Besluit van 10 juni 2008 tot wijziging van het Instellingsbesluit Adviescollege toetsing administratieve lasten 2006 in verband met de verlenging van de instellingsduur, de uitbreiding van de bezetting en de uitbreiding van de taken van het college

Wij Beatrix, bij de gratie Gods, Koningin der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau, enz. enz. enz.

Op de voordracht van Onze minister van Financiën van 13 mei 2008, nr. RR 2008–00183 M, gedaan mede namens Onze minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties;

Gelet op artikel 5 van de Kaderwet Adviescolleges;

Hebben goedgevonden en verstaan:

ARTIKEL I

Het Instellingsbesluit Adviescollege toetsing administratieve lasten 2006 wordt als volgt gewijzigd:

A

Artikel 1, tweede lid, komt te luiden:

• 2. Het college bestaat uit een voorzitter en maximaal drie andere leden.

B

Artikel 2 komt als volgt te luiden:

• 1. Het college heeft tot taak de regering of beide Kamers der Staten-Generaal te adviseren:

  • a. over administratieve lasten voor bedrijfsleven en burgers als gevolg van voorgenomen wetten, algemene maatregelen van bestuur en ministeriële regelingen;

  • b. over programma’s en maatregelen inzake de reductie van administratieve lasten voor bedrijfsleven en burgers als gevolg van bestaande regelgeving;

  • c. over strategische vraagstukken op het terrein van regeldruk, waaronder mede begrepen advisering over de ontwikkeling en de toepassing van het integraal afwegingskader bij de voorbereiding van beleid en regelgeving.

• 2. Het college heeft voorts tot taak op schriftelijk verzoek van mede-overheden hen te adviseren op het terrein van regeldruk.

C

In artikel 5 wordt «1 juni 2009» vervangen door: 1 juni 2011.

ARTIKEL II

Dit besluit treedt in werking met ingang van de dag na de datum van uitgifte van het Staatsblad waarin het wordt geplaatst.

Onze Minister van Financiën is belast met de uitvoering van dit besluit dat met de daarbij behorende nota van toelichting in het Staatsblad zal worden geplaatst.

’s-Gravenhage, 10 juni 2008

Beatrix

De Minister van Financiën,

W. J. Bos

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties,

G. ter Horst

Uitgegeven de tiende juli 2008

De Minister van Justitie,

E. M. H. Hirsch Ballin

NOTA VAN TOELICHTING

1. Evaluatie van Actal 2003–2006

Naar aanleiding van de evaluatie van het Adviescollege toetsing administratieve lasten (Actal) over de periode 1 januari 2003 t/m 31 december 2006 heeft het kabinet haar standpunt daarover meegedeeld aan de Tweede Kamer bij brief van 19 juli 2007 (Kamerstukken II 2006/07, 29 515, nr. 204).

Voor zover hier van belang komt het kabinetsstandpunt neer op het volgende.

Actal is een tijdelijk adviescollege. Het kabinet streeft er naar om in deze kabinetsperiode de aandacht voor regeldrukaspecten zodanig te verinnerlijken dat «de externe waakhond» overbodig wordt. Een onafhankelijk toetsend en adviserend college als onderdeel van de aanpak regeldruk kan in ieder geval tijdens de lopende periode nog niet worden gemist. Op dit moment is de aandacht voor de (bedrijfs)effecten op de departementen én binnen de politiek nog niet voldoende vanzelfsprekend. Het kabinet vindt het belangrijk dat dit verbetert en wil daar ook met kracht aan werken.

Het kabinet heeft op basis van het Coalitieakkoord een bredere aanpak voor regeldruk voor burgers en bedrijven geformuleerd. «Regeldruk» is te definiëren als de investering en inspanning die burgers, bedrijven en instellingen moeten verrichten en de vrijheidsbeperking die ze ondergaan om zich aan regels te houden. Het gaat daarbij om de ruimte die regels laten voor gedragsalternatieven (keuzevrijheid), de kenbaarheid en doorzichtigheid van de regels, de consistentie met de andere regels, de wijze waarop regels worden uitgevoerd en naleving wordt verzekerd, de wijze waarop regels worden gehandhaafd en overtredingen worden bestraft en de administratieve lasten.

