Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 26 mei 2021
In de procedurevergadering van de vaste commissie voor Infrastructuur en Waterstaat
van 12 mei is gesproken over de werkzaamheden aan de sluis bij Kornwerderzand. De
commissie heeft mij gevraagd om uiterlijk één week voor het commissiedebat Maritiem
van 2 juni uw Kamer te informeren over de stand van zaken met betrekking tot de werkzaamheden.
Hierbij doe ik u het antwoord toekomen.
Ik heb met de provincie Fryslân op 24 juni 2020 een bestuursovereenkomst gesloten
voor de realisatie van het project. Onderdeel van die afspraak is dat de provincie
Fryslân verantwoordelijk is voor de aanbesteding en uitvoering van het project. Het
Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat stelt de rijksbijdrage voor de aanleg
beschikbaar aan de provincie Fryslân en zal toetsen of aan de nationale vereisten
(zoals verkeersveiligheid, eisen voor bediening en besturing, waterveiligheid etc.)
wordt voldaan. Ook is afgesproken dat de risico’s voor het project bij de provincie
Fryslân liggen. Dit is conform de motie van het lid Hoogland c.s., waarin aangegeven
wordt dat het Rijk niet garant mag staan voor de onzekerheden en risico’s (Kamerstuk
34 550 A, nr. 40). Ik heb uw Kamer op 24 juni 2020 over deze afspraken geïnformeerd en daarbij ook
aangegeven dat de uitvoering – door de provincie Fryslân – gefaseerd zal plaatsvinden
(Kamerstuk 35 300 A, nr. 113).
Na het afsluiten van de bestuursovereenkomst wordt er door de provincie voortvarend
gewerkt aan het project. Sinds 1 november 2020 is er een uitvoeringsorganisatie voor
het totale project Kornwerderzand. De projectorganisatie is op volle sterkte en momenteel
zijn de voorbereidende werkzaamheden voor de start van de realisatie in volle gang.
Er wordt o.a. gewerkt aan de contractvoorbereidingen en uitvoering van de diverse
projectonderdelen. Zo zijn binnenkort de schetsontwerpen van de bruggen en sluizen
beschikbaar en gaan die besproken worden met experts binnen Rijkswaterstaat. En ook
lopen er gesprekken tussen Rijkswaterstaat en de provincie Fryslân over de realisatie
van de vaargeulen. Verder is er door de uitvoeringsorganisatie al een start gemaakt
met het opstellen van een strategisch communicatieplan voor het project en wordt binnenkort
een uitvraag in de markt gezet voor een projectarchitect. Daarnaast vinden er overleggen
plaats tussen de provincie Fryslân met partijen – waaronder Rijkwaterstaat – over
projecten waar het een raakvlak mee heeft; zoals het project Versterking Afsluitdijk
en de vismigratierivier. Het doel van deze gesprekken is om de risico’s en ook kansen
te identificeren voor de verschillende projecten.
Ook wil ik uw Kamer informeren over de stand van zaken over de bijdrage van marktpartijen
van 26,5 mln. aan dit project. Vorig jaar heb ik uw Kamer naar aanleiding van mijn
overleg met betrokken marktpartijen en regionale bestuurders geïnformeerd over de
voorgenomen wijze waarop marktpartijen hun bijdrage aan het project konden leveren,
nadat gezamenlijk was vastgesteld dat verschillende voorgestelde oplossingen niet
haalbaar waren gebleken (Kamerstuk 35 300 A, nrs. 84 en 88). De afgelopen tijd is door de regionale overheden en betrokken marktpartijen gekeken
of er binnen de Omgevingswet en de Havenverordening mogelijkheden zijn om bij marktpartijen
– met behoud van het door betrokken marktpartijen gewenste level playing field – 26,5
mln. te kunnen innen. Uit de bevindingen blijkt dat de onderzochte opties niet de
gewenste oplossing bieden. Zo kennen de Omgevingswet en de regionale Havenverordeningen
o.a. geen kader om afdrachten aan het project mogelijk te maken die gekoppeld zijn
aan omzet van marktpartijen, wat wel door betrokken marktpartijen beoogd wordt. De
provincie Fryslân en betrokken marktpartijen werken daarom aan nieuwe mogelijkheden.
Het ministerie ondersteunt waar nodig en zal uw Kamer informeren over de uitkomst.
Kortom; de werkzaamheden aan het project zijn in volle gang. Indien ontwikkelingen
aan het project bij Kornwerderzand en/of het raakvlak van dit project met het project
vernieuwing Afsluitdijk daar aanleiding toe geven, zal ik uw Kamer daar opnieuw over
informeren.
De Minister van Infrastructuur en Waterstaat,
C. van Nieuwenhuizen Wijbenga