Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 20 september 2019
In mijn brief van 21 juni jl.1 heb ik u onder meer geïnformeerd over de opdracht die vorig jaar aan EDP-auditors
is verstrekt, waarbij ik desgevraagd specifiek ben ingegaan op de besluitvorming rondom
deze opdracht. Op 13 september jl.2 heb ik uw Kamer geïnformeerd dat een Wob-besluit over deze materie is gepubliceerd.
Uit berichten in de media de afgelopen dagen kan het beeld ontstaan zijn dat medewerkers
van het Ministerie van Financiën rechtstreeks hebben ingegrepen in dit onderzoek.
De leden Omtzigt (CDA) en Leijten (SP) (ingezonden 16 september 2019) hebben hierover
Kamervragen gesteld (Aanhangsel Handelingen II 2019/20, nr. 51). Dit beeld is onjuist en daarom wil ik nogmaals schetsen hoe het proces verlopen
is.
Naar aanleiding van een beroepszaak die in september 2018 bij de rechtbank Amsterdam
diende, hebben twee EDP-auditors van de directie Grote Ondernemingen van de Belastingdienst
onderzoek gedaan naar beschikbare informatie bij Toeslagen. Deze EDP-auditors zijn
onafhankelijk in hun oordeelsvorming en staan op afstand van Toeslagen. De opdrachtgeversrol
richting de auditors werd ingevuld door de interim landelijk vaktechnisch coördinator
(lavaco) Toeslagen die eveneens buiten de directie Toeslagen is gepositioneerd (en
tevens een van de lavaco’s Formeelrecht is). De EDP-auditors hadden de opdracht om
de systemen van Toeslagen te doorzoeken 1) op documenten, die mogelijk ten onrechte
nog niet waren ingebracht in de lopende CAF-11 beroepszaken en 2) op documenten over
het CAF-11 project in den brede, die mogelijk nog niet aan uw Kamer waren verstrekt
op het verzoek van uw Kamer om informatie vertrouwelijk te delen.3 Op 26 september 2018 hebben de EDP-auditors daartoe een eerste gesprek gevoerd met
Toeslagen. Hetgeen toen ter sprake is gekomen met betrekking tot de reikwijdte van
de opdracht hebben de EDP-auditors op schrift gesteld en op 27 september 2018 voorgelegd
aan de interim lavaco Toeslagen. De EDP-auditors hebben daarbij aangegeven dat het
voor hen met name van belang is om te weten of ze de onderzoeksvraag goed hebben opgevat.
Dit is een gebruikelijke afstemming alvorens een onderzoek te starten.
De interim lavaco Toeslagen heeft in een reactie op de concept opdrachtformulering
op 28 september 2018 een wijziging aangebracht in de voorgestelde formulering van
het onderdeel van de opdracht dat zag op de advisering over opvallende zaken rondom
het informatiebeheer. De wijziging betrof het schrappen van een passage uit de conceptonderzoeksopdracht.
Doel van het onderzoek was het vaststellen welke documenten er waren en niet welke
medewerkers er al of niet bij zouden kunnen. Mede vanwege de tijdsdruk als gevolg
van het aangevraagde plenaire debat was een korte doorlooptijd gewenst. Een onderzoek
naar autorisaties bij Toeslagen had in dat kader geen toegevoegde waarde.
Op 2 oktober 2018 hebben de EDP-auditors een definitief verslag gemaakt van de mogelijk
relevante vindplaatsen van ontbrekende stukken en een voorstel gedaan met betrekking
tot de diepte en breedte waarmee zij deze konden onderzoeken. Pas daarna zijn de EDP-auditors
daadwerkelijk gestart met het onderzoek. Op 6 november 2018 hebben de EDP-auditors
definitief verslag gedaan van hun onderzoek.
Het is dus juist dat de interim landelijk vaktechnisch coördinator de opdrachtgeversrol
richting de EDP-auditors heeft ingevuld en daarmee in samenspraak met de EDP-auditors
vorm heeft gegeven aan de opdrachtformulering. Het is echter niet juist dat namens
mij zou zijn ingegrepen in de reikwijdte van het onderzoek van de EDP-auditors en
daarin wijzigingen zouden zijn aangebracht. De resultaten en bevindingen van dit onderzoek,
dat grofweg van 2 oktober tot 6 november 2018 geduurd heeft, staan volledig en ongewijzigd
in het genoemde definitieve verslag van 6 november 2018.
Tenslotte wil ik van de gelegenheid gebruik maken om een onjuistheid in mijn brief
van 13 september jl.4 recht te zetten. Anders dan de brief abusievelijk vermeldt, hebben de verkennende
gesprekken met de EDP-auditors niet in oktober 2018, maar in september 2018 plaatsgevonden.
De Staatssecretaris van Financiën,
M. Snel