33 136 Structuurvisie Ondergrond

A BRIEF VAN DE MINISTER VAN INFRASTRUCTUUR EN MILIEU

Aan de Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 11 november 2016

Bijgaand bied ik u, mede namens de Minister van Economische Zaken, de Ontwerp Structuurvisie Ondergrond¹ en de onderbouwende rapporten² aan. Dit is de eerste keer dat de beleidsvelden van de ruimtelijke ordening en de ondergrond op nationale schaal bij elkaar zijn gebracht. Geen enkel ander land heeft dit eerder gedaan. Nederland heeft een rijke historie van ruimtelijke ordening van de bovengrond en is nu ook op het gebied van de ondergrond mondiaal toonaangevend.

Op vrijdag 18 november wordt de kennisgeving voor de zienswijzeprocedure gepubliceerd in de Staatscourant en andere bladen. Zoals aangekondigd bij het kabinetsbesluit inzake schaliegas, wordt het PlanMER Schaliegas tegelijkertijd ter inzage gelegd (Kamerstuk 33 952, nr. 32). De procedure loopt van 22 november 2016 tot en met 2 januari 2017. De Commissie voor de m.e.r. is gevraagd om advies te geven over de wijze waarop het PlanMER STRONG en het PlanMER Schaliegas zijn betrokken bij de Ontwerp Structuurvisie Ondergrond, en daarbij de ingediende zienswijzen te betrekken. Met de Structuurvisie wordt tevens invulling gegeven aan de motie Van Veldhoven (Kamerstuk 32 849, nr. 61) inzake schaliegas en de motie Jacobi/Van Veldhoven (Kamerstuk 27 625, nr. 319) inzake het nationaal belang van de drinkwatervoorziening.

Een gelijkluidende brief heb ik gezonden aan de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal.

Naar een gezamenlijk beleid voor de ondergrond

De laatste jaren is de belangstelling voor de ondergrond sterk toegenomen. De ondergrond is onmisbaar om te kunnen voorzien in de nationale belangen van de energievoorziening en de drinkwatervoorziening. Die nationale belangen raken aan verschillende bevoegdheden, belangen, ambities en zorgen van partijen. Daarom zijn de Minister van Economische Zaken en ik met alle belanghebbenden hierover het gesprek aangegaan en is gezamenlijk invulling gegeven aan de doelstelling van een «veilig, duurzaam en efficiënt gebruik van de ondergrond».

De Ontwerp Structuurvisie Ondergrond gaat over de nationale belangen van de drinkwatervoorziening en de energievoorziening, en de weging van beide belangen ten opzichte van elkaar. Het gaat bijvoorbeeld over grondwaterwinning, gaswinning, geothermie en het opslaan van CO₂. Deze Structuurvisie beoogt duidelijkheid te verschaffen over de mogelijke combinatie van grondwaterwinning en mijnbouwactiviteiten en tegelijkertijd beide belangen in voldoende mate te dienen. Dat betekent dat er steeds gezocht is naar de balans tussen enerzijds het beschermen van het grondwater voor de toekomstige drinkwatervoorziening en anderzijds het benutten van de ondergrond voor de – transitie naar een duurzame – energievoorziening.

In de Structuurvisie wordt aangegeven waar activiteiten in de ondergrond ruimtelijk uitgesloten of gecombineerd kunnen worden, nog voorafgaand aan een concreet initiatief. In aanvulling op de besluiten over het al dan niet uitsluiten van mijnbouwactiviteiten in gebieden geeft de Structuurvisie overwegingen mee die bij toekomstige (locatiespecifieke) afwegingen kunnen worden betrokken. Op het moment van een concrete aanvraag voor een mijnbouwactiviteit wordt gedurende het bestaande vergunningverleningproces een locatiespecifieke afweging gemaakt waarin de verschillende belangen en mogelijke effecten worden betrokken. Wanneer een functie niet ruimtelijk wordt uitgesloten in de Structuurvisie, betekent dit dus niet dat die functie er zonder meer kan komen.

Vervolg

De ondergrond blijft inzet van en een goede samenwerking tussen overheden vragen. In de realisatieparagraaf van de Structuurvisie staan acties beschreven waaraan de komende jaren verder wordt gewerkt. Omdat de techniek zich verder ontwikkelt, informatie over de ondergrond wordt verbeterd en inzichten over risico’s veranderen wordt de Structuurvisie Ondergrond periodiek geactualiseerd. Het voornemen is over vijf jaar de eerste actualisatie aan uw Kamer aan te bieden.

Naast de Structuurvisie Ondergrond werken het Rijk, provincies, gemeenten en waterschappen binnen het Programma Bodem en Ondergrond aan een reeks maatschappelijke vraagstukken die zich meer in de ondiepe ondergrond afspelen. Dit betreft onder meer het omgaan met kabels en leidingen, gebiedsgericht grondwaterbeheer en het verbeteren van de kennis en informatievoorziening over bodem en ondergrond in brede zin. Ook op deze terreinen zal de intensieve samenwerking met de decentrale overheden worden voortgezet.

De Minister van Infrastructuur en Milieu, M.H. Schultz van Haegen

---

1 Ter inzage gelegd op de afdeling Inhoudelijke ondersteuning onder griffie nr. 160208.

2 Ter inzage gelegd op de afdeling Inhoudelijke ondersteuning onder griffie nr. 160208.