32 761 Verwerking en bescherming persoonsgegevens

32 637 Bedrijfslevenbeleid

Nr. 280 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN EN KLIMAAT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 3 juli 2023

Met deze brief licht ik uw Kamer in over de voortgang van de Datavisie Handelsregister (HR) sinds de vorige voortgangsbrief van 9 januari jl. (Kamerstukken 32 761 en 32 637, nr. 256).

De Datavisie HR wordt uitgevoerd in nauwe samenwerking met de Kamer van Koophandel (KVK) aan de hand van acht maatregelen die zijn samengevat in onderstaand overzicht en nader toegelicht in de bijlage Uitwerking Datavisie HR. Het tijdpad voor de eerste wijziging van het Handelsregisterbesluit is aangepast ten opzichte van de vorige voortgangsbrief. Dit wijzigingsvoorstel zal zo spoedig mogelijk na het zomerreces aan de Raad van State worden toegezonden.

Maatregel	Belangrijkste acties	Volgende stappen
Niet-openbaar maken van telefoonnummers en emailadressen	Wijziging Handelsregisterbesluit (Hrb), aanpassing IT bij KVK	Voor telefoonnummers: KVK verkent mogelijke invoering in 2023 Voor emailadressen: De uitwerking van het EU voorstel wijziging Vennootschapsrichtlijn, dat waarschijnlijk verplichtingen op dit punt gaat bevatten, moet worden afgewacht
Registratie eenmanszaken met openbaar postadres	Wijziging Hrb, aanpassing uitvoering bij KVK	Voorstel wijziging Hrb naar RvS z.s.m. na zomerreces 2023, uitvoering is aangepast vooruitlopend op regelgeving
Afscherming VvE’s[1]	Nog in te vullen	Nog te bepalen
Inperking commercieel gebruik HR-data	Wijziging Hrw en Hrb, aanpassing uitvoering bij KVK	Voorstel wijziging Hrw in consultatie voor eind 2023
Registratie bestuursverboden	Wijziging Hrb	Voorstel wijziging Hrb naar RvS z.s.m. na zomerreces 2023
Uitbreiden autorisaties t.b.v. maatschappelijk relevante taken	1 Wijziging Hrb (voor overheden) 2 Wijziging Hrw (voor private organisaties)	1 Voorstel wijziging Hrb naar RvS z.s.m. na zomerreces 2023 2 Voorstel wijziging Hrw in consultatie voor eind 2023
Versterken poortwachtersrol KVK	Optimaliseren check op curatele en bewind en check op inschrijvingen ongebruikelijke adressen.	Gestart met eerste fase uitvoering. Uitvoeringstoets bij KVK voor vervolgfases in 2023
Terugmelding (vermoedelijk) onjuiste gegevens	Invoering verplichte terugmelding voor overheidsorganen	Tussen 2023 en 2028 worden alle verplichte afnemers aangesloten op verplicht terugmelden

1 Verenigingen van eigenaren van appartementen

KVK is vanaf begin dit jaar begonnen met een uitgebreide inventarisatie van de impact van de Datavisie HR. Hierbij ligt de focus op de invloed van de datavisie op de klantketen, systemen en bedrijfsvoering en financiën. Uit de inventarisatie komt naar voren dat het bieden van regie op de eigen gegevens voor HR-ingeschrevenen een overkoepelende behoefte is bij verschillende maatregelen. Het uitgangspunt in deze is dat mensen (persoonlijke) data kunnen gebruiken om hun leven, werk of bedrijf te organiseren. Tegelijkertijd is het noodzakelijk om belangrijke waarden als veiligheid en privacy te borgen, en het functioneren van het Handelsregister voor alle doelen die daarmee (moeten) worden gediend, goed te borgen, een en ander binnen de bestaande wettelijke kaders die daarvoor (gaan) gelden. Wanneer de regie op gegevens meer bij de HR-ingeschrevenen komt te liggen, kan in beide behoeften worden voorzien. Ondernemers kunnen dan, met de juiste waarborgen en kaders, de eigen gegevens zowel opgeven als inzien en aanpassen. In een volgende fase krijgen zij ook de mogelijkheid om deze te delen. Met het oog hierop heeft KVK de verdere ontwikkeling van de «Mijn-omgeving» versneld zodat reeds dit najaar een eerste testbare versie daarvan beschikbaar zal komen.

De Minister van Economische Zaken en Klimaat, M.A.M. Adriaansens

Uitwerking Datavisie HR

De Datavisie HR wordt uitgewerkt aan de hand van acht maatregelen, waarvan onderstaand de actuele stand van zaken wordt weergegeven. Analyse van de impact van de Datavisie HR op de klantketen, systemen en bedrijfsvoering en financiën van KVK heeft daarnaast twee aanvullende opgaven aan het licht gebracht.