Kern van de vernieuwde aanpak voor bedrijven is dat deze zal worden verbreed naar een aanpak die naast administratieve lasten ook andere aspecten van regeldruk omvat, zoals nalevingskosten, toezichtslasten, verkrijgingskosten voor subsidies en kwaliteit van dienstverlening. De vernieuwde aanpak van administratieve lastenvermindering voor burgers richt zich op de kwaliteit van dienstverlening, de merkbaarheid van de vermindering van administratieve lasten en het geven van meer vertrouwen in de burger.

Het kabinet stelt zich ten doel dat aan het einde van deze kabinetsperiode de analyse en beoordeling van regeldrukaspecten van nieuwe wetgeving structureel verankerd is in de departementale organisaties en processen. In verband hiermee wordt de termijn waarvoor Actal is ingesteld – in overeenstemming met artikel 5 van de Kaderwet adviescolleges – verlengd tot 1 juni 2011 (artikel I, onder C). Gedurende deze kabinetsperiode moeten voldoende waarborgen worden gecreëerd voor reguliere toetsing in het wetgevingproces. Aan het einde van deze kabinetsperiode wordt Actal geëvalueerd.

2. Verlenging van de instellingstermijn

Actal is in 2000 bij koninklijk besluit ingesteld als tijdelijk adviescollege, met als taak adviezen uit te brengen die kunnen leiden tot substantiële vermindering van de administratieve lasten voor het bedrijfsleven.¹ Sinds 1 januari 2005 is de taak van Actal uitgebreid met advisering van departementen over de reductie van administratieve lasten voor burgers.² In 2006 is Actal opnieuw ingesteld tot 1 juni 2009.³

Op dit moment is de aandacht voor regeldruk nog niet voldoende vanzelfsprekend. In verband hiermee heeft het kabinet besloten de termijn waarvoor Actal is ingesteld te verlengen tot 1 juni 2011.

(artikel I., onder C).

3. Uitbreiding bezetting en taakuitbreiding

Op dit moment bestaat het Adviescollege toetsing administratieve lasten uit een voorzitter en twee gewone leden. Het kabinet achtte het wenselijk dat het college kon worden uitgebreid met één gewoon lid (artikel I, onder A). Deze uitbreiding houdt verband met de verbreding van de aanpak van regeldruk; Actal volgt de verbreding van die aanpak en kan adviseren over alle aspecten van regeldruk, zoals nalevingskosten, uitvoeringskosten, toezichtlasten en interbestuurlijke lasten. Daarmee verandert ook de taak van het college. Naast de uitvoering van de bestaande taken gaat Actal de regering op strategisch niveau adviseren over regeldrukaspecten, waaronder begrepen het adviseren over de ontwikkeling en de toepassing van het integraal afwegingskader voor nieuw beleid en regelgeving.

4. Taakuitbreiding

Het kabinet heeft de aanpak van regeldruk verbeterd en verbreed (Kamerstukken II 2006/07, 29 515, nr. 202H). Daarmee verandert ook de taak van het college (Kamerstukken II 2006/07, 29 515, nr. 204).

De verbreding van de taak van Actal, volgt de verbreding van het Programma Regeldruk.

Actal wordt in de volle breedte van de aanpak van regeldruk ingezet.

De advisering op strategisch niveau – waaronder begrepen de advisering over de ontwikkeling en de toepassing van het integraal afwegingskader – heeft betrekking op de aspecten van regeldruk, administratieve lasten, nalevingskosten, uitvoeringskosten, toezichtlasten, verkrijgingskosten voor subsidies en interbestuurlijke lasten. Actal is vrij om in dit kader zelf prioriteiten te stellen.

De verandering van de taak staat niet op zich. Actal is een onderdeel van een bouwwerk dat gericht is op reductie van regeldruk in Nederland. Actal neemt daarbij een onafhankelijke positie in. Bij de taakuitbreiding moet worden voorkomen dat:

• a. onnodige dubbelingen in de toetsing en advisering ontstaan;

• b. onnodige bestuurlijke drukte op de departementen ontstaat.

Zo is bijvoorbeeld de bedrijfseffectentoets op bredere effecten reeds opgedragen aan de Regiegroep Regeldruk en het Meldpunt Voorgenomen Regelgeving. Actal kan achteraf, nadat de gebruikelijke MR procedure is doorlopen, toetsen of die taak goed wordt uitgevoerd.

