30 196 Duurzame ontwikkeling en beleid

Nr. 790 BRIEF VAN DE MINISTER VOOR VOLKSHUISVESTING EN RUIMTELIJKE ORDENING

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 25 mei 2022

Op 11 maart 2022 heeft het kabinet maatregelen aangekondigd¹ om huishoudens verder tegemoet te komen vanwege de sterk gestegen energieprijzen en de dalende koopkracht. Eén van de maatregelen uit dit pakket betreft de extra inzet op energiebesparende maatregelen in huur- en koopwoningen waardoor het energiegebruik van huishoudens – in het bijzonder met energiearmoede – kan worden verlaagd. Deze middelen zijn additioneel op de € 150 miljoen euro die vorig jaar is aangekondigd en die gemeenten reeds begin dit jaar hebben ontvangen om huishoudens te ondersteunen bij het nemen van energiebesparende of energierekening verlagende maatregelen.

In de brief van 11 maart 2022 over aanvullende koopkrachtmaatregelen is ingegaan op de analyse van het CBS en PBL over de ontwikkeling van de energierekening². Het CBS constateert dat voor huishoudens met een laag inkomen en variabel of aflopend energiecontract de energiekosten als aandeel van het besteedbaar inkomen veel harder stijgen. TNO rekende vorig najaar dat ongeveer 550 duizend huishoudens te maken hebben met energiearmoede: ze hebben hoge energiekosten, wonen vaak in een huis dat niet goed is geïsoleerd en hebben een laag inkomen. De omvang deze groep is volgens het CBS door de huidige ontwikkelingen groter geworden en ook de ernst van de problematiek is met stijgende energieprijzen verder opgelopen. Dat betekent ook dat de problematiek waarvoor gemeenten zich geplaatst zien om huishoudens te ondersteunen met energiebesparende maatregelen groter en (nog) urgenter is geworden.

Om deze aanpak van gemeenten extra kracht bij te zetten worden middelen die in het Coalitieakkoord (Bijlage bij Kamerstuk 35 788, nr. 77) zijn gereserveerd voor het Nationaal Isolatieprogramma³naar voren gehaald. Dit betekent dat er dit jaar € 150 miljoen euro additioneel beschikbaar wordt gesteld aan gemeenten voor ondersteuning van kwetsbare huishoudens bij het nemen van energiebesparende maatregelen en verdergaande isolatie. Dit vormt de opstap naar een meer fundamentele en structurele aanpak en grootschalige isolatie via het Nationaal Isolatieprogramma. In het Nationaal Isolatieprogramma is in november 2021 reeds € 68,5 miljoen euro beschikbaar gesteld voor de lokale isolatieaanpak in 2022.⁴ Ook deze middelen wil het kabinet aan elke gemeente beschikbaar stellen.

Gemeenten zijn met de € 150 miljoen euro die begin dit jaar is uitgekeerd voortvarend van start gegaan met het opzetten en uitvoeren van een lokale aanpak om zo snel mogelijk zo veel mogelijk kwetsbare huishoudens te helpen. Dit stemt positief. Vanwege de toegenomen ernst en omvang van de problematiek als gevolg van de gestegen energieprijzen wil ik vooruitlopend op formele autorisatie door beide Kamers alvast tot uitkering aan de gemeenten overgaan. Dit geeft de gemeenten de mogelijkheid de bestaande aanpak te intensiveren en uit te breiden en daarmee huishoudens te ondersteunen om op korte termijn energiebesparende maatregelen te treffen.

Budgettaire gevolgen

De budgettaire gevolgen van € 218,5 miljoen euro worden separaat in een eerste suppletoire begrotingswet aan u voorgelegd. Normaliter wordt nieuw beleid met consequenties voor de begroting pas in uitvoering genomen nadat de Staten-Generaal de begrotingswet heeft geautoriseerd. Vanwege de urgentie van het vraagstuk acht het kabinet het wenselijk om – vooruitlopend op formele autorisatie door beide Kamers – uitvoering te geven aan het besluit tot het verstrekken van € 150 miljoen euro aanvullende middelen ten behoeve van de bestrijding van energiearmoede en € 68,5 miljoen euro aan gemeententen behoeve van de lokale isolatieaanpak. Hiermee wordt een beroep gedaan op artikel 2.27, tweede lid, van de Comptabiliteitswet 2016.

De Minister voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening, H.M. de Jonge

---

1 Kamerstuk 35 925 XV, nr. 111.

2 De energierekening in januari 2022: hogere leveringstarieven en lagere belastingen (cbs.nl).

3 Kamerstuk 30 196, nr. 787.

4 Kamerstuk 30 196, nr. 770.