Regie op gegevens

Regie op eigen gegevens blijkt een mechanisme dat tegemoet komt aan de behoeften voor uitvoering van verschillende maatregelen. Om ingeschrevenen in de door KVK beheerde registers meer regie op gegevens te geven, worden de verschillende «Mijn omgevingen» (MijnKVK en/of Mijn Registers) verder ontwikkeld. Ingeschrevenen kunnen op die manier de eigen gegevens beter zelf beheren (inschrijven en wijzigingen doorgeven). Daarnaast kan het Mijn platform op termijn voorzien in de mogelijkheid om eigen gegevens te delen met derden. Een voorbeeld hiervan is het (eenmalig) verstrekken van gegevens aan derden, waarbij ingeschrevenen zelf kiezen of zij niet openbare of afgeschermde gegevens, zoals het telefoonnummer, wel of niet willen delen. De realisatie van de omgeving «Mijn Registers», met de initiële focus op inzien en muteren van gegevens, is opgestart. In de tweede helft van dit jaar zal deze gerealiseerd zijn in de vorm van een eerste, testbare productversie (Minimal Viable Product).

Bereikbaarheid van ondernemers

Om op grote schaal ondernemers te bereiken is het nodig dat ondernemers over een elektronische berichtenbox vanuit de overheid beschikken. Net als in het burgerdomein kunnen ondernemers op deze manier digitale post ontvangen, in dit geval van KVK. Dit is van belang voor bijvoorbeeld het versturen van facturen en verzoeken om gegevens up-to-date te houden. Met oog op het grote aantal poststukken, geniet een digitale oplossing de voorkeur boven het fysiek versturen van brieven. Dit vanwege duurzaamheidsoverwegingen en fraudegevoeligheid.

De bestaande elektronische berichtenbox, die ondernemers kunnen activeren via registratie in het HR, wordt onvoldoende gebruikt om effectief te zijn als communicatiekanaal. Een berichtenstelsel met een voldoende hoog bereik is op dit moment nog in ontwikkeling. De ontwikkeling van het Federatief Berichtenstelsel (FBS) gebeurt onder verantwoordelijkheid van het Ministerie van Binnenlandse Zaken. Gezien de onzekere doorlooptijd en het feit dat het ondernemersdomein pas in fase 2 aan bod komt, verkent KVK alternatieve opties in eigen beheer. Denk hierbij aan een centrale notificatie om vervolgens het bericht via de Mijn Omgeving op te halen of in te zien.

Stand van zaken maatregelen Datavisie HR

• Niet-openbaar maken van telefoonnummers en emailadressen

  In de vorige Kamerbrief heb ik het voornemen kenbaar gemaakt om emailadressen, telefoonnummers en faxnummers niet langer openbaar inzichtelijk in het Handelsregister te maken. Dit met als doel om ongewenste commerciële benadering bij ondernemers verder terug te dringen. Uit de externe consultatie blijkt dat dit een grote wens is van veel ingeschrevenen.

  Om dit te bewerkstelligen is een herziening van het Handelsregisterbesluit nodig. Voor wat betreft de emailadressen is inmiddels gebleken dat op onderdelen wellicht interferentie kan ontstaan met de voorgenomen wijziging van de EU Vennootschapsrichtlijn. Deze zal mogelijk regels bevatten voor de publicatie van elektronische postadressen van kapitaalvennootschappen en personenvennootschappen via het nieuwe EU Company Certificate. Hiermee zal in nationale regelgeving rekening gehouden moeten worden. Voor telefoon- en faxnummers speelt deze samenloop niet. In aanloop naar de aanstaande wetswijzigingen, is KVK al begonnen met werkzaamheden om dit deel van de herziene wet zo snel als mogelijk te implementeren. KVK heeft kenbaar gemaakt dat de werkzaamheden voorspoedig verlopen. Daarom zal ik KVK verzoeken om vooruitlopend op de wetswijziging te beginnen met het afschermen van telefoon- en faxnummers. KVK zal hier dit najaar mee beginnen.

• Registratie eenmanszaken met openbaar postadres

  Deze maatregel is al in uitvoering genomen. De bijbehorende regelgeving zal worden opgenomen in de aanpassing van het Handelsregisterbesluit dat ik zo spoedig mogelijk na het zomerreces zal indienen bij de Raad van State.

• Afscherming VvE’s

  Deze maatregel wordt op een nog nader te bepalen moment in uitvoering genomen.

• Inperking commercieel gebruik HR-data

  In lijn met de HR Datavisie stopt KVK in het najaar van 2023 met het informatiekanaal «HR Publicaties» op de website van KVK. De gegevens in het product kunnen onder meer ingezet worden voor (ongewenste) direct-marketingdoeleinden. Ook is de publicatie niet in lijn met het streven om ingeschreven meer regie op hun gegevens te geven. Aangezien de Europeesrechtelijke verplichting om de gegevens te publiceren vervallen is, heb ik opdracht gegeven de publicaties nog in 2023 te staken.