Het college blijft net als in het verleden de adequate toetsing borgen van de administratieve lasten voor bedrijven en de administratieve lasten voor burgers als gevolg van voorgenomen wetten, algemene maatregelen van bestuur en ministeriële regelingen (artikel I, onder B).

Het begrip «administratieve lasten» wordt conform de methodiek vastgelegd in Meten is Weten II gedefinieerd als de kosten voor het bedrijfsleven om te voldoen aan informatieverplichtingen die voortvloeien uit wet- en regelgeving van de overheid. Het gaat om het verzamelen, bewerken, registreren, bewaren en ter beschikking stellen van informatie. Daarbij kan gedacht worden aan de verplichting tot het aanvragen van een vergunning, het bijhouden van een administratie, het verstrekken van gegevens, de verkrijgingskosten voor subsidies en dergelijke.

Daarnaast adviseert Actal over programma’s en maatregelen inzake de reductie van administratieve lasten als gevolg van bestaande regelgeving.

Naast de reeds bestaande taken gaat Actal zijn strategische advisering aan de regering (Artikel I, onder B) versterken door (on)gevraagd te adviseren over algemene thema’s in relatie tot regeldruk, daaronder begrepen toezichtskosten, nalevingskosten, e.d. De adviezen moeten meer bijdragen aan het oplossen van knelpunten in bestaande wetgevingsdomeinen of uitvoeringspraktijk. Dit betekent onder andere dat Actal haar initiërende rol versterkt, bijvoorbeeld door het agenderen van maatschappelijke thema’s op het terrein van regeldruk.

De strategische advisering omvat de advisering door het college over de ontwikkeling en de toepassing van het integraal afwegingskader. Het integraal afwegingskader moet leiden tot het meer centraal stellen van effectiviteit, doelmatigheid en uitvoerbaarheid bij besluitvorming over nieuw beleid en wetgeving in het kabinet, door o.a. de regeldrukaspecten meer stelselmatig in het beleids- en wetgevingsproces een plaats te geven en de verantwoording daarvan te borgen. Het kader beoogt daarmee een impuls te geven aan de verinnerlijking van regeldrukaspecten in het beleids- en wetgevingsproces.

Over de toepassing van het kader adviseert Actal steekproefsgewijs. Hierdoor wordt Actal veel vroeger bij het wetgevingsproces betrokken en kan het (on)gevraagd advies uitbrengen over de hierna vermelde regeldrukaspecten en regeldruktoetsen. Dit gebeurt nadat een dossier het gebruikelijke besluitvormings- en toetsingsproces t.b.v. de MR heeft doorlopen.

In het integrale afwegingskader zullen de parameters die indicaties geven voor regeldruk – zoals administratieve lasten, nalevingskosten, toezichtlasten, interbestuurlijke lasten en uitvoeringskosten – worden opgenomen. Verder bestaat het afwegingskader uit overige toetsen, zoals die voor wetgevingskwaliteit, bedrijfseffecten, uitvoerbaarheid, milieueffecten, e.d.

Justitie heeft het voortouw bij de ontwikkeling van het kader, in nauwe samenwerking met alle ministeries en Actal. De eerste fase van voormelde ontwikkeling is eind 2007 afgesloten.

Actal zal naar verwachting begin 2008 op basis van de uitkomsten van die eerste fase voor het eerst om advies worden gevraagd over het verdere invulling van het kader.

Tot het integraal afwegingskader volledig is ingevoerd, blijven de huidige procedures ten aanzien van voorgenomen regelgeving van kracht.

De Minister van Financiën,

W. J. Bos

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties,

G. ter Horst

---

1 Besluit van 30 maart 2000, houdende instelling van een Adviescollege toetsing administratieve lasten (Instellingsbesluit Adviescollege toetsing administratieve lasten), Stb. 2000, 162.

2 Besluit van 4 februari 2005, houdende wijziging van het Instellingsbesluit Adviescollege toetsing administratieve lasten in verband met de taakuitbreiding met administratieve lasten voor burgers, Stb. 2005, 113.

3 Besluit van 17 februari 2006, houdende instelling van een Adviescollege toetsing administratieve lasten (Instellingsbesluit Adviescollege toetsing administratieve lasten 2006), Stb. 2006, 138.