternatief voor de Over-The-Counter markt (OTC-markt). Deze markt wordt gefaciliteerd door brokers die klant-specifieke contracten aanbieden dan wel directe bilaterale transacties tussen marktpartijen ondersteunen. Deze markt is minder transparant dan de beurs van ICE Endex Gas B.V.

Bij de aanvraag is het beursreglement van de TTF Spot markt van ICE Endex B.V. gevoegd. Het beursreglement heeft tot doel om de toegang tot de markt, de handel en het aanbieden van handelsinstrumenten te reguleren. Het beursreglement stelt daarbij eisen aan het (aspirant) beurslid met betrekking tot professionaliteit, organisatie en ervaring met als doel de integriteit van de handelsmarkt te waarborgen. Het beursreglement definieert het juridisch kader van rechten en plichten voor zowel het beurslid als de beurs met als doel om de beurs in staat te stellen een ‘fair and orderly’ markt te faciliteren.

De markttoegang en transparantie, die met artikel 66b, tweede lid, van de Gaswet zijn beoogd, zijn een belangrijk onderdeel van het beursreglement. Er zijn wijzigingen in opzet en bewoordingen van de bepalingen, maar doel, strekking en beschrijving met betrekking tot markttoegang en transparantie zijn gelijk gebleven: het reguleren van de toegang tot de handelsmarkt en het bieden van prijstransparanties om de handel en het ‘price discovery’ proces te faciliteren. In vergelijking met het bij besluit van de Minister van Economische Zaken van 20 januari 2005 (Stcrt. 2005, nr. 23, blz. 11) tot goedkeuring van het beursreglement van APX Gas NL B.V is de afwikkeling van transacties (clearing) niet opgenomen in het beursreglement. Daartoe is geen noodzaak, omdat de afwikkeling van een transactie niet als zodanig onderdeel is van een beurs.

Het bij de aanvraag ingediende beursreglement houdt in dat een marktpartij lid kan worden van de beurs indien zij voldoet aan de lidmaatschapsvereisten en een lidmaatschapsovereenkomst tekent, welke is bekrachtigd door de directie van de beurs. De vereisten voor het lidmaatschap zijn integraal onderdeel van de beursreglementen en objectief vastgesteld. Beursleden zijn vervolgens verplicht om te blijven voldoen aan de lidmaatschapseisen gedurende hun beurslidmaatschap, waardoor continuïteit wordt verzekerd. Dit is een hoeksteen voor een beursreglement. Er zijn niet alleen lidmaatschapsvereisten van juridische aard, maar ook van organisatorische aard, zodat de uitvoering gewaarborgd wordt. Artikel 4 bepaalt daartoe onder meer dat het beurslid:

• de lidmaatschapsovereenkomst heeft getekend;

• georganiseerd is als rechtspersoon, niet als natuurlijk persoon;

• de gebruikersovereenkomst tekent voor de installatie en het gebruik van de handelssoftware;

• beschikt over vergunningen en licenties die nodig zijn om actief te mogen zijn op de groothandelsmarkt voor gas dan wel het leveren van financiële diensten;

• indien gevestigd in Nederland beschikt over een BTW-entrepot;

• er zorg voor draagt dat haar vertegenwoordigers over de bekwaamheid en ervaring beschikken om actief te zijn op de groothandelsmarkt, en

• een fysieke vestiging heeft van waaruit de activiteiten op de beurs worden uitgevoerd.

Gelet op de bij de aanvraag overgelegde stukken en de in afgelopen jaren gehanteerde werkwijze door ICE Endex Gas B.V. kom ik tot het oordeel dat deze beurs en het beursreglement leidt tot:

• toegang tot de gasmarkt op non-discriminatoire basis;

• de mogelijkheid tot deelname van een groot aantal partijen;

• transparante prijsvorming;

• mogelijkheden voor anoniem handelen van partijen;

• het verhandelen van gestandaardiseerde producten, en

• het stellen van zekerheid tot levering van het verhandelde goed.

Dit betekent dat de beurs van ICE Endex Gas B.V. en het beursreglement alle belangen in aanmerking nemende in redelijkheid bijdraagt aan het functioneren van de gasmarkt als bedoeld in artikel 66b, eerste lid, van de Gaswet.

Besluit

Gelet op het bovenstaande:

• 1. wijs ik de rechtspersoon ICE Endex Gas B.V. overeenkomstig de aanvraag, aan als gasbeurs, als bedoeld in artikel 66b, eerste lid, van de Gaswet, die tot taak heeft een gasbeurs tot stand te brengen en in stand te houden en die mede op de Nederlandse gasmarkt actief is. Gezien de aanvraag betreft deze aanwijzing de zogeheten spotmarkt en de markt in geografische ‘spreads’.

• 2. keur ik de reglementen als bedoeld in artikel 66b, tweede lid van de Gaswet, van ICE Endex Gas B.V. goed.

Van dit besluit zal mededeling worden gedaan in de Staatscourant.

Hoogachtend,

H.G.J. Kamp Minister van Economische Zaken

Tegen dit besluit kan degene wiens belang rechtstreeks bij dit besluit is betrokken binnen zes weken na de dag van dagtekening van deze Staatscourant een gemotiveerd bezwaarschrift indienen bij de Minister van Economische Zaken, directie Wetgeving en Juridische Zaken, Postbus 20401, 2500 EK ’s-Gravenhage.