  Om aanvullende stappen te zetten om commercieel gebruik van HR-data tegen te gaan is een wijziging van de Handelsregisterwet en het Handelsregisterbesluit noodzakelijk.

• Registratie bestuursverboden

  De registratie van bestuursverboden vereist aanpassing van het Handelsregisterbesluit. Het desbetreffende voorstel zal zo spoedig mogelijk na het zomerreces worden ingediend bij de Raad van State.

• Uitbreiden autorisaties t.b.v. maatschappelijk relevante taken

  KVK werkt aan het verder optimaliseren van authenticaties en autorisaties. Omdat meer gegevens zullen worden afgeschermd, is dit een noodzakelijk onderdeel voor het succesvol uitvoeren van de HR datavisie. Tegelijkertijd kunnen in de toekomst meer organisaties dan nu de afgeschermde gegevens inzien. Het gaat hierbij om te autoriseren partijen voor een maatschappelijk relevante taak, die specifiek bij wet zijn aangewezen en onder wettelijk toezicht staan. Na de zomer start KVK met het digitaliseren van het proces rondom authenticatie en autorisatie.

  Voor het uitbreiden van het aantal geautoriseerde overheidsorganisaties is een wijziging van het Handelsregisterbesluit (Hrb) noodzakelijk. Gezien de grote maatschappelijke behoefte wil ik de wijziging van het Hrb op korte termijn bij de Raad van State indienen. Het uitbreiden van autorisaties voor private organisaties met een maatschappelijke taak vergt ook aanpassing van de Handelsregisterwet (Hrw). Ik zet er dan ook op in om de aanpassing van de Hrw voor het einde van het jaar in consultatie te brengen.

• Versterken poortwachtersrol KVK

  Het versterken van de privacy van HR-ingeschreven vraagt om aanvullende maatregelen op gebied van rechtszekerheid. De rechtszekerheidsfunctie van het Handelsregister voor ondernemers en overige gebruikers is tenslotte om inzicht te verkrijgen in de partij(en) met wie zij zakendoen. Om die reden wordt de controlerende rol die KVK speelt bij het inschrijven van een nieuwe onderneming of het wijzigen van gegevens van een bestaande onderneming in het Handelsregister versterkt. Zo verken ik de mogelijkheid om KVK meer ruimte te geven om bij twijfel een inschrijving of mutatie in het HR niet direct door te voeren en/of te weigeren.

  • Controleren van vestigingsadressen bij inschrijving en mutatie

    In de komende maanden zal KVK starten met de verkenning op «verwonderadressen». Doel is het afgeven van een signaal aan medewerkers wanneer het opgegeven vestigingsadres niet direct logisch lijkt, bijvoorbeeld omdat het een adres van een overheidsorgaan betreft. Denk aan het adres van een penitentiaire inrichting of een briefadres bij een gemeente.

  • Uitvoeringstoets koppeling CCBR en CIR

    KVK heeft, in samenwerking met ketenpartners zoals de Raad voor de Rechtspraak, de wenselijkheid en haalbaarheid van een systematische controle bij inschrijvingen en wijzigingen van het HR onderzocht. Het gaat in deze om het Centraal curatele- en bewindregister (CCBR) en het Centraal insolventieregister (CIR). Voor zowel de wenselijkheid als de haalbaarheid is de uitkomst van de verkenning positief. Punt van aandacht daarbij is dat voornoemde registers alleen op naamgegevens bevraagd kunnen worden, niet op Burgerservicenummer. Dit levert complicaties op in de gegevensuitwisseling tussen de verschillende overheidsorganisaties.

    Een systematische realtime controle levert een kwaliteitsverbetering op ten opzichte van het huidige proces en sluit aan op de maatschappelijke verwachtingen omtrent de rol van KVK. De controle biedt informatie over personen die onder curatele of bewind zijn geplaatst en/of informatie over faillissementen, surseances van betalingen en schuldsaneringen natuurlijke personen. Om ervaring op te doen met webservices van de Raad van de Rechtspraak is KVK recent gestart met het aanroepen van het CBBR bij de inschrijving van nieuwe eenmanszaken.

    Inmiddels heb ik KVK verzocht om een uitvoeringstoets te doen naar de kosten en de impact op de IT-systemen. De uitkomsten van de uitvoeringstoets neem ik mee bij het besluit om een definitieve opdracht te verstrekken.

• Terugmelding (vermoedelijk) onjuiste gegevens

  De aanwijzing van de Belastingdienst als eerste partij die voor deze zomer zou worden aangesloten aan het terugmelden van authentieke gegevens heeft vertraging opgelopen. De verwachting is dat deze aanwijzing op korte termijn alsnog zal plaatvinden.